Handleiding Materialenkoffer Geestelijke Gezondheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Handleiding Materialenkoffer Geestelijke Gezondheid"

Transcriptie

1 Handleiding Materialenkoffer Geestelijke Gezondheid Logo Brugge Oostende vzw Ruddershove Brugge info@logobrugge-oostende.be

2 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND Inhoudstafel Werken aan geestelijk gezondheidsbeleid op school?... 3 Waarom?... 3 Een geestelijk gezondheidsbeleid op school?... 3 Materialenkoffer geestelijke gezondheid... 6 Hopla, voel je goed... 6 Een doos vol gevoelens... 7 Hartenboeken... 7 De grote groene victormap... 8 Het gat in de haag... 9 Een huis vol gevoelens en axen Ik ben nummer Kinderkwaliteitenspel Een wereld vol troost Boeken Hé, doe je mee? Themadossier: bang voor faalanst? Themadossier: pesten stoppen stap voor stap Toeka + Toeka² Omdat ze het waard zijn Babbelspel junior Kikkerbecoolspel In de put uit de put

3 Handleiding Geestje Gezond WERKEN AAN GEESTELIJK GEZONDHEIDSBELEID OP SCHOOL? WAAROM? Kinderen en jongeren brengen een vierde van hun tijd door op school. Die schooltijd omvat naast lestijden ook tal van andere momenten, die de loutere kennisoverdracht ver overstijgen. Het gaat om kleine en grote pauzes, al dan niet gekoppeld aan maaltijden. Het gaat om school- of klasuitstappen en allerlei naschoolse activiteiten, die niet los te koppelen zijn van de schoolcontext. Een kind brengt veel tijd door op school. Alleen al daarom hoort een school een veilige plaats te zijn. De school is bij uitstek de plaats waar leerlingen leeftijdsgenoten ontmoeten, beter leren kennen Het is ook een belangrijke plaats om kennis te maken en leren om te gaan met sociale regels en afspraken en waar gewerkt wordt aan attitudevorming. De school wordt dikwijls gezien als een omgeving waar leerlingen meer mens worden, waar levenslange vriendschappen vorm krijgen. Maar de school is evengoed een omgeving waar tal van conflicten tot uiting kunnen komen. Die conflicten en de manier waarop een school ermee omgaat kunnen een grote impact hebben op het parcours dat nog afgelegd moet worden. Er wordt algemeen aangenomen dat kinderen en jongeren die zich goed voelen op school, betere studieresultaten kunnen voorleggen. Goede studieresultaten helpen op korte en halflange termijn bouwen aan een positief evenwichtig zelfbeeld. Goede schoolresultaten vormen mee de onderbouw van een volwassenheid met betere garanties op zelfontplooiing, zelfrealisatie en een goede levenskwaliteit. Het is duidelijk dat de school een belangrijke impact heeft op de psychosociale ontwikkeling van de leerlingen, op het zelfbeeld en op het vermogen om duurzame relaties aan te gaan met leeftijdsgenoten en volwassenen. EEN GEESTELIJK GEZONDHEIDSBELEID OP SCHOOL? Het aanleren van sociale vaardigheden en het werken aan het algemeen welbevinden van leerlingen is niet eenvoudig. Effect ondervinden van je inspanningen en acties vergt doordacht werk. Om doordacht of procesmatig te werk te gaan, kan de gezondheidsmatrix een basishulpmiddel zijn. Deze matrix stimuleert om niet enkel acties op te zetten rond educatie op klasniveau, maar ook verder te kijken naar de school en omgeving. We reiken een voorbeeldmatrix aan om u een idee te geven hoe een matrix rond geestelijke gezondheid er kan uitzien. 3

4 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND EDUCATIE (aanleren kennis, vaardigheden, attitudes) INDIVIDUEEL NIVEAU Onthaaldag voor nieuwe leerlingen KLASNIVEAU SCHOOLNIVEAU OMGEVINGSNIVEAU Werken met concrete pakketten uit de educatieve koffer (bv. Toeka) Werken met concrete pakketten uit de educatieve koffer (bv. Toeka) Infosessies over het project en thematiek voor de leerkrachten Ouderparticipatie: Informerende brief ouders STRUCTURELE MAATREGELEN (positief schoolklimaat) Elektronisch leerlingvolgsysteem Creëren van een aangenaam klaslokaal Een positief leefklimaat creëren: de school moedigt een gezonde levensstijl aan d.m.v. een gezond aanbod. Samenwerking met lokale partners Werkgroep gezondheid op school AFSPRAKEN Engagement van de leerling Duidelijke klasafspraken Uitgewerkt school - en arbeidsreglement Afspraken naar de ouders toe ZORG EN BEGELEIDING Vroegdetectie bij leerlingen Vertrouwensleerkracht Huiswerkbegeleiding Samenwerking, afstemming met het CLB Betrekken van ouders bij begeleiding van een leerling 4

5 Handleiding Geestje Gezond In een geestelijk gezondheidsbeleid is het belangrijk niet alleen te focussen op probleemleerlingen. In iedere school zijn wel kinderen met specifieke problemen aanwezig (denk maar aan kinderen met ADHD, kinderen van ouders met een psychiatrische problematiek, ). Maar bij deze specifieke situaties is het belangrijk een duidelijk zorgtraject uit te werken met o.a. doorverwijzing naar het CLB. Naast het werken aan specifieke zorgtrajecten, is het eveneens belangrijk om algemeen preventief te werken naar alle leerlingen. Zo werk je niet stigmatiserend en voorzie je aan alle leerlingen een basis van kennis, vaardigheden en attitudes die leerlingen sterker maakt voor de toekomst. Deze theorie is gebaseerd op de preventiepiramide. Dit model wijst op de nood van de combinatie van een niet-probleemgericht aanpak en probleemgerichte aanpak, waarbij de werking of tijdsinvestering in de niet-probleemgerichte aanpak het zwaarst moet doorwegen. Wens je meer informatie hierover of heb je nood aan verdere coaching? Neem dan contact op met uw CLB. 5

6 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND MATERIALENKOFFER GEESTELIJKE GEZONDHEID Het is niet altijd eenvoudig om aan de slag te gaan rond geestelijke gezondheid en welzijn in de klas. Zelf zwoegen en zweten op het vormen van lessen is echter niet nodig. Er bestaan reeds heel wat materialen waar je mee aan de slag kan gaan of waar je inspiratie uit kan putten. Omdat deze materialen soms duur zijn in aankoop, biedt Logo Brugge-Oostende deze materialen gratis ter uitlening aan. Het merendeel van de materialen zijn gedurende een bepaalde periode tijdens het schooljaar te ontlenen bij uw CLB. Contacteer het CLB van jouw school voor de uitleenperiode, -mogelijkheden en -voorwaarden. Sommige materialen zitten niet in de koffer, maar zijn rechtstreeks te ontlenen bij Logo Brugge-Oostende. HOPLA, VOEL JE GOED 2 tot 4 jaar Benoemen van de basisgevoelens Deze Hopla-koffer stimuleert de emotionele ontwikkeling van het jonge kind via vertelplaten, maskertjes, kartonnen popjes, doe-plaatjes, situatieplaatjes, een dominospel, een bingospel en een draaischijf. De Hopla-personages vormen een ideale drager voor de basisgevoelens: bang, boos, blij en verdrietig. Emoties die al door zeer jonge kinderen kunnen worden onderkend. De koffer biedt ook achtergrondinformatie voor ouders, leerkrachten, psychologen en begeleiders. De Hopla-koffer vormt de onderbouw voor de Doos vol gevoelens ( Beschikbaar bij Logo Brugge-Oostende vzw 6

7 Handleiding Geestje Gezond EEN DOOS VOL GEVOELENS 2 tot 7 jaar Benoemen van de basisgevoelens. Bouwt voort op Hopla. Het doel van een doos vol gevoelens is om jonge kinderen spelenderwijs beter te leren omgaan met gevoelens. Op een speelse manier leren ze gevoelens herkennen, begrijpen en uiten. Het beheersen van de basisgevoelens: blij, bang, boos, verdrietig geeft jonge kinderen een eerste houvast tot een rijk emotioneel leven. Men wil de kinderen helpen dichter te komen bij wat in hen omgaat en bij het leren (h)erkennen, benoemen, differentiëren van gevoelens bij zichzelf en bij anderen. Zo leren ze zich in het perspectief (de beleving, het gevoel) van de ander ter verplaatsen (inleven). Dit draagt bij tot hun sociale competentie. Beschikbaar bij Logo Brugge-Oostende vzw HARTENBOEKEN 5 tot 10 jaar Lees en- prenten boeken over gevoelige onderwerpen. De Hartenboeken van Ann De Bode en Rien Broere vormen een unieke reeks lees- en prentenboeken over gevoelige onderwerpen voor jonge kinderen. 7

8 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND Het gaat over twee reeksen van elk vijf boeken. De boeken gaan over belangrijke gebeurtenissen in het leven van jonge kinderen, waarbij vooral emotionele en sociale aspecten een rol spelen. Per boek wordt een thema behandeld. De thema's die aan bod komen zijn: Verblijf in het ziekenhuis, bang zijn in het donker, dood van een grootouder, pesten, echtscheiding, adoptie, geweld, geboorte van een broertje, verdwaald zijn, leukemie. Voor jonge kinderen kunnen ze gebruikt worden als prenten - en voorleesboeken. Kinderen tussen 6 en 10 jaar kunnen ze zelf lezen. Bij elke serie wordt een handleiding gegeven waarin de verhalen staan en waarin tips gegeven worden voor het verwerken van die verhalen in bijvoorbeeld kringgesprekken. Bij serie 2 bestaat ook een cd waarop het verhaal staat zodat de kinderen die kunnen beluisteren. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond in het CLB DE GROTE GROENE VICTORMAP 3 e kleuter + leerlingen uit het 1e en 2e leerjaar Pesten op school. School zonder pesten vzw biedt kinderen en leerkrachten in het basisonderwijs interactieve schoolvoorstellingen en educatief materiaal om in groep stil te 8

9 Handleiding Geestje Gezond staan bij leuke en minder leuke gevoelens, omgaan met elkaar en het voorkomen van pestgedrag. De eenvoud en de symboliek van de kleuren groen en rood loopt als een groenrode draad door het aanbod. Deze materialen zijn terug te vinden in de materialenkoffer:» DE GROTE GROENE VICTORMAP voor leerlingen van het 1 e en 2 e leerjaar) zit boordevol activiteiten en ideeën rond de figuur Victor, de roodgroene kleurensymboliek en over thema s als pesten, ruzie, elkaar helpen,» DE VICTOR HANDPOP + HET VICTOR HANDPOP BOEKJE Het Victor handpop boekje is een handige gids met creatieve werkvormen om aan de slag te gaan met de Victor Handpop. Dit boekje is bedoeld voor al wie kleuters begeleidt. Het biedt tips en ideeën om kleuters te motiveren om hun gevoelens te tonen en te benoemen m.b.v. Victor de handpop. De pop heeft een bolletje op z n hoofd dat kan draaien. Met de kleuren groen en rood tonen Victor en de kleuter(s) hoe ze zich voelen.» HET GOEDGEVOEL LATJE + HET GOEDGEVOEL BOEKJE Het Goedgevoel latje verlaagt de drempel om te praten over gevoelens. Kinderen vinden het soms moeilijk om te benoemen wat ze voelen omdat ze de juiste woorden niet vinden of niet kennen. Met dit latje kunnen kinderen ook zonder een woord te zetten, tonen dat het goed of niet goed gaat. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond in het CLB HET GAT IN DE HAAG Kleuter + 1 e graad lager onderwijs Sociale vaardigheden 9

10 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND Het gat in de haag is een programma dat de ontwikkeling van persoonlijke en sociale vaardigheden van kleuters en kinderen in de eerste graad van het lager onderwijs bevordert. Het programma is gebaseerd op de wetenschap dat effectieve drugpreventie op een algemene en specifieke manier moet uitgevoerd worden. Het trainen van algemene vaardigheden in de lifeskills benadering, moet op een jonge leeftijd beginnen. Het doel op lange termijn is jongeren in staat stellen gezonde beslissingen te nemen i.v.m. legale en illegale drugs. Beschikbaar bij Logo Brugge-Oostende vzw EEN HUIS VOL GEVOELENS EN AXEN 5 tot 12 jaar Benoemen van de basisgevoelens. Bouwt voort op Hopla en Een doos vol gevoelens. Een huis vol gevoelens en Axen biedt een betrouwbare en krachtige ondersteuning aan kinderen om gevoelens te benoemen en te (h)erkennen, en te leren hoe deze een uitwerking hebben op hun relaties met anderen. Met mooie illustraties zijn de activiteiten opgebouwd rond een waaier van gevoelens: eenzaam, ongelukkig, bang, verlegen, beschaamd, verdrietig, trots, ontroerd, verliefd, in paniek, ontgoocheld, woedend, blij, dankbaar, onrustig, jaloers, schuldig, beledigd, veilig, gelukkig en machteloos. Beschikbaar bij Logo Brugge-Oostende vzw 10

11 Handleiding Geestje Gezond IK BEN NUMMER tot 12 jaar. Benoemen van de basisgevoelens Ik ben nummer 13 is de verzamelnaam voor verschillende producten: een didactische map, een boek en folders. Ik ben nummer dertien wil kinderen en hun omgeving stimuleren om gevoelens correct te leren (h)erkennen en uiten. Ook tijdig hulp zoeken wanneer sombere gevoelens een lange tijd aanslepen en dreigen uit te monden in een depressie en weten waar men hiervoor terecht kan, zijn doelstellingen van dit project. De didactische map geeft leerkrachten van de 3de graad lager onderwijs een hele reeks concreet uitgewerkte lessuggesties en methodieken, van zeer laagdrempelig tot een iets moeilijker niveau om kinderen te leren praten over hun gevoelens. Bij een aantal werkvormen is het leesboek Ik ben nummer dertien van Kristien Dieltiens de rode draad. Daarnaast bevat de map uitgebreide achtergrondinformatie over het thema, tips voor andere interessante pakketten, websites en literatuur. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB KINDERKWALITEITENSPEL 7 tot 12 jaar Erkennen van de eigen kwaliteiten en werken aan een positief zelfbeeld. 11

12 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND Doel van dit spel is leerlingen bewust(er) maken van hun eigen kwaliteiten en op die manier bijdragen aan een positief zelfbeeld. Het spel kan sowel op individueel niveau, in kleine groepjes als klassikaal gespeeld worden. Een woord op een kaartje kan steeds het uitgangspunt zijn voor een gesprek, waarbij concrete vragen worden gesteld door de leraar, mentor, interne begeleider of zorgcoördinator. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond in het CLB EEN WERELD VOL TROOST 5 tot 12 jaar Omgaan met verlieservaring - 5 tot 12 jaar Een wereld vol troost is een materialenset die kinderen in de basisschool helpt om over verlieservaringen te communiceren en zo, onder begeleiding van leerkrachten of andere volwassenen, op een psychisch gezonde manier met verlieservaringen te leren omgaan. Wie in de klas, op school of elders met een concrete verliessituatie geconfronteerd wordt, vindt zeker bruikbaar materiaal in deze koffer, samen met een leidraad om met dit materiaal aan de slag te gaan. De koffer biedt materiaal aan rond 15 uiteenlopende verliessituaties, die elk nog eens vanuit verschillende hoeken benaderd kunnen worden: 1. Verandering in leefomgeving 2. Inbraak en diefstal 3. Confrontatie met (natuur)rampen en oorlog 4. Ziekte, opname in een ziekenhuis, functieverlies 5. Veranderingen n.a.v. de ontwikkeling van het kind (ouder worden) 6. Dementie 7. Overlijden 8. Scheiding van iemand, een dier dat wegloopt, (echt)scheiding 9. Iemand wordt vermist, loopt verloren 10. Afwijzing door anderen 12

13 Handleiding Geestje Gezond 11. Belangrijke veranderingen bij ouders 12. Verlies van een betekenisvol object 13. Verlies in het spel 14. Een familielid met een handicap, met een ziekte 15. Natuur Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB BOEKEN HÉ, DOE JE MEE? Leerlingen uit het basisonderwijs Sociale vaardigheden Hé, doe je mee? is een reeks van 8 boekjes. De reeks biedt een waaier aan speelse werkvormen aan, om interactief, ervaringsgericht en groepsdynamisch aan de slag te gaan. Door te spelen, creatief en actief bezig te zijn, krijgen de kinderen de kans sociale vaardigheden op een zeer natuurlijke manier in te oefenen. Bovendien fungeren deze leuke spelideeën en werkvormen als perfecte bewegingstussendoortjes (in het kader van het gezondheidsbeleid op school). Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB DOSSIER: BANG VOOR FAALANST? Leerlingen en leerkrachten uit het basisonderwijs 13

14 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND Faalangst Ongeveer één kind op tien in het basisonderwijs zou lijden aan een ernstige vorm van faalangst. Elke leerkracht heeft dus gemiddeld één of meer kinderen in de klas die faalangstig zijn. In het secundair onderwijs zou dit aantal nog toenemen. Bij bepaalde kinderen is dit probleem duidelijk zichtbaar. Anderen weten hun angst erg goed te camoufleren. Dit maakt dat het probleem vaak niet of veel te laat gezien wordt en dat het aantal kinderen met faalangst onderschat wordt. Faalangst is een probleem dat niet altijd onmiddellijk duidelijk is, omdat zowel mentaal zwakkere als zeer intelligente kinderen er last kunnen van hebben. Bij de ene gaat het gepaard met een verlegen houding, de andere compenseert zijn angst met uitbundig gedrag. Daarom is het belangrijk dat kinderen van kleins af aan leren hoe ze met faalangst kunnen omgaan. Dit dossier heeft tot doel om leerkrachten zo veel mogelijk informatie te bieden over het probleem. Wat is faalangst? Waar komt faalangst vandaan? Hoe merk je het op? Wat kan je preventief doen? En hoe kan je reageren bij bepaalde situaties? We willen elke juf en elke meester een aantal handvatten aanreiken om kleuters en schoolkinderen met faalangst bij te staan bij elke nieuwe stap. Hierbij worden in dit boek een aantal creatieve werkvormen aangereikt die in de klas gebruikt kunnen worden. Er worden eveneens vormingen gegeven over het thema faalangst. Tijdens deze vorming wordt dieper ingegaan op de oorzaken, de signalen, de mogelijke gevolgen van faalangst en wordt er concreet aan de slag gegaan met een aantal specifieke werkvormen. Daarbij wordt voldoende ruimte gelaten voor de ervaringen van de deelnemers. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB 14

15 Handleiding Geestje Gezond DOSSIER: PESTEN STOPPEN STAP VOOR STAP Leerlingen en leerkrachten uit het basisonderwijs Pesten op school Dit themadossier gaat over het gebruik van de No Blame aanpak in de basisschool. Het is een niet bestraffende maar probleemoplossende methode om met pestproblemen om te gaan. Met deze aanpak wordt er beroep gedaan op de kracht van de groep. De pester(s), de meelopers en een aantal neutrale medeleerlingen gaan op zoek naar positieve voorstellen. Zo kunnen zijn het slechte gevoel van het slachtoffer wegnemen of verminderen. De aanpak heeft niet tot doel de feiten in vraag te stellen of de pester te beschuldigen of te straffen. In dit dossier wordt het zevenstappenplan van de No Blame aanpak verduidelijkt a.d.h.v. h et verhaal van Bo. Daarnaast wordt ingegaan op de implementatie van de aanpak op school en krijg je heel wat praktische tips en ideeën om het beleid rond pesten op de school verder uit te werken. Op basis van het gelijknamige dossier wordt een vorming aangeboden over het thema rouw en verlies in de basisschool. Tijdens die vorming wordt er stil gestaan bij het fenomeen pesten en kijken we naar onze houding t.o.v. pesterijen. Je krijgt inzicht in het zevenstappenplan om met concrete pestsituaties om te gaan samen met een boel tips over de communicatie en je houding als begeleider. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB 15

16 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND TOEKA + TOEKA² Kleuter en lager onderwijs Sociale vaardigheden Het programma Toeka bestaat uit twee versies:» VERSIE 1 Versie 1 is het oorspronkelijke Toeka programma. Op een speelse manier worden de sociale vaardigheden bij kinderen gestimuleerd. Toeka wil kinderen laten stilstaan bij hun houding, hun denken en hun gedrag op sociaal vlak. Per leerjaar wordt aandacht besteed aan twee thema s.» VERSIE 2 De 2 e versie van Toeka, Toeka ², wil de sfeer, de veiligheid en het vertrouwen in elke klas en op elke school positief ondersteunen opdat de kinderen zich op sociaal emotioneel vlak optimaal kunnen ontwikkelen. Er wordt gewerkt aan doelen als zich goed voelen, zichzelf durven zijn, je mening uiten, elkaar helpen, genieten van samen plezier maken, respect hebben voor elkaar, enz. Toeka ² wil kinderen helpen opgroeien tot sociaal vaardige volwassenen met een positieve en verantwoordelijke blik op hun leven en op de maatschappij. Toeka ² biedt speelse activiteiten en verhalen waarbij ervaren en reflecteren centraal staan. De kinderen ontdekken hoe ze aan een leuke sfeer kunnen werken. Dit is bijzonder belangrijk voor het welbevinden. Alleen als de sfeer goed is en als de kinderen veiligheid en vertrouwen voelen, zullen zij leren op sociaal en cognitief vlak. Toeka ² is niet echt een vervolg op Toeka, maar het is een vernieuwde herwerkte versie. De vogel Toeka leeft voort, maar het materiaal en het programma werden grondig onder de loep genomen waardoor Toeka ² heel wat verfrissende nieuwe ideeën biedt. Beschikbaar bij Logo Brugge-Oostende vzw 16

17 Handleiding Geestje Gezond OMDAT ZE HET WAARD ZIJN 3 e graad basisonderwijs Problemen waar kinderen en jongeren mee kampen Weerbaarheid Het boek Omdat ze het waard zijn werpt een blik achter de schermen van de soms prangende vragen en verhalen waarmee kinderen en jongeren komen aankloppen bij de Kinder- en Jongerentelefoon. San, Jelle, Lisa, Laïla en Triene, één voor één jongeren met een eigen verhaal, op zoek naar een leven van geluk, liefde en respect. Ieder stonden ze voor een moeilijke periode en zochten ze een manier om die periode te overleven. Bloed, zweet en tranen zou het vragen. Eén ding hebben ze allemaal gemeen. Ze zochten en vonden een luisterend oor bij de Kinder- en Jongerentelefoon. Thema s als depressie, angst, verliefdheid en zelfverwonding staan dagelijks op het menu van de Kinder- en Jongerentelefoon en vormen de leidraad van dit boek. In Omdat ze het waard zijn vertellen deze jongeren anoniem hun eigen verhaal. Een boek met de verhalen van kinderen en jongeren is één, maar daarbij hoort ook een positief verhaal of beter gezegd een lessenreeks die niet focust op de problemen alleen, maar die werkt aan het versterken van kinderen en jongeren. En zo werd een nieuwe reeks geboren: lessenreeks weerbaarheid, één voor de derde graad van het basisonderwijs en één voor de eerste graad van het secundair onderwijs. In deze lessenreeks staat het werken aan weerbaarheid centraal. Mentale weerbaarheid bij kinderen en jongeren stimuleren betekent werken aan een positief zelfbeeld, zelfvertrouwen, het voelen en kennen van eigen grenzen en het kunnen inzetten van innerlijke kracht. Hierdoor voelen kinderen en jongeren zich beter in hun vel en krijgen ze meer vertrouwen in hun eigen mogelijkheden. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB 17

18 HANDLEIDING GEESTJE GEZOND HANDLEIDING GEESTJE GEZOND BABBELSPEL JUNIOR 4 tot 6 jaar Sociale en emotionele vaardigheden Het Babbelspel Junior is het jongere broertje van het originele Babbelspel. Het nodigt kleuters op een speelse manier uit om de eerste sociale en interpersoonlijke vaardigheden concreet te ontwikkelen en te oefenen en sluit perfect aan bij de ontwikkelingsdoelen muzische vorming voor kleuters. De domeinen beeld, drama, beweging en attitude komen uitgebreid aan bod in dit spel. Het is geen competitief spel, er zijn geen winnaars en geen verliezers. Iedereen die door dit spel te spelen een stap zet naar een betere communicatie is een winnaar. Daarvoor moet elke speler proberen van elk soort visje één te bemachtigen. Om hierin te slagen moet elke soort opdracht goed uitgevoerd worden en dus de verschillende vaardigheden ontwikkeld worden. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB KIKKERBECOOLSPEL 4 tot 8 jaar Sociale vaardigheden, goede manieren, opkomen voor jezelf en omgaan met pesten en plagen. 18

19 Handleiding Geestje Gezond Kikkerbecool is een spannend bordspel waar kinderen wijzer van worden. Al spelend leren ze sociale vaardigheden, goede manieren, opkomen voor zichzelf en omgaan met pesten en plagen. Er moeten antwoorden op de vragen van de kaartjes gegeven worden om fiches te verdienen. De kinderen moeten hun hersens laten kraken en bedenken wat een coole kikker zou antwoorden. Een coole kikker kan goed met andere kinderen omgaan maar komt ook voor zichzelf op, heeft goede manieren en laat zich niet op de kast jagen door plagen of pesten. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB IN DE PUT UIT DE PUT 6 tot 12 jaar Bange en faalangstige gedachten In de put uit de put is een spel voor kinderen die vaak (faal)angstig denken. Zij leren hun bange gedachtes te veranderen in realistische gedachtes (zogenaamde opkikkertjes). Voorbeelden van deze opkikkertjes staan op de achterzijde van ieder kaartje. Als kinderen het spel vaak spelen, leren ze meer positief te denken en bevordert het een reële en positieve inschatting van hun functioneren. Beschikbaar in de materialenkoffer Geestje gezond bij het CLB 19

Gezondheid. Gezondheidsbeleid op school. Basisonderwijs. Pit Schwung. secundair. lager. Voeding. Gezondheid & Milieu. directie. Beweging.

Gezondheid. Gezondheidsbeleid op school. Basisonderwijs. Pit Schwung. secundair. lager. Voeding. Gezondheid & Milieu. directie. Beweging. Voeding Geestelijke gezondheid GEZONDE PROJECTEN move XL Gezondheidsbeleid op school TAD CLB air@school Leerlingen Pit Schwung proefkampioen Toffe materialen leerkrachten Kleuter Gezondheid Beweging Lekker

Nadere informatie

Tiendaagse van de Geestelijke Gezondheid. Week van de Geestelijke Gezondheid 2016

Tiendaagse van de Geestelijke Gezondheid. Week van de Geestelijke Gezondheid 2016 Tiendaagse van de Geestelijke Gezondheid Week van de Geestelijke Gezondheid 2016 Krijgt Vlaanderen een mentale opkikker van 1 tot 10 oktober? Dat hangt helemaal van jouw school af. Vorig jaar organiseerden

Nadere informatie

- Babbel - spel Dit is een spel die leerlingen op een speelse manier laat oefenen in sociale vaardigheden.

- Babbel - spel Dit is een spel die leerlingen op een speelse manier laat oefenen in sociale vaardigheden. Overzicht anti-pestactieplan Gaspard de Colignyschool- School met de Bijbel Preventief Schoolniveau - Babbel - spel Dit is een spel die leerlingen op een speelse manier laat oefenen in sociale vaardigheden.

Nadere informatie

GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1

GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1 GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1 Hoofdstuk 9. Pesten Pesten, wij willen er SAMEN iets aan doen! Inleiding In onze school zijn we reeds verschillende jaren

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

junior Een onmisbaar spel voor muzische vorming. Spelenderwijs inzicht krijgen in sociale en verbale vaardigheden voor kinderen van 4 tot 6 jaar.

junior Een onmisbaar spel voor muzische vorming. Spelenderwijs inzicht krijgen in sociale en verbale vaardigheden voor kinderen van 4 tot 6 jaar. Een onmisbaar spel voor muzische vorming. junior Spelenderwijs inzicht krijgen in sociale en verbale vaardigheden voor kinderen van 4 tot 6 jaar. Ontwikkeld en uitgegeven door Artikelcode: TC1800 Het babbelspel

Nadere informatie

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische

Nadere informatie

Werken aan sociale vaardigheden en weerbaarheid

Werken aan sociale vaardigheden en weerbaarheid Werken aan sociale vaardigheden en weerbaarheid Geestelijk gezondheidsbeleid op school Bevorderen van geestelijke gezondheid = Versterken van de beschermende factoren Sociaal netwerk, sociale vaardigheden,

Nadere informatie

Pestprotocol. Plagen en pesten. Pesten op school, hoe gaan we er mee om?

Pestprotocol. Plagen en pesten. Pesten op school, hoe gaan we er mee om? Pesten op school, hoe gaan we er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen willen zien en op onze school serieus willen aanpakken. Plagen en

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

GIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren

GIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren GIDS VOOR OUDERS Zippy s Vrienden Sociaal-emotioneel leren PARTNERSHIP FOR Good mental health for children - for life www.zippysvrienden.nl Op onze website vindt u uitgebreide informatie over het Zippy

Nadere informatie

Nieuwsbrief De Vreedzame School

Nieuwsbrief De Vreedzame School Nieuwsbrief De Vreedzame School Blok 1 We horen bij elkaar Algemeen Onze school werkt met het programma van de Vreedzame School. Dit programma wil een bijdrage leveren aan een positief sociaal klimaat

Nadere informatie

Provinciale projecten welbevinden

Provinciale projecten welbevinden Provinciale projecten welbevinden Stimuleren van het algemeen welbevinden en sociale vaardigheden van kinderen en jongeren op school, in de klas en thuis themaproject pesten op school Info antipestkoffers

Nadere informatie

Pestbeleid. Basisschool Hertog Karel. inleiding: verschil plagen - pesten:

Pestbeleid. Basisschool Hertog Karel. inleiding: verschil plagen - pesten: Pestbeleid Basisschool Hertog Karel inleiding: Als school werken wij aan een duidelijk pestbeleid waarin iedereen zich kan vinden. Hiervoor is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen (ouders, leerkrachten,

Nadere informatie

Om pestgedrag te voorkomen, kiest ons schoolteam ervoor om acties te ondernemen die ervoor zorgen dat pestgedrag weinig kans maakt.

Om pestgedrag te voorkomen, kiest ons schoolteam ervoor om acties te ondernemen die ervoor zorgen dat pestgedrag weinig kans maakt. Plagen is vooral een spel en het gebeurt vaak tussen vrienden. Het spel gaat om te kijken of je creatief kan reageren en dat waardeer je. Pesten is herhaaldelijk uitoefenen van lichamelijke en/of geestelijke

Nadere informatie

CATALOGUS SCHOOLJAAR SCHOOL ZONDER PESTEN VZW

CATALOGUS SCHOOLJAAR SCHOOL ZONDER PESTEN VZW CATALOGUS SCHOOLJAAR 2017-2018 SCHOOL ZONDER PESTEN VZW 1 Colofon Redactie & samenstelling catalogus Kelly Roefs, Kristl Habils Stuurgroep vzw Christian Agneessens, Fried Ringoot, Kristl Habils Tekeningen

Nadere informatie

Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme

Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme In deze hand-out vindt u een korte samenvatting terug van de deelonderwerpen die Helen Wildeboer, trainer van de Stichting Omgaan met

Nadere informatie

PESTPROTOCOL CBS De Borgh

PESTPROTOCOL CBS De Borgh PESTPROTOCOL CBS De Borgh Doel van dit pestprotocol: -Dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. -Door regels en afspraken

Nadere informatie

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. 1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten

Nadere informatie

Anti-pestprotocol Dalton IKC Zeven Zeeën

Anti-pestprotocol Dalton IKC Zeven Zeeën Anti-pestprotocol Dalton IKC Zeven Zeeën Het belang van een anti-pestprotocol Een positief en veilig klimaat is noodzakelijk voor kinderen om zich goed te ontwikkelen. Op IKC Zeven Zeeën doen we onze uiterste

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

GEDRAGSPROTOCOL. (anti pestgedrag) Basisschool De Boomgaard Dieren

GEDRAGSPROTOCOL. (anti pestgedrag) Basisschool De Boomgaard Dieren GEDRAGSPROTOCOL (anti pestgedrag) Basisschool De Boomgaard Dieren Mei 2014 Gedragsprotocol de Boomgaard I. Doel van dit gedragsprotocol: Alle kinderen van De Boomgaard moeten zich veilig voelen, zodat

Nadere informatie

Pestactieplan Sint-Amandusschool. Anti-pestcontract op onze school

Pestactieplan Sint-Amandusschool. Anti-pestcontract op onze school Pestactieplan Sint-Amandusschool Anti-pestcontract op onze school Ik houd me aan de leefregels op onze school: Eerlijkheid bovenal! Agressie en geweld bannen we uit onze school! We tonen respect voor ieders

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg

Nadere informatie

Onderwijskundige doelen

Onderwijskundige doelen Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan

Nadere informatie

DE NO BLAME-METHODE VOORAF

DE NO BLAME-METHODE VOORAF DE NO BLAME-METHODE VOORAF Omdat mijn school probeert te werken met de No Blame-Methode heb ik deze hier in kaart gebracht. Het is een manier om met kinderen in gesprek te gaan en zo ook de waarheid te

Nadere informatie

Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext

Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext Aanbod vanuit de netwerken palliatieve zorg Lucie Cannie Psychologe Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Netwerk palliatieve zorg 15 Vlaamse netwerken,

Nadere informatie

AABOD VORMING

AABOD VORMING NIEUWE SESSIES muzische vorming frans zorg ict AABOD VORMING 2009-2010 NIEUW AANBOD BASISSCHOOL!! CREATIEVE MUZISCHE VORMING!!! WIJ SPREKEN FRANS!!!! WERKEN MET FRANSE VERTELBOEKEN!! CREATIVITEIT IN FORMEEL!

Nadere informatie

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol.

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol. PESTPROTOCOL Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen,

Nadere informatie

PAD informatie voor ouders

PAD informatie voor ouders PAD informatie voor ouders De Kiem Roelofarendsveen, januari 2015 Beste ouders/verzorgers, Hierbij willen we u graag informeren over het PAD leerplan, dat bij ons op de Kiem gebruikt wordt om het sociaal

Nadere informatie

PESTPROTOCOL. Is meestal te verdragen, maar kan ook kwetsend zijn. Is negatief en altijd kwetsend bedoeld

PESTPROTOCOL. Is meestal te verdragen, maar kan ook kwetsend zijn. Is negatief en altijd kwetsend bedoeld Basisschool De Rijdtmeersen Kasteelstraat 32 9660 Brakel PESTPROTOCOL Dit pestprotocol heeft als doel, alle kinderen zich veilig te laten voelen op onze school zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Nadere informatie

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk! In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk! Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit?

Nadere informatie

Help pesten de wereld uit! Daix Mich - VCOK

Help pesten de wereld uit! Daix Mich - VCOK Help pesten de wereld uit! Daix Mich - VCOK In de zoektocht naar hun identiteit gaan kinderen experimenteren, uitdagen en grenzen overschrijden Berti Persoons en Veronique Benoit We staan even stil bij

Nadere informatie

Project voor een verdraagzame school

Project voor een verdraagzame school Project voor een verdraagzame school Engagement van Toverveld: Wij tolereren pesten NIET!! 1. Wat is pesten? Je hebt plagen en pesten. Kinderen die elkaar plagen kunnen elkaar aan. Na een tijdje maken

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Bij pesten zijn er altijd 5 partijen: de pester, het slachtoffer, de grote zwijgende groep, de leerkrachten en de ouders.

Bij pesten zijn er altijd 5 partijen: de pester, het slachtoffer, de grote zwijgende groep, de leerkrachten en de ouders. Versie nov. 2012 Pestprotocol. Inclusief regels en afspraken binnen de school. Wat is pesten? Pesten betekent iemand op een gemene manier lastig vallen: bewust iemand kwetsen of kleineren. Het gebeurt

Nadere informatie

BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN

BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING In deze bijlage maken we de vergelijking tussen de Ontwikkelingsdoelen uit het Ontwikkelingsplan van de katholieke kleuterschool en de doelen

Nadere informatie

Wij werken aan Allemaal Maatjes!

Wij werken aan Allemaal Maatjes! Wij werken aan Allemaal Maatjes! Op school werken wij elke maand aan een ander puntje om Allemaal maatjes te zijn! Zo proberen wij het pesten op onze school te voorkomen. Om het puntje van de maand duidelijk

Nadere informatie

Vormingsaanbod geestelijke gezondheid

Vormingsaanbod geestelijke gezondheid Pantone 430C Pantone 7426C Vormingsaanbod geestelijke gezondheid Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Locoregionale Uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Hoe blijf jij fit in je hoofd?

Nadere informatie

Bijlage Stoere Schildpadden

Bijlage Stoere Schildpadden Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies

Nadere informatie

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift

Bijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift 98 De helppagina van een tijdschrift Bijlage 1 Thema 1 Ik ben een meisje van 10 jaar en zit in groep 6. Wij zijn in nieuwe groepjes gezet en nu zit ik tegenover een meisje waar ik me heel erg aan erger.

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

OBS De Vogels Jac.P. Thijsselaan 69 2341 PM Oegstgeest. PESTPROTOCOL De Vogels

OBS De Vogels Jac.P. Thijsselaan 69 2341 PM Oegstgeest. PESTPROTOCOL De Vogels OBS De Vogels Jac.P. Thijsselaan 69 2341 PM Oegstgeest PESTPROTOCOL De Vogels We willen graag dat alle kinderen op De Vogels zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen

Nadere informatie

BROCHURE LEERKRACHT. GBS EIKENLAAR Pesten! Wij zeggen neen!

BROCHURE LEERKRACHT. GBS EIKENLAAR   Pesten! Wij zeggen neen! BROCHURE LEERKRACHT GBS EIKENLAAR www.eikenlaar.be Pesten! Wij zeggen neen! Is het pesten of plagen? Hoe herken ik pesten? Wat kan ik doen tegen pesten? Gesprek aangaan met pester en slachtoffer. Stappenplan.

Nadere informatie

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit

Nadere informatie

1 Voorwoord. Beste ouders. Beste leerlingen

1 Voorwoord. Beste ouders. Beste leerlingen 1 Voorwoord Beste ouders Beste leerlingen Dit is het antipestplan van WICO campus Sint-Jozef. Het draaiboek pesten is geschreven voor de leerlingen, ouders en medewerkers van de school. Het geeft het beleid

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Pestprotocol OBS IJsselhof

Pestprotocol OBS IJsselhof Pesten op school Hoe ga je er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken. Daar zijn wel enkele

Nadere informatie

Provinciale projecten welbevinden

Provinciale projecten welbevinden Provinciale projecten welbevinden Stimuleren van het algemeen welbevinden en sociale vaardigheden van kinderen en jongeren op school, in de klas en thuis deelthema KOPP & KOAP KOPP Kinderen van Ouders

Nadere informatie

Lessen in geluk voor groep 7 en 8. www.gelukskoffer.nl

Lessen in geluk voor groep 7 en 8. www.gelukskoffer.nl Lessen in geluk voor groep 7 en 8 www.gelukskoffer.nl Ontstaan Gelukskoffer Vanuit Bedrijfsleven Gebaseerd op leidinggeven aan jezelf 1,5 jaar wetenschappelijk literatuuronderzoek Pilots op diverse scholen

Nadere informatie

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?

Nadere informatie

Doelstellingen van PAD

Doelstellingen van PAD Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen

Nadere informatie

Pestprotocol BS de Kersenboom

Pestprotocol BS de Kersenboom Pestprotocol BS de Kersenboom Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Uitgave brochure. Pesten-dat-kan-niet prijs 2011: eervolle vermelding voor initiatieven buiten categorie. VCLB Meetjesland

Uitgave brochure. Pesten-dat-kan-niet prijs 2011: eervolle vermelding voor initiatieven buiten categorie. VCLB Meetjesland ANTI-PESTKOFFER(S) Uitgave brochure Pesten-dat-kan-niet prijs 2011: eervolle vermelding voor initiatieven buiten categorie. 2 Inhoudsopgave 1. Anti-pestbeleid: opdracht voor school en CLB 2. Schoolniveau

Nadere informatie

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf. RV1.1 RV1.2 RV1.3 RV1.4 Ontdekken dat iedereen uniek is. Ik heb door dat iedereen

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort.

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort. Pestprotocol Pestprotocol o.b.s. De Schuthoek Ieder kind heeft liefde en begrip nodig voor de volledige en harmonische ontplooiing van zijn persoonlijkheid. Beginsel 6 van de Universele Verklaring van

Nadere informatie

vroegere Kinder- en Jongerentelefoon, actief sinds 1981. luisteren, mee denken, mee voelen. Gratis en anoniem. 230 vrijwilligers. 27.215 gesprekken.

vroegere Kinder- en Jongerentelefoon, actief sinds 1981. luisteren, mee denken, mee voelen. Gratis en anoniem. 230 vrijwilligers. 27.215 gesprekken. vroegere Kinder- en Jongerentelefoon, actief sinds 1981. luisteren, mee denken, mee voelen. Gratis en anoniem. 230 vrijwilligers. 27.215 gesprekken. relatie tot de ouders, verliefdheid, vriendschap, somberheid,

Nadere informatie

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar Vredescentrum AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar 2017-2018 1 Vredescentrum van de provincie en stad Antwerpen vzw Het Vredescentrum voor de vrienden. Het Vredescentrum is al 30 jaar lang een enthousiaste

Nadere informatie

De Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt

De Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt Positionering De Klankhof en t Kofschip, Etten-Leur Kernwoorden: Je mag er zijn Vertrouwen Positief kijken naar jezelf en anderen Meervoudige intelligentie Samen de merkbelofte van De Klankhof t Kofschip:

Nadere informatie

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Voor u ligt het kanjerbeleid. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Dit is de samenvatting van het kanjerbeleid. Het volledige

Nadere informatie

VISIETEKST. Pesten op school

VISIETEKST. Pesten op school Wat wil je worden? vroeg de juf t was in de derde klas Ik keek haar aan en wist het niet Ik dacht dat ik al iets was. Toon Hermans VISIETEKST Pesten op school Pesten komt helaas op iedere school voor.

Nadere informatie

Pestprotocol de Esdoorn

Pestprotocol de Esdoorn Pestprotocol de Esdoorn Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen November 2009 Door regels en

Nadere informatie

Brief voor ouder over thema 1

Brief voor ouder over thema 1 Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te

Nadere informatie

GIBO HEIDE. pedagogisch project

GIBO HEIDE. pedagogisch project GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs

Nadere informatie

Iedereen is hier oké!

Iedereen is hier oké! INLEIDING PESTPROTOCOL Iedereen is hier oké! alle kinderen moeten zich in onze basisschool veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Deel 1: Pedagogisch project Vrije Basisschool Lenteland

Deel 1: Pedagogisch project Vrije Basisschool Lenteland 1 ONZE SCHOOL en de SCHOLENGROEP ARKORUM Het katholiek basisonderwijs brengt al vele jaren een aanbod van kwalitatief onderwijs en opvoeding aan kleuters en leerlingen in de regio Roeselare- Ardooie. In

Nadere informatie

STA STERK TRAINING 1. sta sterk training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl

STA STERK TRAINING 1. sta sterk training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl STA STERK TRAINING 1 sta sterk training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER STA STERK TRAINING 3 De sta sterk training achtergrond sta sterk Training

Nadere informatie

Werken aan een warme school

Werken aan een warme school DE LUCHTBALLON Werken aan een warme school Werken aan een goed gevoel op school Antipestbeleid Werken aan een warme school werken aan een goed gevoel op school Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode

Nadere informatie

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf

Nadere informatie

PESTPROTOCOL HET KLEURRIJK

PESTPROTOCOL HET KLEURRIJK PESTPROTOCOL PESTPROTOCOL HET KLEURRIJK INHOUD Voorwoord 3 Inleiding 3 Uitgangspunten 3 Doel 3 De werkwijze op het Kleurrijk 4 Preventief 4 Curatief 5 2 VOORWOORD INLEIDING Plagen en pesten worden vaak

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

Gezondheidsbeleid: visie van onze school

Gezondheidsbeleid: visie van onze school Gezondheidsbeleid: visie van onze school Wij stellen ons tot doel onze leerlingen de nodige kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes bij te brengen voor een gezonde leefstijl met respect voor zichtzelf

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Basisschool De Springschans

NIEUWSBRIEF Basisschool De Springschans Tweewekelijkse NIEUWSBRIEF Basisschool De Springschans 7-1-2016 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Educatief pakket geestelijke gezondheid GOED IN JE VEL

Educatief pakket geestelijke gezondheid GOED IN JE VEL Educatief pakket geestelijke gezondheid GOED IN JE VEL TOELICHTING VOOR GEBRUIKERS Doel : meer aandacht voor de thema s geestelijke gezondheid Het gemeentebestuur heeft, samen met de schooldirecties, een

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD Pestprotocol obs de Bongerd Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem

Nadere informatie

*Dit is het percentage ten opzichte van het totale aantal dialogen (23.507). Let wel, in één dialoog kunnen meerdere thema's aan bod komen.

*Dit is het percentage ten opzichte van het totale aantal dialogen (23.507). Let wel, in één dialoog kunnen meerdere thema's aan bod komen. THEMA'S TOP 10 TOTAAL thema rangorde aantal % van totaal* relatie tot ouders 1 3401 15% verliefdheid/ aanmaken/afwijzen 2 3380 15% vriendschap/ vrienden helpen/ vrienden maken 3 1936 8% problemen of ruzie

Nadere informatie

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen De doelstelling van Sociaal Weerbaar is het versterken van de sociale weerbaarheid van kinderen, binnenschools binnenschools maar ook buiten de school. Weerbaarheid

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Suïcidepreventie. Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online

Suïcidepreventie. Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online Suïcidepreventie Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online Missie en visie @113 Taboe op praten over zelfmoord doorbreken Drempels bij zoeken en vinden van hulp verlagen Landelijk

Nadere informatie

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen

Nadere informatie

Anti-pestbeleid OBS De Schakel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Anti-pestbeleid OBS De Schakel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Anti-pestbeleid OBS De Schakel Dit ANTI-PESTBELEID heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken

Nadere informatie

Overzicht rapportmodule

Overzicht rapportmodule Overzicht rapportmodule zoals steeds: alles is aanpasbaar in de maintenance module. Bepaal zelf Uw vakonderdelen - punten - periodes - maatregelen...enz. Zachte evaluatie: bepaal de leergebieden en vragen,

Nadere informatie

Alle kinderen mogen zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen mogen zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Pestprotocol De Dijsselbloem 2014-2015 Alle kinderen mogen zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Hoe ga je met pesten om? Pesten komt helaas op iedere

Nadere informatie

Achtergrond informatie:

Achtergrond informatie: Pestprotocol Inleiding Voor u ligt het pestprotocol van de Koningin Wilhelminaschool. Met behulp van dit protocol willen wij het pestgedrag binnen de school voorkomen en indien nodig aanpakken. In onze

Nadere informatie

Zoekwijzer Godsdienst: spelmateriaal

Zoekwijzer Godsdienst: spelmateriaal Zoekwijzer godsdienst: spelmateriaal Mediatheek Kattenberg Mediatheekpunt BPS Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Laatste update: 2013-09-09 Dit bestand wordt verder geactualiseerd door: Mediatheek:

Nadere informatie

CLAEVERVELT, KRANT VOOR OUDERS EN LEERLINGEN HIER ZEGGEN WE NEEN TEGEN PESTEN!

CLAEVERVELT, KRANT VOOR OUDERS EN LEERLINGEN HIER ZEGGEN WE NEEN TEGEN PESTEN! CLAEVERVELT, HIER ZEGGEN WE NEEN TEGEN PESTEN! KRANT VOOR OUDERS EN LEERLINGEN Verschil tussen pesten en ruzie maken Er is een groot verschil tussen plagen, pesten en ruzie maken. RUZIE MAKEN gebeurt vaak

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

TEVREDENHEIDSONDERZOEK

TEVREDENHEIDSONDERZOEK verslag van het TEVREDENHEIDSONDERZOEK afgenomen in NOVEMBER 2014 Inleiding Eén keer in de twee jaar wordt er een tevredenheidsonderzoek gehouden. Ouders, leerlingen van groep 5, 6, 7 en 8 en personeelsleden

Nadere informatie

Kanjerbeleid. Doelstelling Voor de kinderen hebben we als doel dat ze zoveel mogelijk als volgt over zichzelf denken:

Kanjerbeleid. Doelstelling Voor de kinderen hebben we als doel dat ze zoveel mogelijk als volgt over zichzelf denken: Kanjerbeleid Inleiding Op de obs Stegeman werken we sinds januari 2012 met de kanjertraining. Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we

Nadere informatie

Gedragsprotocol. Trots zijn op jezelf en op elkaar!

Gedragsprotocol. Trots zijn op jezelf en op elkaar! Gedragsprotocol Trots zijn op jezelf en op elkaar! Voorwoord Op de Ekke de Haan verwachten we dat de leerlingen, leerkrachten en ouders op een prettige manier met elkaar omgaan. Het is belangrijk dat er

Nadere informatie

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden LIEVERWIJS kindercoaching & training kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling Een rups kan altijd nog een vlinder worden Kindercoaching Van Rups naar Vlinder Voor kinderen in de

Nadere informatie

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten.

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten. Protocol pesten 1 Voorwoord Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien

Nadere informatie

Antipest- en sociaal veiligheidsprotocol 2018 Obs de Woldstroom Jenaplan. Antipest- en sociaal veiligheidsprotocol 2018 obs de Woldstroom Jenaplan

Antipest- en sociaal veiligheidsprotocol 2018 Obs de Woldstroom Jenaplan. Antipest- en sociaal veiligheidsprotocol 2018 obs de Woldstroom Jenaplan Antipest- en sociaal veiligheidsprotocol 2018 Obs de Woldstroom Jenaplan Pesten is een probleem dat het welzijn en de ontwikkeling van kinderen ernstig bedreigd. Al jaren wordt gezocht naar de beste manier

Nadere informatie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Overzicht Groepsaanbod Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Waarom een groep of cursus? Waarom in een groep? Het kan zijn dat je het zelf prettiger vindt

Nadere informatie

Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid

Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS INHOUDSTAFEL Vrijwilligers, een onmisbare schakel 3 1. Wat is palliatieve zorg? 4 2.

Nadere informatie