Individuele verschillen Mensen verschillen in draagkracht Wat zijn de redenen dat mensen van elkaar verschillen Persoonlijkheid en stress
|
|
- Melanie Brabander
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudsopgave: Inleiding mentale weerbaarheid Wat is stress? Chronische stress en acute stress Het stressproces Wat zijn de oorzaken van stress? Individuele verschillen Mensen verschillen in draagkracht Wat zijn de redenen dat mensen van elkaar verschillen Persoonlijkheid en stress Samenwerken en spanning De invloed van persoonlijkheid op de samenwerking Samenwerken onder spanning De stressreacties Lichamelijke stressreacties Mentale stressreacties Stress als gedrag Stijlen in stresshantering Stresshantering Omgaan met stress Signalering Erkenning Opsporen van stress Het aanpakken van stress 1
2 Mentale weerbaarheid Mentale weerbaarheid, wat wordt daar nu eigenlijk mee bedoeld? Mentaal weerbaar zijn betekent: in het contact met andere mensen en in moeilijke situaties jezelf goed kunnen redden en toch jezelf blijven. Mensen die in de (top)sport werkzaam zijn komen regelmatig in aanraking met moeilijke situaties. Daarnaast is de prestatiedruk in de topsport erg hoog. Werken onder deze omstandigheden kan heel plezierig zijn maar vraagt ook veel. Topsporters moeten sterk in hun schoenen staan, zij moeten mentaal weerbaar zijn. Het uitgangspunt van MSA is dat alles waar emoties bij komt kijken stress oproept. Dit kunnen zowel leuke als vervelende dingen zijn. De doelstelling van deze training is inzicht krijgen in het fenomeen stress zodat geleerd kan worden hoe er met stress omgegaan kan worden. Dit werkboek vormt hierbij een handleiding die globaal overeen komt met datgene wat in de training aan bod zal komen. Globaal omdat de inhoud van de training mede wordt bepaald door de inbreng en wensen van de cursisten. Het werkboek is een verduidelijking van de training en dient om aantekeningen in te maken en als houvast om in terug te kijken. 2
3 Wat is stress? Stress is een engels woord dat afkomstig is uit de bouwwereld. Het werd gebruikt om aan te geven hoeveel spanning er op een boog of een brug kon staan voordat deze in tweeen brak. De letterlijke vertaling is spanning. Beide begrippen worden vaak door elkaar gebruikt. Definitie Stress (negatieve) verwijst naar een toestand waarin er geen overeenstemming is tussen de capaciteiten van een individu zoals hij 1 die inschat en de eisen van de taak of situatie zoals hij die beoordeelt. Als de situatie uitdagend is maar iemand is toch in staat zich te redden dan is er geen sprake van negatieve stress (dis-stress) maar van positieve stress (eu-stress). De stress (spanning) werkt motiverend en zorgt ervoor dat iemand sterk en alert is. Als de taak of situatie te simpel is, ontstaat er onderspanning hierdoor verliest het individu zijn motivatie en concentratie. Onderspanning leidt tot verslechtering van het functioneren van een individu en kan op de lange duur zelfs leiden tot chronische (negatieve) stress. Als de taak of situatie te moeilijk is voor een individu, of hij denkt dat de situatie te moeilijk is, reageert het individu met gevoelens van angst. Angst leidt tot negatieve gedachten waardoor het zelfvertrouwen daalt. Deze vorm van negatieve stress (dis-stress) leidt altijd tot een verslechtering van het functioneren. 1 Waar ik hij zeg bedoel ik uiteraard ook zij en bij hem en haar idem dito 3
4 Chronische stress en acute stress Stress heeft twee varianten, te weten: chronische stress en acute stress. Chronische stress staat voor langdurige stress. Met acute stress wordt een grote hoeveelheid spanning bedoeld die snel op komt zetten maar ook redelijk snel weer verdwijnt. Chronische stress ontstaat door een opeenstapeling van kleine gebeurtenissen die spanning oproepen. Voorbeeld:.. Voorbeeld:.. Draaglast Draagkracht Als situaties / gebeurtenissen (draaglast) die spanning oproepen zich opstapelen dan kan het fundament (draagkracht) breken en krijgt iemand last van chronische stress. Acute stress ontstaat door een grote gebeurtenis die veel spanning oproept. Voorbeeld:. Voorbeeld:. Draaglast Draagkracht Als er zich een gebeurtenis voordoet die zeer veel spanning veroorzaakt dan kan het fundament (draagkracht) breken en krijgt iemand last van acute stress. 4
5 Het stressproces Stress is een toestand die wordt veroorzaakt door een situatie die door iemand als bedreigend wordt ervaren. De stresstoestand gaat gepaard met mentale en lichamelijke stressreacties en is zichtbaar in het gedrag. Er spelen dus vier elementen een rol in het stressproces. 1. De oorzaak (dit is de situatie, gebeurtenis of taak waarmee het proces in gang wordt gezet en die tot stress leidt) 2. Het individu (de beleving van het individu, wat voor de één stressvol is hoeft voor de ander niet stressvol te zijn) 3. De stressreacties (lichamelijke en mentale reacties als gevolg van de stress) 4. Gedrag (stress heeft invloed op gedrag, op het handelen en dus op de prestatie) Samen vormen deze aspecten van stress een proces (McGrath, 1970). Het stressproces Lichamelijke stressreacties Oorzaak individu Gedrag Mentale stressreacties Door stress als een proces te zien wordt het makkelijker om te begrijpen wat de oorzaken van stress zijn, waarom de ene persoon er wel last van heeft en waarom de ander niet, wat het met je lichaam doet, hoe het van invloed kan zijn op mentaal functioneren, tot welk gedrag stress kan leiden, hoe het gesignaleerd kan worden, wat er aan gedaan kan worden, wat het belang is van mentale ondersteuning bij stress en hoe stress de samenwerking beïnvloedt. 5
6 Oorzaken van stress De oorzaken van stress worden ook wel stressfactoren, stressoren of stressbronnen genoemd. Als het om acute stress gaat dan is het één heftige gebeurtenis of situatie die spanning oproept bij een individu. Gaat het om chronische stress dan is het een optelling van kleinere gebeurtenissen die spanning oproepen. De gebeurtenis of situatie die spanning veroorzaakt kan reëel zijn (echt bestaan). Voorbeeld:... Het kan ook de gedachte aan een stressvolle situatie zijn die spanning oproept. Voorbeeld:... Opdracht 1: Geef aan wat voor jullie oorzaken van stress zijn Opdracht 2: Geef aan wat mogelijke oorzaken van stress voor de mensen met wie jullie werken kunnen zijn
7 Globaal genomen zijn de oorzaken van stress in drie categorieën onder te verdelen. Die categorieën zijn: 1 Persoonlijke stressfactoren (ik) 2 Mentale stressfactoren (ander) 3 Stressfactoren die worden veroorzaakt door de structuur van de omgeving (omgeving) Door deze onderverdeling te maken wordt het vinden van een oplossing bij stresshantering een stuk gemakkelijker Opdracht 3: geef voor de stressfactoren bij opdracht 1 en 2 aan in welke categorie ze horen
8 Individuele verschillen Waarom heeft de ene persoon wel last van de spanning vlak en de ander niet? Waarom wordt de één gespannen bij moeilijke wedstrijden en de ander niet? Waarom is de één bang om te falen en wordt daardoor gespannen en waarom de ander niet? Sterker nog waarom heeft de één die spanning juist nodig om goed werk te leveren en waarom heeft de ander er last van? Mensen verschillen in draagkracht Wanneer de spanning teveel wordt dan krijgen mensen last van de spanning. De spanning werkt dan negatief op de prestatie. Het moment waarop het mis gaat is voor elk individu anders en heeft te maken met de draagkracht: hoeveel spanning kan hij / zij aan? : X Y Draagkracht persoon A Draagkracht persoon B Persoon B kan meer spanning verdragen dan persoon A, zijn draagkracht is groter. Bij persoon A gaat het bij een kleine hoeveelheid spanning al fout terwijl het bij persoon B pas fout gaat als de spanning een stuk groter is. Wat zijn de redenen dat mensen van elkaar verschillen? De ene mens is de ander niet. Een andere opvoeding, verschillende situaties waar mensen zich in bevinden, andere persoonlijkheid etc. etc. Er kan een hele lijst van kenmerken opgesteld worden die te maken hebben met de manier waar op mensen met spanning omgaan en dus waarom de ene mens snel last van stress/ spanning heeft en de ander het juist nodig heeft. 8
9 Opdracht 4: Waar hebben individuele verschillen mee te maken: 1 Opvoeding.. 2 Persoonlijkheid
10 Persoonlijkheid en stress Zoals aangegeven gaat ieder mens anders met stress om. De persoonlijkheid speelt hierin een cruciale rol. Globaal genomen zijn mensen in drie categorieën onder te verdelen. kickers adapters panics Deze mensen hebben een constante kick nodig om tevreden te zijn en voelen zich goed onder stress. Zij presteren goed onder spanning en hebben een sterke drang zich te bewijzen. Zij zijn dominant en willen zich graag profileren. Kickers zijn vaak een bron van spanning voor anderen en krijgen meestal hun zin ten koste van anderen. Dit type mensen reactief en handelen vaak impulsief zonder na te denken. Zij vertonen vrij snel agressief gedrag. Deze mensen passen zich aan de situatie aan. Zij zoeken soms de rust en soms de uitdaging. Zij calculeren en wegen de risico s af. Deze mensen raken snel in paniek en vermijden situaties die spanning met zich mee brengen. Deze mensen vinden het heel belangrijk om door anderen aardig gevonden te worden. Zij presteren matig onder spanning en hebben geen sterke drang om zich te bewijzen. Zij zijn vaak onderdanig en durven zich niet goed te profileren. Deze mensen willen vaak van alles maar kunnen dat niet meer, zij raken snel opgebrand. Opmerking: het zou een te simpele voorstelling zijn mensen te reduceren tot enkel en alleen een kicker of een panic. Volstrekte types komen alleen voor in tekenfilms. Het is wel zo dat deze omschrijving van de persoonlijkheid goed weergeeft hoe een individu op stress reageert. 10
11 Samenwerking en spanning De invloed van persoonlijkheid op de samenwerking Knabbel, Babbel en Ruudje in Oranje. 1974, het Nederlands elftal vertoeft in Duitsland om daar de wereldbeker voor landenteams te veroveren. De selectie bestaat uit kleurrijke, talentvolle spelers. Nederland doet het uitstekend, bijna alle wedstrijden zijn met goed voetbal gewonnen. De sfeer is opperbest. Toch is er één speler die niet zo gelukkig is, zijn naam: Ruud Geels. De heer Geels voelt zich niet op zijn gemak, niet omdat hij relatief jong en onervaren is maar omdat hij bij voortduring het mikpunt is van kinderachtige grappen. Op zich onschuldig, maar niet voor Ruud. Twintig jaar na het toernooi geeft Ruud Geels aan dat hij een klote tijd heeft gehad op wat een fantastisch evenement had moeten zijn en dat hij nooit zijn normale niveau heeft gehaald. Opdracht 4: Naam R. Krol Type Geef je mening over deze situatie, welke zaken een rol hebben gespeeld en wat je er aan zou kunnen doen. W. Suurbier R. Geels Het is voor kickers, panics en adapters (in mindere mate) heel moeilijk om samen te werken. De kickers in een team ergeren zich aan de panics omdat zij het idee hebben dat de panics onvoldoende gemotiveerd zijn, slap zijn, de confrontatie met de tegenstander niet aan durven gaan en niet voor zichzelf opkomen. Andersom hebben de panics en adapters vaak een hekel aan kickers omdat zij, ten koste van hen zonodig moeten overheersen. De panics en adapters voelen zich vaak onveilig in de buurt van kickers. 11
12 Samenwerken onder spanning Aan de hand van het volgende schema wordt duidelijk hoe de samenwerking verloopt tussen mensen met verschillende persoonlijkheidseigenschappen. Agressief Assertief Sub-assertief Agressie Relatie Kickers Adapters Panics De stressreacties Lichamelijke stressreacties Het hart Het hart verhoogt zijn activiteiten en stuwt het bloed sneller en krachtiger door het lichaam. De bloedvaten in de buik en in de huid trekken samen om meer bloed naar de hersenen en de spieren te laten stromen. De ademhaling De ademhaling gaat sneller en dieper, waardoor meer zuurstof opgenomen wordt. Speeksel en slijm drogen op waardoor de luchtgangen breder worden. De ogen De puppillen worden groter en gevoeliger zodat het zicht beter wordt. Andere hormonen Het lichaam maakt hormonen aan die het suikergehalte in het bloed toe doen nemen waardoor er meer brandstof aan de spieren geleverd kan worden. Andere hormonen (endorphinen) worden aangemaakt om te fungeren als pijnstillers. De spieren Tijdens de stressreactie spannen tal van spieren zich aan om zich voor te bereiden op snelle en energieke actie. 12
13 Functies met een lage prioriteit Lichaamsfuncties die tijdens stress niet belangrijk zijn worden op een laag pitje gezet om energie te sparen. Voorbeelden hiervan zijn: stofwisselingsfunctie, voorplantingsfunctie en de groeifunctie. Conclusie In principe zijn de lichamelijke stressreacties erop gericht om het lichaam voor te bereiden op actie. Dit zijn normale en goede reacties. Wanneer de stressreacties echter te heftig worden of het individu is niet meer in staat om er mee te gaan (coping) dan gaat het mis: Te snel ademhalen kan leiden tot hyperventilatie, Een te snelle hartslag kan leiden tot hartkloppingen, Te veel spierspanning kan leiden tot verkramping Een te heftige stressreactie kan leiden tot een verkeerde verhouding tussen adrenaline en noradrenaline met als gevolg dat je flauwvalt. Mentale stressreacties Gedachten spelen een belangrijke rol bij het ontstaan, het in standhouden en versterken van gevoelens (emoties). Andersom zijn gevoelens (emoties) ook van invloed op de gedachten. Als gevoelens, gedachten of emoties negatief zijn, is er sprake van mentale stress. De attitude van mensen bestaat uit de wisselwerking van denken (waarnemen), voelen (emotie) en handelen (gedrag). Het denken is bij mensen vaak gebaseerd op fantaseren ( de mens lijdt het meest aan wat hij vreest ). Die fantasie (irrationele gedachte) heeft gevolgen voor het gevoel (emotie) wat weer gevolgen heeft voor het handelen. Opsomming van mentale stressreacties: Negatieve gedachten Zorgen Besluiteloosheid Boosheid Angst Faalangst Gebrek aan concentratie Overconcentratie 13
14 Stress als gedrag Gedrag onder spanning is het gevolg van de wisselwerking tussen gedachten, emoties en lichamelijke gevoelens. Gedrag is op één of andere manier zichtbaar. Concreet: Snel praten Nagelbijten IJsberen Fronsen Geeuwen Trillen Met een gebroken stem praten Vaak naar de WC gaan Algemeen: Zenuwachtig gedrag Snel geïrriteerd zijn Depressief gedrag Weinig initiatief Veel klagen over vermoeidheid Veel roken, drinken Vaak ziek zijn 14
15 Stijlen in stresshantering Het gedrag dat het gevolg is van stress heeft te maken met de manier waarop we met stress omgaan. Sommige mensen houden ervan en sommige mensen vinden het vervelend. Globaal gezien zijn de stijlen waarop er met stress omgegaan wordt in te delen in de vecht en vluchtreactie. Mensen die van de spanning houden, gebruiken het om dingen voor elkaar te krijgen (vechten). Mensen die niet van spanning houden, trekken zich terug en vermijden situaties die spanning oproepen (vluchten). Stijlen: Actief het probleem aanpakken, de bron van stress wegnemen (vechten) Vermijden van de situatie/afwachten (vluchten) Emoties uiten (vechten / vluchten) Steun zoeken bij anderen (vluchten) Afleiding zoeken (vluchten) Reageren met gevoelens van depressiviteit (vluchten) Geruststellende gedachten formuleren (vechten / vluchten) Opdracht 5: welke stijl hanteer jij het vaakst? 15
16 Stresshantering 1 Omgaan met stress De eerste stap in het leren omgaan met stress is de spanning die met stress gepaard gaat, te beschouwen als een normaal gegeven. Niet alleen de vervelende dingen roepen spanning op ook de hele mooie dingen gaan gepaard met spanning. 2 Het signaleren van stress Het signaleren van stress bij jezelf is niet meer dan kijken of je of je meerdere stressreacties vertoont (zie stress als gedrag, mentale stressreacties en lichamelijke stressreacties) en of je er last van hebt. In algemene zin geldt hetzelfde voor het signaleren van stress bij anderen. Als iemand de laatste tijd erg zenuwachtig doet, snel geïrriteerd is, ontevreden is e.d. zou het kunnen dat hij last van stress heeft. 3 Erkenning Het signaleren van stress is relatief gemakkelijk, de stressreacties zijn bekend dus je kunt ze bij jezelf en als je maar nauwkeurig genoeg observeert ook bij anderen terugvinden. Nu komt het moeilijkste gedeelte van stresshantering: het toegeven dat je er last van hebt. Het erkennen dat stress je functioneren negatief beïnvloedt is de basis om verder te kunnen. 4 Het opsporen van stress Het opsporen van stress doe je op basis van gevoel en inhoud. Hierbij stel je jezelf de volgende vragen: 1 Wanneer ervaar je gevoelens van spanning? 2 Hoe uiten deze gevoelens zich? Emoties Gedachten Lichamelijke gevoelens Gedrag 3 Waar komt dit gevoel vandaan, wat veroorzaakt deze gevoelens? 16
17 5 Het aanpakken van stress Door deze vragen te stellen kan er gericht gewerkt worden aan een oplossing. Enerzijds kan geprobeerd worden de draagkracht te vergroten. Dat wil zeggen het leren omgaan met (coping) of accepteren van gevoelens, gedachten, lichamelijke gevoelens en gedrag. Anderzijds kan geprobeerd worden om de draaglast te verminderen. Hierbij wordt de oorzaak van de stress aangepakt. De stress driehoek Ik stress Ander Omgeving De draagkracht vergroten De draagkracht oftewel datgene wat iemand aan kan kun je vergroten door in te grijpen in de persoonlijke stressfactoren (Ik). Dit zijn meestal negatieve (irreële) gedachten, zeer heftige gevoelens of gedrag. Door negatieve gedachten, gevoelens te accepteren of ongewenst gedrag te veranderen wordt de draagkracht vergroot. Dit kan door de volgende technieken toe te passen: RET Acceptatiegrens vergroten Relaxatie oefening NLP De draaglast verminderen De draaglast verminderen wil zeggen proberen de oorzaken van stress weg te nemen. Dit zijn oorzaken die buiten een persoon liggen (ander of omgeving). Dit doe je door: Knelpunten analyse Relativeren 17
Ontdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatieAngst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen
Angst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen 1. Acute stress 2. Chronische stress 3. Angst en onzekerheid bij erfelijke hartaandoeningen 4. Omgaan met angst en onzekerheid Jos van Erp Hartstichting
Nadere informatieTer inspiratie: Opschuddertje Nee denken en niet zeggen. Nee zeggen is te leren!
Ter inspiratie: Opschuddertje Nee denken en niet zeggen Nee zeggen is te leren!. 2 Nee denken en niet zeggen put je uit Nee is voor velen van ons één van de moeilijkste woordjes om uit te spreken. Waarom?
Nadere informatieJos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep. Stress en gezondheid
Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep Stress en gezondheid Acute stress Het stressmechanisme is een overlevingsmechanisme Stressor Het stressmechanisme: Een fysiologisch systeem dat functioneert
Nadere informatieOmgaan met stress Zorg voor jezelf 18/02/16. Els De Reuwe Psychologe i.s.m. oncopsychologen ZOL
Omgaan met stress Zorg voor jezelf 18/02/16 Els De Reuwe Psychologe i.s.m. oncopsychologen ZOL 1. Omgaan met stress Wat is stress Symptomen van stress Waar komt je stressreactie vandaan? Stress en ons
Nadere informatieDÉ SLIM-TENNIS WEDSTRIJDVOORBEREIDING
DÉ SLIM-TENNIS WEDSTRIJDVOORBEREIDING HOE JEZELF MENTAAL VOOR TE BEREIDEN OP WEDSTRIJDEN, MET OOG OP GENIETEN EN WINNEN AJDIN KOLONIC - WWW.SLIMTENNIS.NL Is jouw doel elke keer als je aan een wedstrijd
Nadere informatieHoe ga je om met stress?
Hoe ga je om met stress? Bij stress ontstaat er in ons lichaam een natuurlijke reactie die ons in staat stelt om snel en alert te reageren op gevaar: onze polsslag en ademhaling versnellen, de spieren
Nadere informatieStressmanagement-training: Vaardig door ontspanning
Stressmanagement-training: Vaardig door ontspanning Veel mensen met een hart- of vaatziekte (HVZ) en hun partners ervaren ook nog stress als ze thuis hun leven weer proberen op te bouwen. Dit is dus ná
Nadere informatiePresentatie Slotervaartziekenhuis Omgaan met chronische ziekte & stress 24 mei 2016 Janette Vijfhuizen, trainer en ervaringsdeskundige
Presentatie Slotervaartziekenhuis Omgaan met chronische ziekte & stress 24 mei 2016 Janette Vijfhuizen, trainer en ervaringsdeskundige Omgaan met Chronische ziekte & stress Informatie Wat is stress? Draagkracht
Nadere informatieStress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening
Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening 1. Wat is stress? 2. Een aandoening als oorzaak voor stress en psychosociale problematiek 3. Problematiek
Nadere informatie1Wat is examenvrees eigenlijk?
8 1Wat is examenvrees eigenlijk? Lars is bang voor spinnen. Toen hij de foto op dit werkboek zag, kreeg hij kippenvel en ging hij anders ademhalen. Toen we Lars vroegen of de spin hem kon bijten, riep
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieOmgaan met spanning. Faalangst: waar komt het vandaan en wat ermee te doen
Omgaan met spanning Inleiding: Iedereen krijgt in het leven te maken met spanning. Bij competitiesporten komt dit extra tot uiting: er is de druk om te presteren, de tegenstander om te verslaan, de reactie
Nadere informatieIllustraties: Wilfred Ottenheim
Stress, hart- en vaatziekten, mindfulness (TAB) (1) Inleiding Jos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep / Hartstichting j.v.erp@hartstichting.nl Illustraties: Wilfred Ottenheim 1 Indeling
Nadere informatieGezonde Leefstijl: Stress
Gezonde Leefstijl: Stress 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Wat is stress? Stressoren Gevolgen van teveel stress Tips bij stress Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Jaarlijks worden 30.000 mensen afgekeurd wegens
Nadere informatieAlles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar?
Alles Goed? Workshop Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Liesbeth Niessen Psycholoog Arbeid en Gezondheid N.I.P. www.competencecoaching.nl
Nadere informatieHoe ontstaat hyperventilatie?
Hyperventilatie Wat is hyperventilatie? Ademhalen is een handeling die ieder mens verricht zonder er bij na te denken. Het gaat vanzelf en volkomen onbewust. Ademhaling is de basis van onze gezondheid.
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieVVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test
Oefening: Multiple-choice test 1. Stress in de werksituatie ontstaat door De manier hoe we naar situaties van ons werk kijken want niet iedereen heeft last van stress in dezelfde situaties Veel draaglast
Nadere informatieE book Angst. Praktijk Meta Bosheuvel 5 5683 AS Best info@praktijkmeta.nl
E book Angst Praktijk Meta Bosheuvel 5 5683 AS Best info@praktijkmeta.nl E-Book Angst Waarom zijn wij bang? Wat is precies de functie van angst? We hebben er allemaal bijna dagelijks mee te maken, maar
Nadere informatie7Omgaan met faalangst
DC 7Omgaan met faalangst 1 Inleiding Faalangst kan jouw leerprestaties behoorlijk in de weg staan. In dit thema lees je iets over de oorzaken van faalangst en geven we je tips om ermee om te gaan. De inhoud
Nadere informatie15/01/2019. Jongeren en Stress. Hoens Coaching en Counseling Wie ben ik? Hanneke Hoens
15/01/ Jongeren en Stress 1 Wie ben ik? Hanneke Hoens www.hoenscoaching.nl 2 1 15/01/ Wat wilt u leren vanavond? Doel bewustwording: kennis over stress welke preventieve ondersteuning heeft u al in huis
Nadere informatieHELP, I need somebody Hèèèèlp!!
HELP, I need somebody Hèèèèlp!! Paniek in de huisartsenpraktijk. Wat is het verschil tussen angst en paniek? Wat is angst? Angst = universeel Angst = functioneel Angst = ons lichaam maakt zich klaar om
Nadere informatieOnderzoek je energiebalans*
Onderzoek je energiebalans* Om je gevoel van stress aan te pakken, is het van belang dat je eerst ziet hoe je energiebalans er uit ziet op 5 verschillende gebieden. Met deze vragenlijst krijg je inzicht
Nadere informatieGedachtecontrole
Gedachtecontrole Wat is het? Gedachtecontrole is een belangrijke component van de mentale training. Een sporter kan zich namelijk lichamelijk prima voelen, hij is ontspannen en heeft de juiste beelden.
Nadere informatieRijangst en angststoornissen
1 Rijangst Veel mensen zijn bang wanneer ze in de auto zitten. De mate van de angst varieert sterk. Soms treedt de angst alleen maar op in zeer specifieke situaties, situaties die zich bijna nooit voordoen.
Nadere informatieStel je eigen Toolkit samen en vul hem aan! Je kunt elk moment nieuwe middelen kiezen uit de Toolkit van GRAS. Kijk daarvoor op de site: www.gras.
Inleiding Toolkit Om effectief te communiceren worden in trainingen veel verschillende modellen aangeboden. Je ziet dan soms door de bomen het bos niet meer. GRAS heeft voor jou een aantal communicatie-hulpmiddelen
Nadere informatiePreventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer
Preventie van werkdruk in de bouwsector Werknemer Inhoud Wat is werkdruk/stress? Welke factoren bevorderen stress op het werk? Hoe herken ik stress-symptomen bij mezelf? Signalen van een te hoge werkdruk
Nadere informatieKenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen
Kenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen Ten aanzien van de kenmerken van de gevolgen van werkstress werkplezier wordt een viertal categorieën onderscheiden, t.w. 1. emotionele
Nadere informatieMentale Kracht. De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie
Mentale Kracht De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie Mentale Kracht De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie Veel organisaties kiezen ervoor om, als
Nadere informatieANGSTEN OVERWINNEN Een mentale, gedragsmatige en lichamelijke aanpak Vlaams Angstcentrum Bart De Saeger
ANGSTEN OVERWINNEN Een mentale, gedragsmatige en lichamelijke aanpak Vlaams Angstcentrum Bart De Saeger In elk mens schuilt een potentiële moordenaar! Wat als zij straks het schelmes neemt? ANGSTEN OVERWINNEN
Nadere informatieAuteur: Jos van Erp j.v.erp@hartstichting.nl. Stress
Auteur: Jos van Erp j.v.erp@hartstichting.nl Stress Inleiding Stress is een heel breed begrip. Sommigen beschrijven stress aan de hand van gebeurtenissen of omstandigheden waarmee ze geconfronteerd worden,
Nadere informatieKinderen met weinig zelfvertrouwen gebruiken vaak de woorden nooit en altijd.
ZELFVERTROUWEN Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat je in jezelf hebt. Zelfvertrouwen hoort bij ieder mens en het betekent dat je een reëel zelfbeeld hebt, waarin ruimte is voor sterke kanten, maar ook
Nadere informatieFAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training
Nadere informatieOmgaan met faalangst en weerstanden! Trainer: Gijs Visser
Omgaan met faalangst en weerstanden! Trainer: Gijs Visser Hoe ga jij om met gevoelens van falen of een verlieservaring?? Iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken Er rust een taboe op dit onderwerp
Nadere informatiede 9 mentale vaardigheden van een succesvolle atleet Topsport Limburg Sittard, 28 maart 2012 drs. Joep Teeken, VSPN -sportpsycholoog
de 9 mentale vaardigheden van een succesvolle atleet Topsport Limburg Sittard, 28 maart 2012 drs. Joep Teeken, VSPN -sportpsycholoog doel inzicht krijgen in het belang van en ervaren van mentale vaardigheden
Nadere informatie<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan.
Compaen pakt aan. Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? 19 maart 2014 Jelte van der Kooi trainer/ adviseur schoolbegeleider
Nadere informatieOefening buikademhaling
Omgaan met stress Oefening buikademhaling Adem langzaam in gedurende drie tellen (door je neus) Adem langzaam uit gedurende vijf tellen (door je mond) Leg je hand op je buik om te voelen of je buik beweegt:
Nadere informatieAssertiviteit. Diana van der Sanden Anahid Kirakosian
Assertiviteit Diana van der Sanden Anahid Kirakosian Waarom assertiviteit Waarom denken jullie dat het thema assertiviteit belangrijk is? (roze post-it) Welke link zien jullie tussen het thema assertiviteit
Nadere informatieOnderzoek je energiebalans*
Onderzoek je energiebalans* Om je gevoel van stress aan te pakken, is het van belang dat je eerst ziet hoe je energiebalans er uit ziet op 5 gebieden: Lichamelijk, mentaal, emotioneel, werk en privé. Het
Nadere informatieVoormeting kandidaat
K1 Voormeting kandidaat Beste kandidaat, Het CBR is aan het onderzoeken of het nieuwe faalangstexamen voldoet aan de verwachtingen en aan de eisen van de minister van Verkeer en Waterstaat. Dit onderzoek
Nadere informatieWorkshop: eigen regie en zelfmanagement. Jos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur Hartstichting / De Hart&Vaatgroep
Workshop: eigen regie en zelfmanagement Jos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur Hartstichting / De Hart&Vaatgroep j.v.erp@hartstichting/.nl Definitie zelfmanagement (Chronic care model) Het individuele
Nadere informatieHeleen Schoots-Wilke
Heleen Schoots-Wilke Principe 7 Principe 7 Leerlingen: Heb vertrouwen in je zelf Maak het jezelf niet te gemakkelijk Docenten: Geef vertrouwen Zorg voor voldoende uitdaging Stress. 100 biljoen neuronen
Nadere informatieWat gaan we doen? Chronische pijn - pijnstoornis Kenmerken van chronische pijn
Wat gaan we doen? Stressoren behandeling bij chronisch pijnpatienten Yvonne Museler pijnconsulent bij DC Klinieken Rob Ruimschotel psychiater bij PsyToBe Arthur Hartog anesthesioloog-pijnspecialist bij
Nadere informatieOmgaan met emotioneel en agressief gedrag
Omgaan met emotioneel en agressief gedrag RadarVertige training & opleiding Emotie mag, agressie niet! Dit boekje bevat informatie, tips en aandachtspunten uit de training Omgaan met emotioneel en/of agressief
Nadere informatieWees duidelijk tegen je klanten
Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk
Nadere informatieOefeningen om om te gaan met moeilijke momenten. Algemeen. Overzicht:
Oefeningen om om te gaan met moeilijke momenten Algemeen In dit document vind je een overzicht terug van oefeningen die je kan doen om de psychologische vaardigheden te versterken en de deelnemers te ondersteunen
Nadere informatieJos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep / Hartstichting j.v.erp@hartstichting.nl. Stress en hart- en vaatziekten
Jos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep / Hartstichting j.v.erp@hartstichting.nl Stress en hart- en vaatziekten Indeling Het stressmechanisme Psychologische stress Stress en het ontstaan
Nadere informatie1 Subassertiviteit. H et is december. Het nieuwe jaar staat voor de deur en Hans Verbeek,
1 Subassertiviteit H et is december. Het nieuwe jaar staat voor de deur en Hans Verbeek, verkoper bij een groothandel, wil voor januari nog een aantal offertes de deur uit krijgen. Hij is druk bezig en
Nadere informatieStress en druk bij jongeren. Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong
Stress en druk bij jongeren Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong Inhoud Stellingen Introductie thema Werking van ons brein - adolescentie Oorzaken van stress en druk Is er een verklaring
Nadere informatieHoe pak je probleem situaties aan?
Hoe pak je probleem situaties aan? Inleiding: Als er een situatie is waarover je ontevreden bent, kun je vier dingen doen: 1. de situatie veranderen 2. zelf veranderen 3. de situatie accepteren 4. weggaan
Nadere informatieSTRESS EN HARTCOHERENTIE
Dendermondsesteenweg 29 9270 LAARNE-KALKEN 0474 30 85 84 www.dekrachtbron.be info@dekrachtbron.be MASSAGECENTRUM DE KRACHTBRON STRESS EN HARTCOHERENTIE Het autonome zenuwstelsel is verantwoordelijk voor
Nadere informatieATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN
ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN De meeste mensen, en dus ook leerlingen, praten niet alleen met anderen, maar voeren ook gesprekken met en in zichzelf. De manier waarop leerlingen over, tegen en in zichzelf
Nadere informatie1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----
Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee
Nadere informatieReanimeren: kunnen en durven?
Reanimeren: kunnen en durven? dr. Wiebe de Vries Hoe vaak komt het voor dat een patiënt na reanimatie een matige tot ernstige handicap heeft (thuis met veel hulp of in verpleeghuis)? A. 0-4% B. 5-10% C.
Nadere informatieEn ter voorbereiding op een te leveren prestatie. In te zetten bij angst, boosheid en verdriet. Wegwijzer voor het leren positief omgaan met stress
Samen met Zoekie op weg naar Peak Performance Wegwijzer voor het leren positief omgaan met stress In te zetten bij angst, boosheid en verdriet En ter voorbereiding op een te leveren prestatie Anita Wuestman
Nadere informatieMotivatie. Motivatie verhogen
Motivatie verhogen Inleiding: Spanning is een woord dat meestal negatief bekeken wordt. Het wordt dan gezien als stress of faalangst. Toch is dit niet correct. Er zijn heel wat voorbeelden te vinden waarbij
Nadere informatie25-9-2014. Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505
Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505 Lichamelijk: pijn, fysieke beperkingen, afweging behandeling vs bijwerkingen Angst en onzekerheid: verloop ziekte,
Nadere informatieHandboek Faalangstreductie/Examenvreestraining 2015-2016
Handboek Faalangstreductie/Examenvreestraining 2015-2016 INHOUD 1. INLEIDING... 3 2. INFORMATIE FAALANGST... 3 3. SELECTIEPROCEDURE... 4 4. TRAINING... 5 5. ORGANISATIE... 5 Handboek Leerlingbegeleiding
Nadere informatieBetrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl
Betrokken bij Buiten Welkom Het puberbrein als basis 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Pubers Welk (puber)gedrag valt jou het meest op? We zijn allemaal puber geweest Leef je in!
Nadere informatieVAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER. Noortje Wiezer
VAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER Noortje Wiezer Themagebieden van TNO Waarom is het belangrijk om over werkdruk, werkstress en werkplezier te praten? Wat is stress? Een (noodzakelijke) reactie op een bedreigende
Nadere informatieSanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb
Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb je een vraag? Stel deze dan direct! Weet één van jullie
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen Jos van Erp Geen belangenverstrengeling d.m.v. Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere vergoeding Aandeelhouder Of anders Disclosure belangen spreker Bewegen én berusten:
Nadere informatieVoel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008
Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.
Nadere informatieLichaam en geest zijn één
Lichaam en geest zijn één Je geest en lichaam zijn op een subtiele manier verbonden en reageren voortdurend op elkaar. Als we aan stress lijden heeft dat gevolgen voor ons lichaam omdat we bijvoorbeeld
Nadere informatieWat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness?
Wellness Ontwikkelings Activiteit Assertief zijn Hoe deze techniek je leven kan verbeteren Voordelen Meer zelfvertrouwen Meer geloof in je eigen kunnen Eerder nee durven te zeggen Vermindering van Weinig
Nadere informatieStress uit de bouw. Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress. Informatie voor de werknemer
Stress uit de bouw Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress Informatie voor de werknemer In de bouw wordt hard gewerkt, geen project verloopt hetzelfde.
Nadere informatieDoelen. Chronische pijn en/of fysieke beperkingen => verhoogde spanning Stappen richting hertewerkstelling zetten, kan verandering inhouden:
15/01/16 Medefinanciering door Doelen Waarom stress als onderwerp in een Back@work traject? Verhogen van je kennis over stress Stilstaan bij mogelijke gevolgen van kortdurende en langdurige stress Kennismaking
Nadere informatieE-book-Angst.indd :57:12
E-book-Angst.indd 1 16-12-2014 13:57:12 Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie:
Nadere informatieTHEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare
Nadere informatieVermoeidheid bij MPD
Vermoeidheid bij MPD Landelijke contactmiddag MPD Stichting, 10-10-2009 -van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant Toon Hermans Huis Amersfoort Welke verschijnselen? Gevoelens van totale
Nadere informatieOmgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl
Door: Jan van den Brand Inleiding Ik krijg veel vragen van hondeneigenaren. Veel van die vragen gaan over de omgang met en de training van de hond. Deze vragen spitsen zich dan vooral toe op: Watt is belangrijk
Nadere informatieHet klopt! Van hard naar hart.
Het klopt! Van hard naar hart. In stressvolle situaties krijg je lichamelijk reacties. Soms zijn die zo subtiel dat ze niet worden opgemerkt terwijl de reacties lang kunnen aanhouden en ongezond zijn.
Nadere informatieWORK EXPERIENCE PROFILE
WORK EXPERIENCE PROFILE VANDERHEK METHODOLOGISCH ADVIESBUREAU Werkstress is een verschijnsel dat al jaren sterk de aandacht trekt. Statistieken van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid geven aan dat
Nadere informatieE-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES
E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik
Nadere informatieEmotionele inleiding
Opzet Stressmanagement voor & door de trainer Jeroen Meganck S.P.O.C. / KU Leuven 24/05/2014 Praktisch gericht Interactief Samenbrengen van expertise Atleet In the spotlight Trainer In the dark Voor de
Nadere informatieHoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:
hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieEsther Van De Velde I Wim Schrauwen. Stress om het lijf. Dag van de zorg
Esther Van De Velde I Wim Schrauwen Stress om het lijf Dag van de zorg 17.03.2019 Inhoud 1. Wat is stress? Acute & Chronische stress 2. Stress in het brein 3. Stress & het lichaam 4. Omgaan met stress
Nadere informatieVIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN
E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen
Nadere informatieAntreum RAPPORT PF. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011. de heer Consultant
RAPPORT PF Van: Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 01 Sep 2011 Normgroep: Advies de heer Consultant 1. Inleiding Persoonlijke flexibiliteit is uw vermogen om met grote uitdagingen en veranderingen
Nadere informatieStress. Wat is stress? 1. Wat is stress? 2. Ontstaan van stress? 3. Aanpak van stress 4. Stress evolutionair bekeken
Stress 1. Wat is stress? 2. Ontstaan van stress? 3. Aanpak van stress 4. Stress evolutionair bekeken Wat is stress? Stress heeft bij de meeste mensen een negatieve connotatie, het is iets waar we liever
Nadere informatieWilt u serieus afslanken en goed in uw vel zitten?
1 Inhoud Wilt u serieus afslanken en goed in uw vel zitten?... 3 Resultaat... 4 Hoe verander ik mijn emotionele dieet... 5 HeartMath Stress en Gewicht Management Programma... 6 2 Wilt u serieus afslanken
Nadere informatie1) Overlijden van een dierbare, ook als het overlijden werd verwacht.
1 Goede stress Stress betekent letterlijk spanning. Ons lichaam reageert onmiddellijk op invloeden van buitenaf door de hartslag te versnellen en de bloeddruk te laten stijgen. Daarnaast wordt de spijsvertering
Nadere informatieDoorbreek je belemmerende overtuigingen!
Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieWELZIJN BURGERSCHAPSLEREN THEMA 1
Welzijn WELZIJN BURGERSCHAPSLEREN THEMA 1 Vitaal burgerschap gaat over gezond leven en gezond denken. Die vitaliteit is er niet vanzelf, maar moet worden opgebouwd en onderhouden. Dat vraagt om bewustwording
Nadere informatieSIGNALEN VAN SPANNINGSOPBOUW
SIGNALEN VAN SPANNINGSOPBOUW OEFENING WAARDOOR DE PLEGER ZICH BEWUST WORDT VAN DE GRADATIES VAN SPANNING (O.M. DE WOEDE-THERMOMETER ). 1 Doel Het doel is dat cliënten zich bewust worden van variaties in
Nadere informatieTest: In hoeverre pieker je? 28 vragen
Test: In hoeverre pieker je? 28 vragen 1. Maak je je zorgen over bepaalde situaties of gebeurtenissen? 2. Blijf je erover doormalen? 3. Raak je van slag door opmerkingen of gedrag van iemand anders? 4.
Nadere informatieVragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar
4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar
Nadere informatieHet lichaam reageert eerst
Het lichaam reageert eerst 1. De reden dat ik dit heb gemodelleerd Er zijn in NLP technieken voor moeizame interacties en relaties, bijvoorbeeld het uitzuiveren van waarnemingsposities. Ik had de behoefte
Nadere informatieHyperventilatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Hyperventilatie Wanneer u gespannen bent of angstig, kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan. Eén van die klachten is hyperventileren. Hyperventileren wil zeggen dat u te snel of te diep ademt.
Nadere informatieKort lontje. > Agressie. hersenz special. > agressie
hersenz special Kort lontje > Agressie > oorzaken > gevolgen van een kort lontje > het korte lontje VAN marcel > Ingeborg harberts, behandelaar bij Hersenz > tips: stop denken doen / bedenk alternatieven
Nadere informatieGEZOND BEWEGEN.
GEZOND BEWEGEN maaike@nudgeme.be maaike@koslearning.be want verandering begint bij jezelf We worden geboren als een blanco blad = onze persoonlijkheid, gedrag, waarden, worden gevormd door onze omgeving
Nadere informatieMotivatie: presteren? Of toch maar leren?
Arjan van Dam Motivatie: presteren? Of toch maar leren? Een van de lastigste opgaven van managers is werken met medewerkers die niet gemotiveerd zijn. Op zoek naar de oorzaken van het gebrek aan motivatie,
Nadere informatieDeel 10/12. Angst is de motor van ineffectief gedrag. ecourse; Moeiteloos leren leidinggeven
Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan? 2. Wat heb je er in de praktijk mee gedaan? 3. Wat was het effect op
Nadere informatieSEH Spoedeisende hulp
Afdeling: Onderwerp: SEH Spoedeisende hulp 1 Wat is hyperventilatie Wanneer u gespannen of angstig bent, kunnen daardoor verschillende lichamelijke klachten ontstaan. is één van die klachten. wil zeggen
Nadere informatieWat is de oorzaak van hyperventilatie?
Hyperventilatie 2 Wat is hyperventilatie? Hyperventilatie betekent overmatige ademhaling. Iemand die hyperventileert haalt te snel en te diep adem. Het lichaam reageert hierop. Dit geeft verschillende
Nadere informatiePresentatie praktijk E-movere en Academie Moderne MassageTherapie. e-movere stressmanagement en ontspanning
Presentatie praktijk E-movere en Academie Moderne MassageTherapie We zijn mensen van de multi-tasking tijd We denken en we doen veel Er wordt veel van ons gevraagd Bijna alles en iedereen staat onder druk
Nadere informatie