1. Welke oorlogsarchieven vind ik bij het Nationaal Archief?

Transcriptie

1 1. Welke oorlogsarchieven vind ik bij het Nationaal Archief? INHOUDSOPGAVE Toelichting 2 Hoge Colleges van Staat 2 Ministeries en afdelingen en diensten van ministeries 4 Ministerie van Algemene Zaken 4 Ministerie van Binnenlandse Zaken 5 Ministerie van Buitenlandse Zaken 8 Ministerie van Economische Zaken 11 Ministerie van Financiën 15 Ministerie van Justitie 16 Ministerie van Overzeese Gebiedsdelen 20 Ministerie van Landbouw en Visserij 22 Ministerie van Marine 23 Ministerie van Defensie 26 Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen 29 Ministerie van Sociale Zaken 30 Ministerie van Verkeer en Waterstaat 31 Niet-overheidsarchieven 34 Instanties in Zuid-Holland 42 Nog geen toegangsnummer 43 Microfiches 43 Publicaties 43 Afbeeldingen 44

2 1. Welke oorlogsarchieven vind ik bij het Nationaal Archief? Toelichting Uitgangspunt bij de onderstaande opsomming van oorlogsarchieven is geweest alleen die archiefbestanden te noemen die in de antwoorden op de meest gestelde vragen aan de orde komen. Het is dus géén volledige lijst van alle oorlogs- en oorlogsgerelateerde archieven die het Nationaal Archief beheert; wel worden verreweg de meeste genoemd. Achtereenvolgens worden de archieven vermeld archieven van: - Hoge Colleges van Staat - Ministeries en afdelingen en diensten van ministeries - Niet-overheidsarchieven - Instanties in Zuid-Holland Voorts worden nog archieven genoemd die nog geen toegangsnummer hebben, archieven waarvan de beschrijvingen op microfiches staan en worden beknopt afbeeldingen en publicaties besproken die betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog. Het merendeel van de oorlogsarchieven bij het Nationaal Archief is dus opgenomen in onderstaande lijst. Eventueel kan ook nog op de website in het Archievenoverzicht worden gekeken (zie ). De archieven zijn hieronder opgenomen in volgorde van toegangsnummer. Hoge Colleges van Staat toegang Raad van Ministers te Londen, (onderdeel van het archief Raad van Ministers, ) archief over de periode is openbaar toegang Onderraden van de Ministerraad, Ministeriële Commissies: Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland MCTN Ministeriële Commissie Oorlogvoering MCO Ministeriële Reconstructie Commissie MRC Raad voor Herstel en Wederopbouw RHW Raad voor het Binnenlands Bestuur RBB Raad voor Onderscheiding en Eerbetoon ROE 1945 Raad voor Oorlogvoering RVO archieven zijn openbaar toegang , inv.nrs Kabinet van de Koningin te Londen, toegang Algemene Rekenkamer, met uitzondering van inv.nr toegang

3 Buitengewone Algemene Rekenkamer te Londen, Accountant-Generaal van de Nederlandse regering, Gouvernements-Accountantsdienst van Nederlands-Indië, archieven zijn openbaar nadere toegang Specificatie van dossiers uit het archief Kabinet van de Koningin te Londen beperkt openbare nadere toegang, toegang Kabinet der Koningin, toegang Parlementaire Enquêtecommissie Regeringsbeleid ,

4 Ministeries en afdelingen en diensten van ministeries MINISTERIE VAN ALGEMENE ZAKEN toegang Ministerie voor Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk (AOK) te Londen, toegang Centraal Bureau van de Regeringsdienst Oog en Oor, nadere toegang Inhoudsopgave notulen en vergaderstukken van het College van Secretarissen-Generaal, 17 mei september 1943 deze nadere toegang is openbaar zie ook , inv.nrs toegang Ministerie van Algemene Zaken,

5 MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN toegang Bevolkingsregisters en Burgerlijke Stand van Nederlanders in het buitenland gedurende de periode toegang Commissie voor Oorlogsvluchtelingen, toegang Algemeen Steuncomité-1939, toegang Commissie Burgerbevolking en Bureau Afvoer Burgerbevolking, toegang Contactcommissie Hulpverlening Oorlogsslachtoffers, toegang Centraal Bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers, sinds 1947 Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg, toegang Ministerie van Binnenlandse Zaken: Afdeling Hulpverlening Oorlogsslachtoffers en Evacuatiezaken, (1939) (1951) toegang Ministerie van Binnenlandse Zaken: Afdeling Maatschappelijke Zorg, (1946) toegang Departement van Binnenlandse Zaken: Prijzenbureau voor Onroerende Zaken, toegang Inspectie Bescherming Bevolking tegen Luchtaanvallen, toegang Centrale Commissie Bestrijding Rampen als gevolg van Luchtaanvallen, toegang Ministerie van Binnenlandse Zaken: Afdeling Binnenlands Bestuur,

6 , met uitzondering van stukken betreffende benoeming en ontslag van burgemeesters voorzover deze stukken jonger zijn dan 75 jaar. toegang Ministerie van Binnenlandse Zaken: Zorg voor vluchtelingen uit Duitsland, toegangen (geanonimiseerde versie) en (met namen) Ministerie van Binnenlandse Zaken: Zuivering Ambtenaren en Nederlandse Orden, (1940) (1984) raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegangen (geanonimiseerde versie) en (met namen) Centrale Dienst voor Sibbekunde, toegangen en (met specificatie van inv.nrs ) Commissie voor de Zuivering van het Radio-Omroeppersoneel Radio-omroep Herrijzend Nederland Stichting Radio-Nederland in de overgangstijd Regeringscommissaris voor het Radiowezen beperkt openbare archieven raadpleging van stukken betreffende zuivering alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegang (geanonimiseerde versie) en (met namen) Opbouwdienst Afwikkelingsbureau Opbouwdienst Nederlandse Arbeidsdienst Arbeidsdienst voor Meisjes Bureau Afwikkeling Nederlandse Arbeidsdienst beperkt openbare archieven raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegang Ministeries van Binnenlandse Zaken en Algemene Zaken te Londen, (1946) toegang , inv.nrs J.A.W. Burger, minister zonder portefeuille te Londen, (1942) (1945) toegang , inv.nrs

7 F.J.J.F.M. van der Kroon, hoofd van het Bureau Zuivering en Documentatie en Secretaris van de Commissie van Advies Ambtenaren te Londen, (1945) toegang , inv.nrs College van Vertrouwensmannen, (1943) toegang , inv.nrs J.G. Kist, toegang Ministerie van Binnenlandse Zaken: Bureau Invordering, toegangen (geanonimiseerde versie) en (met namen) Bureau voor Nationale Veiligheid BNV, (1933) (1980)

8 MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN toegang Sectie IV (Restitutie- en Reparatiezaken) van de Nederlandse Militaire Missie bij de Geallieerde Bestuursraad in Duitsland te Bonn, toegang Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees, en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland vanaf 1945 stukken jonger dan 50 jaar zijn beperkt openbaar toegang Nederlandse Gezantschap/Ambassade in Groot-Brittannië (en Ierland tot 1949), toegang Commissie tot onderzoek naar de houding van Nederlandse diplomatieke en consulaire ambtenaren tegenover Nederlandse uitgewekenen (Commissie Cleveringa), (1951) toegang C.J.M. Schaepman als hoofd van de afdeling Consulaire en Handelszaken van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, ( ) en als Administrateur in Algemene Dienst van het Ministerie van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, ( ), toegang , inv.nrs Secretariaat van het College van Secretarissen-Generaal (onderdeel van de collectie Schaepman), N.B.: zie ook toegang Commissie van Onderzoek omtrent de gedragingen van mr. J.G. Sillem in zijn hoedanigheid van buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Lissabon, 1947 toegang Nederlandse Vereniging te Brisbane (Australië), toegang , inv.nrs Bureau ter behartiging van de belangen van Nederlanders te Brussel, toegang Nederlandse Consulaat te Lugano (Zwitserland),

9 toegang Nederlandse Consulaat te Geneve (Zwitserland), toegang Nederlands Consulaat te New York, toegang Nederlandse Gezantschap in Zwitserland, toegang Nederlandse Gezantschap/Ambassade in Australië (Canberra), toegang Directie Verre Oosten te Batavia van het ministerie van Buitenlandse Zaken, (1944-) (-1955) archief is beperkt openbaar toegang Ein- und Ausreisestelle Maastricht, (1925) toegang Nederlandse Ambassade in de Bondsrepubliek Duitsland te Bonn, Nederlandse Militaire Missie bij de Geallieerde Bestuursraad te Berlijn, beperkt openbare archieven toegang Nederlandse Ambassade te Parijs, Nederlands Consulaat te Parijs, Nederlandse Militaire Missie te Parijs, beperkt openbare archieven toegang Nederlandse Consulaten te Haifa en Jeruzalem (Israël), beperkt openbare archieven toegang Nederlandse Gezantschap/Ambassade in de Verenigde Staten van Amerika (Washington), toegang Ministerie van Buitenlandse Zaken te Londen, (1936) (1958)

10 toegang E.N. van Kleffens, minister van Buitenlandse Zaken te Londen De inventarisnummers 287, 290, 298, 302, 305, 331, 359, 362, 364, zijn tot 2020 niet openbaar. Raadpleging van de overige stukken alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. Inventarisnummer 337 is pas raadpleegbaar na het overlijden van prins Bernhard.

11 MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN toegang Ministerie van Economische Zaken en voorgangers: Directie Handel en Nijverheid, toegang Ministerie van Economische Zaken: Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen, (1944) toegang College van Algemene Commissarissen voor Landbouw, Handel en Nijverheid, toegang Office Commercial Néerlandais te Parijs, toegang Rijksberoepscommissies Algemeen Vorderingsbesluit-1940, toegang Centraal Distributiekantoor, (1937) (1955) toegang Bureau Aanvoer Goederen Overzee BAGO, toegang Economische Controle Dienst, stukken jonger dan 50 jaar zijn beperkt openbaar toegang Bureau Herstelbetalingen, toegang Raad voor het Bedrijfsleven, (1940) toegang Nederlandse Militaire Missie, afdeling Technisch Onderzoek, toegang C.Th. de Booy als waarnemend Directeur Indische Zaken en Adviseur van de Minister van Economische Zaken in Indische Aangelegenheden,

12 toegang Rijksbureau voor Grondstoffenbesparing, toegang Ministerie van Economische Zaken: Verbindingsambtenaren, toegang Ministerie van Economische Zaken: Bureau Zakenreizen, toegang Vakgroep Hoogovens, Staalfabrieken en Walserijen (fragmentarchief), toegang Bureau Financiële Attaché te New York, N.B.: is gedeelte van het archief; het hoofdarchief berust nog bij het Ministerie van Financiën toegang Economische, Financiële en Scheepvaartmissie te New York, N.B.: is gedeelte van het archief, onbekend is waar het hoofdarchief is toegang Ministerie van Scheepvaart en Visserij te Londen (supplement), toegang Commissariaat-Generaal voor de Nederlandse economische belangen in Duitsland, (1950) toegang , inv.nrs Netherlands Office for Relief en Rehabilitation NORR, (1941) (1950) toegang , inv.nrs N.A. de Gaay Fortman, lid van het Comité Interallié pour l Etude de l Armistice, toegang Rijksbureau voor Bouwmaterialen, Glas, Keramiek en Houtproducten, en voorgangers, toegang

13 Rijksbureau voor huiden en leder, toegang Rijksbureau voor Aardolieproducten, toegang Rijksbureau voor chemische en pharmaceutische producten en voorgangers toegang Rijksbureau Oude Materialen, toegang Rijksbureau voor papier, papierverwerkende en grafische industrie en voorgangers, toegang Rijksbureaus voor Textiel, toegang Ministerie van Handel, Nijverheid en Landbouw te Londen, (1950) toegang Directoraat-Generaal voor de Prijzen en voorgangers, (1939) toegang , inv.nrs Commissie voor Aangehouden Lading COVAL, toegang , inv.nrs Netherlands Shipping and Trading Committee NSTC te Londen, toegang , inv.nrs Netherlands Shipping and Trading Committee NSTC te New York, toegang , inv.nrs Accountantsdienst van het College van Algemene Commissarissen voor Landbouw, Handel en Nijverheid voor het bevrijde Nederlandse gebied ACDO,

14 toegang Centrale Zuiveringsraad voor het Bedrijfsleven, raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief.

15 MINISTERIE VAN FINANCIËN toegang Ministerie van Financiën te Londen, toegang Stichting Nederlands Kunstbezit, (1930) (1983) beperkt openbare toegang, inzage alleen mogelijk na schriftelijk verzoek toegang Begeleidingscomissie onderzoek financiële tegoeden Tweede Wereldoorlog in Nederland (Commisie Scholten), toegang Departement van Financiën te Londen en het Afwikkelingsbureau van het Agentschap van het Ministerie van Financiën te Londen, toegang Ministerie van Financiën: Nederlands Clearing Instituut, (1960) toegang Ministerie van Financiën: Directie Buitenlands Betalingsverkeer, toegang Ministerie van Financiën: Bureau Herstelbetalings- en Recuperatiegoederen HERGO, (1945) (1961) toegang Fiat Commissie ex artikel 71 van de Wet op de Materiële Oorlogsschade, toegang Abteilung Feindvermögen van het Reichskommissariat in den besetzten Niederländischen Gebieten, toegang Ministerie van Financiën: Deviezeninstituut (Commissie van vertegenwoordigers), toegang Ministerie van Financiën: Beheer van de Rijksbegroting,

16 MINISTERIE VAN JUSTITIE toegang Ministerie van Justitie te Londen, (1936) (1953) beperkt openbare toegang, toegang Ministerie van Justitie: Directoraat-Generaal voor de Bijzondere Rechtspleging, beperkt openbare toegang, toegang Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging, (1983): persoonsdossiers toegang niet ter inzage, toegang A.M. van Tuyll van Serooskerken; stukken betreffende misstanden in bewaringskampen en het tribunaal te Neurenberg, beperkt openbare toegang, toegang Raad voor het Rechtsherstel: Afdeling Effectenregistratie, archief is momenteel in bewerking bij de Centrale Archiefselectiedienst (CAS) te Winschoten toegang Nederlandse Beheersinstituut, , persoons- en bedrijvendossiers beperkt openbare toegang, toegang Hoog Militair Gerechtshof: Kamer Indonesië, 1950 Krijgsraden voor de Landmacht, Krijgsraden te Velde, Temporaire Krijgsraden, Zeekrijgsraden, beperkt openbare archieven toegangen en Commissie tot het doen van aangifte van overlijden van vermisten, toegang

17 Ministerie van Justitie: semi-ambtelijk archief P.S. Gerbrandy, toegang J.J. Schrieke, Secretaris-Generaal van het Ministerie van Justitie (semi-ambtelijk archief), toegang Stichting Toezicht Politieke Delinquenten, (1953) toegang Ministerie van Justitie: Bureau Bijzondere Jeugdzorg, (1950) toegang Nederlandse gerechten te Londen, (1940) toegang Centraal Toezicht te Londen, (1942) (1946) toegang Rijksvreemdelingendienst en taakvoorgangers, (1981) toegang Raad voor het Rechtsherstel, toegang in bewerking, toegang Raad voor het Rechtsherstel: afdeling Rechtspraak, (1971) toegang in bewerking, beperkt openbare toegang, toegang Nederlands Beheersinstituut: Hoofdkantoor, (1944) beperkt openbare toegang,

18 toegangen (geanonimiseerde versie) en (met namen) Ministerie van Justitie: Directoraat-Generaal van Politie, (1948) raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegangen (geanonimiseerde versie) en (met namen) Ministerie van Justitie, Bureau Juridische Zaken: Zuivering van de Afdeling Politie, (1941) (1983) toegang J.P. Hooykaas, waarnemend Secretaris-Generaal van het Ministerie van Justitie en Raadadviseur, toegang Raadadviseurs Ministerie van Justitie, archief is beperkt openbaar toegang Staatscommissie Bezettingsrecht, toegang , inv.nrs Nederlandse vertegenwoordiger bij de United Nations War Crimes Commission UNWCC en de Nederlandse Commissie inzake Oorlogsmisdrijven (NCO) in Engeland en Nederland, (1942) , zie: toegang Ministerie van Justitie, Commissies tot Opsporing van Oorlogsmisdadigers, (COOM) toegang , inv.nrs Bureau Opsporing Oorlogsmisdadigers BOOM, zie: toegang Ministerie van Justitie, Commissies tot Opsporing van Oorlogsmisdadigers, (COOM) toegang , inv.nrs Nederlandse Missie tot Opsporing Oorlogsmisdrijven in Duitsland (NMOO) oftewel Netherlands War Crimes Commission (NWCC), zie: toegang

19 Ministerie van Justitie, Commissies tot Opsporing van Oorlogsmisdadigers, (COOM) toegang inv.nrs Nederlandse vertegenwoordiger bij het Central Registry of War Criminals and Security Suspects (CROWCASS) in Parijs, later Berlijn zie: toegang Ministerie van Justitie, Commissies tot Opsporing van Oorlogsmisdadigers, (COOM) toegang Ministerie van Justitie: Commissie van Onderzoek inzake Menten, met gedeponeerd archief van de Velser affaire en documentatie betreffende de zaak-schallenberg, (1034) (1985) toegang Ministerie van Justitie: stukken betreffende de affaire-sanders, toegang en (met namen) Ministerie van Justitie: stukken betreffende zuiveringsaangelegenheden (met uitzondering van politiezuivering), (1936) en het Hoge College voor de Rechterlijke Macht Raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegangen Immigratie- en Naturalisatiedienst IND vanaf 1945 Het IND-archief is slechts voor een beperkt gedeelte bij het Nationaal Archief. Het archief bevat onder meer persoonsdossiers (waaronder ook van een aantal personen die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging) betreffende: - het in afwijking van de geldende voorschriften verlenen en verlengen van visa - het in afwijking van de geldende voorschriften verlenen, intrekken of verlengen van verblijfsvergunningen aan/van vreemdelingen - het in afwijking van de geldende voorschriften verlenen van verblijfsvergunningen aan Duitsers die voor of tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland verbleven, naar Duitsland zijn teruggekeerd en weer in Nederland willen verblijven - het aanwijzen en naar een verblijfplaats doen overbrengen van vreemdelingen die gevaarlijk worden geacht voor de openbare orde, enzovoort - uitgezette Duitsers die voor en/of tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland verbleven

20 - de advisering over huwelijken met vrouwen van vijandelijke (Duitse) of andere vreemde nationaliteit en beperkt openbare toegang, raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief MINISTERIE VAN OVERZEESE GEBIEDSDELEN toegang Algemene Secretarie van de Nederlands-Indische Regering, Let op: Het eerste gedeelte, te weten de inv.nrs , berust niet bij het Nationaal Archief maar bij het Arsip Nasional in Jakarta toegang , inv.nrs Kantoor voor Japanse zaken, toegang Procureur-Generaal bij het Hooggerechtshof van Nederlands-Indië, toegang Gouverneur Suriname: Kabinet Geheim, toegang Gouverneur Suriname: Kabinet Geheim, toegang Ministerie van Koloniën: Toegangen (agenda s en namenklappers) op het Geheim Archief, toegang Ministerie van Koloniën: Geheim Archief, toegang Ministerie van Koloniën: Indisch Archief, toegang Netherlands Forces Intelligence Service (NEFIS), beperkt openbare toegang,

21 toegang Bureau Antecedentenonderzoek (BURAM), beperkt openbare toegang, toegang Ministerie van Koloniën te Londen, (1948) toegang , inv.nrs N.S. Blom, directeur van het Indische Departement van Justitie te Londen, toegang Commissariaat voor Indische Zaken, toegang Stamboeken en pensioenregisters van militairen in Oost- en West-Indië, toegang , vanaf inv.nr. 116 Enig archiefmateriaal afkomstig van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL), toegang Extracten van de serie volledige stamboeken KNIL-militairen en twee series kaartenbakken, afkomstig van de Stichting Administratie Indonesische Pensioenen, oorspronkelijk afkomstig van het Ministerie van Koloniën, toegang Stamboekgegevens van KNIL-militairen, met Japanse interneringskaarten, afkomstig van de Stichting Administratie Indonesische Pensioenen, oorspronkelijk afkomstig van het Ministerie van Koloniën, toegang Ministerie van Koloniën: Dossierarchief, toegang Commissie Gedragingen en Commissie Onderscheidingen van het Koninklijk Nederlands- Indisch Leger, Kabinet Legercommandant, beperkt openbare toegang,

22 raadpleging van persoonsdossiers van militairen naar wie onderzoek is verricht in verband met hun gedragingen tijdens de Tweede Wereldoorlog alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. MINISTERIE VAN LANDBOUW EN VISSERIJ toegang Netherlands Office for Relief and Rehabilitations: Food Section, Netherlands Agricultural Trading Office, archieven zijn openbaar toegangen t/m en t/m Archieven betreffende voedselvoorziening in verband met de oorlog, archieven zijn openbaar toegang Directie van de Landbouw, 10 e afdeling Juridische Aangelegenheden, (1936) toegang Geheim archief van de Regeringscommissaris voor de Akkerbouw en Veehouderij, en van de Directeur-Generaal van de Voedselvoorziening, ( ) toegang Stichting Landelijke Bezettingsschade SLB, Stichting Beheer Landbouwgronden SBL, beperkt openbare archieven

23 MINISTERIE VAN MARINE toegang Directie der Marine: Commandement Maritieme Middelen Willemsoord, toegang Commandant der Marine te Willemsoord, toegang Ministerie van Marine: Bureau Voorbereiding Rijnvaart, toegang Koninklijke Marine: Chef van de Marinestaf en Bevelhebber der Zeestrijdkrachten, (1942) toegang Inspecteur-Generaal en Directeur-Generaal van het Loodswezen, toegang Marinecommandant Australië, tot 27 oktober 1943 tevens Onderbevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten, en enige gedeponeerde archiefbescheiden, toegang , inv.nr. 191 Royal Netherlands Navy Liaison Officer te Sydney, toegang , inv.nr. 192 Hr Ms O 19, 1943 toegang , inv.nr. 193 Commandant Onderzeebootdienst te Perth, toegang Collectie archiefstukken betreffende de Koninklijke Marine in de Tweede Wereldoorlog, (1936) (1953) toegang Commandant der Marine te Falmouth, 1940

24 toegang Ministerie van Marine te Londen: Bevelhebber der Zeestrijdkrachten, ook als hoofd van de Vde afdeling van het Ministerie van Defensie, vanaf 27 juli 1941 tevens minister van Marine, vanaf 23 juni 1945 minister van Marine en Scheepvaart toegang Hoofd Handelsbescherming en Handelsbeschermingsofficieren te New York, New Orleans, San Francisco, Halifax (Canada), Colon (Panama) en Sydney, toegang Collectie archiefstukken betreffende de Mariniersbrigade in de Verenigde Staten, toegang (Militaire) instanties en onderdelen in de gebiedsdelen Curaçao en Suriname, toegang Netherlands Purchasing Commission en rechtsvoorgangers te San Diego en New York, toegang Nederlandse vertegenwoordigers bij de gezamenlijke stafchefs (Netherlands Representatives to the Combined Chiefs of Staff) te Washington, toegang Bevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten, toegang C.E.L. Helfrich, luitenant-admiraal, toegang Marinecommandant Delfzijl, toegang J.Th. Furstner, , persoonlijk archief N.B.: was minister van Marine te Londen toegang Marinecommandant Rotterdam,

25 toegang Marinecommandant Vlissingen, toegang Ministerie van Marine: Schout-bij-Nacht titulair M.W. Mouton, persoonlijk archief, toegang Commissie Onderzoek Gedragingen Marinepersoneel Nederlands-Indië,

26 MINISTERIE VAN DEFENSIE toegang Ministerie van Oorlog, toegang Koninklijke Militaire Academie KMA, toegang Militair Gezag, (1939) (1956) toegang , inv.nrs Bureau Militair Gezag te Londen, toegang en (met namen) Marine Inlichtingendienst (MARID) en voorgangers in Nederlands Oost-Indië en Nederlands Nieuw-Guinea, (1905) (1989) raadpleging van stukken betreffende personen alleen mogelijk na indiening van een schriftelijk verzoek inclusief onderzoeksopzet bij het hoofd Onderzoek van het Nationaal Archief. toegang Commissie tot afwikkeling van Defensiecontracten (Commissie Woltman), (1937) (1948) toegang Afwikkelingsbureau Centraal Magazijn Militaire Kleding en Uitrusting te Amsterdam, toegang Nederlandse Militaire Missie en het Militair Bureau van het Nederlandse Gezantschap te Pretoria, (1951) toegang Koninklijke Landmacht: Cavalerie, diverse onderdelen, archieven zijn openbaar toegang Ministerie van Financiën, Algemeen Gemachtigde voor de Oorlogs- en Defensieschaden: Algemeen Vervoerwezen,

27 toegang Troepenmacht in Suriname, toegang Algemeen Hoofdkwartier Generale Staf en een aantal aldaar gedeponeerde archieven, toegang , inv.nrs Algemeen Hoofdkwartier Generale Staf: afdeling Technische Aangelegenheden, toegang , inv.nrs Afdeling Hoofdkwartier Generale Staf: Politietroepen, 1940 toegang , inv.nrs Algemeen Hoofdkwartier Generale Staf: Sectie burgerbevolking en krijgsgevangenen, toegang , inv.nrs Afdeling Hoofdkwartier Generale Staf: Commissie inzake teruggave van goederen die Duitse krijgsgevangenen en in bewaring gestelde Duitse en Nederlandse burgers in de gemeente s-gravenhage waren ontnomen, 1940 toegang Ministerie van Defensie te Londen, Ministerie van Oorlog te Londen, Departement van Oorlog: Bureau Londen, (1933) (1974) beperkt openbare archieven toegang Ministerie van Defensie: Commandant Zeemacht in Nederlands-Indië, (1942) toegang Ministerie van Defensie: archieven met betrekking tot de Militaire Luchtvaart en Luchtverdediging, (1944) archieven zijn openbaar toegang Legercommandant Australië, vanaf 27 oktober 1943 Commandant der Nederlands- Indische Strijdkrachten, toegang Olie-Inlichtingscommissie te Londen,

28 toegang Collectie Krijgsgevangenen, toegang Ministerie van Defensie, collectie Zuiveringen,

29 MINISTERIE VAN ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN toegang Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD), serie dubbelen, toegang Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen te Londen, toegang Raad van Beroep voor de Perszuivering, toegang Ministerie van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescherming: Afdeling Kabinet, toegang Ereraden en Centrale Ereraad voor de Kunst; Bureau Zuivering Kunstenaars, (1939) beperkt openbare toegang, toegang Archieven van afdelingen, commissies en werkgroepen van het Directoraat-Generaal voor Volksontwikkeling en taakvoorgangers van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen

30 MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN toegang Departement van Sociale Zaken te Londen, toegang Rijksarbeidsbureau in Oorlogstijd, (1938) (1949) toegang Ministerie van Sociale Zaken: Afdeling Volksgezondheid, toegang Farmaceutische Hoofdinspectie, toegang Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, archieven met betrekking tot repatriëring: Regeringscommissaris voor Repatriëring, Afdeling Repatriëring en Opsporing, Missie tot Opsporing van Vermiste Personen uit de Bezettingstijd, Missie Willems, Enkele commissies, beperkt openbare archieven

31 MINISTERIE VAN VERKEER EN WATERSTAAT toegang Hoofdbestuur van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT, toegang Directoraat-Generaal van de Scheepvaart: Commissie Beheer Vaartuigen, toegang Directoraat-Generaal van de Scheepvaart: Bureau Oorlogsschade Binnenvaartschepen, toegang Directoraat-Generaal van de Scheepvaart: Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart, toegang Ministerie van Waterstaat: Afdeling Loodswezen, toegang Buitengewone Raad voor de Scheepvaart te Londen, (1939) toegang Oorlogsonderscheidingen koopvaardijpersoneel en luchtvaartpersoneel, toegang L.R. Wentholt, Directeur-Generaal van de Rijkswaterstaat, toegang C.T.C. Heyning, waarnemend Directeur-Generaal van de Rijkswaterstaat, toegang Departement van Waterstaat in Londen, toegang Inspecteurs in Buitengewone Dienst voor de Scheepvaart te Londen, toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat: stukken betreffende grenscorrecties met Duitsland, (1943)

32 toegang Ministerie van Scheepvaart en Visserij te Londen: Nalatenschapsdossiers zeelieden Koopvaardij, toegang Dossiers Scheepsrampen uit het archief van de Inspecteur-Generaal voor de Scheepvaart, toegang Commissie Examens Machinisten en Stuurlieden Koopvaardij te Penryn (Groot-Brittannië), toegang Commissie Beroepszaken Koopvaardijpersoneel in Nederland, toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat, afdeling Vaartuigen: Dossiers Duitslandschade, toegang W.L.Z. van der Vegte als Directeur-Generaal van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT, toegang L. Neher als Directeur-Generaal van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT, toegang Hoofdbestuur van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT: Luchtbeschermingsdienst, toegang Tijdelijk Hoofdbestuur van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT, toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat: afdeling Vervoerwezen, toegang

33 Organen belast met de terugvoering van binnenvaartuigen naar Nederland, archieven zijn openbaar toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat: Directie Juridische en Economische Zaken, toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat: Directie Personeelszaken, toegang Ministerie van Scheepvaart en Visserij te Londen, toegang Ministerie van Verkeer en Waterstaat: archieven Posterijen, Telegrafie en Telefonie PTT,

34 Niet-overheidsarchieven toegang L.G. Kortenhorst, toegang Adviesbureau Kortenhorst, toegang Landelijk Comité voor Rechtszekerheid, toegang Molestkantoor, 1944 Contactcommissie inzake Staatsmolestverzekering, archieven zijn openbaar toegang Prins Bernhard Spitfire Fonds, toegang Nederlandse Advocaten Vereniging en Nederlandse Orde van Advocaten, Beperkt openbaar archief. Raadpleging van stukken, jonger dan 50 jaar, na toestemming van de Algemene Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten, Houtweg 60, Den Haag. toegang Makelaarskantoor P.A. Visser: Vorderingen van binnenschepen op Duitse regeringsinstellingen (oorlogsclaims), toegang Koninklijke Maatschappij tot Bevordering van de Pharmacie, toegang Organisatie Medisch Contact, toegang Nederlandse Volksdienst, (1939) toegang Stichting Winterhulp Nederland,

35 toegang Nederlandse Hervormde Kerk: Protestants-Christelijke Noodgemeente in Stalag XIA van de Nederlandse krijgsgevangenen in de kampen Altengrabow en Gross-Lübars en een aantal Arbeitskommandos in de omgeving, archiefstukken, jonger dan 50 jaar, zijn beperkt openbaar toegang Nederlands Instituut van Accountants ( ), Nederlandse Bond van Accountants ( ), Nederlandse Organisatie van Accountants ( ) en de Nederlandse Accountants Vereniging ( ) Archief is beperkt openbaar. Raadpleging van stukken betreffende zuivering van accountants en assistent-accountants na 1945 en tuchtrechtspraak-stukken, jonger dan 50 jaar, na toestemming van de directie van de NIVRA, Postbus 93054, 2509 AB Den Haag. toegang Vereniging van Academisch Gevormde Accountants (VAGA), toegang Stichting Genootschap Engelandvaarders, ca wordt geïnventariseerd, eventuele openbaarheidsbeperkingen nog niet bekend toegang Doodenboeken Oranjehotel bestand is openbaar toegang L.J.M. Beel, toegang M. van Blankenstein, toegang P.S. Gerbrandy, N.B.: was minister-president, minister van Justitie, minister van Koloniën, minister van Algemene Oorlogvoering te Londen met uitzondering van inv.nr. 91 toegang J.A. van Hamel, toegang E. Heldring, archief met betrekking tot de oorlogsperiode is openbaar toegang G.W.M. Huysmans,

36 toegang J.W. Meyer Ranneft, archief met betrekking tot de oorlogsperiode is openbaar toegang H.J. van Mook, N.B.: was minister van Koloniën te Londen toegang G. Ritmeester, toegang C.P.M. Romme, toegang J.R.H. van Schaik, toegang D.U. Stikker, toegang Ch.J.I.M. Welter, N.B.: was minister van Koloniën te Londen toegang J.R.M. van Angeren, N.B.: was minister van Justitie te Londen toegang Familie Domela Nieuwenhuis (Nyegaard) toegang D. Dresden, toegang J. Huijts,

37 toegang P.A. Kerstens, N.B.: was minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Landbouw en Visserij te Londen toegang H.A. Korthals, toegang A. Mörzer Bruyns, , 1977 toegang H.F.J. Mouwen, toegang G.A. van Poelje, toegang J.A. Ringers, toegang W. Schermerhorn, toegang A.W.L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, toegang J. in t Veld, toegang R.H. baron de Vos van Steenwijk, toegang P.M. Adriaanse toegang E.H. von Baumhauer als onderdeel van het archief familie Von Baumhauer,

38 toegang A.H. Böhm, toegang J. Linthorst Homan, toegang J. le Poole, toegang A. Seret, toegang J.C. Tenkink, toegang O.C.A. van Lidth de Jeude, N.B.: was minister van Oorlog te Londen toegang J.H. Groen, toegang L. Einthoven, toegang D.G. de Geer als onderdeel van familiearchief De Geer, toegang S.L. Louwes, toegang F.C. Gerretson, toegang W.P. Berghuis, Beperkt openbaar archief. Stukken, jonger dan 50 jaar, zijn raadpleegbaar na toestemming van mw. dr. C.K. Berghuis, Zeeburgerkade 708, 1019 HS Amsterdam. Toestemming van mw. Berghuis is eveneens vereist voor raadpleging van de inv.nrs. 128, 131, 132 en 136 zolang deze stukken jonger zijn dan 75 jaar.

39 toegang P.J. Oud, toegang J.A.W. Burger, N.B.: was minister zonder portefeuille en minister van Binnenlandse Zaken te Londen toegang familie Gravemeijer, toegang G.H. Moll van Charante, toegang K. Strijd, toegang H.C. Touw, toegang G.W. van Dedem, toegang Familie Laman Trip en aanverwante families, toegang B.V.A. Röling, toegang M.P.L. Steenberghe, N.B.: bekleedde verschillende ministersposten in de kabinetten-de Geer en Gerbrandy te Londen toegang P. Lieftinck, toegang A.F.X.E.J. Vos de Wael,

40 toegang L.F. de Groot, Beperkt openbaar archief. Voor raadpleging en publicatie van gegevens uit inv.nrs. 9-11, 13-15, 17-18, 20-22, 30 en is tot 1 januari 2026 toestemming vereist van de directeur van het Nationaal Archief; conform de bepalingen van het auteursrecht kan slechts met schriftelijke toestemming van mw. E.M.E. de Groot-Puls, Zwolsestraat 114, 2587 WB Den Haag, in extenso worden geciteerd uit de inv.nrs. 10, 38 en 40. toegang M.H. Gelinck, toegang F.J. Goedhart, toegang W. Drees, Beperkt openbaar archief. Raadpleging alleen na toestemming van mw. dr. J.M. Drees, Brinklaan 9, 9722 BA Groningen (tel ). toegang H.J. de Koster, toegang P.J. Schmidt, archief is tot 2005 beperkt openbaar toegang F. Hollander, toegang J.M. de Booy, N.B.: was minister van Scheepvaart en Visserij en van Marine te Londen toegang Losse Aanwinsten Indische bestuursambtenaren toegang Losse Aanwinsten van de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief, sinds 1980 verworven, 1795-heden

41 toegang Verzameling Gedrukte Stukken bestand is openbaar toegang Losse Aanwinsten betreffende de Tweede Wereldoorlog, toegang Commissie voor Huishoudelijke Voorlichting in Oorlogstijd (klein onderdeel van archief Stichting Nationale Federatie Huishoudelijke en Gezinsvoorlichting ( ),

42 Instanties in Zuid-Holland toegang Kabinet van de Commissaris der Koningin in Zuid-Holland, (1942) toegang Provinciale Inspectie en Tehuizen voor de Bijzondere Jeugdzorg te Zuid-Holland, (1945) (1950) toegang Militair Gezag in Zuid-Holland, toegang Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten: Gewestelijke Inlichtingencentrale Zuid- Holland, toegang Technische Hogeschool Delft, een aantal stukken alleen te raadplegen na toestemming van de TU Delft toegang Technische Hogeschool Delft: Afdeling Studentenadministratie, toegang Koninklijk Conservatorium te Den Haag, toegang Kamer van Koophandel voor Rotterdam, archief is beperkt openbaar

43 Nog geen toegangsnummer Ministerie van Defensie Bureau Inlichtingen Londen, openbaarheid nog niet bepaald Koninklijke Marechaussee Dordrecht, Commissie Rechtsverkeer in Oorlogstijd te Londen, Ministerie van Justitie, diverse kaartsystemen, beperkt openbaar bestand Ministerie van Koloniën te Londen, Nederlands-Indische Bond van Ex-Geïnterneerden (NIBEG) B.I.A.A. ter Veer, Directeur-Generaal Bijzondere Rechtspleging, openbaarheid nog niet geregeld (gebeurt pas na bewerking) Microfiches Raad voor het Rechtsherstel, LiRo-kaarten, bestand is openbaar Raad voor het Rechtsherstel, LiRo-kaarten, serie Herrenlos, bestand is openbaar Karteikarten Wiedergutmachungsämter Berlin beperkt openbaar bestand informatie alleen te verkrijgen na schriftelijk verzoek Publicaties Verordnungsblatt, N.B.: ingevoegd in Verzameling Gedrukte Stukken, toegang Verordeningenblad voor het bezette Nederlandse gebied, Bestuursalmanak voor het bezette Nederlandse gebied, 1942/1943 en 1943/1944

44 Afbeeldingen en vanaf 1945 foto s van Nederland, Engeland en de koloniën ANEFO-fotocollectie Bij het Nationaal Archief is aanwezig de persfotocollectie ANEFO. De eigenlijke ANEFOcollectie beslaat de periode Aan deze collectie zijn echter een paar duizend afbeeldingen negatieven en positieven - uit de oorlogstijd toegevoegd. Dit betreft met name opnames, gemaakt in opdracht van de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. Men moet dan niet zozeer aan persfoto s denken maar aan foto s die meer documentair van karakter zijn. Er zitten bijvoorbeeld veel afbeeldingen in die afkomstig zijn van militaire en marinefotografen in Engeland. Ook is er een beperkt aantal opnames gemaakt in Nederland in de oorlogsjaren. Vanaf 1945 zijn foto s van de bevrijding en andere beelden van de naoorlogse jaren goed vertegenwoordigd in de ANEFO-collectie. Foto s van de voormalige koloniën zijn er slechts in zeer beperkte mate voor wat de oorlogsperiode aangaat. De gedigitaliseerde negatieven zijn te raadplegen op de website van het Nationaal Archief (zie ), met de zoekterm: London. De positieven met betrekking tot de oorlogsperiode (collectie RVD Londen, niet gedigitaliseerd) zijn in de studiezaal te raadplegen met behulp van toegang , inv.nrs toegang Algemeen Nederlands Fotobureau ANEFO: foto s (positieven), bestand is openbaar toegang Algemeen Nederlands Fotobureau ANEFO: foto s (positieven) Londen, bestand is openbaar toegang Algemeen Nederlands Fotobureau ANEFO: Zichtcollectie, 1945 bestand is openbaar Overige oorlogsfoto s Voorts zijn er incidenteel foto s in archieven aan te treffen. Zo zitten er bijvoorbeeld foto s in een aantal dossiers van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging. Deze zijn destijds uit het persoonlijk bezit van de politieke verdachte in beslag genomen om als bewijsmateriaal te dienen.