Klimaatneutraal en duurzaam ondernemen voor evenementen in Eindhoven. Concept beleidsstuk, april 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaatneutraal en duurzaam ondernemen voor evenementen in Eindhoven. Concept beleidsstuk, april 2008"

Transcriptie

1 Gemeente Eindhoven Klimtneutrl en duurzm ondernemen voor evenementen in Eindhoven. Concept eleidsstuk, pril 2008 Jolijn Brouwers Stgiire gemeente Eindhoven, fdeling MO Derdejrs student Algemene Cultuurwetenschppen n de Rdoud Universiteit Nijmegen Tinus Knters Gemeente Eindhoven, fdeling DAPZ, vergunningen evenementen Inhoudsopgve 1

2 Inleiding 4 Smenvtting 6 1 Mtregelen moiliteitsmngement Vereterde openr vervoerdiensten Bewkte fietsenstllingen Afgelegen prkeerpltsen met prk & ride fciliteiten Crpooldiensten voor grote evenementen Bewegwijzering voor duurzme vervoerswijzen Bereikrheidsinformtie vi internet en ndere communictiemiddelen Communiceer estnd openr vervoer ls specifiek voor het evenement Gecomineerd ticket trnsport plus toegng Strt het evenement op de us Informtiestnd op het evenement Communictie vi de medi Vervoer mteril en rtiesten voor evenement 29 2 Mtregelen energie, wter en odemeheer Energieesprende mtregelen op muziekfestivls Wteresprende mtregelen Mtregelen fvlwter op openluchtevenementen Bodemescherming op evenementen in weiden en prken 38 3 Mtregelen fvleheer en geluid Herruikre ekers, orden en sttiegeldsysteem Drnken in grote verpkkingen in plts vn individuele flesjes Promotiemteril Verplichte vuilniszkken voor ezoekers vn evenementen Afvlinzmeling en sortering Animtietem Betrokkenheid vn sponsors, cterrs en orgnistoren Geluid 54 4 Eerlijke hndel Geruik vn regionle producten Geruik vn Fir Trde producten 60 5 Checklisten 64 1) Checklist mtregelen moiliteitsmngement ) Checklist medimtregelen 68 2) Checklist fvleheer 69 3) Checklist energie-, wter- & odemmngement 71 4) Checklist eerlijke hndel 75 6 Bronvermelding 76 2

3 3

4 Inleiding Klimtneutrl en duurzm ondernemen Richtlijnen voor evenementen orgnistoren Dit verslg iedt een hndreiking om uw evenement klimtneutrl en duurzm te orgniseren. De richtlijnen zijn in de eerste plts edoeld voor evenementen in de gemeente Eindhoven en omstreken. De gemeente Eindhoven speelt een voortrekkersrol op het promoten vn klimtneutrle evenementen in Nederlnd. Deze hndreiking is vn toepssing op elk soort evenement. Iedereen kn tenslotte ijdrgen n een eter milieu door klimtneutrl en duurzm te ondernemen. De rd vn de evenementen wrop we ons toch specifiek richten zijn de; Muziekfestivls, Tentoonstellingen en ndere culturele evenementen Kunsteurzen Sportevenementen Wrom klimtneutrl orgniseren? U kunt ervoor kiezen uw evenement duurzm te lten verlopen. Behlve dt het goed voor het milieu is, is het ook goed voor de portemonnee en het imgo vn het evenement. Er estn l een ntl criteri en eplde certifictie die het duurzm ondernemen stimuleren. Een milieukeur voor het duurzm ondernemen, toegespitst op evenementen, is in ontwikkeling. De criteri zijn drom nog niet in dit verslg opgenomen. Dit verslg iedt wel een hndreiking om evenementen zo duurzm mogelijk te orgniseren. Deze zullen, wrschijnlijk, niet veel fwijken vn de toekomstige criteri gesteld voor duurzm ondernemen voor evenementen. Het grootste voordeel vn het duurzm ondernemen geniet onze leefomgeving. Door duurzm of mtschppelijk verntwoord te ondernemen kiest u voor escherming vn het milieu. Voor het evenement zelf iedt het duurzm ontwikkelen vn het evenement ook een ntl elngrijke voordelen. Imgo en positionering; Andcht voor het milieu wordt steeds elngrijker in de smenleving. De escherming vn het milieu is populir en wordt door een toenemende groep elngrijk gevonden. Medi-ndcht en de ndcht voor het milieu in de politiek zorgen ervoor dt de mtschppelijke druk op edrijven toeneemt. Consumenten vinden het de morele plicht vn ondernemers om zich puliekelijk te verntwoorden tegenover de smenleving. Ze vrgen inzicht in het productieproces en herkomst vn de geruikte grondstoffen. Vi een informtiekrnt, of iets dergelijks, kunt u de consument informeren over de mtregelen wrdoor het evenement duurzm wordt. De consument wrdeert het ls een ondernemer ndcht schenkt n het milieu, wt resulteert in een sterk imgo en een hogere positionering in de mtschppij. Onderscheidend in de mrkt; Het is nog niet geruikelijk dt evenementen stndrd klimtneutrl worden georgniseerd. Door uw evenement duurzm te ontwikkelen kunt u het onderscheiden vn ndere evenementen. Hierdoor vlt het evenement meer op 4

5 in de overstromende evenementenmrkt. Klimtneutrle evenementen zijn tegenwoordig erg in trek onder de ezoekers. Kostenespring; door duurzm te ondernemen esprt u wter en energie en produceert u minder fvl. Hierdoor esprt u kosten. (deze espring kunt u ijvooreeld weer inzetten in producten die de duurzmheid evorderen op uw festivl. Hierdoor zullen de duurzme mtregelen niet duurder zijn dn de niet-klimtneutrle producten) Tot slot is het een goede voorereiding en oefening om het festivl zo klimtneutrl mogelijk te orgniseren. Het etreft nu nmelijk nog een overgng- en experimenteerfse. Binnenkort worden wrschijnlijk een ntl richtlijnen om klimtneutrl te ondernemen wettelijk verplicht. De elngrijkste speerpunten om het evenement zo klimtneutrl mogelijk te orgniseren zijn: 1) De vervoersstromen (duurzme moiliteit voor evenementen) 2) Energiemngement (Energie- en wteresprende mtregelen; odemescherming) 3) Afvlverwerking ( Afvlpreventie en- selectie). 4) Eerlijke hndel 5

6 Smenvtting Speerpunt 1; Moiliteitsmngement Speerpunt 1 heeft ls doel zo efficiënt mogelijke vervoersmiddelen en wegen, zodt er zo min mogelijk co2 wordt geproduceerd. Een mnier om dit voor elkr te krijgen is het terugdringen vn het ntl uto s vn ezoekers nr en vnuit het evenement. Hiervoor moeten lterntieve duurzme vervoerswijzen worden gestimuleerd ij de ezoeker, de edrijven voor levering vn mteril en de orgnistie voor vervoer vn rtiesten. Bij lterntieve vervoerswijzen kn gedcht worden n het openr vervoer, ijvooreeld door middel vn reguliere diensten of specile pendeldiensten, het motiveren vn het crpoolen met ndere ezoekers en het stimuleren vn vervoer met de fiets. Om deze duurzme vervoerswijzen kenr en ntrekkelijk te mken voor de ezoeker is het vn elng dt de opties goed gecommuniceerd worden door middel vn ereikrheidsinformtie vi internet en ndere communictiemiddelen, communictie vi de medi en een informtiestnd op het evenement. Het evenement moet drij ook de fciliteiten ieden die deze verschillende vervoerswijzen mogelijk mken. Vooreelden hiervn zijn vereterde openr vervoerdiensten, crpooldiensten nr grote evenementen, fgelegen prkeerpltsen met prk & ride fciliteiten, ewegwijzering voor duurzme vervoerswijzen en ewkte fietsenstllingen. Het reguleren vn het vervoer vn mteril en rtiesten vnuit de orgnistor kn ook een ijdrge leveren n het terugdringen vn vervuilde stoffen in de lucht. Het stimuleren vn duurzme vervoerswijzen kost wrschijnlijk extr geld. Er moet ijvooreeld gedcht worden n de ehoefte n meer mteril en meer personeel. Sponsoring, vn ijvooreeld de openre vervoersmtschppijen, kn hierij de kosten voor de orgnistie verminderen. Een ndere mnier is het vrgen vn een kleine ijdrge vn de ezoeker of een gecomineerd ticket trnsport plus toegng. Er zijn elngrijke voordelen te ehlen voor het milieu door de stimulering vn duurzme vervoerswijzen voor ezoekers, mteril en rtiesten. Beter georgniseerde verkeersstromen, grotere veiligheid vn de ezoekers, minder vervuiling, geluidsoverlst en stress in de omgeving vn het evenement en minder impct op de ewoners rond deze zone, zijn hier vooreelden vn. Er zullen minder prkeerpltsen voor uto s nodig zijn. Hierdoor is er de mogelijkheid het evenemententerrein uit te reiden en het milieu wordt, vnwege de verminderde uitstoot vn thuis gelten uto s, ook minder elst. Ook zl de verkeersdrukte in de omgeving vn het evenement fnemen en zullen meer ezoekers het evenemententerrein kunnen ereiken. De pendelussen, of nder vervoer, stopt voor de deur, ze heen er geen omkijken nr en ze kunnen gerust een drnkje drinken op het festivl. Het gemkkelijke, goedkope vervoer, kn er ook toe leiden dt er nieuwe ezoekers ngetrokken worden nr het evenement. Hierdoor zullen de inkomsten stijgen. De ezoekers heen, door het gereguleerde duurzme vervoer, de mogelijkheid om lnger te lijven op het evenemententerrein. Hierdoor wordt het gemk vn de ezoeker vergroot en is er, nr lle wrschijnlijkheid, ook een grotere drnkomzet. Uiteindelijk zl het ntrekkelijk mken vn duurzme vervoersstromen leiden tot een eter imgo vn het evenement. Er zullen minder files en verkeeroverlst ontstn in de omgeving vn het evenement, omdt er ntrekkelijke duurzme moiliteit ngeoden wordt. Door de vermindering vn uto s zl er minder vervuiling ontstn n het milieu. Het is wel noodzk dt deze mtregelen goed gecommuniceerd worden n de ezoeker. 6

7 Speerpunt 2; Mtregelen energie, wter en odemeheer Het doel vn dit speerpunt is dt er op zo veel mogelijke efficiënte mnieren esprd wordt op energie en wter. Ook de escherming vn de odem is ten eerste eter voor het milieu en het verminderd de kosten vn herstel. Voordt het evenement plts vindt is het vn elng dt er een energie-, wter-, fvlwter- en odemeschermingpln wordt gemkt smen met de etrokken levernciers. Om ddwerkelijk effect te heen op het milieu, moet er een inventristie gemkt worden vn het te verwchten verruik en de mogelijkheden vn espring vn energie en wter. Ook moet er voorf een pln worden gemkt om zo klimtneutrl mogelijk het fvlwter te reguleren en de odem te eschermen. Wt etreft het geruik vn energie is het n te rden het evenement n te sluiten op het vste (groene) net. Als dit niet mogelijk is, kn er het este gekozen worden voor één groot ggregt, elst met de nieuwste technieken, met drin iorndstof vermengt met gewone diesel. Hierij kn de orgnistor het energiegeruik het este reguleren door de verdeler te zijn, ijvooreeld voor stndhouders en cterrs, op het evenement. Op deze mnier wordt de energie op een zo efficiënt mogelijke mnier opgewekt en kn er een espring pltsvinden. Het is zk dt de orgnistor zo veel mogelijk de gloeilmp mijdt en over gt op led- of sprlmpen. Bij het espren vn wter op een evenement kunnen de resultten het est ehld worden ij de toilet- en douchegroep. Hiervoor moet de orgnistie zoveel mogelijk wteresprende mtregelen nemen, kiezen voor zo efficiënt mogelijke en milieuvriendelijke toiletgroepen en illegle plshoeken eschermen door middel vn een pltsingpln vn toiletten. Vn evenement tot evenement zijn de mogelijkheden voor wterespring sterk wisselend. Het fwteringssysteem moet geïnstlleerd worden ij de strt vn de voorereidingen. Er moet gedcht worden n een nsluiting ij het estnde rioolsysteem en of nsluiting ij een milieuvriendelijk tijdelijk rioolsysteem. Tijdens een evenement wordt er grote druk uitgeoefend op de odem en de omliggende ntuur. Zwr trnsport en modder kunnen de odem vernielen. Voorl het geruik vn rijplten en grondplten ieden escherming n de odem en de grsmt. Ook het voorkomen vn wildplssen door voldoende toiletten te pltsen voorkomt milieuvervuiling. Minder vernieling voorkomt vervuiling. Speerpunt 3; Mtregelen fvleheer en geluid Mtregelen voor fvleheer en geluid zijn vn elng om een evenement klimtneutrl te orgniseren. Het voorkomen vn fvl is zeer interessnt. Ten eerste ervrt de ezoeker een schoon festivl ls prettig en ten tweede kost het opruimen vn fvl veel geld. Veel fvl kn voorkomen worden door l ij de eerste ideeën en voorereidingen vn het evenement prioriteit te stellen n fvlpreventie. Er zijn verschillende voordelen te ehlen; de fvlerg kn door de mtregelen met 50% verminderd worden, er kunnen meer inkomsten uit worden gereliseerd, het imgo vn het evenement wordt vergroot en het evenement is meer milieuvriendelijk. Vooreelden vn fvlpreventie zijn de nschf vn herruikre ekers, orden en sttiegeldsystemen, ecologisch verpkkingsmteril, het geruik vn grootverpkkingen, het verieden vn wegwerppromotiemteril, het verplichten vn vuilniszkken voor de ezoeker door middel vn een wrorgsom, gereguleerde sortering en inzmeling vn fvl. Hulpmiddelen om fvl zo goed mogelijk in te zmelen zijn het inhuren vn een nimtietem en de etrokkenheid vergroten vn sponsors, cterrs en orgnistoren. Ook het voorkomen vn geluidsoverlst zorgt voor een prettige sfeer en minder geluidsvervuiling. Geluidsoverlst kn 7

8 ehlve irriterend voor de omliggende ewoners immers ook milieuvervuilend zijn. Elke orgnistie moet drom rekening houden met de drgwijdte vn het geluid en mtregelen nemen om geluidsvervuiling zoveel mogelijk te eperken of te voorkomen. Speerpunt 4; Eerlijke hndel Ten slotte kn de inkoop vn eten- en drinkwren het klimtneutrle krkter vn het evenement versterken. Gedcht moet worden n het geruik vn regionle producten en het inkopen vn producten met een eerlijk krkter, zols producten met het Fir Trde Keurmerk. Koop zoveel mogelijk iologische etenswren en g ewust om met het inkopen vn producten met toegevoegde E-nummers. Door het inkopen vn eerlijke producten en regionle producten drgt het evenement ij n het helpen vn de oeren in eigen lnd en ndere lnden. Het imgo vn het evenement wordt hierdoor versterkt en veretert en de eventuele extr kosten kunnen worden terug verdiend door het te verrekenen met de verkoopprijs. 8

9 Speerpunt 1 Mtregelen moiliteitsmngement 9

10 Speerpunt 1; Moiliteitsmngement Een goed moiliteitspln drgt ij n een comfortel en ijzonder evenement. Om dit te ewerkstelligen zijn vier schkels elngrijk. 1) Ten eerste is het leveren vn informtie n de consument erg elngrijk. Deze informtie moet eenduidig en gemkkelijk verkrijgr zijn. Ruim voordt de ezoeker nr het evenement gt moet de ereikrheidsinformtie tot zijn eschikking stn. Op de wesite moeten ook de eschikre prkeerpltsen voor uto s, de fietsprkeerpltsen en de mogelijkheden voor openr vervoer, vermeld stn. 2) Ten tweede moet er een element vn verleiding in zitten. Vooreelden hiervn zijn het gecomineerde ticket of grtis pendelussen vnf het sttion of prkeerpltsen. 3) Op de dg zelf zl ook een duidelijke informtievoorziening nwezig moeten zijn, zols ewegwijzering of prkeerstewrds. 4) Het product, zols pendelussen, moet toereikend en comfortel zijn. 1.1 Vereterde openr vervoer diensten Wt en wrom? Bijkomende us- en/of treinverindingen heen verschillende functies: Voorzien vn ontrekende diensten vn ushltes en sttions nr de loctie vn het evenement; Voorzien vn ltere diensten zodt mensen nog nr huis kunnen komen; Voorzien vn voldoende cpciteit ij grote evenementen; Voorzien vn prk & ride- fciliteiten ij grote evenementen Hoe? Zorg er ten eerste voor dt het evenement gemkkelijk ereikr is met openr vervoer en fiets. Inventriseren; In krt rengen vn de herkomstgemeentes vn ezoekers: komen ze vn nijgelegen steden en gemeenten of komen ze vn lle uithoeken vn het lnd? Op welke tijdstippen komen de ezoekers nr het festivl en gn ze nr huis? In krt rengen vn us of treinroutes lngs het evenement: estemmingen, frequenties, nchtdiensten indien relevnt, hltes in de uurt vn het evenement. Zorg ervoor dt je goed ereikr ent. G n of het hlr is om npssingen door te voeren zols: o Kleine omleidingen of uitreidingen vn de estnde usdiensten om het evenement eter ereikr te mken. o Een pendeldienst op gepste tijdstippen nr een dichtijgelegen us- of treinsttion; o Bijkomende hltes voor treinen die volgens de gewone dienstregeling norml gezien niet stoppen op eplde sttions. Voor grote evenementen: reng de verschillende mogelijkheden vn ijkomende dienstregelingen (zols extr treinen, shuttledienst,...) in krt, rekening houdend met de herkomst vn de ezoekers. 10

11 Voor kleine evenementen kunnen gehuurde ussen, estuurd door vrijwilligers, een oplossing ieden. Overweeg de mogelijkheid vn een gecomineerd ticket (toegng tot het evenement en vervoersticket in één). Sluit ijvooreeld een del met de NS of ndere vervoersmtschppijen. Overweeg ewegwijzering vnf het dichtstijzijnde us- of treinsttion nr het evenemententerrein en omgekeerd. Om tot een goed resultt te komen is een intensieve communictiecmpgne noodzkelijk. Voorl een goede communictie vi de wesite lijkt heel elngrijk. Plts reisinformtie op de wesite, in de progrmmoekjes en ijvooreeld op grote (LED) schermen op het festivl. Zorg er ook voor dt dienstregelingen en trieven nwezig zijn ij de informtiestnd op het festivlterrein. Voor meer detils; g nr het onderdeel Bereikrheidsinformtie vi internet en ndere communictiemiddelen. De timing vn deze stppen hngt f vn de pltselijke vervoersmtschppijen en de procedures die zij dienen te volgen om ijkomende dienstregelingen te onderzoeken, lsook vn de grootte vn het evenement. Wij rden u ten zeerste n om minstens 4 mnden voor het evenement het proces etreffende ijkomende dienstregelingen te strten, ls dit tenminste een privte usmtschppij etreft. Openre vervoersmtschppijen heen meestl meer tijd nodig om ijkomende diensten te leveren. Onderzoek de mogelijkheid of de usmtschppij, in ruil voor reclme op het evenement, de vervoerkosten (voor een deel) kn sponsoren. Kosten Indien de orgnistoren gevrgd wordt een deel vn de kosten vn een usdienst te drgen loopt dit l snel op vn 500 tot 800 euro per ncht, per voertuig met een professionele chuffeur. De kosten kunnen sterk verminderd worden door een ijdrge vn de ezoekers. Dit is fhnkelijk vn de prijs vn het ticket en het ntl geruikers ervn. Het is ook mogelijk om de kosten, door middel vn sponsoring, (voor een deel) te lten dekken door de usmtschppij. In ruil voor de sponsoring mkt de orgnistie reclme voor de usmtschppij op het evenement. Bten Meer ezoekers kunnen het evenemententerrein ereiken. De ezoekers heen ook de mogelijkheid lnger te lijven. Het ntl prkeerpltsen kn sterk verminderd worden indien er een eter nod vn openr vervoer is. Er kn een nzienlijke vermindering optreden vn het ntl wgens dt nr het evenement komt, en ijgevolg het effect op het milieu. 11

12 1.2 Bewkte fietsenstlling Wt en wrom? Fietsenstllingen zijn edoeld om de fietsende ezoekers een tijdelijke fciliteit te ieden om de fiets veilig op te ergen. Deze moeten eveiligd worden om diefstllen tegen te gn. Fietsenstllingen kunnen op elk evenement gepltst worden. Bewking is elngrijk. Voorl s vonds en s nchts is dit crucil. Hoe? In krt rengen wr de ezoekers vndn komen: komt een groot deel uit de nijgelegen zone? Stt men in het lgemeen positief tegenover het geruik vn de fiets? In dt gevl zijn fietsenstllingen zeer nuttig. Beslissen hoe men de fietsenstllingen gt ewken: met vrijwilligers of door een professioneel eveiligingsedrijf. Werven vn ewkers. Drukken vn tickets voor geruikers vn de fietsenstllingen. Nummeroekjes zijn ook gemkkelijk te koop. Opmken vn het uurrooster voor de ewkte fietsenstllingen volgens het progrmm vn het festivl. Er moet een eslissing gemkt worden of ewking s vonds en s nchts zinvol is. Anders de fietsenstlling voor de ncht sluiten en s ochtends weer openen. Een schtting mken vn de enodigde cpciteit. Stel de fietsenstllingen op in een zone dicht ij de ingng vn het festivl. Het is essentieel dt de fietsenstllingen dichter ij de ingng liggen dn de utoprkeerplts. Indien deze te ver vn de ingng verwijderd zijn, zullen vele fietsers hun fiets toch vlkij de ingng chterlten en hierij voetgngers storen. De fietsenstlling moet ook goed zichtr zijn, zowel voor fietsers ls geruikers vn ndere vervoermiddelen. G n welk prkeersysteem gepst is voor de stllingen. Opslgfciliteiten zijn te huur op de privte mrkt. Zij ieden een goede escherming tegen diefstl en eschdiging. Deze fciliteit zou grtis, of tenminste tegen een gunstiger trief dn de utoprkeerplts, ngeoden moeten worden. De nwezigheid vn ewkte fietsenstllingen moet noodzkelijkerwijs gecommuniceerd worden vi wesite, pers, en dergelijke. Indien deze fciliteiten grtis worden ngeoden, kn dit het este opgenomen worden in de communictiecmpgne, zodt de fietsers weten dt het grtis is. Overweeg ewegwijzering vn fietsroutes (zie hoofdstuk Bewegwijzering voor duurzme vervoersmiddelen ). Kosten Huurkosten vn professioneel stllingmteril (optioneel). De uitenmuren kunnen ijvooreeld estn uit hogere hekken. De innenstlling kn dn lleen estn uit fietsenrekken. Dit is een goedkope oplossing. Personeelkosten: ewkers fietsenstllingen (2 tot 3 per stlling, fhnkelijk vn het ntl verwchte fietsers). In veel gevllen kunnen vrijwilligers ingeschkeld worden (v. in ruil voor een toegngsticket). Houdt rekening met het ntl uren dt de dienst verzekerd moet worden. 12

13 Bten Het ntl utoprkeerpltsen kn sterk verminderd worden. Bovendien zl de verkeersdruk in de omgeving vn het evenement fnemen. Bij grote evenementen neemt het risico op verkeerschos sterk f. Een vermindering vn het ntl wgens dt nr het evenement komt, en ijgevolg vn het effect op het milieu. 13

14 1.3 Afgelegen prkeerpltsen met prk & ride mogelijkheden Wt en wrom? Om overvloedig verkeer weg te leiden uit eplde zones kunnen meer fgelegen en estnde prkeerfciliteiten worden enut, ngevuld met een shuttle service om de fstnd tussen het evenement en de prkeerplts te overruggen. Bij grote evenementen zols eurzen, voetlwedstrijden of openluchtconcerten liggen de prkeerpltsen meestl dicht ij de loctie vn het evenement. In dt gevl kn men ezoekers ook overtuigen de uto chter te lten ij de fgelegen sttions, ij voorkeur in de uurt vn fritten vn utowegen. Vn druit kunnen de ezoekers de estnde treinverindingen nemen nr het evenement. Hoe? Een goede smenwerking tussen de orgnistoren en de vervoersmtschppijen is noodzkelijk om tot goede resultten te komen. Om de shuttledienst vn en nr fgelegen prkeerpltsen te grnderen moet men niet lleen openre vervoermtschppijen in overweging nemen mr ook privte usmtschppijen. Dit mkt wel een elngrijk verschil in kosten. Heel elngrijk is ook de smenwerking met de overheid voor vrgen etreffende welke prkeerpltsen geschikt zijn, toegngswegen nr de prkeerpltsen, hltelocties, enzovoorts. De shuttle diensten zijn voor de ezoekers meestl kosteloos. Het is drom noodzkelijk dt duidelijke fsprken worden gemkt in vernd met de kosten. In veel gevllen zorgen sponsoren voor deze diensten (zie ondern ij kosten ten ) In krt rengen vn de herkomst vn de ezoekers: komen ze vn de nurige gemeenten of komen ze vn verder weg? Indien geen studie eschikr is kn de orgnistor een schtting mken. In krt rengen vn de estnde openre vervoerdiensten. Welke us- of treinlijnen rijden voorij het terrein en de omliggende prkeerpltsen: estemmingen, frequentie, nchtusdiensten indien relevnt, hltes n de evenementenzone, trieven, In krt rengen vn mogelijke fgelegen prkeerpltsen nij de verschillende toegngswegen zodt ezoekers de evenementzone niet innen rijden. Voor grote evenementen: in krt rengen vn openre vervoerdiensten op grote schl, rekening houdend met de herkomst vn de ezoekers. Overleg met lokle vervoermtschppijen, privte vervoermtschppijen en de overheid. Selecteren vn de meest hlre prkeerpltsen. Vergelijk de verschillende voorstellen. De timing vn deze verschillende stppen zl fhnkelijk zijn vn de vervoermtschppijen en de procedures die ze moeten volgen om de nvullende diensten opertioneel te mken, lsook vn de grootte vn het evenement. Indien u geruik mkt vn een privte usmtschppij kn dit het este minstens 4 mnden voor het evenement vn strt gn. Als u eroep doet op een openre vervoermtschppij moet dit tenminste 8 mnden voor het evenement vn strt gt. Zorg voor een goede ewegwijzering nr de prkeerpltsen. Hiervoor dient u toestemming te vrgen ij de lokle utoriteiten, evoegd voor officiële verkeersorden. Deze stp dient zo snel mogelijk genomen te worden, liefst 4 mnden voor het evenement. 14

15 Voor éénmlige evenementen zols concerten en sportevenementen is de nodige vervoercpciteit epld door de vrg ij het einde vn het evenement. Neem mtregelen om te voorkomen dt grote ezoekersstromen in één eweging n het evenement huiswrts keren. Strt een promotiecmpgne om de ezoekers te informeren over het prk & ride concept, zodt dit duidelijk is zodr de ticketverkoop strt. Kosten Om de kosten vn een shuttle dienst te eplen mg u rekenen op 500 tot 800 Euro per dg/ncht per voertuig met een professionele chuffeur. Houdt ook rekening met de kosten vn de ewegwijzering. (zie punt 1.5) Soms is het noodzkelijk personeel in dienst te nemen om de chuffeurs en de ezoekers te voorzien vn de nodige informtie en de verkeersstromen vn en nr de prkeerpltsen te leiden. De lokle politie kn in eplde gevllen enkele vn deze tken op zich nemen. Bten Nieuwe ezoekers worden ngetrokken wrdoor de inkomsten stijgen. De shuttle diensten kunnen worden ngeoden door sponsoren. Voorl sponsoren in de sfeer vn milieu, vervoer of communictie zullen deze extr puliciteit interessnt vinden. Belngrijke voordelen voor het milieu door eter georgniseerde verkeersstromen, veiligheid vn de ezoekers, minder vervuiling, geluidsoverlst en stress in de omgeving vn het evenement en minder impct op de ewoners rond dit terrein. 15

16 1.4 Crpooldiensten voor grote evenementen Wt? Een crpool mtching systeem rengt chuffeurs en pssgiers smen om de heen- en/of terugreis nr het festivl te mken. Crpooling is een goed lterntief voor lle typen evenementen en zeker s vonds lt ls er onvoldoende of geen openr vervoer eschikr is. Crpool mtching kn georgniseerd worden: Vóór het evenement. In dit gevl mken de crpoolprtners fsprken om smen nr een evenement te gn voordt ze vertrekken. Dit geeurt hoofdzkelijk vi internet of telefoon. Tijdens het evenement. In dit gevl krijgen ezoekers die geruik mken vn het openr vervoer voor de heenrit s vonds een terugrit ngeoden. Dit kn georgniseerd worden vi een informtiestnd op het evenement. Ntuurlijk kunnen eide vormen gecomineerd worden. Hoe? Voor crpooling georgniseerd vóór het evenement: Orgniseer een inschrijvingscmpgne vi de wesite of een ticketverkooppunt en plts de geregistreerde niedingen en nvrgen op een wesite. Er kn ook een (nvullende) telefoonservice gepltst worden. Voor een dergelijke dienst kunnen professionele crpoolorgnisties worden ngesproken. Communiceer het estn vn deze dienst vi elke medium dt geruikt wordt ter promotie vn het evenement. Voor crpooling georgniseerd tijdens het evenement is niet veel voorereiding vereist, hoewel communictie vn deze dienst nog voor het evenement nevolen is: Zorg voor een goede loctie voor de informtiestnd. Hier wordt de crpoolinformtie gecentrliseerd. Voorzie een informtieord wrop lle nvrgen gepltst kunnen worden (vrg en nod vn vrije pltsen). Vrg en nod kunnen genoteerd worden op een whiteord of een riefje. Essentiële zken zijn de estemming, het voorziene vertrekuur en het GSM-nummer. Een ijkomende optie is het voorzien vn een krt wrop lle estemmingen kunnen worden ngeduid door middel vn vlggen of nummers. De ervring leert dt er meer vrg is nr vrije zitjes dn dt er nod is. Het nspreken vn chuffeurs om hun vrije zitjes n te ieden kn helpen. Het is n te rden een kleine finnciële ijdrge vn ongeveer 0,05 euro per km voor de chuffeurs te vrgen n de pssgiers Kosten Crpooldiensten vóór het evenement: kosten voor de ontwikkeling vn de crpool wesite (eventueel de kosten voor een extern crpool mtching systeem), kosten voor personeel die crpoolinformtie verschffen vi de telefoon. Crpooldiensten tijdens het evenement: indien een informtiestnd nwezig is op het festivl zijn er geen ijkomende kosten. Sommige mterilen zols een whiteord, riefjes of plknd zijn noodzkelijk. Indien een prte informtiestnd vereist is, dn is het personeel voor het emnnen vn de stnd de enige ijkomende kost. Het personeel kn zonder prolemen vrijwillig zijn. 16

17 Bten Nieuwe ezoekers kunnen het festivlterrein ereiken en /of ezoekers kunnen lnger lijven. Het ntl prkeerpltsen kn verminderd worden. Een vermindering vn het ntl uto s en hierdoor een vermindering vn schde n het milieu. Het drgt ij n een goede sfeer op het festivl. Bezoekers zijn meer etrokken ij elkr. 17

18 1.5 Bewegwijzering voor duurzme vervoerswijze Wt? Het is nuttig een prte ewegwijzering te voorzien voor fietsers en openr vervoer geruikers. Voor de ltstgenoemde kunnen wegwijzers worden gepltst vn nijgelegen ushltes en treinsttions nr het evenement en ndersom. Dit indien het evenemententerrein niet zichtr is vnf de openre vervoerhlte. De ewegwijzering voor fietsers leidt de fietser weg vn het drukke verkeer, nr ntrekkelijke fietsroutes, wt het fietsen vn en nr het evenement ntrekkelijk mkt. De fietsroutes moeten niet veel lnger duren dn de reguliere, vk lngs de grote weg, routes. Dit zou juist tegenovergesteld werken, zodt de fietser toch kiest voor de gemkkelijke routes. Hoe? Het plnnen vn de ewegwijzering kost veel tijd, voorl ls toestemming vn de utoriteiten noodzkelijk is. Toestemming vn de gemeente is ltijd nodig. Dit proces moet miniml 3 mnden voor het evenement en, indien sponsoring vn externen vereist is, zelfs lnger op voorhnd gestrt worden. Werk tijdens de opouw l met ewegwijzering. Dit voorkomt schde n kwetsre groenstroken en het is gemkkelijker voor levernciers en edienend personeel. Selecteer vnf welke punten de ewegwijzering vn de fietsroutes gepltst moet worden. Selecteer de ushltes en/of treinsttions wr veel ezoekers nr het evenement op zullen stppen. G n of de wndelroute of fiets- of utoroute duidelijk is en of ewegwijzering noodzkelijk is. Zoek sponsoren die een deel vn de kosten voor de ewegwijzering willen drgen (optioneel). Een ndere optie is de prkeergelden te reserveren om het vervoerspln en milieumtregelen te ekostigen. Mk een keuze vn de wegen wr ewegwijzering gepltst moet worden, in smensprk met de orgnistoren, gemeenteesturen en eigenrs vn de wegen. Mk een ontwerp vn de wegwijzers en zoek een producent. Zorg dt de routeorden goed leesr en herkenr zijn. Vrg toestemming n de wegeheerders. Deze stp vrgt tijd. Hng de wegwijzers op wnneer er geouwd wordt n het evenement. Hierdoor zl de n- en fvoer meer gecontroleerd zijn, wrdoor en niet onnodige kilometers worden gemkt. Dit scheelt de co2-uitstoot. Controleer de wegwijzers tijdens het evenement indien er kns is dt verzmelrs deze meenemen of de richtingen gewijzigd worden. Verwijder de wegwijzers n het evenement. Bewkte fietsenstllingen zijn een idele nvulling op de ewegwijzering vn fietsroutes (zie hoofdstuk ewkte fietsenstllingen ). Kosten De prijs vn de wegwijzers kn heel verschillend zijn, fhnkelijk vn het ntl, formt en kwliteit. Voor uitgereide ewegwijzering voor fietsers en openr vervoergeruikers mg je l vlug rekenen op tot euro voor ongeveer 300 wegwijzers. 18

19 Bten Reken op ongeveer 15 tot 30 mnuren om de wegwijzers te hngen en 10 tot 20 mnuren om deze te verwijderen. Deze kosten worden ij voorkeur gedrgen door sponsoren. Verkeersveiligheid wordt vereterd doordt grote fietserstromen en voetgngers weggeleid worden vn het verkeer. Het ntl prkeerpltsen wordt verminderd, wrdoor er meer ruimte overlijft voor het evenemententerrein. Er komen minder wgens nr het terrein. Dit heeft ook gevolgen voor het milieu. Bezoekers vinden gemkkelijker het evenement, zodt er minder kilometers worden gemkt. 19

20 1.6 Bereikrheidsinformtie vi internet en ndere communictiemiddelen Wt? Informtie- en communictiecmpgnes over de eschikre duurzme vervoersmiddelen zijn heel elngrijk omdt eslissingen etreffende de keuze voor de vervoerswijze vóór het evenement pltsvindt. Het komt vk voor dt er lterntieven voor de uto voorhnden zijn, mr deze meestl niet ekend zijn ij de ezoekers. Uitgereide informtie helpt dit proleem te voorkomen. De estnde wesite vn een evenement kn uitgereid worden met ereikrheidsinformtie. Ook de gedrukte communictiemiddelen (zols posters, progrmmoekjes...) kunnen vn deze informtie voorzien worden. Hoe? In krt rengen wr de ezoekers vndn komen. Een mogelijkheid is om dit vi een enquête te doen, gepltst op de wesite. Mk een overzicht vn lle fietsroutes (inclusief fietsprkeerpltsen), openr vervoermogelijkheden (inclusief dienstregelingen) en toegngswegen voor utomoilisten (inclusief prkeermogelijkheden) nr het evenemententerrein. Mk een overzicht vn de informtieknlen vn het evenement: posters, wesite, progrmmoekjes, strooiriefjes, tickets, etceter. Beslis vi welke vn deze knlen ij voorkeur zoveel mogelijk ereikrheidsinformtie zl worden gegeven. Geef een lgemeen overzicht vn de ereikrheid vn het evenemententerrein met de ndruk op duurzme vervoersmiddelen zols de fiets, openr vervoer, crpooling. Voeg deze informtie toe n zoveel mogelijk informtieknlen. Overweeg drnst een geïndividuliseerde npk: voorl op de wesite is het mogelijk om informtie te verstrekken voor de verschillende vervoerslterntieven vnuit een rede wier vn vertrekpunten. Je kunt ook een (groene) telefoonlijn orgniseren voor de verstrekking vn ereikrheidsinformtie. Mk geruik vn specile rdiospots vi de regionle rdiosttions om mensen te informeren over de lterntieve ereikrheid vn het evenement. Speel ook in op het gevoel ij de doelgroep ij het promoten vn lterntieven. Voorl ij jongeren kn dit veel effect heen (emoties ls vontuur, onfhnkelijkheid,...). Kosten De kosten lijven eperkt doordt de communictieknlen l geruikt worden om het evenement zelf n te kondigen. Het werkvolume hngt f vn een ntl elementen: Indien slechts lgemene informtie wordt voorzien (uslijnen, fietsroutes, prkingoverzicht,..) zl de werklst eperkt zijn. Indien meer gedetilleerde informtie wordt voorzien ijvooreeld voor verschillende vertrekpunten, met verschillende krten voor de verschillende vervoerswijzen, zl de werklst ntuurlijk stijgen. Bten Nieuwe ezoekers kunnen het evenement ereiken. Dit zorgt voor extr inkomsten voor de orgnistoren. 20

21 Het ntl prkeerpltsen zl nzienlijk fnemen door geruik vn openre vervoerdiensten. Beter imgo vn het evenement: nieden vn duurzme moiliteit, minder files in de omgeving vn het terrein. Minder uto s die nr het evenement komen, en ijgevolg vn hun effect op het milieu 21

22 1.7 Communiceer het estnde openr vervoernod ls specifiek voor het evenement Wt? Het geruik vn openr vervoer kn sterk toenemen indien het estnde netwerk voorgesteld wordt ls specifiek voor een evenement. Informtie over het openr vervoer kn in dit gevl een reder puliek ereiken. Tegelijkertijd kunnen nieuwe doelgroepen (jeugd, en dergelijke) die l geruik mken vn het openr vervoer, ngetrokken worden tot het evenement. Een specifieke nm, vormgeving en communictie moeten dn worden ontwikkeld. Hoe? In krt rengen wr de ezoekers vndn komen. Proeren in te schtten wt het ntl verwchte ezoekers op de verschillende uren zl zijn. Contct opnemen met de openre vervoermtschppij: informeer hen over het evenement en g n of een eventuele smenwerking mogelijk is. Deze stp kn het est een jr vn te voren plts vinden. Breng het openr vervoer in krt smen met de openre vervoermtschppij. (estemmingen, frequentie, nchtusdiensten, hltes rond het evenement, dienstregelingen,...). Anlyseer met de openre vervoermtschppij welke estnde openre vervoerdiensten de ehoeften vn de ezoekers kunnen invullen. Proeer met de openre vervoermtschppij tot een overeenkomst te komen geseerd op een evenredige verdeling vn de tken. Een goede smenwerking is geseerd op motivtie vn eide prtners. Houdt er rekening mee dt de orgnistor ook ctief n de promotie vn het openr vervoer moet werken. Betrek hierij ook de mensen die verntwoordelijk zijn voor de mrketing zodt zij de communictiemiddelen kunnen ontwerpen (een nm vinden,...) en de openre vervoerinformtie op de wesite kunnen pltsen. Het ontwerp vn de communictiecmpgne geeurt ij voorkeur 2 mnden voor het strten vn de lgemene communictiectiviteiten. Kosten In het lgemeen zl de overeenkomst met de openre vervoermtschppij opgezet kunnen worden zonder ijkomende kosten. Beide prtners heen hier voordeel n. Indien mrketingkosten worden gemkt (ij de openre vervoermtschppij of de orgnistor) zijn deze meestl vn dezelfde orde ls kosten vn ndere genomen communictie- inititieven. Bten Imgowinst voor het evenement en het openr vervoer. Nieuwe ezoekers kunnen het terrein ereiken, wt een extr inkomen etekent voor de orgnistoren. Het ntl prkeerpltsen zl nzienlijk verminderd worden door de goede openre vervoerdiensten die worden ngeoden. 22

23 Er kn een nzienlijke vermindering ontstn vn het ntl wgens die nr het evenement komen, en ijgevolg vn hun effect op het milieu. 23

24 1.8 Gecomineerd ticket trnsport plus toegng Wt? Een gecomineerd ticket komt erop neer dt ij het kopen vn een ticket voor het evenement het openr vervoer vn en nr het evenement in de prijs egrepen is. Andere vormen vn een gecomineerd ticket zijn toegngsticket plus prkeerplts, een ticket wrin nst openr vervoer ook een grtis drnkje is inegrepen, of een ticket voor fietsers in comintie met een deelnmevoucher n een loterij. Hoe? Kies uit verschillende types gecomineerde tickets, ijvooreeld: Gecomineerd ticket openr vervoer + toegngsticket (het toegngsticket is geldig ls openr vervoerticket voor en n het evenement met een minimum vn 1 uur voor en n het evenement) Gecomineerd ticket nkomst openr vervoer + grtis drnkje Gecomineerd ticket: nkomst fiets + deelnme n een loterij Gecomineerd ticket: toegngsticket plus prkeerplts Mk een schtting vn de vrg nr het openre vervoergeruik om een nvrdr contrct met het vervoeredrijf op te stellen en strt de onderhndelingen. Begin hier 4 mnden voor de onderhndelingen mee. Stel een overeenkomst op met de cteringedrijven (fgeven vn de consumptieon,...) voor ijkomende voordelen (v. grtis drnkje) en onderteken de nodige contrcten. Integreer Gecomineerde Tickets in het evenement door het in te pssen in de plnning, pulic reltions en mrketingctiviteiten. Zorg dt lle distriutieknlen (voorverkoop dressen, online-tickets, reservtiekrten, personeel vn de orgnistie,...) goed geïnformeerd zijn over het gecomineerd ticket en lle tickets worden voorzien vn dequte informtie. Overweeg een strikt prkeereleid in de zone rond het festivl. Dit kn het geruik vn een gecomineerd ticket stimuleren. Evlueer het succes vn gecomineerde tickets voor de plnning vn het evenement het jr ndien. Mk een studie onder de openr vervoergeruikers om n te gn of ze tevreden zijn over de dienst en om n te gn of ze eventueel voorstellen heen om deze te vereteren. Hierdoor kunnen de gecomineerde tickets onder een meer geruiksvriendelijke vorm ngeoden worden ij een volgend evenement. Kosten Afhnkelijk vn de overeenkomst met de openre vervoersmtschppij is er een korting vn 40% tot 80% op de normle prijs indien het ticket gecomineerd is voor lle ezoekers. Finnciering vn ijkomende kosten kn geeuren door de prijs vn een ticket met een klein edrg te verhogen, of door sponsoring vn ijvooreeld gemeenten. Ook kunnen de prkeergelden geruikt worden om de kosten vn het openr vervoer te dekken. Bten Verminderen vn de verkeersprolemen veroorzkt door utogeruik in de zone (ereikrheid, prkeren,...) 24

25 Het nieden vn dequte ijkomende diensten of voordelen versterkt het positieve imgo vn het evenement. 25

26 1.9 Lt het evenement strten in de us Wt? Deze mtregel heeft ls doel de ezoekers over te hlen het openr vervoer te geruiken, in plts vn de eigen uto. An een us kn een opvllend voorwerp toegevoegd worden om een unieke sfeer te creëren, ijvooreeld muziek op de us, drnkjes of zelfs znd op de vloer voor strndussen. Hierdoor egint het evenement eigenlijk l vnf de us en eindigt het ps op de terugweg. Dit is ntuurlijk voorl geschikt voor fun-evenementen met jongeren ls doelgroep. De nood n specil effects op het openr vervoer wordt de ltste jren wel wt overscht. Deze mtregel lleen zl niet zorgen voor een nzienlijke stijging vn openre vervoergeruikers, mr zorgt voorl voor meer plezier. Hoe? De mtregel kn in overweging genomen worden indien één vn de prtners in het project interesse toont. Bijvooreeld: indien een sponsor de kosten voor deze shuttleus etlt, moet voor hem de mogelijkheid estn om, indien hij dit wenst, reclme te mken op de us. Bespreek deze mtregel met de usmtschppij en sponsors. Onderzoek de technische mogelijkheden en eperkingen voor deze mtregelen op de us ten minste 4 mnden voor het evenement. Extr technische certificten vn officiële instnties met etrekking tot vervoer vn pssgiers en veiligheid kunnen noodzkelijk zijn. Denk n over rnd, nooduitgngen, noodrem en fleiding vn de chuffeur,... Kosten Merk op dt een eenvoudige mtregel zols muziek op de us extr kosten met zich meerengt doordt de muziek in een pulieke ruimte gespeeld wordt en ijgevolg uteursrechten etld moeten worden. Voor mtregelen die wijzigingen n voertuigen inhouden moet ngegn worden of ze innen de huidige wetgeving op het geied vn trnsport vn pssgiers en hun veiligheid pssen en of er geen verorgen kosten zijn. De geluidsterkte vn de muziek moet ook innen de wetgeving pssen. Bten Indien sponsors de kosten drgen en de mtregel geruiken ls promotie is deze mtregel zeer ruikr om de vervoersdienst ntrekkelijker te mken. 26

27 1.10 Informtiestnd op het evenement Wt? Het gt hier over een lie op het evenement wr ezoekers lle soorten informtie, wronder ereikrheidsinformtie of informtie wt etreft milieumtregelingen, kunnen opvrgen. Vele ezoekers heen ijvooreeld ehoefte n lst minute informtie over hoe en wnneer ze kunnen terugkeren met het openr vervoer of informtie over het crpoolsysteem. Een informtiestnd op het festivl is voorl nuttig voor die evenementen wrij de eindtijd niet ekend is. Hoe? Doordt de ezoekers l op het evenement nwezig zijn, spitst de informtiestnd zich voorl toe op het geven vn informtie voor de terugrit met duurzme vervoersmiddelen. Loopt een evenement over verschillende dgen, dn zl de informtiestnd ook informtie voor de volgende dgen geven. Angezien een informtiestnd niet kn verhinderen dt ezoekers met de uto nr het evenement komen, mr wel de duurzme vervoersmiddelen ntrekkelijker mken, is het heel elngrijk dt deze opgenomen wordt in lle communictie die verschijnt over het evenement en zijn moiliteitseleid. De informtiestnd kn de volgende informtie verstrekken: o Dienstregelingen openr vervoer voor de terugreis; o Bestemmingen/ looproutes nr nijgelegen us- of treinhltes; o Crpool verzmeldiensten: vindt een crpoolprtner voor de terugrit; o Informtie over fietsroutes; o Informtie over fvlpreventie; o Informtie over energie- en wteresprende mtregelen; Bij kleine evenementen volstt slechts 1 informtiestnd voor lle types informtie. Voor grote evenementen (met meer dn tienduizend ezoekers) is een prte informtiestnd voor ereikrheidsinformtie ngewezen. Hierij kn gespeciliseerd personeel ingezet worden om ereikrheidsinformtie te geven. Actuele informtie kn ook op de festivlwesite worden gepltst (zie elders in deze richtlijnen). Kosten De constructie vn de stnd evt de enige kosten. Voor grote evenementen mg je op 2 of 3 werknemers of vrijwilligers rekenen om de stnd permnent te emnnen. Bten Deze mtregel verhoogt de ntrekkelijkheid vn de duurzme vervoersmiddelen door het geven vn informtie en oplossingen op mt voor de prolemen met de terugreis. 27

28 1.11 Communictie milieumtregelen evenement vi de medi Wt? Elk evenement wordt gepromoot vi verschillende knlen. Tijdens het plnnen vn het evenement moet men er rekening mee houden dt de ezoekers zich niet ewust zijn vn de gereliseerde moiliteit- en milieumtregelen. De promotie moet dus de ndcht vn de ezoekers vestigen op deze mtregelen (vi een specil logo of een motto) en hen een duidelijk eeld geven vn wt ze precies kunnen verwchten. Communiceren kn in de evenementcommunictie zelf mr ij voorkeur ook vi medi zols rdiosttions, krnten, tvsttions, vrijetijdsmgzines,... Hoe? Plts een informtiestnd op het evenement (zie hoofdstuk Informtiestnd op het evenement ). Hng spndoeken met het specifiek milieuvriendelijk logo of motto op het evenement. Geruik het motto of logo in lle gedrukte mterilen vn het evenement zols flyers, posters; informtiefolders,... Contcteer de lokle rdio en informeer hen over de geplnde mtregelen. Dit kn een interessnt onderwerp zijn voor hen. Indien een rdiosttion sponsor is vn het evenement, vrg hen om het logo of motto op hun triler te pltsen. Contcteer de lokle krnt of het rdiosttion en informeer hen over de geplnde mtregelen. Zij zullen wrschijnlijk verslg uitrengen over het evenement en kunnen het milieuvriendelijke spect dn eter endrukken. Om eter ingng te vinden ij de medi is het misschien interessnt n hen vrijkrten voor het evenement n te ieden voor de lezers of luisterrs. Orgniseer een persconferentie voor de lokle medi. Zo kn je hen informeren over de npk en mtregelen. Houdt steeds goed contct met de lokle medi en informeer hen over de ltste ontwikkelingen. Plts het logo en de genomen mtregelen op de homepge vn het evenement. Kosten Indien estnde dvertentie-instrumenten (flyers, posters en rochures,..) worden geruikt zullen er geen extr kosten n veronden zijn. Het milieuvriendelijke logo of motto op deze instrumenten pltsen is een kleine moeite. Indien één mediknl ook sponsor is vn het evenement dn zou het logo of motto zonder ijkomende kosten op de triler/dvertentie kunnen worden gepltst. Het orgniseren vn een persconferentie zl ongeveer 500 Euro kosten voor de huur vn de ruimte, ctering en informtiemteril. Het wedesign zl ongeveer 300 Euro kosten. Bten Door een groot puliek te ereiken vi de medi zullen de milieuvriendelijke npk en de geplnde milieumtregelen eter ekend zijn ij de ezoekers 28

29 1.12 Vervoer mteril en rtiesten voor evenement Wt? Het mteril, zols tenten, stellges, terrssen etc, moet op een eplde mnier op de plek vn het evenement komen. Deze mterilen worden veell vervoerd door vrchtwgens. Om het evenement zo milieuvriendelijk te lten verlopen is het zk om eisen te stellen n de vrchtwgens die de mterilen vervoeren. Als eis kun je stellen dt de vrchtwgens erust moeten zijn met roetfilters. Hoe? Vrg n ij het vervoersedrijf of in de uitlt vn de, voor het evenement geruikte vrchtwgen, een roetfilter gepltst is. G ij voorkeur relties n met regionle edrijven. Wnneer het vervoer dicht ij de deur geeurt, scheelt dit co2 uitstoot. Voorl in de regio Eindhoven zijn veel edrijven, op het geied vn evenementen, te vinden in de regio. Kosten? In principe hoeft het voor de eisende prtij, het evenement, geen extr geld te kosten om een vrchtwgen met roetfilter te geruiken. Het kn echter duurder worden, ls het voor het edrijf dt het vervoer vn mterilen verzorgd, niet geruikelijk is dt de vrchtwgens met een roetfilter zijn ngepst. Dn moet je zoeken nr een lterntief edrijf dt wel geruik mkt vn vrchtwgens met een roetfilter. Het fnemen vn producten, zols tenten, keukenmteril, r etc., ij een regionl edrijf, scheelt vervoerskosten. Bten? Er komen minder vervuilende gssen in de lucht. Het is ovendien eter voor het imgo vn het evenement ls vermeld kn worden dt het enkel geruik heeft gemkt vn vrchtwgens uitgerust met een roetfilter. Het geruik vn regionle producten zorgt voor minder co2 uitstoot. 29

30 Speerpunt 2 Mtregelen energie, wter en odemeheer

31 Speerpunt 2; Mtregelen energie, wter en odemeheer 2.1 Energieesprende mtregelen op evenementen Wt en wrom? Net zols een gewoon huishouden verruiken evenementen energie. De meeste evenementen heen een constnte vrg nr energie, ijvooreeld voor lmpen, koelksten, wrm wter en geluidsinstllties. Wt? Let ij de keuze vn de loctie op een vste energievoorziening, wtervoorziening (wterleiding en riolering) en de nwezigheid vn toiletten. Tijdelijke voorzieningen etekenen meestl meer werk en heen meestl een hogere milieuelsting. Mk een inventristie vn het te verwchten energieverruik en stel een energiepln op. Zie ijgeleverd formulier voor checklist energie- wter- en odemmngement. Sluit zoveel mogelijk n op het estnde net. Sluit de constnte vrg n op het net of geruik groene energie. Controleer ij het terreineheer of ij de gemeente of geruik vn nwezige fciliteiten mogelijk is. Indien de totle energie te hoog is voor het net, splits het dn op in een constnte vrg en pieken. Aggregten verruiken diesel, produceren uitltgssen, veroorzken geluid- en stnkoverlst, moeten worden ijgevuld, schoongemkt, worden gercht en gehld. Het geruik vn iodiesel in ggregten is hels nog toekomstmuziek. Doordt iodiesel nog eperkt leverr is en de ggregten voor een deel omgeouwd moeten worden om te werken op iodiesel, heen nog mr weinig verhuuredrijven vn ggregten de stp genomen om deze ggregten n te ieden. Een nder ndeel vn deze ggregten is dt ze erg veel wter nodig heen om het pprt te koelen. Hierdoor wordt veel energie verspild en is het pprt nog niet milieuvriendelijk. Het is de voorspelling dt iodiesel ggregten voor de prticuliere mrkt ps over tien jr verkrijgr zijn. Het is wel de mogelijkheid om de gewone rndstof in de ggregten te vermengen met iorndstof. Hierdoor is het geruik vn het ggregt toch milieuvriendelijker. Het geruik vn één groot ggregt is efficiënter dn verschillende kleinere ggregten. Geruik stille ggregten met een lge uitstoot. Hoewel het moeilijk is: voorkom overcpciteit; lle onenutte cpciteit wordt wel opgewekt, dus etld. Soms wordt slechts 40% vn de opgewekte energie geruikt. Als er toch gekozen wordt voor de trditionele ggregten, kies dn voor geluidsrme, rndstofzuinige ggregten te voorzien vn een vloeistofdichte odem met opvngk voor rndstoflekkge. Ook de olieopslg dient een vloeistofdichte odem met opvngk te heen. De ggregten die voorzien zijn vn deze mogelijkheden zijn iets duurder dn de oudere modellen. Het is immers niet stndrd. Kies toch voor deze iets duurdere, mr nieuwere modellen, zodt er energie esprt wordt en ook het milieu gesprd wordt. Bij het verhuuredrijf voor ijvooreeld ggregten: Aggreko ( zijn de ggregten ngepst n de zwrste milieunormeringen. Het zijn de este, mr ook de duurste ggregten die te krijgen zijn in de omgeving vn Eindhoven. Verplicht cterrs en stndhouders om de energie ij de orgnistie f te nemen. Door voorf ij lle etrokkenen de hoeveelheid energie die nodig is te inventriseren, kn de energieleverncier of leverncier vn ggregten de energiecpciteit hierop fstemmen. Dit voorkomt het inhuren vn overcpciteit en sprt ovendien veel geld

32 uit. Mk ijvooreeld fsprken met de cterrs of stndhouders om lleen verlichting n te sluiten op het energienet. Dit voorkomt een hoge vrg op het energienet. Zorg voor een centrle terreinverlichting en voorkom dt stndhouders en cterrs ieder hun eigen verlichting meenemen. Overweeg de productie vn groene energie op het evenement, ijvooreeld door zonnepnelen. Hiervoor kn sponsoring ngevrgd worden ij de edrijven die groene energie promoten of het nodige mteril verkopen. Het is ook mogelijk een nvrg te doen voor een moiel zonnepneelsttion, geleverd door een energieleverncier. Indien het evenement jrlijks op dezelfde loctie wordt georgniseerd kun je fsprken mken met de lokle overheid voor de instlltie vn een trnsformtor met voldoende cpciteit op het evenement. Op lnge termijn is dit goedkoper en milieuvriendelijker dn het jrlijks pltsen vn een ggregt. Om te prticiperen in instlltiekosten kn de orgnistor huur etlen telkens ls de loctie in geruik genomen wordt. Een vooreeld hiervn kn zijn dt op het Stdhuis permnent zonnepnelen worden gepltst. Deze worden opgelden en ij het evenement vi een nsluiting weer fgegeven. Dit scheelt een hoop verspilde energie. Implementeer energieesprende mtregelen, zols het geruik vn efficiënt keukenmterieel (kook ijvooreeld op gs, dit is veel zuiniger, dus goedkoper), sprlmpen, energieesprende pompen voor fvlwter. Ansluitend hierop kun je het elng espreken vn energieespring voor de cterrs, en stndhouders. Mk met hen fsprken over deze energieespring vn ijvooreeld keukenlmpen en elektrische pprten. Ook kn er gekozen worden voor ijvooreeld een diepvries met schuifdeuren, in plts vn een open diepvries. Dit scheelt l veel in de energie-uitstoot. Ook hoeft het wrm houden vn het eten, vi u in-mrie, niet de hele dg n te stn. Geruik het lleen op de momenten dt er vrg is nr eten, ijvooreeld ij de ckstge ctering. Geruik zoveel mogelijk ledlmpen in de podiumspots of lmpen. Elektriciteitskels liggen ij voorkeur oven de grond om odemverontreiniging te voorkomen. Kosten. De instlltie vn een trnsformtor rengt hoge kosten met zich mee. Mk hierover fsprken met de lokle overheid en energieverdeler. Vrg ij het huren vn geluid- en lichtinstllties nr energieesprend mterieel. Dit mteril kn duurder zijn dn niet-energieesprend mterieel. De nkoop vn sprlmpen is duurder dn gewone lmpen. Het ntl rnduren is wel hoger, zodt de kosten uiteindelijk lger liggen. De huur vn ledlmpen zl wrschijnlijk ook hoger liggen dn de conventionele gloeilmpen, omdt de lichtverhuurder deze niet zoveel in voorrd heen. Deze kosten zullen lger uitkomen ls veel orgnistoren deze ledlmpen nvrgen. De leverncier zl deze dn meer nvrgen, zodt de kosten lger gn liggen. De energieverslindende gloeilmpen zullen dn lngzm verdwijnen. Het zonnepneel moet geïnstlleerd worden. Hiervoor moeten er echter duele nsluitingen komen; indien er te weinig zonne-energie geproduceerd wordt, moet het nsluiten op ndere energieronnen in overweging genomen worden. Dit omdt evenementen niet zonder constnte stroom kunnen.

Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid

Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid 8.5 Tectronis Tectronis, een friknt vn elektronic, kn vn een nder edrijf een éénjrige licentie verkrijgen voor de fricge vn product A, B of C. Deze producten

Nadere informatie

Bijlage agendapunt 7: Inhoudelijke planning overlegtafels 2015

Bijlage agendapunt 7: Inhoudelijke planning overlegtafels 2015 Bijlge gendpunt 7: Inhoudelijke plnning overlegtfels 2015 In de Ontwikkelgend (ijlge 5 ij de Deelovereenkomst mtwerkvoorziening egeleiding 18+) zijn 7 them s en 31 suthem s opgenomen die in 2015 tijdens

Nadere informatie

Handreiking voor zij-instroom in de zuivelindustrie

Handreiking voor zij-instroom in de zuivelindustrie Hndreiking voor zij-instroom in de zuivelindustrie Inleiding In het projet zij-instroom, onderdeel vn het progrmm Areidsmrkt & Opleiding Zuivelindustrie, is in de periode 2011-2012 onderzoek gedn nr mogelijkheden

Nadere informatie

HOEVEEL KEREN WIJ UIT? 5.1 Keren we altijd alles uit? WANNEER KEREN WIJ NIET UIT? WAT DOEN WIJ BIJ FRAUDE? 9.1 Wat zijn de gevolgen van fraude?

HOEVEEL KEREN WIJ UIT? 5.1 Keren we altijd alles uit? WANNEER KEREN WIJ NIET UIT? WAT DOEN WIJ BIJ FRAUDE? 9.1 Wat zijn de gevolgen van fraude? VOORWAARDEN Overlijdensrisicoverzekering Delt Lloyd Levensverzekering NV Amsterdm MODEL 2401 U wilt uw finnciële zken goed geregeld heen. Ook ij overlijden. Drom het u een overlijdensrisicoverzekering

Nadere informatie

Riante bouwkavel met ruime bebouwingsmogelijkheden

Riante bouwkavel met ruime bebouwingsmogelijkheden Rinte ouwkvel met ruime eouwingsmogelijkheden gelegen n de krkteristieke strt Berg te Nuenen Koopprijs 682.000,00 v.o.n. Groot 1.748 m² 1. Algemene eschrijving Op een prchtige plek, nij het centrum vn

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling Dienstreizen Wageningen UR

Uitvoeringsregeling Dienstreizen Wageningen UR Uitvoeringsregeling Dienstreizen Wgeningen UR Vstgesteld door het College vn Bestuur d.d. 11 ugustus 2003* Gelet op rtikel 3.21 lid 1 su vn de CAO Nederlndse Universiteiten en rtikel 8.5 vn de CAO Stichting

Nadere informatie

Opdrachten bij hoofdstuk 2

Opdrachten bij hoofdstuk 2 Opdrchten ij hoofdstuk 2 2.1 Het vullen vn je portfolio In hoofdstuk 2 he je gezien op welke mnier je de informtie kunt verzmelen. An de hnd vn die informtie kun je de producten mken wrmee jij je portfolio

Nadere informatie

Het Museumregister. Museumregistratie anno 2012

Het Museumregister. Museumregistratie anno 2012 Het Museumregister Museumregistrtie nno 2012 Het Museumregister Museumregister Nederlnd Geregistreerde muse Voorwrden voor registrtie Registrtiecyclus Anmelden Voor welke vrgen ij wie? Auditmodule en interctief

Nadere informatie

edatenq is een toepassing die de ondernemingen de mogelijkheid biedt om hun statistische aangiften in te vullen en door te sturen via internet.

edatenq is een toepassing die de ondernemingen de mogelijkheid biedt om hun statistische aangiften in te vullen en door te sturen via internet. Hndleiding edatenq Mndelijkse enquête toerisme en hotelwezen Inleiding edatenq is een toepssing die de ondernemingen de mogelijkheid iedt om hun sttistische ngiften in te vullen en door te sturen vi internet.

Nadere informatie

gefragmenteerde bestanden Bestand Bestand Bestand Bestand Bestand a Bestand a Bestand a Bestand a Bestand Bestand Bestand Bestand c Bestand a

gefragmenteerde bestanden Bestand Bestand Bestand Bestand Bestand a Bestand a Bestand a Bestand a Bestand Bestand Bestand Bestand c Bestand a Terrorisme, dgelijks het onderwerp in de medi. Er kn niet omheen gekeken worden, de komende jren zl de strijd tegen terreurorgnisties ls IS en DAESH het onderwerp vn gesprek vormen. Tl vn nslgen werden

Nadere informatie

edatenq is een toepassing die de ondernemingen de mogelijkheid biedt om hun statistische aangiften in te vullen en door te sturen via internet.

edatenq is een toepassing die de ondernemingen de mogelijkheid biedt om hun statistische aangiften in te vullen en door te sturen via internet. Inleiding edatenq is een toepssing die de ondernemingen de mogelijkheid iedt om hun sttistishe ngiften in te vullen en door te sturen vi internet. Het etreft een door de FOD Eonomie volledig eveiligde

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwaarden Hypotheek SpaarVerzekering Model 10052. Delta Lloyd Levensverzekering NV. 1 Wat bedoelen wij met? 3

Inhoudsopgave. Voorwaarden Hypotheek SpaarVerzekering Model 10052. Delta Lloyd Levensverzekering NV. 1 Wat bedoelen wij met? 3 Voorwrden Hypotheek SprVerzekering Model 10052 Delt Lloyd Levensverzekering NV Inhoudsopgve 1 Wt edoelen wij met? 3 2 Wnneer strt uw verzekering? 3 3 Wnneer stopt uw verzekering? 3 3.1 Kunt u de verzekering

Nadere informatie

Het bepalen van een evenwichtstoedeling met behulp van het 1 e principe van Wardrop is equivalent aan het oplossen van een minimaliserings-probleem.

Het bepalen van een evenwichtstoedeling met behulp van het 1 e principe van Wardrop is equivalent aan het oplossen van een minimaliserings-probleem. Exmen Verkeerskunde (H1I6A) Ktholieke Universiteit Leuven Afdeling Industrieel Beleid / Verkeer & Infrstructuur Dtum: dinsdg 2 september 28 Tijd: Instructies: 8.3 12.3 uur Er zijn 4 vrgen over het gedeelte

Nadere informatie

8 Kostenverbijzondering (I)

8 Kostenverbijzondering (I) 8 Kostenverijzondering (I) V8.8 Speelgoedfriknt Autoys BV heeft onlngs de Jolls Joye ontwikkeld: een plsti speelgoeduto voor peuters in de leeftijdstegorie vn twee tot vijf jr. De produtie voor 2009 wordt

Nadere informatie

JOB-monitor 2016 Vragenlijst

JOB-monitor 2016 Vragenlijst JOB-monitor 2016 Vrgenlijst (versie met wijzigingen t.o.v. 2014) JOB in smenwerking met ReserchNed 2015 JOB. Geen vn de mterilen die onderdeel uitmken vn de JOB-monitor 2016 mogen zonder voorfgnde schriftelijke

Nadere informatie

1 Uw secretaresse vraagt u wie u voor deze sessie wilt uitnodigen. Aan welke mensen denkt u?

1 Uw secretaresse vraagt u wie u voor deze sessie wilt uitnodigen. Aan welke mensen denkt u? CREATIVITEIT drs. R.B.E. vn Wijngrden 1 SITUATIE Elke dg zijn er momenten die om retiviteit vrgen. Een proleem oplossen, een nieuw idee ontwikkelen, ties edenken, vereterpunten zoeken zken wrvoor het nuttig

Nadere informatie

Een CVA (beroerte) kan uw leven drastisch veranderen! 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging

Een CVA (beroerte) kan uw leven drastisch veranderen! 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging N een CVA (beroerte)... hoe verder?. Een CVA (beroerte) kn uw leven drstisch vernderen! 2009 Een uitgve vn de Nederlndse CVA-vereniging Wt is een CVA? In Nederlnd leven meer dn een hlf miljoen mensen met

Nadere informatie

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5 Prktische Opdrcht Lineir Progrmmeren V5 Bij deze prktische opdrcht g je n het werk met een ntl prolemen die je door middel vn Lineir Progrmmeren kunt oplossen. Je werkt lleen of in tweetllen. De prktische

Nadere informatie

Breuken en verhoudingen

Breuken en verhoudingen WISKUNDE IN DE BOUW Breuken en verhoudingen Leerdoelen N het estuderen vn dit hoofdstuk moet je in stt zijn om: te rekenen met reuken en verhoudingen; reuken toe te pssen in erekeningen vn onder ndere

Nadere informatie

Snelstartgids Access Online: Betalingen en Rapportage

Snelstartgids Access Online: Betalingen en Rapportage Snelstrtgids Access Online: Betlingen en Rpportge Snel op weg met Access Online Voor het geruik vn de pplictie De meest geruikte functies in overzichtelijke stppen Snelstrtgids Access Online: Betlingen

Nadere informatie

WET BIBOB MODEL 3 Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur

WET BIBOB MODEL 3 Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur WET BIBOB MODEL 3 Wet evordering integriteitseoordelingen door het openr estuur Formulier voor: Gemchtigd nvrger nmens de rechtspersoon BIBOB VRAGENFORMULIER Bestemd voor GEMACHTIGD AANVRAGER NAMENS DE

Nadere informatie

Nieuwe internet radio eigenschap

Nieuwe internet radio eigenschap XXXXX XXXXX XXXXX /XW-SMA3/XW-SMA4 Nieuwe internet rdio eigenschp EN NL Deze drdloze luidspreker is ontworpen om te genieten vn Pndor*/internetrdio. Om nr Pndor/internetrdio te kunnen luisteren, kn het

Nadere informatie

INTERVIEWEN 1 SITUATIE

INTERVIEWEN 1 SITUATIE INTERVIEWEN drs. W. Bontenl 1 SITUATIE Een interview vlt te omshrijven ls een gesprek tussen één of meerdere personen - de interviewers - en een ndere persoon (of diverse nderen) - de geïnterviewden -

Nadere informatie

Stichting Het Schooltje van Dik Trom. Werkplan 2014. December 2013 JV

Stichting Het Schooltje van Dik Trom. Werkplan 2014. December 2013 JV Stihting Het Shooltje vn Dik Trom Werkpln 2014 Deemer 2013 JV Inhoudsopgve 1 Inleiding 2 Musele tiviteiten 3 Ons puliek 4 Edutieve rrngementen 5 Vrijwilligerseleid 6 Bestuur en eheer 7 Overziht geplnde

Nadere informatie

Buitenlandse rechtsvorm/-persoon Land Rechtsvorm

Buitenlandse rechtsvorm/-persoon Land Rechtsvorm BIBOB vrgenlijst Anvrg omgevingsvergunning ouwen ingevolge rtikel 2.1, lid 1, onder Wet lgemene eplingen omgevingsrecht (Wo) Anvullende vrgen in het kder vn de Wet Bevordering Integriteitseoordelingen

Nadere informatie

Aanvulling oefenboek rijbewijs B 19 e druk

Aanvulling oefenboek rijbewijs B 19 e druk Anvulling oefenoek rijewijs B 19 e druk Deze nvulling is noodzkelijk geworden door npssingen ij het CBR en vernderingen in de wetgeving. Met deze nvulling ij het oek ent u weer up to dte. Tijdens of n

Nadere informatie

Installatiehandleiding en gebruiksaanwijzing

Installatiehandleiding en gebruiksaanwijzing Instlltiehndleiding en geruiksnwijzing Dikin Altherm vereenvoudigde geruikersinterfce EKRUCBS Instlltiehndleiding en geruiksnwijzing Dikin Altherm vereenvoudigde geruikersinterfce Nederlnds Inhoudsopgve

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-II

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-II Opgve 1 Goud 1 mximumscore 2 een uitleg dt goud economische indingen tussen mensen kn versterken, met een toepssing vn economische indingen en drvn een vooreeld uit de eerste line vn de inleiding 1 een

Nadere informatie

lijnfolder CaH Campushopper geldig vanaf 14 september 2015

lijnfolder CaH Campushopper geldig vanaf 14 september 2015 lijnfolder geldig vnf 14 september 2015 CH Cmpushopper Hoe deze folder gebruiken? Beste reiziger Met deze folder willen wij u helpen om uw verpltsing met De Lijn uit te stippelen. Een lijnfolder bevt de

Nadere informatie

Rapportage Enquête ondergrondse afvalinzameling Zaltbommel

Rapportage Enquête ondergrondse afvalinzameling Zaltbommel Rpportge Enquête ondergrondse fvlinzmeling Zltommel Enquête ondergrondse fvlinzmeling Zltommel VERSIEBEHEER Versie Sttus Dtum Opsteller Wijzigingen Goedkeuring Door Dtum 0.1 onept 4-11-09 VERSPREIDING

Nadere informatie

De tijdens de training aangeboden ski-imitaties gebruiken we zowel als middel maar ook als doel.

De tijdens de training aangeboden ski-imitaties gebruiken we zowel als middel maar ook als doel. 15 Ski-eroics Hoofdstuk 15, Pgin 1 vn 5 15.1 Inleiding Het is elngrijk om SneeuwFit triningen gevrieerd te houden. Proeer het nod vn ctiviteiten zo verschillend mogelijk te houden. Een vooreeld hiervn

Nadere informatie

Van welke diensten van AWHoreca Adviesgroep B.V. maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met AWHoreca Adviesgroep B.V.

Van welke diensten van AWHoreca Adviesgroep B.V. maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met AWHoreca Adviesgroep B.V. U heeft te mken met AWHorec Adviesgroep B.V. AWHorec Adviesgroep B.V is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. In deze verklring wordt ook uitgelegd

Nadere informatie

GBK Leden profiel beheer

GBK Leden profiel beheer GBK Leden profiel eheer Op de nieuwe GBK site kn het eigen leden profiel ijgehouden worden. Op dit profiel kn iogrfische informtie worden ingevoerd, werk kn n een portfolio worden toegevoegd, er kunnen

Nadere informatie

Privacyverklaring Irene van Aken Makelaardij

Privacyverklaring Irene van Aken Makelaardij Privcyverklring Irene vn Aken Mkelrdij U heeft te mken met Irene vn Aken Mkelrdij. Mkelr Irene vn Aken is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn.

Nadere informatie

FEESTWEEK AANVRAAG EVENEMENTENVERGUNNING. 1 Gegevens van de organisator/aanvrager

FEESTWEEK AANVRAAG EVENEMENTENVERGUNNING. 1 Gegevens van de organisator/aanvrager FEESTWEEK AANVRAAG EVENEMENTENVERGUNNING 1 Gegevens vn de orgnistor/nvrger Anvrger (stichting, vereniging, onderneming, prticulier) Adres en huisnummer Postcode en woonplts Volledige nm contctpersoon Adres

Nadere informatie

Medicatieveiligheid voor kwetsbare groepen in de langdurige zorg en zorg thuis onvoldoende

Medicatieveiligheid voor kwetsbare groepen in de langdurige zorg en zorg thuis onvoldoende Medictieveiligheid voor kwetsre groepen in de lngdurige zorg en zorg thuis onvoldoende Verpleeghuizen en verzorgingshuizen moeten nog punten vereteren; gehndicptenzorg en thuiszorg moeten snel veiliger

Nadere informatie

onze privacy verklaring

onze privacy verklaring onze privcy verklring een korte introductie Je het te mken met Mkelrsnet. Mkelrsnet is lid vn de NVM. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met jouw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze verklring

Nadere informatie

Hoe zichtbaar ben jij mobiel? MOBIELpakket. Oplossingen voor ondernemende kappers die kiezen. 2012 www.wiewathaar.nl

Hoe zichtbaar ben jij mobiel? MOBIELpakket. Oplossingen voor ondernemende kappers die kiezen. 2012 www.wiewathaar.nl Hoe zichtbr ben jij mobiel? MOBIELpkket Oplossingen voor ondernemende kppers die kiezen 2012 www.wiewthr.nl Reviews? Voordelen 27% Nederlnders vindt reviewsites ls WieWtHr.nl erg nuttig* Wiewthr.nl is

Nadere informatie

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening Werkld TI-8: Over de hoofdstelling vn de integrlrekening. Inleiding We ekijken chtereenvolgens in onderstnde figuren telkens de grfiek vn een functie f met in het intervl [; ]. f ( ) = f ( ) = + y = 5

Nadere informatie

Privacyverklaring Begijn Bedrijfsmakelaardij en Taxaties

Privacyverklaring Begijn Bedrijfsmakelaardij en Taxaties Privcyverklring Begijn Bedrijfsmkelrdij en Txties U heeft te mken met Begijn Bedrijfsmkelrdij en Txties. Mkelr Ing. A.P.F. BEGIJN RT is een NVM-edrijfsmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd

Nadere informatie

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten.

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten. 9 2 Eindige utomten In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers vn het college: eindige utomten. 2.1 Deterministische eindige utomten We eginnen met een vooreeld. Vooreeld 2.1 Beschouw het volgende

Nadere informatie

Assertiviteit. Agressiviteit

Assertiviteit. Agressiviteit ASSERTIVITEIT drs. M.F. Serrurier Shepper 1 SITUATIE Assertiviteit is een zelfewuste, psyhishe weerrheid wrdoor u in stt ent op te komen voor uw eigen elngen en uiting te geven n uw gevoelens, wensen en

Nadere informatie

MARKETING / PR / COMMUNICATIEMEDEWERKER

MARKETING / PR / COMMUNICATIEMEDEWERKER OPLEIDING: MARKETING / PR / COMMUNICATIEMEDEWERKER MET DE SPECIALISATIE SOCIAL MEDIA 2015 1 Mrketing/PR/Communictiemedewerker Specilistie Socil Medi SCHEIDEGGER en CEDOR bieden een unieke opleiding n.

Nadere informatie

De formule van het opslagpercentage voor alle producten luidt:

De formule van het opslagpercentage voor alle producten luidt: 4.3 Verkoopprijs erekenen Om een product of een dienst met winst te verkopen, moet je eerst goed weten wt de kosten zijn. Als je dt weet, dn kun je de verkoopprijs eplen. Kosten De kostprijs vn een product

Nadere informatie

V2.1 Eerlijk verdeeld?

V2.1 Eerlijk verdeeld? Wie verdient wt? v2 Mkt geld gelukkig? L Voor je sisehoeften zols eten, woonruimte en kleding en je l guw dit edrg kwijt. Bedenk mr eens wt de mndhuur is. En hoeveel etl je voor vste lsten 1s gs, liht

Nadere informatie

Internetopgaven hoofdstuk 8

Internetopgaven hoofdstuk 8 Internetopgven hoofdstuk 8 IO.8.1 Zie onderstnde MVA-stt vn Anders BV, producent vn kunststof kozijnen. MVA stt Anders BV Omschrijving Anschf Anschf Afschrijvings- Boekwrde Afschrijving Boekwrde dtum wrde

Nadere informatie

De route van de Ocean start in de Bush. Volg de bordjes naar de Ocean. De vragen staan in chronologische volgorde.

De route van de Ocean start in de Bush. Volg de bordjes naar de Ocean. De vragen staan in chronologische volgorde. Route L - Oen 1 De route vn de Oen strt in de Bush. Volg de ordjes nr de Oen. De vrgen stn in hronologishe volgorde. Kwllen Dt er lngs de Nederlndse kust kwllen voorkomen, is lgemeen ekend. De oorkwl kun

Nadere informatie

Aanvulling Oefenboek rijbewijs B 20 e druk

Aanvulling Oefenboek rijbewijs B 20 e druk rijshoolservie Anvulling Oefenoek rijewijs B 20 e druk Nr nleiding vn reties vnuit de mrkt zijn we vn mening dt enkele vrgen ngesherpt of vereterd moeten worden. In deze nvulling stn vrgen en ntwoorden

Nadere informatie

Op zoek naar talent en ambitie!

Op zoek naar talent en ambitie! Ersmus MC Desiderius School vn begrijpen nr beslissen Op zoek nr tlent en mbitie! Geneeskunde studeren in Rotterdm Decentrle selectie 2011-2012 Wt hebben we jou te bieden? Sterke knten vn het onderwijsprogrmm

Nadere informatie

Baseline Informatiehuishouding Gemeenten. Deel 3: De Praktijk

Baseline Informatiehuishouding Gemeenten. Deel 3: De Praktijk Bseline Informtiehuishouding Gemeenten Deel 3: De Prktijk Toelichting Dit deel evt prktisch instrumentrium en gemeentelijke prktijkvooreelden, die zijn ngedrgen door leden vn de projectgroep; De ngeleverde

Nadere informatie

Jaarlijks vinden er arbeidsongevallen plaats. Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en voorkom dat je gewond raakt.

Jaarlijks vinden er arbeidsongevallen plaats. Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en voorkom dat je gewond raakt. Persoonlijke eschermingsmiddelen Jrlijks vinden er 230.000 reidsongevllen plts. Geruik persoonlijke eschermingsmiddelen en voorkom dt je gewond rkt. JEZELF BESCHERMEN Werken in trnsport en logistiek kn

Nadere informatie

Onder Auditoren. Zestien praktijksituaties door de ogen van. milieuauditors. Stichting Coördinatie Certificatie Milieuzorgsystemen

Onder Auditoren. Zestien praktijksituaties door de ogen van. milieuauditors. Stichting Coördinatie Certificatie Milieuzorgsystemen Onder Auditoren Zestien prktijksituties door de ogen vn milieuuditors Verslg SCCM-Auditordgen 2002 Stihting Coördintie Certifitie Milieuzorgsystemen Inleiding Op 18 en 26 mrt 2002 heeft SCCM een tweetl

Nadere informatie

Functiebeschrijving en -waardering Stichting Promes, Meppel

Functiebeschrijving en -waardering Stichting Promes, Meppel Functie-informtie Functienm Orgnistie Stichting Promes, onderdeel Onderwijsondersteuning Slrisschl 5 Indelingsniveu FUWASYS-dvies IIc Werkterrein Onderwijsproces -> onderwijsbegeleiding Activiteiten Bewerken

Nadere informatie

Nakomelingen van rendieren kunnen een paar uur na de geboorte al met de kudde meerennen. Zijn rendieren nestvlieders of nestblijvers?

Nakomelingen van rendieren kunnen een paar uur na de geboorte al met de kudde meerennen. Zijn rendieren nestvlieders of nestblijvers? Route A 1 Bosrendieren en korstmossen Rendieren zijn de enige herten wrvn zowel mnnetjes ls vrouwtjes een gewei drgen. Vroeger dcht men dt het gewei geruikt werd om sneeuw weg te schuiven zodt ze ij het

Nadere informatie

U heeft een vraag gesteld over de cliënttevredenheidsonderzoeken Wmo en Jeugd. Via deze memo wil ik u hierover informeren.

U heeft een vraag gesteld over de cliënttevredenheidsonderzoeken Wmo en Jeugd. Via deze memo wil ik u hierover informeren. GERLANTJ Rdsinformtiememo Dtum Ons kenmerk An Kopie n Vn Onderwerp donderdg 16 juni 2016 16.059567 De Gemeenterd en de Commissie Smenleving College vn urgemeester en wethouders Cliëntervringsonderzoek

Nadere informatie

Makelaarschap B.V. Privacyverklaring

Makelaarschap B.V. Privacyverklaring Privyverklring Mkelrshp U heeft te mken met Mkelrshp. Mkelrshp is een NVM-mkelr/txteur. In deze privyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze verklring NVM-mkelr

Nadere informatie

Zelfstudie practicum 1

Zelfstudie practicum 1 Zelfstudie prtium 1 1.8 Gegeven is de volgende expressie:. () Geef de wrheidstel vn deze expressie. () Minimliseer de gegeven expressie. () Geef een poort implementtie vn de expressie vn onderdeel ().

Nadere informatie

Wat is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede antwoorden aan. weinig slaap. buitenlucht goede voeding. ontspanning veel fruit eten

Wat is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede antwoorden aan. weinig slaap. buitenlucht goede voeding. ontspanning veel fruit eten DE HUID 1 Bouw en functie O: 12/1 Wt is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede ntwoorden n. weinig slp uitenlucht goede voeding ontspnning veel fruit eten innen zitten ptt met myonise eten in

Nadere informatie

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set Werkkrten GIGO 1184 Elektriiteit Set PMOT 2006 1 Informtie voor de leerkrht Elektriiteit is één vn de ndhtsgeieden ij de nieuwe kerndoelen voor ntuur en tehniek: 42 De leerlingen leren onderzoek doen n

Nadere informatie

abcdefg Nieuwsbrief 1 11 september 2013

abcdefg Nieuwsbrief 1 11 september 2013 bcdefg Nieuwsbrief 1 11 september 2013 lgemeen nieuws Het nieuwe schooljr is begonnen! Het nieuwe schooljr is fgelopen week vn strt gegn. We hopen dt iedereen een leuke vkntie heeft gehd en lekker is uitgerust.

Nadere informatie

REGLEMENT BETREFFENDE DE SPAARLOONREGELING

REGLEMENT BETREFFENDE DE SPAARLOONREGELING De rd vn de gemeente Coevorden; gelezen het voorstel vn urgemeester en wethouders d.d. 13 jnuri 1998; gelet op de ereikte overeenstemming met de ommissie voor Bijzonder Georgniseerd overleg; e s l u i

Nadere informatie

Privacyverklaring HHW Makelaars B.V.

Privacyverklaring HHW Makelaars B.V. Privcyverklring HHW Mkelrs B.V. U heeft te mken met mkelrdij HHW Mkelrs. Mkelr HHW Mkelrs is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in

Nadere informatie

Om welke reden heeft een kwak relatief grote ogen?

Om welke reden heeft een kwak relatief grote ogen? Route K - Volière en fznterie Strt ij de volière; de vrgen 1 t/m 6 gn over een ntl grote Europese vogels. De vrgen over de ndere dieren vn deze route hoeven niet in de juiste volgorde te stn. Dt komt omdt

Nadere informatie

Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2013

Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2013 Nieuwegein //f/f^jft \ ^ ^ Inkoop- en nbestedingsbeleid 2013 Augustus 2013 Gemeente Nieuwegeir op- en nbestedingsbeleid 2013 (1-8-2013) Inleiding De gemeente Nieuwegein spnt zich continu in voor een (verdere)

Nadere informatie

Baseline Informatiehuishouding Gemeenten. Deel 3: De Praktijk

Baseline Informatiehuishouding Gemeenten. Deel 3: De Praktijk Bseline Informtiehuishouding Gemeenten Deel 3: De Prktijk Bijdrgen De hieronder genoemde personen heen in smenwerking met KING ijgedrgen n de totstndkoming vn de Bseline Informtiehuishouding Gemeenten

Nadere informatie

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur.

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur. Privyverklring Bröring Mkelrs o/g U heeft te mken met Bröring Mkelrs o/g. Bröring mkelrs o/g is een NVM-mkelr/txteur. In deze privyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr

Nadere informatie

opgaven formele structuren procesalgebra

opgaven formele structuren procesalgebra opgven formele struturen proeslger Opgve 1. (opgve 3.3.7 op p.97 vn het ditt 2005) Een mier moet vn links voor onder nr rehts hter oven op een kuus, met ties (rehts), (hter), en (oven). Uitwerking vn opgve

Nadere informatie

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur.

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur. Privcyverklring mkelrdij AB Mkelrs U heeft te mken met AB Mkelrs. AB Mkelrs is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze verklring

Nadere informatie

Z- ß- ßr!2f int tçotg

Z- ß- ßr!2f int tçotg Z- ß- ßr!2f int tçotg A n s I u iti n g sco nve n nt "De Bouw Werkt ln Noordoost Brbnt" Er is een convennt gesloten De Bouw Werkt in Noordoost Brbnt. Eén vn de doelstellingen vn het convennt is het uitbreiden

Nadere informatie

Hoofdstuk 0: algebraïsche formules

Hoofdstuk 0: algebraïsche formules Hoofdstuk 0: lgebrïsche formules Dit hoofdstuk hoort bij het eerste college infinitesimlrekening op 3 september 2009. Alle gegevens over de cursus zijn te vinden op http://www.mth.uu.nl/people/hogend/inf.html

Nadere informatie

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVMmakelaar/taxateur.

Van welke diensten van de NVM-makelaar/taxateur maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVMmakelaar/taxateur. Privcyverklring KNAP mkelrdij BV U heeft te mken met KNAP mkelrdij BV. KNAP Mkelrdij BV is een NVM-mkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in

Nadere informatie

Een feestmaal. Naam: -Ken jij nog een ander speciaal feest? Typ of schrijf het hier. a

Een feestmaal. Naam: -Ken jij nog een ander speciaal feest? Typ of schrijf het hier. a Werkbld Een feestml Nm: Ieder lnd en iedere cultuur kent specile dgen. Dn gn fmilies bij elkr op bezoek. Op die specile dgen is er meestl extr ndcht voor het eten. Hier zie je wt voorbeelden vn feesten

Nadere informatie

Privacyverklaring VERHAGE VAN GROOTHEEST MAKELAARDIJ

Privacyverklaring VERHAGE VAN GROOTHEEST MAKELAARDIJ Privcyverklring VERHAGE VAN GROOTHEEST MAKELAARDIJ U heeft te mken met VERHAGE VAN GROOTHEEST MAKELAARDIJ. VERHAGE VAN GROOTHEEST MAKELAARDIJ is een NVM-mkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd

Nadere informatie

Getallenverzamelingen

Getallenverzamelingen Getllenverzmelingen Getllenverzmelingen Ntuurlijke getllen Het getlegrip heeft zih wrshijnlijk ontwikkeld op een wijze die overeenkomt met de mnier wrop u zelf de getllen geleerd het. De sis is het tellen.

Nadere informatie

Route F - Desert. kangoeroerat

Route F - Desert. kangoeroerat Route F - Desert Voor deze route, moet je eerst nr de Bush. Dr moet je even zoeken nr de tunnel die nr de Desert leidt. Geruik onderstnd krtje voor de Desert. Begin ij nummer 1. 1 Kngoeroertten Kngoeroertten

Nadere informatie

Belastingvoordelen voor kleinverbuikers op zonne-energie

Belastingvoordelen voor kleinverbuikers op zonne-energie Belstingvoordelen voor kleinverbuikers op zonne-energie nsluitingen tot en met 3x80 Ampère Mrket Pro is de of ciële deler vn Nord Solr in de Benelux Wie zijn wij? Mrket Pro BV is de of ciële deler vn Nord

Nadere informatie

maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur. makelaar/taxateur

maakt u gebruik? U kunt op één of meerdere manieren in contact staan met de NVM-makelaar/taxateur. makelaar/taxateur Privcyverklring Zielmn mkelrdij U heeft te mken met Zielmn Mkelrdij. Zielmn Mkelrdij is een NVMmkelr/txteur. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze

Nadere informatie

Formeel Denken. Herfst 2004. Contents

Formeel Denken. Herfst 2004. Contents Formeel Denken Hermn Geuvers Deels geseerd op het herfst 2002 dictt vn Henk Brendregt en Bs Spitters, met dnk n het Discrete Wiskunde dictt vn Wim Gielen Herfst 2004 Contents 1 Automten 1 1.1 Automten

Nadere informatie

fonts: achtergrond PostScript Fonts op computers?

fonts: achtergrond PostScript Fonts op computers? fonts: chtergrond PostScript Fonts op computers? Tco Hoekwter tco.hoekwter@wkp.nl bstrct Dit rtikel geeft een korte inleiding in de interne werking vn PostScript computerfonts en hun coderingen. Dit rtikel

Nadere informatie

Werkloosheid, armoede, schooluitval en criminaliteit. Er zal veel belastinggeld nodig zijn om al die problemen op te lossen.

Werkloosheid, armoede, schooluitval en criminaliteit. Er zal veel belastinggeld nodig zijn om al die problemen op te lossen. vk Mtshppijleer them Multiulturele smenleving onderwerp Het multiulturele drm vn P. Sheffer ntwoorden ij de vrgen over het rtikel kls Hvo 5 dtum jnuri 2014 1 2 3 4 5 6 7 8 De vrg hoe de slehte werk-, woon-

Nadere informatie

Privacyverklaring van Match&Rent. U heeft te maken met makelaardij Match&Rent Real Estate Agency.

Privacyverklaring van Match&Rent. U heeft te maken met makelaardij Match&Rent Real Estate Agency. Privcyverklring vn Mtch&Rent. U heeft te mken met mkelrdij Mtch&Rent Rel Estte Agency. In deze privcyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgeg. In deze verklring wordt ook uitgelegd

Nadere informatie

M1 Combinatie van naar voren staande tanden met impacties en een overtallig gebitselement bij een 10-jarig meisje

M1 Combinatie van naar voren staande tanden met impacties en een overtallig gebitselement bij een 10-jarig meisje M1 Comintie vn nr voren stnde tnden met impcties en een overtllig geitselement ij een 10-jrig meisje Trefwoorden: Klsse-II/1 mlocclusie Impctie Overtllig geitselement Eversie Functionele pprtuur Buiteneugel

Nadere informatie

Hoofdstuk 9 Investeringsbeslissingen

Hoofdstuk 9 Investeringsbeslissingen Hoofdstuk 9 Investeringseslissingen 9.5 Beleggingsmtshppij X Beleggingsmtshppij X moet kiezen tussen de investeringsprojeten A en B. Projet A vergt een investering vn 1,5 mln en zl gedurende vijf jr een

Nadere informatie

INLEIDING. Gezond eten Gezond drinken Genoeg slapen Goed bewegen

INLEIDING. Gezond eten Gezond drinken Genoeg slapen Goed bewegen b o r p! f G t i F s i t r G t l p r u e l k r ee INLEIDING Structuur, inzicht en plezier bij gezond leven Dr geloven wij in bij FitGf! Drom hebben we een klender met stickers ontworpen! Voor kinderen,

Nadere informatie

NOTA VAN BEANTWOORDING STRUCTUURVISIE HAAREN

NOTA VAN BEANTWOORDING STRUCTUURVISIE HAAREN NOTA VAN BEANTWOORDING STRUCTUURVISIE HAAREN Procedure De Structuurvisie Hren etreft een ctulistie vn de Structuurvisie Plus uit 2004. De ctulistie heeft pltsgevonden ls gevolg vn het in werking treden

Nadere informatie

Vraag 2. a) Geef in een schema weer uit welke onderdelen CCS bestaat. b) Met welke term wordt onderstaande processchema aangeduid.

Vraag 2. a) Geef in een schema weer uit welke onderdelen CCS bestaat. b) Met welke term wordt onderstaande processchema aangeduid. Tentmen Duurzme Ontwikkeling & Kringlopen, 1 juli 2009 9:00-12:00 Voordt je begint: schrijf je nm en studentnummer bovenn ieder vel begin iedere vrg op een nieuwe bldzijde ls je een vkterm wel kent in

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN FINANCIËLE LEASE (Santander Consumer Finance Benelux BV 1 mei 2009)

ALGEMENE VOORWAARDEN FINANCIËLE LEASE (Santander Consumer Finance Benelux BV 1 mei 2009) ALGEMENE VOORWAARDEN FINANCIËLE LEASE (Sntnder Consumer Finnce Benelux BV 1 mei 2009) Artikel 1: Toepsselijkheid Algemene Voorwrden Op lle tussen prtijen te sluiten finnciële lese-overeenkomsten zijn de

Nadere informatie

Uitgebreide handleiding voor de installateur

Uitgebreide handleiding voor de installateur Uitgereide hndleiding voor de instllteur Dikin Altherm geothermische wrmtepomp Uitgereide hndleiding voor de instllteur Dikin Altherm geothermische wrmtepomp Nederlnds Inhoudsopgve Inhoudsopgve 1 Algemene

Nadere informatie

PROCEDURE SCHADEMELDING - VASTGOED -

PROCEDURE SCHADEMELDING - VASTGOED - PROCEDURE SCHADEMELDING - VASTGOED - Afdeling Finnciën Gemeente Molenwrd Procedure Schdemelding Vstgoed versie 1.0 - pg. 1 Gemeente Molenwrd Inhoud Inleiding 1. Algemene beplingen 1.1 Schde melding 1.2.Schde

Nadere informatie

Hoe maak je een huiswerkplanning?

Hoe maak je een huiswerkplanning? PLANNEN HOE MAAK JE EEN HUISWERKPLANNING? Hoe mk je een huiswerkplnning? Wt he je ern? In deze les leer je hoe je een huiswerkplnning mkt. Dt is hndig, wnt zo g je goed voorereid n de slg en kun je sneller

Nadere informatie

HBO-Monitor (ROA/HBO-Raad) en WO-Monitor (ROA/VSNU) Dataverzameling alumnigegevens particuliere instellingen hoger onderwijs

HBO-Monitor (ROA/HBO-Raad) en WO-Monitor (ROA/VSNU) Dataverzameling alumnigegevens particuliere instellingen hoger onderwijs ReserchNed v Toernooiveld 216 6525 EC Nijmegen Postus 31162 6503 CD Nijmegen t 024 350 62 52 f 024 350 62 53 e info@reserchned.nl kvk 09159322 Bron vrgenlijst: Bewerkt door: In opdrcht vn: HBO-Monitor

Nadere informatie

Algemeen. Restweefsel voor medischwetenschappelijk onderzoek

Algemeen. Restweefsel voor medischwetenschappelijk onderzoek Algemeen Restweefsel voor medischwetenschppelijk onderzoek U bent in het Ersmus MC voor onderzoek en/of behndeling. Soms is het nodig bloed of lichmsweefsel/-vloeistof bij u f te nemen. N fronding vn dit

Nadere informatie

Digitale informatieverwerking

Digitale informatieverwerking Digitle informtieverwerking E. Gernt Inleiding De elektroni leent zih ook uitstekend voor de verwerking vn informtie. De informti is in stt om de één of ndere vorm vn informtie om te zetten in een elektrishe

Nadere informatie

Toyota Verzekeringen Altijd de beste oplossing

Toyota Verzekeringen Altijd de beste oplossing Toyot Verzekeringen Altijd de beste oplossing Welke verzekering hebt u nodig? U rijdt met een Toyot of u wcht op zijn levering. Hij is nieuw of tweedehnds. U bent een kilometervreter of rijdt minder dn

Nadere informatie

Privacyverklaring Kitty Blank Makelaars

Privacyverklaring Kitty Blank Makelaars Privyverklring Kitty Blnk Mkelrs Uw privy is elngrijk voor ons. Wij grnderen dt persoonlijke informtie, die u n ons vershft, zols nmen, e-mildressen en telefoonnummers, et. vertrouwelijk wordt ehndeld.

Nadere informatie

Amendementen verkiezingsprogramma Europees Parlement Partijcongres 8 februari 2014

Amendementen verkiezingsprogramma Europees Parlement Partijcongres 8 februari 2014 endementen verkiezingsprogrmm Europees Prlement Prtijcongres 8 feruri 2014 Versie congres zterdg 8 feruri 2014 c Bespreken, verstrekkend Kort espreken, veell nvullingen, tekstueel Am No Art Artikel Verkiezingsprogrmm

Nadere informatie

Privacyverklaring Rademaker Vastgoed V.O.F.

Privacyverklaring Rademaker Vastgoed V.O.F. Privyverklring Rdemker Vstgoed V.O.F. In deze verklring wordt uitgelegd welke gegevens n Rdemker Vstgoed V.O.F (hiern te noemen: Rdemker Vstgoed) worden verstrekt en wt Rdemker Vstgoed met deze gegevens

Nadere informatie

HANDLEIDING FOKWAARDEN 2014. Informatie & Inspiratie document Met uitleg over het hoe en waarom van de fokwaarden

HANDLEIDING FOKWAARDEN 2014. Informatie & Inspiratie document Met uitleg over het hoe en waarom van de fokwaarden HANDLEIDING FOKWAARDEN 2014 Informtie & Inspirtie document Met uitleg over het hoe en wrom vn de fokwrden Missie Al ruim 25 jr ondersteunt ELDA bedrijven in de grrische sector, en het is voor ons een belngrijke

Nadere informatie

Privacyverklaring Muller Makelaardij

Privacyverklaring Muller Makelaardij Privyverklring Muller Mkelrdij U heeft te mken met Muller Mkelrdij. Muller Mkelrdij is een NVM-mkelr/txteur. In deze privyverklring wordt uitgelegd hoe er met uw gegevens wordt omgegn. Overl wr in deze

Nadere informatie

bezorgerboekje informatie voor

bezorgerboekje informatie voor bezorgerboekje informtie voor Inhoud 2 3 4 6 10 12 13 14 15 Welkom Onmisbre schkel / De Persgroep Distributie Wetten en regels Inschrijven / Bezorgovereenkomst /Arbeidstijdenwet / Arbeidsomstndighedenwet

Nadere informatie