LANDER Modelleur SL Kaatsheuvel info@lander.nl. TECHNISCH HANDBOEK Keramische dakpannen

Transcriptie

1 LANDER Modelleur SL Kaatsheuvel info@lander.nl TECHNISCH HANDBOEK Keramische dakpannen

2 Met deze beknopte handleiding tracht LANDER u een goede handreiking te bieden bij het ontwerp en de uitvoering van hellende daken met LANDER keramische dakpannen. Voor de verwerking van LANDER dakpannen en hulpstukken zijn de IKOB-BKB Ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen voor dakbedekkingsconstructies met keramische pannen URL0180/08 van toepassing. De uitvoering dient bij voorkeur te geschieden door een LANDER erkend dakdekkers bedrijf dat beschikt over het KOMOR-procescertificaat Pannendekken. Contactgegevens: LANDER DAKARCHITECTUUR B.V. Modelleur 4, 5171 SL KAATSHEUVEL Tel.: Fax: info@lander.nl Internet: Vlakke L105 sintergrijs 2

3 Inhoudsopgave 1.1 Overzicht panmodellen 1.2 Kleuren 1.3 Productieproces 1.4 Algemene begrippen 1.5 Dakvormen 1.6 Toelichting eisen vanuit bouwbesluit 1.7 Dakhellingen 1.8 Dakelementen 1.9 Ventilatie 1.10 Tengels 1.11 Panlatten 1.12 Waterkerende laag 1.13 Valbeveiliging hellende daken 1.14 Bepaling gemiddelde latafstand en dekkende breedte 1.15 Maatwerkpannen 1.16 Referentie adressen 1.17 Garantie 1.18 Veelgestelde vragen 3

4 1.1 Overzicht panmodellen LANDER heeft een uitgebreid assortiment aan keramische dakpannen. Hieronder ziet u een aantal veel toegepaste panmodellen. Voor het volledige (kleur) assortiment Vlakke dakpannen S125 natuurrood S125 rood engobe S125 herfst S125 grijs S125 leigrijs S125 oud zwart L105 sinterrood L105 sinterlichtgrijs L105 sintergrijs L105 sintermatzwart Z100 natuurrood Z100 oudrood Z100 donkerbruin Z100 edelrood Z100 edelkoper Z100 edelzwart K150 natuurrood K150 koperbruin K150 antraciet K150 titaanzilver Gegolfde dakpannen N130 natuurrood N130 oud rood N130 zilvergrijs N130 donkerbruin N130 oud zwart N130 vulkaanzwart H115 natuurrood H115 rood engobe H115 mat zwart 4

5 Z90 natuurrood Z90 roodbruin Z90 antraciet Z90 zwart verglaasd E115 natuurrood E115 rood engobe E115 koperbruin E115 antraciet E115 kobaltblauw E115 royalgroen E77 volrood E77 koperbruin E77 antraciet E77 diamantzwart J135 natuurrood J135 oudrood J135 koper J135 zilvergrijs J135 leigrijs J135 vulkaanzwart Bijzondere modellen G125 natuurrood G125 rood engobe G125 antiek G125 koperbruin G125 antraciet K100 natuurrood K100 koperbruin K100 titaanzilver K100 antraciet K100 diamantzwart 5

6 1.2 Kleuren Natuurlijke kleuren Door het oxiderend bakken krijgt de originele donkere klei haar rode kleur. Bij oxiderend bakken wordt de pan gebakken onder toevoer van zuurstof. Klei is ijzerhoudend en deze metalen die van nature in de klei voorkomen zorgen voor de gewone rode kleur. Engoberen (edel) Bij het engoberen wordt de droge ongebakken pan volledig of gedeeltelijk bespoten met een kleihoudende suspensie waaraan de geschikte kleurontwikkelende oxiden zijn toegevoegd. Tijdens het bakken sintert de engobe laag in de pan. Enkele panmodellen in ons gamma worden aangeboden met een edel engobe oppervlaktebehandeling. Edel engobe is een keramische deklaag waarvan de samenstelling het midden houdt tussen een traditionele engobe en een glazuur. Net als een engobe of glazuur wordt de edel engobe, vóór het bakken, op het dakpanoppervlak aangebracht als een waterige suspensie. Tijdens het daaropvolgende bakproces smelt en verankert de edel engobe zich in de onderliggende dakpanmassa. Hierbij komt een zachte satijnglans tevoorschijn. Smoren Bij het smoren van keramische dakpannen, wordt zuurstof onttrokken tijdens het bakproces. Hierdoor verkrijgen de pannen een zeer typische blauwgrijze kleur in de massa. Verglazen Mat of glanzend. Glazuren is het aanbrengen van een glashoudende suspensie op de droge ongebakken pan. Gedurende het bakproces smelt deze aangebrachte deklaag zich vast in de pan tot een echte glaslaag. Deze harde, gladde en poriënvrije glaslaag biedt aan de pan een uitzonderlijke bescherming tegen de ontwikkeling van algen. Natuurlijke kleuren edel engobe gesmoord verglaasd 6

7 1.3 Productieproces Een ander woord voor de keramische dakpan is de kleidakpan. Deze keramische dakpannen worden door middel van een modern productieproces geproduceerd. De klei is de basis van de keramische dakpan. De klei van de keramische dakpan varieert per land en zelfs per regio in samenstelling en eigenschappen. Het kan voorkomen dat één type dakpan die in 2 verschillende regio s wordt geproduceerd in maat en eigenschap kan verschillen. Voordat men begint met het ontginnen van de klei worden er boringen uitgevoerd om de kleilagen te beoordelen op dikte en kwaliteit. Het laboratorium zal de kwaliteit en samenstelling controleren waarna men de klein kan ontginnen. De verschillende grondstoffen worden bij de fabriek vaak afzonderlijk opgeslagen, bemonsterd en gecontroleerd. Volgens een vooraf vastgestelde samenstelling worden de componenten samengevoegd en in elkaar gekneed. De geknede massa wordt vervolgens laag na laag uitgestrooid en opgeslagen met de bedoeling een zo optimaal en homogeen mogelijke samenstelling te realiseren. Gedurende de laagopbouw worden er continue automatisch stalen afgenomen om de kwaliteit te controleren in het laboratorium. Door deze manier van werken kan men het gehele jaar door over een constante grondstofmengeling beschikken ofwel de kwaliteit garanderen. Deze kleimassa wordt na een aantal tussenliggende kneed en wals bewerkingen naar de vacuüm strengpers gevoerd. In deze vacuum strengpers wordt de lucht uit de massa onttrokken en vervolgens als een streng door het mondstuk van de pers geduwd. Dit mondstuk heeft de primitieve vorm van de uiteindelijke dakpan. Daarna wordt deze streng in gelijke stukken versneden waarna ze in een mal worden geperst zodat de pan zijn uiteindelijke vorm krijgt incl. kop en zijsluiting. De natte geperste dakpannen worden gedroogd in droogkamers of droogtunnels. Het drogen is erg belangrijk omdat hiermee het water wat nodig was om de pan te kunnen vormen wordt verwijderd zonder dat hierbij de dakpan gaat vervormen of scheuren. Alvorens de dakpan wordt gebakken kan indien gewenst een extra oppervlaktebehandeling worden uitgevoerd zodat de bekende engobe of glazuur dakpannen kunnen worden geproduceerd. De droge dakpannen al dan niet voorzien van een extra oppervlaktebehandeling worden op vuurvaste dragers of cassettes op de ovenwagens geplaatst. Het bakproces kan nu aanvangen. Afhankelijk van de grondstofsoorten die verwerkt zijn voor deze dakpannen wordt de baktijd en baktemperatuur hiermee afgestemd. 7

8 1.4 Algemene begrippen: Hellend dak Dak met een dakschild voorzien van een minimale dakhelling van 15, zie hiervoor het LANDER Top- 10 systeem. Voor normale toepassing is de minimum dakhelling 30 afhankelijk per model. Dakhelling De dakhelling is de hoek tussen het dakschild en een horizontale lijn door de dakvoet. Dakschild Dakvlak met een helling van minimaal 30. Opbouw va n buiten naar binnen: - Dakbedekking (keramische dakpannen): functie: waterkering en esthetische vormgeving - Panlatten: functie: bevestiging van de dakbedekking; - Tengels: functie: ventilatie en bevestiging van de panlatten; - Folie: (LANDEX waterkerende folie) functie: waterkerend, dampdoorlatend. (zorgt mede voor goede vochthuishouding gebouw) - Dakbeschot: (meestal dakplaat of dakelement) functie: ondersteunend, mandragend, winddicht, lekwaterafvoerend conform BRL0101 en isolerend (thermisch en akoestisch); - Dampdichte laag (afhankelijk van de dakconstructie). LANDER Top-10 systeem Voor daken waarvan de dakschilden een helling hebben tussen de 7 en 25 heeft LANDER het Top- 10 systeem ontwikkeld. Afhankelijk van type dak, t ype dakpan, hellingshoek en andere technische gegevens is er een regendichte en waterdichte uitvoering van het systeem. Om het u gemakkelijk te maken heeft LANDER hiervoor het intakeformulier ontwikkeld welke via onze website te downloaden is onder flauwe dakhellingen. Op deze wijze kunnen wij u passend van dienst zijn en u een technisch advies aanreiken. Nok De afsluiting van het dakschild aan de bovenzijde. Afhankelijk van panmodel en hellingshoek zijn er halfronde en kantige vorsten om uw dakschild mee af te sluiten. Daklengte De afstand van dakvoet tot nok. Dakbreedte De horizontale afstand tussen de buitenzijden van de onderconstructie. Hoekkeper De uitwendige hoek tussen twee dakschilden. Kilkeper De inwendige hoek tussen twee dakschilden. 8

9 Zaling De gootconstructie aan de hoge kant van een dak doorbreking (bv schoorsteen) in een dakschild Verholen goot Een gedeeltelijk of geheel onder de dakpannen verborgen goot in de richting van de dakhelling, langs de zijkant van een dak doorbreking of langs opgaand metselwerk. Zakgoot Een horizontale goot gelegen tussen twee naar elkaar gekeerde dakschilden of tussen een dakschild en opgaand metselwerk. LANDER L105 met verholen goot 9

10 1.5 Dakvormen Hieronder ziet u de benamingen inclusief afbeeldingen van de meest voorkomende dakvormen Zadeldak: Twee hellende dakvlakken tegenover elkaar geplaatst, waarvan de dakhelling groter is dan 7 * Zadeldak met wolfseinden: Zadeldak waarvan de topgevels zijn afgeknot met een driehoekig dakvlak, het wolfseind Afgeknot zadeldak: Zadeldak waarvan de nok plat is Schilddak: Twee trapeziumvormige dakvlakken aan de lange zijde en twee driehoekige dakschilden aan de kopse gevels Schilddak met uilenbord: Schilddak met driehoekig schot aan de korte zijde van het dak Mansardedak: Een zadel- of schilddak waarvan elk dakvlak geknikt is. De ondervlakken zijn steiler dan de bovenvlakken Lessenaarsdak: Een hellend dakvlak met één helling Verspingend lessenaarsdak: Twee lessenaarsdaken verspringend ten opzichte van elkaar Bol gebogen dak: Schaaldak met bol gebogen dakvlak Hol gebogen dak: Schaaldak met hol gebogen dakvlak Tondak of schaaldak: Bol gebogen dakvlak Sheddak of zaagdak: Meerdere zadeldaken achter elkaar Segment dak: Zadeldaken die in segmenten aan elkaar vastzitten Gecombineerde dakvorm: Meerdere zadeldaken worden samengesteld Rondlopend dak: Zadeldak waarvan de lange zijde gebogen is 10

11 1.6 Toelichting eisen vanuit bouwbesluit Wering van vocht van buiten (BB AFD. 3.5) (BB art ) Constructieonderdelen moeten voldoen aan de prestatie-eisen zoals vermeld in tabel 3.20 van het Bouwbesluit. Toelichting: Het bouwbesluit verwijst in artikel 3.21 voor de bepalingsmethode van de waterdichtheid naar NEN Een dakbedekkingsconstructie met keramische pannen is waterdicht en regendicht, overeenkomstig NEN 2778, indien onderhavige ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen worden opgevolgd en indien een hiervoor een geldige kwaliteitsverklaring is afgegeven, zoals een KOMO-attest, KOMO-productcertificaat of een KOMO-attest-met-productcertificaat (zie ook NPR 2652). De totale scheidingsconstructie van een hellend dak is waterdicht conform de eisen van het bouwbesluit, afdeling 3.6 en overeenkomstig de NEN 2778 en NPR Hierbij wordt gesteld dat een hellend dak met harde schubvormige dakbedekking als regendichtheid mag worden beschouwd conform de NEN 2778 en NPR Indien onderhavige ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen wordt opgevolgd en indien hier over een geldige kwaliteitsverklaring is afgegeven, zoals bijvoorbeeld een KOMO attest met productcertificaat. Opmerking Deze prestatie valt onder BB hoofdstuk 3, afdeling 3.5, artikel 3.20 t/m 3.27 voor nieuwbouw en bestaande bouw Bescherming tegen ratten en muizen (BB AFD. 3.10) Constructieonderdelen moeten voldoen aan de prestatie-eisen zoals vermeld in tabel van het Bouwbesluit. Toelichting: Het bouwbesluit geeft in artikel 3.69 aan dat uitwendige scheidingsconstructies geen onafsluitbare openingen heeft breder dan 0,01 m. In een dakbedekkingsconstructie met dakpannen komen geen onafsluitbare openingen voor die breder zijn dan 0,01 m. Zie BB hoofdstuk 3 afdeling 3.10, artikel

12 1.7 Dakhellingen Voor normale toepassing is de minimum dakhelling 25. Voor toepassingen op flauwe dakhellingen tussen 7 en 25 biedt het LANDER Top-10 systeem m ogelijkheden. Deze zijn van een aantal zaken afhankelijk zoals type dak, type dakpan, hellingshoek en andere technische gegevens. LANDER heeft hiervoor het intakeformulier ontwikkeld welke via onze website te downloaden is onder flauwe dakhellingen. Op deze wijze kunnen wij u passend van dienst zijn en u een technisch advies aanreiken. Overige modellen K150 * Voor overige modellen zie BDA praktijkbladen 1.8 Dakelementen Wij adviseren bij flauw hellende daken gebruik te maken van sandwich dakelementen waardoor het LANDER Top-10 membraan strak en volgens de voorsch riften aangebracht kan worden op een harde bovenhuid. Het gebruik van enkelschalige dakelementen bij flauw hellende daken is beslist niet aan te raden. Door deze flauwe dakhelling is de kans van water op de achterconstructie groter. Omdat er geen bovenplaat wordt gebruikt bij enkelschalige dakelementen wordt het WDO-membraan daardoor aangebracht over de zachte isolatie. Er kunnen dan waterzakken ontstaan met alle kwalijke gevolgen van dien. * Minimale dakhelling altijd ter advies voorleggen aan onze technische afdeling. 12

13 1.9 Ventilatie Ventilatie bij de dakvoet Bij keramische pannen is een minimale vrije tengelhoogte van 10 mm noodzakelijk. Voor dakhellingen tussen de 15 en de 25 geldt een vrije tengelhoogte van ten minste 20 mm. (in samenwerking met het LANDER TOP 10 syst eem, tengelhoogte van min. 22 mm) Bij de dakvoet dient een uitlaat vrij te worden gehouden van minimaal mm² (90 cm2) per strekkende meter (onderkant panlat bovenkant dakbeschot). Aan deze voorwaarden wordt onder meer voldaan indien LANDEX onderpannen of dakvoetprofielen worden aangebracht, die een vrije doorlaat van mm² (90 cm2) per m1 toestaan. Hier dient men ook de wering tegen schadelijk en hinderlijk gedierte te waarborgen door middel van het toepassen van een LANDEX vogelschroot o.d. (geen afsluitbare openingen breder dan 0,01 m). Dakvoetdetail met LANDEX onderpanprofiel en ventilatiepanlat met kam De onderste panlat dient hoger te zijn dan de overige panlatten om een pandikte verschil op te vangen. In veel gevallen kan dit niet worden uitgevoerd middels een houten panlat ivm ventilatie. Hier biedt de LANDEX ventilatiepanlat met kam of zonder kam uitkomst. Door de onderste panlat dikker uit te voeren wordt het dompen van de onderste rij dakpannen voorkomen. De onderste rij dakpannen dient boven de vooropstand van de goot te blijven. Dit om te voorkomen dat de dakpannen in het water van de goot blijft hangen. De waterlijn (denkbeeldige lijn in de holten van de dakpannen) die over de dakpannen loopt moet binnen de buitenopstand van de goot vallen. Na opdracht wordt er gratis een ventilatie/ verankeringsadvies voor u verzorgd. 13

14 Nok ventilatie Als een droge zelfventilerende nokconstructie wordt toegepast zijn geen ventilatiepannen noodzakelijk. Indien géén droge, zelf ventilerende nokconstructie wordt toegepast, dienen ventilatiepannen te worden geplaatst. Wij kunnen deze projectmatig voor u berekenen. Nokdetail met LANDEX ondervorst 14

15 1.10 Tengels Tengels hebben o.a. de functie om zorg te dragen voor voldoende ventilatie tussen dakbeschot (eventueel inclusief isolatie) en de pannen. Tevens worden hierop de panlatten bevestigd. Tengels kunnen deel uitmaken van een dak element en/of dakconstructie, of dienen op het werk (b.v. bij renovatie of bij toepassing van het LANDER TOP 10 systeem) te worden aangebracht op het aanwezige dakbeschot. De h.o.h.-afstand van deze tengels is afhankelijk van de onderliggende constructie en bepalend voor de panlatafmetingen. Afhankelijk van de h.o.h.-afstand van de tengels wat de minimale afmeting van de panlat dient te zijn. De houtkwaliteit van de tengels dient minimaal Kwaliteitsklasse C conform NEN 5466 (KVH 1980) te zijn. De "vrije tengelhoogte" (dit is de open ruimte tussen dakbeschot en/of isolatie en onderkant panlat) dient minimaal 10 mm te bedragen. Bij daken met hellingen minder/flauwer dan 25 moet deze vrije tengelhoogte bij keramische pannen groter zijn, namelijk tussen 15 en 25 : 20 mm Panlatten Minimale afmeting panlatten (nominaal) afhankelijk h.o.h. tengels h.o.h. afstand tengels Dikte 320 mm < 350 mm < 400 mm < 480 mm Breedte panlatten < 520 mm < 620 mm < 650 mm panlatten 21 mm 32 mm > 32 mm > 36 mm > 40 mm > 40 mm > 48 mm 24 mm > 36 mm > 38 mm > 38 mm 28 mm > 34 mm > 34 mm > 34 mm 31 mm > 52 mm > 52 mm 48 mm > 63 mm > 63 mm Tabel 1 Panlatten dienen aan de naar boven gekeerde zijde scherpkantig te zijn. De houtkwaliteit dient minimaal Kwaliteitsklasse C conform NEN 5466 (KVH 1980) te zijn. Conform de SKH publicatie: d.d De afmetingen van de panlat is afhankelijk van de h.o.h.-afstand van de tengels (steunpuntafstand). De minimale afmetingen zijn gegeven in voorgaande tabel 1. De panlatten dienen in principe over meer dan twee steunpunten door te lopen. Bij tengel- of ribafstand > 650 mm dienen de afmetingen van de panlat te worden berekend Waterkerende laag Om het dak tijdens de bouwfase te beschermen tegen weersinvloeden en daarna als bescherming tegen stuifsneeuw, stof en eventuele lekkages voor daken groter dan 25 adviseert LANDER om een waterkerende laag aan te brengen in de vorm van LANDEX Difutex spinvliesfolie. Beneden deze dakhelling kunnen er aanvullende eisen gesteld worden aan het onderdak om indringen van vocht tegen te gaan. 15

16 Bij het gebruik van waterkerende onderlagen dient bijzondere aandacht te worden besteed aan de dampdiffusie-weerstanden van de afzonderlijke lagen. Kijk onder het kopje Dakelementen om te zien welke dakelementen hiervoor zijn doorgerekend. Tevens dient er bijzondere aandacht te worden besteed aan alle horizontale en verticale naden in het dakbeschot alsmede alle dakdoorbrekingen. Deze dienen aan de buitenzijde waterkerend te worden afgewerkt op het onderdak en aan de binnenzijde dienen deze naden en doorbrekingen luchtdicht te worden afgewerkt Valbeveiliging hellende daken In het nieuwe bouwbesluit 2012 worden er voorschriften opgenomen om onderhoudswerkzaamheden veilig uit te kunnen voeren aan het hellende dak. Dit betekent dat er al tijdens de ontwerpfase rekening gehouden moet worden met het veilig beheer en onderhoud van gebouwen. Voor hellende daken biedt LANDER u een uniek systeem wat volledig toepasbaar is voor de LANDER dakpannen en het LANDER Top-10 systeem. Het Flesst valbeveiligingssysteem is het eerste valbeveiligingssysteem ter wereld met valfactor 0. Flesst vormt de nieuwe standaard voor valbeveiliging voor hellende daken. Ga voor meer informatie naar 16

17 1.14 bepaling gemiddelde latafstand en dekkende breedte De keramische dakpannen van LANDER zijn voorzien van een kop en zijsluiting, waardoor zowel de dekkende breedte als de dekkende lengte (panlatafstand) vrij nauwkeurig zijn aan te geven. Op de bouw zal de gemiddelde dekbreedte / deklengte worden bepaald volgens bovenstaande tekening. Voor het bepalen van de gemiddelde dekbreedte worden 12 pannen naast elkaar in de zijsluiting gelegd. Hierboven wordt eenzelfde rij van 12 pannen aansluitend gelegd samen op een vlakke ondergrond. Gemeten wordt aan de buitenzijde van de wel volgens B1 en B2. Gemiddelde dekbreedte = B1 + B2 / 20 De bepaling van de gemiddelde deklengte (panlatafstand) wordt bepaald door 12 pannen boven elkaar in de kopsluiting te leggen op een vlakke ondergrond. De meting wordt genomen aan de bovenzijde van de ophangnok van de dakpan over 10 pannen die maximaal getrokken worden (L2). Hetzelfde doet men met 12 pannen die in elkaar worden gedrukt. gemiddelde deklengte = L1 + L2 / 20 17

18 1.15 Maatwerkpannen LANDER biedt u de mogelijkheid om projectgebonden maatwerkpannen te laten maken. Hieronder ziet u een aantal veelvoorkomende maatwerkpannen. Afwijkende modellen zijn op aanvraag mogelijk. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld gevelhoekpannen voor dakpannen aan de gevel. Chaperonpan op maat Opmerking: - Maat A dient maat B - Max. lengte knikpan (A+B) = lengte hele pan maat A:...(mm) maat B:...(mm) maat C:...( ) Datum:... Handtekening: mansarde knikpan op maat Opmerking: - Maat D dient maat E - Max. lengte knikpan (D+E) = lengte hele pan maat D:...(mm) maat E:...(mm) maat F:...( ) Datum:... Handtekening:... 18

19 Knikpannen op maat Opmerking: - Maat G dient maat H - Max. lengte knikpan (G+H) = lengte hele pan maat G:...(mm) maat H:...(mm) maat I:...( ) Datum:... Handtekening: Algemene opmerkingen: - Bij gegolfde maatwerkpannen, meten boven op de wel. 19

20 1.16 Referentie adressen LANDER heeft vele honderden projecten uitgevoerd door heel Nederland. Van enkele woningen tot grote seriematige woningbouw projecten. Hieronder ziet u een aantal van de door ons uitgevoerde projecten met diverse dakpannen. - Rood = vlakke S125 - Zwart = vlakke L105 - Blauw = gegolfde N130 Neemt u gerust contact met ons op zodat wij u naar een passende referentielocatie kunnen verwijzen en u met eigen ogen deze fraaie dakpannen kunt beoordelen. Voor elk dak een passende oplossing! 20

21 1.17 Garantie: Garanties LANDER s dakpannen Lander kent 2 soorten garantiecertificaten, een basis productgarantie of een uitgebreide productgarantie met extra daksysteemgarantie voor meer zekerheid! Basis garantie: 20 Jaar productgarantie dakpannen + 10 jaar daktoebehoor LANDER geeft alle garanties op alleen de dakpannen conform de in de branche bekende NEN-EN Hiermee wordt ingestaan bij aflevering voor bovenstaande periode op alle functionele eisen zoals vorst-, breukvastheid en waterdichtheid. Op alle kunststof LANDEX daktoebehoor wordt een 10 jarige garantie afgegeven mits goed verwerkt. Uitgebreide garantie: 30 Jaar productgarantie + 15 jaar Daksysteemgarantie Een uitgebreide garantie geeft een aanvulling op de basisgarantie met maar liefst 10 jaar op de pannen en een extra 5 jaar op het kunststof LANDEX daktoebehoor. Bovendien wordt een correcte toepassing gegarandeerd doordat de details eerst gratis moeten worden goedgekeurd waarmee bouwfouten kunnen worden voorkomen. Doordat ervaren gecertificeerde dakdekkers de verwerking voor hun rekening nemen is de cirkel rond en wordt optimale zekerheid geboden! Bij zowel de basisgarantie als de uitgebreide garantie zal een garantiecertificaat overhandigd worden. Neemt u voor verdere vragen gerust geheel vrijblijvend contact met ons op om de garantie omtrent uw project door te spreken Veel gestelde vragen: 1. Zijn keramische dakpannen ook zo gevoelig voor alg en mos vervuiling en / of verkleuringen zoals bij betonpannen? Nee, keramische dakpannen blijven mits voorzien van voldoende dakventilatie en volgens de regels gelegd jarenlang hun mooie kleur en uitstraling behouden zonder te verkleuren. Daarbij maken storende elementen als aangroei van mossen e.d. bij de juiste keramische dakpan nauwelijks kans. Het bewijs hiervan zien we dagelijks om ons heen op pannen gedekte eeuwenoude panden. Belangrijk is dat er voldoende ventilatie is tussen onderzijde van de pannen en het dakbeschot zodat ze kunnen ademen. Zoals bekend verbleken veel betonpannen al binnen 10 jaar en zijn dan ook al met korstmossen e.d. begroeid. Onder bijvoorbeeld het bladerdak van bomen kan het raadzaam zijn om voor geglazuurde pannen te kiezen of bijvoorbeeld de LANDER vlakke L105 die middels 'sinterbrandprocedé' worden gebakken. 2. Passen keramische dakpannen bij duurzaam bouwen? Jazeker. Keramische dakpannen hebben een extreem lange levensduur en worden gemaakt van klei die dagelijks door de natuur wordt aangevoerd. Afgedankte dakpannen kunnen zonder nadelen voor het milieu prima worden gerecycled of hergebruikt. 3. Kan ik mijn betonnen dakpannen vervangen door keramische dakpannen met behoudt panlatten? Jazeker. LANDER heeft hiervoor de H115 keramische dakpan in het programma. Deze dakpan heeft nagenoeg dezelfde deklengte als betonpannen. De H115 keramische dakpan is in 4 verschillende kleuren leverbaar. 21

22 4. Waaien keramische dakpannen gemakkelijk van het dak? Overeenkomstig het bouwbesluit dient er voor ieder dak een verankeringsadvies te worden overlegd. Pannen verankerd volgens dit advies bieden de beste garantie op voorkoming van stormschade. LANDER is ervaren en vertrouwd met deze regelgeving en het adviseren van de juiste verankering. 5. Zijn er ook 'zelfreinigende' dakpannen? Ja, er bestaan ook keramische dakpannen die speciaal zijn behandeld. De ingebrande, veredelde oppervlakte vernietigt de organische vervuiling zoals vet, mos e.d. met behulp van zonlicht. De regen spoelt eenvoudig de resten weg. LANDER heeft verschillende modellen in haar programma 'Lotus' genaamd. 22