waterschap Hollandse Delta

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "waterschap Hollandse Delta"

Transcriptie

1 januari 2012 Hoog water in de stad Het is normaal dat het in januari veel regent en stormt. In de eerste dagen van 2012 is 60 tot 90 millimeter regen gevallen. Dat is erg veel. Op 5 januari stonden de kades in Dordrecht blank. Dat is erg vervelend maar wel te verwachten, vindt dijkgraaf Geluk van : De stad ligt laag. Er is veel buitendijks gebouwd. De stad ligt op een kruispunt van rivieren die het water naar de zee afvoeren. Aan de andere kant duwt de zee het water via de rivieren ook het land in. Juist bij Dordrecht ontmoeten die twee stromen elkaar. Ook buitendijkse gebieden in Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht hadden te kampen met hoog water. Bewoners en bedrijven weten dat hun gebied bij hoog water ongehinderd kan overstromen. De gemeenten zorgen samen met het waterschap dat inwoners en bedrijven van deze gebieden goed geïnformeerd zijn en weten wat ze bij hoog water moeten doen. 26 januari 2012 Ridderkerk, Waterschapshuis Heeft hoog water ook voordelen? In eerste instantie zou je zeggen: natuurlijk niet! Maar het hoge water in januari had voor het waterschap ook voordelen. Zo kon de voorzorgsmaatregelen in praktijk oefenen. Bijvoorbeeld het afsluiten van fietspaden. Maar ook heeft het waterschap op dijken langs het Hollandsch Diep, de Dordtsche Kil en het Spui live kunnen zien wat hoog water doet binnenin een dijk. Beter gezegd, de waterspanningen konden goed worden gemeten. Een unieke kans aangezien een waterstand als deze niet vaak voor komt, aldus Leo Zwang van Fugro. De buizen meetapparatuur zitten namelijk al in enkele dijken. Dus we hebben nu waardevolle gegevens over hoe de dijken zich gedragen tijdens hoog water. Mooi als de dijken versterkt of onderhouden moeten worden. De Kildijk bij Dordrecht is een van de dijken waar de waterspanning is gemeten. Water in de tuin Misschien heeft uw tuin ook wel last gehad van het hoge water. Als het water niet goed kan weglopen, heeft dat vaak te maken met de inrichting van uw tuin. Bijvoorbeeld wanneer uw tuin helemaal is betegeld. In dat geval kunnen randen met borders, gras of grind een uitkomst bieden. Door deze simpele ingrepen kan het water gemakkelijk in de bodem zakken en blijven uw voeten droog. Bij veel huizen stroomt regenwater van het dak en terras direct in het riool. Het riool voert het water af naar de rioolwaterzuivering van het waterschap. Maar dat is zonde. Want dit regenwater is schoon en hoeven we helemaal niet te zuiveren. Bovendien ontstaan problemen als het riool te veel water moet verwerken. Dat gebeurt steeds vaker, mede door het veranderend klimaat. Het is zelfs mogelijk om uw tuin zo in te richten, dat u het regenwater zelf opvangt. Uw hovenier kan u adviseren bij de aanleg van zo n watertuin. De ogen en oren van het waterschap Bij storm, hoog water en hevige regenval zijn waterschappers extra waakzaam. kan dan een beroep doen op de vrijwilligers van de dijkbewakingsorganisatie. Deze maand was dat beperkt nodig, omdat het water hoog stond. Zij stonden wel klaar om de rivier- en zeedijken in het werkgebied van te inspecteren. De dijkwachten zijn dan onze ogen en oren op de dijken, zeggen Jens Kooijman en Marjolein van der Linden van het waterschap. We hebben al zo n 600 actieve vrijwilligers. Maar dat zijn er niet genoeg voor ons hele gebied. Op de van de dijkbewakingsorganisatie staan alle vacatures van dit moment. Wat doet een dijkwacht? U geeft tijdens de patrouilles over de dijk uw bevindingen door aan het waterschap. Aan de hand van uw informatie kan het waterschap de nodige actie ondernemen. Dijkwachten krijgen van een theoriecursus en praktijktrainingen. Hiervoor ontvangen zij een onkostenvergoeding en speciale kleding. Alle informatie en een aanmeldingsformulier staan op de : /dijkbewaking. Het waterschap doet meer dan je denkt. Kijk deze week maar eens op de posters in bushokjes, bussen, billboards, reclameborden en in uw huis-aan-huisblad. onze meldingen of klachten kun je bellen met het waterschapsloket: ( 0,10 p/min) @wshd.nl Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

2 februari 2012 Veilig wonen, werken en recreëren Waterschap zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende water, zodat u in Zuid-Holland Zuid veilig kunt wonen, werken en recreëren. Of u nu een woning in de stad bezit, een appartement huurt, een bedrijf of landbouwgrond heeft: iedereen binnen het werkgebied van heeft belang bij de taken die het waterschap uitvoert. Om de werkzaamheden van het waterschap te kunnen financieren, is het nodig belasting te heffen. Deze belastingheffing is geregeld in de Waterschapswet. Het waterschap legt inwoners van zijn werkgebied belasting op voor het algemene belang dat zij hebben bij de uitvoering van de waterschapstaken. Hollandse Delta houdt er rekening mee dat de belangen van de inwoners in het gebied kunnen verschillen. Daarom betaalt een huiseigenaar een andere belasting dan iemand die landbouwgrond bezit. Wel betaalt iedereen mee aan het schoonmaken van het rioolwater. Wat doet het waterschap met uw belastinggeld? De zuiveringsheffing is voor het zuiveren van het rioolafvalwater. Wist u dat één persoon per dag gemiddeld 130 liter water verbruikt afwassen, douchen en wc-gebruik? De verontreinigingsheffing is voor woon- en bedrijfsruimten die het afvalwater niet via het riool lozen, maar bijvoorbeeld gebruik maken van een septic tank. Met de opbrengsten uit de watersysteemheffing houdt het waterschap het water in sloten en singels op peil. Ook maatregelen om wateroverlast of verdroging te voorkomen worden hiervan betaald. Bijvoorbeeld het bouwen en onderhouden van dijken en gemalen, het verbreden van oevers en het aanleggen van waterbergingen. Ook zorgt het waterschap voor schoon water in sloten en (zwem)plassen en natuurgebieden. De wegenheffing is voor onderhoud van de waterschapswegen (dit zijn de wegen buiten de bebouwde kom die geen provinciale wegen of rijkswegen zijn) en een aantal fietspaden. Het waterschap zorgt ervoor dat er gemaaid, geasfalteerd en gestrooid wordt. Hoeveel belastinggeld is nodig voor 2012? Waterschap is een overheidsorganisatie, dus een organisatie zonder winstoogmerk, In 2012 hebben we 156,5 miljoen euro nodig om al onze werkzaamheden uit te kunnen voeren. De totaal benodigde belastingopbrengst blijft gelijk aan die van De tarieven verschillen per situatie., zegt dijkgraaf Jan Geluk. Een huishouding met twee of meer personen met een huurwoning betaalt dit jaar 249 euro waterschapsbelasting. Veilig wonen en het schoonmaken van het afvalwater uit toilet, douche, vaatwasser en wasmachine kost dit huishouden dus nog geen 70 cent per dag. Om de belastingbetaler in deze tijden van economische tegenwind tegemoet te komen, kan iedereen de waterschapsbelasting voortaan in 10 maandelijkse termijnen betalen. Dit heeft het waterschapsbestuur besloten. Meer informatie over gespreide betaling zit aanslagbiljet dat deze maand in de bus valt. Projecten bij u in de buurt Het waterschap investeert in 2012 bijvoorbeeld in de uitvoering van dijkversterkingprojecten in de Hoeksche Waard en op het Eiland van Dordrecht. In het gebied van IJsselmonde Midden wordt de inlaatvoorziening aangepast, waardoor de waterkwaliteit in het Zuiderpark en de Gaatkensplas verbeterd wordt. Op de rioolwaterzuiveringsinstallatie Spijkenisse wordt een energieproject uitgevoerd, waarmee een aanzienlijke besparing op de energiekosten kan worden bereikt. En ook zal het waterschap in het kader van duurzaam beleid met ingang van 2012 opnieuw aanbrengen of compleet vervangen van straatverlichting, gebruik maken van LED-verlichting. Wilt u meer weten over het werk van het Kijk dan op. U kunt zich via deze ook (gratis) abonneren op de digitale. Via deze blijft u wekelijks op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen van het waterschap. Welke tarieven gelden in 2012? Gebruikers Verontreinigingsheffing Zuiveringsheffing* Watersysteemheffing 81,08 Wegenheffing** 17,98 50,05 per vervuilingseenheid 50,05 per vervuilingseenheid Gebouwd (eigenaren gebouwde objecten) Watersysteemheffing Wegenheffing Binnendijks 0,0325% van de WOZ-waarde 0,0086 % van de WOZ-waarde Buitendijks 0,0081% van de WOZ-waarde 0,0086 % van de WOZ-waarde * Zuiveringsheffing: Woont u alleen, dan betaalt u het tarief voor één persoon. Mensen die met twee of meer personen een huishouden delen, betalen drie keer dit tarief. Dit bedrag is gebaseerd op de gemiddelde gezinsgrootte van drie personen. Dit geldt ook voor recreatiewoningen. ** Wegenheffing: Omdat het waterschap de wegen op het Eiland van Dordrecht en een deel van het havengebied niet onderhoudt, hoeven de inwoners in deze gebieden deze heffing niet te betalen. Betalen via SVHW SVHW (Samenwerking Vastgoedinformatie Heffing en Waardebepaling) in Klaaswaal regelt voor het waterschap de verzending van de belastingaanslagen en zorgt ook voor het innen van het belastinggeld. Deze maand krijgt u het aanslagbiljet waterschapsbelastingen van SVHW op uw deurmat. Hierbij zit een folder met informatie over het waterschap. In de folder staat onder andere ook aangegeven hoe u bezwaar kunt maken tegen de aanslag waterschapsbelastingen. Ongebouwd/eigenaren (landbouw)grond Watersysteemheffing Wegenheffing Binnen- en buitendijks 87,75 per hectare 20,82 per hectare Binnendijks excl. wegen 85,97 per hectare 20,82 per hectare Buitendijks excl. wegen 21,49 per hectare 20,82 per hectare Wegbeheerders Watersysteemheffing Wegenheffing Binnendijks 171,95 per hectare 20,82 per hectare Buitendijks 107,47 per hectare 20,82 per hectare Gespreide betaling via automatische incasso Vanaf 2012 is het mogelijk om de waterschapsbelastingen in 10 maandelijkse termijnen te betalen. Dit kan alleen als u SVHW machtigt om de bedragen via automatische incasso van uw rekening af te schrijven. Als SVHW in uw woonplaats ook de gemeentelijke belastingen verzorgt, geldt de automatische incasso voor alle belastingen die via SVHW lopen. Meer informatie over gespreide betaling vindt u bij de aanslag over 2012 en op onder Belastingloket. U kunt ook bellen met SVHW via Kwijtschelding Afhankelijk van uw financiële en persoonlijke omstandigheden kunt u kwijtschelding krijgen van de waterschapsbelastingen. In de folder die u bij de belastingaanslag ontvangt, staat wanneer en hoe u een aanvraagformulier voor kwijtschelding bij SVHW kunt aanvragen. Het aanvraagformulier kwijtschelding is ook de downloaden via de Natuur Watersysteemheffing Wegenheffing Binnen- en buitendijks 3,91 per hectare 1,02 per hectare 5 maart 2012 commissie Water 6 maart 2012 Commissie Waterkering, (Vaar)wegen, Vergunningverlening 7 maart 2012 Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken, Handhaving 22 maart 2012 onze bezoek: Handelsweg 100, 2988 DC Ridderkerk / post: Postbus 4103, 2980 GC Ridderkerk. Voor algemene vragen, informatie, meldingen of klachten kun je bellen met het waterschapsloket: ( 0,10 p/min) @wshd.nl Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk vergunningen op /

3 maart 2012 Water opvangen Voldoende en gezond water is onmisbaar voor mens, dier en plant. zorgt in uw omgeving voor het water in sloten, plassen en singels. Bij zowel regen als droogte. Bij extreme regenval gebruikt specifieke (natuur)gebieden als opslag voor overtollig water. Met deze waterbergingen houden we uw woongebied droog. Door de klimaatverandering zal het meer en heviger gaan regenen. Dit water willen we snel opvangen en afvoeren. Daarnaast zullen er langere periodes van droogte voorkomen. Voor deze periodes willen we dus water vasthouden. Het veranderende klimaat heeft een grote invloed op het waterbeheer. Om ook in de toekomst te kunnen zorgen voor veilige en bewoonbare Zuid- Hollandse eilanden blijft de aanleg van extra ruimte voor het water nodig. En daar werkt het waterschap samen met gemeenten aan. Ook in uw tuin Wat in het groot doet, kunt u in het klein doen in de eigen tuin. Kies voor een tuin met niet teveel stenen verhardingen, maar bijvoorbeeld gras en grint. En nu het tuinseizoen toch is aangebroken, schaf dan liever geen chemische onkruidbestrijdingsmiddelen aan. Deze bestrijdingsmiddelen komen met het regenwater en het grondwater in de aangrenzende sloot terecht en zijn schadelijk planten en dieren. Verwijder onkruid liever met de hand, schoffel of gebruik een voegenkrabber. Bemest uw tuin met natuurlijke mest of compost. Als deze mest bij een flinke regenbui uitspoelt in de sloot wordt de waterkwaliteit niet aangetast, geeft Hanneke Maandag, adviseur waterkwaliteit, ons mee. 21 maart Aqua for All: 450 schoolkinderen lopen 6 km voor water in ontwikkelingslanden. 22 maart Wereldwaterdag: uur vanaf kinderboerderij De Kleine Duiker in Barendrecht varen en lopen langs en over water. 22 Maart : waterschapshuis Ridderkerk. 28 Maart Informatiemarkt: uur congrescentrum De Hoop, Provincialeweg 70, Dordrecht: Waterschap geeft informatie over dijkversterking Dordrecht Oost. Zuiveren van afvalwater U gebruikt gemiddeld 125 liter water per dag om bijvoorbeeld mee te koken, te douchen en het toilet door te spoelen. Al dat schone water wordt vies en verdwijnt door het afvoerputje in de riolering. Waterschap maakt dit vuile water in 22 rioolwaterzuiveringen schoon en zorgt zo voor gezond water in rivieren. Het afvalwater van bedrijven en huizen stroomt naar de zuivering. Eerst gaat het water door een grofvuilrooster waar grotere vuilresten, zoals plastic, hout, etc. uit het water worden gehaald zodat er geen verstopping in het proces kan optreden. Vervolgens wordt in een biologisch proces het afval in het water, zoals vetten, eiwitten en fosfaten uit wasmiddelen afgebroken en omgezet in water, koolzuurgas en andere onschadelijke stoffen. In dit biologisch proces worden bacteriën toegevoegd aan het afvalwater die ervoor zorgen dat het vuil verwijderd wordt. Het gezuiverde afvalwater wordt geloosd op kanalen en rivieren. Van 7 t/m 11 mei is de GeoWeek. De groepen 7 en 8 en het voortgezet onderwijs kunnen een bezoek brengen aan een rioolwaterzuivering van. Ondergronds Het zuiveringsproces is biologisch en er wordt geen gebruik gemaakt van chemische stoffen. Alle zuiveringen van Hollandse Delta werken zo. Rioolwaterzuivering Dokhaven, in hartje Rotterdam, is de enige zuiveringsinrichting in Nederland waar dat ondergronds gebeurt. Terwijl recreanten in het parkje van Dokhaven hun hondje uitlaten of op een bankje van de zon genieten, zuivert de rwzi onder hun voeten elk uur meer dan liter afvalwater en zuivert zo onzichtbaar het afvalwater van bijna een half miljoen inwoners, legt John Kevenaar, teamleider zuiveren, uit. Maar ook het transportsysteem vanaf uw huisriolering naar de zuiveringen is een onzichtbare wereld. Je weet eigenlijk niet of nauwelijks van het bestaan ervan. Maar 24 uur per etmaal, 7 dagen per week zorgt een stelsel van leidingen ervoor dat al het afvalwater in het gebied van wordt getransporteerd naar de 22 rioolwaterzuiveringen. Een persleiding is een leiding waar onder druk afvalwater doorheen wordt gepompt. Waterschap heeft ruim 180 kilometer aan persleidingen onder de grond liggen waardoor per uur liter stroomt. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

4 april 2012 Kleurplaat of spelletje; spreekbeurt of werkstuk! Voor groep 5 t/m 8 in het basisonderwijs heeft het waterschap de kinder: Gratis excursie voor leerlingen basisonderwijs Bij kunnen scholieren van groep 7 en 8 van het basisonderwijs gratis op excursie naar een rioolwaterzuivering. Tijdens een presentatie praten de kinderen over droge voeten en schoon water. Ter sprake komt wat het waterschap allemaal doet om met elkaar in een polder te kunnen wonen, werken en recreëren. Daarnaast krijgen zij een kijkje achter de schermen zuiveren van rioolwater. Jaarlijks zuivert vele miljoenen liters afvalwater van huizen en bedrijven. Dit afvalwater bestaat uit water dat door de wc, de gootsteen, de wasmachine en het doucheputje in het riool verdwijnt. Bovendien lozen bedrijven hun afvalwater in het riool. maakt in 22 rioolwaterzuiveringen het rioolwater schoon. De leerlingen zien met eigen ogen wat er allemaal bij komt kijken om dat vuile water weer schoon in rivieren of kanalen te laten stromen. Meer informatie over de gratis rondleiding en een aanmeldingsformulier staat op /lerenoverwater. Spelenderwijs leren kinderen via spelletjes en een quiz dat water overal om ons heen is. Dat water uit de lucht komt vallen. Dat water in de bodem zit en dat vissen niet zonder kunnen. Daarmee kun je niet jong genoeg beginnen. houdt ook graag contact met studenten en docenten in het hoger onderwijs. Voor deze onderwijsinstellingen organiseren we dagexcursies, inclusief een veldbezoek. Alle informatie en mogelijkheden staan op / lerenoverwater. Daar ben je digitaal ook aan het juiste adres voor als je op zoek bent naar een onderwerp voor spreekbeurt of werkstuk! 23 april Informatieavond dijkversterking Hoeksche Waard Zuid, Partycentrum De Eendrachtshoeve, Tuinweg 3, 3284 XR Zuid- Beijerland: uur 25 april Inloopbijeenkomst dijkversterking Spui-West op Voorne-Putten, Dorpshuis, Lede 13, 3209 AT Hekelingen: uur 26 april Informatieavond dijkversterking Hoeksche Waard Zuid, Verenigingsgebouw Strijensas, Havenstraat 5, 3292 AB Strijensas: uur 24 mei Ridderkerk, Waterschapshuis t/m 10 juni Zoet&Zout Tentoonstelling over water Rotterdam, de Kunsthal Samen rioolwater verzamelen en zuiveren Gemeenten en waterschap zijn aan het onderzoeken hoe ze samen het verzamelen en zuiveren van het rioolwater van de inwoners en bedrijven op de Zuid-Hollandse eilanden beter en voordeliger kunnen doen. Daarmee kunnen de kosten inwoners en bedrijven voor het beheer en onderhoud van de gemeentelijke rioleringen en de rioolwaterzuiveringen van het waterschap ook in de toekomst zo laag mogelijk worden gehouden. Momenteel doen, de andere Rotterdamse waterschappen en de gemeente Rotterdam onderzoek. Op het eiland IJsselmonde zijn en de gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk bezig om te zien hoe hier beter samengewerkt kan worden tussen riolen en zuiveringen. Dat gebeurt ook op Goeree-Overflakkee en in de Hoeksche Waard. Op Voorne-Putten wordt daarnaast nog het waterbeheer van sloten en singels betrokken onderzoek. De resultaten van de verschillende onderzoeken worden dit jaar verwacht. Daarna wordt gekeken wat de beste manier van samenwerken is. Meten is weten In de Hoeksche Waard werken de gemeenten Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen en Hollandse Delta samen in het project Integrale Sturing Afvalwaterketen en watersysteem (ISA) Hoeksche Waard. Dat doen ze samen met TU Delft en Deltares. In de rioleringen, op rioolwaterzuiveringen en in het oppervlaktewater is extra meetapparatuur gehangen, waarmee precies gezien kan worden wat er in het riool gebeurt. Bovendien zijn de systemen die de riolering en zuiveringen sturen met elkaar verbonden in een centraal informatiesysteem. Hierdoor kan er zodanig met de rioolwaterstromen gestuurd worden dat bijvoorbeeld bij hevige regenbuien minder ongezuiverd afvalwater in een sloot moet worden geloosd. Edwin van Velzen, projectmanager geeft een voorbeeld: het regent erg hard en in plaats A staat de riolering vol en een overstort van vuil rioolwater lijkt onvermijdelijk. In plaats B is de riolering nog niet gevuld. Bij slimmer sturen wordt de volledige capaciteit van de riolering gebruikt in plaats B om het afvalwater tijdelijk in de riolen vast te houden. Het rioolwater van plaats A krijgt daarmee voorrang en kan dus sneller afvoeren naar de rioolwaterzuivering. Daarmee kan een overstort van vuil rioolwater in de sloot worden voorkomen. Eind 2012 worden de tot nu toe veelbelovende resultaten verwacht. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

5 mei 2012 Vissterfte in Brielse Meer De laatste tijd is er in het Brielse Meer sprake van grote vissterfte onder de voorn en de winde. Uit onderzoek van het Central Veterinary Institute (CVI) in Lelystad blijkt, dat de vissen schimmels en bacteriën hebben die van nature ook voorkomen in oppervlaktewater. De geïnfecteerde vissen zijn opvallend mager. Ze hebben daardoor een lage weerstand en zijn extra kwetsbaar. Uit de onderzoeken blijkt verder, dat de waterkwaliteit van het Brielse Meer goed is. Het bevat geen afwijkende concentraties bestrijdingsmiddelen. Ook het zuurstofgehalte is prima. Daarom gebruikt het water van het Brielse Meer voor het regelen van het waterpeil in de omliggende polders. Zolang de vissterfte voortduurt, doet extra metingen. Ook blijven de waterschappers de dode vissen opruimen. Ziet u dode en/ of geïnfecteerde vissen? Meld dit dan waterschapsloket. Haal ze niet zelf weg! Via de van het waterschap kunt u de verdere ontwikkelingen rond de vissterfte volgen. Waarom staan er overal gemalen? Zuid-Holland zuid ligt voor het grootste gedeelte beneden het niveau van de rivieren en de zee. Met behulp van een systeem van gemalen, stuwen en sluizen zorgt dat er het gehele jaar door voldoende water is voor mens, dier en plant. De gemalen pompen het teveel aan water uit de polders en de sloten in de rivieren, die het verder naar zee afvoeren. In droge perioden wordt er water via de gemalen weer ingelaten uit de rivieren, zodat het water in sloten, plassen en kanalen op het juiste peil blijft. Met 161 gemalen zorgt als beheerder van het watersysteem er dus voor dat er altijd voldoende water is door het waterpeil te regelen in het werkgebied van ongeveer hectare. In de grote gemalen drijven electromotoren de pompen aan. Een flinke pomp kan gemiddeld duizenden liters water per minuut wegpompen of inlaten. Als zo n gemaal op volle kracht werkt, kan het per minuut wel 4000 badkuipen leegpompen! 11 juni 2012 Commissie Water 12 juni 2012 Commissie Waterkering, (Vaar)wegen, Vergunningverlening 13 juni 2012 Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken, Handhaving. 28 juni 2012 Groot onderhoud gemaal Hillevliet Deze maand start met de renovatie van gemaal Hillevliet in de deelgemeente Feijenoord. De werkzaamheden aan het gemaal aan de Slaghekstraat/Putselaan in Rotterdam zuid zijn na de zomer klaar. Dan draait gemaal Hillevliet weer op volle toeren. Daarmee kan een stabiel waterpeil in dit deel van Rotterdam garanderen. Ook gaat het gemaal De Vooruitgang in Spijkenisse renoveren. Het gemaal regelt de afvoer van overtollig slootwater in woonbuurten en omliggende polders. Door de renovatie verbetert het waterbeheer op het eiland Putten. De werkzaamheden zijn in 2014 gereed. De bijzondere ramen en gevelstenen van het in 1878 gebouwde gemaal blijven behouden. Ook komt er een nieuwe duiker, waardoor het waterschap bij hevige regen het overtollige water uit de woonwijken gemakkelijker en snel naar De Vooruitgang kan afvoeren. Voor de afvoer van het water naar de Oude Maas graaft de gemeente Spijkenisse een brede sloot naar het gemaal. Aanslagen waterschapsbelastingen In opdracht van het waterschap verstuurt SVHW in Klaaswaal eind mei aanslagen waterschapsbelastingen. Het gaat hierbij om de aanslagen categorieën Gebouwd en Ongebouwd in de gemeenten: Dordrecht, Zwijndrecht, Ridderkerk, Hendrik-Ido-Ambacht, Spijkenisse, Westvoorne, Middelharnis, Oostflakkee en de Rotterdamse deelgemeenten Hoogvliet, IJsselmonde, Charlois, Rozenburg en Feijenoord. De overige aanslagen zijn al in februari van dit jaar verzonden. Vanaf 2012 is het mogelijk om de waterschapsbelastingen in 10 maandelijkse termijnen te betalen. Dit kan alleen als men SVHW machtigt om de bedragen via automatische incasso van de rekening af te schrijven. Meer informatie over gespreide betaling staat in de folder bij de aanslag. Voor vragen over de aanslagen kan men contact opnemen met SVHW via de of telefonisch via het gratis telefoonnummer onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

6 juni 2012 Bedankt laat weggebruikers zien met het Dynamisch Snelheid Informatiedisplay (DSI) wat hun gereden snelheid is. Wie zich aan de geldende snelheidslimiet houdt, krijgt van het waterschap een compliment. Zo wil een positief signaal afgeven aan de weggebruikers. De acht DSI s worden bij toerbeurt tijdelijk neergezet waar dat wenselijk is langs de ruim kilometer waterschapswegen op de Zuid-Hollandse eilanden. De panelen registreren het aantal passages. De gegevens over tijdstip en snelheid worden door het waterschap uitgelezen. Ook als er signalen van bewoners komen dat er op een wegvak te vaak te hard wordt gereden, kan het waterschap een DSI plaatsen op het stuk weg om de weggebruiker te bewegen het gaspedaal los te laten. De weggebruiker die zich netjes aan de snelheid houdt, krijgt met tekst een bedankje van het waterschap. Daarnaast meet met slangen over het wegdek stukken weg waar omwonenden klachten hebben over hardrijders en om de staat van onderhoud te testen. 28 juni 2012 Maaien: droog en nat maait zowel droog als nat. Het waterschap houdt deze tijd van het jaar het gras van de wegbermen en dijken kort. Ook maait sloten, singels en plassen onder en gedeeltelijk boven water. En natuurlijk zorgen we er voor dat we maatregelen nemen om droog en nat maaien het voortbestaan van planten en dieren te garanderen, vertelt Gert van Alphen die voor het waterschap het maaien verzorgt. Bij het maaien van wegbermen en dijken maakt het waterschap onderscheid in maaien verkeersveiligheid en het gewone maaiwerk. Het maaien verkeersveiligheid gebeurt meerdere malen per jaar over een breedte van ongeveer 1,50 m van de wegverharding en op kruisingen. De hoge kanten van dijken en brede bermen langs wegen maait het waterschap twee keer per jaar. Meer informatie over maaien staat op: /schouw Groen dak: regenwateropvang Groene daken vormen een buffer bij regenafvoer, geven het stedelijk gebied een groener aanzien, nemen stofdeeltjes op uit de atmosfeer en zorgen voor een langere levensduur van een dak. In Rotterdam ligt op de daken van winkels en huizen nu m 2 groen dak. Om de aanleg van de groene daken te vergroten geeft de gemeente Rotterdam samen met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en een subsidie van 30,- per m 2. Eind 2014 willen de Rotterdamse waterschappen en de gemeente tenminste m 2 aangelegd hebben. Hoe je zo n groen dak aanlegt met subsidie staat op Voorzitter Verberne van de Vereniging van Eigenaren van flatgebouw Meyenhage de Schere in Rotterdam krijgt bij de aanleg van de ste m 2 groen dak een bloemetje van de Rotterdamse wethouder Van Huffelen en heemraad Van Hulst van het waterschap. Fietsen over dijken Welke fietser kent het gevoel niet om fietsend langs een dijk er overheen te willen kijken. Boven op de dijk heb je aan weerszijden wijds uitzicht. Dat is dan ook voor een uitgelezen plek om nieuwe recreatieve fietspaden aan te leggen. legt in het gehele werkgebied fietspaden aan die aansluiten op het al bestaande netwerk van recreatieve fietsknooppunten. Recent hebben we er eentje bij Zwijndrecht, Ouddorp, langs het Spui op het eiland Voorne-Putten en het eerste deel langs de Slikken van Flakkee bij Stellendam aangelegd. In 2012 wordt een fietspad gerealiseerd van ca. 9 kilometer langs de dijk tussen Ooltgensplaat en Oude-Tonge en zal het laatste deel van het fietspad bij de Slikken van Flakkee zijn afgerond, vertelt Marco Boer die voor de fietspaden realiseert. Onze opdrachtgever is de provincie Zuid-Holland. In hun fietspadenplan staat dat er dit jaar en de komende jaren tientallen kilometers extra fietspad bij moet komen in de provincie. Als het gaat om fietspaden over de dijken en door de duinen zijn wij de aangewezen partner. Na aanleg krijgt de fietspaden in eigendom en onderhoud. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

7 juli 2012 Zomer bij Als het zomervakantie is, willen we in buitenwater zwemmen. Daarom houdt het waterschap de kwaliteit van het zwemwater in de gaten. Met mooi en warm weer in de zomervakantie zoeken we onder andere verkoeling in buitenwater. In elke provincie zijn er officiële zwemlocaties aangewezen. Op deze locaties houdt het waterschap de kwaliteit van het zwemwater in de gaten. Elke twee weken nemen we op die vaste plekken watermonsters om te controleren of er niet te veel ziekteverwekkende bacteriën en blauwalgen in het water zitten. Dit om de gezondheid van de zwemmers te bewaken, zegt Rob Bovelander van. Als het warmer wordt, kunnen blauwalgen sneller groeien. En de stoffen die de blauwalgen afscheiden, kunnen zwemmers en ook dieren ziek maken. Bij een explosieve algengroei daalt vooral s nachts en s ochtends vroeg het zuurstof in het water. Hierdoor kunnen vissen sterven. Alle resultaten van de controles van de officiële zwemwaterlocaties zet de provincie op de zwemwaterkaart, die staat op de : Er staat ook waar een negatief zwemadvies geldt of een zwemverbod is ingesteld. 15 juli 2012 Start met de aanleg van een fietspad tussen Ooltgensplaat en Oude-Tonge. Dit deel van Rondje Goeree gaat in oktober open. De jaarlijkse rapportage over de toestand van het milieu in het Rijnmondgebied is gereed. Ook werkte mee aan de Milieumonitor 2012: Fris en volop water zorgt er voor dat er genoeg water in sloten en singels staat door water in te laten vanuit de rivieren. Hierdoor kunnen agrariërs hun gewassen beregenen en het vee laten drinken. Wanneer het droog en warm is, stijgt de watertemperatuur en groeien planten en bacteriën sneller. Hierdoor ontstaat een zuurstoftekort in het water. Bovendien is er een grotere kans op botulisme en blauwalg. Botulisme is een dodelijke ziekte veroorzaakt door een bacterie voor vissen en watervogels en verspreidt zich sneller als dode watervogels en vissen in het water blijven liggen. Daarom haalt het waterschap dode dieren zo snel mogelijk uit het water om verdere verspreiding tegen te gaan. Naast het opruimen van dode watervogels en vissen spoelt het waterschap de betreffende sloot of singel door met schoon water. Hoe planten die er mooi uitzien toch overlast geven vindt steeds meer waterplanten in sloten, plassen en meren die daar niet thuishoren. De zogenoemde buitenlandse plaagplanten ook exoten genoemd verstoren het natuurlijk evenwicht en de waterhuishouding door hun enorme groeikracht. In korte tijd kan er een hele sloot mee dichtgroeien en de oorspronkelijke flora en fauna verdrijven en hevels en stuwen verstoppen. In het werkgebied van gaat het vooral om de grote waternavel, waterteunisbloem en de waterwaaier. De planten groeien oorspronkelijk in Noord- Zuid- en subtropisch Amerika en worden vaak voor aquaria gekocht. Als u woekerende exoten ziet, geef dat dan door aan het waterschapsloket. Leeg het aquarium of de vijver niet in de sloot en gooi maaisel en planten uit vijvers in de GFT-container. Schoner water in Rotterdam Zuid De gemeente Rotterdam en werken samen aan beter water in Rotterdam Zuid. Daarom komt er een nieuwe rioolpersleiding van de Kreekseboezem naar de Nieuwe Maas. De pompen van het hoofdrioolgemaal Kerkedijk worden vergroot en we gaan baggeren in de Kreekseboezem, vertelt projectleider Bart Mol. Als de werkzaamheden eind dit jaar gereed zijn, zorgt de 2,2 km lange persleiding er voor dat bij hevige regen geen regenwater vermengd met afvalwater van huishoudens en bedrijven geloosd moet worden op de Kreekseboezem. Het water van de Kreekseboezem blijft dan schoon, omdat overstorten niet meer nodig is. Door de aanleg van de leiding houden de woonwijken van de deelgemeente IJsselmonde bovendien droge voeten bij hoosbuien. Momenteel werken de gemeente en het waterschap aan de rioolpersleiding bij de Tielerwaard. Het rioolwater wordt hier tijdelijk omgeleid door de woonwijk. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

8 augustus 2012 Hoe is een dijk gemaakt? Alle dijken zijn aangelegd door mensen. Vaak met zand en klei. Als we dijken versterken, willen we graag weten waar ze uit bestaan. Daarom doen we bij versterkingen altijd uitgebreid onderzoek naar de samenstelling van de grond in de dijk. Bijvoorbeeld om te weten of er vervuiling in de grond zit, zodat we bij de uitvoering niet voor verrassingen komen te staan. Zo weten we beter hoe we een dijk het beste veilig kunnen maken. De komende weken onderzoeken we dit op de dijken langs de oostkant van Voorne-Putten. Klaas Sloots geeft aan wat bewoners er van merken: Langs de Aaldijk en Schuddebeursdijk in Spijkenisse zie je de komende weken mensen in de dijk boren voor grondmonsters. We verwachten heel weinig overlast voor omwonenden. Op de Wereldhavendagen op vrijdag 7, zaterdag 8 en zondag 9 september kunnen kinderen samen met het waterschap aan een echte dijk werken. Grondonderzoek Dijk hoeft niet altijd hoger voor meer veiligheid Het waterschap zorgt ervoor dat de dijken op de Zuid-Hollandse eilanden veilig zijn. Nu, maar ook in de toekomst. Sommige dijken moeten daarom breder of hoger worden. We versterken de komende jaren daarom zo n 60 kilometer op de Zuid-Hollandse eilanden. Bijvoorbeeld de dijken langs het Spui. Maar ook de Buitendijk en de Wantijdijk aan de oostkant van het Eiland van Dordrecht. heeft ze Dordtse dijken nu een plan gereed dat momenteel ter inzage ligt. Het is een misverstand dat dijken altijd hoger moeten zijn, aldus John Stam, projectmanager. De Dordtse dijken worden vooral breder aan de binnenkant. Daarmee beschermen ze de inwoners weer komende 50 jaar. John Stam op een dijk 8 september 2012 Open Monumentendag Spijkenisse gemaal De Leeuw van Putten 10 september 2012 Commissie Water 11 september 2012 Commissie Waterkering, (Vaar)wegen, Vergunningverlening 12 september 2012 Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken, Handhaving 22 september 2012 Dag van de Dijk Programma op 27 september 2012 Dijkwacht ben je 24 uur per dag Zware stormen, hoog water en veel regen. Echt weer om binnen te blijven. Maar niet dijkwachten van het waterschap. Bij extreem weer houden ze de dijken extra in de gaten en patrouilleren ze op de dijken. Dag en nacht als het nodig is. Om er voor te zorgen dat de dijken veilig blijven en u beschermen. Bijna alle 700 dijkwachten zijn vrijwilligers. Maar ook de mensen van het waterschap doen mee. Jessica Klein is een van die vrijwilligers: Door de spannende verhalen van mijn vader, zijn mijn zus en ik ook bij de dijkbewaking gekomen. Als dijkwacht ben je de oren en ogen van het waterschap. Tijdens de patrouille over de dijk geef je je bevindingen door. Aan de hand van die informatie kan het waterschap de nodige actie ondernemen. We zoeken nog vrijwillige dijkwachten op het Eiland van Dordrecht en aan de westkant van de Hoeksche Waard. Interesse? /dijkbewaking voor meer informatie en de vacatures. Neem een kijkje waterschap Op de Wereldhavendagen op vrijdag 7, zaterdag 8 en zondag 9 september kunt u een kijkje nemen waterschap. Op de Wilhelminapier in Rotterdam-Zuid laat zien wat het waterschap doet om de Zuid-Hollandse eilanden te beschermen tegen overstromingen. Er is zelfs een dijk gebouwd en kinderen kunnen helpen aan het versterken van de dijk. Ook kunt u een kijkje nemen achter de schermen zuiveren van rioolwater. Op de rioolwaterzuivering Hoogvliet laten we u zien hoe jaarlijks vele miljoenen liters afvalwater in de 22 rioolwaterzuiveringen in het werkgebied van het waterschap reinigt. De excursie, die voor jong en oud de moeite waard is, kunt u boeken in het reisbureau van de Wereldhavendagen in het Drijvend Paviljoen. Dat ligt in de Rijnhaven, tegenover het Luxor Theater. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

9 september 2012 Schone sloten voor droge voeten Om er voor te zorgen dat als het flink regent het water goed kan doorstromen in sloten, singels en plassen moet je die watergangen onderhouden. Door het schoonmaken van de sloot van afgevallen blad en vuil en het maaien van planten houden we droge voeten. Als het te lang droog is, kan er via de sloten water aangevoerd worden. Sloten die ondiep zijn geworden door vuil of dichtgegroeid zijn met riet, daar kan het water niet doorstromen. Ook de kwaliteit van het water in niet goed onderhouden sloten, singels en plassen wordt minder. Het water stinkt en er leven weinig of geen vissen in. onderhoudt zogenoemde hoofdwatergangen op de Zuid-Hollandse eilanden. Ook eigenaren van scheidingssloten tussen tuinen, akkers of weilanden moeten ieder jaar samen deze sloten onderhouden. Vanaf 1 december controleert of al die duizenden kilometers aan sloten en slootjes schoon zijn. Dat noemt het waterschap schouwen. 22 september 2012 Dag van de Dijk Programma op 27 september 2012 Baggeren Sloten, plassen en singels worden ieder jaar schoongemaakt. Maar naast dit jaarlijkse maaionderhoud zorgt het waterschap ook voor het baggeren van de sloten. We hebben daarvoor ons werkgebied verdeeld in vakken, die elke zes of zeven jaar worden aangepakt door baggermachines of -bootjes. Door te baggeren haalt het waterschap de modder op de bodem van de sloot weg en daarmee krijgt de sloot weer de juiste diepte en breedte. De breedte- en dieptematen van elke sloot staan genoteerd in een systeem, die we legger noemen. Met de maten kunnen we bij uitrekenen hoeveel bagger er uit een sloot moet worden gehaald om de sloot weer op de vastgestelde breedte en diepte te krijgen. Daarmee garandeert Hollandse Delta de goede doorstroming en goede waterkwaliteit, legt Leon Nieuwland van uit. Hij rekent ons voor dat dit najaar zo n kubieke meter bagger boven water haalt. Dat zijn ongeveer 900 eengezinswoningen vol bagger uit de sloot. Kaarten met de gebieden die nu tot december baggert staan op de : /onderhoud. Regenwater in aparte rioolbuis Schoon regenwater stroomt meestal samen met vervuild afvalwater uit huizen en bedrijven in de gemeentelijke riolering om daarna schoon gemaakt te worden in een rioolwaterzuivering van het waterschap. Steeds vaker echter wordt het regenwater, wat eigenlijk al schoon is, via een aparte buis opgevangen en direct afgevoerd naar een sloot of singel. Afkoppelen noemen we dat. Dit bespaart geld en energie. En omdat de riolering dus minder vol is, zijn er bij hevige regenval minder overstorten nodig. Deze noodoverlopen storten bij een overschot aan rioolwater over in de sloot en vervuilen dan het slootwater. Woont u in een straat of buurt waar regenwater en afvalwater zijn gescheiden, let u er dan wel op dat het regenwater op weg naar de sloot schoon blijft. Hoe? Een emmertje sop daarom niet door een putje op straat spoelen, of uw hond uitlaten in de goot. Was uw auto niet op straat. Vuil, vet en olie zijn schadelijk voor het waterleven in de sloot. Bijzondere waterkeringen getest Niet alleen dijken, duinen en kademuren beschermen ons tegen wateroverlast. heeft ook een aantal bijzondere waterkeringen. Zo zitten er bijvoorbeeld grote waterdichte deuren in de spoortunnel van de Hoge Snelheid Lijn (HSL) in de omgeving van Zwijndrecht. In de HSL zijn ook beweegbare waterkeringen bij Mookhoek en de Molendijk die ook dit jaar zijn getest. In de Hoeksche Waard bij Goudswaard en Nieuw Beijerland worden dijkdoorgangen afgesloten met aluminium schotten, ook coupures genoemd. Op 26 september is er de jaarlijkse vloedschotten test in Dordrecht. Tijdens deze inspectie worden aluminium schotten ingepast aan de gevels van de panden aan de Prinsenstraat, Voorstraat en Riedijk. We testen of alle schotten, bevestigingsmiddelen en schotbalken in optimale staat zijn. Deze voorzieningen beschermen het centrum van Dordrecht bij hoge waterstanden omdat ze kunstmatig de waterkering verhogen, aldus Niels Robbemont, calamiteitencoördinator van. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

10 oktober 2012 Wegen en fietspaden aangepakt Denk mee met uw waterschap wil graag weten wat u van het werk van het waterschap vindt. Ook wil Hollandse Delta inwoners, agrariërs en andere ondernemers van de Zuid-Hollandse eilanden vragen waar en hoe het waterschap de service kan verbeteren. Om antwoorden te krijgen op de vragen heeft het waterschap een burgerpanel gevormd waarin u met ons kunt meedenken. Hoe werkt dat? vraagt u hooguit vier keer per jaar om mee te werken aan een online onderzoek. U krijgt daarvoor een uitnodiging per . Als u een keer niet in de gelegenheid bent om aan een onderzoek mee te doen, is dat geen enkel probleem. Wat vindt u van onze?, is een voorbeeld van een vraag die u via het burgerpanel stelt. Deze maand gaan de leden van het burgerpanel weer voor het waterschap aan de slag. Doet u mee? Kijk dan voor alle informatie op. zorgt voor het onderhoud van ongeveer 1600 kilometer wegen en fietspaden. De meeste daarvan gaan door polders en over dijken. Het waterschap is het hele jaar door bezig met het onderhoud van de waterschapswegen. Kleine reparaties voert het waterschap direct uit. Je moet dan denken aan het opvullen van gaten in het wegdek en het vervangen van stukjes asfalt, zegt opzichter Fred Kunst van. Ook de wegbermen horen wegenonderhoud. We vullen de gaten aan, maaien het gras en snoeien struiken en bomen. Naast deze kleine reparaties is er ook regelmatig groot onderhoud aan de wegen nodig. Dan gebeuren de grote reparaties en vervangen we delen van het wegdek in zijn geheel. Het groot onderhoud van 2012 is bijna klaar. Deze maand zijn we aan het werk op het eiland IJsselmonde, zegt Kunst. De planning staat op de van het waterschap. Maar een planning voor wegwerkzaamheden is nooit honderd procent zeker, waarschuwt Kunst. Het weer kan een grote spelbreker zijn. Wanneer het regent kun je bijvoorbeeld niet asfalteren. 1 oktober 2012 Begin gesloten seizoen, begin van het dijkbewakingsseizoen tot 1 april november 2012 Commissie Water 6 november 2012 Commissie Waterkeringen, (Vaar)wegen, Vergunningverlening 7 november 2012 Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken, Handhaving Meten is weten ook voor het waterschap Gratis met de klas naar een zuivering zuivert jaarlijks miljoenen liters afvalwater van huizen en bedrijven. Dit afvalwater komt door de wc, de gootsteen, de wasbak en het doucheputje in het riool. Via regenpijpen en straatputten stroomt er veel regenwater in het riool en bedrijven lozen hun afvalwater erin. Al dat rioolwater wordt gezuiverd in de zuiveringsinstallaties van het waterschap. Wij vertellen graag aan scholen wat we doen. Daarom organiseren we gratis excursies hoogste groepen van het basisonderwijs naar onze rioolwaterzuiveringen. Dit jaar kwamen al ruim 70 groepen leerlingen van basisscholen op excursie naar onze zuiveringen. De reacties na afloop zijn vrijwel altijd positief. Na een week wisten de kinderen nog bijna alles te vertellen. Dit betekent dat de informatie duidelijk, interessant en begrijpelijk was, schrijft een van de scholen. Het bezoek duurt maximaal anderhalf uur. Het aanmeldingsformulier gratis rondleidingen staat op: / lerenoverwater. ontvangt de aanmelding graag vier weken van tevoren. Zonder meetgegevens, kaarten en tekeningen kan het waterschap niet werken. Aanleg en onderhoud van een weg, dijk of sloot staat of valt met betrouwbare informatie. Daarmee zien we bijvoorbeeld of het tijd wordt voor een nieuwe asfaltlaag op een weg. Maar ook meet het waterschap de waterkwaliteit en kan dan tijdig maatregelen nemen als die niet goed is. Bijvoorbeeld het doorspoelen van een sloot. Bij alle rioolwaterzuiveringen meten we hoe het staat met het binnenstromende rioolwater en wat de kwaliteit is van het gezuiverde afvalwater. Waterpeilen worden afgelezen om te zien of er te veel of te weinig water in een sloot staat. Op de waterschapswegen wordt regelmatig de snelheid door displaypanelen gemeten. En om droge voeten te houden krijgen alle belangrijke dijken en duinen regelmatig apk-keuring. In totaal uit van zo n 350 kilometer! Zo kan zien of de dijk nog veilig is of nog versterkt moet worden. Meer weten? Kijk eens geoportaal op de. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

11 november 2012 Is uw sloot al schoon? In december controleert het waterschap of alle sloten, singels en plassen, groot en klein, goed schoon zijn gemaakt. Dat noemt het waterschap schouwen van de watergangen. De schouwmeesters van controleren in totaal kilometer water. Het controleren wordt ter plaatste gedaan met computers waar alle gegevens van de te controleren sloot in staan. Al die sloten moeten winter schoon zijn. De sloten moeten zijn schoongemaakt van afgevallen blad en vuil en de begroeiing van waterplanten moet zijn gemaaid. Dan kunnen de sloten de winterse neerslag opvangen en afvoeren, vat Dirk van der Weide samen. Hij is schouw coördinator van het maai- en schoonmaakwerk. De schoonmaak is een jaarlijks terugkerende klus beheerders en eigenaren van de sloten. Maar het moet gebeuren, willen we hier in de polders droge voeten houden in de wintertijd, merkt de schouw coördinator op. 22 november 2012 waterschapshuis, Ridderkerk Laat de winter maar komen De zoutloodsen van zijn vol. Onder begeleiding van Klaas Wilschut, gladheidbestrijder bij is ton steenzout in opgeslagen. In Strijen, Oude Tonge, Zuid-Beijerland, Brielle en Zuidland ligt kilo klaar voor het strooien van waterschapswegen en - fietspaden buiten de bebouwde kom. Binnen de bebouwde kom is de gemeente aan zet. We strooien met steenzout omdat dit grove zout uit de Duitse zoutmijnen ook prima kan worden gebruikt voordat het glad wordt. Gemiddeld voert zo n 30 strooibeurten per seizoen uit. De gladheidcoördinator volgt de strooicombinaties op de voet via een digitaal systeem en heeft als dat nodig is telefonisch contact met ze. Hij houdt bovendien de wegdek-temperatuur en de weersvoorspellingen in de gaten. Aan de hand van de temperatuur van het wegdek, de vochtigheid en de weersvoorspellingen stellen we het aantal gram strooizout per vierkante meter wegdek in. Als we uit voorzorg gaan strooien is dat 8 gram per vierkante meter. Op onze staat voor elke regio van het waterschap een kaart met de wegen waar we strooien, vult hij aan. Praten over de begroting Ook in 2013 zorgt het waterschap voor veilige dijken en duinen, voldoende en schoon water in sloten en plassen, veilige wegen en fietspaden buiten de bebouwde kom en voor het zuiveren van het afvalwater van huishoudens en bedrijven in Zuid-Holland zuid. Daarvoor maakt een begroting van de kosten. Op basis daarvan betaalt u belasting. Het algemeen bestuur praat op 22 november over de begroting voor Het voorstel van het dagelijks bestuur is om de belastingopbrengst met een 0,5 procent te verhogen. Dat betekent niet voor alle belastingbetalers een verhoging. Zo betaalt een gezin met een huurwoning in Zuid-Holland zuid in , dat is iets minder dan in Dit komt omdat de hoogte van de aanslag afhankelijk is van de persoonlijke situatie van de belastingplichtige. De samenstelling van het huishouden, de waarde van onroerend goed en de hoeveelheid grond spelen daarbij onder meer een rol. De begroting en daarin de waterschapstarieven voor 2013 vindt u op de van het waterschap. U kunt de begrotingsbehandeling op 22 november in het waterschapshuis ook bijwonen. De vergadering begint om. Schoonmaken rioolwater U gebruikt zo n 125 liter water per dag om mee te koken, te douchen en het toilet door te spoelen. Al dat schone water wordt vies en verdwijnt door het afvoerputje in de riolering. maakt uw afvalwater in 22 zuiveringen schoon en zorgt zo voor gezond water in rivieren. Het zuiveren van het afvalwater van bedrijven en huizen is een biologisch proces en er wordt geen gebruik gemaakt van chemische stoffen. Alle zuiveringen van werken zo. Rioolwaterzuivering Dokhaven, in hartje Rotterdam, is de enige zuivering in Nederland waar dat ondergronds gebeurt. Deze maand is deze rioolwaterzuivering 25 jaar in bedrijf. Terwijl bewoners in het parkje van Dokhaven hun hondje uitlaten of even op een bankje van het zonnetje genieten, wordt onzichtbaar onder hun voeten schoongemaakt. Elk uur duizenden liters afvalwater van bijna een half miljoen inwoners. En voor alle zuiveringen geldt: 24 uur per etmaal, 7 dagen per week. onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

12 december 2012 Stormseizoen De kans op slecht weer wordt na 1 oktober groter en daarom worden er vanaf dat moment geen werkzaamheden uitgevoerd die de dijken kunnen verzwakken. Het verleggen van kabels en leidingen stellen we bijvoorbeeld in de winter uit. Wel inspecteren we s winters de dijken om te kijken of er bijvoorbeeld geen bomen zijn omgewaaid. Die kunnen grote kuilen veroorzaken die de dijk kunnen verzwakken, legt Jaap de Blok, teamleider Beheer en Onderhoud uit. Het winterklaar maken van de dijken begint aan het eind van de zomer. Alle grasmatten worden nagekeken. Kale plekken worden gerepareerd en andere onregelmatigheden aangepakt. Ook controleert het waterschap de sluitmiddelen van de dijken. Sluisdeuren, inzetstukken, sluitbalken, alles lopen we na, aldus Jaap de Blok. De dijken in het gebied van zijn er op gemaakt om bij slecht weer en hoge waterstand droge voeten te houden. En als het echt heel slecht weer is, kunt u vertrouwen op de calamiteitenorganisatie van het waterschap. Deze organisatie bestaat uit honderden vrijwilligers die in deze omstandigheden de dijken nog eens extra inspecteren. Ze zijn dan de ogen en oren van het waterschap. Op de leest u meer over de dijkwachtorganisatie. Geen oliebollenvet door het riool Het zuiveren van rioolwater is een biologisch proces met bacteriën. Bij winterse temperaturen gaat dit natuurlijke proces langzamer. Ook gaat het zuiveren langzamer omdat het koude afvalwater in het riool ook nog eens mengt met nog kouder smeltwater. Bovendien heeft strooizout dat via de straatputten in het riool komt een nadelig effect op het natuurlijke zuiveringsproces. De zuiveringen passen het zuiveringsproces aan aan de winterse omstandigheden, zodat het afvalwater even schoon wordt als in de zomer. Het is nu ook de tijd van oliebollen bakken in vet of frituurolie. Vet en olie mag niet in het riool weggegooid worden. Het oliebollen- en frituurvet stolt namelijk in uw leidingen of die naar de zuiveringen. Deze raken dan verstopt. Ook kunnen er onderdelen van de zuiveringsinstallatie door het gestolde vet vastlopen. Gooi daarom geen vet of olieresten in het riool. Lever het in bij milieuparken of gooi het verpakt in de afvalcontainer. Waterschap strooit wegen en fietspaden In de zoutloodsen van ligt ongeveer 1,5 miljoen kilo strooizout klaar voor de gladheidbestrijding. In Strijen, Oude Tonge, Zuid-Beijerland, Brielle, Goedereede en Zuidland is het steenzout opgeslagen om er bij gladheid en sneeuwval voor te zorgen dat u er op de waterschapswegen zo weinig mogelijk last van heeft, laat Klaas Wilschut, gladheidcoördinator van weten. De doorgaande wegen, openbaar vervoer routes en fietsschool routes komen het eerst aan de beurt. Wegen die niet veel gebruikt worden en toeristische fietspaden worden door het waterschap niet in de strooiroutes opgenomen. Op de van kunt u de actuele strooiroutes vinden op de Zuid-Hollandse eilanden. Behalve op het Eiland van Dordrecht, want daar beheert en onderhoudt geen wegen. Als koning winter toeslaat gaat het waterschap op weg om het wegennet van begaanbaar te houden. De bijna 30 strooivoertuigen werken in nog geen drie uur een strooiroute af. in de winter Het waterschap zorgt ervoor dat er voldoende water in sloten en singels is door water in te laten vanuit de rivieren. Bij vorst zal het waterschap het in- en uitlaten van water zoveel mogelijk beperken om de aangroei van ijs niet te verstoren. Als het dooit voert het waterschap het gesmolten ijs zo snel mogelijk af. Het waterschap gaat niet over de kwaliteit van het ijs. adviseert iedereen om nooit in de buurt van gemalen te schaatsen of te sleeën. Het ijs is daar altijd onbetrouwbaar doordat het water er in beweging blijft. In ondiepe sloten en singels kunnen na een vorstperiode dode vissen voorkomen. Daarvoor kunt u het waterschapsloket bellen. Daar kunt u ook dode watervogels melden. Als u watervogels ziet die vastgevroren zitten in het ijs, belt u dan met de dierenambulance. En als u eendjes wilt voeren, doe dat dan op het land. Zorg ervoor dat het brood niet in het water komt. Veel voedsel in het water betekent dat er bij warmer weer bacteriën groeien die blauwalg veroorzaken. 7 januari 2013 Commissie Water 8 januari 2013 Commissie Waterkeringen, (Vaar)wegen, Vergunningverlening 9 januari 2013 Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken, Handhaving 24 januari 2013 onze Waterschap houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de water keringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: Kijk /

Waterschapsbelasting 2015

Waterschapsbelasting 2015 Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Les 3 - Het waterschap

Les 3 - Het waterschap Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.

Nadere informatie

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit

Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit We leven in een land vol water. Daar genieten we van. We zwemmen, vissen, besproeien de tuin, varen in bootjes en waarderen

Nadere informatie

Sterke dijken. veilig wonen en werken

Sterke dijken. veilig wonen en werken Sterke dijken veilig wonen en werken Bij mijn vaste rondje op de dijk viel mij weer op hoe bijzonder het eigenlijk is. Aan de ene kant de rivier, aan de andere kant ons dorp. Bij hoogwater is dat extra

Nadere informatie

Regenwater leid je niet om de tuin!

Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om

Nadere informatie

Nieuwsbrief Agrariërs

Nieuwsbrief Agrariërs Nieuwsbrief Agrariërs Baggeren landelijk gebied 2014 en 2015 Eén van de verbeteringen voor baggeren in landelijk gebied is het invoeren van meerjarige contracten. Hierdoor is voor minimaal 2 jaar en maximaal

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende

Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende water. Veilig achter dijk, duin en kade 787 kilometer aan

Nadere informatie

waterschap Hollandse Delta

waterschap Hollandse Delta januari 2014 Nieuwe jeugdbestuurder aan de slag Thijs Weidenaar uit Dordrecht is op 6 januari door dijkgraaf Jan Geluk benoemd als jeugdbestuurder van. De 15-jarige scholier neemt het stokje over van Rosanne

Nadere informatie

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de

Nadere informatie

De Friese Waterketen: samen besparen!

De Friese Waterketen: samen besparen! De Friese Waterketen: samen besparen! Weet u het antwoord? Drinkwater; waar halen we dit vandaan? Hoeveel water gebruikt u per dag? Auto naar de wasstraat of zelf wassen? Waterbelasting, rioolheffing,

Nadere informatie

WATERSCHAPSBELASTINGEN 2013 in het gebied van Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht

WATERSCHAPSBELASTINGEN 2013 in het gebied van Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht WATERSCHAPSBELASTINGEN 2013 in het gebied van Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht In het gebied waar u woont, werkt en/of eigendommen heeft, is Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht verantwoordelijk

Nadere informatie

waterschap Hollandse Delta

waterschap Hollandse Delta januari 2013 Overleven met water Leen Naaktgeboren, Els Dekker en Cor Visser waren in 1953 nog kinderen. Zij vertellen hun persoonlijke herinneringen camera. heeft de film Overleven met water gemaakt voor

Nadere informatie

Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er?

Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er? Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er? Werken aan Alle medewerkers bij het waterschap.. (of ze nu binnen òf buiten aan het werk zijn)...werken aan: veilig Sterke en veilige dijken

Nadere informatie

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Water in beeld Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Waterschap Brabantse Delta zorgt zowel voor de aan- en afvoer van water als ook voor de kwaliteit ervan. Zo kunnen recreanten op

Nadere informatie

Programma. begroting 2019

Programma. begroting 2019 Programma begroting 2019 s n o e w n e v e Waar g? t i u n a a d l ge Sterke dijken en duinen, veilige wegen in het buitengebied, schoon en voldoende oppervlaktewater in de Zeeuwse waterlopen en sloten.

Nadere informatie

waterschap Hollandse Delta

waterschap Hollandse Delta Het hanteerde tot op heden een het werkgebied van het. Concreet betekent De contactgegevens staan op: /baggeren Dordrecht 5-dagenregeling staat op: /baggeren meldingen of klachten kunt u bellen met het

Nadere informatie

watermanagement Alles over uw rioolaansluiting informatie voor eigenaren van woningen of andere panden

watermanagement Alles over uw rioolaansluiting informatie voor eigenaren van woningen of andere panden watermanagement Alles over uw rioolaansluiting informatie voor eigenaren van woningen of andere panden Waarom deze folder? Iedere woning en elk bedrijf in Rotterdam hebben een aansluiting op de gemeentelijke

Nadere informatie

Schoon water. Hoe zuiveren wij uw afvalwater?

Schoon water. Hoe zuiveren wij uw afvalwater? Schoon water Hoe zuiveren wij uw afvalwater? Welkom bij een van de rioolwaterzuiveringsinstallaties van Waterschap Peel en Maasvallei. Schoon regenwater kan prima worden opgevangen in een regenwaterbuffer.

Nadere informatie

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

Lespakket. Rioolwaterzuivering. Genoeg schoon water voor iedereen. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lespakket. Rioolwaterzuivering. Genoeg schoon water voor iedereen. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lespakket Rioolwaterzuivering Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lespakket Rioolwaterzuivering Informatie voor de leerkracht Het

Nadere informatie

Wat doet het waterschap voor de wegen?

Wat doet het waterschap voor de wegen? Lesbrief wegen Wat doet het waterschap voor de wegen? Veilige wegen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta 1 Veilige wegen Sommige waterschappen zoals waterschap Hollandse

Nadere informatie

Nieuwsbrief augustus 2014

Nieuwsbrief augustus 2014 Nieuwsbrief augustus 2014 Reeuwijkse Plassen schoner en mooier Het hoogheemraadschap van Rijnland neemt tot 2015 verschillende maatregelen die samen zorgen voor de verbetering van de waterkwaliteit en

Nadere informatie

zo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer

zo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer gemeente Ede november 2007 Regenwater afkoppelen? zo doet u dat! De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer van uw dak af te koppelen. Of u bent dit

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in 4 Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in Het land mag niet te droog of te nat zijn Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor het juiste waterpeil 5 De taak Het hoogheemraadschap

Nadere informatie

Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015

Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk

Nadere informatie

EEN BODEM VOOR WATER

EEN BODEM VOOR WATER EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De

Nadere informatie

Bestrijding exotische waterplanten

Bestrijding exotische waterplanten Bestrijding exotische waterplanten Exotische waterplanten komen sinds circa 2000 steeds meer voor in sloten en vaarten. Door de sterke, woekerende groei belemmeren ze de doorstroming van de watergangen.

Nadere informatie

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het Nieuwsbrief 1, februari 2007 Waterbeheer Putten Werken aan schoon en voldoende water op Putten Waterschap Hollandse Delta gaat de komende jaren de waterhuishoudkundige situatie op het eiland Putten verbeteren.

Nadere informatie

Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud

Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud Wat is gewoon onderhoud? Gewoon onderhoud is het jaarlijks verwijderen van een overmaat aan begroeiing, vuil enzovoort dat zich in en direct naast de watergang

Nadere informatie

o Heuvelachtig o Platteland o Boven zeeniveau o Plat o Stad o Onder zeeniveau

o Heuvelachtig o Platteland o Boven zeeniveau o Plat o Stad o Onder zeeniveau Vragenlijst overstromingen Deze vragen zijn niet bedoeld als een test. Je krijgt er geen cijfer voor. 0. Waar woon je?. In welke klas zit je?... 1. Hoe zou je het gebied waarin je woont omschrijven? (kies

Nadere informatie

Het riool. Wat te doen bij verstoppingen en hoe werkt het riool?

Het riool. Wat te doen bij verstoppingen en hoe werkt het riool? Het riool Wat te doen bij verstoppingen en hoe werkt het riool? Rioolverstopping? Wat is een verstopping? Er is een verstopping als water in uw huis niet meer weg kan. U merkt dat bijvoorbeeld doordat

Nadere informatie

Figuur 1 Zuiveringsinstallatie

Figuur 1 Zuiveringsinstallatie Richtlijn 91/271/EEG: Situatierapport ex artikel 16 Nederland, situatie op 31 december 1998 Inzameling, transport en behandeling van afvalwater in Nederland Bij allerlei activiteiten in huis en bedrijf

Nadere informatie

Water en vocht in of rond uw huis?

Water en vocht in of rond uw huis? Water en vocht in of rond uw huis? Een ondergelopen kelder, schimmel in de badkamer, een tuin die blank staat. Meestal moet u, als (huis)eigenaar, erfpachter of huurder waterproblemen zelf verhelpen. In

Nadere informatie

Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van

Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van sloten, beken en rivieren. Het waterschap meet hoeveel meststoffen

Nadere informatie

Beter omgaan met hemelwater

Beter omgaan met hemelwater Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer, DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn

Nadere informatie

Het regent, het regent

Het regent, het regent Het regent, het regent Wat te doen bij een veranderend klimaat? Naam: Stefan Meijer (gemeente Heiloo) en Hartger Griffioen (LNH) Datum: donderdag 15 januari 2015 Even voorstellen Stefan Meijer 37 jaar

Nadere informatie

Ruimte voor water. in het rivierengebied

Ruimte voor water. in het rivierengebied Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden

Nadere informatie

Dijken, water en wegen

Dijken, water en wegen Dijken, water en wegen Met ansichtkaarten! Waterschapswaaier Het kan flink waaien in Zeeland. Gelukkig waait het waterschap niet met alle winden mee. U vindt ons in alle windstreken, van Tholen tot Sluis

Nadere informatie

Wateroverlast in de Westelijke Langstraat

Wateroverlast in de Westelijke Langstraat Wateroverlast in de Westelijke Langstraat Wateroverlast Westelijke Langstraat Westelijke Langstraat is van oudsher een nat gebied waar afwatering belangrijk is. Dat is duidelijk te zien aan de vele slagen

Nadere informatie

Wat de waterschappen voor je doen.

Wat de waterschappen voor je doen. Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de

Nadere informatie

Wat weet je van water?

Wat weet je van water? Vragenset Wat weet je van water? Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Wat weet jij van (schoon) water? Het waterschap zorgt voor

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

Naam: WATER. pagina 1 van 8

Naam: WATER. pagina 1 van 8 Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te

Nadere informatie

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN INLEIDING Foto: Timo Tijhof, Creative Commons OP PEIL BRENGEN Voor iedereen is het belangrijk dat er genoeg schoon water

Nadere informatie

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in VERKIEZINGS- PROGRAMMA 2015-2019 WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in Flevoland Bouwen We Samen Onze lijsttrekker stelt zich aan U voor Ik ben trots op Flevoland Trots op de MAG ik mij even aan U voorstellen,..

Nadere informatie

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water.

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Watersysteembeheer: (presentatie Anita 15 januari) Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Voldoende water: Stuwen, gemalen en waterinlaat, toegankelijkheid gebied d.m.v. waterlopen.

Nadere informatie

Watercalamiteiten voor communicatieadviseurs. 11 juni 2012

Watercalamiteiten voor communicatieadviseurs. 11 juni 2012 Watercalamiteiten voor communicatieadviseurs 11 juni 2012 Programma Introductie Voorstelronde Water gaat over grenzen: veel partijen Film Hoogwater in Groningen Zeven watercalamiteiten Samenwerking versterken,

Nadere informatie

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water Natuurvriendelijke oevers Droge voeten, schoon water VOOR WIE IS DEZE FOLDER BESTEMD? Deze folder is bestemd voor eigenaren van oevers die in aanmerking komen om hun oever natuurvriendelijk in te richten.

Nadere informatie

Riolering buitengebied Veelgestelde vragen en antwoorden

Riolering buitengebied Veelgestelde vragen en antwoorden gemeente Ede Riolering buitengebied Veelgestelde vragen en antwoorden U woont in een gebied waar het huishoudelijk afvalwater via een pompput op de drukriolering wordt geloosd. Omdat de werking van drukriolering

Nadere informatie

VRAAG PRODUCT/ DIENST VRAGEN OPMERKINGEN ANTWOORD ROUTE/PROCEDURE VOORTGANGS- CONTROLE Beschrijf hier de categorie van het product

VRAAG PRODUCT/ DIENST VRAGEN OPMERKINGEN ANTWOORD ROUTE/PROCEDURE VOORTGANGS- CONTROLE Beschrijf hier de categorie van het product WATERVRAGEN VRAAG PRODUCT/ DIENST VRAGEN OPMERKINGEN ANTWOORD ROUTE/PROCEDURE VOORTGANGS- CONTROLE Beschrijf hier de categorie van het product Welke vragen moeten worden gesteld om het probleem duidelijk

Nadere informatie

Hoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002

Hoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002 Wat is er, met dit advies gebeurt? Hoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002 Titel:Nederland onder laten lopen is dat beleid? Arcadis geef een advies

Nadere informatie

Verantwoord waterbeheer

Verantwoord waterbeheer Verantwoord waterbeheer Laten we geen water gaan rondpompen Droge voeten, schoon water Verantwoord waterbeheer.indd 1 20-2-2014 15:29:38 Het waterpeil in een polder wordt beheerd en geregeld door het hoogheemraadschap

Nadere informatie

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek?

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? Hallo allemaal, welkom in dit waanzinnige park voor jong en oud! Vandaag krijgen jullie de kans om dit park in het echt te openen met elkaar. Dit gaan we doen op

Nadere informatie

Miezeren of plenzen...

Miezeren of plenzen... Miezeren of plenzen... voor elke bui de juiste aanpak Voor onze beleving én de manier waarop we met regen (moeten) omgaan, maakt het uit hoeveel water er naar beneden komt. Die hoeveelheid kan per bui

Nadere informatie

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een

Nadere informatie

Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen

Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen Waterbewustzijn Molenhoek Rogér Derksen 1 AGENDA MOLENHOEK KLIMAATBEWUSTZIJN 1. Voorstelrondje 2. Presentatie en achtergrond 3. Vragen 2 Voorstellen Rogér Derksen Projectleider civiele techniek, adviseur

Nadere informatie

Retourtje Water. Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum. Lay-out Agnes Bergveld

Retourtje Water. Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum. Lay-out Agnes Bergveld Retourtje Water Uitgave: Amsterdams NME Centrum Retourtje Water Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum Auteur Mirella Vierveijzer Lay-out Agnes

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

Enquête Wetterskip Fryslan

Enquête Wetterskip Fryslan Enquête Wetterskip Fryslan Status: Afgesloten Begindatum: 14-08-2014 Einddatum: 12-09-2014 Live: 30 dagen Vragen: 15 Gedeeltelijk geantwoord: 35 (8,6%) Afgedankt: 0 (0%) Einde bereikt: 373 (91,4%) Totaal

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Groot onderhoud N473 in Delft

Veelgestelde vragen Groot onderhoud N473 in Delft Veelgestelde vragen Groot onderhoud N473 in Delft 1. Werkzaamheden Wat gaat er gebeuren? De provincie Zuid-Holland voert vanaf het voorjaar van 2015 groot onderhoud uit aan de N473. De N473 loopt van de

Nadere informatie

AANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8

AANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8 1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water

Nadere informatie

grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast?

grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast? grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast? grondwater doorgrond Grondwater bestaat uit regenwater en oppervlaktewater dat in de bodem is weg gezakt en kwelwater dat onder druk uit lager

Nadere informatie

Gescheiden riolering voor bestaande woningen

Gescheiden riolering voor bestaande woningen Gescheiden riolering voor bestaande woningen een geschenk uit de hemel gebruik je nuttig. Daarom houden we hemelwater en afvalwater graag apart. WaT uit de hemel komt, hoort niet In de riolering Water

Nadere informatie

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk De kust is (niet) veilig! De dijk aan de kust van Petten ziet er zo sterk en krachtig uit, maar toch is hij niet

Nadere informatie

Rioolverstopping voorkomen en verhelpen

Rioolverstopping voorkomen en verhelpen Een verstopte riolering komt altijd ongelegen. U weet vaak niet direct wat de oorzaak is en waar de verstopping zit. In deze folder kunt u lezen hoe u een verstopping herkent en voorkomt, maar ook wat

Nadere informatie

Gemeente Meerssen. Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien

Gemeente Meerssen. Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien Gemeente Meerssen Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien Het regent, het regent Steeds vaker en steeds meer! Nederland en water horen onafscheidelijk

Nadere informatie

Nederland Waterland Basisonderwijs

Nederland Waterland Basisonderwijs Nederland Waterland Basisonderwijs Introductie Nederland is een land vol met water. Water in rivieren en meren. De zee klotst tegen onze duinen. En de zachte bodem van Nederland zit ook vol met water.

Nadere informatie

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater

Nadere informatie

Presentatie Wateroverlast. AOC Oost Almelo

Presentatie Wateroverlast. AOC Oost Almelo Presentatie Wateroverlast AOC Oost Almelo Inhoud - Intro wateroverlast - Afbeeldingen wateroverlast - Opdracht 1 Oorzaken wateroverlast - Oorzaken wateroverlast - Mogelijk oorzaken - Opdracht 2 Oplossingen

Nadere informatie

Waterhuishoudingsplan Schaapsloop voorbereiding rioolmaatregelen

Waterhuishoudingsplan Schaapsloop voorbereiding rioolmaatregelen Waterhuishoudingsplan Schaapsloop voorbereiding rioolmaatregelen Inventarisatie bereikbaarheidsplan, sessie 1 Maandag 10 juni 2013, Sloperbedrijf Van Putten Angela de Vries Rob de Haas Gemeente Valkenswaard

Nadere informatie

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond?

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond? Woordenschat les 8.1 Vervuilde grond? Afgraven en de afgraving Afgraven is de grond of aarde weghalen door te graven. De afgraving is de plaats waar de grond wordt weggenomen. Boren We boren een gat in

Nadere informatie

Hoofdstuk 35. Waterplan

Hoofdstuk 35. Waterplan Hoofdstuk 35. Waterplan Samenvatting De Leidenaren zijn evenals in voorgaande jaren overwegend positief over de kwaliteit van de Leidse wateren. Toch vindt bijna een kwart de kwaliteit onvoldoende. Ruim

Nadere informatie

Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, :52. Datum antwoord(en)*:

Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, :52. Datum antwoord(en)*: Technische vragen raad Purmerend Fractie: D66 Opsteller: Astrud Wildschut Betreft: Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Vijvers Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, 2019-19:52 Datum

Nadere informatie

Veelgestelde vragen schouw buitengewoon onderhoud

Veelgestelde vragen schouw buitengewoon onderhoud Veelgestelde vragen schouw buitengewoon onderhoud Wat is buitengewoon onderhoud? Het buitengewoon onderhoud omvat het op de juiste afmetingen (breedte, diepte en helling van taluds) houden van een watergang.

Nadere informatie

Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder

Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water

Nadere informatie

Regenwater in de tuin

Regenwater in de tuin Regenwater in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Voorkom verdroging Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten,

Nadere informatie

IN EEN VERRASSEND GROENE STAD...

IN EEN VERRASSEND GROENE STAD... IN EEN VERRASSEND GROENE STAD... Mogen groene daken niet ontbreken! eindhoven.nl/verrassendgroen 2 Een dynamische en bloeiende stad als Eindhoven fleurt op door een leefomgeving met nog meer groen. Een

Nadere informatie

Wijs met water! Verkiezingsprogramma

Wijs met water! Verkiezingsprogramma Wijs met water! Verkiezingsprogramma Waterschap Hollandse Delta Lijst 10 www.wijsmetwaterhollandsedelta.nl In uw handen ligt het verkiezingsprogramma van onze partij. Graag willen wij u kennis laten maken

Nadere informatie

Nieuwe riolering in uw straat

Nieuwe riolering in uw straat R Nieuwe riolering in uw straat Vervangen riolering Binnenkort wordt de riolering in uw straat vervangen. Wat doet de gemeente en waarvoor bent u verantwoordelijk? We hopen in ieder geval dat u zo min

Nadere informatie

Veilige dijken. Hoe veilig woont u?

Veilige dijken. Hoe veilig woont u? Veilige dijken Hoe veilig woont u? Wonen aan de Maas Veel mensen genieten van het wonen aan de Maas. Daar staat tegenover dat de Maas ook haar grillige en gevaarlijke kant kan laten zien. Limburg heeft

Nadere informatie

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart Wijkoverleg Aalsmeer Oost maandag 6 maart Onderwerp voor vanavond 1. Het hoogheemraadschap van Rijnland 2. Watersystemen en onderhoud 3. KRW2 Westeinderplassen en Bovenlanden 4. Watergebiedsplan Aalsmeer

Nadere informatie

Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak!

Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak! Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak! Gooi overtollige aquariumen vijverplanten niet in de sloot, maar in de GFT-bak. De veelal exotische planten kunnen in de sloot en ander buitenwater zorgen

Nadere informatie

Regenwater een hemels geschenk. Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer

Regenwater een hemels geschenk. Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer Regenwater een hemels geschenk Subsidiemogelijkheden voor hergebruik en afkoppeling afvoer Hergebruik en afkoppelen van regenwater Bouw- of verbouwplannen? Maak meteen uw regenwaterafvoer klimaatbestendig!

Nadere informatie

Waterbericht van Anita, zomer 2018.

Waterbericht van Anita, zomer 2018. Waterbericht van Anita, zomer 2018. Algemeen Bestuur waterschap Aa en Maas: Deze zomer waren er 2 AB-vergaderingen, een hele reeks commissievergaderingen voor het waterschapsbestuur en nog enkele informatieve

Nadere informatie

Waterhuishouding in de Contreie

Waterhuishouding in de Contreie Waterhuishouding in de Contreie Water speelt een belangrijke rol in de Contreie. Er is bij de ontwikkeling van deze woonwijk gekozen om het regenwater of te infiltreren in de bodem of hiermee de omliggende

Nadere informatie

Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte

Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte 1. Gemeentelijk gras wordt nog wel gemaaid maar niet meer afgevoerd; men gaat vaak over op klepelen of sikkelen. Dode bomen

Nadere informatie

Hoofdstuk 17. Waterplan

Hoofdstuk 17. Waterplan Hoofdstuk 17. Waterplan Samenvatting Dit hoofdstuk behandelt water als bron van overlast, als schaarstegoed en als leefkwaliteit. Drie op de tien Leidenaren heeft in of rond het huis wel eens te maken

Nadere informatie

Uw straat gaat open. vanwege werkzaamheden aan het riool

Uw straat gaat open. vanwege werkzaamheden aan het riool Uw straat gaat open vanwege werkzaamheden aan het riool DIENST Wijken Van lozen naar rioleren Afvalwater werd vroeger gewoon in sloten, grachten en rivieren geloosd. Dat was toen geen probleem. Water heeft

Nadere informatie

Naar veilige Markermeerdijken

Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn

Nadere informatie

DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur

DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E ttuinar u i n a r cchitectuur h i t c t u r EVEN VOORSTELLEN... C A P E plein ttuinarchitectuur u i n a r c h i t c t u u r

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard 2015-2019 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar

Nadere informatie

Notitie. 1. Beleidskader Water

Notitie. 1. Beleidskader Water Notitie Ingenieursbureau Bezoekadres: Galvanistraat 15 Postadres: Postbus 6633 3002 AP Rotterdam Website: www.gw.rotterdam.nl Van: ir. A.H. Markus Kamer: 06.40 Europoint III Telefoon: (010) 4893361 Fax:

Nadere informatie