De Brabantse N329 wordt Weg van de Toekomst

Transcriptie

1 De Brabantse N329 wordt Weg van de Toekomst Introductie en ambitie De gemeente Oss en de provincie Noord-Brabant hebben grootse plannen met de N329. Samen maken deze wegbeheerders de N329 tot een échte Weg van de Toekomst! De weg wordt het toonbeeld van duurzaamheid en zichtbare vernieuwing. Met aandacht voor people, planet en profit en een weg die qua beleving daadwerkelijk vernieuwend is. Waar ligt de N329? In Oss komen verschillende soorten vervoer samen: de spoorlijn Den Bosch-Nijmegen, een prachtige haven en de snelwegen A50 en A59. Voor de reconstructie ondervond het verkeer veel vertraging. De nieuwe N329 versterkt Oss als multimodaal knooppunt, het economisch centrum voor de regio. In de toekomst moet Oss goed bereikbaar blijven. Gedeputeerde Ruud van Heugten (links) en wethouder Jan van Loon (rechts) brengen een werkbezoek aan PleasantPass

2 Wat maakt de N329 een echte Weg van de Toekomst Karakter van de weg De N329 ligt aan de oostzijde van Oss en is één van de twee invalswegen van Oss vanaf de A50/A59. Het traject dat wordt aangepakt loopt van knooppunt Paalgraven in het zuiden tot de Merwedestraat in het noorden. Het traject is ongeveer 6,5 km lang en wordt verdubbeld van een weg met 2x1 rijstroken naar een weg met 2x2 rijstroken. De weg krijgt twee ongelijkvloerse kruisingen, drie fietstunnels en een ecoduct. Ontwerp Speciale aandacht wordt gegeven aan de vormgeving en inpassing van de weg in de omgeving. In de Ontwerprichtlijn N329 is de beeldkwaliteit van de weg en de inpassing in de omgeving vastgelegd. De spoortunnel, fietstunnels en onderdoorgang bij de Julianasingel zijn als één familie van kunstwerken vormgegeven. Omdat de N329 grenst aan natuurgebied Herperduin, is in het groenplan aansluiting gezocht bij dit specifieke heide- en bosgebied. Met brede bermen en een glooiende wadi voor de wateropvang. De veiligheid voor dieren wordt geborgd door de aanleg van dassentunnels en een natuurbrug voor middelgroot wild. Op die manier wordt ook de natuur aan beide zijden van de weg met elkaar verbonden. In tijd ziet het project er als volgt uit 2008 Plannen maken 2009 Ideeën verzamelen 2010 Voorbereiding uitvoering november 2010 Start reconstructie Werk in uitvoering Zomer 2013 Oplevering Samenwerking De Weg van de Toekomst maken we samen! Onder dit motto denken bedrijfsleven, kennisinstellingen én burgers mee bij het ophalen en uitwerken van de ideeën. Het resultaat is een ideeënboek met 200 ideeën voor een duurzame en innovatieve weg. Klik hier om het boek in te zien. We zijn transparant in wat er met de input van geraadpleegde partijen wordt gedaan, laten zien wat de afwegingen en argumenten zijn om al dan niet tot uitvoering van een idee over te gaan. Daarnaast realiseren we (innovatieve) vormen van samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen bij de uitvoering van goedgekeurde ideeën. In de ontwerprichtlijn N329 hebben landschapsarchitecten, kunstenaars en technici de vormgeving van de weg en de inpassing in het landschap uitgewerkt. Innovatieve aanbesteding Na de ideeënronde is het aanbestedingstraject opgestart om een aannemer te selecteren voor het uitvoeren van het project. Dit is op een vernieuwende manier gedaan. De aannemers zijn uitgedaagd om het plan verder te verbeteren. Alle aanbiedingen zijn niet alleen beoordeeld op prijs, maar ook op kwaliteit, met behulp van EMVI-criteria. De manier waarop de aannemers duurzaamheid en zichtbare vernieuwing aanboden, was doorslaggevend om de aanbesteding te winnen. In dit geval is de opdracht verleend aan Pro N329, een samenwerkingsverband tussen de bedrijven Ballast Nedam en Van Gelder. Ook is er veel aandacht voor samenwerking. Voorafgaand aan de aanbesteding is een marktconsultatie gehouden en tijdens de aanbestedingsprocedure is veel tijd ingeruimd voor inlichtingen- en vragenrondes. Geen overbodige luxe bij een vernieuwende uitvraag!

3 Resultaat Het resultaat van al deze inspanningen aan de voorkant, is een project met een Deze kwh/jaar wordt opgewekt met zonne-energie. Enerzijds met groot aantal duurzame en vernieuwende elementen. Sommige maatregelen zijn al zonnepanelen die op daken van gemeentelijke gebouwen worden aangebracht. eerder in de praktijk gebruikt en hebben bij andere bouwprojecten hun effectiviteit Anderzijds met 8 zonnebomen en 50 zonnebloemen die langs de weg staan. Op die laten zien. Andere zijn nog nooit vertoond. De combinatie en de breedte van het manier wordt het duurzame karakter van de weg zichtbaar voor de weggebruikers en pallet aan maatregelen maakt dat de N329 uniek te noemen is. omgeving. Energieneutraal en meer Ook wekken we op een andere manier energie op. In een deel van de weg zijn De N329 wekt zijn eigen energie op en doet dat op een duurzame manier. Alle asfaltcollectoren aangelegd die warmte opwekken. Door dit systeem te koppelen aan energie die voor verlichting, verkeerslichten en pompen nodig is, wordt met zonne- een gebouw direct langs de N329, kan het systeem voorzien in de verwarming en energie opgewekt. koeling van het gebouw. Het hergebruiken van beton uit de oude weg in de nieuwe De opgave begint met een zo laag mogelijke energiebehoefte. Door gebruik te weg leidt ook tot een besparing van energie en materiaal. maken van LED-verlichting en op delen van de weg de verlichtingsmasten te vervangen door LED-lampjes in het wegdek, is minder stroom nodig. Het dimmen CO2 van de verlichting en het hard uitzetten van systemen levert ook een besparing Een andere duurzame doelstelling van het project is om zo min mogelijk CO2 uit op. ProN329 heeft daardoor het energieverbruik van de weg van kwh/ te stoten in de bouwfase en deze uitstoot in Oss te compenseren. Voor aannemer jaar naar kwh/jaar weten terug te dringen. ProN329 een uitdaging die op alle plaatsen in zijn projectorganisatie ingrijpt. Het begint

4 al met het besef onder de werknemers dat met elke autorit en vrachtwagenrit CO2 Graag lichten we nog een paar andere bijzondere aspecten van de N329 toe: wordt uitgestoten. Bij de inkoop van asfalt en beton geldt niet alleen de prijs en kwaliteit, maar ook de vraag hoeveel CO2 uitstoot de productie oplevert en wat Flowman en Tovergroen sturen het verkeer de transportafstanden van de centrale tot de bouwplaats zijn. Een hele puzzel, Op de trajecten tussen de kruispunten brengen we een LED-lijn aan die automobilisten waarvoor ProN329 een systeem en werkprocessen heeft ontwikkeld die sturing begeleidt. Dit systeem heet Flowman. Als automobilisten hun snelheid aanpassen aan geven aan beslissingen met impact op de CO2 en monitoring van de uitstoot de lichtjes, krijgen ze groen bij de verkeerslichten tijdens de spits. Op andere tijden tijdens het project. fungeert de LED-lijn als oriëntatieverlichting. Het vrachtverkeer krijgt buiten de spits bij verkeerslichten langer groen. Dat heet Tovergroen. Het zorgt voor minder abrupt Deze werkwijze heeft ervoor gezorgd dat de CO2 uitstoot van 15 miljoen kilo in remmen, geeft minder milieuvervuiling en geluidsoverlast en verlengt de levensduur van dit project is teruggebracht naar 6 miljoen kilo! De resterende 6 miljoen kilo CO2 asfalt. Bekijk hier de video. wordt gecompenseerd met maatregelen in de omgeving van de N329. Denk daarbij aan het stimuleren van bedrijven en huishoudens om over te stappen van Veilig op weg als verkeersdeelnemer grijze naar groene stroom en het uitvoeren van energiescans bij bedrijven om hun Veiligheid op de weg en je veilig voelen als fietser en voetganger zijn belangrijk energieverbruik terug te dringen. De CO2 opgave blijkt dus een grote positieve geweest bij het ontwerp. Zo zijn de fietstunnels overzichtelijk, goed verlicht en is er een impact op de bedrijfsvoering te hebben, maar ook op de omgeving. Het mes snijdt communicatiesysteem. Dat systeem heet PleasantPass en geeft de fietser een veilig aan twee kanten. gevoel in de fietstunnel Singel Dit gebeurt via beeld en geluid. Een unieke ontwikkeling en landelijke primeur. Dit videofilmpje toont hoe PleasantPass werkt. Minder hinder en bereikbaarheid Duurzaamheid is ook: weinig hinder veroorzaken en de bereikbaarheid verbeteren voor de bewoners van Oss en omgeving. Dat realiseren we door: Tijdens het werken aan de weg informeren we burgers over de wegwerkzaamheden en eventuele hinder. Via onder andere onze website, mobiele app en sociale media; Geluidwerende voorzieningen; Stimuleren van slim reizen; Tijdelijke, veilige fietsbruggen; Tegengaan van stank, geluid en trillingen.

5 Delen van kennis De N329 Weg van de Toekomst is een voorbeeldproject voor Nederland. Wij willen onze in de praktijk opgedane kennis graag overbrengen aan geïnteresseerde bedrijven, overheden, scholieren en andere belangstellenden. Qua aanpak en resultaat kan het Brabant breed en wellicht zelfs nationaal als voorbeeld dienen. Innovatieve en duurzame elementen worden zichtbaar toegepast waarbij inhoud en proces kopieerbaar zijn naar andere wegenprojecten. De gemeente Oss en de provincie Brabant laten zien dat infraprojecten leuk kunnen zijn en niet al te lang hoeven duren als iedereen er de schouders onder zet. Dit is een voorbeeld project van integraal werken. Tot slot De N329 wordt in 2013 opgeleverd. De ervaringen tot nu toe laten zien dat duurzaamheid maatwerk is en dat vooral de energie- en CO2 opgave veel impact hebben op de omgeving, de werkwijze in de uitvoering en de effecten op duurzaamheid. Duurzaamheid kan heel specifiek worden vertaald naar een lokale situatie. Daarvoor is aan de voorkant een goede afweging nodig van de relevante duurzaamheidsaspecten en de ambitie die nagestreefd wordt. Het projectbureau N329 werkt dan ook mee aan de ontwikkeling van landelijke duurzaamheidstools die een goede afweging mogelijk maken, ook in nieuwe projecten. Educatie In het informatiecentrum N329 in Oss ontvangen we scholen en worden de leerlingen spelenderwijs in aanraking gebracht met techniek, duurzaamheid en de Weg van de Toekomst. Inmiddels hebben ruim 60 klassen deelgenomen. In de aanbesteding is specifiek opgenomen dat in het project leerwerkplekken, stageplaatsen en werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden aangeboden. Klik hier voor een filmpje. Inspiratie voor andere projecten Het projectbureau N329 organiseert informatiebijeenkomsten voor professionals, geeft presentaties tijdens congressen en beurzen, neemt deel aan business dagen. Zowel de aannemer als het projectbureau geven gastcolleges op MBO en HBO. Dit alles met het doel om te inspireren en ervaringen over te dragen.