ENERGIEKRANT DUURZAME 3 BEWUST CADEAUBON. WE WILLEN MET DE HELE WIjK EEN 10 VOOR ENERGIE SCOREN! SUBSIDIE VOOR BESPARENDE MAATREGELEN

Transcriptie

1 ENERGIEKRANT WE WILLEN MET DE HELE WIjK EEN 10 VOOR ENERGIE SCOREN! 10 voor Energie is een initiatief van de aangesloten gemeenten van Milieu & Afval Regio Breda. INWONERS AAN HET WOORD 10 voor Energie! Voor u ligt de speciale Energiekrant van de campagne 10 voor Energie! Centraal in deze campagne staan tien acties waarmee u thuis eenvoudig energie kunt besparen. Elders op deze pagina vertellen drie inwoners van Etten-Leur wat zij in hun huishouden doen om energie te besparen. Ik hoop dat deze inwoners ook u inspireren om in actie te komen. Want een bewust energiegebruik is noodzakelijk voor een gezond milieu én scheelt u in uw portemonnee. V.l.n.r. Ard Michielsen, Brigit roeloffs en Arno VerMunt Energiebesparing is noodzakelijk voor een gezonde toekomst. En wie verspilling voorkomt, merkt dat in zijn portemonnee. Twee goede redenen om bewust met energie om te gaan. Maar hoe doe je dat in je eigen huis? Tien voor Energie vroeg drie inwoners van Etten-Leur wat zij doen om een 10 voor Energie te scoren. Brigit Roeloffs (5) woont met haar man en drie bijna volwassen kinderen in een ruim vrijstaand huis in Etten-Leur. Ze vertelt: Voor mijzelf is het heel gewoon om bewust met energie om te gaan. Ik gebruik bijvoorbeeld overal spaarlampen, droog de was aan de lijn en laat de computer niet onnodig aanstaan. Dat scheelt in de kosten, want energie is niet goedkoop. De uitdaging is ook mijn kinderen te motiveren geen energie te verspillen. Voor hen is dat veel minder vanzelfsprekend dan voor mij. Ik wijs ze geregeld op onnodig energiegebruik én geef zelf het goede voorbeeld. Daardoor gaan ook zij steeds bewuster met energie om. En daar ben ik best een beetje trots op! CREATIEVE OPLOSSINGEN Ard Michielsen (38) woont met zijn gezin in een oud huis in de wijk Banakkers. Hij vertelt enthousiast: In ons oude huis is veel winst te boeken als het om het energie- en watergebruik gaat. Ik vind het heel leuk om daar creatieve oplossingen voor te bedenken. Zo heb ik bijvoorbeeld de oude stortbak in het toilet voorzien van een zelfgemaakte spoelstop. Dat scheelt enorm in het watergebruik. Verder neem ik kleine maatregelen om energie te besparen. Ik laat de TV bijvoorbeeld niet op stand-by staan of zet de thermostaat een graadje lager. Natuurlijk moet je het niet overdrijven. In de winter is het aangenaam warm in huis en als het regent gaat de was gewoon in de droger. Op die manier blijft energiebesparing leuk en de energierekening betaalbaar. DUURZAME ENERGIE Arno Vermunt (38) woont sinds kort in de wijk Schoenmakershoek en is bestuurslid van de wijkvereniging. Zijn nieuwbouwwoning heeft een duurzaam verwarmingssysteem. Daarbij wordt warmte uit de bodem gebruikt om de woning te verwarmen. Arno: Het is nog onduidelijk hoeveel we met dit nieuwe systeem besparen op de energierekening. De bewoners willen daar natuurlijk wél inzicht in. Daarom gaan we met de wijkvereniging uitzoeken hoe hoog het energiegebruik in de wijk is. We hebben alle huishoudens gevraagd de meterstanden maandelijks door te geven. Zo hopen we grip te krijgen op het energiegebruik én aanknopingspunten te vinden om dat omlaag te brengen. Zodat we met de hele wijk een tien voor energie kunnen scoren! TIPS EN IDEEëN Brigit, Arno en Ard volgen de campagne Tien voor Energie de komende weken op de voet. Ze hopen nieuwe ideeën op te doen om energie te besparen. Want over één ding zijn ze het eens: energiebesparing moet een gewoonte worden. Brigitte: Ik ben heel benieuwd wat ik in huis nog meer kan doen. Allereerst om de energierekening betaalbaar te houden. Maar ook omdat ik me verantwoordelijk voel voor de toekomst van mijn kinderen. Meer informatie over de campagne vindt u op Op deze site leest u alles over de campagne, energiebesparende maatregelen en subsidieregelingen. Ook vindt u er rekenvoorbeelden waarmee u direct ziet hoeveel geld u jaarlijks kunt besparen. Daarnaast kunt u tijdens de campagne profiteren van aantrekkelijke aanbiedingen van lokale bedrijven én u kunt mooie prijzen winnen. Verderop in deze krant leest u er alles over! Tot slot nodig ik u van harte uit voor de energiemarkt op woensdag 27 oktober in de Nieuwe Nobelaer. Hier presenteren lokale bedrijven diverse energiebesparende producten en kunt u al uw vragen over energiebesparing stellen aan onze vakspecialisten. Noteer deze datum dus vast in uw agenda! Al met al ben ik ervan overtuigd dat 10 voor Energie dubbele winst kan opleveren. Winst voor het milieu én winst voor uw portemonnee. Ik daag u dan ook graag uit om actief aan de campagne deel te nemen! Jean-Pierre Schouw Wethouder Milieu CADEAUBON Lever deze bon in tijdens de energieinformatiemarkt en ontvang een gratis schakelstekker! Kijk snel op pagina 8 voor meer informatie. 2 DUURZAME ENERGIE UIT DE AMERCENTRALE 3 BEWUST MET WARM WATER SUBSIDIE VOOR BESPARENDE MAATREGELEN 6 HANDIGE SITES DUURZAME ENERGIE 7 ALLES OVER ELEKTRICITEIT & ZUINIG DROGEN

2 Duurzame energie uit de Amercentrale Energiezuinig verwarmen KOKEN MET MINDER ENERGIE De Amercentrale is een baken in West-Brabant. Foto: Riesjard Schropp De Amercentrale in Geertruidenberg is met zijn koeltoren een baken in West-Brabant. De centrale produceert jaarlijks genoeg elektriciteit voor zo n drie miljoen huishoudens. Een steeds groter deel daarvan wordt op een duurzame manier opgewekt met biomassa. Van oorsprong is de Amercentrale een kolencentrale. Sinds 2001 gebruikt de centrale naast steenkool echter ook biomassa om energie op te wekken. Op dit moment draait de centrale doorlopend voor ongeveer dertig procent op biomassa. Daarmee is de Amercentrale koploper in Europa. Naar verwachting neemt het gebruik van biomassa de komende jaren verder toe. Succesvolle test Onlangs heeft Essent een succesvolle test uitgevoerd met het meestoken van meer dan vijftig procent biomassa. Tijdens de test werd steenkool vervangen door zogenaamde houtpellets, een speciaal soort houtkorrels. Uit de test bleek dat het mogelijk is gedurende korte tijd voor vijftig procent biomassa BON VOOR EEN GRATIS SCHAKELSTEKKER NAAM: ADRES: POSTCODE & PLAATS: IK DOE MEE AAN 10 voor Energie EN VOER DEZE ACTIES UIT: Lever bovenstaande bon volledig ingevuld in tijdens de energiemarkt in uw eigen gemeente. De eerste 100 bezoekers van de energiemarkt ontvangen tegen inlevering van deze bon een gratis schakelstekker. Per huishouden kan maximaal 1 bon worden ingeleverd. te gebruiken. Het is wereldwijd voor het eerst dat een kolencentrale op deze schaal overschakelt op biomassa voor de productie van duurzame energie. Mijlpaal Essent streeft er naar om in 2015 continu vijftig procent biomassa te gebruiken. Eind 2009 werd al een belangrijke mijlpaal bereikt: sinds de start in 2001 is drie miljoen ton biomassa ingezet om groene stroom te produceren. Genoeg voor anderhalf miljoen huishoudens. Om de doelstelling voor 2015 te halen, is nog een aantal investeringen nodig. Die worden naar verwachting de komende jaren gedaan. Nieuwe biomassa De nieuwste vorm van biomassa is de zogenoemde biocoal. Biocoal is een houtachtig soort biomassa dat is verhit tot maximaal 300 C. Daardoor ontstaat een product dat lijkt op steenkool. Dat maakt het mogelijk om biocoal samen met gewone kolen in energiecentrales te verstoken. Essent heeft hoge verwachtingen van het gebruik van biocoal en gaat er in de Amercentrale een grootschalige test mee doen. De komende vijf jaar zal naar verwachting meer dan ton steenkool worden vervangen door biocoal. Zo zorgt biocoal voor een sterke vermindering van de uitstoot van CO 2. Daarmee levert Essent een belangrijke bijdrage aan de realisatie van de Nederlandse klimaatdoelstellingen. Heeft u interesse om een kijkje te komen nemen in de Amercentrale? Doe dan mee aan de campagne 10 voor Energie! en maak kans op een excursie naar de Amercentrale van Essent. Op pagina leest u er alles over. ENERGIE UIT BIOMASSA? Biomassa is een ander woord voor plantaardig materiaal. Denk aan groente-, fruit- en tuinafval, hout of speciaal geteelde gewassen. Met biomassa kan energie worden opgewekt, bijvoorbeeld door verbranding. Dat is duurzame energie want biomassa raakt nooit op. Planten groeien immers steeds weer opnieuw. Daarvoor hebben ze CO 2 nodig. Om te groeien gebruikt een plant ongeveer evenveel CO 2 als vrijkomt bij het verbranden van een vergelijkbare plant. Er wordt dus geen extra CO 2 aan de atmosfeer toegevoegd. Daarom is energie uit biomassa duurzame energie! De campagne 10 voor Energie daagt u met tien acties uit om zelf eenvoudig energie te besparen. Op de poster in het midden in deze krant staan ze op een rijtje. Actie één, twee en drie gaan over het verwarmen van uw woning. Verwarming is de grootste kostenpost op uw energierekening. Actie 1: thermostaat een graadje lager Als u de thermostaat overdag één graad lager zet, bespaart u gemiddeld zeven procent op uw energieverbruik voor verwarming. Dat scheelt u ruim 60,- per jaar. Ook is het raadzaam om bij vertrek en een uur voor het slapen gaan de kamerthermostaat vijf tot zeven graden lager te zetten. En heeft u een verwarmingsketel met een waakvlam? Zet de waakvlam dan uit als u langer dan vijf dagen niet thuis bent. Doet u dit enkele weken per jaar, bijvoorbeeld tijdens de zomervakantie, dan bespaart u ongeveer 90 m 3 gas, ofwel bijna 50,-. Moderne ketels hebben geen waakvlam, maar een elektronische ontsteking. Deze ketels hoeft u niet uit te zetten. Actie 2: breng radiatorfolie aan Achter radiatoren verdwijnt veel warmte door de muur omdat het temperatuurverschil met buiten groot is. Radiatorfolie is speciaal folie dat u op de achterkant van de radiator of op de muur achter de radiator plakt. Dit folie reflecteert de warmte de kamer in. Het folie bespaart tot 10 m 3 gas per jaar per vierkante meter radiatorfolie. U verdient de kosten binnen één jaar terug en de kamer voelt comfortabeler aan. Actie 3: plak tochtstrips Met tochtstrips maakt u kieren bij deuren en ramen zelf gemakkelijk dicht. Dat levert een comfortabel warm huis op en een lager gasverbruik. Het effect van dak- of vloerisolatie gaat namelijk deels verloren, als naden en kieren open blijven. Het dichtmaken van naden en kieren kan een gemiddelde woning een energiebesparing opleveren van 80 m 3 gas, oftewel 0,- per jaar. De investering is klein en snel terugverdiend. Op vindt u filmpjes over radiatorfolie en tochtstrips plakken. Iedereen kan het! Een gemiddeld Nederlands gezin gebruikt per jaar 1600 m 3 aardgas. Daarvan wordt ongeveer 65 m 3 gebruikt om te koken. Het gasfornuis is dus geen grote energievreter. Toch is het wel de moeite waard om ook bij het koken op uw energiegebruik te letten. In dit artikel leest u hoe dat werkt. Allereerst een rekenvoorbeeld. Stel dat tien procent van alle huishoudens in de regio Breda elke dag een klein beetje energiezuiniger kookt. In totaal zijn dat ruim huishoudens. Per jaar bespaart elk huishouden vijf m 3 gas. Dan is er na een jaar ruim m 3 aardgas bespaard! Tips Energiezuinig koken is eigenlijk heel eenvoudig. Vijf tips: Kook met zo min mogelijk water. Hoe minder water u gebruikt, hoe minder energie nodig is om het water op te warmen. Bovendien blijven er zo meer voedingsstoffen behouden. Zet de kookpit op een lage stand en doe het deksel op de pan. Eet groenten van het seizoen. De productie en het transport van exotische groenten en kasgroenten vraagt veel energie. Bijkomend voordeel is dat seizoensgroenten vaak het goedkoopst zijn. Kook geen water in de magnetron. Dat kost twee keer zo veel energie De campagne 10 voor Energie daagt u met tien acties uit om zelf eenvoudig energie te besparen. Op de poster in het midden in deze krant staan ze op een rijtje. Actie vier en zes gaan over het gebruik van warm water. als water koken op het gasfornuis of in de waterkoker. Koken op elektriciteit kost meer energie dan koken op aardgas. Op jaarbasis kost koken op gas gemiddeld 38 euro per huishouden, op een elektrische kookplaat is dat ruim 120 euro. Goed om te weten als u een nieuw fornuis gaat kopen! Minder vlees Voor wie écht een bijdrage wil leveren, hebben we een extra tip: eet eens een dag geen vlees. Want de vleesproductie slurpt veel energie. In de supermarkt zijn veel smaakvolle vleesvervangende producten verkrijgbaar. Denk aan soja- en granenburgers, noten, tempé, tahoe en peulvruchten. De productie daarvan kost veel minder energie dan de productie van vlees. Een energiezuinig alternatief dus! Lekkere recepten vindt u op: Op vindt u een klimaatweegschaal waarmee u de CO 2 -uitstoot van uw maaltijd kunt bepalen. Bewust met warm water Actie : gebruik een waterbesparende douchekop De douche is de grootste waterverbruiker in huis. Een waterbesparende douchekop helpt het waterverbruik te verminderen. Een gewone douchekop gebruikt ongeveer 78 liter water per douchebeurt. Met een spaardouche is dat nog maar 33 tot 6 liter. Zo n spaardouche is even comfortabel als een gewone douchekop. De aanschafkosten van een spaardouche variëren tussen 9,- en 5,-. U verdient dit binnen 1 jaar terug! Een spaardouche is meestal goed te combineren met een badgeiser, boiler of combiketel. Kies altijd een spaardouche die bij uw verwarmingstoestel past. Actie 6: was op een lage temperatuur Hoe lager de temperatuur van een wasbeurt, hoe minder energie u verbruikt. Dat merkt u direct in uw portemonnee. Wassen op negentig graden is bijvoorbeeld ruim vier keer zo duur als wassen op dertig graden. En wassen op zestig graden kost bijna twee keer zoveel als wassen op veertig graden. Bij drie keer wassen per week scheelt dit al snel tientallen euro s! waterbesparende douchekop Kook met het deksel op de pan In sommige gevallen is wassen op zestig graden wél aan te bevelen: bij besmettelijke ziekten of huisstofmijtallergie. Ook vaatdoeken en babykleren kunt u beter op zestig graden wassen. En wanneer u één keer per maand een was op zestig graden doet, voorkomt u dat er vetresten in de machine achterblijven. Kies bij aanschaf van een nieuwe wasmachine voor een energiezuinig apparaat (zie actie 9). Treemagotchi Plant een digitale boom! Al tienduizend Nederlanders doen op internet mee met Treemagotchi. Dat is een leuke en moderne manier om je leven duurzamer te maken. Soms weet je niet waar je moet beginnen of betwijfel je of een actie zin heeft. Treemagotchi helpt met groene acties die je vanachter je computer kunt uitvoeren. Als deelnemer plant je een digitale boom, die je laat groeien door duurzame acties uit te voeren. Elke twee weken krijg je een oproep om bijvoorbeeld je papieren telefoongids op te zeggen of om een online energiebesparingstest te doen. De acties worden mogelijk gemaakt door zo n dertig maatschappelijke organisaties. Zo brengt Treemagotchi goede initiatieven en burgers die in actie willen komen bij elkaar. Die samenwerking levert resultaat op. En daar staat Treemagotchi voor: op een luchtige manier de handen ineen slaan voor een betere wereld! Doe ook mee! Registreer je op: en meld je aan bij de 10 voor Energie-boom! 2 3

3 Vraag subsidie aan voor energiebesparende maatregelen! Campagne 10 voor Energie Laat zien dat je meedoet! Tien weken lang staat onze gemeente in het teken van 10 voor Energie! Van 1 oktober tot 10 december dagen wij u uit om deel te nemen. Vink op de poster hiernaast aan welke acties ú uitvoert. Hang de poster voor het raam en laat zien dat u meedoet. U maakt kans op mooie prijzen én bespaart op uw energierekening. Energiezuinig gedrag scheelt veel op uw energierekening. Energiebesparende maatregelen in uw woning leveren echter nog meer op. Ze vragen wel een grotere investering. De overheid helpt daarom een handje mee om energiebesparende maatregelen te financieren. U kunt gebruik maken van diverse subsidies. Een overzicht in vogelvlucht. Isolatieglas De landelijke overheid biedt onder meer subsidie voor isolatieglas. Per vierkante meter glas krijgt u 35,retour, tot een maximum van 1.100,-. Voorwaarde is dat u minstens vijf vierkante meter isolatieglas plaatst en dat uw woning is opgeleverd vóór Let op: deze subsidie is tot uiterlijk 31 december 2010 aan te vragen! Isolatie Voor vloer-, muur- en dakisolatie geldt nu een verlaagd btw-tarief. Over de arbeid voor het aanbrengen van de isolatie betaalt u slecht 6% BTW. Het normale BTW-tarief is 19%, dat scheelt dus 13% in de kosten! Voorwaarde is dat uw woning meer dan twee jaar oud is. Onder bepaalde voorwaarden valt ook de aanschaf van het isolatiemateriaal onder dit speciale 6% tarief. Maatwerkadvies In een Maatwerkadvies (MWA) staan de mogelijkheden om energiebesparende maatregelen te treffen in uw woning op een rijtje. De kosten hiervan liggen tussen de 200,- en 300,-. Voor een MWA kunt u 200,subsidie krijgen. Let op: deze subsidie is tot uiterlijk 31 december 2010 aan te vragen! Overige maatregelen Ook voor zonnepanelen en warmtepompen bestaan subsidieregelingen. Uw installateur adviseert u er graag over. Provinciale subsidie De provincie Noord-Brabant geeft 500,- subsidie als u minstens 1000,- investeert in energiebesparende maatregelen of duurzame energie. Om hiervoor in aanmerking te komen moet u minimaal twee maatregelen nemen uit een lijst met mogelijke maatregelen. U vindt deze lijst en alle benodigde informatie op U kunt de subsidie aanvragen tot 1 oktober Daarnaast biedt de provincie een aantrekkelijke lening wanneer u grotere duurzame maatregelen in uw woning treft. Scoort u al een 10 voor Energie? Veel van onze inwoners gaan al bewust om met energie. U doet het licht uit in ruimtes waar u niet bent, gebruikt spaarlampen en laat apparatuur niet op stand-by staan. Toch dagen we u uit om deel te nemen aan de campagne. Er zijn vast acties die u nog niet doet. Voer de komende tien weken één of meerdere acties uit de lijst hiernaast uit. En zet dat ene stapje meer! Doe mee en win mooie prijzen! De totale hoeveelheid beschikbare subsidie is beperkt en subsidiepotten raken soms snel leeg. Dus hoe eerder u een aanvraag indient, hoe groter de kans op subsidie! Op leest u alles over deze regelingen. Kijk op de website voor het volledige overzicht. Vraag subsidie tijdig aan! Veel bedrijven in onze gemeente en de regio zijn enthousiast over 10 voor Energie. Ze bieden korting op energiezuinige apparaten en materialen. Enkele voorbeelden: Korting op spaar- en LED lampen bij lampenspeciaalzaak De Lichtbron in Etten-Leur; Korting op A-label apparatuur en de duurzame waardekaart cadeau bij BCC in Breda en Oosterhout; Korting op de meterprijs voor het na-isoleren van vloeren en daken bij Spraytec Holland B.V. in Werkendam; Korting op waterbesparende douchekoppen bij Gebr. Van Dijk Made B.V. in Made; Neem de uitdaging aan Als u de poster voor het raam hangt maakt u kans op mooie prijzen. U maakt kans op een excursie voor 2 personen naar de Amercentrale in Geertruidenberg zodat u zelf kunt zien waar uw (duurzame) energie vandaan komt. Daarnaast maakt u kans op veel energiezuinige cadeaus. Energiezuinige aanbiedingen! De campagne 10 voor Energie is een vervolg op de succesvolle bewonerscampagne in Opnieuw vragen we als gemeente uw aandacht voor energiebewust gedrag in huis. Zo verminderen we samen de CO2-uitstoot in onze gemeente en gaan klimaatverandering tegen. Bovendien bespaart u geld door energieverspilling tegen te gaan. Natuurlijk zijn we als gemeente zelf ook bewust bezig met energie. Daarover leest u elders in deze krant meer. Korting op standby-killers en andere groene artikelen bij De Groene-Energiewinkel in Oosterhout; Korting op kleinschalige windturbines, zonneboilers en biocv bij Home Energy Nederland; Korting op een Solarlog bij aanschaf van zonnepanelen bij Coro Zonnepanelen Elektrotechniek B.V. in Breda; Korting op zonsystemen, HR-ketels en meer bij Van Alphen en Roest in Wagenberg. 1 2 THERMOSTAAT EEN GRAADJE LAGER BRENG RADIATORFOLIE AAN 3 PLAK TOCHTSTRIPS GEBRUIK WATERBESPARENDE DOUCHEKOP APPARATUUR NIET OP STAND-BY WAS OP LAGE TEMPERATUUR GEBRUIK SPAAR- EN LEDLAMPEN 8 9 DROOG DE WAS AAN WASLIJN KOOP A-LABEL APPARATUUR 10 KIES VOOR DUURZAME ENERGIE Sommige aanbiedingen gelden de hele periode van 10 weken, andere slechts een beperkte periode. Op vindt u regelmatig nieuwe aanbiedingen. U herkent deelnemende bedrijven aan de campagneposter. De campagne 10 voor energie is een initiatief van de aangesloten gemeenten van Milieu & Afval Regio Breda.

4 duurzame energie Neem een kijkje op ALLES OVER ELEKTRICITEIT Energiezuinig DROGEN De website staat vol achtergrondinformatie over de campagne 10 voor Energie. U vindt er een beschrijving van de tien acties en bijpassende aanbiedingen. Er staan filmpjes op over tochtstrips en radiatorfolie plakken. En u kunt de campagneposter op A-formaat downloaden. Ook vindt u op de site alle informatie over activiteiten in uw gemeente, zoals de energiemarkt. De personen uit het artikel voorop deze krant worden tijdens de campagneperiode gevolgd. Op de website leest u daar meer over. Tenslotte vindt u links naar andere websites met meer informatie. De site wordt regelmatig voorzien van nieuwe aanbiedingen en informatie. Kom dus regelmatig even kijken! De campagne 10 voor Energie daagt u met tien acties uit om zelf eenvoudig energie te besparen. Op de poster in het midden in deze krant staan ze op een rijtje. Actie acht gaat over het drogen van de was. Actie 8: droog de was aan de lijn De waslijn buiten, of het droogrek binnen, is nog steeds de meest energiezuinige wasdroger. Want wie een wasdroger heeft, stopt daar jaarlijks gemiddeld bijna 320 kwh aan elektriciteit in. Dat is elf procent van de elektriciteitsrekening, ofwel zo n 75,-. Indien u de was binnenshuis in een verwarmde ruimte of (toch) in een wasdroger droogt, centrifugeer dan op de hoogst mogelijke stand. Droogt u de was buiten of in een kamer waar u niet stookt? Dan bespaart u energie door de centrifugesnelheid te beperken. Daarnaast zijn tegenwoordig ook droogballen verkrijgbaar voor in de droger. Hiermee droogt uw was sneller. Duurzame energie uit wind en zon. De campagne 10 voor Energie daagt u met tien acties uit om zelf eenvoudig energie te besparen. Op de poster in het midden in deze krant staan ze op een rijtje. Actie tien gaat over duurzame energie. U kunt op twee manieren kiezen voor duurzame energie. Allereerst kunt u duurzame, groene energie inkopen bij uw energieleverancier. Vaak betaalt u daarvoor even veel als voor gewone energie, soms een beetje meer. Neem contact op met de klantenservice van uw energiebedrijf om te informeren naar de mogelijkheden. Of kijk op om het aanbod van verschillende leveranciers te vergelijken. HANDIGE WEBSITES! Duurzame energie opwekken Natuurlijk kunt u ook uw eigen duurzame energie opwekken. Hoe? Bijvoorbeeld door een zonneboiler, zonnepaneel of warmtepomp te plaatsen. Een zonneboiler verwarmt het kraanwater in uw woning met warmte van de zon. Zonnepanelen wekken elektriciteit op met behulp van de zon. En met een warmtepomp kunt u warmte uit bijvoorbeeld de bodem gebruiken om uw huis te verwarmen. Kijk voor meer informatie over de werking van deze systemen op Grip op uw energieverbruik met de VerbruiksManager De campagne 10 voor Energie daagt u met tien acties uit om zelf eenvoudig energie te besparen. Op de poster in het midden in deze krant staan ze op een rijtje. Actie vijf, zeven en negen gaan over het zuinig gebruiken van elektriciteit. Actie 5: apparatuur niet op stand-by Elektrische apparaten gebruiken soms ook energie als het apparaat uit staat. Dit noemen we standby verbruik of het sluipverbruik. Een huishouden is per jaar zo n 00 kilowattuur (kwh) kwijt aan standby verbruik. Zeker de helft is te vermijden door de apparaten echt uit te zetten, bijvoorbeeld door de stekker eruit te trekken. Dat levert per jaar een besparing op van tientallen euro s. Actie 7: gebruik spaar- en ledlampen Een gemiddeld huishouden kan zeventien gloeilampen vervangen door spaarlampen. Dat scheelt zo n 65,- per jaar. Spaar-, led- en TL-lampen belasten het milieu het minst, omdat ze relatief weinig elektriciteit gebruiken. Ze werken even goed als de traditionele gloeilamp en gaan een stuk langer mee. Hoewel ze duurder zijn in aanschaf, zijn de elektriciteitskosten per jaar van een spaarlamp vier keer zo laag als die van een traditionele gloeilamp. Uiteindelijk bent u dus tóch goedkoper uit! Actie 9: Koop A-label apparatuur Op veel elektrische apparaten is een energielabel weergegeven. Dit label geeft informatie over het energiegebruik van het apparaat. Bij vaatwassers en wasmachines staat op het energielabel ook informatie over het watergebruik. Een apparaat met label A is het meest zuinig en een apparaat met label G slurpt de meeste energie. Gemiddeld is een apparaat met energielabel A vijfenveertig procent zuiniger dan een apparaat met energielabel D of E. Voor koelkasten, vriezers en wasmachines is A niet de zuinigste energieklasse, deze apparaten kunnen ook het label A+ of A++ dragen. WIN ENERGIEZUINIGE PRIJZEN! Op voorenergie.nl leest u alles over energiezuinig gedrag in huis. Daarnaast staat op internet nog veel meer informatie over energiebesparing. Hieronder een overzicht met handige websites. Achtergrondinformatie Subsidies Overig Wilt u uw eigen energieverbruik in de gaten houden? En bent u klant bij Essent? Dan kunt u gebruik maken van de VerbruiksManager. Via internet heeft u hiermee op elk gewenst moment inzicht in uw energieverbruik en het voorschot dat u maandelijks betaalt. De VerbruiksManager is gratis voor klanten en te vinden op Via mijn Essent kunt u zich aanmelden. Op elk gewenst moment kunt u vervolgens de actuele meterstand online invoeren. Aan de hand van deze standen vergelijkt Essent uw actuele verbruik met het verwachte verbruik. Zo nodig ontvangt u een nieuw voorschotadvies, waarmee u het maandelijkse bedrag eenvoudig zelf kunt aanpassen. Dat geeft duidelijkheid bij de afrekening. Bovendien ziet u met de VerbruiksManager het resultaat van uw inspanningen om uw energieverbruik te verminderen direct terug! In de woordzoeker hiernaast zijn een heleboel woorden verborgen die met energiebesparing te maken hebben. Wanneer u alle woorden wegstreept blijft er een zin over. Maak deze zin af met de energiebesparende actie(s) die u uit gaat voeren Schrijf deze zin op een briefkaart en stuur deze voor 1 november 2010 naar Milieu & Afval Regio Breda, t.a.v. 10 voor Energie!, Postbus 2096, 800 CB, Breda. Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. Inzenden per kan ook: info@10voorenergie.nl. Zet in de onderwerpregel energiepuzzel en de naam van uw gemeente. De hoofdprijs is een isolatiemaatregel in uw woning ter waarde van bijna 2.000,-. Deze prijs wordt ter beschikking gesteld door Nuon Isolatie. Daarnaast maakt u kans op een groot aantal andere energiezuinige prijzen. Op de website leest u daar meer over. Medewerkers van MARB en/of de deelnemende gemeenten zijn uitgesloten van deelname. Over de uitslag kan niet gecorrespondeerd worden. 6 7

5 EXTRA SUBSIDIE VOOR ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN Sinds 1 januari 2010 is in Etten-Leur een speciale subsidieregeling voor energiebesparing van kracht. Elke woningeigenaar ontvangt maximaal 250,- subsidie voor energiebesparende maatregelen die in 2010 in de woning zijn aangebracht. Met de regeling wil de gemeente inwoners ondersteunen bij het nemen van energiebesparende maatregelen in de woning. De subsidie komt bovenop eventuele andere subsidies voor energiebesparing van het Rijk en de provincie. De regeling geldt voor maatregelen die zijn genomen vóór 31 december 2010 en tot het totale subsidiebedrag van ,- op is. U kunt uw subsidieaanvraag tot uiterlijk 25 februari 2011 indienen. Kijk voor de voorwaarden en het aanvraagformulier op (Klik op beleid en regelgeving en vervolgens op regelgeving, subsidie en Beleidsregel subsidieverstrekking Energiebesparingsmaatregelen 2010 ). 10 voor Energie op school Zit jij in groep 6, 7 of 8? Vraag dan aan je juf of meester of jullie ook meedoen met 10 voor Energie! Je juf of meester kan bij de gemeente Etten-Leur een lespakket aanvragen. Met het lespakket kun je op ontdekkingstocht in je eigen huis! Op school kun je je resultaten vergelijken met die van de andere kinderen. Ben jij een grote energieverspiller? Of ben je een echte energiekanjer en scoor je een 10 voor Energie? Welke tips heb je om nog meer energie te besparen? Kijk voor meer informatie over het aanvragen van het lespakket op Kom naar de energie informatiemarkt! Tentoonstelling 10 voor Energie! COLOFON Wilt u meer weten over energiebesparing in uw woning? Kom dan naar de energie informatiemarkt op 27 oktober en profiteer van speciale aanbiedingen. Lokale bedrijven bieden tegen een speciaal tarief energiebesparende materialen aan. Ook zijn er demonstraties van het aanbrengen van tochtstrips en radiatorfolie. U kunt de tentoonstelling met tips voor energiebesparing bekijken en al uw vragen over energie stellen aan onze vakspecialisten. Tegen inlevering van de bon op de voorkant van deze krant, ontvangt u bovendien een gratis schakelstekker. Of u nu huurder bent of een eigen woning bezit, u bent van harte welkom! De tentoonstelling 10 voor Energie! geeft u in korte tijd inspiratie om zelf energie te besparen in uw woning. De tentoonstelling bestaat uit meerdere kamers, waarin u steeds nieuwe besparingstips vindt. Bij iedere tip ziet u direct hoeveel geld u ermee bespaart. De gemeente Etten-Leur daagt u bij een bezoek aan de tentoonstelling uit: scoort u al een tien voor energie? Als u minimaal één nieuwe actie uit de actielijst 10 voor Energie uit gaat voeren, maakt u kans op een mooie prijs. Op pagina van deze krant leest u er meer over. Deze energiekrant is een uitgave van gemeente Etten-Leur en Milieu & Afval Regio Breda, Postbus 2096, 800 CB Breda. De uitgave maakt deel uit van de campagne 10 voor Energie, die wordt uitgevoerd door de gemeenten Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Drimmelen, Geertruidenberg, Oosterhout, Werkendam, Woudrichem en Zundert. Redactie: Vormgeving: Drukwerk: Besparingstips: Overige teksten: BuildDesk Benelux B.V., Judith Beltman Tekst & Communicatie DamenRomijn, s-hertogenbosch Uitgeverij Drukkerij Vorsselmans B.V., Zundert Milieu Centraal Essent, gemeente Etten-Leur, BuildDesk Benelux B.V., Judith Beltman Energie informatiemarkt Datum: 27 oktober 2010 Tijd: 18:00 tot 21:00 uur Locatie: Nieuwe Nobelaer, Anna van Berchemlaan 2, Etten-Leur Tentoonstelling 10 voor Energie Datum: 27 oktober 2010 Tijd: 18:00 tot 21:00 uur Locatie: Nieuwe Nobelaer, Anna van Berchemlaan 2, Etten-Leur Deze krant is gedrukt op FSC-papier. Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door de Provincie Noord-Brabant.