Essence Modeller. Datum: 31 mei 2011 Versie: 1.0. Consortium: Forum Standaardisatie, Ordina, RuleManagement Group, Het Expertise Centrum, Novay, TNO
|
|
- Jozef Aalderink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Essence D1.4 Datum: 31 mei 2011 Versie: 1.0 Auteurs: Maarten W.A. Steen (Novay) Consortium: Forum Standaardisatie, Ordina, RuleManagement Group, Het Expertise Centrum, Novay, TNO
2 Postbus AN Enschede +31 (0) Colosseum PV Enschede +31 (0) project.nl Dankbetuiging Dit werk is tot stand gekomen in het consortiumproject Essence Fase 1, waarin Belastingdienst, RuleManagement Group, Ordina, Het Expertise Centrum, Forum Standaardisatie, TNO en Novay samenwerken aan schaalbare oplossingen voor semantische interoperabiliteit. Het project is gefinancierd door bijdragen van Forum Standaardisatie, RuleManagement Group, Ordina en Het Expertise Centrum, aangevuld uit EZ cofinancieringsmiddelen van TNO. Onze dank gaat uit naar alle professionals die, in schrift en discussie, bijgedragen hebben aan dit werk. De Creative Commons Naamsvermelding Niet commercieel 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. Ga naar nc/3.0/nl/ of stuur een brief naar Creative Commons, 171 Second Street, Suite 300, San Francisco, California, 94105, VS om deze licentie te bekijken.
3 iii Inhoudsopgave 1 Gebruikershandleiding Installatie instructies Aan de slag Een nieuw model maken Modelleren Kwalitatief versus kwantitatief Automatische Layout Een model openen Exporteren en Printen Bekende issues Developer Documentation Metamodel Grafische syntax Editor Model en Code Repository... 9 Referenties Samenvatting Dit document bevat documentatie voor de Essence Modeller versie 0.3 dd. Maart Dit document is een weerslag van de huidige stand van zaken, voor de laatste versie van de tool en de documentatie, zie Docushare: Hoofdstuk 1 bevat gebruikersinstructies. Hoofdstuk 2 is gericht op ontwikkelaars.
4
5 1 1 Gebruikershandleiding De Essence Modeller is een protype modelleertool voor het maken van Essencemodellen. De taal daarvan staat in een ander Essence rapport beschreven (Quartel at al. 2011). Op een wiki ( 175) hebben we een aantal tips en trucs verzameld om met de Essence Modeller te kunnen werken. Deze hebben betrekking op versie Installatie instructies Als System Requirements noemen we: Intern geheugen (RAM) van ten minste 1500 MB Java Runtime Environment (JRE) versie 1.6+ Download de laatste versie van de Essence Modeller: EssenceModeller zip Dit archief uitpakken (unzip) naar harde schijf, bijv. C: of D:. Tip: creëer meteen een Shortcut op de Desktop naar EclipseModeller 0.3/eclipse/EclipseModeller.exe door in de Windows Explorer op deze file, rechter muisknop > Send to > Desktop (create shortcut). Dan kun je voortaan de modeller direct vanaf de Desktop starten. Het kan zijn dat werkdirectories naar voor jullie vreemde plekken verwijzen. 1.2 Aan de slag De Essence Modeller is een grafische editor voor het maken van Essence modellen. Daarnaast kan deze tool de modellen ook opslaan, inlezen, printen, exporteren en opmaken. De Essence Modeller kan worden gestart door de file EclipseModeller 0.3/eclipse/EclipseModeller.exe te executeren. Het is handig om even een Shortcut naar deze file op de Desktop te plaatsen (zie Tip hierboven) Een nieuw model maken Je kunt een nieuw model maken via het menu File > New > Essence Model. In de dialook die volgt kun je een naam en een locatie opgeven voor het te creeren model. De naam moet eindigen op ".esd". Tip: Denk bij het creëren van een nieuw model even goed na over de naam en de locatie, want dit is lastig aan te passen in een later stadium. Tip: Als je de filename of locatie van een model toch wilt veranderen dan kun je dat via de gewone windows explorer doen.
6 Modelleren Als je een Horizon of Concept creëert kun je die direct een naam geven. Als je de naam van een bestaand object wilt veranderen, selecteer dan het object en druk op toets F2. Conceptnamen kunnen over meerdere regels lopen. Je kunt regelovergangen invoeren terwijl je de naam typt met de toetscombinatie CTRL+ENTER. Als je in een keer een heleboel concepten of relaties wilt creëren, houdt dan de CTRLtoets ingedrukt terwijl je het desbetreffende element selecteert in het tool palette. In de Properties View (rechtsonder) kun je additionele eigenschappen van objecten inzien en wijzigen. Concepten hebben bijvoorbeeld een Definition en een Description. Hierin kun je een nadere definitie en beschrijving, toelichting of motivatie geven in tekst. Het model zelf en de horizon hebben ook een Description, waarin bronnen, aannames of nadere toelichting opgenomen kunnen worden. Er kunnen twee soorten relaties tussen concepten getekend worden: de contextrelatie en de grondrelatie. Ieder concept mag maximaal 1 contextrelatie hebben. De editor staat het tekenen van een tweede contextrelatie gewoon niet toe. Een concept mag meer dan 1 grondrelatie hebben, maar niet meer dan 1 naar hetzelfde concept. De editor geeft een foutmelding als dit toch geprobeerd wordt. Ook mag er geen contextrelatie en grondrelatie tussen dezelfde twee concepten bestaan, dus dat wordt ook gesignaleerd door de editor. Er wordt een waarschuwing gegeven als een concept een grondrelatie heeft naar zichzelf Kwalitatief versus kwantitatief Je kunt switchen tussen een kwalitatief (standaard instelling) en kwantitatief perspectief op het model, door te schakelen tussen de knoppen All Connector Labels en No Connector Labels in de toolbalk Automatische opmaak Met het commando Arrange All in het Diagram menu, Rechter muisknop menu en op de toolbalk kun je de automatische opmaak activeren. Het is ook mogelijk om automatische opmaak alleen toe te passen een deel (een selectie) van het model. Gebruik daarvoor het commando Arrange > Selection Een model openen Het is mogelijk om een bestaand model te openen via het menu File > Open... In de dialoog die volgt Browse en selecteer het Essence model dat je wilt openen. Dit moet een.esd file, oftewel een Essence Diagram file, zijn Exporteren en Printen Je kunt een model printen via het menu File > Print... Je kunt ook het model exporteren als plaatje. Selecteer hiervoor dat deel van het diagram dat je wilt exporteren, dan druk op rechter muisknop > File > Save As Image File... In de dialoog die volgt kun je vervolgens aangeven naar welke Folder, onder welke File Name en in welk Image Format (GIF, PNG, BMP, JPG, SVG, PDF) het diagram geexporteerd moet worden. Tenslotte is het mogelijk om (een selectie van) het diagram te copieren (Copy) en plakken (Paste) in een een andere applicatie, zoals Word of Powerpoint. Helaas is het op
7 3 dit moment (nog) niet mogelijk om modelelementen in een ander Essence model te plakken. 1.3 Bekende issues Op dit moment zijn de volgende issue bekend: 1. De Save As... menu optie werkt niet. Als je de filename of locatie van een model wilt veranderen dan moet je dat via de gewone windows explorer doen. 2. Gebruikers van versie 0.2 zullen misschien de *.esm files missen. Op verzoek van sommige gebruikers maken we nu geen onderscheid meer tussen.esd en.esm files. Alle modelinformatie zit nu in de.esd file, dus het klopt dat je de.esm niet meer kunt vinden. 3. Soms ontstaat er een inconsistentie tussen het diagram en het onderliggende model, bijvoorbeeld als je eigenschappen hebt veranderd in de Properties View. Als dit gebeurd, probeer dan eerst het diagram te verversen met F5 of Rechter muisknop > Update Essence Diagram. Als dit het probleem niet oplost, kun je de inhoud van het model inspecteren in de Outline View (rechtsboven). Daarin bevindt zich een Tree view op het model. Van hieruit kunnen inconsistente modelelementen, concepten en relaties, verwijderd worden door ze te selecteren, rechter muisknop > Delete. 4. Het is lastig om de afmetingen van de Horizon aan te passen. Als de Horizon te dun of te klein is geworden, kun je dit herstellen met rechter muisknop > Format > Auto Size. Als de Horizon te klein is, kun je deze verlengen door eerst flink in te zoomen op het model (bijv. tot 200%) en dan met de muis de rechter zijkant van de horizon op te pakken en naar rechts te trekken. 5. Het direct kopiëren van concepten en/of relaties in één model en deze vervolgens plakken voor hergebruik in een ander model kan op dit moment niet. Voor versiebeheer is het het eenvoudigst om in Explorer een kopie van de.esd file te maken en deze te gebruiken voor het maken van een nieuwe versie van het model.
8
9 5 2 Developer Documentation De Essence Modeller is een protype modelleertool voor het maken van Essence modellen. De tool is grotendeels gegenereerd uit modellen voor de taal en de notatie met behulp van Eclipse, een open source raamwerk voor software ontwikkelomgevingen: EMF: het Eclipse Modeling Framework (Eclipse, 2011a) en GMF: het Graphical Modeling Framework (Eclipse, 2011b). De taaldefinitie is vastgelegd in een EMF metamodel, dat hieronder is beschreven. De notatie, de grafische syntax, is gespecificeerd in een GMF Graph model, dat via een GMF Mapping model is gerelateerd aan het metamodel. 2.1 Metamodel Een Essence model bestaat uit Concepten, hun Context en hun Gronden. De Context van een Concept wordt gespecificeerd door een Context Relatie een lijn met een pijlpunt tussen het Concept en een ander Concept dat zijn Context vertegenwoordigd. De Gronden van een Concept worden gespecificeerd door Grond Relaties tussen het Concept en andere Concepten die de Gronden vertegenwoordigen. Binnen een model wordt de context afgesloten door een Horizon, d.w.z. dat Context Relaties, en eventueel ook Grond Relaties, ook naar de Horizon mogen lopen. Het basis (kwalitatieve) metamodel staat in Figuur 1. Figuur 1. Het basis metamodel voor de Essence taal. Een ContextModel bestaat uit een verzameling Concepten. Een Concept kan een Context en nul of meer Intexten (concepten waarvoor dit concept de context is) hebben. De Context is de ContextRelation, waarvan het Concept de Source is. De Intext is de verzameling van Context Relaties waarvan het Concept de Target is. Een Concept kan nul of meer Gronden hebben, gerepresenteerd door de Grond Relaties waarvan het Concept de Source is. Een Concept kan ook nul of meer Eigenschappen (Properties)
10 6 hebben, dat zijn die Grond Relaties waarvan het Concept de Target is. Context en Grond Relaties kunnen ook de Horizon als Target hebben. Daarom is de Horizon hier gedefinieerd als specialisatie van Concept. De modelelementen hebben daarnaast een aantal eigenschappen. Deze eigenschappen zijn in een verfijning van het metamodel weergegeven (Figuur 2). Figuur 2. Het Essence metamodel met eigenschappen. Een Concept heeft een Naam en een informele (tekstuele) Definitie. Een Context Relatie heeft een unieke Id(entifier). Ten behoeve van kwantitatieve modellering heeft een Grond Relatie daarnaast een Source en een Target Cardinaliteit. Tenslotte, is het mogelijk om Documentatie aan het Context Model en aan Concepten toe te voegen voor toelichting en/of verduidelijking. 2.2 Grafische syntax De grafische syntax voor Essence modellen, waarvan een voorbeeld in Figuur 3 staat, is gedefinieerd in een GMF Graph model (zie Figuur 4). Op basis hiervan wordt door GMF de code gegenereerd voor het weergeven en manipuleren van de grafische symbolen in de editor. Figuur 3. Voorbeeld van een Essence modelletje.
11 7 De Horizon wordt weergegeven door een grijze afgeronde rechthoek van initieel 800 bij 7 pixels. Concepten worden weergegeven door afgeronde rechthoeken van initieel 100 bij 40 pixels, met achtergrondkleur {R:228,G:179,B:229} (RGB code voor licht paars) en met daarin een grijze rechthoek van 80 bij 2 pixels. Daarnaast bevatten zij een label. Context Relaties worden weergegeven door een polyline connection met een pijlpunt polyline decoration. Grond Relaties worden weergegeven door een polyline connection zonder pijlpunt. Tenslotte zijn er nog een aantal labels gedefinieerd die op een Essence diagram kunnen voorkomen: HorizonLabel, SourceCardinalityLabel en TargetCardinalityLabel. Figuur 4. GMF Graph model voor de Essence notatie. Het GMF Graph model wordt verbonden met het EMF metamodel via een GMF Mapping model. Dit model is weergegeven in Figuur 5. Het mapping model bestaat uit een aantal mappings die ieder een element uit het metamodel verbinden met hun grafische representatie.
12 8 Zo wordt een Concept aan een ConceptNode gerelateerd en wordt er een bijbehorende label mapping aangebracht tussen het attribuut name en het Concept Label. De Horizon mapping is analoog. Verder is er een mapping die een ContextRelation relateerd aan een ContextRelation Connection met bijbehorende label mappings voor de cardinaliteiten. Tenslotte wordt het ContextModel zelf gerelateerd aan het Essence canvas de achtergrond van het diagram. In de Canvas Mapping wordt bovendien een relatie gelegd met het Toolbar Palette en het Essence metamodel. Figuur 5. GMF mapping model voor de Essence editor.
13 9 2.3 Editor Met enkele aanpassingen van de gegenereerde code komt de Essence Editor er dan uit te zien zoals het screenshot in Figuur 6. Hiermee kunnen interactief en grafisch Essence modellen worden geconstrueerd. De tool kan de modellen ook opslaan, inlezen, printen, exporteren en opmaken. Figuur 6. Screenshot van de Essence Modeller. 2.4 Model en Code Repository De hierboven beschreven modellen, alsmede de aangepaste code zijn te vinden in de Subversion repository van Novay. De URL van de repository is: Gebruik je favoriete SVN client (e.g. Subclipse, Tortoise) om de repository te benaderen. Hiervoor is wel een account op de SVN server nodig, dat is aan te vragen bij de beheerder:
14 10 In de Essence repository staan de volgende Eclipse projecten: nl.novay.essence/ In dit project zitten alle modellen: metamodel, graph model, mapping model, etc. nl.novay.essence.model/ Hierin staat de grotendeels genereerde modelmanagement code voor Essence modellen. nl.novay.essence.model.edit/ nl.novay.essence.model.editor/ nl.novay.essence.modeller/ Hierin staat de genereerde (in /src gen) en aangepaste (in /src) code voor de grafische editor. nl.novay.essence.modeller.properties/ Hierin staat handmatig toegevoegde code voor de property sheets. nl.novay.essence.modeller.ui.outline/ Hierin staat handmatig toegevoegde code voor de outline view.
15 11 Referenties Dick Quartel, Jack Verhoosel, Lianne Bodenstaff, Roel Stap, Maarten Steen en Paul Oude Luttighuis (2011), Essence taaldefinitie en denkwijze. Essence Fase 1, D1.1. Mei Eclipse (2011a), Eclipse Modeling Framework Project. Eclipse (2011b), Graphical Modeling Project.
Creëer je eigen DSL tools met Eclipse De Android Challenge
Creëer je eigen DSL tools met Eclipse De Android Challenge Lex Heerink, Peter Ebben, Jaap Reitsma, Maarten Steen Telematica Instituut De aanleiding Freeband A-MUSE project Specificatie en ontwerp van mobiele
Nadere informatie1. Introductie tot SPSS
1. Introductie tot SPSS Wat is SPSS? SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt
Nadere informatieProgrammeren: Visual Basic
PETERSTUYVESANT COLLEGE INFORMATICA 2009-2010 Programmeren: Visual Basic Algemene Kennis: 01. Programmeren Programmeren is het schrijven van een computerprogramma, een concrete verzameling instructies
Nadere informatieICT -idee 1. Umapper: Maak je eigen landkaart met toegevoegde informatie.
1 Umapper: Maak je eigen landkaart met toegevoegde informatie. Umapper maakt het mogelijk om een eigen tintje te geven aan aardrijkskundige kaarten, ze te voorzien van informatie en ze interactief te maken.
Nadere informatie2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?
Appendix B. Beeldmateriaal en Blackboard 1. Inleiding...1 2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?...1 3. Het formaat van een afbeelding wijzigen...2 4. Een afbeelding comprimeren...4 5. Een uitsnede
Nadere informatieMA!N Rapportages en Analyses
MA!N Rapportages en Analyses Auteur Versie CE-iT 1.2 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Microsoft Excel Pivot analyses... 4 2.1 Verbinding met database... 4 2.2 Data analyseren... 5 2.3 Analyses verversen... 6
Nadere informatieROBOMIND ACADEMY DESKTOP LICENTIE HANDLEIDING
ROBOMIND ACADEMY DESKTOP LICENTIE HANDLEIDING Wanneer je een gratis RoboMind Academy Account aanmaakt krijg je daarbij ook een gratis 30-dagen trial licentie voor de offline RoboMind Desktop software.
Nadere informatiePREZI (WWW.PREZI.COM)
PREZI (WWW.PREZI.COM) INHOUD Wat is Prezi?... 2 Waar vind je Prezi?... 2 Aan de slag!... 3 Is het mogelijk om prezi offline te... 6 Pagina 1 van 6 WAT IS PREZI? Prezi is een online tool waarmee je dynamische
Nadere informatieTips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers
Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers Met de Programma van Eisen add-on kan eenvoudig een programma van eisen worden ingelezen vanuit een excel bestand, waarbij snel zones
Nadere informatieHandleiding Content Management Systeem
Handleiding Content Management Systeem Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inloggen... 3 2. Paginavolgorde... 3 3. Pagina en menutitel... 3 4. Pagina s bewerken... 4 5. De tekstverwerker... 4 6. Interne
Nadere informatiePILNAR web applicatie. Handleiding
PILNAR web applicatie Handleiding Table of Contents De PILNAR editor...3 Toegang tot de omgeving...3 De PILNAR omgeving...3 Hoofdmenu...4 Navigatie...5 Zoeken...6 Detailoverzichten...6 Collectie... 7 Inzending...
Nadere informatieVul hier de naam, wachtwoord en emailadres in die je voor je wiki wilt gebruiken en klik op de knop [Join Now] gebruik een geldig e-mailadres.
Algemeen Samenwerken. Het zal je regelmatig overkomen dat je met een groepje moet samenwerken. Iedereen moet iets uitzoeken en samen wordt er dan aan een document gewerkt. Je kunt dit document uitwisselen
Nadere informatieTekenen met Floorplanner
Overzicht Het scherm 1. Zoom 2. Opslaan 3. Verdieping tab 4. Undo / Redo 5. Constructiemenu 6. Bibliotheek 7. Tekenvlak Eigenschappenmenu s De plattegrond wordt opgebouw uit verschillende elementen: ruimtes,
Nadere informatieDia, een programma voor het maken van diagrammen
LinuxFocus article number 344 http://linuxfocus.org Dia, een programma voor het maken van diagrammen door Katja Socher Over de auteur: Katja is de Duitse redacteur van LinuxFocus.
Nadere informatieProject Winkelstraten
Project Winkelstraten Zes leerlingen uit Utrecht hebben een onderzoek gedaan naar verschillen tussen winkelstraten in hun stad. Elke leerling is naar een winkelstraat gegaan, en heeft daar op zijn of haar
Nadere informatieToetsen in Blackboard
Toetsen in Blackboard Met de tool Test kun je toetsvragen maken en afnemen. In dit document wordt uitgelegd 1. Hoe een toets gemaakt kan worden. 2. Hoe een toets bewerkt kan worden. 3. Hoe een toets beschikbaar
Nadere informatieMEEST GESTELDE VRAGEN
MEEST GESTELDE VRAGEN MC Start software Versie 13.0 Juni 2019 Kantoor MOUS Software B.V. Postbus 42 7040 AA s-heerenberg Tel: 0314 665385 www.moussoftware.com Meest Gestelde Vragen 2 Inhoudsopgave Meest
Nadere informatieHandleiding. vworkspace VGGM. Handleiding voor gebruikers.
Handleiding Handleiding voor gebruikers vworkspace VGGM www.vggm.nl Versienummer 1.4 Versiedatum 16 juni 2016 Versiebeheer Het beheer van dit document berust bij het team ICT Documenthistorie Versie Datum
Nadere informatieWerken op afstand via internet
HOOFDSTUK 12 Werken op afstand via internet In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat er nodig is om op afstand met de ROS artikel database te kunnen werken. Alle benodigde programma s kunnen worden gedownload
Nadere informatieBijlage 8. Testprogramma brandreactiemodulen LBK
Bijlage 8 Testprogramma brandreactiemodulen LBK INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen... 1 1.1 Introductie... 1 2 Algemene Setup Instructies... 2 2.1 Setup instructies... 2 2.2 Programma start... 2 3 Configureren...
Nadere informatieExtra oefening Boek: Neem de opgaven van hoofdstuk 1 en 2 door om je de stof beter eigen te maken. Programmeer zelf voorbeeld 0204.
Applicatiebouw 2014/2015 Opdracht 1 Inhoud Applicatiebouw op dag 1 College Bij het college wordt een inleiding gegeven over computers, het programmeren van klassen en objecten in Java en de ontwikkelomgeving
Nadere informatieAcht stappen voor JSF
Acht stappen voor JSF Inleiding In deze tutorial zullen we JSF (Java server faces) installeren. Wat we niet beschrijven is hoe te werken met JSF, over dit onderwerp zijn er genoeg boeken en internetsites
Nadere informatieES1 Project 1: Microcontrollers
ES1 Project 1: Microcontrollers Les 1: Installeren en verifiëren van de SDE Door Hugo Arends, augustus 2012 Microcontrollers Een microcontroller is een elektronische component dat gebruikt wordt om (complexe)
Nadere informatieEen eerste applicatie
Een eerste applicatie 2.1 Inleiding Programmeren in Visual Basic.NET doe je niet alleen door regels met code te schrijven. Je begint met het ontwerpen van een venster in de design mode met allerlei controls,
Nadere informatieSelenium IDE Webdriver. Introductie
Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3
Nadere informatieHandleiding Macromedia Contribute
Handleiding Macromedia Contribute Marcel Lemmen en Frank Coenders maart 2008 Handleiding Macromedia Contribute 1 Contribute in vogelvlucht Contribute werkt simpel en intuïtief. Het bewerken van een website
Nadere informatieGWL wiki manual Beginnen Maak een nieuwe pagina Bewerken
GWL wiki manual De GWL wiki is een onderdeel van de ZOHO online office suite. ZOHO biedt allerlei mogelijkheden voor on-line (samen)werken. Ook als je daar geen gebruik van maakt moet je een account aanmaken
Nadere informatieZelfstudie Boek: Hoofdstuk 1 tm. 3.5 uit het boek Aan de slag met Java (Gertjan Laan).
Applicatiebouw 2015/2016 Opdracht 1 Inhoud Applicatiebouw op dag 1 College Bij het college wordt een inleiding gegeven over computers, het programmeren van klassen en objecten in Java en de ontwikkelomgeving
Nadere informatie5/5 Red Carpet. 5/5.1 Inleiding
Management Services 5/5 Red Carpet 5/5.1 Inleiding Met de overname van Ximian is Novell ook eigenaar geworden van de Red Carpet-technologie. Hoewel het aannemelijk is dat het hier een tijdelijke oplossing
Nadere informatieMADASTER PLATFORM. IFC export in BIM software. Archicad 21 & Revit 2019
MADASTER PLATFORM IFC export in BIM software Archicad 21 & Revit 2019 Juni 2018 Inleiding Deze handleiding dient ter ondersteuning van het importeren van uw gebouw naar het Madaster platform. Om u bestand
Nadere informatieMEEST GESTELDE VRAGEN
MEEST GESTELDE VRAGEN MC Next software Versie 9.00 September 2015 Kantoor MOUS Software b.v. De Zaale 11 5612 AJ Eindhoven Tel: +31 (0) 40 2851888 www.moussoftware.com Meest Gestelde Vragen 2 Inhoudsopgave
Nadere informatieIndoor Navigation System
Project Indoor Navigation System Onderwerp: Indoor Navigation System Document: Handleiding Ontwikkeltools Groep: EII6RTa Auteurs: 1. Jordi Betting 109277 2. Jerome Bos 113180 3. Theo Miltenburg 112883
Nadere informatieWAVIX Installatie Handleiding
Modelit Rotterdamse Rijweg 126 3042 AS Rotterdam Telefoon +31 10 4623621 info@modelit.nl www.modelit.nl in opdracht van RIKZ WAVIX Installatie Handleiding Modelit KvK Rotterdam 24290229 Datum 27 September
Nadere informatieBadge it. Inhoudsopgave. 1. Installatie... 3
Badge it voor Windows 95/98/NT/2000/XP Inhoudsopgave 1. Installatie... 3 2. Start... 4 2.1. Nieuwe database maken... 5 2.2. De geselecteerde database openen... 5 2.3. De naam van de geselecteerde database
Nadere informatieHandleiding onderhoud basisschoolwebsite. Erik Zeeuwen - Versie: 1.2 Februari 2006
1 Beste webmeester, Voor u ligt een korte handleiding voor het onderhouden van uw eigen website. Dit onderhoud gaat heel eenvoudig door het aanmaken van documenten in Microsoft Word. Er wordt dan ook verondersteld
Nadere informatieHandleiding voor Zotero versie 2.0
Handleiding voor Zotero versie 2.0 Michiel Wolda De handleiding voor Zetero is geschreven voor de lezers van het boek Deskresearch: Informatie selecteren, beoordelen en verwerken: tweede editie (Van Veen
Nadere informatieSpecialisatie RTES - Project FunnyScreens. Installatie en gebruik van JUnit
Installatie en gebruik van JUnit Auteurs: Niels Hendriks - 89713 Matthijs Langenberg - 89870 Wiebe van Schie - 84313 Siet Toorman - 91623 Job Vermeulen 90589 Semester: 6 DSO: QSO: Dhr. R.J.W.T. Tangelder
Nadere informatieReliance 4 First Steps. First steps. Versie 1.0 03-10-2008-1- B3 industrie b.v.
First steps Versie 1.0 03-10-2008-1- 1. Introductie Het doel van deze handleiding is om een nieuwe gebruiker kennis te laten maken met de basisfuncties van Reliance 4 Design de ontwikkelomgeving van Reliance
Nadere informatieInstallatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening. 11 april 2007 ZorgTTP
Installatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening 11 april 2007 ZorgTTP Inleiding In het kader van Risicoverevening wordt gepseudonimiseerd informatie aangeleverd aan het College voor Zorgverzekeringen
Nadere informatie1. Laad de software voor de camera van op het menu
1. Laad de software voor de camera van www.overmax.eu. op het menu producten, selecteer RTV, dan IP camera s en uw camera model. Dan subpagina Product selecteer de [HELP] - klik op de grijze pijl symbool
Nadere informatieIk wens Jullie veel succes met Google SketchUp
Dit is een instructie voor Google SketchUp voor beginners en gevorderden. Gemaakt door: Jeremy Welts uit 2D Getest door: Nick Dirks uit 2D Ik wens Jullie veel succes met Google SketchUp 0 Met Google sketch
Nadere informatieTips & Tricks: Tip van de maand November 2010. Office Integratie
Tips & Tricks: Tip van de maand November 2010 Door: Martijn Janssen Introductie Office Integratie De Teamcenter MS Office-integratie maakt gebruik van Microsoft Office 2003 of 2007 in een beheerde Teamcenter
Nadere informatieWeek 1 Cursus Photoshop
Week 1 Cursus Photoshop Introductie Maak kennis met het programma Photoshop. 1 Week 1 Cursus Photoshop Inleiding De essentie van Photoshop Kennis maken met Photoshop Basis tools Een collage maken over
Nadere informatieGameMaker Language. F. Vonk versie
2014 GameMaker Language F. Vonk versie 2 5-3-2014 Inhoudsopgave 1. inleiding... - 3-2. GML en GameMaker... - 4-3. links... - 10 - Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding NietCommercieel
Nadere informatieInformatie gebruik Digi Bord
Informatie gebruik Digi Bord Aan de slag Schakel de pc en de beamer aan en het bord is te gebruiken. Het bord hoeft u niet apart aan te zetten. De pen is nu alleen te gebruiken als muis. Beamer De beamer
Nadere informatieHet downloaden, de installatie
Het downloaden, de installatie en de activatie! WAARSCHUWING!! U dient de SAA-Animaties direct te installeren op de computer die u ervoor wilt gebruiken. De animaties zijn daarna slechts met veel moeite
Nadere informatieHAND- OUT. https://www.uwdomein.com/qzadmin. password: statistieken https://qwikstats.suares.com/www.uwdomein.com. support http://help.suares.
HAND- OUT website: inloggen: login name: password: http://www.uwdomein.com https://www.uwdomein.com/qzadmin statistieken https://qwikstats.suares.com/www.uwdomein.com support http://help.suares.nl/ Kuki+Ko
Nadere informatieNetBeans tutorial, Rik Eshuis, Kees Huizing versie 2.2 Augustus 2009
NetBeans tutorial, Rik Eshuis, Kees Huizing versie 2.2 Augustus 2009 NetBeans is een IDE voor (o.a.) Java, een programma waarmee je Javaprogramma's kunt schrijven en uitvoeren. Deze tutorial bevat informatie
Nadere informatieTools voor canonieke datamodellering Bert Dingemans
Tools voor canonieke datamodellering Tools voor canonieke datamodellering Bert Dingemans Abstract Canonieke modellen worden al snel omvangrijk en complex te beheren. Dit whitepaper beschrijft een werkwijze
Nadere informatieWat is er veranderd in Prezi?
Wat is er veranderd in Prezi? Update voor Prezi voor kids januari 2014 Door: Hedwyg van Groenendaal Prezi zit niet stil en is constant bezig om de tool te verbeteren. Omdat het boek op sommige punten niet
Nadere informatieGebruikershandleiding CEN Editor
Gebruikershandleiding CEN Editor Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ S O F T W A R E S O L U T I O N S Versies: Versie Datum Toelichting
Nadere informatieNavigator CMS 2009. Beknopte handleiding v1.0
Navigator CMS 2009 Beknopte handleiding v1.0 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Inloggen... 4 3. Menustructuur... 5 4. Document Verkenner... 6 5. Mappen beheren... 7 5.2 Map hernoemen... 7 5.3 Map verplaatsen...
Nadere informatieHandleiding Kaltura via Blackboard
Handleiding Kaltura via Blackboard Docenten handleiding Versie 21 september 2016 Inhoudsopgave Inloggen in Blackboard... 2 My Media... 2 Introductie My Media... 2 My Media: Add New... 5 Add New: Media
Nadere informatieAdelia Studio Nieuw in versie 12
Adelia Studio Nieuw in versie 12 Web Services Ondersteuning voor complexe toegangsparameters van Web Services voor Visual- en Webprogramma s: gebruik van het type one-way (IN-ONLY); time-out management
Nadere informatieTips & Tricks: Tip van de maand Mei 2009. NX6 User Interface
Tips & Tricks: Tip van de maand Mei 2009 NX6 User Interface Door: Bas Verschuren Deze maand gaan we binnen de NX Tips&Tricks aandacht besteden aan de User Interface. Roles Met de komst van NX4 zijn de
Nadere informatieUnified Modeling Language
Unified Modeling Language Een introductie voor leden van de expertgroep Informatiemodellen Harmen Mantel, Ordina ICT Management & Consultancy, werkzaam voor KING DOELSTELLING PRESENTATIE GEMEENSCHAPPELIJKE
Nadere informatieHandleiding voor Excel to Image
1 Handleiding voor Excel to Image Exporteren uw Excel rapportages naar Word of Powerpoint Auteur(s) M.S. van Dam Date of creation 16-05-11 2 Voorwoord Het Excel bestand EC_ExcelToImage.xls maakt het mogelijk
Nadere informatieEen website ontwerpen in Dreamweaver met de opmaakweergave
Een website ontwerpen in Dreamweaver met de opmaakweergave door G. Van Soest Met Dreamweaver kan je zeer snel een website in elkaar bouwen; ook het onderhoud van een website is met Dreamweaver uiterst
Nadere informatieStappenplan Infographic maken
WAT IS EASELLY? Er zijn verschillende mogelijkheden om een infographic te maken, zoals met behulp van de tool Easel.ly. Met Easel.ly kun je eenvoudig visueel aantrekkelijke infographics maken. Het systeem
Nadere informatieInstallatie nieuwe build van Alure (alle componenten)
Installatie nieuwe build van Alure (alle componenten) Versie 1.1 (5 september 2014) Copyright 2014 INNOLAN B.V. Alle rechten zijn gereserveerd. Reproductie, geheel of gedeeltelijk, zonder schriftelijke
Nadere informatieAchtergrond en lettertype Opmaak Achtergrond Opmaak Achtergrond Afbeelding in achtergrond
Frontpage Express is het meest eenvoudige programma voor het maken van je homepage. Is het programma niet geïnstalleerd op je PC, dan is het te downloaden en daarna te installeren. We zullen nu een aantal
Nadere informatieMedische Beelden Portaal AZ Sint-Lucas
Medische Beelden Portaal AZ Sint-Lucas Gebruikershandleiding Deze handleiding is van toepassing voor externe artsen en patiënten die aan de hand van referenties in het verslag een bepaald onderzoek willen
Nadere informatiePosters maken in PowerPoint
Posters maken in PowerPoint Een mini handleiding Nieuwe Media Dienst 2005 http://www.ua.ac.be/icnmd 1. Algemeen Het printen van grote posters is een kostbare zaak en duurt lang. Om mislukkingen te vermijden
Nadere informatieGrafische elementen invoegen
Grafische elementen invoegen Rev 00 I N H O U D S O P G A V E 1 INLEIDING... 1 2 LIJNEN EN RECHTHOEKEN TEKENEN... 1 2.1 Lijnen tekenen... 1 2.2 Polylijnen tekenen... 3 2.3 Rechthoeken tekenen... 3 3 CIRKELS,
Nadere informatieWilt u zelf vector kaarten maken voor uw garmin kijk dan op GPS-info.nl/custom_maps.php.
SOFTWARE > GARMIN CUSTOM MAPS Met de laatste Firmware van de Garmin Colorado, oregon en dakota kunt uzelf jpg kaarten laden in de gps. De eerste informatie stond al op GPS-info.nl/nieuws, toch heb ik een
Nadere informatieHandleiding Lay-outs bewerken voor LogiVert 5
Hoofdstuk: Inleiding Handleiding Lay-outs bewerken voor LogiVert 5 Copyrights : 20 LogiVert BV Website : www.logivert.com V.0.3 5-5-2009 Toevoegingen aan stap voor stap V.0.2 9-4-2009 Tweede opzet V. 0.
Nadere informatiedigitale ontwerp technieken SketchUp
L DOT digitale ontwerp technieken SketchUp SketchUp L 1.1 Inleiding Veel klanten van een tuinarchitect kunnen zich moeilijk verbeelden hoe de tuintekening van de architect er in werkelijkheid uit komt
Nadere informatieFiguur 1 Application manager. Heb je in een voorgaande sessie al een eigen applicatie aangemaakt, dan kun je op deze dubbel klikken en openen.
Procesvisualisatie met InTouch Intouch is een SCADA pakket waarmee we een productieproces kunnen visualiseren en beheren. Het ontwikkelen van zo n applicatie gebeurt door het tekenen van objecten en of
Nadere informatieVERSIE: 1.1 DATUM: 19 JULI
HANDLEIDING JIRA VERSIE: 1.1 DATUM: 19 JULI 2010 @DEVENTit BV JIRA Handleiding INHOUDSOPGAVE HANDLEIDING JIRA 1 1. PROJECT SELECTEREN: 3 2. PROJECTOVERZICHT 4 2.1 ISSUE AANMAKEN (BUG/QUESTION ETC): 5 2.2
Nadere informatieFTP met Filezilla. Installatie
FTP met Filezilla FTP is de naam van het protocol waarmee bestanden op een webserver kunnen worden gezet. Dit document beschrijft hoe je met Filezilla, het broertje van de Mozilla browser, je eigen webiste
Nadere informatiewww.cadac.com Gebruikershandleiding CBZ Add-in AutoCAD
www.cadac.com Gebruikershandleiding CBZ Add-in AutoCAD Versie: 2.0.0 Datum: 11-10-2007 www.cadac.com Inhoudsopgave 1 Methodiek... 3 2 Tekening openen... 3 3 Ruimteboek openen... 4 3.1 Nieuw ruimteboek
Nadere informatieBitrix Site Manager gebruikershandleiding BureauZuid
Bitrix Site Manager gebruikershandleiding BureauZuid Introductie Deze gebruikershandleiding geeft gedetailleerde basisinformatie over hoe te werken met Bitrix Site Manager. Deze handleiding is bedoeld
Nadere informatieGlobale kennismaking
Globale kennismaking Kennismaking Tesla CMS 1. Dashboard 2. pagina beheer - pagina aanmaken - pagina aanpassen - pagina verwijderen - pagina seo opties - zichtbaarheid pagina 3. subpagina beheer - subpagina
Nadere informatie1. Document Management
1. Document Management 1.1. Revision Manager Revision Manager is een gescheiden module waarin het aanmaken van afgeleide documenten en het onderhouden van revisies moet gebeuren om de aanwezige Links te
Nadere informatietentoinfinity Apps 1.0 INLEIDING
tentoinfinity Apps Una Help-inhoud Auteursrecht 2013-2015 door tentoinfinity Apps. Alle rechten voorbehouden. De inhoud is voor het laatst bijgewerkt op Augustus 6, 2015. Extra ondersteuningsbronnen beschikbaar
Nadere informatieHTML en CSS. Je website bestaat uit HTML. Dat is een taal die browsers (Internet explorer, Chrome, Safari) kunnen lezen.
Terminologie HTML en CSS HTML: Hyper Markup language Je website bestaat uit HTML. Dat is een taal die browsers (Internet explorer, Chrome, Safari) kunnen lezen. CSS: Cascading StyleSheet stylesheet for
Nadere informatieInformatievaardigheden Introductie EndNote
Informatievaardigheden Introductie EndNote TU Delft Library Delft University of Technology Challenge the future TU Delft Library HowInformatievaardigheden to find and use scientific / EndNote information
Nadere informatieMYDOTPOINT web designer.
MYDOTPOINT web designer. Mydotpoint is een unieke en nieuwe manier om uw website te ontwerpen en te onderhouden. Het is zeer eenvoudig om door middel van onze Applets uw web pagina een professioneel uiterlijk
Nadere informatieLijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop.
Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Les 1: Witte rand om de foto m.b.v. canvasgrootte. 1. Open de foto in Photoshop. 2. Klik in menu AFBEELDING op CANVASGROOTTE 3. Zorg dat in het vakje
Nadere informatieZOEKHULPEN EN SELECTIEVARIANTEN
SAP/SLM Tips & Trucs SAP ALGEMEEN 1) Transactiecodes tonen in menu 2 2) Drop down lijstjes op alfabet en met code 3 3) Standaardtabblad instellen Studiedossier / Stamgegevens 4 4) Alle schermen in één
Nadere informatieAdvies, Productie, Reproductie, Faciliteiten, Presentatie, Verhuur, Verkoop
Wireless unit Set Up HD210W/HD1010W 1. Wireless Specificaties Hardware: A/B/G/N (2x2 Radio Antenna) Encryption: Open, WEP (64, 128), WPA1-PSK (TKIP), WPA2-PSK (AES) *) Software Requirements Om de Wi-Fi
Nadere informatieHandleiding Nieuwe versie Wikiwijs Maken. Overzicht van veranderingen en nieuwe functionaliteiten
Handleiding Nieuwe versie Wikiwijs Maken Overzicht van veranderingen en nieuwe functionaliteiten Datum: 3 oktober 2012 Wat is er nieuw? Vanaf 3 oktober 2012 is er een nieuwe versie van Wikiwijs Maken.
Nadere informatieHandleiding Concrete5 website. Outbound Media
Handleiding Concrete5 website Outbound Media In deze handleiding behandelen we de basis benodigdheden om uw website up-to-date te kunnen houden. We behandelen: Inloggen editen (bewerken) van tekst een
Nadere informatieStappenplan Werken met Popplet
WAT IS POPPLET? Popplet is een handige site voor het maken van mindmaps of stroomdiagrammen. De blokjes zijn herkenbaar en het plaatsen gaat erg eenvoudig. Het maken van een eigen uitstraling is daardoor
Nadere informatieAutomating Complex Workflows using Processing Modeler
Automating Complex Workflows using Processing Modeler QGIS Tutorials and Tips Author Ujaval Gandhi http://google.com/+ujavalgandhi Translations by Dick Groskamp This work is licensed under a Creative Commons
Nadere informatieUser accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch.
User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. Bij het in gebruik nemen van een Wandy Hotspot is het aanmaken van gebruikers een tijdrovende klus. Om snel veel accounts aan te maken hebben
Nadere informatieGame Maker 6.1. Sprite up your life with Gamemaker. Hoofdstuk 1.2
Game Maker 6.1 Sprite up your life with Gamemaker Hoofdstuk 1.2 Sprite up your life Het is ook heel eenvoudig om zelf sprites te maken of te bewerken. Alles wat je nodig hebt is het programma Gamemaker.
Nadere informatieEmbroideryDesign Store
EmbroideryDesign Store Wat kan ik met Buzztools? 1 Bekijken en afdrukken van je borduurpatronen (van vele merkenborduurbestanden) vanaf harde schijf of cd rom. Ook alle ingezipte patronen kunnen bekeken
Nadere informatieWETENSCHAPPEN oefeningen perspectief OEFENING 5. Arnout Van Vaerenbergh
WETENSCHAPPEN oefeningen perspectief OEFENING 5 Arnout Van Vaerenbergh vorige oefening: 1/ contextsimulatie - Muziekles van Vermeer 2/ exacte input - objecten tekenen in perspectief 3/ exacte output -
Nadere informatieHTA Software - Klachten Registratie Manager Gebruikershandleiding
HTA Software - Klachten Registratie Manager Gebruikershandleiding Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Opstarten en inloggen, overzicht startscherm, uitleg symbolen Hoofdstuk 2: aanmaken relaties Hoofdstuk 1: Opstarten
Nadere informatieVerkleinen- en uploaden van beelden
Verkleinen- en uploaden van beelden Deze handleiding is opgebouwd rond eenvoudig te gebruiken programma s die verkrijgbaar zijn in het Nederlands en te installeren zijn onder Windows XP, Vista en Windows
Nadere informatieApp onderdelen. Source files. Android app onderdelen 1/6
Android app onderdelen 1/6 App onderdelen Een Android project bestaat uit een aantal onderdelen die hieronder beschreven worden. In het project venster kan je de mappen weergeven volgens de hieronder aangeduide
Nadere informatieillustrator Alleen een hands- on.. LESBRIEVEN
illustrator LESBRIEVEN HANDS- ON: OPDRACHTEN: SITE MET ALLE OEFENINGEN VOORKENNIS: PLAATSEN WEBINHOUD GEBRUIK FLASH Adobe illustrator Hét pakket uit de Adobe- suite om vector- a?eeldingen mee te bewerken
Nadere informatieHandout bij de cursus RefWorks
Universiteitsbibliotheek Handout bij de cursus RefWorks 1. Beginnen met RefWorks - een account openen en aanpassen, inloggen 2. Referenties exporteren naar RefWorks - vanuit CatalogusPlus, catalogus, databases
Nadere informatieWat is nieuw in deze handleiding: Dit is een nieuwe handleiding welke nieuwe functies beschrijft.
Doel Module Fronter 92 Dit document is gemaakt door Fronter Ltd fronter.com. Het document mag alleen gekopieerd of digitaal verspreid worden volgens contract of in overeenstemming met Wat is nieuw in deze
Nadere informatieHandleiding voor het presenteren van uw kunstwerken op www.kunstinlochem.nl
Handleiding voor het presenteren van uw kunstwerken op www.kunstinlochem.nl Tip: print deze handleiding uit! Als deelnemer aan de kunstroute kunt u uw kunstaanbod presenteren op de website van kunst in
Nadere informatieWerken met afbeeldingen in webpagina's
Werken met afbeeldingen in webpagina's In webpagina's komen heel vaak afbeeldingen voor. Toch gaan webpagina's helemaal anders om met afbeeldingen dan bijvoorbeeld een PowerPoint-presentatie of een Word-document.
Nadere informatie1 van 8 22-2-2012 20:43
1 van 8 22-2-2012 20:43 Garmin Basecamp is een gratis software programma van Garmin. Het vergelijkbaar met mapsource, echter met de nieuwe toestellen (oregon, dakota en gpsmap 62) heeft het een aantal
Nadere informatieInstallatie Handleiding voor Modelit Applicatieprogrammatuur
Modelit Elisabethdreef 5 4101 KN Culemborg Telefoon +31 345 521121 info@modelit.nl www.modelit.nl Installatie Handleiding voor Modelit Applicatieprogrammatuur Datum 27 April 2007 Modelit KvK Rivierenland
Nadere informatie