EINDRAPPORT T2009 RAPPORTAGE SCHELDE ESTUARIUM

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EINDRAPPORT T2009 RAPPORTAGE SCHELDE ESTUARIUM"

Transcriptie

1 EINDRAPPORT T2009 RAPPORTAGE SCHELDE ESTUARIUM DIGITALE BIJLAGE 3 METHODEN EN TECHNIEKEN MINISTERIE VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU RIJKSWATERSTAAT ZEELAND, UITVOEREND SECRETARIAAT VAN DE VLAAMS-NEDERLANDSE SCHELDECOMMISSIE 11 juli :A - Definitief C

2

3 Inhud 3 Methden en technieken Inleiding Principes Visuele explratieve data-analyse Statistische tetsing p trend CrssCrrelatie Frecasting Trend analyse tl Installatie Functinaliteit Grafische mgeving Inver en uitver Inverfrmaat van tijdreeksen Uitver van resultaten Bepaling van trendbreuken :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 1

4

5 3 Methden en technieken 3.1 INLEIDING Dit dcument bevat de digitale bijlage bij hfdstuk 3 Methden en Technieken van het T2009-rapprt. Hierin wrdt een verzicht gegeven van de Trend Analyse Tl die gebruikt is vr het uitveren van statistische analyses in het kader van de T2009-rapprtage. 3.2 PRINCIPES De (trend)analyses die gevraagd wrden in het kader van de T2009-rapprtage, mvatten vlgende zaken: Trends en trendbreuken dienen bepaald te kunnen wrden, met statistische tetsing van de waargenmen trends; Gekende externe factren (met name cyclische factren zals de 18.6-jarige cyclus in waterstanden) meten in rekening kunnen gebracht wrden; Er met kunnen bepaald wrden f er naast deze gekende trends ng andere trends aanwezig zijn in de data, met andere wrden, na detrending met getest wrden f de residuen nrmaal verdeeld zijn; Er meten vrspellingen kunnen uitgeverd wrden p basis van regressiemdellen; De waargenmen trends in de verschillende reken- en verklarende parameters meten via een (crss)crrelatieanalyse nderzcht kunnen wrden. Trendanalyses wrden meestal beperkt tt een curve-fitting van een vrpgestelde relatie (expnentieel, plynm, ) met in het beste geval een betruwbaarheidsinterval. Hierbij wrdt echter uitgegaan van een subjectief idee, waarbij men met de data wil bewijzen wat men in diezelfde data reeds heeft menen waar te nemen. Statistisch is dit niet crrect. De hier vrgestelde trendanalyse wrdt gebaseerd p een bjectieve hypthesetetsing, waarbij wrdt nagegaan f de afwezigheid van een trend kan wrden verwrpen. Indien dit het geval is, wrdt in een vlgende stap nagegaan f een welbepaalde trend aanvaard kan wrden. Tevens wrden de kansen bepaald p een fute cnclusie. De trendanalyse kan daarm wrden uitgeverd in een aantal stappen: Visuele analyse (herkenning van mgelijke trends) Statistische tetsing p trend Trendbepaling VISUELE EXPLORATIEVE DATA-ANALYSE Een eerste stap mvat het visueel explreren van de gegevens dr het pmaken van een aantal grafiekweergaven en smthing van de tijdreeksen m meerjarige (mgelijke) trends, trendbreuken f :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 3

6 relaties te herkennen. Hierbij wrden de verschillende variabelen eerst grafisch weergegeven in explratieve plts : Pltten van de tijdreeks: de data wrdt afgebeeld zals in functie van de tijd. (Cumulatieve) plt : heeft een luter indicatieve betekenis mtrent pltse gedragswijzingen van tevalsvariabelen. Vral nuttig is het gelijktijdig pltten van verschillende variabelen p dezelfde figuur, wat p efficiënte wijze inzicht verschaft ver al dan niet gekppeld gedrag. First difference plt : deze geeft een aanwijzing ver het randm walk gedrag. Randm walk geeft aan f een systeem evlueert vlgens een willekeurige grei. Indien randm walk gedrag zichtbaar is (indien de figuur statinair is) wrdt een trend minder waarschijnlijk en vice versa. Het randm walk mdel kan getetst wrden getetst d.m.v. een berekening van de autcrrelatie in de first difference plt : indien deze gelijk kan gesteld wrden aan nul, mag men het randm walk mdel aannemen, wat dus een aanwijzing is m de aanwezigheid van een trend te verwerpen. De tweede stap van de explratieve data-analyse bestaat uit een smthing-prcedure, waarbij de randm variatie van de tevalsvariabelen nderdrukt wrdt. Er wrden verschillende methdes ter beschikking gesteld in de sftware: Tepassing van glijdende gemiddelden Lwess regressie (Rbust Lcally Weighted Regressin and Smthing ; Cleveland, 1988) : bij beschikbaarheid van een grtere heveelheid gegevens is dit een waardevlle techniek. De Lwess regressie is een lkale (lineaire f kwadratische) regressie ver een vrtschrijdend venster van de data, waarbij telkens een (trikubische) gewichtsfunctie wrdt tegepast p het betreffende venster. Deze smthing prcedure wrdt standaard gebruikt in meterlgische, hydrlgische, gelgische en mrflgische tijdreeksen, m trends blt te leggen waarvan men niet a priri weet welke vrm men mag verwachten : deze methde is immers niet-parametrisch, zdat de trend elke denkbare vrm mag aannemen. Bvendien laat de Lwess te m cyclisch gedrag visueel te herkennen. Vrspelling p basis van deze regressiemdellen is niet mgelijk STATISTISCHE TOETSING OP TREND Wanneer men wil te weten kmen f er een trend aanwezig is, is de lgische nulhypthese H0 dat er geen trend aanwezig is. Een statistische test gaat immers p zek naar het in de metingen aanwezige bewijsmateriaal tegen de nulhypthese. Indien dat bewijsmateriaal er is, is er een bewijs "ten gunste" van het effect dat nderzcht wrdt, in dit geval een trend. Een significantietets is immers ntwrpen m de sterkte van het bewijs tegen de H0 vast te stellen. Data waar a priri gekende trends aanwezig zijn (bv meerjarige cycli in waterstanden), dienen eerst gedetrend wrden zdat de resulterende residu s p bijkmende nbekende trends kunnen nderzcht wrden. De residu s kunnen eerst aan de visuele data-explratie nderwrpen wrden vraleer verder gegaan wrdt. Dit kan aanleiding geven tt het frmuleren van alternatieve hypthesen (verwachte trends). Ha, de alternatieve hypthese, geeft deze verwachte trend(s) aan. Dit wil zeggen dat men vraf met uitmaken welke richting men van deze trend verwacht (b.v. expnentieel afnemend). Het significantieniveau bepaalt de bewijssterkte. Als α = 0.05, eisen we dat de waargenmen trend z sterk afwijkt van H0 (geen trend), dat deze nder mstandigheden dat H0 geldig is (b.v. verwachte richtingscëfficiënt = 0), slechts in 5% van de gevallen zal waargenmen wrden. Het significantieniveau geeft k aan wat de kans is dat een fute cnclusie wrdt getrkken, nl. de verwerping van H0 terwijl deze geldig zu zijn. Dat heeft k enig belang bij het veelvuldig herhalen van de tets: in α prcent van 4 ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES :A - Definitief

7 de gevallen zal de tets een verkeerde cnclusie geven. Hiermee dient men rekening te huden bij de keuze en de interpretatie van α. De keuzes die meten gemaakt wrden : welke parameters wrden nderwrpen (hiervr meten afhankelijkheden in kaart gebracht wrden : trends p afhankelijke variabelen geven een vertekend beeld); frmulering van basishypthese én alternatieve hypthese; significantieniveau CROSSCORRELATIE Om na te gaan f trends in verschillende parametersets gelijk lpen, kan van de (crss)crrelatie uitgegaan wrden. Gewnlijk wrdt als crrelatieparameter de zgn. crrelatiecëfficiënt ρ gekzen, waarmee dan de Pearsn cëfficiënt wrdt bedeld (b.v. in Excel). Deze cëfficiënt geeft echter enkel de mate aan van lineaire afhankelijkheid, terwijl er in feite geen reden bestaat m deze vrm van afhankelijkheid a priri te vernderstellen. Spearman s ρ en Kendall s τ maken geen a priri vernderstelling mtrent de vrm van afhankelijkheid. Deze crrelatiecëfficiënten zijn zgn. rangcrrelatiecëfficienten en zijn een verdelingsvrije maat vr crrelatie, en zijn dus betruwbaarder FORECASTING Uiteindelijk kan vrspeld wrden wat tekmstige waarden zullen zijn. Rnd die vrspelling wrden predictie-intervallen berekend (b.v. 95% predictie-intervallen). Dit laat te m nmiddellijk te kunnen vaststellen f de metingen de verwachte trend vlgen. Hierbij dient een referentieperide pgegeven te wrden. Het predictievenster kan pgesteld wrden in functie van de gestelde vraag, bv ligt de huidige trend binnen de verwachtingen p basis van vrafgaande metingen (histrisch perspectief). Z kan b.v. p basis van trends en randm variaties p die trends ingeschat wrden wat de kans is dat de ntwikkeling van het laagdynamisch ppervlak in 2009 binnen de verwachting ligt p basis van de vrgaande jaren. 3.3 TREND ANALYSE TOOL Op basis van de hierbven beschreven principes is een trend analyse prgramma ter beschikking gesteld dr IMDC. Het is ntwikkeld in Matlab INSTALLATIE Het analyseprgramma vereist dat Matlab-functies afznderlijk wrden geïnstalleerd. Dit gebeurt nder de vrm van een Matlab Cmpiler Runtime (MCR) die meegeleverd wrdt met het analyseprgramma. Deze installatie is eenmalig uit te veren. Na installatie van deze MCR is het bestand dat het analyseprgramma mvat uitverbaar znder bijkmende installaatie :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 5

8 3.3.2 FUNCTIONALITEIT In de trend analyse tl is de vlgende functinaliteit vrzien. In de vlgende paragrafen wrden specifieke elementen verder tegelicht. Inlezen van tijdreeksen in een vast datafrmaat Testen vr trend (lineair (Pearsn) f niet-parametrisch (Spearman s Rh, Mann-Kendall)) Visualisatie van tijdreeksen Pltten van tijdreeksen Pltten van first difference en cumulatieve grafieken Weergeven van distributie (histgram), autcrrelatie, nrmaliteitsplt Visuele explratie p trend Mving average curve (half-width windw in samples) LO(W)ESS curve (venster in tijd) Regressie met behulp van verschillende functies: Plynmiaal (met vrij te bepalen graad) Cyclisch (met pgave van een gekende peride) Cmbinatie van plynmiaal en cyclische trends (simulatane regressie) Lineair, met gekende slpe (m gekende lineaire trend uit data te verwijderen) Weergave van regressie-vergelijking en significantieniveau (p-waarde) Visualisatie van de regressiecurve met cnfidentie- en predictie-intervallen. Extraplatie p basis van laatst uitgeverde regressie Frecast f hindcast Analyse van de residuen Op basis van een uitgeverde regressie (al dan niet met extraplatie) wrden de residuen berekend Distributie, autcrrelatie, nrmaliteitsplt en CUMSUM cntrlegrafiek p basis van deze residuen Crsscrrelatie (lineair (Pearsn) f niet-parametrisch (Spearman s Rh, Kendall s Tau)) Uitver Grafisch: afbeeldingen van de verschillende types figuren kunnen pgeslagen wrden Textueel: Er wrdt een lgbestand bijgehuden dat alle bewerkingen pslaat Manuele pslag van weerhuden regressiegegevens met uitver van mdelwaarden, cnfidentieen predictie-intervallen, residuen De uitverbestanden met residuen kunnen pnieuw ingeladen wrden m hierp verdere trendanalyses uit te veren GRAFISCHE OMGEVING In een aantal figuren wrdt de grafische mgeving van de trend analyse tl geïllustreerd. In Figuur wrden de verschillende nderdelen van de grafische mgeving aangeduid: In het midden van het beeld kmen twee grafiekvensters vr. X-assen kunnen gekppeld wrden; Linksnder wrden de acties in de sftware geregistreerd en wrden resultaten weergegeven Items 1, 7 in de menubalk: inlezen van tijdreeksen, uitver van lgbestanden, ; Item 2: Functies vr het afbeelden van tijdreeksen, cumulatieve plt, first difference plt, ; Item 3: Functies vr de visuele explratie p trend: smthing, Lwess curves; Item 4a: Functies vr het inladen van gegevens en testen p aanwezigheid van trend; Item 4b: Functies vr het uitveren van de regressie-analyse, afbeelden, extraplatie, uitver; Item 5: Functies m de residuen ten pzichte van het regressiemdel verder te analyseren; Item 6: Functies vr het uitveren van crss-crrelaties. 6 ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES :A - Definitief

9 Figuur 3.1: Onderdelen van de grafische mgeving Figuur 3.2: Vrbeeld van de afbeelding van een tijdreeks met Lwess curve (bvenste venster) en een first difference plt van de zelfde data (nderste venster) :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 7

10 Figuur3.3: Vrbeeld van de afbeelding van een tijdreeks met Lwess curve (bven) en een trendfitting met vrspelling (nder). Figuur 3.4: Explratie van de residuen 8 ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES :A - Definitief

11 3.3.4 INVOER EN UITVOER Er wrdt in de sftware met een vast frmaat van databestanden gewerkt. Deze wrden hiernder tegelicht INVOERFORMAAT VAN TIJDREEKSEN Het databestand (ASCI) dient strikt de vlgende indeling te hebben: - Header Vrije tekst, invegen metadata met uitzndering van de vlgende sleutelwrden: EXCEPTION Geen data (matlab NaN) waarde LOCATION VLISSINGEN Vrije tekst die in titel van de figuren wrdt geplt DATEFORMAT dd/mm/yyyy String met definitie datumfrmaat. Tegelaten zijn de dr matlab gekende frmaten, waarnder: dd/mm/yyyy, mm/yyyy, yyyy, TIMEUNIT de eenheid van de datums in de tijdreeks: zijn de stappen in dagen, weken, maanden, jaren Dit bepaalt de grtte van bv de slpe van een linaire regressie. - Aanduiding begin data - Datablk Er wrd letterlijk 5 keer een % teken afgebeeld p een nieuwe lijn: %%%%% Opmaak is in klmmen, met TAB als delimiter Eerste twee rijen bevatten de Grtheid en Eenheid. Daarna vlgen per rij de waarden van variabelen vr verschillende tijdstippen. - Vrbeeld: Jaargemiddeld Laag- en hgwater en getijslag, vanaf 1881 te VLIS EXCEPTION DATEFORMAT yyyy TIMEUNIT year LOCATION VLISSINGEN %%%%%%% YEAR LW HW Getijslag [-] [cm] [cm] [cm] :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 9

12 UITVOER VAN RESULTATEN De uitver van de resultaten van een regressie vlgt dezelfde pbuw van het hierbven weergegeven inverfrmaat. Er zijn enkele tevegingen: - Naam van het brnbestand - Start- en einddatum van de tijdreeks - Regressiegegevens: Variabele waarp gewerkt is Begin- en einddatum waarp de regressie is uitgeverd p-waarde (indien p=0 is deze kleiner dan de ingebuwde tlerantie) Trendvergelijking - Resultaten met de gemeten waarde, de mdelwaarde, residuen, predictie en cnfidentieintervallen vr p< Vrbeeld: OUTPUT GENERATED BY IMDC TATOO v1.7 AT 09:20:44 15/01/2013 data read frm file: start date: 1901 end date: 2009 LWHWGS99pHW_antl_cmb_xls.txt EXCEPTION DATEFORMAT yyyy TIMEUNIT year LOCATION ANTL REGRESSION DATA Trend determined n variable: HW Trend type:combination ANGLE-POLYNOMIAL Start date f trend: 1980 End date f trend: 2009 P-value: Degree plynm.: 1 cycle perid: Phase angle: Amplitude: Trend equatin: x cs(w1x ) %%%%%%% Date HW TrendData HW_residuals P.I.max P.I.min C.I.max C.I.min [-] cm TAW cm TAW [-] [-] [-] [-] [-] Tijdens een analyse wrden alle stappen weergegeven in het lg-venster linksnder de grafische mgeving, maar dezelfde infrmatie wrdt k pgeslagen in een lgbestand. Daarin wrden, naast alle verwerkingsstappen, k beschrijvende statistieken van de ingelezen bestanden pgeslagen. 10 ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES :A - Definitief

13 3.4 BEPALING VAN TRENDBREUKEN Het identificeren van een trendbreuk in een set jaargemiddelde data werd gedaan p zwel visuele als statistische manier. Er werd bijvrbeeld bij de analyse van de waterstandsgegevens als vlgt te werk gegaan: 1. Visuele identificatie van mgelijke trendbreuken in de datareeks (cf. Figuur3.5); Figuur 3.5: Gemeten jaargemiddelde hgwaterstanden te Antwerpen en LOWESS filter van 3 jaar. 2. Kalibreren van een trend p de dataset vanaf de visueel bepaalde trendbreuk, rekening hudend met een zwel een lineair stijgende (f dalende) cmpnent als een 18.6-jarige cyclus (waarvan de fase werd vastgelegd te Vlissingen vr heel het estuarium) (Figuur 3.6); Figuur3.6: Kalibratie van regressiemdel met lineair stijgende cmpnent en 18.6-jarige ndale cyclus vr peride :A - Definitief ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES 11

14 3. Extraplatie van de trend naar het startjaar van de dataset (cf. Figuur 3.7); Figuur3.7: Extraplatie van het regressiemdel naar Berekenen van de cumulatieve sm van de residuen van de vlledige dataset p de (geëxtrapleerde) trend vlgens de hindcasting methde (startjaar van de cumulatieve sm is het eindjaar van de trend en de smmatie van de residuen wrdt uitgeverd richting het beginjaar van de dataset) (cf. Figuur 3.8, links); Figuur3.8: Links: Cumulatieve sm van de residuen van de data p het regressiemdel van 2009 tt 1901 (hindcast), f dus cumulatieve sm cntrle grafiek. Rechts: indicatie van het jaar van de trendbreuk (één van de vregste jaren dat ng binnen de cntrlegrenzen van de CUSUM cntrle grafiek ligt). 5. Cntrle dat het startjaar van de trend (f dus het jaar van de trendbreuk) binnen de cntrlegrenzen van de cntrle grafiek ligt. Niet enkel dat, maar k dat het startjaar dichtbij het punt ligt waarvr de cumulatieve sm buiten één van haar cntrlegrenzen treedt (cf. Figuur 3.8, rechts). 12 ARCADIS, IMDC, UA, NIOZ, IMARES :A - Definitief

Analytische boekhouding

Analytische boekhouding Analytische Bekhuding Analytische bekhuding 1 Vrbereiding... 2 1.1 Dssier instellingen... 2 1.2 Analytische rekeningen maken... 3 2 Analytisch beken... 4 2.1 Kppeling... 5 2.2 Bekingsvrstellen (mdellen)...

Nadere informatie

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015 Dmeinmdel vr hypthesetetsen Sietske 23 ktber 2015 In dit dcument wrdt een mgelijk dmeinmdel vr hypthesetetsen beschreven. Het dcument bestaat uit twee delen: het dmeinmdel zelf en de verwegingen bij het

Nadere informatie

Toetsen omzetten van Word naar Wintoets 4.0

Toetsen omzetten van Word naar Wintoets 4.0 WinTets Tetsmzetting - Uitgeverij De Rde Planeet 2012 Tetsen mzetten van Wrd naar Wintets 4.0 Veel ude tetsen zijn ntwikkeld binnen Micrsft Wrd. Dr ze m te zetten naar een itembank binnen WinTets, kunnen

Nadere informatie

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3 Verbanden 3 Verbanden 3 besteedt aandacht aan het pstellen van tabellen, frmules en grafieken. Er zijn k uitbreidingen van de subdmeinen statistiek en rijen en reeksen. Delgrep Verbanden 3 Verbanden 3

Nadere informatie

6. Opleidingskader voor de procesopleiding Informatiemanagement

6. Opleidingskader voor de procesopleiding Informatiemanagement 6. Opleidingskader vr de prcespleiding Infrmatiemanagement In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr prcessen nder Bevlkingszrg. Hiernder wrdt het pleidingskader vr

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recognition. PCA

VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recognition. PCA VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recgnitin. PCA Niclaas Heyning 0152447 Sjerd kerkstra 0445061 Inleiding Bij deze pdracht is het de bedeling de werking van Principal Cmpnent Analyse (PCA) te bestuderen. Er

Nadere informatie

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd

Nadere informatie

Documentatie voor update BHIwin 9.01

Documentatie voor update BHIwin 9.01 Dcumentatie vr update BHIwin 9.01 1. Elektrnische BTW-aangifte... 3 1.1 Algemeen.... 3 1.2 Tepassing in prgramma... 3 1.3 Instellen map... 4 2. Aankpfactuur Factr aftrekbaar... 5 3. Rapprtenbeheer... 6

Nadere informatie

Deel 1. Procedure voor het indienen van een schakelprogramma

Deel 1. Procedure voor het indienen van een schakelprogramma Deel 1. Prcedure vr het indienen van een schakelprgramma Waarm een schakelprgramma? Vr telating tt de pstinitiële master pleiding Kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzrg is een geaccrediteerd master

Nadere informatie

Analyse bijdragen onder de drempelwaarde. (0.05 mol/ha/jaar) AERIUSA. 4 juli Datum. Status. Definitief. Auteurs

Analyse bijdragen onder de drempelwaarde. (0.05 mol/ha/jaar) AERIUSA. 4 juli Datum. Status. Definitief. Auteurs Analyse bijdragen nder de drempelwaarde (0.05 ml/ha/jaar) Datum Status Auteurs 4 juli 2018 Definitief Liesbeth Maltha-Nix en Mark Wilmt Analyses ter nadere nderbuwing van het PAS Pagina 1 van 10 Achtergrnd

Nadere informatie

Documentatie. KERN Timemanagement

Documentatie. KERN Timemanagement Dcumentatie KERN Timemanagement Versie 2.0 28 mei 2010 Inhud KERN en Kerninfrmatie.nl... 3 Inleiding KERN uren... 3 KERN urenregistratie: de input... 5 Aanwezigheid van medewerkers bekijken... 10 Samenvatting...

Nadere informatie

DOCUMENT VEEL GESTELDE VRAGEN

DOCUMENT VEEL GESTELDE VRAGEN DOCUMENT VEEL GESTELDE VRAGEN Met ik mijn kind aanmelden? Als u uw kind niet aanmeldt, kunt u het pas vanaf de eerste schldag van mei 2014 inschrijven vr het schljaar 2014-2015 in een Dilbeekse kleuter

Nadere informatie

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland

Nadere informatie

Presenteren met behulp van Microsoft PowerPoint

Presenteren met behulp van Microsoft PowerPoint 2018-2019 Datum: Leraren: F. Thmas, V. Schelkens, C. Kaivers Infrmatica Presenteren met behulp van Micrsft PwerPint Klas: 3 Naam: Nr.: De kmende 3 lessen ga je een PwerPintpresentatie maken ver een stad

Nadere informatie

Onderzoeksmethoden II: overzicht en herhaling interpretatie output

Onderzoeksmethoden II: overzicht en herhaling interpretatie output Onderzeksmethden II: verzicht en herhaling interpretatie utput 1. Overzicht methdes 1.1. Onderzeksmethden I en nderzeksmethden II Statistiek II en Onderzeksmethden I: Het univariaat lineair mdel is het

Nadere informatie

Microsoft Excel 2013 Basis

Microsoft Excel 2013 Basis Micrsft Excel 2013 Basis Inleiding Het rekenprgramma van Micrsft Office heet Excel. Excel is nmisbaar als je met enige regelmaat verzichten met maken en bijhuden. Excel 2013 is de pvlger van Excel 2010.

Nadere informatie

Dactylografie/Toegepaste informatica 6KA/VK

Dactylografie/Toegepaste informatica 6KA/VK Dactylgrafie/Tegepaste infrmatica 6KA/VK Thierry Willekens, leerkracht Kninklijk Technisch Atheneum Ml 2007 WOORD VOORAF Alle leerlingen hebben in de 2 de graad en in het eerste leerjaar van de 3 de graad

Nadere informatie

TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND

TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER SCAN TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND BESCHRIJVING De ksten mzaïekbeheer zijn een vergeding vr de ksten die p bedrijfsniveau gemaakt wrden vr het

Nadere informatie

Beschrijving S-Flex Orderimport

Beschrijving S-Flex Orderimport Beschrijving S-Flex Orderimprt --------------------------------------------------------------------------------------------------- Versie 2.3 januari 2014 Het prgramma S-Flex Orderimprt is een prgramma

Nadere informatie

Inloggen. Nieuwsbrieven. Nieuwe nieuwsbrief aanmaken. Snippet

Inloggen. Nieuwsbrieven. Nieuwe nieuwsbrief aanmaken. Snippet Inlggen - Lg in p: https://dialgue.triplis.cm NB. Triplis kan met alle reguliere brwsers wrden gebruikt, echter wrdt het gebruik van Firefx aangeraden en het gebruik Internet Explrer afgeraden. - Vul bij

Nadere informatie

Documentatie voor update SNDwin 12.20

Documentatie voor update SNDwin 12.20 Dcumentatie vr update SNDwin 12.20 I. Verbeteringen... 3 1. Definitieve afrekening... 3 2. Wizard.dc... 3 3. Landcde klanten/leveranciers... 3 II. Gebuwen... 4 1. Tabel gebuwen... 4 III. Klanten... 6 1.

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

behorend bij de Subsidieregeling stageplaatsen zorg II

behorend bij de Subsidieregeling stageplaatsen zorg II Cpr 18047A Accuntantsprtcl behrend bij de Subsidieregeling stageplaatsen zrg II Dit Accuntantsprtcl is p maat gemaakt vr de Subsidieregeling stageplaatsen zrg II. Het betreft het vlgende prduct, genemd

Nadere informatie

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020.

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020. Handleiding Handleiding Cmmunicatie vr Prmtren Eurpees Fnds vr Reginale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020 1 Eurpese Unie Inhud 1 Inleiding... 1 2 De minimale cmmunicatieverplichtingen... 1 a) Weergave

Nadere informatie

S&A bvba. 1. Startverklaring definitief goedgekeurd. Ambachtsweg 20-9820 Merelbeke. Inhoudstafel 1. STARTVERKLARING DEFINITIEF GOEDGEKEURD...

S&A bvba. 1. Startverklaring definitief goedgekeurd. Ambachtsweg 20-9820 Merelbeke. Inhoudstafel 1. STARTVERKLARING DEFINITIEF GOEDGEKEURD... S&A bvba Ambachtsweg 20-9820 Merelbeke tel 09/329 87 75 fax 09/329 87 85 URL: www.sabvba.cm e-mail: inf@sabvba.cm Startverklaring definitief gedgekeurd Inhudstafel 1. STARTVERKLARING DEFINITIEF GOEDGEKEURD...

Nadere informatie

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012 Stappenplan BTW-verhging van 19 naar 21% per 1 ktber 2012 Supprt ID: 57354 Versies: AccuntView Windws Dit stappenplan hebt u ndig m uw administraties in AccuntView gereed te maken vr het nieuwe BTW-percentage.

Nadere informatie

Oproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers

Oproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers Oprep erkenning en subsidiëring van grepsgericht aanbd pvedingsndersteuning dr vrijwilligers In het kader van het versterken van aanbd pvedingsndersteuning in de Huizen van het Kind lanceert Kind en Gezin

Nadere informatie

Voorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int.

Voorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int. Vrbeeld efentypes nline e-learningmdules CmmArt Int. In dit dcument wrdt verwezen naar de specifieke inhud van een van nze e- learningmdules. De efentypes wrden echter gebruikt in alle e-learningmdules

Nadere informatie

Microsoft Excel Basis AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT EXCEL 2010 BASIS

Microsoft Excel Basis AAN DE SLAG MET DIGITALE VAARDIGHEDEN TRAINING: MICROSOFT EXCEL 2010 BASIS Micrsft Excel 2010 Basis Excel Het rekenprgramma van Micrsft Office heet Excel. Excel is nmisbaar als je met enige regelmaat verzichten met maken en bijhuden. Excel 2010 is de pvlger van Excel 2007. Inhudspgave

Nadere informatie

E- mailadressen uit QBS exporteren naar uw website.

E- mailadressen uit QBS exporteren naar uw website. E- mailadressen uit QBS exprteren naar uw website. STAP 1: Maak een crrect selectie van uw klanten die u wenst te benaderen (bv. Particulieren) A) Klik bvenaan p Selecties B) Selecteer hier als: Tabel:

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie TECHNIEKEN VAN MARKTONDERZOEK

ECTS-fiche. 1. Identificatie TECHNIEKEN VAN MARKTONDERZOEK ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is m een uitgebreid verzicht te krijgen van de invulling en pbuw van de mdule. Er bestaat slechts één ECTS-fiche vr elke mdule. 1. Identificatie Opleiding GRADUAAT MARKETING

Nadere informatie

Mijn egov-rollenbeheer Handleiding voor Roltoekenningsgebruikers

Mijn egov-rollenbeheer Handleiding voor Roltoekenningsgebruikers Mijn egv-rllenbeheer Handleiding vr Rltekenningsgebruikers Versie 1 11 december 2013 Inhud 1 Over deze handleiding... 3 1.1 Vr wie... 3 1.2 Gebruik icnen... 3 2 Veelgebruikte termen en definities... 4

Nadere informatie

Defect melden praktisch

Defect melden praktisch Defect melden praktisch In het VEA-besluit keuringsvereisten paragraaf 2.2.1 wijziging type B.2 verduidelijkt het VEA welke infrmatie aangeleverd met wrden bij de vervanging f uitbuw van een meetinstrument.

Nadere informatie

Trainingsopgaven Basistraining Evenementen Scouts Online

Trainingsopgaven Basistraining Evenementen Scouts Online Trainingspgaven Basistraining Evenementen Scuts Online Inhudspgave 1 Vrbereidingspgaven... 3 1.1 E-mailadres aanpassen... 3 1.2 Testfuncties tevegen... 3 2 Basispgaven... 4 2.1 Nieuw evenement aanmaken...

Nadere informatie

Pyonkee App Inleiding

Pyonkee App Inleiding Pynkee App Inleiding Inhudspgave 1 Bendigdheden... 1 2 Delstellingen... 1 3 Pynkee app... 1 3.1 Installatie van Pynkee app... 1 3.2 Terminlgie... 1 3.3 Gebruik van Pynkee app... 2 3.4 Juw eerste Pynkee

Nadere informatie

1 INHOUDSOPGAVE 1 INHOUDSOPGAVE... 1.2 2 INLEIDING... 2.1. 2.1 Voorwoord... 2.1 2.2 Colofon... 2.2 3 INSTALLATIE ARCGIS 9.2... 3.1

1 INHOUDSOPGAVE 1 INHOUDSOPGAVE... 1.2 2 INLEIDING... 2.1. 2.1 Voorwoord... 2.1 2.2 Colofon... 2.2 3 INSTALLATIE ARCGIS 9.2... 3.1 1 INHOUDSOPGAVE 1 INHOUDSOPGAVE... 1.2 2 INLEIDING... 2.1 2.1 Vrwrd... 2.1 2.2 Clfn... 2.2 3 INSTALLATIE ARCGIS 9.2... 3.1 3.1 Installatie vrige versie ArcGIS ngedaan maken... 3.1 3.2 Installatie ArcGIS

Nadere informatie

CONVERSIE VAN QUEEN 3 OF 4 NAAR QUEEN 5.49

CONVERSIE VAN QUEEN 3 OF 4 NAAR QUEEN 5.49 2013 Quadrant Sftware B.V. CONVERSIE VAN QUEEN 3 OF 4 NAAR QUEEN 5.49 Dit dcument beschrijft de cnversie van een Queen-administratie van release 3 f 4 naar Queen 5.49. De cnversie van een dergelijke administratie

Nadere informatie

Muiswerk Verbanden 2 besteedt aandacht aan het rekenen met grafieken en tabellen.

Muiswerk Verbanden 2 besteedt aandacht aan het rekenen met grafieken en tabellen. Verbanden 2 Muiswerk Verbanden 2 besteedt aandacht aan het rekenen met grafieken en tabellen. Delgrep Verbanden 2 Verbanden 2 is bedeld vr leerlingen in klas 1-4 van het vmb en in klas 1-3 van hav/vw.

Nadere informatie

Certificatieschema BEI-BLS-VP LS-netten

Certificatieschema BEI-BLS-VP LS-netten Pagina 1 van 7 Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar gemaakt, in

Nadere informatie

Microsoft Excel 365. Basis AAN DE SLAG MET OFFICE TRAINING: MICROSOFT EXCEL 365 BASIS

Microsoft Excel 365. Basis AAN DE SLAG MET OFFICE TRAINING: MICROSOFT EXCEL 365 BASIS Micrsft Excel 365 Basis Inleiding Het rekenprgramma van Micrsft Office heet Excel. Excel is nmisbaar als je met enige regelmaat verzichten met maken en bijhuden. Excel 365 is de pvlger van Excel 2016.

Nadere informatie

Facturatie in 2015 Definitieve regeling. Gonda Schelfhaut - Accountant/Belastingconsulent IAB Director VAT RSM Belgium InterTax

Facturatie in 2015 Definitieve regeling. Gonda Schelfhaut - Accountant/Belastingconsulent IAB Director VAT RSM Belgium InterTax Facturatie in 2015 Definitieve regeling Gnda Schelfhaut - Accuntant/Belastingcnsulent IAB Directr VAT RSM Belgium InterTax Inleiding Omzetting van Richtlijn 2010/45/EU in de Belgische wetgeving Unifrmiseren

Nadere informatie

Opgelet! Aan de registratie van de leerwegonderdelen verandert er niets. Je blijft dus opleidingen en stages registreren op de gekende manier.

Opgelet! Aan de registratie van de leerwegonderdelen verandert er niets. Je blijft dus opleidingen en stages registreren op de gekende manier. Leerweg Inhud Definitie... 2 Principes... 2 De leerweg... 2 De leerwegnderdelen... 3 Opleiding... 3 Stage... 4 IBO... 4 Knelpunt... 5 Welke acties kan je uitveren in de tab leerweg?... 5 De mschrijving

Nadere informatie

Release Notes Three Ships MobileApp. Three Ships N@Tschool! versie 11.5

Release Notes Three Ships MobileApp. Three Ships N@Tschool! versie 11.5 Release Ntes Three Ships MbileApp Three Ships N@Tschl! versie 11.5 13-6-2012 Aan de gebruiker Wij stellen uw terugkppeling zeer p prijs. Met uw vragen en pmerkingen ver het prduct Three Ships N@Tschl!

Nadere informatie

Management review. CO2-reductiesysteem. Rapportage juli 2015 (referentiejaar = 2010) I. Bangma O. Van der Ende

Management review. CO2-reductiesysteem. Rapportage juli 2015 (referentiejaar = 2010) I. Bangma O. Van der Ende Management review CO2-reductiesysteem Rapprtage juli 2015 (referentiejaar = 2010) Opgesteld dr: Akkrd: I. Bangma O. Van der Ende 1. Inleiding Op 28 juli is een management review gehuden waarin de energieprestaties

Nadere informatie

Er zijn twee types mandatarissen: Sociale Dienstverrichters Erkende Sociale Secretariaten

Er zijn twee types mandatarissen: Sociale Dienstverrichters Erkende Sociale Secretariaten GUIDELINES : RELATIE WERKGEVER DIENSTVERRICHTERS - RSZ 1. Algemene principes Werkgevers handelen in principe in eigen naam en cmmuniceren met de RSZ vr de nakming van hun administratieve verplichtingen.

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLISSING (BRUGEL-BESLISSING-20190424-90) Betreffende de richtlijnen vr de tepassing van de tariefmethdlgieën vr elektriciteit en

Nadere informatie

VERBANDEN 2. Doelgroep Verbanden 2. Omschrijving Verbanden 2

VERBANDEN 2. Doelgroep Verbanden 2. Omschrijving Verbanden 2 VERBANDEN 2 Het cmputerprgramma Verbanden 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen, regels en vaardigheden die in het vmb en de nderbuw van hav/vw wrden aangeleerd, geefend en

Nadere informatie

juli nieuwe hoofdstuk 3 CAR: Selecteren en aanleveren relevante lokale regelingen beloningsbeleid

juli nieuwe hoofdstuk 3 CAR: Selecteren en aanleveren relevante lokale regelingen beloningsbeleid Het sprbekje geeft inzicht in de activiteiten vr een zrgvuldige vergang nder vermelding van de peride waarin die stappen meten zijn gezet. Per activiteit is aangegeven wat wij hierin vr u kunnen betekenen.

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V. Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Domotica en. automatisering van het profiel PIE vmbo beroepsgericht

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Domotica en. automatisering van het profiel PIE vmbo beroepsgericht Vakinhudelijke uitwerking Keuzevak Dmtica en autmatisering van het prfiel PIE vmb berepsgericht Deze vakinhudelijke uitwerking is ntwikkeld dr het Redactieteam van de Schleamenbank vmb vr dit prfiel. De

Nadere informatie

Grondslagen vd Engineering

Grondslagen vd Engineering 1ste bach HI Grndslagen vd Engineering samenvatting Q www.quickprinter.be uickprinter Kningstraat 13 2000 Antwerpen 110 6,00 Online samenvattingen kpen via www.quickprintershp.be Grndslagen van de engineering

Nadere informatie

Veel leesplezier, en neemt u vooral contact met ons op voor uw vragen en opmerkingen, DEALERS GEZOCHT

Veel leesplezier, en neemt u vooral contact met ons op voor uw vragen en opmerkingen, DEALERS GEZOCHT Nieuwsbrief Lente 2010 Meneer, Mevruw, Geachte klant, Het is lente! Eindelijk, de zn is weer terug in ns land! Een lang winterseizen ligt achter de rug, de plannen zijn gemaakt, en de tijd van actie is

Nadere informatie

Meerdere leveranciers per artikel

Meerdere leveranciers per artikel Kluwer sftware T +32 (0)9 240 92 40 1. Releases VERO Meerdere leveranciers per artikel Versie Beschikbaar Vanaf VERO-Vng VERO-Vxp Ja Nee Zmer 2012 (75) 2. Van tepassing p VERO-Admin, Aankpbeheer. 3. Omschrijving

Nadere informatie

Instructie formulierenmodule

Instructie formulierenmodule Instructie frmulierenmdule De frmulierenmdule is een uitgebreide mdule en maakt het mgelijk m bepaalde infrmatie van gebruikers p een gestandaardiseerde manier binnen te krijgen per e-mail. Denk aan een

Nadere informatie

1. Gebruik van de online tekstverwerker op de schoolwebsite.

1. Gebruik van de online tekstverwerker op de schoolwebsite. 1. Gebruik van de nline tekstverwerker p de schlwebsite. Stap 1: aanmelden p de schlwebsite Gebruik je gebruikersnaam zals in Bingel. Stap 2: ga naar juw leerjaar in het menu bvenaan. Klik dan verder naar

Nadere informatie

Theoretische elektriciteit 5TSO

Theoretische elektriciteit 5TSO TER INFO: IMAGINAIRE NOTATIES De algemene frmule kan men herschrijven in een cmbinatie van twee cmpnenten; namelijk in cmplexe vrm bestaat er een reëel deel en een imaginair deel. Het reële deel van de

Nadere informatie

Nieuwsbrief IBI Nummer 37,

Nieuwsbrief IBI Nummer 37, Nieuwsbrief IBI Nummer 37, 08-11-2012 Hierbij ntvangt u de zevenendertigste nieuwsbrief Interbestuurlijke infrmatie (IBI). De nieuwsbrief IBI bestrijkt het brede terrein van interbestuurlijke infrmatie.

Nadere informatie

RICHTLIJNEN BIJ HET OPSTELLEN VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX ANTE VOOR DE BEHEERDER VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET

RICHTLIJNEN BIJ HET OPSTELLEN VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX ANTE VOOR DE BEHEERDER VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET RICHTLIJNEN BIJ HET OPSTELLEN VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX ANTE VOOR DE BEHEERDER VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET 1 OPBOUW EN DOEL VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX ANTE 1. Het rapprteringmdel heeft als

Nadere informatie

Documentatie voor update SNDwin 12.40

Documentatie voor update SNDwin 12.40 Dcumentatie vr update SNDwin 12.40 I. Verbeteringen... 3 1. Test bij definitief afrekenen... 3 2. Tellers wissen nmgelijk... 3 3. Cntrle rekeningstelsel... 3 4. Ingave factuur - herberekenen... 4 5. Afbeken

Nadere informatie

Deelprojectplan. Projectadministraties

Deelprojectplan. Projectadministraties Deelprjectplan Prjectadministraties Het beheersen van prjectadministraties dr de invering van een hgeschlbrede methdiek. 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Prbleemverkenning en stelling 3. Prjectdelen 4.

Nadere informatie

HANDLEIDING E-CATALOGUE

HANDLEIDING E-CATALOGUE HANDLEIDING E-CATALOGUE VOOR DE ROL AANVRAGER 1 / 18 GEBRUIKSVOORWAARDEN Rechten De FOD Persneel en Organisatie behudt alle rechten (waarnder auteursrechten, merkrechten en ctrien) met betrekking tt deze

Nadere informatie

Handleiding voor examenombudsen over gebruik van voorleessoftware (examenlaptops en Windows 8 ToGo USB sticks)

Handleiding voor examenombudsen over gebruik van voorleessoftware (examenlaptops en Windows 8 ToGo USB sticks) STUDENTENVOORZIENINGEN DIENST STUDEREN EN FUNCTIEBEPERKING NAAMSESTRAAT 80 BUS 5415 3000 LEUVEN, BELGIË Handleiding vr examenmbudsen ver gebruik van vrleessftware (examenlaptps en Windws 8 TG USB sticks)

Nadere informatie

Examenprogramma vwo C 2007 Examenprogramma vwo C onderzoeksontwerp E2 Visualisatie van data

Examenprogramma vwo C 2007 Examenprogramma vwo C onderzoeksontwerp E2 Visualisatie van data 7. Vw wiskunde C Dit hfdstuk beschrijft de verschillen tussen het huidige en nieuwe examenprgramma vr wiskunde C vw. Na een tabel met een psmming van de (sub)dmeinen van wiskunde C (huidig en nieuw) wrdt

Nadere informatie

Werken met uitzendkrachten

Werken met uitzendkrachten Uitzendkrachten-Werken met uitzendkrachten-telichting 1/8 Werken met uitzendkrachten Uitzendkrachten zijn werknemers die vallen nder twee srten werkgevers. Enerzijds heeft men de werkgever van de uitzendkracht

Nadere informatie

Werkinstructie fix-update installeren Multivers Groothandel

Werkinstructie fix-update installeren Multivers Groothandel Werkinstructie fix-update installeren Multivers Grthandel Inhud 1 INLEIDING... 3 2 VOORBEREIDINGEN... 3 3 FIX DOWNLOADEN... 4 4 FIX INSTALLEREN... 6 5 BEKENDE PROBLEMEN... 9 Lgres Business Slutins B.V.

Nadere informatie

Certificatieschema VIAG-VP G-meterkast

Certificatieschema VIAG-VP G-meterkast Pagina 1 van 7 Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar gemaakt, in

Nadere informatie

CPR305/2011/EU VERORDENING BOUWPRODUCTEN

CPR305/2011/EU VERORDENING BOUWPRODUCTEN XCDC Trading & Cnsultancy B.V.B.A. B-8780 Ostrzebeke 1. Algemeen CPR305/2011/EU VERORDENING BOUWPRODUCTEN Vanaf 1 st juli 2014 is de CE MARKERING van buwprducten die nder een geharmniseerde nrm vallen,

Nadere informatie

Releasenotes Alure

Releasenotes Alure Releasentes Alure 10.13.20171002 Inhudspgave 1. Releasentes Alure... 3 1.1 SQL Ondersteuning... 3 1.2 Ondersteuning Micrsft prducten... 3 2. Functinele verbeteringen... 4 2.1 CRM... 4 2.2 DMS... 4 2.3

Nadere informatie

Certificatieschema VIAG-WV G-meterkast

Certificatieschema VIAG-WV G-meterkast Pagina 1 van 7 nderdeel van Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Federaal Agentschap vr de Veiligheid van de Vedselketen Omzendbrief betreffende de cntrle van de identiteit van paarden en de uitsluiting vr de slacht vr menselijke cnsumptie van buiten de wettelijke termijn

Nadere informatie

Belangrijke mededeling voor gebruikers van een nieuwe CampusShop laptop.

Belangrijke mededeling voor gebruikers van een nieuwe CampusShop laptop. Instructie sftware dwnlad CampusShp.be Belangrijke mededeling vr gebruikers van een nieuwe CampusShp laptp. Heb je een vlledige versie van het Micrsft Office prgramma gekcht? Verwijder vr het installeren

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

In dit document worden de verschillende componenten beschreven.

In dit document worden de verschillende componenten beschreven. COMPONENTEN In dit dcument wrden de verschillende cmpnenten beschreven. 1. Actieblkcmpnent Open het menu van een cmpnentenmap en kies de ptie Veg Geef in het vlgende scherm een naam p vr het actieblk en

Nadere informatie

Schadeverzekeringen Zakelijk Zorgverzekeringen. o o

Schadeverzekeringen Zakelijk Zorgverzekeringen. o o Dienstenwijzer Z zijn wij u graag van dienst Op de dienstverlening van ns kantr is de Wet p het financieel tezicht van tepassing. Eén van de eisen die uit deze wet vlgt is dat wij u tijdig infrmeren ver

Nadere informatie

Toelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis

Toelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis 72095942000 VZW Psych. Centrum Caritas Caritasstraat 76 9090 MELLE Telichting bij het dcument pnameverklaring bij pname in een psychiatrisch ziekenhuis U kan als patiënt een aantal keuzes in verband met

Nadere informatie

Communicatieplan Gemeente Overijse Samenvatting

Communicatieplan Gemeente Overijse Samenvatting Cmmunicatieplan Gemeente Overijse Samenvatting 1 Cmmunicatieplan gemeente Overijse Analyse Dit cmmunicatieplan en alle adviezen die er in staan zijn het resultaat van uitverig vrafgaand nderzek. De vlgende

Nadere informatie

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht Prject Shared Services Gefaseerde implementatie prjectbeheersing methdiek Hgeschl van Utrecht Vervlg van Deelprjectplan Prjectadministraties (januari 2004) Het beheersen van prjectadministraties dr de

Nadere informatie

Releasenotes. Stamgilde Development (06) 22 41 97 03 (0847) 11 66 90 info@stamgilde.com www.stamgilde.com

Releasenotes. Stamgilde Development (06) 22 41 97 03 (0847) 11 66 90 info@stamgilde.com www.stamgilde.com Releasentes Stamg Develpment (06) 22 41 97 03 (0847) 11 66 90 inf@stamg.cm www.stamg.cm Stamg, 2000-2008 Stamg Develpment inf@stamg.cm www.stamg.cm Wijzigingsdcument proffice sftware Versie 2.0.5 Nieuwe

Nadere informatie

Handleiding Data Tools

Handleiding Data Tools Handleiding Data Tls Deze handleiding is bedeld vr mensen die gebruik willen maken van de Tled Data Tls. De Data Tls zijn gericht naar datastrm beheerders. Inleiding Tijdens de zmerperide vinden nder andere

Nadere informatie

Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel

Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Analyse Besluit Emissiearme Huisvesting en de Peel Datum 4 juli 2018 Status Auteurs Definitief Liesbeth Maltha-Nix en Mark Wilmt Analyses ter nadere nderbuwing

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767 Nb. Per vraag kunnen er meerdere gede antwrden zijn 1. Welke van de nderstaande bewering is juist? NEN 2767 is een: methdiek vr de bepaling van achterstallig nderhud bjectieve methdiek vr de bepaling van

Nadere informatie

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste

Nadere informatie

Beschrijving S-Flex Voorraadimport

Beschrijving S-Flex Voorraadimport Beschrijving S-Flex Vrraadimprt --------------------------------------------------------------------------------------------------- Versie 3.1 januari 2014 Het prgramma S-Flex Vrraadimprt is een prgramma

Nadere informatie

BIJLAGE: TLN_WRO_TA_G_S_PAAC

BIJLAGE: TLN_WRO_TA_G_S_PAAC TELENET N.V. Page 1 f 7 TLN_WRO_TA_G_S_PAAC_V1.1 BIJLAGE: TLN_WRO_TA_G_S_PAAC TOEPASSING VAN INSTALLATIE TELENET N.V. Page 2 f 7 TLN_WRO_TA_G_S_PAAC_V1.1 1 CONTENTS 2 DOCUMENT INHOUD... 3 3 DOEL VAN DIT

Nadere informatie

Toelichting bij het Criterium Vlaams-Brabant (CVB)

Toelichting bij het Criterium Vlaams-Brabant (CVB) Telichting bij het Criterium Vlaams-Brabant (CVB) Uitgangspunten Het Criterium Vlaams-Brabant (CVB)is de pvlger van het B-Circuit. De hfdredenen vr deze wijziging zijn: Het Prvinciaal Bestuur stelt vast

Nadere informatie

Gebruiksvoorwaarden - trustbox v.2-21/06/2013

Gebruiksvoorwaarden - trustbox v.2-21/06/2013 TERMS OF USE DATA AFNEMERS Gebruiksvrwaarden - trustbx v.2-21/06/2013 1. Bereik 1.1. Trustbx B2C is een gedepneerd handelsmerk van GS1 Belgium & Luxemburg en is een database ('Database') die de exclusieve

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Federaal Agentschap vr de Veiligheid van de Vedselketen Omzendbrief betreffende de cntrle van de identiteit van paarden en de uitsluiting vr de slacht vr menselijke cnsumptie van buiten de wettelijke termijn

Nadere informatie

Toelichting bij het gebruik van het Model Legionella Risicoanalyse en Beheersplan Luchtbevochtingsinstallatie

Toelichting bij het gebruik van het Model Legionella Risicoanalyse en Beheersplan Luchtbevochtingsinstallatie Telichting bij het gebruik van het Mdel Leginella Risicanalyse en Beheersplan Luchtbevchtingsinstallatie 1 Del van het mdel Het Mdel is te beschuwen als een nderlegger f mdel bij het pstellen van de risicanalyse

Nadere informatie

Bingo (spel) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Bingo (spel) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Bing (spel) Uit Wikipedia, de vrije encyclpedie Bing Bing is een spel vr meer spelers, waarbij iedere speler een frmulier met getallen heeft, die kunnen wrden weggestreept wanneer het getal, dat wrdt getrkken

Nadere informatie

STUDIEFICHE HBO5. identificatie

STUDIEFICHE HBO5. identificatie CVO PANTA RHEI - Schnmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 www.vlwassenennderwijs.be identificatie pleiding Meertalig secretariaat mdulenaam Rekenprgramma 2 cde mdule E1 gedkeuring dr aantal lestijden

Nadere informatie

7.4. Hoe kan ik werken met tabellen?

7.4. Hoe kan ik werken met tabellen? 7.4. He kan ik werken met tabellen? Inhud 1. Ik maak een tabel. 2. Ik typ tekst in een tabel. 3. Ik veg rijen f klmmen te. 4. Ik verwijder rijen f klmmen. 5. Ik pas de breedte van klmmen en de hgte van

Nadere informatie

Algemene Leveringsvoorwaarden

Algemene Leveringsvoorwaarden Algemene Leveringsvrwaarden 1. Tepasselijkheid 1.1 Deze algemene vrwaarden zijn van tepassing p alle ffertes en alle vereenkmsten, en de uitvering daarvan, welke dr WaterWerk Training, Caching & Cnsultancy

Nadere informatie

Servicedocument vrijstelling generieke examinering Nederlandse taal, rekenen en Engels

Servicedocument vrijstelling generieke examinering Nederlandse taal, rekenen en Engels Servicedcument vrijstelling generieke examinering Nederlandse taal, rekenen en Engels In dit dcument vindt u een verzicht van de regelgeving ver het verlenen van een vrijstelling van deelname aan de examens

Nadere informatie

Handleiding Import / Export module

Handleiding Import / Export module Handleiding Imprt / Exprt mdule 2009-2011 Cpyright Asperin Hsting bv Del van deze handleiding De mdules van Asperin kunnen p velerlei manieren ingesteld wrden m daarmee ptimaal aan te sluiten bij de specifieke

Nadere informatie

Actieplan van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren betreffende de toepassing van ISQC 1 11.08.2014

Actieplan van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren betreffende de toepassing van ISQC 1 11.08.2014 Actieplan van het Instituut van de Bedrijfsrevisren betreffende de tepassing van ISQC 1 11.08.2014 Algemene beschuwingen 1. De Raad van het IBR is zich bewust van de meilijkheden die de cnfraters ndervinden

Nadere informatie

Aansluitingstarieven 2012-2015

Aansluitingstarieven 2012-2015 Aansluitingstarieven 2012-2015 DE TARIFAIRE VOORWAARDEN VOOR DE KLANTEN DIRECT AANGESLOTEN OP HET ELIA- NET De tarifaire vrwaarden vr elke aansluiting p het Elia-net, zals bepaald dr de beslissing van

Nadere informatie

VRIJSTELLINGEN van Verkennend Bodemonderzoek (VBO) *

VRIJSTELLINGEN van Verkennend Bodemonderzoek (VBO) * VRIJSTELLINGEN van Verkennend Bdemnderzek (VBO) * * zals bepaald dr art.13/4 van de Ordnnantie van 5 maart 2009 betreffende het beheer en de sanering van verntreinigde bdems, gewijzigd dr de rdnnantie

Nadere informatie

TARIFERING EDPB. Nota over de wetgeving

TARIFERING EDPB. Nota over de wetgeving FD/NB Brussel, 23 mei 2014 TARIFERING EDPB Nta ver de wetgeving Op 23 mei 2014 is een reeds lang aangekndigd KB verschenen: Het kninklijk besluit van 24 april 2014 tt wijziging van het kninklijk besluit

Nadere informatie