Bij patiënten met geleidelijk ontstane klachten passend bij hartfalen krijgt ongeveer 1/3 uiteindelijk de diagnose hartfalen 5.
|
|
- Ludo Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 fda approved ESC Recommendation In België komen er jaarlijks nieuwe gevallen van hartfalen bij 4. Bij patiënten met geleidelijk ontstane klachten passend bij hartfalen krijgt ongeveer 1/3 uiteindelijk de diagnose hartfalen 5. In een populatie met langer aanhoudende dyspnee kan een bepaling met een waarde lager dan 125 pg/ml, dankzij de hoge negatief voorspellende waarde (98%) hartfalen uitsluiten 5. De combinatie van een bepaling samen met de klinische beoordeling bij de diagnose van patiënten met acuut hartfalen is optimaal tegenover elk individueel 6. Farma-economische modellen tonen aan dat 34% van de behandelingskosten kunnen worden bespaard indien men een test uitvoert voor de diagnostische uitsluiting van acuut hartfalen vergeleken tegenover een standaardverzorging voor vermoedelijke hartfalen patiënten 7.
2 -guided therapy reduces cardiovascular event rates and improved quality of life in heart failure patients. Januzzi J.L., J Am Coll Cardiol, Nieuw: PROTECT-studie & Therapie monitoring 2 Opiniepeiling het objectief was om patiënten met hartfalen, onder een waarde van 0 pg/ml te krijgen en dit over een periode van 10 ± 3 maanden. p=0.009 Houdt u bij de aanpak van congestief hartfalen rekening met richtlijnen zoals die van ESC (European Society of Cardiology) of NICE guidelines? De klinische objectieven bestonden uit het opvolgen van de graad van hartfalen (NYHA klasse), de hospitalisatieduur, de mortaliteit, het voorkomen van significante ventriculaire aritmieën en al dan niet acuut coronair syndroom. Deze zeer recente studie van eind 2011 toonde aan dat patiënten opgevolgd via, een significante vermindering hadden van cardiale complicaties tegenover patiënten die niet via opgevolgd werden. Aantal CV events Standard of care arm 58 arm Ja Nee Geen mening resultaten Kostefficiëntie stem hier Potentiële kostenbesparingen van tests in het ziekenhuis liggen vooral in de afname van het aantal ziekenhuisopnames en de gemiddelde opnameduur 7. Diagnose Prognose Hartinsufficiëntie en waarden dienen geëvalueerd te worden in functie van de leeftijd van de patiënt. waarden kunnen op een betrouwbare manier hartfalen uitsluiten bij oudere patienten met COPD en chronische dyspneu % van COPD patienten van 65 jaar en ouder heeft een niet herkend hartfalen 4. De aanwezigheid van een verhoogd laat toe een slechtere evolutie te voorspellen. Van de patiënten, die opgenomen worden in het ziekenhuis met een diagnose hartfalen, is 40% binnen één jaar heropgenomen of overleden. De waarden weerspiegelen de klinische ernst van hartfalen volgens de NYHA classificatie. heeft een hogere gevoeligheid bij de detectie van vroeg hartfalen tov BNP. De stabiliteit in vitro, bij kamertemperatuur, is voor 3 dagen, dit in tegenstelling tot BNP waar dit maar enkele uren is. 11 en BNP zijn identiek afhankelijk van de renale klaring wat hen beiden een klinisch voordeel biedt. 12 Presentation at the GP with symptoms suggestive of CHF Rule out Search for other explanation Referral to echocardiogram/specialist rule-out cut-off waarde: < 125pg/mL p = <0.05 eronder: hartfalen is mogelijks uit te sluiten, zoek naar andere symptomen en oorzaken. - erboven: stuur de patiënt door naar de cardioloog of voer verdere cardiovasculair onderzoek uit. Recommanded approach for the use of N-terminal pro-b-type natriuretic peptide in the primary care setting. helps you identify the severity of heart failure. Stability of and BNP in EDTA plasma.
3 Nieuw: PROTECT-studie & Therapie monitoring 2,14,15,16 Optimaliseren van uw hartfalen therapie. Een rol voor seriële bepalingen van? Hartfalen neemt 1 2% van het budget voor de ziekteverzekering voor zijn rekening. Ongeveer 70% ervan is toe te schrijven aan herhaalde opnamen, aangezien de korte termijn rehospitalisaties zeer hoog is: tot 25% binnen de 3 maand. In België bedraagt de gemiddelde gefactureerde hospitalisatieduur voor de apr-drg 194 (hartinsufficiëntie) 13 dagen (RIZIV data voor 2008) met een gemiddelde kostprijs van 5983,43. Hartfalen kent op de koop toe een hoge mortaliteit bij gehospitaliseerde patiënten met hartfalen, welke ligt tussen de 5 15% en rond de 50% op 4 jaar. De behandeling van hartfalen is in eerste instantie gericht op het achterhalen en behandelen van de onderliggende oorzaak, bv ernstig coronair lijden of een klepvernauwing. De focus ligt op het verbeteren van de morbiditeit en afname van de mortaliteit. Maar uiteraard ook om het risico op ziekenhuisheropname te reduceren, de klachten te verminderen en de levenskwaliteit van de patiënt te verhogen. Een therapeutische benadering van hartfalen berust dan ook op de inzet van een volledig klinisch team (cardioloog, huisarts, hartfalen verpleegkundige, diëtist, psycholoog, kinesitherapeut en anderen). De rol van geneesmiddelen bij de behandeling van hartfalen bestaat erin om de bloedcirculatie te verbeteren, het rendement van de hartpomp te verbeteren en het teveel aan vocht te elimineren waardoor de ademhaling zal verbeteren en het voorkomen van ritmestoornissen of onregelmatige hartkloppingen. Age-adjusted cardiovascular hospitalization rate per 0 patient-years Group A Group B Grafiek 1: Relatieve veranderingen van waarden (in % tgo. de basiswaarden) bij recompensatie binnen de eerste 32 uur na opname. Groep A: patiënten die reageerden op de recompensatie therapie (stijging van cardiac index > 30%). Groep B: patiënten met geen hemodynamische verbeteringen binnen de eerste 24 uur. Baseline 8h 16h 24h 32h De vraag die cardiologen al enige tijd bezig houdt is of seriële bepalingen van van enige betekenis kan zijn bij de therapeutische aanpak van hartfalenpatiënten. Knebel et al. (2005) toonde aan dat een duidelijke afname van de waarden overeenkwam met stijging van de cardiac index >30% en een daling van de stroke volume index binnen de 32 uren (grafiek 1). 14 Ook Bettencourt (2004) stelde vast dat er een relatie bestond tussen de procentuele veranderingen van de waarden (gemeten bij opname en bij ontslag) en de outcomes gemeten over een periode van 6 maand (grafiek 2). 15 Een recente studie, de PROTECT-studie (Januzzi et al 2011) toonde aan dat patiënten met systolisch hartfalen, opgevolgd via seriële bepalingen van, minder cardiale complicaties en een verbeterde levenskwaliteit vertoonden tegenover patiënten opgevolgd via een standaard behandeling (Grafiek 3 en tabel 1). 2 Onderstaande grafiek 4 geeft de procentuele veranderingen weer bij het echocardiografisch onderzoek, bij hartfalen patiënten waar men de behandeling al dan niet had opgevolgd via bepalingen. Grafiek 2: cumulatieve hospitalisatie-vrije overlevingscurve in functie van de respons (vermindering van 30%, < 30% verandering of een stijging van 30% tgo de basiswaarde) (P< ). Richards (2011) stelde hieromtrent enkele eenvoudige richtlijnen op bij therapie opvolging bij patiënten met systolisch hartfalen 16 : 1/ men dient een daling na te streven van minstens 30%, en liefst 50% van de waarden tussen het moment van opname en ontslag. 2/ indien men over geen basiswaarde beschikt dan dient men te streven naar waarden onder de 4000 pg/ml voor of 400 pg/ml voor BNP. Uiteraard stelt hij dat een beslissing ivm de therapie niet kan en mag genomen worden, indien deze enkel gebaseerd is op of BNP bepalingen. (N=75) Standard-of-care (N=76) Grafiek 3: Kaplan-Meier curve die het aantal patiënten weergeeft zonder cardiale complicaties waarbij hun hartfalen therapie opgevolgd werd via bepalingen in vergelijking met patiënten die enkele op basis van een klinische beoordeling opgevolgd werden. Outcome Measure (n=75) SOC (n=76) p Value Total cardiovascular events Discrete outcome measures Worsening heart failure HF hospitalization Acute coronary syndromes Significant ventricular arrhythmia Cerebral ischemia Cardiovascular death Subjects with at least 1 event 28.3% 48.6% 0.04 Tabel 1: outcomes bij patiënten met systolisch hartfalen opgevolgd via tegenover zij die een standaard behandeling ondergingen. % change p=0.06 LVEF Asolute p=0.01 LVEF Relative LV end-systolic volume index p<0.001 SOC (N=56) (N=75) LV end-diastolic volume index p=0.008 LV = linker ventrikel, LVEF linker ventrikel ejectie fractie, SOC = Standard-of-care Grafiek 4: % veranderingen bij het echocardiografisch onderzoek bij patiënten die therapeutisch al dan niet opgevolgd werden via bepalingen.
4 Diagnose verbetert de therapieopvolging 5,6,7,9 De ESC (European Society of Cardiology, 2008) richtlijn raadt aan om natriuretische peptiden te laten bepalen bij de diagnose van congestief hartfalen, zowel bij asymptomatische als bij symptomatische patiënten. is de biomerker bij uitstek voor het uitsluiten van hartfalen. Optimal cutpoints for diagnosis or exclusion among dyspnoeic patient. N=1256 dyspnoeic patients presenting to the ED; 720 of them were diagnosed with acute heart failure. waarden dienen geëvalueerd te worden in functie van de leeftijd van de patiënt. waarden kunnen op een betrouwbare manier hartfalen uitsluiten bij oudere patienten met COPD en chronische dyspneu % van COPD patienten van 65 jaar en ouder heeft een niet herkend hartfalen 4. Voor een dokter is het moeilijk om de diagnose hartfalen met zekerheid te stellen, hoewel dat voor het bepalen van een juiste behandeling erg belangrijk is. Patiënt met suggestieve symptomen die mogelijks wijzen op hartfalen dienen in eerste instantie een klinisch onderzoek, ECG en bepaling te ondergaan. Er zijn twee vormen van hartfalen, die genoemd worden naar de twee fasen in de beweging van de hartspier. De fase van samentrekken is de systole, de fase van ontspanning de diastole. Systolisch hartfalen betekent dat er minder bloed het hart uit wordt gepompt omdat de knijpkracht van de hartspier is afgenomen, waardoor het hart zich minder krachtig samentrekt. Dit is de meest voorkomende oorzaak van hartfalen. Diastolisch hartfalen wijst op een probleem in de fase van ontspanning. De hartspier ontspant zich minder en is daardoor niet goed in staat om zich te verwijden en zich met bloed te vullen, waardoor er eveneens minder bloed het hart verlaat. kan extra informatie opleveren bij patiënten met congestief hartfalen. Als de waarde niet gestegen is, is een cardiale etiologie minder waarschijnlijk. heeft een duidelijke toegevoegde waarde bij het uitsluiten van geleidelijk ontstaan van hartfalen. Bij patiënten met symptomen die wijzen op congestief hartfalen (dyspneu, vermoeidheid, oedeemvorming in enkels.) of bij patiënten met verhoogd risico op de ontwikkeling van een congestief hartfalen (diabetes, arteriële hypertensie.) geeft een waarde lager dan 125 pg/ml u bijna % zekerheid dat de hartfunctie correct functioneert. Bij hogere waarden dient u de patiënten voor verder onderzoek door te verwijzen naar een dienst cardiologie aangezien dit indicatief kan zijn voor hartinsufficiëntie. Optimaal zou zijn om de referentiewaarden eigenlijk volgens leeftijd en in functie van het geslacht te interpreteren. Leeftijd (jaar) Vrouwen Mannen pg/ml pg/ml <130 < <249 < <287 < <301 < <738 <486 waarden kunnen ook beïnvloed worden door andere factoren dan acuut hartfalen zoals een acuut coronair syndroom, shock, pulmonaire embolie, ernstige pneumonie, atriale arythmie, nierinsufficiëntie of chronisch hartfalen. Ook is enige aandacht vereist bij een instabiele angor want daar is de waarde soms nauwelijks verhoogd. Een multivariate analyse (PRIDE studie, 2005) toont aan dat de sterkste voorspeller is van acuut hartfalen bij patiënten met acute dyspneu op spoedgevallen Presentation at the GP with symptoms suggestive of CHF Rule out Search for other explanation Referral to echocardiogram/specialist rule-out cut-off waarde: < 125pg/mL eronder: hartfalen is mogelijks uit te sluiten, zoek naar andere symptomen en oorzaken. erboven: stuur de patiënt door naar de cardioloog of voer verdere cardiovasculair onderzoek uit. Recommanded approach for the use of N-terminal pro-b-type natriuretic peptide in the primary care setting. Diagnostic Category Median (pg/ml) 25 th - 75 th Percentile (pg/ml) Acute CHF (N=209) Non Acute CHF (N=390) in patients with prior CHF (N=35) in patients without prior CHF (N=355) En, nog belangrijker, bleek superieur (en aanvullend) te zijn bij de klinische beoordeling van patiënten met acuut hartfalen. Ook bij patiënten, al dan niet opgenomen via spoedgevallen, met mogelijks acuut hartfalen kan een waarde uitsluitsels geven. Weliswaar liggen de waarden voor de interpretatie van de rule-out waarden voor hier anders. Bij een afkapwaarde van minder dan 300 pg/ml is er een negatieve voorspellende waarde van 98% zekerheid om hartfalen uit te sluiten. Weliswaar zijn er leeftijdsgebonden afkapwaarden voor de rule-in (m.a.w. bij verhoogde NTproBNP waarden, boven 300 pg/ml). Modality Combined Clinical Judgment Aera under the curve
5 NP levels can provide crucial information regarding future cardiac events up to six-month period following discharge. Sakariya S. Cardiac Biomarkers 2011: Referenties 1/ rutten J.H.W. et al. N-terminal pro-brain natriuretic peptide testing in the emergency department: beneficial effects on hospitalization, costs, and outcome. Am Heart J 2008;156: / Januzzi J.L. et al. Use of Amino-Terminal Pro-B-Type Natriuretic Peptide to Guide Outpatient Therapy with Chronic Left Ventricular Systolic Dysfunction. J Am Coll Cardiol 2011;58: / sakariya S. et al. Natriuretic Peptides and Prognostication: Predicting Outcomes Across the Spectrum of Medical Conditions. Cardiac Biomarkers in clinical practice (Jones and Bartlett Publishers), 2011; 892pp. 4/ Devroey D. & V. Van Casteren. The incidence and first-year mortality of heart failure in Belgium: a 2-year nationwide prospective registration. Int J Clin Pract, 2010, 64,3: / Zaphiriou A. et al. The diagnostic accuracy of plasma BNP and NTproBNP in patients referred from primary care with suspected heart failure: Results of the UK natriuretic peptide study. Eur J Heart Fail 2005;7: / Januzzi J.L. et al. The N-Terminal Pro-BNP Investigation of Dyspnea in the Emergency Department (PRIDE) Study. Am J Cardiol 2005;95: / Van Brabandt H. et al. Het gebruik van natriuretische peptides in de diagnostische aanpak van patienten met vermoeden van hartfalen. KCE Reports vol. 24A. Ref. D/2005/10.273/34. 8/ Richards A.M. et al. Brain natriuretic peptide: natriuretic and endocrine effects in essential hypertension. J Hypertens. 1993;11(2): / Per Hildebrandt et al. Natriuretic Peptide Testing in Symptomatic Primary Care Patients. Cardiac Biomarkers, Jones & Bartlett Publishers, 2011: / mueller C. et al. The integration of BNP and into clinical medicine. SWISS MED WKLY 2007;137: / Vanderheyden M, et al. Brain and other natriuretic peptides:molecular aspects. Eur J Heart Failure 2004;6: / van Kimmenade R. et al Renal clearance of B-type natriuretic peptide and amino terminal pro-b-type natriuretic peptide: a mechanistic study of hypertensive subjects. J Am Coll Cardiol 2009;53; / Januzzi J. L. et al.: Utility of Amino-Terminal Pro Brain Natriuretic Peptide Testing for Prediction of 1-Year Mortality in Patients With Dyspnea Treated in the Emergency Department. Arch Intern Med. 2006;166: / Knebel F. et al. NT-ProBNP in Acute Heart Failure: Correlation With Invasively Measured Hemodynamic Parameters During Recompensation. Journal of Cardiac Failure 2005;11, n 5 Suppl.: S38-S41. 15/ Bettencourt P. et al. N-Terminal Pro-Brain Natriuretic Peptide Predicts Outcome After Hospital Discharge in Heart Failure Patients. Circulation. 2004;110: / richards et al. Natriuretic peptides for Guidance of Acute and Chronic Heart Failure Therapy. Cardiac Biomarkers in Clinical Practice, Jones and Bartlett Publishers, 2011:
Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Samenvatting In de diagnose en prognose van hartfalen hebben B-type Natriuretisch Peptide (BNP) en N-terminaal probnp (NT-proBNP) in de afgelopen jaren hun waarde bewezen. Tegenwoordig
Nadere informatieHartfalen : diagnose en definities
Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa
Nadere informatieRol van ST2 in ADHF. CAT 23 februari 2016 AZ Sint-Lucas Gent Marie-Astrid van Dievoet Hendrik De Puydt
Rol van ST2 in ADHF CAT 23 februari 2016 AZ Sint-Lucas Gent Marie-Astrid van Dievoet Hendrik De Puydt Overzicht Inleiding Huidige praktijk in het beleid van ADHF Cardiale biomerkers Wat is ST2? Meetmethode
Nadere informatieUniversity of Groningen. BNP and NT-proBNP in heart failure Hogenhuis, Jochem
University of Groningen BNP and NT-proBNP in heart failure Hogenhuis, Jochem IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieUpdates in hartfalen: Epidemiologie en diagnose. Bert Vaes, MD, PhD IRSS UCL ACHG KUL
Updates in hartfalen: Epidemiologie en diagnose Bert Vaes, MD, PhD IRSS UCL ACHG KUL 1. Definitie 2. Epidemiologie 3. Diagnose 4. Take home messages 1. Definitie hartfalen A - acute onset - slow onset
Nadere informatieHartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018
Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling
Nadere informatieDuitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2. Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3. VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1
Functionele mitrale regurgitatie VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1 Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2 Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3 Hartfalen is een aandoening die wereldwijd
Nadere informatieGender differences in heart disease. Dr Danny Schoors
Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen
Nadere informatie(NT-pro)BNP Wat moet ik ermee. Willem-Jan Flu Cardioloog Antonius ZH Klinische Avond Stichting Catamaran 12 juni 2018
Willem-Jan Flu Cardioloog Antonius ZH Klinische Avond Stichting Catamaran 12 juni 2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring
Nadere informatieHARTFALEN PATHOFYSIOLOGIE HIGHLIGHTS
HARTFALEN PATHOFYSIOLOGIE HIGHLIGHTS Voor meer informatie zie.nl 2015 Novartis Pharma, oktober 2015, 1015HF466074 De onderliggende neurohormonale disbalans leidt tot verdere progressie van Bij patiënten
Nadere informatiePRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten
PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard
Nadere informatieHypertensie bij de alleroudsten. MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM
Hypertensie bij de alleroudsten MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM BLOEDDRUK EN VEROUDERING VITAAL VS KWETSBAAR SPRINT TARGETS
Nadere informatieGeriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian
Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Pruijsers-Lamers, Verpleegkundig Specialist Cardiologie
Nadere informatieNurse Specialist in Hartfalen: What s in a name
BWGCVN Nurse Specialist in Hartfalen: What s in a name Jan Vercammen Hartfalenverpleegkundige ZOL Genk Voorzitter Belgian Heart Failure Nurses Wat is hartfalen Definitie: The inability of the heart to
Nadere informatieHoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker
Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen
Nadere informatieRapid Access Raadpleging. Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA
Rapid Access Raadpleging Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA 1 Waarom een rapid access raadpleging? Wat zal de toekomst brengen? - Vergrijzing van de bevolking aantal 65 plussers x2 aantal
Nadere informatieCARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE
CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart
Nadere informatieHypertensie bij ouderen
Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011 Hypertensie bij ouderen Em. Prof. R. Fagard Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie KU Leuven SBP and DBP (mmhg) Bloeddruk vs leeftijd
Nadere informatieBoezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB
Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere
Nadere informatieSamenvatting. Deel 1: Linker ventrikelfunctie na myocardinfarct
, conclusies en toekomstperspectieven De aanwezigheid van een verminderde functie van het linker ventrikel (LV) van het hart na een doorgemaakt myocardinfarct is van sterk klinisch belang gebleken. In
Nadere informatieVersie juni
HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel
Nadere informatieVereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde
Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde SHELLEY METSELAAR AIOS SOZG Achtergrond Incidentie - 5-11 per 1000 per jaar 1 Diagnose - Combinatie kliniek, lab, X-thorax Sensitiviteit X-thorax 2 - Pneumonie +/-
Nadere informatie5-jaars Follow-up van de FAME studie
5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of
Nadere informatieDiagnostische en prognostische waarde van B-type-natriuretische peptiden bij hartfalen of bij aanwijzingen daarvoor
capita selecta Diagnostische en prognostische waarde van B-type-natriuretische peptiden bij hartfalen of bij aanwijzingen daarvoor J.H.Rutten, F.Boomsma en A.H.van den Meiracker Het biologisch actieve
Nadere informatieHartfalen: pompen of verzuipen
https://www.artstation.com/artwork/aaj5m Hartfalen: pompen of verzuipen Louis Handoko, cardioloog / fellow hartfalen (HFpEF) Nationale Hartfalendag (Zeist), 28 september 2018 ml.handoko@vumc.nl Disclosures
Nadere informatiePalliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018
Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Disclosure belangen Lia Middeljans (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieInvasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS
Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal
Nadere informatieCardio-oncologie. Hartfalen en chemotherapie. dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC. Geen disclosures
Cardio-oncologie Hartfalen en chemotherapie dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC Geen disclosures Introducing a new subspecialty of Cardiology.. Doel Preventie, diagnosticering en behandeling
Nadere informatieHypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!
Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten Biology speaks loudest! 1 VITAAL Versus KWETSBAAR Bevolkingsopbouw Suriname en Nederland verschilt (nu) 20.000 > 65 jaar hebben hypertensie HYPERTENSIE PREVALENTIE
Nadere informatieYour snow shovel is killing you! A winter wonderland horror story. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 15 december 2017
Your snow shovel is killing you! A winter wonderland horror story Sander Wout AIOS Anesthesiologie 15 december 2017 Casus: Reanimatie na sneeuwscheppen Patient, 1950 Buiten sneeuwscheppen, onwelwording
Nadere informatieCVRM addendum (kwetsbare) ouderen
CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieDiabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures
Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
12 Samenvatting Hoofdstuk 1 is een algemene inleiding en beschrijft de achtergronden en het doel van dit proefschrift. Met het stijgen van de leeftijd nemen de incidentie en prevalentie van hart- en vaatziekten
Nadere informatieBack to lipids lange termijn effecten van sta6nes
Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Prof Dr Johan De Su.er Universiteit Gent AZ Maria Middelares Gent Sta:ne gebruikers in België : 2005-2015 CM rapport 2015 ZIV uitgaven voor sta:nes: 2005-2015
Nadere informatieLet s get organized P E J va n Po l C a rd i o l o o g, R i j n l a n d zo rg g ro e p, L e i d e rd o r p
Let s get organized PEJ van Pol Cardioloog, Rijnland zorggroep, Leiderdorp Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieWat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis
Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig Start behandeling in het ziekenhuis Na 1 dag naar huis Na 2 dagen naar huis Na 5-7 dagen naar huis als de INR goed is Menno Huisman afdeling Interne
Nadere informatieAls het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde
+ Als het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde + + Wie behandelt hartfalenpatiënten? HF bij cardioloog HF bij huisarts Ongekend HF met symptomen Asymptomatisch HF Inadequate
Nadere informatieNiet reanimeren beleid. Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist
Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist Inhoud presentatie Behandelbeperkingen Reanimatie en outcome/getallen Out-of-hospital Factoren van invloed op de outcome
Nadere informatie015-260 5095 0181 690109 f.loupatty@rdgg.nl
Betreft: Wijzigingen in testen Beste Collegae, Graag informeert de vakgroep klinische chemie u over onderstaande wijzigingen per 1 september a.s. Per 1 september aanstaande zal het klinisch chemisch en
Nadere informatieVUmc Basispresentatie
Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)
Nadere informatieSamenvatting, Conclusies en Toekomstperspectief
Samenvatting, Conclusies en Toekomstperspectief Samenvatting, Conclusies en Toekomstperspectief Samenvatting De introductie (Hoofdstuk 1) van dit proefschrift geeft een overzicht van de epidemiologie
Nadere informatieObesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar
Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.
Nadere informatieCAT: Wat zijn de diagnostische eigenschappen van B type natriuretic peptide (BNP) voor de detectie van congestief hartfalen?
CAT: Wat zijn de diagnostische eigenschappen van B type natriuretic peptide (BNP) voor de detectie van congestief hartfalen? Author Apr. Hilde Blanckaert Supervisor Prof. Dr. Zahur Zaman Search verified
Nadere informatieInspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige
Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige Overzicht Casussen inspanningsgerelateerde hypertensie Achtergrond Hoe en
Nadere informatieBETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN
BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon
Nadere informatieTherapietrouw bij hartfalen: Wat kan de huisapotheker doen? CARDIO 017 Apr. Lieven Zwaenepoel
Therapietrouw bij hartfalen: Wat kan de huisapotheker doen? CARDIO 017 Apr. Lieven Zwaenepoel APB MISSIE Het stimuleren, ontwikkelen en promoten van de meerwaarde van de OFFICINA-APOTHEKER waarbij GEZONDHEID
Nadere informatieGrenzen stellen bij hartfalen patienten. Anne van Vegchel Sportarts
Grenzen stellen bij hartfalen patienten Anne van Vegchel Sportarts cv 2000-2006 geneeskunde 2007-2011 sportgeneeskunde 2008-heden bondsarts KNKV 2011-heden sportarts Bravis 2015-heden sportarts Sportsclinic
Nadere informatiePIONEER-HF. Impact van resultaten voor hartfalen behandeling. Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid
PIONEER-HF Impact van resultaten voor hartfalen behandeling Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid Disclosure potential conflicts of interest (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieLTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts
LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen
Nadere informatieHartfalen: kunnen we het beter doen?
Hartfalen: kunnen we het beter doen? Dr. Irène Oudejans, klinisch geriater 17 Maart 2015 Inhoud Wat is hartfalen? Wanneer aan hartfalen denken? Hoe stel je de diagnose? Hartfalen Onderzoek GERiatrie Wat
Nadere informatieAlcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael
Alcohol misbruik Consequenties voor IC Roger van Groenendael à Meerdere MC/IC patiënten met alcohol abusus in VG à Belang voor IC opname? Omvang Meest gebruikte en misbruikte drug wereldwijd NL getallen:
Nadere informatieTerminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding. Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen
Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen UMC
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/42799 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Haeck, M.L.A. Title: Right ventricular function assessment in cardiopulmonary
Nadere informatiePrevalentie en impact van symptomen bij patiënten met hartfalen NYHA III/IV in een Zuid Afrikaans ziekenhuis
Prevalentie en impact van symptomen bij patiënten met hartfalen NYHA III/IV in een Zuid Afrikaans ziekenhuis Ineke Lokker Project groep: M.E. Lokker MSc (NL), Dr L. Gwyther (UCT ZA), Professor R. Harding
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatiediagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar
HARTFALEN ANNO 2010 diagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar http://www.nvvc.nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2 nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2
Nadere informatieSymposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors
Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose prof dr Danny Schoors Arteriële hypertensie Epidemiologische studies Duidelijke relatie tussen bloeddruk
Nadere informatieDe behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010
De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie
Nadere informatieZimmerman, Sheeran, & Young. Beoordelen van de aanwezigheid van depressie
DIAGNOSTIC INVENTORY FOR DEPRESSION (DID) Zimmerman, M., Sheeran, T., & Young, D. (2004). The Diagnostic Inventory for Depression: A self-report scale to diagnose DSM-IV Major Depressive Disorder. Journal
Nadere informatieHoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op?
Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op? Ann Van den Bruel Senior Clinical Research Fellow Department of Primary Care Health Sciences University of Oxford Declaration Alma Ata 1978 Gezondheid
Nadere informatieStaken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie
Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een
Nadere informatieDe patient centraal in de acute zorg
De patient centraal in de acute zorg Drs. Marjolein Kremers, promovenda acute geneeskunde/internist acute geneeskunde i.o. Dr. Prabath Nanayakkara, internist acute geneeskunde, Amsterdam UMC, lok. VU Prof.
Nadere informatieContent. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?
Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis
Nadere informatieCardioVitaal programma. Roderik Kraaijenhagen
CardioVitaal programma Roderik Kraaijenhagen Focus op beinvloedbare risicofactoren Risicofactoren Aangrijpingspunt voor preventieve maatregelen en gezondheidsbevorderend gedrag Symptomen Ziekteproces Histologische
Nadere informatieHartcentrum Hasselt. Intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen via telemonitoring
Intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen via telemonitoring VRAAG : Heeft u ervaring met het gebruik van telemonitoring in het opvolgen chronische patiënten? HART NIEREN Vochtopstapeling
Nadere informatiePre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt).
Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt). D. Ali, MJ. Fokkert, RJ. Slingerland, R. Tolsma, A. Mosterd, M. Ishak, F. Van Eenennaam, K. Bruheim, J.M. ten Berg, A.
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
208 Samenvatting Samenvatting 209 Hartfalen is een combinatie van klachten en verschijnselen die direct of indirect het gevolg zijn van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Als gevolg van deze
Nadere informatieHart voor Dobermann. De Bilt,
Hart voor Dobermann De Bilt, 3-11-2013 Inleiding Inleiding Inleiding Rijen en Utrecht Inleiding Inleiding Het hart: wat doet het? Het hart is een pomp Het hart: wat doet het? Het hart is een pomp Het
Nadere informatieRichtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten
Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Inhoud o Epidemiologie Prevalentie Prognose Associatie met CV en andere aandoeningen o Definities & types
Nadere informatieHARTFALEN BEHANDELRICHTLIJNEN
HRTFLEN BEHNDELRCHTLJNEN Voor meer informatie zie hartfalen.nl 2015 Novartis Pharma, oktober 2015, 1015HF466074 Wat is de definitie van hartfalen? De richtlijn van de European Society of Cardiology (ESC)
Nadere informatieHeart and Soul. Cardiovasculair en Depressie
Heart and Soul Cardiovasculair en Depressie Ten leading causes of DALY s 2030 - high income countries (in %) - Unipolar depressive disorder 9.8 Ischaemic heart disease 5.9 Alzheimer and other dementias
Nadere informatieVentrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven
Ventrikelstorm Hoe zorg je dat de storm gaat liggen J.G. van der Hoeven Definitie Minimaal 3 gescheiden episoden van sustained VT of VF binnen 24 uur of VT die minimaal 12 uur aanhoudt Bij aanwezigheid
Nadere informatieWat is uw diagnose? Kies één van de onderstaande mogelijkheden decompensatio cordis pneumonie longembolie exacerbatie COPD
Labquiz NT-proBNP Breinnatriuretisch peptide (BNP) is een circulerend hormoon dat informatie verschaft over de vullingsdrukken van het hart. BNP kan zodoende in de praktijk worden gebruikt als diagnostische
Nadere informatieTriage Risk Screening Tool (TRST)
Triage Risk Screening Tool (TRST) Meldon (2003) Meetinstrument Triage Risk Screening Tool Afkorting TRST Auteur Meldon Onderwerp Functionele, mentale, psychosociale beoordeling Doelstellingen Meten van
Nadere informatieMedicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam
Medicamanenteuze therapie van CTEPH Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam CTEPH - definitie Gemiddelde druk in longslagader > 25 mm Hg Normale functie van de linker hartkamer Minstens
Nadere informatieTowards optimal decision making in personalized medicine Cao, Qi
Towards optimal decision making in personalized medicine Cao, Qi IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatie4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen
4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen Deel I Wat is hartfalen Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Deel II Chronische
Nadere informatieHartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est!
Home no. 6 December 2016 Eerdere edities Verenso.nl Hartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est! Annette van Kerkhof annette_4@hotmail.com Het afgelopen jaar promoveerden Maaike Barents, Evelien van Riet
Nadere informatieNEAR-INFRARED SPECTROSCOPY IN PEDIATRIC CARDIAC SURGERY A MATCHED CASE-CONTROL STUDY
NEAR-INFRARED SPECTROSCOPY IN PEDIATRIC CARDIAC SURGERY A MATCHED CASE-CONTROL STUDY NIRS-experiences in University Hospitals Leuven M. Machiels, L. Al Tmimi, MD Congenitale cardiochirurgie Grote vooruitgang
Nadere informatieIdentification of senior at risk (ISAR)
Identification of senior at risk (ISAR) McCusker, J., Bellavance, F., Cardin, S., Trepanier, S., Verdon, J., and Ardman, O. (1999) "Detection of Older People at Increased Risk of Adverse Health Outcomes
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieBespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland
Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie
Nadere informatieAtriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?
Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog? Epidemiologie 1 op de 4 volwassenen in westerse wereld ontwikkelt AF In 2030 naar schatting 120.000 tot 215.000 nieuw AF per jaar Prevalentie hoger bij oudere,
Nadere informatieTAVI (Un) limited. transcatheter aorta valve implantation. NVVC 1 April 2016. Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team
TAVI (Un) limited transcatheter aorta valve implantation NVVC 1 April 2016 Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling geen Zijn er grenzen aan
Nadere informatieAntistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG
Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld
Nadere informatieCOPDnet transmuraal ketenzorgmodel
COPDnet transmuraal ketenzorgmodel integrale zorg in een geïntegreerde zorgketen LAN, Conferentie, 19 januari 2018 dr. A.J. (Alex) van t Hul Uitgangspunten/ aannames: 1. Uitkomsten van zorg voor mensen
Nadere informatieChapter. De Longcirculatie in Pulmonale Hypertensie. Nieuwe inzichten in Rechter Ventrikel- & Longfysiologie. Nederlandse samenvatting
Chapter 9 Nederlandse samenvatting De Longcirculatie in Pulmonale Hypertensie Nieuwe inzichten in Rechter Ventrikel- & Longfysiologie Samenvatting Pulmonale arteriële hypertensie is een ziekte van de longvaten,
Nadere informatieTELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen
TELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen Nationale Hartfalendag 31 october 2008 Aggie H.M.M. Balk Thoraxcentrum, Erasmus MC, Rotterdam Chronisch hartfalen: begeleiding op afstand
Nadere informatieUpdate NVAB richtlijn Ischemische hartziekten. Jaap van Dijk Bedrijfsarts Klinisch arbeidsgeneeskundige cardiologie
Update NVAB richtlijn Ischemische hartziekten. Jaap van Dijk Bedrijfsarts Klinisch arbeidsgeneeskundige cardiologie Kwaliteitsbureau NVAB Jaap van Dijk Chris Kant Jan Siebers Arianne Lindhout bedrijfsarts,
Nadere informatieZorgpad Atriumfibrilleren (AF)
Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines
Nadere informatieWat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit
Wat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Waarnemend Hoofd Cardiologie Maastricht UMC+ Changes in Comorbidities
Nadere informatieWorkshop Connect Hartfalen
Workshop Connect Hartfalen Een goede start van Connect Hartfalen in uw regio: tips en ervaringen P E T R A VA N P O L C A R D I O LO O G P R O J EC T L E I D E R C O N N EC T H A R T FA L E N S A S K I
Nadere informatiecasus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015
Ventrikel septum ruptuur casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015 Casus 70 jarige man RVO: post operatief na VSR correctie en triscuspidalisplastiek Dyspneu verdenking pneumonie,
Nadere informatieHartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?
Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA
Nadere informatieEBM II: Korte casus 1. Kaat De Groot Laurens Deprost
EBM II: Korte casus 1 Kaat De Groot Laurens Deprost EBM II: Inleiding tot klinisch denken Titularis: Prof. Dr. Nicole Pouliart Tutor: Chelsey Plas 05/12/2014 Inhoud Casus Differentiaaldiagnoses oesofageale
Nadere informatieACHIL: evaluatie van de zorgtrajecten diabetes mellitus type 2 en chronische nierinsufficiëntie
ACHIL: evaluatie van de zorgtrajecten diabetes mellitus type 2 en chronische nierinsufficiëntie Achil Phase 1 (2009-2013). Ambulatory Care Health Information Laboratory Feedback rapport Lokale Multidisciplinaire
Nadere informatieBELGIAN WORKING GROUP ON HEART FAILURE ANDCARDIAC FUNCTION
BELGIAN WORKING GROUP ON HEART FAILURE ANDCARDIAC FUNCTION PERSCONFERENTIE 25SEPTEMBER2009 PROVINCIAAL ADMINISTRATIEF CENTRUM GENT 1 INHOUDSTAFEL 1. Persmededeling 3 2. Citaten 5 3. Voorstelling vandebwghf
Nadere informatieChapter 15. Nederlandse samenvatting
Chapter 15 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 177 Dit proefschrift beschrijft studies naar het valideren en vereenvoudigen van de huidige diagnostische strategieën bij patiënten met een
Nadere informatieCRITICALLY APPRAISED TOPIC
CRITICALLY APPRAISED TOPIC VOCHTBEPERKING BIJ HARTFALEN "MAG HET EEN SLOKJE MEER ZIJN?" Naam E.M. Blom Functie CCU verpleegkundige i.o. Locatie OLVG locatie Oost Mentor Marlies Bakker Praktijkopleider
Nadere informatie