Wijkkrant. Huis. van de. Nieuwe activiteiten. Niet voor niks. Nieuws uit de wijk. pagina 8 9. pagina 3. pagina 15 21

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wijkkrant. Huis. van de. Nieuwe activiteiten. Niet voor niks. Nieuws uit de wijk. pagina 8 9. pagina 3. pagina 15 21"

Transcriptie

1 Huis van de Wijkkrant Roelof Hartplein 2a Oplage Museumkwartier Apollobuurt Willemsparkbuurt December 2013 Rob Brandes Nieuwe activiteiten pagina 8 9 Niet voor niks pagina 3 Nieuws uit de wijk pagina 15 21

2 COLOFON Deze krant is een uitgave van het Huis van de Wijk Lydia. Samenstelling: Dédé Brouwer (DB), Thea Geurtsen (TG), Jacob Ketting (JK), Simon van der Linden (SL), Joris Marsman (JM), Carla Pekaar (CP). Foto s: Archief Lydia (tenzij anders aangegeven) Prepress: ENdtp Drukkerij: Rodi Rotatiedruk Verspreiding: VerspreidExpres Redactie: Advertenties: Kranten kunnen ma t/m vrij tussen 9.30 en uur worden afgehaald bij: Huis van de Wijk Lydia Roelof Hartplein 2a, 1071 TT Amsterdam T: E: I: Oplage (5 x per jaar). De redactie van de wijkkrant bestaat geheel uit vrijwilligers. De weergegeven meningen hoeven niet overeen te komen met die van de redactie. Volgende krant: 10 februari 2014 Kopij inleveren vóór 10 januari 2014 IN DIT NUMMER: Huis van de Wijk niet voor niks Sponsor voor Groen Groep Podium Lydia Poëzie Podium Lydia Muziek Wijkexpositie Vrijwilligers Bewonersgeschiedenis 3 Activiteitenoverzicht Taartenbakken Veiliger oversteken Cursus Spaans Grote opkomst St. Maarten Kronkels Lezer schrijft Kunst in de buurt VU Hortus moet blijven! Boerenweteringgarage Amsterdams Lyceum Kruising in problemen Malevich in het Stedelijk Burgerparticipatie schaamlap Snelle tram op de Willemsparkweg Denkend aan Oud-Zuid Annonces & advertenties Toen en Nu Vrijdag 13 december Dialoogtafel Dit is mijn plek uur (gratis) info: Harry@brockhus.nl Donderdag 19 december Vredescafé (gratis) uur Bovenzaal Vrijdag 20 december Dialoogtafel Dit is mijn plek uur (gratis) info: harry@brockhus.nl Vrijdag 27 december Open podium Poëzie Toegang 1, uur Bovenzaal Zondag 29 december Jazz Ensemble Toegang 5,= uur Bovenzaal Agenda Workshop geschreven dagboek Maandag 6 januari NIEUW Workshop dagboekschrijven Zie hieronder uur Bovenzaal Info: lettervogel@gmail.com Donderdag 21 januari 2 Vredescafe (gratis) uur Bovenzaal Zondag 26 januari Jazz Ensemble Toegang 7, uur Bovenzaal Woensdag 29 januari NIEUW Voorlezen en voordragen uit het werk van Simon Carmiggelt Toegang 2,= uur (zie pagina 3) Vrijdag 31 januari Socratisch café (gratis) uur Bovenzaal Het belichten van de beschouwelijke en de dichterlijke mogelijkheden van een dagboek schrijven. Het doel is het beschrijven van de alledaagse waarneming van de schoonheid van ons leven. Dit op een beschouwelijke wijze, maar ook met poëtische fragmenten, een gedicht, waarbij ook song-teksten met melodieën mogelijk zijn. Info: lettervogel@gmail.com Maandag 6 januari uur in Huis van de Wijk Lydia De jaarlijkse kerstboomverbranding zal in het nieuwe jaar op zondag 5 januari plaatsvinden. Buurtbewoners zijn van harte uitgenodigd hun kerstbomen te brengen naar het Museumplein. Let op: breng uw boom tussen 16 en 17 uur, want om 17 uur gaat het vuur aan. Om 18:30 uur zal het vuur gedoofd worden. Wilt u meer weten over het Huis van de Wijk? Vraag het de programmacoördinator Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl www. huisvandewijklydia.nl Combiwel: Beeld voorkant: Rob Brandes tekende voor de voorplaat (een deel van Huize Lydia). Hij exposeert ook stads- en gebouwgezichten als deelnemer aan de wijkexpositie Groots (zie pagina 6) 2

3 Actueel in Huis van de Wijk Lydia Huis van de Wijk Het voortbestaan van het Huis van de Wijk Lydia en het gebruik van zalen en faciliteiten van Huize Lydia vraagt onze permanente zorg en aandacht. Het Huis van de Wijk is er voor en door de buurt. Iedereen is welkom om gebruik te maken van de ruimtes en de vele activiteiten. Maar tegelijkertijd is het wel de bedoeling dat vrijwilligers en buurtbewoners ook een inspanning leveren om deze gastvrijheid en het activiteitenprogramma mogelijk te maken. Want de subsidies zijn vanaf januari 2012 drastisch teruggebracht en het Stadsdeel Zuid betaalt nog maar een fractie van de werkelijke kosten. Zonder de belangeloze inzet van buurtbewoners en vrijwilligers kan Lydia niet voortbestaan. Er wordt wel gezocht naar sponsors (zie pag. 3) en we staan natuurlijk open voor giften en welke ondersteuning dan ook, maar dat staat nog allemaal in de kinderschoenen. Lydia zal gewoonweg de voortdurende inzet van de buurtbewoners niet kunnen missen. Maar wees gerust, het gaat ondanks alles heus niet slecht met ons Huis van de Wijk. Ondanks het feit dat we nog steeds zoeken naar een balans in onze kosten en baten, starten er gelukkig steeds weer nieuwe activiteiten en hebben we een volle agenda. Lydia wordt wekelijks door ca mensen niet voor niks bezocht. Dat is het belangrijkste van een Huis van de Wijk. Er moet wat te halen zijn en je moet er wat kunnen doen, zodoende ontstaan er vaak vriendschappen en nieuwe contacten. Op die manier vervullen wij een sociale spilfunctie voor de buurt. Onze programma-coördinator draait overuren om alles in goede banen te leiden. We zien het volgend jaar dan ook met vertrouwen tegemoet. Toch is het Huis van de Wijk niet voor niets. Vroeger waren veel activiteiten gratis of bijna voor niks. Uit die tijd stamt de gedachte dat je overal zomaar aan mee kon doen. Dat is allang niet meer mogelijk. Er worden vergoedingen gevraagd voor ruimtegebruik en een bijdrage in de kosten voor openbare culturele activiteiten. Toch zijn het al met al geen hoge bedragen en ook de kosten van consumpties in de bar zijn heel redelijk en afgestemd op de smalle beurs. Desondanks zal er vanaf begin volgend jaar een kleine prijsverhoging moeten worden doorgevoerd die ook in de activiteitenkosten zal moeten worden verdisconteerd. Dat komt gewoon omdat alles duurder wordt en ook wij niet kunnen voortbestaan als we niet tenminste kostendekkende prijzen berekenen. Wij hopen dat u daar begrip voor kunt opbrengen. Er zijn ook noodzakelijke kosten om bijvoorbeeld te voldoen aan de wensen van onze bezoekers. We moeten met onze tijd meegaan. Op veler verzoek hebben we besloten om voor onze bar een modern koffiezetapparaat aan te schaffen waardoor we in staat zijn vanaf 1 december excellente koffie te schenken. Dat wil niet zeggen dat u de koffie zoals u die gewend was bij ons te kopen, niet meer zou kunnen krijgen, maar er is nu wel een keuze mogelijkheid die er tot nu toe niet was. Een keuzemogelijkheid die wel een prijs heeft, want aan de excellente Brandmeester s koffie hangt natuurlijk wel een ander prijskaartje. (JM) In december uw tweede kopje Brandmeester s koffie GRATIS tegen inlevering van deze bon Huis van de Wijkkrant Lydia december

4 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Sponsor voor Groen Groep Lydia De Groen Groep Lydia heeft sinds vorige week een samenwerkingspartner in tuinonderhoud gevonden in de persoon van Sander Denteneer van de firma All Seasons Hoveniers. Hij gaat ons de komende tijd adviseren en waar mogelijk ondersteunen bij het onderhoud van de bloembakken rondom Huize Lydia. De vrijwilligers van de Groen Groep Lydia werken elke vrijdagmorgen aan het onderhoud van de geveltuinen rond het Huis van de Wijk Lydia en doen en passant het nodige aan het schoonhouden van het openbaar groen aan het Roelof Hartplein. Maar omdat er maandenlang wegens schilderwerkzaamheden een steiger rondom Lydia heeft gestaan waren de geveltuinen totaal geruïneerd en bleef ons niets anders over dan de tuinen opnieuw in te richten. Het ontbreekt ons weliswaar aan financiële middelen, maar de wil om de bloembakken weer een fris en vrolijk uiterlijk te geven is zeker aanwezig. We zijn nog in de fase van schoonmaak en het verwijderen van de dode struiken en planten. Toch kijken we al vooruit naar de seizoenen die komen. In de drie bollenperkjes in het gazon voor Lydia zijn door de Groen Groep inmiddels de door het stadsdeel geleverde viooltjes geplant. De oranje en paarse tulpenbollen komen daar weer tussen te staan. Wat zal dat er eind april weer fleurig bij staan. Maatschappelijk betrokken ondernemer Sander Denteneer Omdat wij met de firma All Seasons Hoveniers een samenwerkingsafspraak konden maken over advisering en aanlevering van plantjes willen wij u ook kennis laten maken met deze maatschappelijk betrokken ondernemer. Wij vroegen Sander welke werkzaamheden zoal door hem worden gedaan in dit stadsdeel. Dat blijkt naast de contractuele verplichtingen die zijn aangegaan met Stadsdeel Zuid vooral te gaan om het ontwerpen, aanleggen en onderhouden van tuinen van particulieren. Uitgangspunt is dat het een tuin wordt zoals de cliënt dat wil. Wij luisteren naar de wensen, toetsen die aan de mogelijkheden, en verzorgen een advies op maat aldus Sander. Als echte professionals houden de All Seasons Hoveniers natuurlijk rekening met allerlei meespelende factoren zoals: de stijl en vorm van de woning, de buitenruimte van de leefomgeving, zon en bodem. Zij gaan ervanuit dat een goed ontwerp de basis legt voor een tuin, waaraan de bewoner eindeloos plezier kan beleven. Ook biedt Sander onderhoudscontracten op maat. Service, vakmanschap en mee blijven denken spelen een belangrijke rol. Kortom, All Seasons is van alle markten en seizoenen thuis en staat voor U en ons klaar! Sander Denteneer is bereikbaar via zijn mobiele telefoon: (JM) Wegens succes herhaald Training presentatie en omgaan met intimidatie Er is vanaf januari weer een mogelijkheid om in het Huis van de Wijk Lydia een tweetal trainingen te volgen. De training Presentatietechniek is bedoeld voor iedereen die beroepshalve of daarbuiten zijn of haar verhaal boeiend en overtuigend wil overbrengen. 4 Denk daarbij aan een gelegenheidstoespraak, een welkomst- of dankwoord. U zult uw eigen kwaliteiten als spreker leren ontdekken aan de hand van praktische tips en persoonlijk gerichte feedback, zodat u voortaan ontspannen uw verhaal kunt vertellen. U krijgt wat thuisopdrachten mee waarmee u kunt oefenen. De training heeft vooral een praktisch karakter. Behandeld worden onder meer: de verhaalopbouw, improvisatie, het effect van verbaal en non-verbaal gedrag, spreekangst en moeilijke situaties.

5 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Omgaan met intimidatie U komt het vast wel eens tegen: u wordt op een intimiderende wijze bejegend. En soms ervaart u dat ook echt als agressief. Hoe moet u dan reageren zodat het niet uit de hand loopt? Hoe kunt u daar op een zo effectief mogelijke manier mee omgaan? Het gebeurt maar al te vaak dat men zo overdonderd is door de situatie dat er pas veel later een reactie komt. Het kan iemand met een scooter zijn die op de stoep rijdt en met een scheldwoord of opgestoken vinger weggereden is voordat u de kans krijgt om de persoon in kwestie aan te spreken. Durft u er wat van te zeggen als er wordt voorgedrongen in de winkel? Of zijn het persoonlijker zaken waarbij het moeilijk is om voor uzelf op te komen? Verbale intimidatie en agressie zijn in onze samenleving in vele vormen aanwezig. Al dan niet bewust. In deze training komt dat allemaal aan bod. Zoals: grip krijgen op lastige situaties die hoog oplopen, bewustwording van de invloed van uw eigen gedrag op het gedrag van anderen. Wat kunt u en wat kan de ander doen als u een intimiderende ervaring heeft meegemaakt? Informatie De training presentatietechniek start vanaf vrijdag 10 januari van 10 tot uur. De training omgaan met intimidatie en agressie begint op woensdag 15 januari van 10 tot Beide trainingen bestaan elk uit 8 bijeenkomsten van 2,5 uur en worden gegeven door Marja Busnach. Zij is een ervaren trainer, coach en gedragsen oplossingsgerichte therapeut. Voor informatie kunt u mailen naar m.busnach@xs4all.nl Podium Lydia Poëzie Een poëtische impressie Als je op straat ongevraagd aan voorbijgangers je poëzie begint voor te lezen, maak je grote kans dat ze de ambulance bellen om je naar het gesticht te laten rijden. Maar op een poëzievoorleesavond, daarentegen, word je op handen gedragen. Vrijdag 27 september vond de aftrap plaats van het Open Podium voor Poëzie en Muziek in Huize Lydia. Voor bijna geen geld kun je naar binnen. Een ieder die goesting heeft wordt uitgenodigd een bijdrage op het podium te leveren. Het aloude misverstand dat drank en dope de dichtader voller doen kloppen wordt hier nog gehuldigd. Buiten bij de voordeur wordt joint na joint verwoed verstookt terwijl binnen aan de bar bier en wijn erin gaan als Gods woord in een ouderling. Een bezopen bedoening dus? Ja en nee: vooral een vrolijke chaos waarin de emoties geregeld hoog oplopen. De opkomst is goed. Het zit vol. Dichter na dichter passeert de revue. Musici beroeren de snaren. Enno Wiersma bijt het spits af met zijn onnavolgbare performance. Bekende en onbekende dichters wisselen elkaar af. Het collectief Onderstroomboven treedt op. Later op de avond staat Hans Plomp op het podium. Het is fascinerend om even in de openstaande spiegel van een mensenziel te kijken. Een venster dat zich opent met behulp van het naakte woord, dankzij woorden en klanken, dankzij het samenspel van een viool en een piano. De avond gaat door tot in de kleine uurtjes, wat bewijst dat de beheerders van Lydia zeker niet kinderachtig aangelegd zijn. Aan het einde van de avond Metropool Amsterdam Vrijdag 27 december vindt de volgende poezieavond van Podium Lydia plaats. Hierbij alvast de smaakmaker van Enno Wiersma: In de metropool van het culturele leven van Nederland verzamelen zich de dichters en muzikanten als een levend organisme. Met het benoemen van Amsterdam als metro (= moeder en maat) pool (= oudtijds, polis = stad) spreken we van de moederstad, waar de uitwisseling plaats vindt via de taal van dichters. Daar wordt kunst in de woorden van Bernlef en Schippers een nieuwe wijze van observeren en verjongt zich het leven vanuit deze impuls van creativiteit. Lydia is één van de locaties in deze vernieuwing, waar poëten samenkomen waar voorheen verpleegsters huisden. nadat de allerlaatste dichters vrijwel kansloos waren in hun strijd tegen het geroezemoes, staat een grijze Italiaanse zanger op het podium die de aanwezigen wakker schudt met zijn gloedvolle stem, en lied na lied zingt dat klinkt als een klok en het publiek zingt luidkeels mee. (SL) Open Podium voor Poëzie en Muziek. Iedere laatste vrijdag van de maand. Aanvang 20 uur. Entree 1,50 euro Huis van de Wijkkrant Lydia december

6 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Podium Lydia Muziek Veelbelovend violist WIJKEXPOSITIE Groots Sinds 28 november is er in Lydia weer een tentoonstelling ingericht. Er wordt werk tentoongesteld van Rob Brandes een oude rot in het vak die ook tekende voor de voorkant van deze krant en van leden van de verschillende teken- en schildergroepen. Zowel de liefhebbers van stadsgezichten, als die van bloemstillevens of portretten kunnen hier aan hun trekken komen. De tentoonstelling, die zowel via Roelof Hartplein 2a als via de J.M. Coenenstraat 4 te bereiken is, valt overdag te bezichtigen en duurt tot begin februari. Het nieuwe initiatief om elke zondagmiddag in Lydia een bijzonder muzikaal optreden te verzorgen voor de wijkbewoners en hun gasten is al enige tijd geleden van start gegaan. En tot nu toe vinden de muziekvoorstellingen gretig aftrek, niet in de laatste plaats vanwege het feit dat mooie muziek verbindt en de geest goed stemt. Vooral de vrolijke jazzmiddagen worden goed bezocht. De uitdaging om ook eens klassieke muziek, in de breedste zin van het woord, ten gehore te brengen, ging afgelopen zondag in première. De jonge violist Ahmet Gür maakte zijn opwachting, met in zijn kielzog zijn ouders en andere familieleden. Hij had daarvoor al opgetreden in een bejaardenzorgcentrum en nu kwam hij bij ons op het Roelof Hartplein. Ahmet is pas 18 jaar en al aardig ervaren, zowel als solist als in zijn eigen orkest dat hij heeft opgericht met een aantal muzikale vrienden en dat de illustere naam draagt van 1001 Nacht. Tegen half vier druppelden de gasten binnen, die volgens het programma werden verrast met werken van Bach, Elgar, Kreisler, von Gluck en Mozart. 6 Ahmet speelde met veel gevoel en met een opmerkelijk technisch vernuft. Het is heerlijk om op een donkere namiddag samen te luisteren naar klassieke muziek, onder het genot van een drankje. De akoestiek van de ruimte in de bovenzaal van Lydia is verrassend goed! Nadat hij de aandacht van zijn toehoorders goed had weten vast te houden, beëindigde Ahmet zijn recital om ongeveer vijf uur. Het was een mooi optreden. Wat een heerlijk gevoel dat jonge muzikanten op deze manier de kans krijgen om hun talent aan het publiek te tonen en tegelijkertijd podium-ervaring op te doen. En dat wij daarvan kunnen genieten! Daar zouden veel meer buurtbewoners van kunnen profiteren! Dus kom ook: let op de aankondigingen in de Wijkkrant, op de website en de flyers in uw brievenbus. Het eerstvolgende klassieke concert zal op zondag 16 februari a.s. plaatsvinden. De toegangsprijs kan nauwelijks een belemmering zijn, die bedraagt slechts 5. Marja Busnach Rob Brandes: Rijksmuseum vanaf Stadhouderskade Collage bloemstilleven naar Jan Davidzoon de Heem Verschillende portretten naar één model

7 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Vrijwilligers voor het voetlicht In Huis van de Wijk Lydia verzorgen zo n 100 vrijwilligers een ruim aanbod van activiteiten. We brengen elke krant een paar van hen voor het voetlicht en nu richten we de schijnwerper op de bar, de ontvangstruimte, in zekere zin het zenuwcentrum van Lydia. Dit is de plek waar bezoekers zich door een attente en hartelijke bejegening welkom weten. Dit is deel 3. Irene Verkist Perez Heeft een Belgische vader en een Spaanse moeder. Ze is in België geboren en in Spanje opgegroeid. Heeft een Nederlandse man, verbleef zes jaar geleden al een jaar in Amsterdam. Ze volgde een vertaalopleiding, had een leuke baan in Barcelona, en woont sinds mei dit jaar in Amsterdam, waar tot nu toe alleen haar man De bewonersgeschiedenis van Huize Lydia Deel 3: de jaren 80 Vrijwel iedereen van vijftig jaar en ouder zal zich de dag van de abdicatie op 30 april 1980 herinneren. Koningin Juliana trad af om plaats te maken voor de jonge Beatrix. In Amsterdam was de woningnood hoog; veel huurwoningen waren in slechte staat en niet zelden brandgevaarlijk. Krakersrellen maakten de sfeer grimmig. Leuzen als Geen woning, geen kroning klonken.. Weinigen weten dat op diezelfde dag een eind kwam een geschikte baan heeft gevonden. Vanaf september komt ze regelmatig in Lydia en bakt ze met o.a. Els Lenior heerlijke taarten. In januari start ze een intensieve cursus Spaans (zie p.11). Als we elkaar spreken is het haar tweede (halve) dag achter de bar. Het bevalt haar goed, aardige mensen en je praat met veel mensen, heel verschillende mensen, dat is ook interessant. Kostas (Konstantinos) Datsas Komt uit Griekenland, een plaatsje nabij Lefkas. Woont allang in Nederland, is al ruim tien jaar algemeen assistent in Lydia en staat ook achter de bar. De sfeer in Lydia bevalt hem zeer goed, ook dankzij de coördinator: Thea (Geurtsen) is een erg goede Dit jaar bestaat Huize Lydia 85 jaar. In mei 1927 werd het eerste eigen pand van de Rooms Katholieke Meisjesbescherming, geopend. Anne- Mariken Raukema deed onderzoek in het Stadsarchief en sprak de afgelopen jaren met ruim dertig mensen die op een of andere manier een band met het gebouw hebben. Voor de Huis van de Wijkkrant schrijft ze een driedelige reeks. Deel 3 (slot) gaat over de bewoners die in de jaren 80 hun heil zochten in Lydia. aan het huurcontract tussen de R.K. meisjesvereniging en het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis een periode die het maximaal aantal van dertig jaar had geduurd. Meisjesbelangen (de nieuwe naam van de vereniging) had het pand aan de gemeente Amsterdam verkocht en zou tot eind 1987 de opbrengst en het eigen vermogen tezamen zo n zeven miljoen gulden - verdelen over sociale projecten in Amsterdam en overzeese missiegebieden. persoon. Hij vindt het leuk achter de bar, kent bijna alle bezoekers en die weten ook wie hij is. Sheila Dayan Komt uit Israël, is vanaf 1960 in Nederland en is getrouwd met een Nederlander. Elk jaar gaat ze naar Israël om familie te bezoeken. Ze heeft gewerkt als secretaresse en is nu al zeventien jaar vrijwilliger. Sinds drie jaar staat ze in Lydia achter de bar. Ze doet het graag: leuke mensen. Ze is er twee ochtenden per week en kent bijna iedereen van de vier cursussen die er dan zijn. (DB) Buurthuis Lydia Op 1 oktober 1980 moest het buurtwerk, dat in de jaren 70 ook in Amsterdam-Zuid van de grond was gekomen en de laatste twee jaar in het leeggekomen CIZ (Centraal Israëlitische Ziekenverpleging) op de hoek van de Jacob Obrechtstraat en de Frans van Mierisstraat was gehuisvest, uit het CIZ weg. Het Jellinek Centrum wilde op die plek een nieuwe locatie bouwen. De gemeente Amsterdam bleef begin jaren 80 volhouden dat in Zuid gezien de bevolkingssamenstelling geen buurthuis nodig was, maar de voorstanders legden zich daar niet bij neer. Politiek lobbywerk wierp z n vruchten af. Voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen werden allerhande activiteiten georganiseerd. vervolg op pag. 10 Huis van de Wijkkrant Lydia december

8 Activiteitenoverzicht Iedere maandag Nederlands voor beginners Info: Paula Spil Nederlands conversatie Info: Paula Spil Tekenen en schilderen Info: Dirk Moons Computerles & beginnerscursus (kleine groepjes) Info: Jos Stevens Zingen in Zuid i.s.m. GGZ Info: Doppy den Ouden Bridge-inloop Info: Riek van Golberdinge (ma ) Engels conversatie B Info: Hilde de Wilde-de Jong Speelplaats Lydia 2½ - 10 jr Info: Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl Engels conversatie B Info: Hilde de Wilde-de Jong hildedejong47@hotmail.com Hatha Yoga Info: Vera Boon info@ya-yoga.org vera.boon@hetnet.nl Drama lessons for kids & Info: Anne de Graaf info@artifactamsterdam.nl www. artifactamsterdam.nl Italiaans beginners Info: Vittorio Catalamessa vfmcant@xs4all.nl Klassiek ballet (voor volwassenen) Info: Gerry Wisman Italiaans conversatie A Info: Vittorio Catalamessa vfmcant@xs4all.nl 8 Buikdansen Info: Carla Kreuk Italiaans conversatie B Info: Vittorio Catalamessa vfmcant@xs4all.nl Zumba Info: Lizy Groenewoud lizy@xs4all.nl Italiaans conversatie C Info: Vittorio Catalamessa vfmcant@xs4all.nl Iedere dinsdag Werkgroep taartenbakken 9-12 Info: Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl Hatha Yoga & Info: Vera Boon info@ya-yoga.org vera.boon@hetnet.nl Huisbibliotheek/knipseltafel Info: Yvonne Teunissen (di ) DVD (ruil) minimarkt Info: Computerles & beginnerscursus (kleine groepjes) Info: Jos Stevens t.geurtsen@combiwel.nl Computerhulp Info: Jos Stevens t.geurtsen@combiwel.nl Kunstgeschiedenis & Info: Yvonne Teunissen (di ) Alegria koor Info: Roelie Stammis roelie.stammis@gmail.com Computerinloop Info: Jos Stevens t.geurtsen@combiwel.nl Spreekuur wethouder Joep Blaas Tweewekelijks (zie voor data de Stadsdeelkrant) Vioolles Info: konstantinsoreskou@hotmail.com Tekenen voor kinderen 7-12 jr Info: Sarah van Haastert sarah@sarahblackwelder.com Wijkcafé Pilates , , Info: Geertje Bakker gmbakker21@hotmail.com Schaken Caïssa kinderen Info: Abe Willemsma abedouwe@gmail.com Schaken Caïssa Info: Abe Willemsma abedouwe@gmail.com Spaans voor beginners Info: Irene Verkist iverkist@yahoo.es Tai Chi Info: Joost van Rooij j.m.van.rooij@gmail.com Koor Zonder Grenzen Info:Berthe ter Horst Bertheterhorst@chello.nl Iedere woensdag Pilates basis en senioren Info: Marijse Binsbergen m.e.binsbergen@gmail.com Tekenen en Aquarelleren Info: Sandra Kruisbrink sandrakruisbrink@xs4all.nl Tekenen en Aquarelleren Info: Marijke Thunnissen / marythun@wish.net Omgaan met intimidatie Info: Marja Busnach m.busnach@xs4all.nl Hatha Yoga Info: Vera Boon info@ya-yoga.org vera.boon@hetnet.nl Franse taal en cultuur Info: Elena Spataro e.spataro1@chello.nl Naailes jeugd 8-12 jaar Info: Truus Lieverdink truuslieverdink@gmail.com Kinderdans 4-6 jaar Info: Geertje Bakker gmbakker21@hotmail.com Bridgeles gevorderden Info: Guido Bakker gji.bakker@hetnet.nl Ballet 7-11 jaar Info: Geertje Bakker gmbakker21@hotmail.com Naailes jeugd jaar Info:Truus Lieverdink truuslieverdink@gmail.com Ballet jaar Info: Geertje Bakker gmbakker21@hotmail.com Bodyshape Info: Geertje Bakker gmbakker21@hotmail.com

9 Huis van de Wijk Lydia Pilates Info: Geertje Bakker Algemene muziekleer Info: Marcel Dobbelsteen Drama lessons for kids Info: Anne de Graaf www. artifactamsterdam.nl Nederlandse les 3 niveaus Info: Paula Spil p.spil@inter.nl.net Gemengd koor After Eight Info: Betsie van Keulen berendje17@gmail.com Iedere donderdag Meditatie zen groep Info:Vera Boon info@ya-yoga.org Computerles & (kl groep) Info: Jos Stevens t.geurtsen@combiwel.nl Naailes/Mamyo Info: Truus Lieverdink truuslieverdink@gmail.com Hatha Yoga i.s.m. GGZ Info: Doppy den Ouden d.denouden@ggzingeest.nl Feldenkrais Info: Farida Braam fbra.feldenkrais@gmail.com Modeltekenen Lunchposes Info: Sheila Kotkin skotkin@yahoo.com Bridgeclub Lybri Info: Dini de Braal dini_de_braal@zonnet.nl Meedoen in Zuid i.s.m. GGZ Info: Doppy den Ouden d.denouden@actenz.nl Fotografie basiscursus Info: Marja Both info@ses-cursus.com Computerinloop Info: Jos Stevens t.geurtsen@combiwel.nl Samen Gezonder Eten Info: Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl Afrikaanse dans Info: Helena Both helenaboth@gmail.com Kroatisch beginners en Info: Harm Benak MediTerra@kroatisch-leren.nl Filatelisten Ver. Statuut (2 de do vd mnd) Info: H.vd Palen hlmvdpalen@hotmail.com Ver. Ons Amsterdam 2 de do vd mnd Info: Dini de Braal dini_de_braal@zonnet.nl Kunstgeschiedenis lezingen Info: Michel Didier m.didier@upcmail.nl Vredescafé 3 de do vd mnd Info: Stephan Eshuis/To Elting telting@kpnplanet.nl Iedere vrijdag Pilates Info: Marijse Binsbergen m.e.binsbergen@gmail.com Presentatietraining Info: Marja Busnach m.busnach@xs4all.nl Tekenen & Schilderen Info: Sandra Kruisbrink sandrakruisbrink@xs4all.nl Volksdansen Info: Angele Reutlinger a.reutlinger@tiscali.nl Speelplaats Lydia Info: Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl Bridgeles beginners Info: Guido Bakker gji.bakker@hetnet.nl Portrettekenen inloop Info: Len Castelein Sieraden maken lt ste vrij vd mnd Info: Gonny de Winter g.dewinter@planet.nl Vioolles Info: konstantinsoreskou@hotmail.com Nederlandse les meer niveaus Info: Paula Spil p.spil@inter.nl.net Socratisch Café lt ste vrij vd mnd Info: Theatergroep 50+ 1x p.mnd samenuit-groep afsprakenbijeenkomst Info: Marthy Zonderland t.geurtsen@combiwel.nl Buikdansen Info: Carla Kreuk Exotisch dineren 3 de vrij vd mnd Info: Mathilda Rellum Toriba dans Info: To Elting telting@kpnplanet.nl Open Poëziepodium lt ste vrij vd mnd Zaterdag Qigong Info: Mijanou Latul - Ing mijanou@latul.nl Surinaamse middag en avond diverse activiteiten Info: Mathilda Rellum Wandelen km 1 e za vd mnd Info: Anne Gruneveld t.geurtsen@combiwel.nl km 2 e za vd mnd Info: Thea Geurtsen t.geurtsen@combiwel.nl km 4 e za vd mnd Info: Loes Vagevuur t.geurtsen@combiwel.nl Zondag Wandelen km 3 e zo vd mnd Info: Ria schouten t.geurtsen@combiwel.nl Podium Lydia Jazz lt ste zo vd mnd Info: Dagelijks Open inloop ma t/m vr Roelof Hartplein 2a Info: Peuteropvang De Vuurvogel ma t/m vr 8-12 Info: Combiwel Huis van de Wijkkrant Lydia december

10 Wat er omging in Lydia foto Frans Brusselman Beeldbank Stadsarchief Amsterdam vervolg van pag. 7 En Lydia werd het buurthuis. Daar werden ook om de vrouwenemancipatie vorm te geven rollenspellen uitgevoerd en cursussen gegeven. Er ontstond een heus bibliotheekje met vakliteratuur en boeken van Simone de Beauvoir en Anja Meulenbelt. Voor de stroom politieke vluchtelingen kwamen er cursussen Nederlands. In de zomer van 1983 werd de nog net niet afgestudeerde andragoog Thea Geurtsen voor 20 uur per week benoemd door SJA (Stichting Jeugdhavens Amsterdam). Zij coördineerde de lessen Nederlands en deed migrantenwerk. De andere 20 uur die zij in Lydia werkte, deed ze om niet. Met zes andere eveneens onbetaalde stafleden runde zij het buurthuis. Er werden voorstellingen en concerten gegeven, bridge- en kaartclubjes vonden er hun plek, er werd gevolksdanst en het Vredesplatform vond er onderdak. Nieuwe bewoners Begin jaren 80 was er nauwelijks geld om de sociale woningbouw goed aan te pakken. Wethouder Jan Schäfer ( In gelul kun je niet wonen ) vond dat er wat moest gebeuren met de bovenverdiepingen van Huize Lydia. Die stonden leeg, waren van de gemeente en er was een enorme behoefte aan woonruimte voor een- en tweepersoonshuishoudens en groepen. Twee kleine kamertjes werden samengevoegd tot 1987: Lydia tijdens een bezettingsactie een, een keukenblokje werd geplaatst en sanitaire voorzieningen aangelegd. Waar vroeger de badkamers voor de leerlingverpleegsters waren, kwamen grote woonkamers met keukenblok voor de woongroepen en slaapkamers voor de groepsleden en hun gezinnen. In de binnentuin kwam een stalen wenteltrap als noodvoorziening. Het meest ingrijpende was de splitsing van de hoofdingang aan het plein. De linkerdeur zou voortaan enkel toegang geven tot het buurthuis beneden, de rechterdeur was voor de bewoners boven. Omdat zij weigerden mee te betalen aan de kosten voor de lift, werd deze dichtgesmeed. Heel verschillende groepen bewoonden in de jaren 80 Huize Lydia. Individuen en woongroepen die uit hun huis moesten, bijvoorbeeld omdat het brandgevaarlijk was. Gezinnen die direct moesten worden opgevangen, omdat hun woonboot was gezonken. Krakers die weg gemept waren. Zwervers die eindelijk een dak boven hun hoofd kregen. Wietske was 23 Vredescafé In De Waarheid van 8 december 1987 stond het volgende bericht: In Amsterdam viert het 21 November Komitee een dubbel feest in Huize Lydia aan het Roelof Hartplein 2 ter gelegenheid van het ontwapeningsakkoord tussen de Verenigde Staten en de Sovjetunie, en de opening van het Vredescafé. Zaal open om uur en de toegang is gratis. toen ze op last van maatschappelijk werk moest verhuizen van haar brandgevaarlijke pension aan de Schimmelstraat ( What s in a name, de schimmel stond op de muren ) naar Huize Lydia. Daar rook het fris, op de gangen lag groen marmoleum, in de kamers grijs. De muren waren okergeel en wit en alle ruimtes verlicht met tl-lampen. Onderhoudsvrij, maar erg kil. In de kleine kamer was net ruimte voor een bed, een kast, een tafeltje en een televisietje. Het voelde aan als een cel. De gezamenlijke keuken lag aan de tuinkant en was ook grondig vernieuwd. Vier gasstellen op koelkasten, een groot roestvrijstalen aanrecht en voor elke bewoner een provisiekast. Zij kan zich niet herinneren dat daar ooit iets uit ontvreemd is. Je leende gewoon van elkaar als je onverwacht visite kreeg. Maar bij elkaar op de koffie komen, nee, dat deed je niet. Omdat Wietske het goed kon vinden met de portiers, kreeg ze na een half jaar de meest begeerde grote kamer met het boograam met glas-in-lood, op eenhoog in de hoek. Die was veel groter en lichter en had een riant uitzicht. Anne Mariken Raukema 1987: Kunstmarkt in buurthuis Lydia foto Frans Brusselman Beeldbank Stadsarchief Amsterdam 10

11 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Werk(fun)groep taartenbakken Het is donker buiten, je hebt zin om lekker binnen te blijven, kaarsjes aan te steken en een warm kopje thee drinken met eerlijk stukje taart. En wij ook! In het Huis van de Wijk Lydia is er een groepje vrijwilligers dat dit gevoel in het café wil brengen door elke dinsdagochtend samen taarten te bakken. Wellicht iets voor jou? De werkgroep taartenbakken is een klein ploegje dat graag meer mensen enthousiast zou willen maken om mee te doen bij het taarten bakken. Terwijl de taarten in de oven zijn, drinken we gezellig een kopje koffie en praten we over alles en nog wat, maar meestal gaat het over taarten en wat voor lekkers we nog meer zouden kunnen uitproberen. Deze weken hebben we wortelnotentaart met rozijnen en chocoladetaart met abrikozenjam gebakken. Maar we houden ook van variatie, dus wellicht dat we binnenkort terug gaan naar de oude bekende appeltaart. Er is altijd ruimte voor eigen inbreng, we beslissen zelf dus zijn we heel flexibel. Misschien is het leuk om eventjes uit te leggen hoe dat in zijn werk gaat: de eersten beginnen om 9 uur en leggen de ingrediënten klaar, starten de oven en beginnen met het maken van het deeg. De anderen komen wat later en zorgen dat de taarten mooi gebakken zijn en wachten totdat deze wat afgekoeld zijn. Dan pas kunnen de taarten gedecoreerd en aangesneden worden. Bewonersinitiatief gesteund door buurtoverleg Joh. Vermeerbuurt Veiliger de Van Baerlestraat oversteken Het is nu al weer 4 jaar geleden Sint Maarten 2009 dat mijn kleindochter van 3 op een zebra op de Van Baerlestraat jaar geschept werd door een fietser. Zij stak met een lampion aan een stokje het fietspad over samen met haar vader en zusje, toen het gebeurde. Er wordt dan gekeken welke ingrediënten ontbreken voor de volgende week, vervolgens maken we een lijstje en om de beurt doen we de boodschappen. De afwas moet inderdaad ook gedaan woorden! Irene Verkist Voor meer informatie mailen naar t.geurtsen@combiwel.nl Gelukkig liep het goed af. Het was wel de directe aanleiding om actie te voeren voor een verbetering van die onoverzichtelijke oversteekplaats bij de Nicolaas Maesstraat. In samenwerking met Stadsdeel Zuid ontstond na jaren eindelijk het plan voor de nieuwe situatie. De oversteek en de verkeerslichten zouden verplaatst worden en ook overstekende fietsers zouden er van kunnen profiteren. Tijdens de herfstvakantie van dit jaar werd begonnen met de uitvoering van dat plan. Nieuwsgierig hoe de uitwerking in de praktijk van alle dag zou worden was ik wel en daarom volgde ik de vorderingen. Toen na een paar weken de stoplichten bij de verplaatste oversteek ook werkten, was het mogelijk om tijdens de ochtendspits het drukke verkeer te observeren. Veel schoolgaande kinderen met ouders kwamen per fiets of lopend voorbij. Het was vrij snel duidelijk dat er een goede flow in zit en dat het stoplicht na indrukken snel reageert, met voldoende tijd om over te steken. Ook wanneer men vlak na het op rood springen op de knop drukt, wat zeker tijdens zo n spitsuur vaker voorkomt. Een verbetering is dat de kruising in de nieuwe situatie vrij blijft en dat ook de tram deze niet meer kan blokkeren. Je zag wel dat sommige fietsers nog aan de nieuwe situatie moeten wennen. Maar het is echt overzichtelijker geworden. De golf fietsers na het groene licht bij het Concertgebouw vraagt nog wel om extra aandacht bij het oversteken. Tijdens het voorbij gaan werden regelmatig positieve geluiden gehoord. De samenwerking met het Stadsdeel en later ook de Centrale Stad is prettig verlopen en heeft uiteindelijk tot deze nieuwe situatie geleid. Terugkijkend op de afgelopen vier jaar maakt het me blij dat het gelukt is deze oversteek veiliger te maken. Dorien Jacobs Huis van de Wijkkrant Lydia december

12 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Intensieve cursus Spaans voor beginners Houdt u van het warme en vurige Spanje? Gaat u vaak naar Spanje op vakantie en zou u graag wat meer contact met de inwoners willen hebben? En wilt u wellicht wat meer te weten komen over de tradities en gewoontes van dit prachtige land? Dan is de intensieve cursus Spaans voor beginners zeker wat voor u! Begin januari start er bij het Huis van de Wijk Lydia een intensieve cursus Spaans voor beginners. De eerste les zal dinsdag 7 januari in de avond plaatsvinden. De lessen duren anderhalf uur en gaan door tot en met juni. De docente is Irene Verkist Pérez, een Spaanse die sinds afgelopen mei in Amsterdam woont. Irene is geboren in België en opgegroeid in Spanje. Naast 12 deze landen heeft ze ook eerder in Nederland en in de VS gewoond. Ze is tweetalig opgevoed en in het bezit van een bachelor Engelse taal en cultuur en een Master Vertalen. Deze hebben haar geholpen om de taal beter te leren kennen en om te begrijpen hoe een tweede taal geleerd wordt. De lessen bestaan niet alleen uit grammatica (wat er natuurlijk ook Grote opkomst bij Sint Maarten optocht Wie de buurt een beetje kent, weet dat er op 11 november een schaal met snoep klaar moet staan voor de jaarlijkse Sint Maarten-lampionnenoptocht. Er zijn mensen die het bezwaarlijk vinden om voortdurend de deur te moeten openen en geven dus maar niet thuis. Maar de meeste buurtbewoners horen het met een big smile keer op keer aan: de koeien hebben staarten en de meisjes hebben rokjes aan. Ook al zijn er soms kinderen bij die de koe alleen van een pak melk zullen herkennen. Maar het blijft vertederend. Tegen zessen komen de allerkleinsten de straat ingelopen, de zelfgemaakte EXPATS Ook onder expats is de Sint Maartenoptocht in het Vondelpark populair, zoals blijkt uit de foto die gemaakt is door Barbara Fine. Op haar blog doet ze enthousiast verslag. Misschien hebt u haar zien fietsen: Our ride home was a leisurely bike ride down quite main streets with the kids perched on our back racks tired and full, holding their lanterns. My son looks forward to next year when he will know enough of the songs that he too can go door to door for candy. Zie: planetfriendlykids.blogspot.nl/ lampion-met-fietslampje (slim: kan niet uitwaaien als een echt kaarsje!) vooruitgestoken en met papa of mama veilig in de buurt. Want het is spannend als het donker is! De ouders ondersteunen het vrolijke gekwetter van de peuters, houden de maat er in en applaudisseren net zo hard als de toehoorders aan de deur. Dit is het eerste optreden van hun kroost en dat moet gevierd worden. Een kwartier later belt de volgende lichting aan: ervaren kleuters, die nu voor de tweede of derde keer meedoen. Pa en ma moeten nu op afstand blijven en dat doen ze, een meter of twee verderop. Soms met een glas wijn in de hand, want het is een gezellig uitje met de buurtouders. De kinderen wedijveren in geluidssterkte en hoe groter de groep tien kinderen is geen uitzondering des te groter ook de branie: Neehee! Geen mandarijn! We willen snoep! Daar sta je dan als toehoorder met je goede bedoelingen aan de deur de schaal met zakjes Haribo en Smarties is na bij hoort). Veel aandacht wordt besteed aan de cultuur van het land en het kunnen voeren van alledaagse gesprekken. Denk bijvoorbeeld aan het bestellen van tapas maar ook wat tapas zijn en wanneer en waar u ze kunt bestellen (want op die manier komt u veel te weten over de manier van denken van de inwoners van Spanje). Als dit u erg leuk lijkt of als u meer informatie hierover wilt ontvangen, kunt u te allen tijde een mailtje sturen naar iverkist@gmail.com. Zij zal u graag antwoorden. De cursus gaat door bij minstens 6 aanmeldingen. acht uur echt wel leeg! Als ouders en kinderen elkaar kennen uit de straat, van de peuterspeelzaal of kleuterklas, is een mini-optochtje op eigen initiatief snel georganiseerd. Maar je kon ook aansluiten bij een grote officiële stoet, zoals de jaarlijkse Sint Maarten optocht georganiseerd door de werkgroep Jeugd van wijkcentrum Vondelpark-Concertgebouwbuurt die vanaf het voormalig stadsdeelkantoor aan de Koninginneweg door het Vondelpark liep, begeleid door de fanfareband Toeters en Bellen. Het was een betoverend gezicht om de lange sliert kinderen met lichtjes door het donkere park te zien lopen. (CP) foto Barbara Fine

13 Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Kronkels Luisteren naar kronkels en ook misschien zelfs voorlezen voor het publiek. Ze zijn het zeker waard om weer gehoord te worden, zonde om ze in de boekenkast te laten verstoffen, deze tijdloze creaties mogen niet verdwijnen. Te treurig, te humoristisch, te nostalgisch, nooit saai, erg kleurrijk, bijna heilig zegt Peter van Straaten. Mensen die zich bezig hielden met de officiële literatuur deden zijn werk meestal af met kwalificaties als leuke stukkies en ontspanningslectuur, maar Peter dacht er heel anders over en velen met hem. Wat Simon deed met taal deed Peter met de pen. Het lijkt mij erg leuk om een avond te organiseren en dat u komt genieten en de uitdaging van het voorlezen wilt aangaan. Wie durft. In de pauze is er dan tijd om een verhaal te kiezen en het voor te bereiden, om het daarna voor te lezen. Indien het een succes wordt dan volgen er meer kronkel avonden. Ik, Coosje wil u graag uitnodigen om op 27 januari samen te genieten van de mooie teksten. We starten om en stoppen rond uur. Ik hoop u dan te verwelkomen. J.wilterdink1@chello.nl BRIDGE Vanwege succesvolle eerdere cursussen start vanaf de 2e week van januari Instituut Berlagebridge in Huis van de wijk Lydia twee bridgecursussen; één voor beginners en één voor gevorderden. Onder begeleiding van een professioneel team worden u de fijne kneepjes van het vak bijgebracht. Voor iedereen die altijd al graag onder mensen is, het geheugen wil trainen en van puzzeltjes houdt, is dit de ideale kans. Ook het ontmoeten van andere bridgers is een reden om een cursus te volgen. Bridgedocent is Guido Bakker (Instituut Berlagebridge) nationaal spelend bridger (1e divisie) en docent exacte vakken Amstelacademie. Beginners: vanaf vrijdagmiddag 10 januari Gevorderden: vanaf woensdagmiddag 8 januari Info: Guido Bakker GJI.Bakker@hetnet.nl De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden brieven te redigeren/bekorten en/of te weigeren. Lezers schrijven In deze rubriek worden alleen brieven gepubliceerd met uitdrukkelijke toestemming van de schrijver. Een lezer reageerde met een brief op het artikel Wellness in Zuid uit de vorige krant. We wilden hem u niet onthouden Recentelijk bracht een populair consumentenprogramma zijn onderzoek naar de gang van zaken bij de populaire vis-spa s op de buis. Erg fris gaat het er niet toe. Twee zaken zijn in het geding: er is ernstige twijfel over de hygiëne in deze wellness centra terwijl het welzijn van de vissen volkomen over het hoofd wordt gezien. De volksgezondheid is weliswaar nog niet in het geding maar het is een feit dat bacteriën en infecties welig tieren in het lauwe water. Het water in de bakken wordt geregeld gefilterd maar slechts zelden ververst. Het kan zomaar gebeuren dat de visjes infecties overbrengen van de ene bezoeker naar de andere. Voor mensen met een ernstige huidaandoening als eczeem of psoriasis beiden zijn beoogde doelgroepen van de spa s is het zelfs levensgevaarlijk omdat besmetting met het hepatitis-b virus op de loer ligt. De van nature tandenloze vissen voeden zich normaliter met algen. Ze leven in een voedselarm milieu en zijn dus snel geneigd om aan van alles te gaan knagen maar het gebruik dat gemaakt wordt van deze dieren als therapie-vis is volkomen uit den boze. Gehouden in volkomen kale, witte tanks en door de eigenaren van de spa s stelselmatig uitgehongerd kunnen de dieren zich alleen maar voeden met de wansmakelijke eeltkorsten van de cliëntèle. Het compulsief knagen komt echter vooral voort uit extreme stress. Hoe goed het personeel in deze inrichtingen ingewijd is in het dierenwelzijn wordt goed geïllustreerd door de volgende uitspraak van een medewerkster in een vis-spa (ik citeer uit het hierboven genoemde tv/programma): deze visjes poepen niet!. Als men de middeleeuwse hygiëne op de koop toe neemt kan het vanzelfsprekend uiterst ontspannend en aangenaam zijn om zich te laten beknabbelen maar men kan ook op zoek gaan naar een spannender bedgenoot! Simon van der Linden Huis van de Wijkkrant Lydia december

14 Beelden in de buurt Er zit al een Denker van Rodin voor het Hilton te broeden, even verderop waakt een Wachter van Tajiri tussen de hoge bomen; een Beeld In Tien Delen van de Amsterdamse beeldhouwer Leo de Vries is een volgende aanwinst op de Apollolaan (rechts). In de tuin van het Sint Nicolaaslyceum staat overigens al sinds jaar en dag een beeld van dezelfde beeldhouwer: Beeld In Drie Delen. Onlangs grondig afgestoft en verplaatst naar de straatzijde verlevendigt het de façade van het nieuw opgeleverde schoolgebouw (uiterst rechts). (SL) Tulpenbollen geplant Komend voorjaar bloeien er 17deeeuwse tulpen in de tuinen van het Rijksmuseum. Wim Pijbes, hoofddirecteur Rijksmuseum en Bart Siemerink, directeur Keukenhof, hebben recentelijk maar liefst tulpenbollen van verschillende historische tulpenrassen geplant in de museumtuin. Een bijzondere is de vroegbloeiende Tulipa Lac van Rijn uit 1620 met een paars-witte puntige kelk en een heldergele binnenkant. Tulpen en musea zijn de iconen voor het toerisme naar Nederland zegt Wim Pijbes. En toerisme is van groot belang voor de Nederlandse economie. Jaarlijks zorgen toerisme en recreatie voor ruim 37 miljard aan bestedingen in ons land. In deze tijden van recessie hebben wij de inkomsten van de toeristische branche extra hard nodig. Tulpen waren razend populair tijdens de Tulpomanie in de 17de eeuw. De tulpenbol was zo n kostbaar goed, dat de handel in bollen tijdens verschillende perioden tot immense hoogte kon stijgen, om daarna volledig in te storten. De tulp Root en geel van Leyden kostte toen al 100 gulden, een bol van de Anvers spande destijds de kroon met 510 gulden. Ter vergelijking: een jaarsalaris van een 17de-eeuwse schoolmeester lag op 200 gulden. In het Rijksmuseum zijn diverse 17de-eeuwse kunstwerken te zien waar de historische tulpenrassen op zijn afgebeeld. Zoals u al op pagina 4 kon lezen zijn ook in de tuinperken van huize Lydia in november de tulpenbollen de grond in gegaan, eveneens met welwillende medewerking van stadsdeel Zuid en de Keukenhof. Twee vrijwilligers hebben dat klusje geklaard, zodat er straks, als de lente komt, weer bonte rijen tulpen in de tuin staan te bloeien! (CP) Kunst in de buurt Cuypersroute Buurtbewoners die graag wat vaker in het Rijksmuseum willen rondkijken, maar daar een beetje van worden weerhouden door de grote stroom wachtenden voor de ingang en eenmaal binnen door de drukte in de eregalerij, kunnen overwegen het museum eens op een andere manier te bezoeken. Het Rijksmuseum biedt namelijk de Cuypersroute aan: met behulp van een plattegrond kunt u zelf op pad door het beroemde museumgebouw waar architect Pierre Cuypers in 1885 voor tekende. De route voert u langs achttien plekken waar de decoraties en architectuur het beste tot hun recht komen. De plattegrond is gratis verkrijgbaar bij de infobalie in het museum. (CP) Tip 1: wees er vroeg bij! Rond een uur of 10 is het er nog rustig! Tip 2: vergeet de (gratis) onderdoorgang niet, ook van Cuypers! 14

15 De VU Hortus moet blijven! Verscholen tussen de futuristische kantoorkolossen van de Zuidas, pal achter de gebouwen van het ziekenhuis en de Vrije Universiteit ligt een paradijselijk parkeiland, omringd door een met bomen omzoomde gracht, waardoor het er groter lijkt dan het in werkelijkheid is. Dit is de Hortus Botanicus van de Vrije Universiteit, in 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Wie daar nu ronddwaalt vergeet de hectiek van de drukke stad. De hoge gebouwen zijn uit het zicht verdwenen, het gekwetter van vogels en gekwaak van eenden overstemmen de verre verkeersgeluiden van de ringweg A10. Dat zo n oase van rust en natuur mogelijk is in een moderne stadswijk is nauwelijks denkbaar. Je moet het zelf beleven om het te geloven! De VU Hortus wordt daarom ook gekoesterd door iedereen die er regelmatig vertoeft. Dat zijn buurtbewoners, toevallige passanten, patiënten, bezoekers en medewerkers van het ziekenhuis, studenten en staf van de omringende universiteitscampus, een schoolklasje en professionele plantenexperts. Unieke collectie Het bijzondere van deze universiteitstuin is dat er meer dan 6000 soorten planten worden gekweekt. Er zijn tien verschillend geklimatiseerde kassen waar in elk jaargetijde bijzondere planten groeien en bloeien. Orchideeen, varens, bromelia s en vleesetende planten in de warme vochtige tropische kassen, een indrukwekkende collectie cactussen en bijzondere oude plantensoorten sommige daarvan worden genoemd in de Bijbel! in de koelere kassen, cycaspalmen en clivia s in de kassen met een subtropisch klimaat. Buiten die kassen leiden smalle paden de bezoeker naar steeds wisselende ruimtes en terrassen in het groen, elk met een eigen karakter en samenstelling. Zo is er een besloten rotstuin met alpineplanten, een bamboe tuin, een miniatuurlandschap met boomkweekkunst als Chinese penjing en Japanse bonsai. En toch lopen de bezoekers elkaar niet in de weg. Dat komt door de beslotenheid van de kamers, zoals de tuinmedewerkers de groene terrassen noemen. Daar staan de bankjes waar je even tot jezelf kunt komen, een boek kunt lezen, over het water staren of mediteren. Of inspiratie vinden voor het groen in eigen tuin of balkon, want ook voor adviezen, planten, bollen en zaden uit eigen collectie kan men terecht in de VU Hortus. In de winkel zijn bovendien diverse consumpties te koop, om bij mooi weer lekker in de tuin te gebruiken. Van tuin naar nieuwbouw? Zoals de meeste Amsterdammers al hebben vernomen zal er binnen afzienbare tijd een einde komen aan dit paradijselijke stukje Amsterdam: de tuin dreigt op de schop te gaan voor de geplande nieuwbouw van de VU campus. Dat de botanische tuin de VU teveel geld kost was in 2009 al het oordeel van de toenmalige voorzitter van het college van bestuur. Er werd besloten de grond te gelde te maken en daar zijn sindsdien veel proteststemmen op gekomen. Nu de plannen definitief lijken te worden uitgevoerd vlak achter de ziekenhuisgebouwen staan de bouwketen al wordt de roep op herziening van de bouwplannen harder. In mei gaf Het Parool daar uitvoerig verslag van en ook op de website van de Vrienden van de VU Hortus is te lezen hoe de zaken er nu voor staan en wat er eventueel nog aan te doen valt. De petitie op deze website heeft intussen al bijna vierduizend protesthandtekeningen opgeleverd. Hartekreet van een vrijwilliger Zullen we bij de ingang van de Hortus afspreken? Dan kan ik je laten zien waarom deze prachtige tuin niet mag verdwijnen, zegt Lien van der Valk, vrijwilligster op diverse fronten en actief lid van het koor Alegria, dat wekelijks in Lydia repeteert. Kijk, hier in deze mooie Chinese tuin geeft ons koor s zomers uitvoeringen en daar komen veel mensen naar luisteren. Op een keer zongen we een mooi Russisch lied en een moeder en dochter, zichtbaar geraakt, vroegen of ze het nog een keer mochten horen. We zongen het nog een keer en dat werd een kippenvelmoment! We zagen hoe deze moeder genoot in haar ziekenhuisrolstoel van het mooie weer, van de tuin en van de muziek! Ze had niet lang meer te leven. Lien ziet tussen de bezoekers ook regelmatig verpleegkundigen wandelen met kinderen aan de hand. Zuurstofslangetjes verraden dat het hier ook om patiëntjes gaat. Maar je ziet ook kantoorlui die hier hun boterhammetje komen eten, wandelaars die foto s komen maken of gewoon even stil komen genieten van de natuur. Dat mag toch niet verloren gaan? Een sprankje hoop Lien van der Valk schreef een brandbrief naar Wouter Bos, de nieuwe voorzitter van het VU college van bestuur in de hoop op een andere zienswijze. Ook de ongeveer dertig vrijwilligers, die elk een dagtaak in de week hebben en met veel toewijding en kennis de tuin onderhouden nu er voor de vaste medewerkers geen betaalde werkplek meer is, hebben de hoop gevestigd op het behoud van tenminste een belangrijk deel van de tuin. Er zijn Huis van de Wijkkrant Lydia december

16 intussen weer gesprekken met de belanghebbenden gaande en dat is op zich al positief! Tussen het sprokkelen en wieden door vertelt een van de vrijwilligers daarbij aanwezig te zijn. Ik zou hier niet het onkruid weghalen tussen de bosanemoontjes en cyclaampjes als dat geen zin meer zou hebben, hoor! is het antwoord op de vraag hoe het er nu mee staat. De natuur groeit door en wij moeten aan het werk! De mensen die de tuin nu vrijwillig onderhouden hebben in de loop der jaren zoveel kennis opgedaan, dat ze precies weten welke stukjes vrijgemaakt moeten worden voor de jonge aanwas en hoe de samenhang van de plantencollectie moet worden bewaakt en verzorgd. Verdere mededelingen kon deze vrijwilliger nog niet doen, die zullen wel worden gepubliceerd in een later stadium. Maar die Lien van der Valk in de tuin grote Ginkgo biloba, de Chinese tempelboom met de heilzame noten, zal toch als eerste moeten verdwijnen ten behoeve van de geplande nieuwbouw en ondergrondse garage, weet bezorgde Lien. Die gaat een verhuizing naar een andere plek in de stad niet overleven! Ga er eens kijken Zelfs op deze stille nevelige novemberdag is de VU Hortus een prachtig stukje natuurschoon, waar de varens en overhellende takken weerspiegelen in het water van de stille vijver, waar je tussen de natte bladeren hier en daar een krokus moedig het kopje ziet opsteken en waar de warmvochtige kassen de behaaglijke huisvesting zijn voor tal van orchideesoorten en waterschildpadden. Op woensdag 11 december zal daar van half twee tot vier uur een workshop bloemschikken plaatsvinden, volledig in het thema van Kerst. De kosten voor deze workshop bedragen 20 euro. Dit is inclusief gebruik van materiaal en koffie en thee. Er zijn al veel inschrijvingen, maar er is ruimte voor in totaal 20 deelnemers. (CP) Meer info via of bel op werkdagen tussen 8.00 en uur met Zie voor algemene informatie en de wenselijke ondersteuning op De VU Hortus, Van der Boechorststraat 8 (achter het VUmc, te bereiken met tram 16 en 24), is het hele jaar gratis toegankelijk: maandag t/m vrijdag van Tussen kerst en nieuwjaar is de Hortus gesloten. Hoe staat het met de Boerenweteringgarage? De gemeente wil er parkeerplaatsen bij, maar wil ook een betere kwaliteit in de openbare ruimte. Dus moet auto-parkeren onder de grond of naar de rand van de stad. Met het oog daarop is besloten tot de bouw van een parkeergarage onder de Boerenwetering. Maar niet iedereen is daar gelukkig mee. Vooral bewoners uit de omgeving waar die garage moet komen zijn er tegen te hoop gelopen. Hieronder geven ze een overzicht van wat hen beweegt. In de Stadsdeelkrant en het Parool verschenen afgelopen maand artikelen, ingezonden brieven en op woensdag 13 november was er een publiekspresentatie van een ontwerp door de aannemerscombinatie Stadlander voor een garage met 2 in plaats van 3 parkeerdekken. Alles loopt schijnbaar op rolletjes en we worden daarvan netjes op de hoogte gehouden. Maar het comité StopPlanZuid stapt toch naar de Raad van State om het bestemmingsplan dat die garage mogelijk moet maken aan te vechten. Het stadsdeel heeft trouwens nauwelijks de moeite genomen om de werkelijke parkeerbehoefte in kaart te brengen 16 en houdt daarnaast in het geheel geen rekening met de enorme leegstand in andere parkeergarages. Ook de belangen van de bewoners van de gezamenlijke buurten rondom het Museumplein (ten westen van de Boerenwetering) zijn onvoldoende meegenomen bij de afwegingen van alle belangen. In de Frans Halsbuurt in de Noord Pijp heeft weliswaar ooit een onvolkomen bewonersonderzoek plaatsgevonden om het draagvlak onder de bevolking voor de bouw van de garage aan te tonen, maar in de buurten rond het Museumplein heeft men in het geheel niet de mening van belanghebbenden geïnventariseerd. Het buurtoverleg Johannes Vermeerbuurt heeft zich overigens unaniem verzet tegen de plannen, maar daar is niet naar geluisterd. De gevolgen voor de stand van het grondwater in de Pijp zijn wel onderzocht, maar welke invloed de bouw van de garage heeft op de grondwaterstanden en de diepere onderlagen in de Johannes Vermeerbuurt en het Museumplein is niet in kaart gebracht. Omdat het stadsdeel slechts de contouren schetst van een mogelijke garage, maar het geheel aan de aannemer overlaat om met een eigen ontwerp te komen, worden veel beslissingen die voor bewoners essentieel zijn, vooruitgeschoven. Pas als er door een aannemer een ontwerp wordt gepresenteerd kan het stadsdeel met die aannemer om de tafel gaan zitten om te kijken of, hoe en in hoeverre de bewonersbe-

17 langen daarin tot hun recht komen. Maar kan het stadsdeel wel praten namens die bewoners als zij vorige maand voor het eerst kennis konden nemen van de plannen van Stadlander? Het is trouwens nog helemaal niet zeker dat het werk ook aan deze aannemerscombinatie gegund zal worden. Welke plannen liggen er nog meer bij het stadsdeel? Wanneer kunnen bewoners daarop reageren? Tegen een damwand Op 13 november hebben de bewoners het bouwplan van Stadlander onder ogen gekregen waarbij de aannemerscombinatie tot in de westelijke kademuur van de Boerenwetering een damwand wil slaan. De aannemer argumenteert dat dit goedkoper is dan een diepwand, minder overlast voor de omgeving geeft en sneller gerealiseerd kan worden. Dat valt echter te bezien. Hier zijn een paar problemen die over het hoofd gezien lijken te worden: 1. Een damwand slaan geeft nogal wat overlast. Waarom de damwand er niet trillingsvrij ingeperst? Dat is veel duurder, dus dat zal de aannemer niet willen. Gaat het stadsdeel dat toch eisen? 2. Anders dan in eerdere schetsen werd voorgesteld, komt er een jaar lang, van november 2015 tot oktober 2016 helemaal geen water meer in de gracht. Wat betekent deze nieuwe situatie voor de grondwaterstand aan de kant van de Johannes Vermeerbuurt? Dat staat niet vermeld in de Waterparagraaf. 3. Men is bij het opstellen van de Waterparagraaf een tussenzandlaag vergeten te vermelden. Als de waterstand in deze laag niet wordt meegenomen bij de monitoring kan dat straks nadelige gevolgen hebben voor de draagkracht van de heipalen. 4. De aannemer wil alle bouwverkeer vanaf de Hobbemakade regelen en een ventweg aanleggen langs het water. Wat betekent dat voor de dubbele bomenrij daar? Op de plankaart zijn de bomen langs het water al niet meer ingetekend. 5. De aannemer mag van het stadsdeel zelf het grondwater tijdens de bouw monitoren. De bewoners vragen zich af of ze dit wel aan hem kunnen of willen overlaten of dat ze liever een onafhankelijk bureau willen? Of nog beter: waarom worden de peilingen niet geautomatiseerd zodat de bewoners de grondwaterfluctuaties via de website van Waternet van minuut tot minuut zelf kunnen controleren? De gemeente Amsterdam heeft bij de NZ-lijn de monitoring en risico s aan zichzelf gehouden. Waarom heeft Stadsdeel Zuid dat niet overgenomen? Wel zeggen dat er veel geleerd is van de fouten van de NZlijn, maar als het gaat om het borgen van de belangen van de eigen bewoners in Zuid ineens een andere kant opkijken? Hoe zit dat? Belangenverstrengeling De verontruste buurtbewoners vinden dat het stadsdeel teveel essentiële problemen over de schutting gooit. Dat wil zeggen dat het stadsdeel alles vooruitschuift en straks niet meer door eventueel gedupeerden kan worden aangesproken als er toch dingen mis gaan. Het is in het geval van de monitoring toch onverstandig om dit aan de aannemer over te laten. Wat voor een belang heeft zo n ondernemer nu bij het handhaven van de grondwaterstand? Aannemers willen toch alles lekker droog houden anders krijgen ze natte voeten. Bewoners willen juist dat er water wordt bijgepompt als de grondwaterstand teveel gaat zakken. In zo n geval is het maar de vraag of de aannemer de juiste instantie is die de belangen van de bewoners behartigd. Er is hier wel sprake van belangenverstrengeling die door het Stadsdeel Zuid is gecreëerd. Een slager keurt toch ook niet z n eigen vlees? En wat te denken van de situatie dat de aannemer tijdens de bouw, waarbij van alles fout ging, failliet is gegaan. Dan hebben bewoners helemaal geen kans meer op verhaal. Het stadsdeel legt de teveel de verantwoordelijkheden bij de aannemer en de risico s bij bewoners neer. Die moeten er te zijnertijd maar onderling uit zien te komen. Kortom de brandende vraag is: voldoet de huidige wet- en regelgeving nog wel om bewoners voldoende bescherming te geven tegenover de belangen van de overheid en/of hobby s van politieke partijen? Vindt er op deze wijze nog wel een eerlijke belangenafweging plaats? Onduidelijkheid Er is grote onduidelijkheid over de monitoring en het risico van deze hele onderneming. Als het niet mogelijk blijkt om deze knelpunten via de Bestuursrechter te regelen dan zal een procedure tijdens het verlenen van de bouwvergunning deze nalatigheid van Stadsdeelraad en Dagelijks Bestuur moeten corrigeren. Wie wil nu eigenlijk nog bestuurd worden door een college dat bij de afweging van de belangen de bewonersbelangen niet serieus neemt? In Stadsdeel West waar ook een ondergrondse parkeergarage wordt ontwikkeld in de Singelgracht, heeft de deelraad op 26 februari 2013 besloten om een onafhankelijke deskundige aan te stellen die de bewoners begeleid bij hun vragen over de fundering. Daaronder wordt begrepen: Plan van aanpak funderingsonderzoek, funderingsonderzoek ter plaatse, beoordeling 0-meting, advies m.b.t. de classificaties, hulp bij het opstellen van contractstukken en advies over de technische eisen aan de monitoring en de uitgangspunten van het BLVCkader in relatie tot het beperken van de overlast voor de omgeving. De kosten van de inhuur worden door het stadsdeel betaald gedurende de looptijd van het project tot een jaar na oplevering. Kom daar bij stadsdeel Zuid maar eens om... (JM) Huis van de Wijkkrant Lydia december

18 Het Amsterdams Lyceum Toen en Nu Het Amsterdams Lyceum, een school voor voortgezet onderwijs in Amsterdam-Zuid, is het oudste lyceum van Nederland. De school werd in 1917 gesticht door dr. C.P. Gunning ( ), groot voorstander van het toen nieuwe schooltype lyceum, waarin gymnasium en hbs (hogere burger school) werden verenigd. Gunning was rector tot Zijn humanistische levensvisie is terug te vinden in de algemeen bijzondere grondslag van de school. In de Tweede Wereldoorlog werd de school getroffen door de deportatie van docenten en leerlingen. Gunning werd door de Duitse machthebbers uit zijn functie gezet vanwege zijn te vriendschappelijke omgang met Joden en enige tijd gevangen gehouden in Kamp Amersfoort. Na de oorlog trad hij weer aan. In 1917 werd les gegeven in een pand aan de De Lairessestraat. Het huidige gebouw aan het Valeriusplein 15 werd in 1920 in gebruik genomen. Het is een ontwerp van de architecten Herman en Jan Baanders in de stijl van de Amsterdamse School. De school heeft een fraai in siermetselwerk uitgevoerd interieur en in de aula bevindt zich een gebrandschilderd gedenkraam ontworpen door R.N. Roland Holst. Het motto van de school, Potius deficere quam desperare (liever tekortschieten dan wanhopen ) staat in baksteen vermeld op de gevels boven de onderdoorgangen. Ondanks onvermijdelijke aanpassingen door de tijd heen is het oorspronkelijke karakter van het gebouw behouden gebleven. Het gebouw is een rijksmonument met sinds 2002 een nieuwe zijvleugel, ontworpen door André van Stigt. In 1968, na invoering van de Wet op het voortgezet onderwijs (Mammoetwet), heet de school officieel Scholengemeenschap Het Amsterdams Lyceum welk voorvoegsel binnen tien jaar weer is verdwenen. In de jaren zeventig komt er een havo- en later een mavo-afdeling die beide begin 2000 worden afgebouwd ten gunste van een categoraal vwo, dus gymnasium en atheneum. Voor en na de storm Aan weerszijde van de ondergangen van het Amsterdams Lyceum aan de Problemen met een kruising In de Huis van de Wijkkrant van februari jl. schreef een bewoner uit de buurt van de Prinses Irenestraat een stuk over de problemen op de kruising met de Beethovenstraat. Waar vroeger fietsers door een fietstunneltje veilig de Beethovenstraat konden kruisen, zijn ze nu aangewezen op de ingewikkelde en overvolle gelijkvloerse kruising. Maar er is hoop. Dat fietsers nu gewoon de Beethovenstraat over moeten steken, komt doordat een op dat tunneltje aansluitend fietspad door het Beatrixpark wegens bouwwerkzaamheden is opgeheven. De kruising levert nu, vooral in de spits, chaotische situaties op die voor fietsers, waaronder veel scholieren, gevaar opleveren. De buurtbewoners zijn tegen deze toestand in het geweer gekomen en voerden actie om de situatie veiliger te krijgen en het inmiddels afgesloten fietspad na de bouw weer terug te laten keren. De dienst Zuidas voelde er echter niets voor om die oude fietsroute te herstellen. Dat zou in strijd zijn met de bouwplannen en bovendien niet stroken met de stedenbouwkundige uitgangspunten voor het Zuidasgebied. Die gaan over levendige stadstraten in een `maaiveldstad` die juist gekarakteriseerd worden door gelijkvloerse kruisingen en niet door Valeriusplein kant stonden praktisch vanaf het begin populieren. Rond 1925 waren dat er zesendertig, achttien aan elke kant waarbij die aan de oostkant altijd hoger reikten dan die aan westkant (zie foto boven). Recenter stonden er nog maar negen reusachtige populieren (foto achterkant). Tijdens de laatste storm op 28 oktober 2013 werd één zo n reus geveld, daarbij terechtkomend in de tuin van het rectors-huis. Omdat ook de andere acht oude populieren een mogelijk gevaar vormden, zijn ze in november allemaal gekapt. Het gebouw ligt er ineens naakt bij, of vanuit het gezichtspunt van het Amsterdams Lyceum, het gebouw komt nu wel zo mooi uit! (DB) fietstunneltjes. Maar de bewoners lieten het er niet bij zitten. Niet alleen gingen ze het gesprek aan met de eigenaren van de toekomstige kantoorgebouwen en hun architecten, maar ook verhoogden ze de druk op de politici van het stadsdeel en de gemeente om hun bestuur op andere gedachten te brengen. Daarmee boekten ze verschillende resultaten. Resultaten Niet alleen wisten de bewoners de architecten ervan te overtuigen dat het in ere herstellen van de oude fietsroute mogelijk en zelfs wenselijk is, ook kwam er een nieuw onderzoek naar de verkeersveiligheid op de gewraakte gelijkvloerse kruising. Toen uit dat on- foto Eilers - Beeldbank Stadarchief Amsterdam 18

19 derzoek bleek dat die oversteek nooit voldoende veilig zal kunnen worden, koos wethouder van Poelgeest eieren voor z n geld en besloot dat de oude fietsroute door het park na voltooiing van de kantoorgebouwen terugkomt. Ondertussen hoopt men door de aanleg van een by pass, fietsers weer te verleiden de Beethovenstraat via het fietstunneltje te kruisen en daarmee de onveiligheid te verminderen. De buurtbewoners, met name de Vereniging Beethovenstraat/Parnassusweg, zijn blij met deze wending. Ongetwijfeld zullen ze de verder ontwikkelingen nauwgezet blijven volgen. (JK) Meer weten? Zie: Kruising Beethovenstraat-Prises Irenestraat bij het St. Nicolaaslyceum Bij hun acties hadden de bewoners overigens de Fietsersbond aan hun zijde. Die ijvert al lang voor het behoud van het fietspad naar het veilige tunneltje. Ze tekende beroep aan tegen het besluit om het fietspad op te heffen en liet zelf onderzoek doen naar de gevaarlijke kruising. Ook daaruit bleek dat de gelijkvloerse oversteek niet veilig te krijgen is, zelfs niet met verkeerscoaches. Volgens de website van de Fietsersbond zijn ze blij met het besluit van de wethouder maar hopen ze bovendien dat voortaan de fietsers in de gehele Zuidas serieuzer genomen zullen worden. De huidige plannen voor de Zuidas, zegt een woordvoerder, geven onvoldoende aandacht aan de essentiële rol van fietsen in de Zuidas, een rol die in de toekomst alleen nog maar groter zal worden. Fietsers houden daardoor te weinig ruimte over en worden weggeduwd naar onveilige plekken. Daarom pleit men voor een visie die fietsen in de Zuidas als uitgangspunt neemt zodat dit soort fouten vermeden worden. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam Malevich in het Stedelijk Kazimir Malevich ( ) was voor de abstracte kunst een van de meest invloedrijke Russische kunstenaars. In de tentoonstelling Kazimir Malevich en de Russische avant-garde zijn ruim vijfhonderd werken te zien, chronologisch gepresenteerd in de nieuwe vleugel en een deel van de oudbouw van het Stedelijk Museum. Malevich is vooral bekend om zijn abstracte oeuvre, maar werd geïnspireerd door onder andere het impressionisme en het kubisme. Zijn werk bestaat uit olieverfschilderijen, gouaches, tekeningen en sculpturen. Zijn eerste werk is impressionistisch, waarna hij zich richt op het Russische platteland, eerst in een primitieve kleurrijke stijl, later met een kubistische schilderwijze als in De houthakker uit 1912 (foto rechts). Pas vanaf 1914 wil hij het rationele wereldbeeld omver schoppen, steeds vaker ging hij vormen los afbeelden en experimenteren, leidend tot zijn nieuwe visuele taal, het suprematisme. Op zijn meest bekende schilderijen zweven geometrische vormen uitgebalanceerd door een oneindige ruimte. Een voorbeeld is Zelfportret in twee dimensies uit 1915 (foto links). Door propagandistische en educatieve activiteiten wist hij een groep kunstenaars te inspireren, waar deze tentoonstelling ook uitgebreid op ingaat. Onder druk van het stalinistische regime keerde Malevich de laatste vijf jaar van zijn leven terug naar de figuratieve schilderkunst. Maar het waren zijn suprematistische werken die ervoor hebben gezorgd dat hij de geschiedenis is ingegaan als een van de Collectie Stedelijk Museum Amsterdam Huis van de Wijkkrant Lydia december

20 grondleggers van de abstracte kunst. De tentoonstelling is georganiseerd in samenwerking met de Tate Modern in Londen, en Bundeskunsthalle in Bonn en zal in 2014 naar deze musea doorreizen, zij het dat de focus op zijn werk zal verschillen. Het Stedelijk Museum beschikte al over de grootste Malevich -collectie buiten Rusland, eerder getoond in 1924 en in Voor deze tentoonstelling kon hij worden aangevuld met de collecties van Nikolai Khardzhiev en George Costakis, de eerste verzamelaars van kunst van de Russische avant-garde, ook in tijden dat abstracte kunst verboden was in de Sovjet-Unie. En met bruiklenen uit nog vijfentwintig andere musea. 20 Sommige werken zijn nog nooit in het Westen te zien geweest, dus grijp uw kans deze tentoonstelling met een uniek compleet beeld van Malevich en zijn tijdgenoten te bezoeken. (DB) Belangstelling voor een video in de zaal met tijdgenoten van Malevich De tentoonstelling Kazimir Malevich en de Russische avant-garde is nog te zien tot en met 2 februari Informatie: Burgerparticipatie schaamlap voor autoritair beleid Op Platform31 ontdekten we een interview met Alex Brenninkmeijer, onze Nationale Ombudsman. De redactie vond het interessant genoeg om het hier af te drukken. Voor wie het nog niet gelezen had of het best nog een keer wilde lezen. Gemeenten hebben het moeilijk. Steeds meer taken en minder geld. Ook de verzorgingsstaat is op zijn retour. Van burgers wordt steeds meer verwacht. Het inmiddels bekende begrip burgerparticipatie mag geen schaamlap zijn voor autoritair beleid over de hoofden van de burger heen. De burger is vertrekpunt en niet de overheid, zo stelt Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer in dit interview met Platform31. Brenninkmeijer vindt dat de burger veel te weinig invloed krijgt op het huidige beleid. Het woord burgerparticipatie is misleidend. Burgerparticipatie betekent dat het wederkerig is, maar dat is het niet. Het vertrekpunt zou moeten zijn de burger zelf en niet het ambtelijk apparaat in Den Haag. Vergelijk het maar met de bekende woorden van de verpleegster die u als zieke burger meedeelt dat wij gaan plassen. Zij verwacht dat ú dat gaat doen, zij doet het niet. Het is belangrijk om burgers daadwerkelijk te betrekken bij beleid. Burgerparticipatie mag geen leugenachtig woord worden en als schaamlap worden gebruikt voor autoritair beleid. Er is geen blauwdruk te geven over hoe we deze betrokkenheid van burgers moeten realiseren, maar duidelijk is wel dat het niet over de hoofden van de mensen heen vormgegeven moet worden. Betrokkenheid en liefde Een jaar geleden had niemand er nog van gehoord, maar ineens klinkt het overal: de participatiesamenleving is in aantocht. Doe-democratie is een andere benaming. Misleidende termen, maar de richting is wel al bepaald. Zonder burgers daadwerkelijk te betrekken worden er aan de beleidstafel taken toebedeeld aan de burger. Zorgtaken, mantelzorg, wie biedt? Uiteindelijk kan en mag de overheid niet zonder overleg met mij bepalen of ik de buurvrouw s ochtends ga helpen met opstaan en wassen. Dat kan niet. Dan is het ook niet leuk en geloof me, het is de taak van de overheid om dit leuk te maken. Er is, en dat is mijn ervaring, genoeg betrokkenheid en liefde in de samenleving om dit gezamenlijk voor elkaar te krijgen. De overheid onderschat de burger en zijn burgerzin. Burgers zijn geen kleuters, maar volwassen, welwillende mensen. Niet dwingen maar stimuleren Volgens Brenninkmeijer is het Rijksbeleid van oudsher calculerend met de Rijksbegroting als uitgangspunt. De samenleving vraagt met deze nieuwe taken om een sociale, menselijke aanpak. Het zijn sociale processen waarin de overheid geen autoritair dictaat moet voeren, maar moet regisseren en begeleiden, samen met betrokkenen. De tijdsdruk is natuurlijk hoog. Het is overigens politiek geleuter dat de burger overgehaald moet worden en dat de burger geen tijd of zin heeft om iets te doen voor de wijk of de buurt. Vraag het de burger zelf, mensen zijn meer dan bereid om iets te doen voor elkaar. En we doen al veel. Ongeveer 40% van de Nederlanders doet vrijwilligers werk en 20% is mantelzorger. En dat bij een hoge graad aan arbeidsparticipatie. Volgens Brenninkmeijer moet de overheid niet dwingend maar stimulerend optreden. De zorgtaken die de gemeente nu deels bij de burger

Beste ouders, Agenda:

Beste ouders, Agenda: Beste ouders, Op 3 december krijgen we bezoek van een inspecteur. We hebben vorig jaar voor de derde keer onder de eindnorm gescoord bij de Cito-toets en dan krijg je als school een inspectiebezoek. Oorzaken

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet.

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Kerstviering groep 4 Welkom Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Als de kerstklokken luiden Dan horen wij steeds weer Dat Jezus is geboren.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina 1 In dit nummer 2. De gemeente laat weten 2. Veilig en weer goed zicht 3. Pendelbus is succes 3. Interne verhuizing loopt goed 4. Mevr. Reijneke over haar interne

Nadere informatie

Informatie MEERWAARDE

Informatie MEERWAARDE Informatie MEERWAARDE Van stichting Meerwaarde hebben wij toestemming gekregen om de activiteiten t.b.v. ouderen en volwassenen uit het programmaboekje najaar 2005 te publiceren. De activiteiten vinden

Nadere informatie

ons Onder Vers koken als thuis Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot

ons Onder Vers koken als thuis Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot De digitale versie vindt u op www.wzh.nl/transvaal Onder nr 2 - maart/april 2014 ons magazine voor cliënten van WZH Transvaal 2 Inhoud: 2 Berichten 3 Op de koffie bij Gerard Haasnoot 4 Puzzel 5 Nieuwbouwrubriek

Nadere informatie

Nieuwsflits: Augustus 2014

Nieuwsflits: Augustus 2014 Nieuwsflits: Augustus 2014 MEER! met elkaar is een plek waar vrouwen van alle nationaliteiten en leeftijden elkaar kunnen ontmoeten. Waar veel vrijwilligers actief zijn. Waar je elkaar kunt steunen, jezelf

Nadere informatie

december ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------- kalender december Kalender Januari

december ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------- kalender december Kalender Januari CBS De Regenboog Mars 1 Postbus 285 9600AG Hoogezand 0598-321031 december ------------------------------------------------------------------------------------------------ ------- kalender december Kalender

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Nieuwe A Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Mixen in Mokum Nieuwe Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Volwassen Amsterdammers met verschillende culturele achtergronden ontmoeten

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Welkom in de morgendienst van zondag 23 oktober 2016 Afsluiting Vakantie Bijbel Club Voorganger : ds. Hanneke Paas Muzikale medewerking : Rikus

Welkom in de morgendienst van zondag 23 oktober 2016 Afsluiting Vakantie Bijbel Club Voorganger : ds. Hanneke Paas Muzikale medewerking : Rikus Welkom in de morgendienst van zondag 23 oktober 2016 Afsluiting Vakantie Bijbel Club Voorganger : ds. Hanneke Paas Muzikale medewerking : Rikus Schippers en band Ouderling van dienst : Petra Jansen Thema

Nadere informatie

De Kunst van het Ondernemen. Boekhandel Voorhoeve, Amin Usman & Kunstenaar Elganan Jelsma 2014 BLOG door ELGANAN

De Kunst van het Ondernemen. Boekhandel Voorhoeve, Amin Usman & Kunstenaar Elganan Jelsma 2014 BLOG door ELGANAN De Kunst van het Ondernemen Boekhandel Voorhoeve, Amin Usman & Kunstenaar Elganan Jelsma 2014 BLOG door ELGANAN Voorjaar 2014: Start van een nieuw Kunstproject Woensdag 5 maart 2014 Na een paar mails te

Nadere informatie

Locatie Kasteelhof / De Hof

Locatie Kasteelhof / De Hof Locatie Kasteelhof / Maandelijkse uitgave van - Augustus 2017 - Krant ook te bekijken via: https://www.zmw.nl/client/ Beste lezer, In deze activiteitenkrant treft u de activiteiten aan die georganiseerd

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Nieuwsbrief 10 11 januari 2016

Nieuwsbrief 10 11 januari 2016 Nieuwsbrief 10 11 januari 2016 Inhoud: Engels Tweede ronde projecten & workshops Hoe speel je een spelletje? Nieuws uit groep ½ Welkom in de klas Agenda Advertenties: Mindful ouderschap Voetbal talent

Nadere informatie

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar..

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Dit is alweer de laatste donderdagbrief van het jaar 2015. Wat is het allemaal snel gegaan. Wat hebben de kinderen goed hun best gedaan. Iedereen kan

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF JULI- AUGUSTUS LANDTRAINING VERSCHUIFT NAAR EEN ANDERE DAG

NIEUWSBRIEF JULI- AUGUSTUS LANDTRAINING VERSCHUIFT NAAR EEN ANDERE DAG NIEUWSBRIEF JULI- AUGUSTUS Hallo allemaal, Voor sommigen is de vakantie al begonnen en voor anderen is het bijna vakantie. Afgelopen vrijdagavond was de officiële laatste training van NOVA en was er een

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B Een dagje ouder Ouder worden Colofon Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B: Een dagje ouder, 2013 Auteurs: Merel Borgesius Kaatje Dalderop Willemijn Stockmann Dit katern

Nadere informatie

Paasviering 2016 Achtergelaten Vergeet me niet

Paasviering 2016 Achtergelaten Vergeet me niet Paasviering 2016 Achtergelaten Vergeet me niet woensdag 23 maart 2016 8:45 uur 9:00 uur Openingslied: Het is Pasen Het is Pasen, laat het horen, het is Pasen, het is feest. Na het donker van de dood, nu

Nadere informatie

Activiteitenfolder maart 2016

Activiteitenfolder maart 2016 ntmoetingscentrum de plek waar je thuis bent Activiteitenfolder maart 2016 Openingstijden Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 20.00 uur (keuken sluit om 19.30 uur) Zaterdag van 13.00 tot 16.30 uur Ontmoetingscentrum

Nadere informatie

Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl. laat je zien

Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl. laat je zien laat je zien Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl laat je zien Welkom. Laat je zien 02 03 Mariënbosch is een eigentijds woonzorgcentrum en onderdeel van Zorggroep

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3 juli t/m 9 juli 2017

Nieuwsbrief 3 juli t/m 9 juli 2017 Nieuwsbrief 3 juli t/m 9 juli 2017 ROLLATOR 2-DAAGSE MAANDAG 3 EN WOENSDAG 5 JULI Op maandag en woensdag 3 en 5 juli zal de 6 e rollator 2-daagse plaatsvinden vanuit het project DE PADEN OP. Wij hopen

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant,

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, Info 4 Datum: 9-10-2015 Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, We hebben op de Waterkant een intensieve, soms ook wat emotionele week achter de rug. In deze Info kunnen jullie lezen over

Nadere informatie

Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden

Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden Algemeen 0. Kies uit de hieronder gegeven foto in welk gebied u het meest bezoekt. Spinozapark Zuiderpark Gebruik van het gebied (park) U.1. Waarom bezoekt u dit

Nadere informatie

Boventallig? Pech. Of toch niet?

Boventallig? Pech. Of toch niet? Boventallig? Pech. Of toch niet? Op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Harriët (37, foto) werkt drie jaar bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Eerst als projectleider ICT. Maar de verantwoordelijkheid

Nadere informatie

april ma cito herfstleerlingen gr t/m 14-4 project vr nieuwsbrief 16 cito herfstleerlingen groep 1

april ma cito herfstleerlingen gr t/m 14-4 project vr nieuwsbrief 16 cito herfstleerlingen groep 1 11 maart 2016 schooljaar 2015/2016 nr. 14 Agenda maart zo 20-3-16 kerk schooldienst do 24-3 16 Nieuwsbrief 15 vr 25-3-16 Goede Vrijdag ma 28-3-16 Tweede Paasdag april ma 4-4-16 cito herfstleerlingen gr.

Nadere informatie

Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015. Gedicht: Kaarsenlicht

Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015. Gedicht: Kaarsenlicht Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015 Gedicht: Kaarsenlicht Omdat ieder lichtje een verhaal is groter dan alle woorden van missen en dood van liefde levensgroot die we ooit spraken en hoorden

Nadere informatie

Baarlo. Ontmoeten Verbinden Informeren. Activiteiten 2 e kwartaal

Baarlo. Ontmoeten Verbinden Informeren. Activiteiten 2 e kwartaal Baarlo Ontmoeten Verbinden Informeren. Activiteiten 2 e kwartaal 2018. www.mfcdeengelbewaarder.nl 1 Rabobank Baarlo naar MFC de Engelbewaarder. Vanaf 3 juli 2018 kunnen klanten van de Rabobank uit Baarlo

Nadere informatie

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF VOOR EEN LEVEN MET KLEUR Welkom bij De Lingehof het huis in het hart van het Over-Betuwse Bemmel In De Lingehof kunt u aangenaam wonen met gespecialiseerde verzorging

Nadere informatie

Nieuwsbrief vierde kwartaal Aan alle ouders/verzorgers van de Morgenster/Morgenzon, Advent

Nieuwsbrief vierde kwartaal Aan alle ouders/verzorgers van de Morgenster/Morgenzon, Advent Nieuwsbrief vierde kwartaal 2018 Aan alle ouders/verzorgers van de Morgenster/Morgenzon, Advent 'Stil nu, stil nu, maak nu geen gerucht. Het wonder komt heel zachtjes aan, kerstkind wil naar binnen gaan.

Nadere informatie

Een muziekles over Haydns Schöpfung (voorbeeldles basisschool)

Een muziekles over Haydns Schöpfung (voorbeeldles basisschool) Een muziekles over Haydns Schöpfung (voorbeeldles basisschool) Paul Knöps Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

EUPENBULLETIN. 6 februari 2015 nr.11

EUPENBULLETIN. 6 februari 2015 nr.11 Wethouder van Eupenschool Odysseuslaan 6 5631 JM Eindhoven 040-2446044 EUPENBULLETIN 6 februari 2015 nr.11 Inhoudsopgave Afscheid... 1 Rapportgesprekken... 3 Carnaval... 3 Even voorstellen... 3 Wisseling

Nadere informatie

TOG KORT NIEUWS GEBOREN: EVA DE LAAT! zo. 17 november: Concert met Philharmonisch orkest Het Gelre in Perron-3 in Rosmalen. Aanvang 15.

TOG KORT NIEUWS GEBOREN: EVA DE LAAT! zo. 17 november: Concert met Philharmonisch orkest Het Gelre in Perron-3 in Rosmalen. Aanvang 15. IN DE MAAT INFOBULLETIN HARMONIE TOG november 2013 TOG INTERNATIONAAL AGENDA 2013-2014: TOG KORT NIEUWS zo. 17 november: Concert met Philharmonisch orkest Het Gelre in Perron-3 in Rosmalen. Aanvang 15.00u

Nadere informatie

Eerste week vd advent

Eerste week vd advent Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond

Nadere informatie

Benieuwd naar concerten & evenementen in De Bolder? Kies. foto 2. Kies. foto 1. Kies. foto 3. Evenementenkalender Vivium De Bolder

Benieuwd naar concerten & evenementen in De Bolder? Kies. foto 2. Kies. foto 1. Kies. foto 3. Evenementenkalender Vivium De Bolder Evenementenkalender Vivium De Bolder Kies foto 2 Kies foto 1 Kies foto 3 en Najaar winter 2017 Benieuwd naar concerten & evenementen in De Bolder? Vivium helpt u verder Concerten & evenementen > De Bolder

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van: NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,

Nadere informatie

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 KINDERATELIER oude knikkers Eens kijken wat je allemaal met oude knikkers kan maken! Zaterdag 9 april van 13.30-15.30 uur (groep 5 VO) Zaterdag 16 april van 13.30-15.00 uur

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

TRAININGEN & WORKSHOPS

TRAININGEN & WORKSHOPS Een creatieve start van het nieuwe seizoen Deze herfst staat in het teken van creativiteit bij het ZRCN. Zo kun je toneelspelen bij Trias en zijn wij benieuwd naar jouw ervaringsverhalen. Wil je liever

Nadere informatie

Activiteitenfolder december 2015

Activiteitenfolder december 2015 ntmoetingscentrum de plek waar je thuis bent Activiteitenfolder december 2015 Aangepaste openingstijden Prinsenhof: 11 december: Gesloten tot 11.30 uur 24 december: Gesloten vanaf 14.00 uur Gesloten: 25,

Nadere informatie

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46%

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46% Relaxmomenten Een moment voor jezelf inplannen schiet er wel eens bij in. 50% 4 40% 3 30% 2 20% 1 10% 0% Toelichting: 17% 1. Dagje naar de spa 1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden

Nadere informatie

Mijn loverboy Verloren onschuld

Mijn loverboy Verloren onschuld Mijn loverboy Verloren onschuld in makkelijke taal simone schoemaker 8 Het verhaal van Lisa De dag begint goed. Ik word wakker met een blij gevoel. Yes, ik ben jarig! Ik ben zestien! Mijn moeder feliciteert

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr.20 9 juni 2016

Nieuwsbrief nr.20 9 juni 2016 Nieuwsbrief nr.20 9 juni 2016 Vanuit de directie Gevonden voorwerpen In de ruimte naast de voordeur staat een bak met gevonden voorwerpen. In deze bak liggen jassen, shirtjes, broodtrommels, bekers etc.

Nadere informatie

NIEUWBOUWNIEUWS KONINGIN WILHELMINASCHOOL

NIEUWBOUWNIEUWS KONINGIN WILHELMINASCHOOL KONINGIN WILHELMINASCHOOL NIEUWBOUWNIEUWS STAND VAN ZAKEN Donderdagmiddag zijn we weer in d nieuwe school om te kijken of alles goed wordt afgeleverd. Dan zal ook de Kunstenaar, Elmo Vermijs aanwezig zijn.

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang!

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Liturgie Zingen: -Opwekking 654 Dank U voor deze nieuwe dag -Zoek eerst het Koninkrijk van God -Weet je waar het hemels koninkrijk op lijkt (Elly en

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Bij ons draait het om u.

Bij ons draait het om u. Bij ons draait het om u. En om de mensen die voor u belangrijk zijn. Als u wilt, kunnen wij u en uw naasten ondersteunen. Bijvoorbeeld met goede zorg, hulp bij het huishouden of een personenalarm. En alles

Nadere informatie

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Soms merk ik dat ik dingen die ik graag deed, zoals fietsen en koken, niet meer kan doen. Daardoor heb

Nadere informatie

Nieuwsbrief oktober 2014

Nieuwsbrief oktober 2014 Nieuwsbrief oktober 2014 Beste ouders, In de afgelopen weken hebben we alweer zo ontzettend veel geleerd! Eigenlijk is het schooljaar maar net goed op gang, maar wat we geleerd hebben is al niet meer op

Nadere informatie

Activiteiten programma De Meerstede December 2015

Activiteiten programma De Meerstede December 2015 Dinsdag 1 december Mozaïek De laatste keer in dit jaar. Het wordt een kleurrijke middag. Locatie: 1 e etage creatief-centrum + materiaalgeld Kosten intern: materiaalgeld Zaal open 14.00 uur Aanvang 14.15

Nadere informatie

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Wegens het wegvallen van de vaste vrijwilliger zoeken wij voor Lilia 4 een nieuwe vrijwilliger die met 2 bewoners af en toe iets wil ondernemen. Te denken valt aan

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Van elkaar afblijven!

Van elkaar afblijven! Regel van de Week Van elkaar afblijven! Agenda Woensdag 23 september Vrijdag 25 september Maandag 28 september Groep 1 vrij Start Kinderpostzegelactie Engelse dag, groep 1 naar school Inloopochtend 8.30-9.30

Nadere informatie

PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT

PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT WELKOM IN PARK ZUIDERHOUT Ouder worden is een mooie fase in het leven. Om nieuwe energie en inspiratie op te doen en van onze dierbaren te genieten. Tijd

Nadere informatie

Niets vragen, niets weigeren

Niets vragen, niets weigeren Franciscus van Sales (1567-1622) leefde in het Franse stadje Annecy, in een tijd van politieke verwarring en godsdienstoorlogen. Hij is bekend als schrijver van twee belangrijke en invloedrijke handleidingen

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

Als alles voorbij is, begint het vaak pas

Als alles voorbij is, begint het vaak pas Als alles voorbij is, begint het vaak pas Als alles voorbij is, begint het vaak pas Als alles voorbij is, begint het vaak pas. Mensen die het bericht hebben gekregen dat ze kanker hebben gaan vaak een

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF HUISKAMER VAN ODIJK

NIEUWSBRIEF HUISKAMER VAN ODIJK 1-2017 Beste dorpsgenoten De lente is al aardig op gang gekomen. De narcissen en tulpen bloeien volop en de vogels zijn al druk in de weer om een nestje te bouwen. Tijd voor de geboorte van een nieuw item,

Nadere informatie

Helen Parkhurst Ouder Info

Helen Parkhurst Ouder Info Helen Parkhurst Ouder Info Schooljaar 2012-2013 Nummer 01 Datum: 15 augustus 2012 Agenda augustus 2012 13 t/m 17 augustus: verkeersactie de scholen zijn weer begonnen 20 augustus: 19.30-20.30 uur OAK algemene

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Nieuwsbrief Wijkkamer de Dommer En omgeving 30 september 2016

Nieuwsbrief Wijkkamer de Dommer En omgeving 30 september 2016 Nieuwsbrief Wijkkamer de Dommer En omgeving 30 september 2016 Wijkkamer.de.Dommer@ribw-nr.nl Dommer van Poldersveldtweg 73 Nijmegen Mail ons als je een bijdrage hebt! Nieuwe kunst in Wijkkamer de Dommer!

Nadere informatie

20 februari 2015 (nr 8) Nieuws uit groep 1/2

20 februari 2015 (nr 8) Nieuws uit groep 1/2 Nieuws uit groep 1/2 20 februari 2015 (nr 8) Deze week hebben we het thema Sneeuw en ijs afgesloten. Donderdagmiddag hebben we met z n allen genoten van een circuit rondom dit thema. We hebben o.a. vetbollen

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Zomerschool 50 + Magdalenahof. Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof

Zomerschool 50 + Magdalenahof. Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof Zomerschool 50 + Magdalenahof Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof Beheerder : Ludo Verhees Adres : Magdalenahof 20 5667 RZ Geldrop Telefoon : 040 401 26 17 E-mailadres : magdalenahof@wooninc.nl Website :

Nadere informatie

Van glasfusion tot streetdance in Deventer. Wiebren Buma over de Leeuwenkuil, Lowlands, sexy blokfluitles en Deventer als culturele stad.

Van glasfusion tot streetdance in Deventer. Wiebren Buma over de Leeuwenkuil, Lowlands, sexy blokfluitles en Deventer als culturele stad. Van glasfusion tot streetdance in Deventer Wiebren Buma over de Leeuwenkuil, Lowlands, sexy blokfluitles en Deventer als culturele stad. Wie in Deventer iets wil leren op het gebied van kunst, kan niet

Nadere informatie

Nieuwsbrief zomer 2015, Stichting Onderwijs voor India. Leer alsof je voor eeuwig zou leven Leef alsof je morgen zou sterven Mahatma Gandhi

Nieuwsbrief zomer 2015, Stichting Onderwijs voor India. Leer alsof je voor eeuwig zou leven Leef alsof je morgen zou sterven Mahatma Gandhi Nieuwsbrief zomer 2015, Stichting Onderwijs voor India In deze nieuwsbrief: Korte inleiding: Over zonnepanelen en afgestudeerden! Foto s Uitnodiging voor donateur bijeenkomst 27 september Kort Nieuws:

Nadere informatie

Op zoek naar leuke activiteiten en verenigingen in De Stichtse Hof?

Op zoek naar leuke activiteiten en verenigingen in De Stichtse Hof? Meer informatie? Welzijnsprogramma 2015 Vivium De Stichtse Hof Neem voor meer informatie gerust even contact op met het Uitbureau van De Stichtse Hof. Wij helpen u graag! Op zoek naar leuke activiteiten

Nadere informatie

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2 Aan de ouders van groep 1 en 2 INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD De eerste weken van het nieuwe jaar zijn al weer voorbij. We hebben met de kinderen gewerkt over de kalender. Hoe ziet

Nadere informatie

Programmaboekje dagbesteding. Oktober t/m december 2014. Archipel Passaat. het gevoel van samen

Programmaboekje dagbesteding. Oktober t/m december 2014. Archipel Passaat. het gevoel van samen Programmaboekje dagbesteding Oktober t/m december 2014 Archipel Passaat het gevoel van samen Programmaboekje dagbesteding Alstublieft. Bij deze het Archipel programmaboekje eerste kwartaal 2014. Een programmaboekje

Nadere informatie

Jaargang 1 Aflevering 3 Inhoud

Jaargang 1 Aflevering 3 Inhoud Jaargang 1 Aflevering 3 Inhoud Vaste activiteiten Ingezonden stukje Ouderentoeslag Kerstviering Spooktocht Hier zijn we dan weer met onze nieuwsbrief. Wij hopen dat jullie het nieuwe jaar allemaal goed

Nadere informatie

Mantelzorg & mantelzorgondersteuning

Mantelzorg & mantelzorgondersteuning Welzijn Ouderen Thuisadministratie Mantelzorg & mantelzorgondersteuning Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Doras Maatschappelijke dienstverlening Amsterdam-Noord Zorgt u voor een naaste

Nadere informatie

Beleidsplan Versie 0.2 Januari 2016

Beleidsplan Versie 0.2 Januari 2016 Beleidsplan Versie 0.2 Januari 2016 Inh o u d s o p g a v e Inhoudsopgave... 2 Visie... 3 Kernwaarden... 4 1. Evangelie Centraal... 4 2. Eigentijds en Relevant... 4 3. Echtheid... 4 4. Excelleren... 4

Nadere informatie

Nieuw seizoen, nieuwe cursussen!

Nieuw seizoen, nieuwe cursussen! RiQQ CURSUSSEN 2013-2014 Nieuw seizoen, nieuwe cursussen! Genoeg uitgerust in de vakantie en weer zin om lekker bezig te zijn met zingen toneelspelen of tekenen? Schrijf je nu in voor een cursus van Cultuurbedrijf

Nadere informatie

Nieuwsbrief januari Schoolstraat 1, 9461 AA Gieten. Telefoon: (0592) Website:

Nieuwsbrief januari Schoolstraat 1, 9461 AA Gieten. Telefoon: (0592) Website: Januari t/m april 2017 Verspreiding: 840 huis aan huis Schoolstraat 1, 9461 AA Gieten. Telefoon: (0592)245 924 Email:info@impuls-welzijn.nl Website: www.impuls-welzijn.nl Het jaar 2016 zit er al weer op

Nadere informatie

WE GAAN NAAR DENEMARKEN!

WE GAAN NAAR DENEMARKEN! WE GAAN NAAR DENEMARKEN! We gaan weer naar Fanø, naar hetzelfde huisje als vorig jaar! We vertrekken op zaterdag 28 april, om ongeveer 8:00 uur. We rijden terug op zaterdag 5 mei. Zaterdag 28 april Zondag

Nadere informatie

Welkom op de Engelenburg. Eerbeekseweg 6 6971 LB Brummen Telefoon 0575-569999 Telefax 0575-569992 www.engelenburg.com info@engelenburg.

Welkom op de Engelenburg. Eerbeekseweg 6 6971 LB Brummen Telefoon 0575-569999 Telefax 0575-569992 www.engelenburg.com info@engelenburg. Welkom op de Engelenburg Eerbeekseweg 6 6971 LB Brummen Telefax 0575-569992 info@engelenburg.com Proef de geschiedenis Culinair genieten Dineren onder de sterren in het 19e eeuwse serre restaurant. Genieten

Nadere informatie

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar.

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar. Vrijdag 10 juni 2016 Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) Regel van de week: We luisteren naar elkaar. Storing bij het versturen van e-mails Afgelopen week hebben

Nadere informatie

Activiteitenfolder november 2015

Activiteitenfolder november 2015 Activiteitenfolder november 2015 Wat kunt u deze maand allemaal van ons verwachten? We openen onze deuren waarbij u een kijkje kan nemen achter de schermen van Prinsenhof. Daarnaast hebben we onze maandelijkse

Nadere informatie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie Herhalingsoefeningen Thema 3 Familie en relaties 1 Woorden Familie Lees de zinnen over de familie van Simon en Els. Schrijf de volgende namen in de stamboom: Hans, Helena, Hester, Joke, Mark, Michiel,

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen 2015 2016 editie November 2015 A.C. onderwijs heeft een nieuwe penningmeester. Met in deze editie onder meer: Penningmeester A.C. Nieuwe schoolshirts Groep 3 4 Studiereis Bus opvang Interim Sint viering

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Ons kent ons in De Spiker

Ons kent ons in De Spiker Ons kent ons in De Spiker DE SPIKER EEN KEER PER WEEK HELP IK DEZE CLIËNT MEE MET ZIJN GROTE HOBBY: BOUWEN MET LEGO. DAT GAAT HEEL GOED ZO SAMEN. In De Spiker is altijd wat te doen. Het is een plek van

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 4 Wonen

Spreekopdrachten thema 4 Wonen Spreekopdrachten thema 4 Wonen Opdracht 1 bij 4.1 ** Uitleg voor de docent: Op de volgende pagina vind je een blad met plaatjes. Knip de plaatjes uit en doe ze in een envelop. Geef elk tweetal een envelop.

Nadere informatie