1 Inleiding. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein. Rijnhart Wonen. notitie. 28 augustus 2012 RHW010/Bes/0025

Transcriptie

1 Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Verheeskade 197 Flight Forum BJ Deventer 2521 DD Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0) F +31 (0) Leeuwarden Amsterdam Postbus 161 F. HaverSchmidtwei 2 De Ruyterkade AD Deventer 8914 BC Leeuwarden 1011 AC Amsterdam Rijnhart Wonen Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein notitie Datum Kenmerk Eerste versie 28 augustus 2012 RHW010/Bes/ Inleiding Rijnhart Wonen ontwikkelt sociale huurwoningen voor starters en senioren op de locatie Brittenstein in Leiderdorp 1. De gemeente Leiderdorp hanteert de parkeernorm van goedkope woningbouw (1,4 parkeerplaatsen per woning) voor deze woningen. Rijnhart Wonen heeft aan Goudappel Coffeng BV gevraagd om te onderzoeken of deze parkeernorm reëel is, gegeven de elementen van sociale woningbouw, de woninggrootte (50 64 m²) en het feit dat de woningen voor starters en senioren zijn bestemd. In het geval dat deze parkeernorm niet reëel is, dan vraagt Rijnhart Wonen om aan te geven welke parkeernorm hier wel bij past. In dit onderzoek is een benchmark uitgevoerd waarin is nagegaan hoe andere gemeenten omgaan met hun parkeernormering ten aanzien van sociale woningbouw en woninggrootte. Daarnaast is een analyse uitgevoerd op basis van statistische informatie, die via het CBS beschikbaar is, om te bezien of starters (jongeren) en senioren een lager autobezit hebben dan personen in andere leeftijdsklassen. De uitkomsten van de benchmark staan beschreven in hoofdstuk 2 en de analyse van de informatie van het CBS is opgenomen in hoofdstuk 3. De reële parkeernormering voor de te ontwikkelen woningen wordt besproken in hoofdstuk 4. 1 Programma: - 21 seniorenwoningen (3 kamers, 64m²) - 38 seniorenwoningen (2 kamers, 55m²) - 21 starterswoningen (2 kamers, 50m²) goudappel@goudappel.nl

2 2 Benchmark Het parkeerbeleidsplan van de gemeente Leiderdorp dateert van 7 februari De daarin opgenomen parkeernormen zijn gebaseerd op de kencijfers van het CROW, maar gekalibreerd op basis van de Leiderdorpse situatie. Er wordt uitgegaan van een sterk stedelijk gebied (o.b.v. cijfers van het CBS), maar er wordt geen onderscheid gemaakt in stedelijke zone. In tabel 2.1 zijn enkele relevante parkeernormen uit het parkeerbeleidsplan opgenomen. functie toelichting parkeernorm woning goedkoop maximaal ,4 serviceflat/aanleunwoning zelfstandig met afname zorg van een zorgcentrum 0,6 Tabel 2.1: Parkeernormen gemeente Leiderdorp Deze parkeernormen zijn inclusief het parkeren voor bezoekers. In het parkeerbeleidsplan is niet opgenomen welk aandeel het bezoekersparkeren heeft in de parkeernorm. Daarom wordt in deze parkeerstudie uitgegaan van de standaard van het CROW, namelijk 0,3 parkeerplaats per woning voor bezoek. Voor de benchmark zijn de parkeernota s van 20 gemeenten doorgenomen om te kijken hoe zij omgaan met sociale woningbouw en woninggrootte. De uitkomsten hiervan zijn opgenomen in bijlage 1. De gemeenten zijn voornamelijk gekozen op basis van hun stedelijkheidsgraad (sterk stedelijk, zoals ook in de gemeente Leiderdorp). Een aantal gemeenten is daar nog aan toegevoegd, aangezien deze gemeenten afwijkende parkeernormen hebben voor sociale huurwoningen, starterswoningen of zorgwoningen (Delft, Groningen, Midden Delfland, Rijswijk, Roosendaal en Uden-Veghel). De bijlage laat zien dat vijf van de 20 gemeenten uitgaan van de standaard CROW kencijfers. Vier van de gemeenten hebben een aparte norm voor sociale huurwoningen, één gemeente heeft een aparte norm voor starterswoningen en één andere gemeente heeft een aparte norm voor seniorenwoningen. Er bestaan dus grote verschillen tussen de gemeenten. Lang niet alle gemeenten hebben een aparte norm voor sociale huurwoningen of starterswoningen en seniorenwoningen. Vaak zal bij sociale woningbouw dus worden gekozen voor de parkeernorm voor goedkope woningen. Indien een gemeente echter heeft gekozen om een aparte parkeernorm vast te stellen voor sociale woningen of starterswoningen en seniorenwoningen, is deze norm vaak lager dan de parkeernorm voor goedkope woningen. Dit geld in deze benchmark voor de gemeenten Delft, Katwijk en Maastricht. De norm is in deze gevallen gemiddeld 0,3 parkeerplaats per woning lager dan de parkeernorm voor goedkope woningen. Daarnaast zijn er een aantal gemeenten die de woninggrootte gebruiken bij het vaststellen van de parkeernorm voor woningen. Onder andere Alkmaar, Alphen aan den Rijn en Groningen zijn gemeenten die een lagere parkeernorm hanteren voor kleine woningen. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 2

3 3 Analyse CBS Op de website van het CBS ( kan statistische informatie worden gedownload, waarmee onderstaande analyse is uitgevoerd om te bezien of starters en senioren een lager autobezit hebben dan personen in andere leeftijdsklassen. In figuur 3.1 is het aantal auto s per inwoner in 2012 weergegeven met een onderscheid naar leeftijdscategorie. In tabel 3.1 is ook gekeken naar het verschil in aantal auto s per inwoner in 2012 ten opzichte van het jaar aantal auto's per inwoner naar leeftijd, ,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 totaal per 18 tot 20 jaar 20 tot 25 jaar 25 tot 30 jaar 30 tot 40 jaar 40 tot 50 jaar 50 tot 60 jaar 60 tot 65 jaar 65 jaar en inwoner (18+) ouder Figuur 3.1: aantal auto s per inwoner naar leeftijd, t.o.v. t 2000 auto's per inwoner 18+ (gemiddeld) 0,51 0,59 16% 18 tot 20 jaar 0,06 0,06 13% 20 tot 25 jaar 0,24 0,26 6% 25 tot 30 jaar 0,45 0,46 0% 30 tot 40 jaar 0,52 0,55 7% 40 tot 50 jaar 0,54 0,63 16% 50 tot 60 jaar 0,55 0,64 17% 60 tot 65 jaar 0,49 0,60 22% 65 jaar en ouder 0,35 0,48 38% Tabel 3.1: Auto s per inwoner naar leeftijd Uit figuur 3.1 en tabel 3.1 blijkt dat het autobezit onder jongeren veel lager is dan het gemiddelde in Nederland, namelijk 0,26 voor de leeftijdscategorie 20 tot 25 jaar ten opzichte van 0,59 gemiddeld. Het autobezit onder ouderen is daarentegen hoger dan het gemiddelde. Het autobezit in de leeftijdscategorie 50 tot 60 jaar is met 0,64 zelfs het hoogste van alle categorieën. 65-plussers hebben met 0,48 een autobezit dat iets lager Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 3

4 ligt dan het gemiddelde. Wel is te zien dat het autobezit onder ouderen in 2012 ten opzichte van 2000 sterk is toegenomen. Het autobezit onder jongeren is ook toegenomen, maar deze stijging is minder dan het gemiddelde. Dit komt ook naar voren in tabel 3.2, waarin het percentage autobezitters per leeftijdscategorie is opgenomen. autobezitters totaal autobezitters 45% 18 tot 20 jarigen 7% 20 tot 25 jarigen 29% 25 tot 30 jarigen 52% 30 tot 40 jarigen 67% 40 tot 50 jarigen 71% 50 tot 60 jarigen 69% 60 tot 65 jarigen 63% 65 tot 75 jarigen 53% 75 jarigen of ouder 36% Tabel 3.2: Percentage autobezitters per leeftijdscategorie in 2007 De tabel laat zien dat het aandeel jongeren dat in het bezit is van een auto veel lager is dan het gemiddelde van Nederland. Dit is bij senioren pas het geval bij 75-plussers. Dit blijkt ook uit een telling die is uitgevoerd door Rijnhart Wonen bij complex het Keerpunt. De gemiddelde leeftijd van de bewoners van dit complex bedraagt 77 jaar en gemiddeld bezitten zij 0,38 auto per persoon. De leeftijdscategorieën tussen de 50 en 75 jaar kennen een hoger autobezit dan gemiddeld. Naast het autobezit per leeftijdscategorie is ook gekeken naar de relatie tussen autobezit en het jaarinkomen. De uitkomsten hiervan zijn opgenomen in tabel 3.3. huishoudens met meer dan huishoudens met twee huishoudens met één auto huishoudens zonder auto twee auto's auto's totaal huishouden 1,7% 17,1% 56,0% 25,2% jaarinkomen: minder dan euro 0,0% 0,9% 23,0% 76,1% jaarinkomen: tot euro 0,1% 0,8% 35,7% 63,4% jaarinkomen: tot euro 0,2% 3,9% 65,6% 30,3% jaarinkomen: tot euro 0,3% 9,4% 73,6% 16,7% jaarinkomen: euro of meer 3,3% 33,3% 57,6% 5,8% Tabel 3.3: Percentage huishoudens met auto naar jaarinkomen in 2000 Hoe lager het inkomen van een huishouden is, hoe kleiner de kans dat het huishouden één of meer auto s in zijn bezit heeft. Dit is de conclusie die getrokken kan worden uit tabel 3.3, waarin een jaarinkomen van maximaal euro zorgt voor een fors kleiner Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 4

5 percentage autobezitters. Dit geldt voor de categorieën van twee of meer auto s, maar ook voor huishoudens met één auto. Aangezien sociale woningbouw is toegespitst op het deel van de bevolking met een lager inkomen, kan daarom verwacht worden dat het autobezit onder de doelgroep lager ligt dan gemiddeld. Dit geldt met name voor starters. Senioren zullen in verband met de AOW niet snel in deze lage inkomensklasse vallen. Een ander punt van aandacht bij woningen is de grootte van het huishouden. Eenpersoonshuishoudens zullen namelijk een lager autobezit hebben dan meerpersoonshuishoudens. Tabel 3.4 geeft het aandeel eenpersoonshuishoudens per relevante leeftijdscategorie weer. Daarbij zijn ook een aantal categorieën samengevoegd onderaan de tabel. aandeel eenpersoonshuishoudens totaal huishouden 36% 15 tot 20 jaar 84% 20 tot 25 jaar 74% 25 tot 30 jaar 51% 30 tot 35 jaar 36% 50 tot 55 jaar 25% 55 tot 60 jaar 28% 60 tot 65 jaar 30% 65 tot 70 jaar 34% 70 tot 75 jaar 40% 75 tot 80 jaar 50% 80 tot 85 jaar 62% 85 tot 90 jaar 73% 90 tot 95 jaar 82% 95 jaar of ouder 86% tot 30 jaar 62% 65 jaar of ouder 48% Tabel 3.4: Percentage eenpersoonshuishoudens per leeftijdscategorie in 2010 Uit de tabel blijkt dat het percentage eenpersoonshuishoudens bij jongeren veel hoger ligt dan gemiddeld. Dit geldt voor de leeftijdscategorieën tot 30 jaar. 62% van de huishoudens bestaat dan uit één persoon, terwijl het gemiddelde op 36% ligt. Bij 65-plussers ligt het aandeel op 48%. Dit hogere percentage is echter voornamelijk toe te schrijven aan huishoudens waarvan de bewoners in een hogere leeftijdscategorie vallen. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 5

6 4 Parkeernormering De gemeente Leiderdorp hanteert voor de geplande sociale huurwoningen voor starters en senioren op de locatie Brittenstein de parkeernorm voor goedkope woningen (1,4 parkeerplaats per woning). Aangezien geen sprake is van zorgwoningen, kan niet worden uitgegaan van de parkeernorm voor serviceflat/aanleunwoning. Uit de benchmark en de analyse van de cijfers van het CBS kan wel worden geconcludeerd dat de parkeernorm van 1,4 parkeerplaats per woning voor starterswoningen en seniorenwoningen naar beneden kan worden bijgesteld. Hiervoor kunnen de volgende argumenten worden gegeven: De woninggrootte bij de ontwikkeling van Brittenstein is klein. Een aantal gemeenten gaan op basis daarvan uit van een lagere parkeernorm; Onder jongeren en senioren is er sprake van een lager autobezit dan gemiddeld in Nederland; De verwachting is dat een starter over een relatief laag inkomen beschikt en daarom minder snel in het bezit zal zijn van één of meer auto s; Onder jongeren is het aandeel eenpersoonshuishouden fors hoger dan gemiddeld en ook daarom zal het autobezit lager zijn. Dit geldt ook voor senioren boven de 70 jaar. De hierboven genoemde aspecten hangen sterk met elkaar samen. Bij het bepalen van de parkeernorm is daarom alleen het autobezit leidend. De parkeernormen houden echter ook rekening met andere aspecten zoals het parkeren door bezoekers, autonome groei en een mate van leegstand (er wordt uitgegaan van een lagere bezettingsgraad dan 100% aangezien de parkeersituatie niet acceptabel is indien alle parkeerplaatsen zijn bezet). Daarom kan het autobezit niet één-op-één worden overgenomen als parkeernorm. Het kan echter wel worden gebruikt om de parkeernorm aan te passen voor bepaalde leeftijdsgroepen. Parkeernorm starterswoningen Als de cijfers van het CBS in ogenschouw worden genomen, kan de parkeernorm voor starterswoningen bij de ontwikkeling van Brittenstein worden verlaagd naar 0,95 parkeerplaats per woning 2. Hiervan dient minimaal 0,3 parkeerplaats per woning te worden gerealiseerd op openbaar terrein voor de bezoekers van de woningen. Bij deze parkeernorm wordt wel uitgegaan van voldoende doorstroming. Indien de bewoners er lang blijven wonen, kan op basis van het autobezit per leeftijdscategorie worden verwacht dat het autobezit zal toenemen. Dit kan zorgen voor een onacceptabele parkeersituatie. Parkeernorm seniorenwoningen Ook het autobezit onder senioren (65-plussers) ligt lager dan gemiddeld in Nederland. Indien de leeftijdscategorie 65+ echter verder wordt opgedeeld, blijkt dat het autobezit pas daalt bij de leeftijdscategorie 75+ (zie tabel 3.2). De parkeernorm voor seniorenwo- 2 Deze parkeernorm is als volgt berekend: De parkeernorm voor goedkope woningen bedraagt 1,4 parkeerplaatsen per woning. Dit is inclusief 0,3 parkeerplaatsen voor bezoek. Het autobezit onder jongeren ligt echter 41% lager dan gemiddeld (in de leeftijdscategorieën tot 30 jaar, waarbij de categorie 25 tot 30 jaar dubbel is meegewogen, aangezien dit de belangrijkste doelgroep zal zijn). De berekening wordt dan: (1,4-0,3)*0,59+0,3. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 6

7 ningen kan dus naar beneden worden bijgesteld indien de gemiddelde leeftijd van de bewoners 75 jaar of hoger is. In dat geval kan een parkeernorm worden gehanteerd van 1,2 parkeerplaats per woning 3. Hiervan dient minimaal 0,3 parkeerplaats per woning te worden gerealiseerd op openbaar terrein voor de bezoekers van woningen. 3 Deze parkeernorm is als volgt berekend: De parkeernorm voor goedkope woningen bedraagt 1,4 parkeerplaatsen per woning. Dit is inclusief 0,3 parkeerplaatsen voor bezoek. Het autobezit onder senioren ligt echter 18% lager dan gemiddeld (in de leeftijdscategorie 75 jaar en ouder). De berekening wordt dan: (1,4-0,3)*0,82+0,3. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 7

8 Bijlage 1 Uitkomsten benchmark per gemeente gemeente jaar nota parkeernormering Alkmaar seniorenwoningen worden vaak betrokken door 50-plussers, die meestal beschikken over één of meerdere auto's - starters beschikken vaak over een auto - eengezinswoning m² in de schil: 1,5 Alphen aan den Rijn een- of tweekamerwoning m² in de schil: 1,0 - een- of tweepersoonshuishoudens (appartementen tot 60 m²): 1,2 - zorgwoning zelfstandige ouderen: 0,6 Amersfoort starterswoning gelijk aan woning goedkoop/middelduur Amstelveen kencijfers CROW m.u.v. woningen: minimaal 1,5 Barendrecht kencijfers CROW Delft sociale woningbouw 1-2 kamers tot : 0,8 - sociale woningbouw >2 kamers tot : 1,4 - vrije sector midden/laag: 1,7 Dordrecht serviceflat/aanleunwoning nabij zorginstelling: 0,4-0,6 - CROW kencijfers aangevuld met seniorenwoning: 0,5-1,0 - huurwoning: 1,0 Enschede woning goedkoop = sociale huur Gouda jongerenhuisvesting met gemeenschappelijk gebruik badkamer/keuken: 0,6 Groningen normen op basis van oppervlakte en bouwjaar - niet gebonden woningen na 2000, m² bvo: 1,0 Katwijk sociale huurwoning (afgestemd met corporaties) na 1945: 1,3 - woning goedkoop in schil: 1,4 - woning goedkoop in restgebied: 1,6 - startend eenpersoonshuishouden is bijzondere woondoelgroep (<60 m²), daarom afwijkend van CROW richtlijn: 1,4 - uitgangspunt: 1 persoon met 1 auto, 0,3 voor bezoek en 0,1 marge 'vervuiling' samenwonen Krimpen aan den IJssel kencijfers CROW Maastricht woning <90 m² nvo: 1,7 - sociale huur: 1,5 Midden Delfland woningen 1,2 plus 0,3 bezoekers, m.u.v. zorggebonden woningen: 0,4 plus 0,25 bezoekers Oegstgeest kencijfers CROW Rijswijk alleen normen voor goedkoop, midden en duur Roosendaal koop lagere prijsklasse en huur sociaal buiten centrum: 1,5 Uden-Veghel aparte norm seniorenwoning in 2006 komen te vervallen, nu bepaling op basis van prijsklasse - zelfstandige woning voor ouderen geen aparte norm - m.u.v. 75-plussers en 55-plussers met een zorgindicatie > dan norm van serviceflat Voorschoten kencijfers CROW gemiddeld Zoetermeer minimaal 1 parkeerplaatsen per woning + 0,3 parkeerplaats voor bezoek - gestapelde woning klein (<90 m² bvo): 1,3-1,5 - niet gestapelde woning klein (<110 m² bvo): 1,5-1,7 - serviceflat/aanleunwoning nabij bejaardencentrum: 0,6-0,8 Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein 1