N I E U W S B R I E F J A A R G ANG 4 NUMMER 2

Transcriptie

1 N I E U W S B R I E F J A A R G ANG 4 NUMMER 2 Van de voorzitter Oscar Hausdörfer is springlevend, daar kan niemand iets tegenin brengen, hijzelf het allerminst. Kijk maar naar de vele zelfhulpactiviteiten die er zijn. In Rotterdam is een nieuwe zelfhulpgroep opgericht en ook in Noord-Holland wordt initiatief genomen een zelfhulpgroep van de grond te tillen, helemaal gericht op natuurlijk spreken volgens Oscar Hausdörfer. Dat vereist hard werken hoor, en veel netwerken vooral, om maar eens een modieuze klank te laten horen. Kun jij dat eigenlijk, netwerken? Of spreekt je dat als stotteraar niet zo aan en blijf je liever in je eigen, kleine kringetje ronddraaien? Niet doen, maar geef jezelf een kans op groei en verdere ontwikkeling. Lift mee met al deze netwerken van mensen die er vertrouwen hebben in dat natuurlijk spreken voor hen tot de mogelijkheden behoort. Een compliment aan allen die direct of indirect een bijdrage leveren aan de zelfhulpactiviteiten; als deelnemer, als organisator, als contactpersoon, als p.r.-man of vrouw, als bestuurslid of als donateur. Geïnspireerde netwerken kunnen bergen verzetten. Deze nieuwsbrief is daarvan het levende bewijs. Lilian Briggeman De schaduwzijde van vroegtijdig ingrijpen Op 22 oktober jl. was het wereldstotterdag en de laatste week van oktober organiseerde de Nederlandse Federatie Stotteren (NFS) de nationale stotterweek met het thema Vroegtijdige onderkenning van stotteren bij jonge kinderen. Er werd voorlichting gegeven, folders verspreid en er verschenen artikelen in kranten en tijdschriften. Vroegtijdige onderkenning maar dan? Stotteren wordt meestal wel vroegtijdig onderkend door ouders, maar wat doe je er dan mee? Het advies van de NFS komt neer op vroegtijdig ingrijpen, liefst door een logopedist of stottertherapeut. Afhankelijk van HOE wordt ingegrepen, kan dit echter ernstige gevolgen hebben. De schaduwzijde van vroeg ingrijpen door een therapeut wordt vaak onderschat en/of onderbelicht. Voordat je naar een therapeut stapt, zou je je moeten realiseren, dat ieder kind zijn spraak in de eerste 4 jaren ontwikkelt op een eigen manier en in een eigen tempo. De taalontwikkeling lijkt in 95% van alle gevallen vanzelf te gaan en goed te verlopen (bron: Oetsiekoetsie van Verrips, de meeste gestelde vragen over kindertaal en meertalig opvoeden, uitgeverij Kosmos in Utrecht). Als bij een kind stotteren optreedt, gaat dit in 75% van alle gevallen vanzelf weer over. Als een kind in die periode in behandeling is bij een logopedist of stottertherapeut, dan lijkt het, alsof de behandeling tot resultaat heeft geleid. De kans, dat het beginnende stotteren zich juist gaat ontwikkelen door therapeutisch ingrijpen, is echter veel groter dan wanneer niet zou worden ingegrepen. Dit blijkt o.a. uit de Monster Study van Wendell Johnson in Helaas horen wij hierover maar weinig tot niets vanuit de beroepsgroepen, waarschijnlijk mede doordat naar dit effect van logopedie/stottertherapie (voor zover mij bekend) na 1939 geen onderzoek meer is gedaan Als een kind - op welke wijze dan ook - bewust wordt (gemaakt) van stotteren of überhaupt van zijn spreken, kleeft daaraan een groot gevaar. Een sensibel kind, dat bijvoorbeeld vanwege slissen, de articulatie, een achterstand in de taalontwikkeling of gewoon vanwege late spraakontwikkeling, bij de logopedist terechtkomt, kan daardoor juist beginnen te stotteren. Als een kind al stottert als het bij de logopedist komt, is de kans op een negatieve ontwikkeling van het beginnende stotteren erg groot, ongeacht de werkwijze van de behandelaar. Deze kans neemt alleen toe als een kind specifiek voor stotteren wordt behandeld. Daarom adviseer ik ouders om het kind in de eerste vier jaren eerst zelf de kans en de tijd te gunnen, die nodig is voor de ontwikkeling van zijn spraak! Als een kind jonger is dan 4 jaar en plotseling begint te stotteren, acht ik vroegtijdig bijsturen van groot belang, maar dan zodanig, dat het kind niet bewust wordt (gemaakt) van zijn (niet goed functionerende) spraak. Dus NIET naar een behandelaar gaan en proberen te voorkomen dat het kind zich bewust wordt van functies, die bij het spreken autonoom behoren te verlopen, zoals bijvoorbeeld de ademhaling en de mondstanden. Om het beginnende stotteren in goede banen te leiden, zullen de begeleiders van het kind exact moeten weten, wat stotteren is en hoe het zich kan ontwikkelen. Instituut Natuurlijk Spreken (INS) kan ouders hierbij helpen. Door ons (kosteloze) advies krijg je een goed inzicht in (het ontstaan van) stotteren. Door middel van aanwijzigen en nuttige tips leer je, hoe je als ouder zélf kunt bijsturen. Daarmee neem je geen risico en ben je in staat om de ontwikkeling tot chronisch stotteren te voorkomen door de voedingsbodem aan het beginnende stotteren te onttrekken. Mocht je na het doornemen van dit advies nog vragen hebben, bel dan gerust met INS voor ondersteunende informatie. Uit de vele ervaringsberichten van ouders, die je aantreft op blijkt, hoe nuttig het advies van INS kan zijn voor ouders van stotterende kinderen van 0 t/m 7 jaar. Indien het kind al wat ouder is, is een twee dagen durende cursus aan te bevelen, waarbij (liefst beide) ouders nauw worden betrokken. Na de twee basissessies volgen nog ten minste drie terugkomdagen, waaraan één van de beide ouders kan deelnemen. Als je kind niet stottert, maar je daar wel bang voor bent (bijvoorbeeld omdat stotteren in de familie voorkomt en/of omdat het kind erg sensibel van aard is), kan dit advies ook van betekenis zijn. Ik hoop dan ook van harte, dat je hiervan gebruik zult maken en dat je vrienden en/of familie, waarin stotteren voorkomt, over deze mogelijkheid zult informeren. Met een kleine inspanning kan namelijk veel erger worden voorkomen! Jan Heuvel (INS), tel.: (074) , ins@natuurlijkspreken.nl 1

2 Nationale Stotterweek Van 27 t/m 31 oktober is voor de vierde keer de nationale stotterweek gehouden. Dit driejaarlijks terugkerend initiatief is voornamelijk bedoeld om stotteren meer bekendheid te geven en wordt georganiseerd door Nederlandse Federatie Stotteren (NFS). Elke nationale stotterweek heeft een bepaald thema; dit maal was dat vroegtijdige onderkenning van stotteren bij jonge kinderen. Op de website van NFS staat meer informatie over dit thema en wordt uitgebreid verslag gedaan van de nationale stotterweek. Hieronder is er aandacht voor een artikel uit de Gelderlander waarin Martijn Hoeke, contactpersoon van de zelfhulpgroep Nijmegen, geïnterviewd wordt. Elders in deze nieuwsbrief gaat Jan Heuvel in het artikel De schaduwzijde van vroegtijdig ingrijpen in op het thema van de nationale stotterweek. Interview met Martijn Hoeke (De Gelderlander, ) Hoeke is voorzitter van de Nijmeegse zelfhulpgroep voor stotteraars. In die groep komen lotgenoten samen om te praten over hun spraakstoornis. We bespreken bijvoorbeeld de verschillende therapieën. En we stellen ons bij elke bijeenkomst een bepaald doel en we behandelen een bepaald thema. Bijvoorbeeld spreken voor de groep, ontspanningsoefeningen, assertiviteit en angst. Dat is in feite wat stotteren is, de angst om te spreken. Je komt in een spiraal van spanningen die het stotteren versterken. Een stotteraar probeert heel krampachtig die spanningen te doorbreken, maar dat krampachtige gedoe versterkt het juist. De zelfhulpgroep is volgens Hoeke alles behalve een zweverig klaaggroepje. We zijn een groep jonge mensen die zich concrete doelen stelt en iets wil veranderen. Een keer per drie weken komen we bijeen. Volgens Hoeke is het belangrijk samen te praten. Stotteraars voelen elkaar aan. We herkennen de spanning en angst bij elkaar. Een stotteraar is in zijn hoofd voortdurend bezig met het vermijden van bepaalde woorden of klanken waarmee hij moeite mee heeft. Ik heb op een bepaald moment besloten de confrontatie met die woorden gewoon aan te gaan. Het maakt me niet meer uit dat ik af en toe stotter. Mensen in mijn omgeving hebben er weinig moeite mee, dus waarom zou ik het zelf dan wel hebben. Een stotteraar maakt er zelf vaak een groter probleem van dan dat het is. Stotteren is een spraakstoornis, maar ik zie mezelf niet als patiënt. Verslag zelfhulpdag in Soest op zondag 22 juni 2003 Een nieuw recept van de Stichting Natuurlijk Spreken; de zelfhulpeendaagse. Een flink aantal Hausdörfers heeft hier op een mooie zonnige zondag in de bossen van Soest van kunnen proeven. Zij kregen de gelegenheid om achtergeraakte Hausdörferkennis weer wat op te frissen en te komen tot nieuwe inzichten die helpen bij het opheffen van hun stotterprobleem. Menigeen ging er dan ook aan het einde van de dag met een tas vol bruikbare geestelijke bagage vandoor. Een soort terugkomdag met een speciaal tintje. De dag was in zijn geheel goed georganiseerd. Workshops, oefeningen, presentaties, voorlichtingen en de nodige eet- en wandelpauzes wisselden elkaar in aangenaam tempo af. Zoals gebruikelijk bij Hausdörferzelfhulp was de sfeer hierbij uiterst ontspannen en kreeg iedereen de gelegenheid om af en toe zijn zegje (lees klankje) te doen. Na de ronde waarin iedereen zich voorstelde aan de groep, kreeg Jan Heuvel de klank goed te pakken. Na een rondvraag, waar zich nog problemen voordeden bij een ieder, legde hij nog wat theorie uit en herinnerde ons aan enkele hausdörferbeginselen. Toch vreemd: je hebt het gevoel dat je sommige dingen al tien keer gehoord heb, maar telkens gaat er toch weer een ander belletje rinkelen bij deze uitleg. Gedurende de dag was er ook ruimte voor twee ex-cursisten om een workshop te geven. De een ging over Neuro Linguïstisch Programmeren en de ander over assertiviteit. Naast het feit dat dit niet de makkelijkste onderwerpen zijn om een presentatie over te geven, was het ook nog eens een uitdaging voor de ex-cursisten om langdurig voor een groep te gaan staan praten! Ga er maar eens aan staan. Petje af! Bovendien heb ik de workshops als zeer interessant en leerzaam ervaren. De middag stond in het teken van het geven van voorlichting. Klaarblijkelijk was onze bijeenkomst ook bij het publiek bekend. Een aantal belangstellenden, waaronder natuurlijk ook stotteraars kwamen op de voorlichtingsmiddag af. Een ideale kans voor een aantal cursisten om voor een grote groep te praten en voorlichting te geven. Hier werd dan ook door een aantal dankbaar gebruik van gemaakt. Het werd een heel speciale middag die ik niet gauw zal vergeten. Zowel stotteraars als niet-stotteraars deden mee aan dezelfde oefeningen Er ontstond een bijzonder en openhartig contact tussen ex-cursisten en belangstellenden. Ook werd er gesproken over het beeld dat niet-stotteraars over stotteraars hebben. Stotteraars blijken over het algemeen toch echt een te zwartgallig beeld hiervan te hebben. Door het gewoon rechtstreeks te vragen hoe er gedacht wordt in bepaalde situaties over een stotteraar, wordt getracht dit negatieve zelfbeeld wat te doen vervagen. Dit was slechts een voorbeeld van een van de vele aandachtspunten die middag. Nogmaals een heel aparte ervaring. Al met al was het een leerzame dag. Tegen het einde begonnen de mensen wel wat moe te raken. Warm weer en een hoop mensen langdurig in een klein zaaltje bijeengepakt. Dit herinnerde me echter wel weer aan de uitspraak dat werken aan het opheffen van je stotterprobleem topsport is. Al met al dus een dagje lekker gesport in Soest. In elk geval was het TOP! Lennart Koning 2

3 Hausdörfer verlegt zijn grenzen Eind 2002 berichtte ik in de Nieuwsbrief over het tweede Hausdörfer-Natuurmethode consensuscongres (Daun, juli 2002), waarin werd besloten om Hausdörfer los te koppelen van de Natuurmethode. Hoewel sommigen de Natuurmethode aanvankelijk nog zagen als een verder ontwikkelde Hausdörfer-methode, bleken de beide benaderingen bij nader inzien te weinig gemeen te hebben om te kunnen worden samengevoegd. Sindsdien hebben de ontwikkelingen rondom Hausdörfer niet stilgestaan. Hausdörfer herontdekt binnen de Duitse zelfhulp Hausdörfer leeft al jarenlang sterk binnen de Duitse zelfhulp. Sinds aanvang 2001 word ik regelmatig uitgenodigd om Hausdörfer-zelfhulpactiviteiten te leiden onder de vlag van de Duitse zelfhulpvereniging voor stotteraars. Voorbeelden hiervan zijn de jaarlijks in mei terugkerende Hausdörfer-week op het prachtige Duitse eiland Sylt en het Hausdörfer-zelfhulpweekend in Dortmund, dat in 2004 voor de tweede keer wordt georganiseerd. Daarnaast nodigen zelfhulpgroepen (o.a. Münster, Bonn, Keulen en Berlijn) mij in toenemende mate uit om iets te komen vertellen over Natuurlijk Spreken volgens Hausdörfer in Nederland en in de periodiek van de Duitse zelfhulpvereniging Der Kieselstein verschijnen regelmatig artikelen over Hausdörfer. Al met al lijkt het erop, dat de Duitse zelfhulp Hausdörfer aan het herontdekken is of - beter gezegd, dat men nu steeds meer gaat beseffen, hoe Hausdörfer het werkelijk heeft bedoeld. Arno Markmann schreef hierover een artikel, dat te vinden is op Hierin beschrijft hij, hoe velen (waaronder hijzelf) de Hausdörfer-methode vele jaren lang beschouwden als een zingende manier van spreken met overdreven lang geïntoneerde klanken, terwijl de werkelijke boodschap van Hausdörfer nauwelijks tot iemand was doorgedrongen. Hausdörfer in Oostenrijk Niet alleen in Duitsland, maar ook in Oostenrijk is de belangstelling voor Hausdörfer gewekt. In de periodiek van de Oostenrijkse zelfhulpvereniging ÖSIS (Östereichische Selbsthilfe- Initiative Stottern), genaamd Dialog, verscheen het hierboven genoemde artikel van Markmann. Daarnaast werd het boek Door de nacht, naar het licht besproken en er werd aandacht besteed aan de brochure Van spreekangst en stotteren naar natuurlijk spreken, die wordt gebruikt als naslagwerk voor de INS-basiscursussen. Deze is nu vertaald in het Duits en zelfs verkrijgbaar via ÖSIS. Hausdörfer als therapie Ondanks de veelvuldig plaatsvindende Hausdörfer-zelfhulpactiviteiten in Duitsland, werden de inzichten van Hausdörfer tot op heden hier nog niet uitgedragen als therapie. Wel organiseerde Instituut Natuurlijk Spreken (INS) in oktober 1997 een basiscursus in Bestwig, maar tot een echte doorbraak was het nog niet gekomen. Nu lijkt de tijd rijp: anders dan in Nederland, waar de Hausdörfer-zelfhulpactiviteiten zijn voortgekomen uit de therapie, lijken zich de ontwikkelingen in Duitsland in de omgekeerde volgorde te voltrekken. De goed geoliede zelfhulp zorgt voor een snel groeiende belangstelling voor de therapie. Dat heeft o.a. geleid tot een basiscursus in Karlsruhe in februari van dit jaar. Deze vond plaats op initiatief van Arno Markmann en werd in samenwerking INS georganiseerd onder de vlag van het Landesverband Baden Württemberg. Institut für Natürliches Sprechen Om de Duitstalige basiscursussen in goede banen te leiden, zijn er plannen voor een Duits Institut für Natürliches Sprechen, dat nauw zal samenwerken met INS, zodat we van elkaars ervaringen kunnen leren. In dit kader zal ook de nu reeds bestaande Duitse website binnenkort in hetzelfde jasje (huisje) worden gestoken als de Nederlandse site. Het een en ander brengt met zich mee, dat er in de toekomst waarschijnlijk nieuwe Hausdörfer-therapeuten nodig zullen zijn. Het spreekt voor zich dat ex-stotteraars, die natuurlijk hebben leren spreken door de inzichten van Hausdörfer, hiervoor de meest geschikte kandidaten zijn! Er staat dus het een en ander op stapel en jullie horen er vast nog wel meer van via één van de volgende Nieuwsbrieven! Misschien vind je het zelfs wel leuk om zelf eens deel te nemen aan één van de Duitse Hausdörfer-zelfhulpactiviteiten? Klanksturen in het Duits een mooie manier om je Duits te perfectioneren! Jan Heuvel (INS) De mensen achter de schermen Het bestuur van de Stichting Natuurlijk Spreken wordt ondersteund door een aantal mensen die helpen met de website en de nieuwsbrief. In deze nieuwsbrief stellen we deze mensen graag aan je voor. Allen hebben ze de basiscursus bij Instituut Natuurlijk Spreken gevolgd en zijn zo in aanraking met de stichting gekomen. Ten eerste een oude bekende: Jolanda de Vries. Jolanda heeft jarenlang als bestuurslid voorlichting in het bestuur van de stichting gezeten. In die tijd heeft zij onder andere de nieuwsbrief verzorgd. Met ingang van dit jaar heeft ze echter een stapje teruggedaan en is uit het bestuur getreden om meer tijd voor haar studie te hebben. Jolanda woont in Huizen en is werkzaam bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en doet naast haar werk een studie Engels. Voor de stichting heeft Jolanda, samen met haar vriend, de website www. opgezet. Een bezoekje aan deze site is zeker de moeite waard. Ook verzorgt zij het beheer van de site. Een tweetal personen ondersteunt ons bij het opstellen en verzenden van de nieuwsbrief. Norma van Doorn verzorgt de layout van de nieuwsbrief. Je hebt vast wel gezien dat er sinds de vorige nieuwsbrief het een en ander is veranderd aan de nieuwsbrief! Norma woont in Vinkeveen en is in haar dagelijks leven werkzaam als freelance-dtp er (desktop publisher). Naast de Stichting Natuurlijk Spreken ondersteunt zij ook Stichting Papoea. Sjoerd Hiemstra verzorgt het kopiëren van de nieuwsbrieven en de verzending ervan naar alle donateurs. Sjoerd woont in Heerenveen, is als dtp er werkzaam bij een drukkerij en regelt de verzending van grote hoeveelheden post. Je begrijpt dat wij niet zonder de ondersteuning van deze mensen kunnen. Via deze weg bedanken wij hun ook voor de inzet voor de stichting! Bestuur Stichting Natuurlijk Spreken 3

4 Waarom donateur zijn? Hoe groot de achterban van de Stichting Natuurlijk Spreken is, kan worden afgemeten aan het aantal donateurs. Een grote achterban is niet alleen van belang voor het functioneren en voortbestaan van de stichting, maar ook voor het voortbestaan van Hausdörfer als antwoord op het stotteren. Niet alleen het voortbestaan is belangrijk, maar we willen graag méér bereiken, namelijk dat Hausdörfer het plaatsje krijgt, dat zij verdient tussen de andere therapieën. Nog steeds staan de opvattingen van Hausdörfer haaks op de opvattingen, die reguliere therapeuten en wetenschappers hebben met betrekking tot stotteren. Daardoor komen stotteraars vaak pas na velerlei omzwervingen en vaak als een van de laatste mogelijkheden met Hausdörfer in aanraking. Dat is jammer, want het zou andersom moeten zijn. Hausdörfer heeft namelijk veel te bieden. Uit enquêteonderzoek blijkt, dat de overgrote meerderheid van alle cursisten het niet meer nodig vindt om na de basiscursus nog voor een andere therapie met betrekking tot stotteren te kiezen. Dit komt doordat zij veel baat hebben gehad bij de basiscursus en een goed inzicht hebben gekregen in zowel stotteren als in natuurlijk spreken. In de tijd van Oscar Hausdörfer speelde precies hetzelfde probleem. Dat heeft er toen toe geleid, dat deze efficiënte aanpak na de dood van Hausdörfer jarenlang in vergetelheid is geraakt. Dat willen wij niet nog eens laten gebeuren. Met jouw donateurschap geef je aan, dat je baat hebt gehad en/of misschien nog steeds baat hebt bij de inzichten van Hausdörfer en dat je graag wilt, dat andere stotteraars daarvan ook in de toekomst kunnen profiteren. Daarom is het van groot belang, dat jij de stichting ondersteunt door donateur te zijn. Nu, maar ook in de toekomst! Het gaat daarbij niet om de hoogte van je bijdrage, ook al worden tegenwoordig steeds meer subsidiekranen dichtgedraaid. Het gaat veel meer om een teken van jouw solidariteit. Daarom nemen we je graag op in ons donateurbestand en we houden je er graag in, ook al is je financiële bijdrage nog zo klein Mede namens het bestuur van SNS, Jan Heuvel Zelfhulpweekend Vorstenbosch In het weekend van 21 tot en met 23 november was er een zelfhulpweekend in Vorstenbosch, georganiseerd door Theo Van Lith en Fred Coolbergen. In Vorstenbosch zaten we in een zeer mooie locatie gelegen in een het prachtige landschap van Noord Brabant. Op de vrijdagavond was het kennis maken met de kandidaten en bij kletsen met oude bekenden. Op de zaterdag waren er een aantal workshops, waaronder yoga en in de middag was er een informatiemiddag waarbij het bezoekersaantal vrij hoog lag. Na een wandeling in de avond was het tijd voor de gezellige bonte avond, waarbij er spelletjes werden gespeeld en er een hapje en een drankje werd genuttigd. Op de zondagmorgen stonden er nog een paar workshops op het programma en werd het weekend afgesloten door een lunch en was het weekend al weer ten einde en konden we terug kijken op een gezellig en zeer geslaagd weekend. Marcel Springelkamp Verzoek aan alle donateurs Bij de nieuwsbrief van juni zat een acceptgiro voor de donatie van Helaas hebben we nog veel donaties niet ontvangen. De hoogte van de bijdrage is vrij. De donaties zijn echter wel noodzakelijk om als stichting voort te kunnen blijven bestaan. Maak daarom, voor zover je dat nog niet hebt gedaan, je donatie snel over. Gegevens staan achterin de nieuwsbrief. DOOR DE NACHT NAAR HET LICHT DOOR OSCAR HAUSDÖRFER Het boek is verkrijgbaar bij Stichting Natuurlijk Spreken (SNS) door 17,50 + 2,50 over te maken op girorekening t.n.v. penningmeester Stichting Natuurlijk Spreken, Heklanden 63, 9407 PLAssen, o.v.v. boek. Wanneer je 25 of meer overmaakt, ontvang je het boek en ben je meteen donateur van de Stichting Natuurlijk spreken. Nadat het bedrag is bijgeschreven op de rekening van de stichting, wordt het boek verstuurd. 4

5 Ervaringsbericht Benny IJsselstijn Hallo, mijn naam is Benny IJsselstijn, ik ben 34 jaar oud. Graag wil ik mijn ervaringsbericht over de Hausdörfer-methode vertellen. Zelf vind ik mijzelf geen erge stotteraar en ondanks dat ik soms veel stotter(de) heeft het mijn leven nooit bepaald. Ik heb twee keer de basisweekenden gedaan. De eerste keer was in mei 1995 en de tweede keer was in maart Ik wilde de methode weer oppakken omdat ik na diversen andere therapieën (Pauw, Del Ferro en Logopedie) het gevoel had, dat ik toch iets aan mijn spreken wilde doen (meer controle hebben over mijn spreken) en dat de Hausdorfer-methode voor mij toch het juiste en natuurlijkste aanvoelde. Het resultaat van de Hausdorfer-methode in 1995 was een stuk minder dan het resultaat nu. Ik heb daar met Jan Heuvel over gesproken, maar naar mijn mening was de reden, dat toen erg de nadruk werd gelegd op het sturen van de klanken met het gehoor. Nu ligt de nadruk op het ik-kan gevoel (wat het gevolg is van het bewust sturen van de klanken). Het ik-kan gevoel geeft mij de spreekrust. Verder zijn diversen punten en inzichten veranderd (zie het laatste cursusboekje). Maar de theorie is ondanks de ouderdom nog springlevend. Met de recente Idols winnaar in Engeland helemaal. Deze jongen (Gareth Gates) kan heel mooi zingen (klanken sturen), maar als hij gaat praten maakt hij de tekst belangrijker dan de klanken en gaat hij erg stotteren. Tevens vind ik de drie terugkomdagen zeer prettig om toch weer even de puntjes op de i te zetten door o.a. ervaringen uit te wisselen. Zelf ben ik nog niet helemaal 100 % tevreden, maar de laatste basisweekend is pas een half jaar geleden en ik heb al veel meer spreekrust dan voorheen. Verder zie ik het positief in om alles stukje bij beetje op zijn plaats te zetten en mijn doel is om gewoon te spreken, zoals een niet-stotteraar en dus te allen tijde met 100% spreekrust. En dat ik mijzelf ook niet opwind indien ik een stottertje tegenkom (doet een niet -stotteraar ook niet). Tevens ben ik benieuwd hoe het gaat met de mensen die ook jaren terug de cursus hebben gedaan en die net zoals ik weer teruggevallen zijn. Het kan zeer nuttig zijn om net zoals ik heb gedaan, weer de Hausdorfer-methode met de nieuwe inzichten op te pakken. Succes ermee. Benny, Benny.ijsselstijn@planet.nl Ervaringsbericht Marcel Luyten Ik ben Marcel Luyten, 48 jaar en stotter al 40 jaar. Mijn hele leven is altijd afgestemd geweest op het stotteren. Duizenden situaties heb ik ontweken, liever neen antwoorden dan ja om van de vraag af te zijn. Door de jaren heen heb ik ook van alles gedaan om van mijn stotteren af te komen. In 1994 heb ik een cursus gevolgd, die mijns inziens het dichtst bij de genezing gelegen is: de Hausdörfer-therapie. Na twee opeenvolgende weekenden wist ik dat dit het was! In de tijd tussen april 1994 en maart 2003 heb ik ook aan verschillende Hausdörfer-zelfhulpweekenden deelgenomen en was ik tevens om de twee weken bezig met zelfhulp, die we in Limburg (Hasselt) hadden opgebouwd. Nu zou men zeggen, door zoveel bezig te zijn met het stotteren, dat je er vanaf zou geraken, maar ik kwam niet veel verder. Dit, omdat ik mijns inziens niet goed begrepen had waar het eigenlijk om gaat. Namelijk de rust en het gevoel, aan deze twee zaken moeten we werken. Deze twee punten met moed en geduld kun je leren bij de Hausdörfer-methode. Mijn ervaring zegt dat de stotteraar moet volhouden aan de rust te werken, ook al val je duizend maal, probeer die rust op te zoeken. Oefening baart kunst! Groetjes, Marcel Troost voor alle stotteraars: Goed leren zwijgen is moeilijker dan goed leren spreken (Confucius) 5

6 Hausdörfer-zelfhulpgroepen NEDERLAND Almelo: Theo Sas (057) , Nieenhof 20, 8111 CA Heeten Amsterdam: Maarten Jurrjens (0251) , Belle van Zuylenlaan 12, 1902 PM Castrium, Assen; Ellen Jager (0592) , Telglanden 14, 9407 JK Assen, Eindhoven: Frits Schalij (040) , Gestelsestraat 58, 5615 LG Eindhoven, Friesland: Rene Haayes (0513) , Korenbeursweg 228, 8442 DJ Heerenveen, Leiden: Paul Blijboom (020) , Roerstraat 84 III, 1078 LS Amsterdam, Nijmegen: Martijn Hoeke (024) , Prof. Huijbersstraat 67, 6524 NR Nijmegen, Roosendaal: Ellen van Zimmeren, (0165) , Boutenslaan 2, 4707 NC Roosendaal, Rotterdam: Lennart Koning (06) , Schiebroekseweg 6, Bergschenhoek, Utrecht: Jeroen Neele (0346) , Zwanenkamp 1205, 3607 NT Maarssen, Winterswijk: Dennie Grotenhuis (0544) , Mars 2, 7131 HH Lichtenvoorde, BELGIË Gent: Martine de Vloed (09) , Peter Benoitlaan 44, 9050 Gentbrugge, Kortrijk: Marc Vereyk (051) , Meiboomstraat 73, 8750 Zwevezele, Nieuwe zelfhulpgroep in Rotterdam Data zelfhulpweekenden Jan/feb 2004: locatie nog onbekend April 2004: locatie omgeving Utrecht Eind 2004: locatie omgeving Groningen 6 WEBSITES Heb je onze website al eens bezocht? Het is zeker de moeite waard: spreken.nl Ook de website van Instituut Natuurlijk Spreken is onlangs weer vernieuwd. Alles over natuurlijk spreken vind je op deze site: Bij deze wil ik van de gelegenheid gebruik maken om mijzelf voor te stellen en jou, indien je stottert, een voorstel te doen. Mijn naam is Lennart Koning en ik heb in het voorjaar van 2003 de Hausdörfer-therapie gevolgd om van mijn stotteren af te komen. Dit na eerst een aantal andere therapieën te hebben doorlopen. In tegenstelling tot de andere therapieën had voor mij de Hausdörfer-methode wél het gewenste en blijvende resultaat. Ik ben hier zo tevreden over, dat ik momenteel bezig ben met het oprichten van een zelfhulpgroep voor stotteraars en/of ex-cursisten van Hausdörfer. Ik zou graag met hen ervaringen over het stotteren willen delen en wellicht een ieder kunnen voorzien van enkele tips of handvatten. Het is in elk geval prettig om met een groepje bij elkaar te zijn en over het stotteren te praten. Er blijkt voldoende interesse binnen de regio Rotterdam te zijn om een zelfhulpgroep te starten. Ik verwacht dat de eerste ontmoeting begin december zal plaatsvinden. Mocht je interesse hebben om één van de avonden bij te wonen, mail dan naar: Lennart@student.eur.nl of bel mij op maandagavond of woensdagavond Maar helaas, vol=vol dus wees er snel bij. Lennart Koning COLOFON NIEUWSBRIEF De nieuwsbrief verschijnt tweemaal per jaar (juni en december) en wordt aan alledonateurs van Stichting Natuurlijk Spreken toegezonden. Redactie: Marc Muntjewerff voorlichting@ Layout: Norma van Doorn normavandoorn@wxs.nl Drukwerk en verzending: Sjoerd Hiemstra Oplage: 300 BESTUUR VAN DE STICHTING Voorzitter: Lilian Briggeman Tel.: (024) voorzitter@ Secretaris: Frits Rietveld Diedenweg CPWageningen (0317) secretaris@ Penningmeester: Lucas Loopers Heklanden PLAssen Tel./fax: (0592) penningmeester@ Bestuurslid zelfhulpgroepen René Hooijman tel: (0487) zelfhulpgroepen@ Bestuurslid zelfhulpweekenden Marcel Springelkamp tel: (06) zelfhulpweekenden@ Bestuurslid p.r. Marc Muntjewerff tel.: (026) voorlichting@ WEBSITE www. Girorekening t.n.v. Stichting Natuurlijk Spreken Heklanden PL Assen