Auto en Fiscus Auto en Fiscus De 100 meest gestelde vragen. Auto en Fiscus 2012

Transcriptie

1 De fiscale wetgeving rond de automobiliteit in Nederland is voortdurend in beweging. De afbouw van de BPM, kortingen op basis van milieudifferentiatie op BPM en Motorrijtuigenbelasting, de verschillende bijtellingstarieven voor privégebruik van de auto van de zaak; u moet er als ondernemer in de branche voldoende over weten om uw klant goed te adviseren. Ook de talloze fiscale regels waar u als ondernemer mee te maken krijgt, wijzigen geregeld. Hoe verloopt bijvoorbeeld de BTW-heffing bij de margeregeling? Wanneer geldt de BPM-vrijstelling voor de ondernemer? Hoe werkt de investeringsaftrek? En hoe zit het met de regels omtrent de auto van de zaak? Kent u de belastingregels goed, dan voorkomt u onnodige financiële risico s en kunt u bovendien zelf financieel voordeel behalen. De jaarlijkse uitgave Auto en Fiscus van BOVAG en AMD Automotive Fiscalisten geeft een heldere en praktische uitleg over de fiscale regelgeving in Nederland. De honderd meest gestelde vragen en hun antwoorden, mogen niet ontbreken in uw boekenkast. Auto en Fiscus 2012 Auto en Fiscus 2012 Auto en Fiscus 2012 BOVAG Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik, T , I De 100 meest gestelde vragen

2 AUTO & FISCUS De 100 meestgestelde vragen over uw auto en de fiscus - editie een uitgave van BOVAG in samenwerking met AMD automotive fiscalisten

3 Disclaimer / copyright Hoewel aan het samenstellen van de inhoud van dit boek de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteurs noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor het gebruik van de in dit boek opgenomen informatie zonder uitdrukkelijke betrokkenheid van de auteurs bij advisering in het concrete geval en staan zij niet in voor afwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden. Alle namen die in de voorbeelden in dit boek zijn gebruikt, zijn ontsproten aan de fantasie van de auteurs. Elke gelijkenis met bestaande personen of ondernemingen berust dan ook op louter toeval. Januari Copyright van deze uitgave berust bij AMD automotive fiscalisten B.V.. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. 2

4 Voorwoord BOVAG maakt zich hard voor een goed ondernemersklimaat in de automotive branche. Niemand wil immers belemmerd worden door regelmatig veranderende regels in de fiscale wetgeving. Met succes is er in 2011 een lobby gevoerd om meer tijd te krijgen tussen de aankondiging en de ingangsdata van wijzigingen in het belastingstelsel. Dankzij de lobbyisten van BOVAG weten we nu ruim van te voren wanneer er iets gaat veranderen zodat ondernemers daar tijdig hun activiteiten op kunnen aanpassen. De overheid toont zich hierin nu als een betrouwbare partner. Ook het terugdringen van administratieve lasten staat hoog op de prioriteitenlijst van onze lobbyisten. Ze boekten ook op dat gebied in 2011 succes met de vereenvoudiging van de btw-correctie op het privégebruik van een auto van de zaak. Het vooruitzicht van een berg extra papierwerk blijft de ondernemer nu bespaard. Auto & Fiscus 2012 bundelt alle fiscale regels voor de automotive ondernemer en zijn klant. Wat zijn bijvoorbeeld de CO2-normen voor de bijtellingscategorieën? Welke overgangsregeling geldt bij de aanscherping daarvan? Op welke auto s kan de ondernemer versneld afschrijven? En hoe zit het met de regels omtrent de bestelauto van de zaak? Als bijlagen hebben wij de per 2012 fors uitgebreide wettekst van de bijtelling auto van de zaak bijgevoegd. Daarnaast ook de tekst van de BPM-vrijstelling voor ondernemers. Een derde bijlage betreft een overzichtelijk schema van de overgangsregeling van de bijtelling. Deze uitgave is met uiterste zorg samengesteld door BOVAG en de belastingadviseurs van AMD automotive fiscalisten. Vragen die zij in hun dagelijkse praktijk krijgen, worden in dit boekje beantwoord. Dit is gebaseerd op de wetgeving en jurisprudentie per 1 januari Wij brengen u met deze uitgave op de hoogte van de belangrijkste fiscale regels en wijzigingen per 2012 met betrekking tot de auto en de fiscus en vertrouwen op de praktische toepasbaarheid voor uw dagelijkse praktijk! Bunnik, januari 2012 BOVAG 3

5 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inhoudsopgave 4 Inhoudsopgave van de behandelde vragen 5 I. Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting (algemeen) 9 II. Inkomsten- en loonbelasting: bijtelling 23 III. Omzetbelasting / BTW 54 IV. Belasting van personenauto s en motorrijwielen (BPM) 66 V. Motorrijtuigenbelasting (MRB) 87 VI. Leasing 96 Onderwerpenregister 101 Bijlage 1 wettekst bijtelling loonbelasting 106 Bijlage 2 wettekst BPM-vrijstelling ondernemers 113 Bijlage 3 Stroomschema bijtelling 115 4

6 Inhoudsopgave van de behandelde vragen I. Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting (algemeen) 1. Op welke auto s krijg ik investeringsaftrek? 2. Wat doe ik met investeringsaftrek rondom de jaarwisseling? 3. Waarop krijg ik energie-investeringsaftrek? 4. Wat is de milieu-investeringsaftrek? 5. Hoe snel mag ik een auto afschrijven? 6. Hoe werkt de willekeurige afschrijving en wat is mijn voordeel? 7. Van welke faciliteiten kan ik als startende ondernemer gebruik maken? 8. Wat wordt verstaan onder boekwinst? 9. Wanneer wordt er afgerekend over boekwinst? 10. Kan ik de boekwinst meenemen naar een nieuwe auto? 11. Kan ik de boekwinst ook gebruiken voor andere investeringen? II. Inkomsten- en loonbelasting: bijtelling 12. Wie heeft een bijtelling? 13. Hoe hoog is de bijtelling dit jaar? 14. Voor welke auto s geldt de lagere bijtelling? 15. Welke overgangsregeling geldt er voor de bijtelling? 16. Over welk bedrag wordt de bijtelling berekend? 17. Hoe verloopt de inhouding van de belasting over de bijtelling? 18. Krijg je een bijtelling voor een bestelauto? 19. Wanneer is een bestelauto (vrijwel) uitsluitend geschikt voor goederenvervoer? 20. Is de vergoeding voor privégebruik aftrekbaar? 21. Kan ik de bijtelling voorkomen? 22. Hoe dient een sluitende kilometeradministratie er uit te zien? 23. Is voor bestelauto s nog steeds een rittenregistratie nodig? 24. Wat is een verklaring geen privégebruik auto? 25. Is woon-werkverkeer privé of zakelijk? 26. Moet een autoverkoper voor de bijtelling exact bijhouden in welke auto s hij heeft gereden? 27. Wat gebeurt er met de bijtelling als de autoverkoper een vaste auto heeft? 28. Hoe werkt de bijtelling als een ondernemer een auto van de zaak heeft? 29. Welke autokosten komen in aftrek als de auto tot het privévermogen van de ondernemer behoort? 5

7 30. Wat is voordeliger: een auto van de zaak of een privéauto? 31. Hoe hoog wordt de bijtelling als niet het hele jaar in een auto van de zaak is gereden? 32. Hoe hoog is de bijtelling als ik alleen in de vakantie met de auto rijd? 33. Heb ik de bijtelling tijdens vliegtuigvakanties? 34. Ik gebruik mijn auto ook voor andere werkzaamheden. Wat betekent dat voor mijn bijtelling? 35. Ik gebruik een wachtdienstauto. Hoe zit het met mijn kilometers? 36. Is carpoolen voordelig? 37. Kan de werkgever een vergoeding geven als ik met een privéauto naar het werk ga? 38. Tijdens mijn werk heb ik een verkeersboete gekregen. Kan de werkgever deze onbelast vergoeden? 39. Wat verandert er onder de nieuwe werkkostenregeling aan het vergoeden van parkeerkosten? 40. Wat gebeurt er als ik per fiets, op de motor of per taxi naar mijn werk ga? III. Omzetbelasting / BTW 41. Mag een ondernemer alle BTW op de autokosten aftrekken? 42. Geldt de aftrek van BTW ook voor het hele privégebruik van de auto van de zaak? 43. Geldt het woon-werkverkeer als zakelijke kilometers? 44. Geldt de correctie voor het privégebruik voor een onbeperkt aantal jaren? 45. Kan ik als ondernemer mijn auto voor de BTW tot mijn privévermogen rekenen? 46. Geldt de bijzondere regeling voor bestelauto s nog? 47. Moet er BTW worden berekend over een eigen bijdrage van het personeel? 48. Kan ik BTW aftrekken over de kilometervergoeding die ik aan mijn personeel betaal? 49. Hoe verloopt de BTW-heffing zonder toepassing van de margeregeling? 50. Hoe verloopt de BTW-heffing bij de margeregeling? 51. Ben ik als verkoper verplicht de margeregeling toe te passen? 52. Moet ik BTW berekenen op de verkoop van een auto aan een buitenlandse afnemer? 53. Hoe kan ik de BTW-druk op mijn lease-auto verminderen? 6

8 IV. Belasting van personenauto s en motorrijwielen (BPM) 54. Wat is BPM precies? 55. Op welke auto s wordt BPM geheven? 56. Hoe hoog is het BPM-tarief voor personenauto s in 2012? 57. Hoe hoog is het BPM-tarief voor bestelauto s in 2012? 58. Hoe snel wordt de BPM afgebouwd? 59. Geldt de roetfilterregeling nog? 60. Welk effect heeft het energielabel? 61. Wanneer tellen opties en accessoires mee voor de BPM? 62. Op welk moment is er BPM verschuldigd? 63. Wanneer geldt de BPM-vrijstelling voor ondernemers? 64. Heeft de overheid recht op BPM-vrijstelling bij de aanschaf van een nieuwe bestelauto? 65. Zijn er consequenties als ik na de aanschaf van een nieuwe bestelauto niet meer aan de voorwaarden voldoe? 66. Welk formulier moet ik gebruiken voor de doorschuifregeling? 67. Is BPM verschuldigd bij export, diefstal of sloop van een bestelauto? 68. Hoe worden rolstoelgebruikers gecompenseerd voor de BPM? 69. Bij verkoop wordt er gesproken over rest-bpm. Wat is dat? 70. Is er BPM verschuldigd bij wijziging van de tenaamstelling of aanpassing van de auto? 71. Welke auto s komen in aanmerking voor een vrijstelling? 72. Ik werk in het buitenland. Mag ik een auto met buitenlands kenteken gebruiken? 73. Ik heb een eigen zaak in het buitenland. Geldt er voor mijn buitenlandse auto een BPM-vrijstelling? 74. Ik ben toch geen BPM verschuldigd over een buitenlandse huurauto? 75. en ik bij immigratie BPM verschuldigd over mijn auto? 76. Krijg ik bij export of bij emigratie een deel van mijn BPM terug? 77. Welke tegemoetkoming geldt er voor bijzondere voertuigen? 78. Hoe werkt de taxiregeling? 79. Geldt de taxiregeling ook bij leasing? 80. Kan ik BPM terugvragen bij sloop of total loss van mijn personenauto? V. Motorrijtuigenbelasting (MRB) 81. Wanneer moet er motorrijtuigenbelasting betaald worden? 82. Maakt het wat uit of ik een geel of een grijs kenteken heb? 7

9 83. Tot wanneer blijft het nihil-tarief gelden voor mijn zeer zuinige auto? 84. Zijn er ook auto s waarvoor een bijzonder tarief of vrijstelling geldt? 85. Wat betaal ik voor een elektrische auto? 86. Ik heb een gasinstallatie ingebouwd. Klopt het dat ik nu meer ga betalen? 87. Ik heb mijn grijs kentekenauto omgebouwd tot geel kenteken. Wat nu? 88. Mijn auto is 15 jaar oud. Moet ik nog steeds MRB betalen? 89. Moet ik motorrijtuigenbelasting betalen over mijn caravan en aanhangwagen? 90. Ik koop mijn gebruikte auto bij een particulier. Hoe zit het dan met de MRB? 91. Voor mijn werk ga ik naar het buitenland. Hoef ik dan geen MRB meer te betalen? 92. Ik ga mijn auto uitvoeren. Krijg ik dan de MRB terug? 93. Ik laat mijn auto slopen. Krijg ik de MRB dan terug? 94. Ik ga mijn auto verkopen. Krijg ik nu nog MRB terug? VI. Leasing 95. Wat is financial lease? 96. Wat is operational lease? 97. Wanneer kun je investeringsaftrek claimen bij lease? 98. Heb ik wel recht op BPM-teruggave bij een geleaste bestelauto? 99. Wat heeft de voorkeur: kopen of leasen? 100. Hoe wordt de BTW berekend bij leasing? 8

10 I. Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting Inleiding In dit hoofdstuk vindt u de vragen en antwoorden die gaan over de inzet van een personen- of bestelauto door een onderneming. Allereerst komt de afschrijving op de auto aan de orde, zowel voor ondernemingen die al meerdere jaren bestaan, als voor startende ondernemers. Ook wordt ingegaan op de investeringsaftrek (inclusief de uitbreiding tot zeer zuinige personenauto s) en regelingen voor milieuvriendelijke investeringen. Met de willekeurige afschrijving voor zeer zuinige auto s of elektrische auto s kan een liquiditeits- en rentevoordeel worden behaald. Voorbeelden laten zien wat het effect is van het verschuiven van investeringsverplichtingen over de kalenderjaargrens heen. Bij inruil en verkoop van de auto kan tenslotte een boekwinst ontstaan. In dit hoofdstuk worden tips gegevens hoe afrekening over die boekwinst kan worden voorkomen. 1. Op welke auto s krijg ik investeringsaftrek? Investeringsaftrek is een extra aftrekpost die een ondernemer krijgt indien hij per jaar meer dan in bedrijfsmiddelen investeert. Er gelden eisen voor de hoogte van de afzonderlijke investeringen: de ondergrens is gesteld op 450. Onder dat bedrag krijgt u geen investeringsaftrek. Wel mag u dan die kosten in één keer van uw winst aftrekken. Deze extra aftrek staat los van de boekwaarde van het bedrijfsmiddel en het bedrag van de afschrijving en beïnvloedt deze dus niet. De bovengrens is in 2010 fors verruimd en ligt in 2012 bij Bij een totaal investeringsbedrag per jaar boven geldt er geen investeringsaftrek meer. 9

11 De investeringsaftrek bedraagt in 2012: Investering Meer dan Maar niet meer dan Aftrek % minus 7,56% (investeringstotaal minus ) Voor de automotive zijn de belangrijkste bijzonderheden: Op auto s met geel kenteken met een CO 2 -uitstoot boven 95 gram/km (diesel) resp. 110 gram/km (benzine) en die niet bestemd zijn voor het beroepsvervoer krijgt u geen investeringsaftrek. Op zeer zuinige personenauto s tot en met bovengenoemde CO 2 -grenzen is vanaf 2010 wèl investeringsaftrek van toepassing. Er geldt geen investeringsaftrek voor auto s die worden verhuurd aan derden. Naast deze investeringsaftrek kan ook de energie-investeringsaftrek en de milieu-investeringsaftrek van toepassing zijn. Als de bedrijfsmiddelen worden verkocht binnen 5 jaar na het begin van het jaar waarin de aanschaf heeft plaatsgevonden, wordt de investeringsaftrek gedeeltelijk ongedaan gemaakt. Dit gebeurt door het aangeven van een desinvesteringsbijtelling ter grootte van het percentage dat destijds als investeringsaftrek is geclaimd, vermenigvuldigd met de verkoopprijs. Verwijzing Investeringsaftrek bij leasing vraag 97 Voorbeeld 1 Ondernemer Dick schaft 3 bestelauto s aan à Met zijn winst valt hij in de 42%-schijf van de inkomstenbelasting. Zijn investeringsaftrek Zijn netto voordeel * 42% =

12 Voorbeeld 2 Onderneemster Minie schaft 3 identieke bestelauto s aan à Ook investeert zij dit jaar in een pand à Haar investeringsaftrek (3 * ) * 0% = 0 Haar netto voordeel 0 * 42% = 0 2. Wat doe ik met investeringsaftrek rondom de jaarwisseling? Het percentage investeringsaftrek is afhankelijk van het totale investeringsbedrag in een bepaald jaar. Als er dit jaar al veel investeringen zijn geweest, kan het zinvol zijn de investering uit te stellen tot volgend jaar. Als verwacht wordt dat er volgend jaar veel geïnvesteerd zal worden, kan een deel van de investeringen juist beter naar voren gehaald worden. Hierdoor kunnen de aftrekpercentages van de investeringsaftrek optimaal benut worden. Voor het bepalen van het percentage investeringsaftrek is van belang: de datum van het aangaan van de verplichtingen: het tekenen van de order c.q. de opdrachtbevestiging. U kunt de aftrekpost nog in hetzelfde jaar te gelde maken: als het bedrijfsmiddel in dat jaar in gebruik wordt genomen; of voor zover er een aanbetaling heeft plaatsgevonden. De aanbetaling kan voor de ondernemer die de investering doet ook nog een ander aspect hebben: mits hem een factuur wordt uitgereikt met BTW, kan hij de BTW in dat tijdvak alvast terugvragen. De leverancier dient er daarbij wel op te letten dat hij op het moment van uitreiken van de factuur ook de BTW al moet afdragen. Voorbeeld 1 Vervroegen van investeringen Een handelsonderneming investeert in 2012 voor in diverse bedrijfsmiddelen. Voor 2013 is aanschaf van een grote machine gepland. Kostprijs De B.V. overweegt ook aanschaf van een bestelauto à in

13 Investeringsaftrek (bij ongewijzigde tabel in 2013) bij aanschaf van de bestelauto in 2013: In * 28% = In ,56% x ( ) = Totale investeringsaftrek Investeringsaftrek bij aanschaf bestelauto in 2012: In 2012 vaste aftrek tussen en = In ,56% x ( ) = Totale investeringsaftrek Netto voordeel ( ) * 25% vennootschapsbelasting = Voorbeeld 2 Uitstellen van investeringen Een bouwbedrijf investeert in 2012 reeds voor Voor 2013 zijn geen noemenswaardige investeringen gepland. Men overweegt aanschaf van een extra bestelauto ( ) eind 2012 of begin Totale investeringsaftrek in beide jaren bij aanschaf bestelauto in 2012: Totale investeringsaftrek in beide jaren bij aanschaf bestelauto in 2013: Netto voordeel * 25% = Waarop krijg ik energie-investeringsaftrek? Energie-investeringsaftrek is een extra faciliteit voor investeringen in energiezuinige bedrijfsmiddelen. Voor deze energie-investeringsaftrek (EIA) wordt jaarlijks een lijst gepubliceerd. Op de op die lijst vermelde investeringen is een energie-investeringsaftrek van 41,5% van toepassing. Wel geldt er een ondergrens van (totaalbedrag aan energie-investeringen per jaar). Voorbeelden van investeringen die in aanmerking komen voor EIA zijn: 12

14 zij-afscherming bandenspannings(regel)systeem kopschot windscherm De EIA-investeringen moeten binnen 3 maanden bij de belastingdienst worden aangemeld. Raadpleeg voor u investeert altijd de actuele EIA-lijst, te vinden op Voorbeeld Den Boer B.V. is een transportbedrijf. Zij rust haar vrachtauto s uit met zijafscherming en een kopschot windscherm. Hiermee is een bedrag gemoeid van De energie-investeringsaftrek bedraagt: Het directe belastingvoordeel bedraagt (25%): Wat is de milieu-investeringsaftrek? Milieu-investeringsaftrek (MIA) is een extra investeringsaftrek, bovenop de normale investeringsaftrek. Voor deze faciliteit wordt jaarlijks een lijst opgesteld: de zogeheten milieulijst. Op de lijst staan investeringen ter voorkoming van waterverontreiniging c.q. ter bevordering van waterbesparing, ter voorkoming van bodem- en luchtverontreiniging, ter beperking van afvalstoffen en geluidsemissies en investeringen in mobiele machines. Er is een verdeling gemaakt in een drietal categorieën: 40%, 30% en 15% aftrek (welke tarieven tijdelijk, tot 2014, zijn verlaagd tot 36%, 27% en 13,5%). Welk percentage van toepassing is, blijkt uit de milieulijst. Daarnaast blijkt uit de lijst of er wellicht ook willekeurig afgeschreven kan worden op basis van de zg. VAMIL-regeling. Voor deze fiscale faciliteit geldt een meldingsplicht (binnen 3 maanden na investering). 13

15 Voor de automotivebranche zijn met name de volgende investeringen van belang: Investering Soort regeling Nummer Bovag Erkend Duurzaam MIA E 1150 Elektrisch aangedreven voertuig VAMIL/MIA F 5070 Zeer zuinige personenauto VAMIL C 5076 Hybride aangedreven bestelauto MIA E 5078 Aardgasauto voor zakelijk vervoer VAMIL C 5079 Brandstofcelsysteem voor aandrijving van transportmiddelen Bovenstaande voorbeelden zijn ontleend aan de bij afsluiting van de kopij van dit boek geldende lijst. Raadpleeg voor investering altijd de website voor de actuele milieulijst en de concrete productomschrijvingen. VAMIL/MIA F 5050 Rijsimulator VAMIL/MIA B 1080 Waterstofafleverstation VAMIL/MIA A 2040 Oplaadpunt voor elektrische voertuigen VAMIL/MIA F 2041 Aardgasaflever- of aardgasvulpunt (op bedrijventerreinen) VAMIL/MIA B 2050 Dubbeldek trailer VAMIL/MIA F 2152 Geluidarme opbouw voor bakwagen, trekker, oplegger, aanhanger of bestelwagen VAMIL/MIA F 4161 Verwijzing Willekeurige afschrijving (VAMIL) vraag 6 5. Hoe snel mag ik een auto afschrijven? Bij aanschaf van een auto in de onderneming dient de auto voor de aanschafprijs op de balans opgenomen te worden. Deze aanschafprijs is normaliter exclusief BTW, omdat deze BTW teruggevraagd kan worden. Ook de BPM op een bestelauto wordt door ondernemers niet geactiveerd, aangezien zij vrijgesteld zijn van BPM. De investeringsaftrek is een extra aftrekpost en wordt daarom niet in mindering gebracht op deze aanschafprijs. Vervolgens moet een inschatting worden gemaakt van de vermoedelijke gebruiksduur en de restwaarde. De gebruiksduur zal sterk afhangen van het soort onderneming en de vraag hoe intensief de auto wordt gebruikt. Voor bijvoorbeeld een koeriersbedrijf zal 14

16 dat anders liggen dan voor een doorsnee ondernemer. Het verschil tussen de aanschafprijs en de restwaarde wordt vervolgens in gelijke delen verdeeld over de gebruiksduur. Het versnellen van de afschrijving door op basis van een vast percentage van de boekwaarde af te schrijven is slechts in uitzonderingssituaties toegestaan. Wel bestaan er afwijkende afschrijvingsstelsels voor bepaalde bedrijfsmiddelen of groepen ondernemers (met name milieu-investeringen en investeringen door starters). Naast bovenstaande systematiek geldt er ook een jaarlijkse bovengrens: Onder andere voor personen- en bestelauto s geldt een maximale afschrijving per jaar van 20% van de aanschafwaarde. Het nadeel van deze afschrijvingsbeperking is dat de afschrijving pas in een later jaar afgetrokken mag worden. Deze regeling kan een beperking in de afschrijving opleveren bij hoge kilometrages en lage restwaarden. Bij een normale restwaarde levert bovengenoemde 20% meestal geen beperking op. De afschrijving is door bovengenoemd systeem in alle jaren even hoog. Omdat dit niet altijd ook de bedrijfseconomische realiteit weergeeft, maken sommige bedrijven verschil tussen hun bedrijfseconomische afschrijving (afnemend percentage) en fiscale afschrijving (vast percentage). De afschrijving komt in aftrek op het belastbare resultaat van de onderneming. Een eenmanszaak, vennootschap onder firma, maatschap en commanditaire vennootschap wordt belast met inkomstenbelasting, oplopend tot 52%. B.V. s en N.V. s worden belast met vennootschapsbelasting, oplopend tot 25%. Verwijzing Willekeurige afschrijving vraag 6 Investeringsaftrek vraag 1 Aftrek BTW vraag 41 Voorbeeld Rob schaft in 2012 een bestelauto aan met een aanschafwaarde van exclusief BPM en BTW. De restwaarde wordt geschat op na afloop van de gebruiksduur van 4 jaar. 15

17 De afschrijving per jaar bedraagt dan: Aanschafprijs Restwaarde Totale afschrijving Afschrijving per jaar Rob ondervindt hierbij geen beperking van de afschrijvingsmaximering van 20% van de aanschafwaarde. Dat kan echter wèl het geval zijn bij een kortere looptijd of een lagere restwaarde, bijvoorbeeld bij een groter jaarlijks kilometrage. 6. Hoe werkt de willekeurige afschrijving en wat is mijn voordeel? Op sommige soorten investeringen mag afwijkend worden afgeschreven. Dat geldt voor milieu-investeringen en investeringen door starters. De afschrijving mag willekeurig plaatsvinden, dat wil zeggen dat u zich niet aan de normale afschrijvingsregels hoeft te houden. Het voordeel is dan een liquiditeits- en rentevoordeel: door de snellere afschrijving betaalt u in dat jaar minder belasting. Maar soms kan het ook voordelig zijn de afschrijving te verdelen over meerdere jaren. In elk van de jaren kan de afschrijving dan van de belasting in de hoogste tariefschijven afgetrokken worden. Omdat de afschrijving niet jaarlijks even hoog hoeft te zijn, kunt u er ook voor kiezen precies dát bedrag af te schrijven waarmee u optimaal gebruik maakt van de tariefgrenzen en andere regelingen die gekoppeld zijn aan het winst- of inkomensniveau. De milieu-investeringen die voor deze willekeurige afschrijving in aanmerking komen, kunt u in de jaren tot 2014 voor maximaal 75% willekeurig afschrijven. Vanaf 2014 kunt u deze milieu-investeringen weer voor 100% willekeurig afschrijven. U vindt deze investeringen op de zogenaamde milieulijst, die jaarlijks door Agentschap NL gepubliceerd wordt. Deze lijst wordt ook wel de VAMIL-lijst genoemd. Op deze lijst staan bijvoorbeeld nieuwe zeer zuinige personenauto s en de nieuwe aardgasauto s. Let er op dat het voor toepassing van deze regeling nodig is de investering binnen 3 maanden na het aangaan van de verplichtingen te melden via Agentschap NL. Een derde mogelijkheid is inmiddels vervallen: De tijdelijke regeling met betrekking tot investeringen in 2009, 2010 en 2011 was een regeling ter bestrijding 16

18 van de economische crisis. Onder deze regeling vielen bijvoorbeeld nieuwe bestelauto s, vrachtauto s en zeer zuinige personenauto s (dat wil zeggen met een CO 2 -uitstoot van niet meer dan 95 gram/km in geval van een dieselmotor respectievelijk niet meer dan 110 gram/km in geval van een benzinemotor). Deze regeling is nog van belang voor de belastingaangifte over 2011, maar kan niet meer worden gebruikt voor investeringen waarvoor na 2011 verplichtingen worden aangegaan. Verwijzing Milieu-investeringen vraag 4 Faciliteiten voor starters vraag 7 7. Van welke faciliteiten kan ik als startende ondernemer gebruik maken? In de eerste drie jaren van de onderneming geldt als de ondernemer minimaal 1225 uur per jaar in zijn onderneming werkt een extra fiscale aftrekpost onder de noemer ondernemersaftrek. Deze extra aftrekpost voor starters staat bekend als startersaftrek. Deze extra aftrek bedraagt ruim tweeduizend euro per jaar. Mist men een jaar extra aftrek doordat niet aan de uren-eis wordt voldaan, dan kan dat in het vierde of vijfde jaar nog ingehaald worden. Preciezer gezegd: als een ondernemer in een of meer van de vijf voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was en in die jaren nog niet meer dan tweemaal zelfstandigenaftrek heeft geclaimd, mag in het lopende jaar de zelfstandigenaftrek verhoogd worden met de startersaftrek. Op investeringen in de jaren waarin de startersaftrek van toepassing is, mag willekeurig worden afgeschreven. Ook is willekeurige afschrijving mogelijk op investeringen in het daaraan voorafgaande jaar. Wel geldt als voorwaarde dat op deze investeringen investeringsaftrek geclaimd kan worden. Hierdoor geldt de willekeurige afschrijving bijvoorbeeld niet voor goodwill en voor de meeste personenauto s. Ook geldt het maximumbedrag van de investeringsaftrek als plafond voor het bedrag aan willekeurige afschrijving in dat jaar. Willekeurig hoeft overigens niet per definitie versneld te betekenen. Voor veel starters kan het zinvol zijn de afschrijvingen zó over de jaren te spreiden dat er optimaal wordt geprofiteerd van de (verwachte) belastingtarieven. 17

19 De aftrekpost van de afschrijving kan dus ook uitgesteld worden tot jaren waarin de winst in een hogere schijf valt. Verwijzing Willekeurige afschrijving vraag 6 Voorbeeld Startend ondernemer Marcel investeert in het eerste jaar van het bestaan van de onderneming in een nieuwe bestelauto. De totale afschrijving over de komende vier jaar bedraagt Marcel werkt fulltime in deze onderneming. Hij heeft dus recht op startersaftrek, zodat hij over de investering in de bestelauto willekeurig kan afschrijven. Hij verwacht dat zijn winst in de eerste vier jaren in de volgende tariefschijven zal vallen: 2012: 42% 2013: 42% 2014: 52% 2015: 52% Alternatief 1 is de afschrijving gewoon in vier gelijke jaarlijkse delen af te trekken van de winst. Marcel mag echter willekeurig afschrijven. Alternatief 2 is dan het hele bedrag in één keer in jaar 1 af te schrijven. Alternatief 3 is het uitstellen van de afschrijving van jaar 1 en 2 naar jaar 3 en 4 omdat in die laatste twee jaar de winst in hogere belastingschijven valt. De totale belastingteruggave bij deze alternatieven is: Alternatief Totaal

20 Voor een compleet beeld zou ook de rentefactor meegenomen moeten worden, omdat bij de 3 alternatieven de belastingteruggave op een verschillend moment binnenkomt. De contante waarde van de totale teruggaaf is bij deze drie alternatieven: Alternatief Totale contante waarde Uitstel van de afschrijving tot de jaren met de hogere belastingtarieven levert in dit voorbeeld dus de hoogste teruggave op. 8. Wat wordt verstaan onder boekwinst? Door de afschrijving op een auto neemt de boekwaarde van de auto af. De boekwaarde is het bedrag waarvoor de auto nog op de balans van de onderneming staat. Als de auto vervolgens verkocht wordt voor een hoger bedrag dan deze boekwaarde, is er sprake van boekwinst. Een andere situatie is dat de geplande looptijd niet wordt volgemaakt en dat de auto eerder wordt afgestoten. Doordat de fiscale afschrijving vaak niet parallel loopt aan het werkelijke waardeverloop, kan ook dan boekwinst ontstaan. Anderzijds kan er ook sprake zijn van een boekverlies. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een te hoog ingeschatte restwaarde. Dit verlies is dan alsnog aftrekbaar op het moment waarop dit verlies geleden wordt. Verwijzing Afschrijving vraag 5 Willekeurige afschrijving vraag 6 Desinvesteringsbijtelling vraag 1 Afrekenen over boekwinst vraag 9 Herinvesteringsreserve vraag 10 Voorbeeld Een B.V. heeft begin 2012 een bestelauto aangeschaft voor Zij gaat deze gedurende de komende 4 jaar gebruiken. De restwaarde is gesteld op De jaarlijkse fiscale afschrijving is dan

21 Het fiscale en het werkelijke waardeverloop zien er als volgt uit: Fiscaal Werkelijk Aanschaf Waarde eind Waarde eind Waarde eind Verkoop eind Als de auto eind 2014 verkocht zou worden is er sprake van boekwinst ter grootte van Zou er gebruik gemaakt worden van de willekeurige afschrijvingsmogelijkheid, dan kan vanzelfsprekend een veel grotere boekwinst ontstaan. 9. Wanneer wordt er afgerekend over boekwinst? De boekwinst wordt in de eerste plaats belast op het moment dat deze wordt gerealiseerd door verkoop van de auto. Maar ook zonder echte verkoop kan er sprake zijn van belaste boekwinst. Dat is bijvoorbeeld het geval als de auto wordt overgedragen vanuit de onderneming naar het privévermogen. Bij een B.V. is dat in wezen ook gewoon een verkoop. Bij een eenmanszaak ligt dat moeilijker. Herziening van de keuze voor ondernemings- of privévermogen is dan alleen toegestaan bij ingrijpend gewijzigde omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan het feit dat de auto voortaan alleen nog maar privé gebruikt zal worden. De auto wordt dan vanuit het ondernemingsvermogen overgeboekt naar het privévermogen. Daarbij kan boekwinst ontstaan. Ook als een eenmanszaak beëindigd wordt, worden de boekwinsten belast die op dat moment aanwezig zijn. Directe belastingheffing kan dan bijvoorbeeld worden voorkomen door lijfrentestortingen. Verwijzing Herinvesteren vraag 10 Keuze voor ondernemings- of privévermogen vraag 30 20

22 10. Kan ik de boekwinst meenemen naar een nieuwe auto? Het is fiscaal toegestaan de boekwinst die u behaalt bij de verkoop van de ene auto als eerste afschrijving af te boeken op de boekwaarde van een nieuwe auto. Dit voorkomt fiscale afrekening over de boekwinst. In fiscaal jargon heet dit de toepassing van de herinvesteringsreserve. De termijn voor het afboeken van de boekwinst op de nieuwe investeringen is ruim drie jaar: de vervangende investeringen moeten namelijk gedaan zijn in het jaar waarin de oude auto is verkocht of in de drie daarop volgende jaren. Als de auto niet in het jaar zelf wordt vervangen, wordt op de fiscale balans die bij het einde van dat boekjaar wordt opgemaakt een zogenaamde herinvesteringsreserve opgenomen. Deze mag gedurende bovengenoemde termijn blijven bestaan, zolang de ondernemer tenminste het voornemen blijft houden om tot herinvestering over te gaan. Is dat voornemen niet langer aanwezig, dan valt de reserve vrij en wordt het bedrag daarvan belast als winst. Voor zover de boekwinst is ontstaan door de willekeurige afschrijving, mag deze niet worden afgeboekt op de boekwaarde van de nieuwe auto. Bij auto s met grijs kenteken hoeft deze afboeking van de boekwinst overigens geen gevolgen te hebben voor de investeringsaftrek: deze mag gewoon berekend worden over de normale aanschafprijs. Voorwaarde is wel dat u er mee instemt dat de desinvesteringsbijtelling ook wordt berekend over de daadwerkelijke verkoopprijs in plaats van over de boekwaarde. Overigens hoeft deze regeling niet altijd voordelig te zijn, omdat bij een hoger investeringsbedrag een lager percentage investeringsaftrek kan gelden. Verwijzing Desinvesteringsbijtelling vraag 1 Voorbeeld Bert heeft zijn gebruikte personenauto ingeruild voor een nieuwe auto. Hij heeft een hogere inruilprijs gekregen dan hij aan restwaarde had ingeschat. Deze boekwinst bedraagt Bert zit met zijn bedrijfswinst in de 52%-schijf van de inkomstenbelasting. Direct afrekenen over de boekwinst kost dus Het alternatief is afboeking op de nieuwe auto. Hierdoor wordt de afschrijving over de rest van de looptijd van 4 jaar in totaal lager. Er is dus sprake van een rentevoordeel. Bij een rekenrente van 6% per jaar bedraagt dit voordeel

23 11. Kan ik de boekwinst ook gebruiken voor andere investeringen? Het is toegestaan de boekwinst die u behaalt bij de verkoop van een auto af te boeken op de boekwaarde van andere investeringen, ook als dat niet een nieuwe auto betreft. Wel wordt de voorwaarde gesteld dat het moet gaan om vervangende investeringen met een afschrijvingsduur van maximaal tien jaar. Zou men een herinvesteringsreserve die werd gevormd bij de verkoop van een auto, afboeken op daarna aangeschafte grond of op een pand waarop in meer dan tien jaar wordt afgeschreven, dan zou dit tot gevolg hebben dat de stille reserve in de auto feitelijk wordt doorgeschoven naar dit onroerend goed. Dat zou betekenen dat de realisatie van die stille reserve voor vrijwel onbepaalde tijd wordt uitgesteld. Omdat dit niet de bedoeling van de wetgever is, geldt de eis van de maximale afschrijvingsduur. Ook mag door de afboeking de boekwaarde van de nieuwe investering niet lager worden dan die van de verkochte auto. Bij een omschakeling van auto s in eigen beheer naar operational lease (al dan niet met sale-and-lease-back), kan deze herinvesteringsreserve een belangrijke belemmering wegnemen. Verwijzing Operational lease vraag 96 Voorbeeld Ondernemer Fons ruilt wegens uitbreiding van zijn onderneming zijn personenauto in op een bestelauto. De boekwaarde van deze personenauto bedraagt , maar Fons krijgt er voor terug. De aanschafprijs van de nieuwe bestelauto ligt lager dan destijds die van de personenauto. De nieuwprijs bedraagt exclusief BTW. Fons mag van zijn boekwinst afboeken op deze nieuwe bestelauto. De boekwaarde wordt dan , waarna hij op de normale manier verder op de auto kan afschrijven. De overige kan Fons afboeken op andere investeringen. 22

24 II. Inkomsten- en loonbelasting: bijtelling Inleiding Dit hoofdstuk behandelt de bijtelling. De bijtelling geldt zowel voor ondernemers met een auto op de balans van hun eigen bedrijf als voor werknemers met een auto van de zaak. Voor ondernemers gelden in de inkomstenbelasting specifieke regels over de maximering van hun bijtelling. Ook hebben zij de keuze om de auto al dan niet in hun onderneming aan te schaffen. In dit hoofdstuk wordt op de voorwaarden van de verschillende bijtellingscategorieën ingegaan. Vanzelfsprekend ontbreekt ook de overgangsregeling voor op 1 juli 2012 al bestaande situaties niet. Een stroomschema in de bijlagen verduidelijkt die overgangsregeling. Ook worden aspecten als tijdelijk gebruik van een auto van de zaak, specifieke regels voor bestelauto s en de regelingen voor autobedrijven behandeld. Als de werknemer de bijtelling wil voorkomen, wordt voor hem het bijhouden van een kilometeradministratie van belang. Voor bestelauto s is vanaf 2012 zo n rittenregistratie niet altijd meer nodig. In dit hoofdstuk wordt op de voorwaarden ingegaan, evenals op de verantwoordelijkheden en de risico s van de werkgever. 12. Wie heeft een bijtelling? Iedereen die een auto ter beschikking gesteld heeft gekregen van de werkgever, krijgt in principe een bijtelling bij het inkomen. Hierbij maakt het geen verschil of de werkgever de auto heeft gekocht of dat de werkgever de auto heeft geleast van een leasemaatschappij. Als de werknemer de auto zelf koopt maar alle autokosten (onderhoud, brandstof, verzekering, financieringslasten e.d.) door de werkgever worden vergoed, is er fiscaal ook sprake van een door de werkgever ter beschikking gestelde auto. Ook dan krijgt de werknemer een bijtelling voor het privégebruik van de auto. De bijtelling wordt bij werknemers tot het belaste loon gerekend. Hierover wordt door de werkgever loonbelasting ingehouden. Deze loonbelasting is een voorheffing voor de inkomstenbelasting. 23

25 Ondernemers krijgen ook een bijtelling voor het privégebruik van de auto als de auto tot het vermogen van de onderneming behoort. In beginsel komen alle autokosten ten laste van de winst. Gebruikt de ondernemer de auto echter ook voor het rijden van privékilometers, dan wordt de aftrek van de kosten deels gecorrigeerd door de bijtelling tot de winst te rekenen. De bijtelling geldt voor ter beschikking gestelde personenauto s en bestelauto s met uitzondering van de bestelauto die door aard en inrichting (nagenoeg) uitsluitend geschikt is voor vervoer van goederen, de bestelauto die buiten werktijd niet gebruikt kan worden en de bestelauto waarvoor een verbod op privégebruik geldt. Ook voor vrachtauto s en motorfietsen kan de werknemer een bijtelling krijgen. De bijtelling is dan echter geen vast percentage. Verwijzing Bijtelling bestelauto vraag 18 Wanneer is een bestelauto uitsluitend geschikt voor goederenvervoer? vraag Hoe hoog is de bijtelling dit jaar? De bijtelling is een percentage van de cataloguswaarde inclusief BTW en BPM. Het basispercentage bedraagt 25%. Voor zuinige en zeer zuinige auto s zijn lagere percentages van kracht. Deze zijn afhankelijk van de CO 2 -uitstoot van de auto. De bovengrens van de 0%-bijtellingcategorie is per 1 januari 2012 verhoogd tot een CO 2 -uitstoot van 50 gram/km. De 14%-bijtellingscategorie loopt vervolgens tot uiterlijk 30 juni 2012 door tot en met een CO 2 -uitstoot van 95 gram/km (diesel) resp. 110 gram/km (benzine). Die normen worden per 1 juli 2012 verlaagd tot 91 resp. 102 gram/km. Voor de 20%-bijtelling mag de auto tot en met 30 juni 2012 een CO 2 -uitstoot hebben van 116 gram/km (diesel) resp. 140 gram/km (benzine). Per 1 juli 2012 wordt dat 114 resp. 132 gram/km. Voor auto s vanaf 15 jaar geldt weliswaar een hoger percentage (35%), maar dat percentage wordt dan berekend over de werkelijke waarde van de auto in plaats van over de catalogusprijs. 24

26 Voor ondernemers geldt de bijzondere regeling dat de bijtelling niet hoger is dan de daadwerkelijke totale autokosten in het betreffende jaar. Verwijzing Voor welke auto s geldt de lagere bijtelling? vraag 14 Gebruik auto tijdens vakantie vraag 32 en 33 Voorbeeld Aart heeft in 2012 een auto van de zaak. Hij houdt geen kilometeradministratie bij. De auto heeft een cataloguswaarde van Bij Aart wordt maandelijks 1/12 van de totale bijtelling à (25% x ) bij zijn belaste loon opgeteld. Hierover wordt loonbelasting ingehouden. Bij een loonbelastingtarief van 42% kost deze auto hem maandelijks 306, Voor welke auto s geldt de lagere bijtelling? Het verlaagde bijtellingspercentage van 14% geldt voor auto s met een CO 2 -uitstoot van niet meer dan 95 gr/km bij dieselauto s en 110 gr/km bij benzineauto s (grenzen per begin 2012). Hierbij wordt nogal eens gedacht dat dit geldt voor alle auto s met energielabel A. Dat is echter onjuist: gekeken moet worden naar deze exacte CO 2 -uitstootnormen. Deze CO 2 -uitstootgrens wordt per 1 juli 2012 aangescherpt: Het bijtellingspercentage van 14% geldt dan voor auto s met een CO 2 -uitstoot kleiner dan 92 gr/km bij dieselauto s en kleiner dan 103 gr/km bij benzineauto s. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om auto s als de Fiat 500, Honda Insight, Toyota IQ en Prius, Skoda Fabia Combi Greenline, Smart Fortwo diesel en de Volkswagen Polo Bluemotion. Een compleet overzicht vindt u op Per 2009 is een tussencategorie ingevoerd van 20% van de catalogusprijs. Deze geldt per begin 2012 voor benzine-, LPG- en aardgasauto s met een CO 2 -uitstoot van 111 tot en met 140 gram per kilometer en dieselauto s met een CO 2 -uitstoot van 96 tot en met 116 gram per kilometer. De bovengrens van deze 20%-categorie wordt per 1 juli 2012 verlaagd tot 114 gram/km bij diesel en 132 gram/km in overige gevallen. Het betreft bijvoorbeeld uitvoeringen van auto s zoals de Audi A1 en A3, Fiat Punto Evo en Grande Punto, Ford Fiësta, Focus en Mondeo, Mercedes-Benz 25

27 B-klasse, Peugeot 308 en 508, Renault Clio en Laguna, Volkswagen Golf, Touran en Passat. Een compleet overzicht vindt u op De 0%-bijtelling geldt vanaf 2010 voor auto s met een nulemissie CO 2. Per 1 januari 2012 is deze categorie bovendien uitgebreid door verhoging van de CO 2 - uitstootnorm tot maximaal 50 gram/km. In de praktijk zullen voor elektrische auto s en plug-in hybrides in deze categorie vallen. Ook waterstofauto s met een verbrandingsmotor vallen er echter onder. Voorbeelden van auto s in deze categorie zijn Citroën C-zero, Nissaf Leaf, Opel Ampera, Peugeot Ion, Renault Fluence en Tesla Roadster. Uiterlijk 31 december 2013 tenaamgestelde auto s in deze categorie hebben een 0% bijtelling gedurende 60 maanden. Bij een eerste tenaamstelling in 2014 of 2015 geldt gedurende 60 maanden een bijtelling van 7%. De CO 2 -uitstootnormen van deze verlaagde categorieën worden de komende jaren bijgesteld volgens onderstaande tabel. Het verschil tussen benzine en diesel in de 14%- en 20%- categorie wordt uitgefaseerd en zal in 2015 verdwenen zijn. Als het aantal privékilometers op jaarbasis groter is dan 500 kilometer, kan de hoogte van de bijtelling worden afgelezen uit onderstaande tabel: % < 51 < 51 < 51 n.v.t. n.v.t. 7% n.v.t. n.v.t. n.v.t. < 51 < 51 Benzine: 14% < 111 < 103 < 96 < 89 < 83 20% Diesel: 14% < 96 < 92 < 89 < 86 < 83 20%

28 15. Welke overgangsregeling geldt er voor de bijtelling? Voor de berijders van een auto in een lagere bijtellingscategorie is het van groot belang om zekerheid te hebben over de hoogte van de bijtelling op de auto die men vaak meerdere jaren rijdt. Om de stimulans in stand te houden voor auto s die zuiniger zijn dan gemiddeld, zullen de maximale CO 2 - uitstootgrenzen van de 14% en 20%-categorie de komende jaren steeds jaarlijks worden aangescherpt, voor het eerst per 1 juli Hierbij geldt echter wel een overgangsregeling. Voor nieuwe auto s vanaf 1 juli 2012 geldt de indeling in een lagere bijtellingscategorie voor een periode van 60 maanden, gerekend vanaf het moment dat de auto voor het eerst op naam is gesteld. Aan het eind van die periode wordt bekeken of de auto tegen de dan geldende CO 2 -grenzen opnieuw voor een verlaagd bijtellingspercentage in aanmerking komt. Als dat het geval is, geldt die nieuwe indeling opnieuw voor 60 maanden. Op auto s die voor 1 juli 2012 ter beschikking zijn gesteld, houdt de berijder een verlaagd bijtellingspercentage, ook als in latere jaren de CO 2 -grenzen worden bijgesteld. Voor die auto s gaat ook de 5-jaarstermijn niet gelden. Dat geldt ook voor auto s die al voor 1 juli 2012 op naam van een eigenaar staan en daarna aan een andere berijder ter beschikking worden gesteld. Wisselt de auto na 1 juli 2012 van eigenaar én berijder, dan geldt de verlaging van de bijtelling nog gedurende maximaal 60 maanden te rekenen vanaf 1 juli Over welk bedrag wordt de bijtelling berekend? De cataloguswaarde van de auto is bepalend voor de bijtelling. Voor een personenauto is de cataloguswaarde de nieuwprijs van de auto inclusief BPM en BTW. Ook voor bestelauto s die te naam zijn gesteld op of na 1 juli 2005, geldt de nieuwprijs inclusief BPM en BTW. Uitsluitend voor bestelauto s die vóór 1 juli 2005 te naam zijn gesteld geldt de nieuwprijs inclusief BTW en exclusief BPM. Bij auto s met een tenaamstelling vóór 1 juli 2006 tellen accessoires mee voor de bijtelling als deze in de prijslijst van de importeur of fabrikant voorkomen én zijn ingebouwd vóór de dag van toekenning van het kenteken. Voor auto s met een tenaamstelling vanaf 1 juli 2006 geldt dat de bijtelling wordt berekend over de waarde zoals die ook voor de BPM-berekening geldt: de catalogusprijs 27

29 inclusief de af-fabriek gemonteerde opties. Bij de dealer aangebrachte accessoires tellen niet langer mee voor de bijtelling. Voor de bijtelling van oldtimers is de werkelijke waarde van de auto van belang en niet de cataloguswaarde. Oldtimers in de zin van deze regeling zijn auto s van 15 jaar of ouder. Voor het bepalen van de 15-jaarstermijn wordt uitgegaan van de dag waarop de auto voor het eerst in gebruik is genomen. De werkelijke waarde is de meest gunstige prijs die een willekeurige derde bereid is voor de auto te betalen. Op het moment dat een auto 15 jaar oud is kan er een waardesprong of juist een waardedaling plaatsvinden ten opzichte van de cataloguswaarde. Is de auto bijvoorbeeld een gebruikte middenklasser van net iets meer dan 15 jaar en met veel kilometers, dan zal de werkelijke waarde naar verwachting lager zijn dan de cataloguswaarde. Is er sprake van een fraai gerestaureerde oldtimer, dan zal de werkelijke waarde waarschijnlijk veel hoger liggen dan de cataloguswaarde. Voorbeeld Katelijne heeft een auto van de zaak met een oorspronkelijke cataloguswaarde van Haar auto is 16 jaar oud. Op de veiling zou deze auto een verkoopprijs kunnen opleveren van Als die auto het gehele jaar ter beschikking staat van Katelijne, bedraagt - ervan uitgaande dat het privégebruik meer is dan 500 kilometer - de bijtelling (35% van ). Verwijzing: MRB-vrijstelling oldtimers vraag Hoe verloopt de inhouding van de belasting over de bijtelling? De ondernemer met bijvoorbeeld een eenmanszaak of vennootschap onder firma die in een auto van de zaak rijdt, geeft de bijtelling op via zijn jaarrekening en aangifte inkomstenbelasting. Voor werknemers met een auto van de zaak loopt de belastingheffing anders: De werkgever moet loonbelasting inhouden en afdragen over de bijtelling voor privégebruik van de ter beschikking gestelde auto. Als de werknemer voor het privégebruik een eigen bijdrage betaalt aan de werkgever, zal de werkgever 28

30 daar rekening mee houden. De eigen bijdrage komt dan in mindering op de bijtelling voordat de loonbelasting wordt berekend. De werkgever is verantwoordelijk voor een juiste afdracht aan loonbelasting. In situaties waarin een werknemer een sluitende kilometeradministratie bijhoudt om aan te tonen dat hij of zij minder dan 500 km per jaar privé rijdt, is de werkgever in principe ook verantwoordelijk voor de juistheid van de sluitende kilometeradministratie. De werkgever zou de kilometeradministratie dan ook moeten controleren. Eventuele naheffing van loonbelasting als later blijkt dat de kilometeradministratie niet juist is, komt immers ook bij de werkgever. Dit risico kan de werkgever echter uitsluiten. Als hij beschikt over een verklaring van geen privégebruik auto van de betreffende werknemer, zal de fiscus bij een onjuiste of onvolledige kilometeradministratie de bijtelling naheffen bij de werknemer in plaats van bij de werkgever (tenzij de werkgever wist dat deze verklaring ten onrechte is afgegeven). De werknemer kan zo n verklaring aanvragen bij de belastingdienst. Verwijzing Verklaring geen privégebruik auto vraag Krijg je een bijtelling voor een bestelauto? Als aan specifieke inrichtingseisen is voldaan, is er fiscaal sprake van een bestelauto, ook wel een auto met grijs kenteken genoemd. Ook voor auto s met een grijs kenteken gelden in principe de normale regels voor de bijtelling. Hiervan zijn uitgezonderd de bestelauto s die (vrijwel) uitsluitend geschikt zijn voor goederenvervoer, auto s waarmee buiten werktijd geen privégebruik mogelijk is en auto s waarvoor een overeenkomst met verbod op privégebruik is gemaakt tussen werkgever en werknemer. Voor de bijtelling wordt geen onderscheid gemaakt tussen bestelauto s met of zonder dubbele cabine, al is wel zo dat onder de categorie auto s die vrijwel uitsluitend geschikt zijn voor goederenvervoer alleen bestelauto s met enkele cabine vallen. Hoewel bestelauto s van ondernemers zijn vrijgesteld van BPM, behoort het BPM-bedrag wel tot de catalogusprijs waarover de bijtelling wordt berekend. 29

31 De bijtelling kan evenals bij een personenauto worden voorkomen door aan te tonen dat de auto op jaarbasis voor niet meer dan 500 km privé wordt gebruikt. Vanaf 2012 is daarvoor bij bestelauto s geen rittenregistratie meer nodig als gewerkt wordt met een zg. Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto. Verwijzing Bestelauto die uitsluitend geschikt is voor goederenvervoer vraag 19 Voorkomen bijtelling vraag 21 Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto vraag 23 Schema inrichtingseisen vraag 55 Vrijstelling BPM voor ondernemers vraag Wanneer is een bestelauto (vrijwel) uitsluitend geschikt voor goederenvervoer? Of een bestelauto uitsluitend geschikt is voor goederenvervoer is van belang voor de bijtelling. Rijdt een werknemer in zo n bestelauto dan is de forfaitaire bijtelling niet van toepassing, zonder dat daarvoor een sluitende kilometerregistratie bijgehouden hoeft te worden. De bestelauto s die hiervoor in aanmerking komen, hebben in principe uitsluitend een stoel voor de chauffeur zelf. Er is dus geen passagiersstoel aanwezig en geen achterbank om passagiers mee te nemen. Is de auto wel voorzien van een bijrijdersstoel of anderhalfzitsbankje, dan is uitsluitend het weghalen van dat bankje of die stoel niet voldoende om de bestelauto te kunnen aanmerken als een bestelauto die uitsluitend geschikt is voor goederenvervoer. De bevestigingspunten moeten ook verwijderd of dichtgelast worden. Een voorbeeld van een bestelauto die voor deze regeling in aanmerking komt is de serviceauto, waarin naast de bestuurder alleen plaats is voor gereedschappen en reserveonderdelen. Gebruikt de werknemer deze serviceauto toch voor ritten met een privékarakter, dan krijgt de bestuurder een bijtelling op basis van het werkelijke gebruik. Dit gebruik wordt berekend door de gereden privékilometers te vermenigvuldigen met de werkelijke kostprijs per kilometer van die bestelauto. Door nieuwe uitspraken van belastingrechters komt er steeds meer duidelijkheid over de regeling op grond waarvan sommige bestelauto s zijn uitgezon- 30