Omgaan met lastig gedrag en agressie

Transcriptie

1 Sociaal fonds voor de Vlaamse Welzijns en Gezondheidssector kinderopvang Omgaan met lastig gedrag en agressie Vormingsaanbod 2014 Met financiële tussenkomst voor de sector van de Kinderopvang 1

2 2

3 Agressie? Kinderverzorgers, poetsvrouwen, stafleden. Iedereen in de kinderopvang loopt risico om lastig gedrag of agressie mee te maken. De ene al meer dan de andere. Ook kleine voorvallen kunnen zwaar wegen. Denk maar aan eisend gedrag of kleinerende opmerkingen. Vorming is belangrijk om met lastig en agressief gedrag om te gaan en te voorkomen. Weerbare medewerkers bieden beter het hoofd aan moeilijke situaties. Het Sociaal Fonds voor de Vlaamse Welzijns- en Gezondheidssector wil de organisaties uit de kinderopvang inhoudelijk en financieel ondersteunen. Sinds begin 2010 doet het Fonds beroep op Icoba. Wij zijn een kennis- en expertisecentrum op het vlak van agressiebeheersing. Wij maken onder andere organisaties wegwijs in het vormingsaanbod rond agressie en komen financieel tussen in de vormingskosten. In deze brochure vind je informatie over vormingen die in aanmerking komen voor financiële tussenkomst. En hoe je daarvoor een aanvraag indient. Uitgangspunt van dit aanbod is het behoefteonderzoek rond agressiebeheersing in de welzijns- en gezondheidssector (2009). Dit rapport kan je downloaden op Ieder jaar sturen we een vormingsbrochure naar de maatschappelijke zetel van de organisatie. Voor verdere verspreiding naar deelwerkingen zorg je zelf. Nog vragen? Neem contact op met het ICOBA-team: Annick Tahon 02/ Wouter Bollen 02/ Ivan Konovaloff 02/ Katrijn Ossaer 02/ We kijken uit naar je aanvraag! 3

4 Inhoudstafel 1. VORMINGSAANBOD. p 6 Communicatie - Assertiviteit Grenzen stellen 1.1. Verbindend (geweldloos) communiceren Hoe moet ik dat nu zeggen? Ik zou het anders doen Communicatie en lichaamstaal Voel je veilig(er) op het werk Assertief met de anderen Sommige ouders kunnen me wat! Liever assertiever Als mensen over grenzen gaan Bespreekbaar maken van grenzen Praten over grenzen, grensoverschrijdend gedrag en agressie Zo erg was het toch nog niet? Bespreekbaar maken van de eigen grenzen Afstemmen vanuit je HART! Verhoog je weerbaarheid in lastige situaties Wat maakt je zo boos?.... Conflicthantering Omgaan met conflicten Conflicthantering.. Omgaan met lastig en agressief gedrag van volwassenen Hoe omgaan met telefonische en schriftelijke agressie? Met de mond vol tanden omgaan met vervelend gedrag van ouders Omgaan met lastige ouders Wat doen als het echt lastig wordt? Omgaan met complex grensoverschrijdend/ agressief gedrag van ouders Wat als de emmer overloopt? Agressie van ouders aanpakken en voorkomen! Omgaan met verbale agressie van ouders, buren, etc Omgaan met (verbale) agressie en grensoverschrijdend gedrag van kinderen en ouders Moeilijke gesprekken met ouders of tussen leidinggevende en medewerkers Omgaan met ruzie en pesten bij kinderen Help! Ruzie! Omgaan met conflicten tussen kinderen Pesten aanpakken en voorkomen Moeilijk hanteerbaar gedrag in de buitenschoolse kinderopvang... Omgaan met lastig en agressief gedrag van kinderen Blij, bang boos bij peuters en kleuters Omgaan met moeilijk gedrag bij kinderen En nu is het genoeg! Omgaan met moeilijk gedrag bij kinderen Omgaan met te mondige kinderen/jongeren Agressie bij kinderen Agressie bij kinderen van 3 tot 12 jaar Reageren op agressie van kinderen Help! Een bijter in de groep Je mannetje staan in grensoverschrijdend gedrag p 6 p 7 p 8 p 9 p10 p11 p12 p13 p14 p15 p16 p17 p18 p19 p20 p21 p22 p23 p24 p25 p26 p27 p28 p29 p30 4

5 Fysieke weerbaarheid Fysieke weerbaarheid Gespreksvaardigheden en zelfverdedigingstechnieken... p31 Opvang, nazorg en herstel na agressie-incidenten Herstel en zorg na incidenten p32 Beleidsmatig werken aan agressie Naar een gedragen agressiebeleidsplan in je organisatie Vertrouwenspersoon... p33 2. GEGEVENS VAN DE OPLEIDERS... p Centrum Serge Lebovici vzw Crime Control Dialoogplus Herman Dierickx Hilde Leonard Hivset Iets Anders Cie Impuls K Namaskara vorming PCC Melle Terra Training & Coaching VCOK Viac vzw W!N zorgsector... p34 p35 p36 p37 p38 p39 p40 p41 p42 p43 p44 p45 p46 p47 p48 3. HOE FINANCIËLE TUSSENKOMST BEKOMEN? p Wie kan een aanvraag indienen? Hoe een aanvraag indienen? Waaruit bestaat de tussenkomst? Wat is het plafond van de tussenkomst? Wanneer weet je hoeveel tussenkomst je maximaal ontvangt?... p50 p51 4. AANVRAAGFORMULIER... p52 5

6 1. Vormingsaanbod 2014 COMMUNICATIE ASSERTIVITEIT GRENZEN STELLEN Titel opleiding Opleidingsderde Impuls zie p Verbindend (geweldloos) communiceren IM-01 Alle medewerkers Aantal deelnemers Min. 8 Max. 14 Opmerkingen Op een verbindende manier communiceren, moeilijke boodschappen brengen, conflicten aangaan, grenzen stellen, geven en ontvangen van feedback vanuit gevoelens en behoeftes (vanuit methode Rosenberg) Proces van verbindende communicatie leren kennen en het in de praktijk brengen. Waarnemen zonder oordeel of interpretaties. Verwoorden van gevoelens & behoeftes. Uiten van een concreet & positief verzoek. Eerlijk uiten & empatisch luisteren. Ervaringsgericht, participatief, vraaggericht, oefeningen en duidingen 435 per dagdeel In overleg minimum 4 dagdelen In overleg met aanvrager Ook in open aanbod bij Impuls Titel opleiding 1.2. Hoe moet ik dat nu zeggen? Opleidingsderde Dialoogplus zie p 36 Aantal deelnemers Data uur Opmerkingen DI-01 Personeel van kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, diensten voor onthaalouders Werken aan assertiviteit en zelfzekerheid. Op correcte wijze grenzen stellen aan onbeleefd of agressief gedrag. Moeilijke gesprekken kunnen voeren. Collega s kies je niet zelf. Mensen verschillen in hun manier van omgaan met mekaar. Hoe kom je op voor je ideeën en dit met respect voor elkaar en elkaars grenzen? Hoe krijg je meer vat op wat je zeggen wil? Tevens ontdek je de kracht van je lichaamstaal en leer je bewust om te gaan met de effecten van je stijl. Omgaan met collega s wil ook zeggen: hoe kan jij een meerwaarde zijn in het verwerkingsproces na een vervelende ervaring bij je collega. We sluiten aan bij de ervaring van de deelnemers en vertrekken vanuit zeer concrete situaties. We ontdekken systemen en leren die hanteren. Gesprek, groepsopdrachten en spelvormen maken deze inhoud toegankelijk voor iedereen. Min 6 Max 16 (bij groter aantal splitsen we de groep op met een extra begeleider). 270 per dagdeel per begeleider met een minimum van 2 dagdelen + 0,35 verplaatsingskosten Data en uur in overleg met aanvrager. Programma wordt aangeboden in dagsessie. Er is ook een tweedaags programma (met terugkomdag) mogelijk. gekozen door organisatie Afhankelijk van aantal en thema wordt het te voorzien materiaal meegedeeld. 6

7 Titel opleiding Opleidingsderde Hivset zie p 39 Aantal deelnemers 1.3. Ik zou het anders doen! HS-01 Begeleiders uit de kinderopvang, onthaalmoeders en iedereen die actief is in de kinderverzorging en opvang. We zoeken samen naar manieren om moeilijke boodschappen op een correcte en aanvaardbare manier over te brengen. door ervaren, met vallen en opstaan! Het geniale van communicatie is gelegen in het tegelijkertijd volledig eerlijk en volledig vriendelijk zijn. (John Powell) Herken je deze situaties? Je collega roept alweer tegen één van de kinderen. Je kan dit moeilijk verdragen. Een ouder komt zijn kind bijna dagelijks een halfuur te laat ophalen. De speluitleg van je collega is volgens jou niet duidelijk voor de kinderen. Wat doe je ermee? Je mond houden en alle frustraties inslikken? Of de uitdaging aangaan en het hen toch vertellen? In deze vorming bewandelen we de tweede weg. Dit is de boeiende weg van communicatie en feedback. We zoeken samen naar manieren om moeilijke boodschappen op een correcte en aanvaardbare manier over te brengen. We staan stil bij onze communicatiestijl en leren terugblikken op situaties. We gebruiken daarbij enkele zinvolle theoretische kaders. Maar daar blijft het niet bij. Deze vorming is voor begeleid(st)ers die willen oefenen en uitproberen. Communiceren leer je immers door ervaren, met vallen en opstaan! interactief, rekening houdend met de noden van de groep Max. 15 om de praktische aanpak te bestendigen Voor een vorming van 3 uren: 246,00 (excl. verplaatsingskosten en kopiekosten) Voor een vorming van 6 uren: 432,00 (excl. verplaatsingskosten en kopiekosten) Te bepalen in overleg met de aanvrager Ter plaatse of op eigen locatie Hivset Campus Titel opleiding 1.4. Communicatie en lichaamstaal Opleidingsderde Iets anders compagnie V.O.F. zie p 40 IC-01 Aantal deelnemers Min. 6 max. 14 Personeel van kinderdagverblijven, naschoolse of buitenschoolse opvang, diensten voor onthaalouders Coördinatoren of diensthoofden die medewerkers moeten begeleiden. Bewust worden van: de valkuilen waarin we dagelijks verzeild geraken als we (verbaal) communiceren, het belang van lichaamstaal in relaties met kinderen, ouders en collega s, het feit dat onzorgvuldig communiceren frustraties en zelfs agressie uitlokt, het feit dat zorgzame communicatie relaties kan verbeteren en preventief werkt om frustraties en agressief gedrag te voorkomen. Onze emoties, ervaringen, zelfbeeld beïnvloeden onze communicatie. Vermoeidheid, stress, faalangst bepaalt onze feedback. Onze waarneming en interpretaties beïnvloeden onze relaties! We spreken vaak vage taal en geven mekaar slordige boodschappen! Onze stijl, lichaamshouding, stemklank vertekent onze boodschappen! Wat doen we daaraan: technieken om zorgvuldiger om te gaan met onze kinderen, collega s en ouders. Ervaringsgericht, trainend, met duiding en coaching, ondersteunend inzichtelijk. Samenwerking met een acteur (één dagdeel) om eigen werkpunten te trainen. Opleiding van 2 dagdelen: reiskosten aan 0,33 /km 2 dagdelen van 3 uur (door de aanvrager te bepalen), kan eventueel ook s avonds Te bepalen door de organisatie 7

8 Titel opleiding 1.5. Voel je veilig(er) op het werk Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-01 Aantal deelnemers Min 8 Max 15 Data uur - regio Opmerkingen Diensten voor opvanggezinnen, personeel van kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Cursisten maken kennis met de verschillen tussen aangeleerde/irreële en reële angst en kunnen het eigen onveiligheidsgevoel daarin plaatsen. Cursisten voelen zich weerbaarder om effectief bedreigende situaties het hoofd te bieden. Cursisten voelen zich mentaal en fysiek sterker. Onveiligheid is een veelbesproken thema in onze samenleving. Heel wat mensen voelen zich niet zo veilig op de straat of zelfs niet in het eigen huis. Ze hebben schrik om het slachtoffer te worden van beroving, aanranding, verkrachting of moord. Incidenten zoals de crèchemoorden in Dendermonde hebben ook in diensten voor kinderopvang een groter gevoel van onbehagen doen ontstaan. Op heel wat plaatsen werden techno-preventieve maatregelen genomen om kinderkribbes beter te beveiligen. Maar er is meer mogelijk. In deze module staan we eerst stil bij de angsten die bij het personeel leven. Hoe reëel zijn die angsten en hoe kunnen we er best mee omgaan? Nogal wat angsten komen voort uit het gevoel totaal weerloos te zijn wanneer er iets gebeurt. Daarom bieden we ook mentale, verbale en fysieke weerbaarheidsvaardigheden aan om sterk te staan bij een effectieve bedreiging. Dat kan gaan om een onbekende indringer, maar in de praktijk is de kans dat het om een bekende agressor gaat veel groter. Vechtscheidingen waarbij één van beide ouders de kinderen met geweld wil meenemen bijvoorbeeld. Of een misnoegde ouder die weerwraak wil nemen of een personeelslid gaat stalken. Het accent ligt in deze cursus vooral op het vergroten van de weerbaarheid van het personeel zodat ze het gevoel hebben sterker te staan en het angstgevoel vermindert of verdwijnt. Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische kadering. Verhalen. Werken in kleine groepen rond probleemsituaties en plenaire nabespreking. Inleefoefeningen rond mentale en verbale weerbaarheid. Psycho-fysieke weerbaarheidsoefeningen. 425 per dagdeel van 3 uur met een minimum van 2 dagdelen exclusief verplaatsingskosten aan 0,40 /km. en uren worden vastgelegd in overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant. De cursus gaat door bij de organisatie/dienst zelf of in een door de organisatie voorziene accommodatie. Na telefonisch overleg bezorgen wij u een gedetailleerde, vrijblijvende offerte op maat van uw organisatie. 8

9 Titel opleiding 1.6. Assertief met de anderen Opleidingsderde Herman Dierickx zie p 37 HD-01 Aantal deelnemers Min. 6 Max. 15 Data uur - regio Personeel werkzaam in de kinderopvang Op assertieve wijze grenzen stellen aan onbeleefd en agressief gedrag. De-escalerend optreden in bedreigende situaties. Je eigen invloed leren zien en leren gebruiken in moeilijke situaties. Vier halve dagen concreet werken met oefeningen om jezelf in te zetten in allerlei situaties. Omgaan met eigen emoties (o.a. angsten) en grenzen zodanig dat ik mijn invloed anders gebruik. Interactief en aansluitend bij de vraag van de deelnemers. Ervaringsgericht met respect voor de eigenheid van de deelnemer. 280 euro per halve dag en 0,4 euro/km Data, uren en plaats zijn overeen te komen met de lesgever Opleiding gaat door op vaste locatie opleider of plaats gekozen door de organisatie Titel opleiding 1.7. Sommige ouders kunnen me wat! Opleidingsderde Herman Dierickx zie p 37 Werkwijze HD-02 Aantal deelnemers Min. 6 Max. 15 Data uur - regio Personeel werkzaam in de kinderopvang of kinderzorg. Voorstel om hier twee halve dagen aan te wijden Samen stil staan bij moeilijke situaties met ouders van kinderen die je opvangt. In je kracht blijven zonder zelf agressief te worden. Anders kijken naar moeilijk gedrag en een praktische tool om hiermee om te gaan. Verder oefenen op concrete situaties die door de deelnemers aangedragen worden. Interactief en aansluitend bij de vraag van de deelnemers 280 euro per halve dag en 0,4 euro/km Data, uren en plaats zijn overeen te komen met de lesgever Opleiding gaat door op vaste locatie opleider of plaats gekozen door de organisatie. 9

10 Titel opleiding 1.8. Liever Assertiever Opleidingsderde Iets anders compagnie V.O.F. zie p 40 IC-02 Aantal deelnemers Min. 6 max. 14 Personeel van kinderdagverblijven, naschoolse of buitenschoolse opvang, diensten voor onthaalouders Coördinatoren of diensthoofden die medewerkers moeten begeleiden. Je eigen grenzen leren kennen en die kunnen aangeven op een acceptabele manier. In je eigen sterkte staan en eigen kracht ontwikkelen zodat je niet omvergeblazen wordt in allerlei (moeilijke) situaties. Patronen van reageren leren zien van jezelf en van anderen De 3 klassieke patronen: dominant agressief sub assertief manipulatief reageren Impact op de anderen Impact op mezelf Technieken om kort bij jezelf te leren blijven & technieken om boodschappen te leren geven die kort bij jezelf blijven. Eigen grenzen leren aanvoelen en die op een correcte manier leren aangeven. Ervaringsgericht, trainend, met duiding en coaching, ondersteunend inzichtelijk. samenwerking met een acteur (één dagdeel) om eigen werkpunten te trainen. Opleiding van 2 dagdelen: reiskosten aan 0,33 /km 2 dagdelen van 3 uur (door de aanvrager te bepalen) kan eventueel ook s avonds. Te bepalen door de organisatie 10

11 Titel opleiding 1.9. Als mensen over grenzen gaan Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-02 Aantal deelnemers Min 8 Max 15 Data uur - regio Opmerkingen Diensten voor opvanggezinnen, personeel van kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Eigen grenzen beter aanvoelen en zich bewust worden van patronen in het omgaan en afbakenen van grenzen tegenover anderen. Zicht krijgen op diverse communicatiestijlen en de invloed daarvan op anderen. Kennis maken met enkele efficiënte actiestrategieën om conflicten in een vroeg stadium aan te pakken zodat escalatie voorkomen wordt. Werk je in de kinderopvang, dan kom je in aanraking met vele soorten mensen en situaties. Je moet omgaan met steeds wisselende normen en waarden, verlangens en behoeften, karakters en temperamenten van ouders. Dat vraagt een groot inleving- en aanpassingsvermogen en goede sociale en communicatieve vaardigheden van beide kanten. Bij gebrek daaraan durven misverstanden ontstaan die tot conflicten en soms zelfs tot agressief gedrag leiden. In deze module onderzoeken we hoe we best omgaan met lastig, storend, onrespectvol, grensoverschrijdend gedrag van ouders die hun kinderen naar de opvang brengen. We gaan na waarom duidelijke communicatie, waarbij je de eigen grenzen goed afbakent, zo belangrijk is. Je krijgt een aantal basisvaardigheden rond assertieve communicatie en conflicthantering onder de knie. Na afloop sta je een stuk sterker om moeilijke situaties, die je anders misschien ontwijkt, beter aan te pakken. Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische kadering. Verhalen. Werken in kleine groepen rond probleemsituaties en plenaire nabespreking. Inleefoefeningen om confrontatie- en de-escalatievaardigheden te oefenen. 425 per dagdeel van 3 uur met een minimum van 2 dagdelen exclusief verplaatsingskosten aan 0,40 /km. en uren worden vastgelegd in overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant. De cursus gaat door bij de organisatie/dienst zelf of in een door de organisatie voorziene accommodatie. Na telefonisch overleg bezorgen wij u een gedetailleerde, vrijblijvende offerte op maat van uw organisatie. 11

12 Titel opleiding Opleidingsderde Impuls zie p Bespreekbaar maken van grenzen IM-02 Alle medewerkers Aantal deelnemers Min 8 Max 14 Verschil tussen persoonlijke, professionele en teamgrenzen Binnen teams met elkaar kunnen delen waar de eigen, subjectieve grens ligt. Professionele en teamgrens helder maken Wat zijn mijn eigen grenzen, waar voel ik me door geraakt? Welke grenzen vind ik dat er dienen te zijn? Welke gemeenschappelijke grens willen we stellen als team? Ervaringsgericht, participatief, vraaggericht, oefeningen en duidingen 435 per dagdeel, vervoer aan 0,40 /km Data en uren zijn overeen te komen met de lesgever In overleg Titel opleiding Opleidingsderde Hilde Leonard zie p 38 Aantal deelnemers Opmerkingen Praten over grenzen, grensoverschrijdend gedrag en agressie HL-01 Iedereen die in de kinderopvang werkt (kinderen van 0 tot 12 jaar) Inzicht in de effecten van het meemaken van agressie op collega s en weten hoe je daarmee rekening kan houden in teamgesprekken; Beschikken over een gespreksstramien om grenzen en agressie in je team ter sprake te brengen. Wat doet agressie en grensoverschrijdend gedrag met iemand tijdens en nà een incident? Waar komen verschillen in grenzen en reacties vandaan? Als team constructief omgaan met verschillen in grenzen tussen teamleden: hoe breng je verschillen in grenzen ter sprake? De verhouding tussen persoonlijke grenzen en teamgrenzen. Agressie-incidenten in team nabespreken met respect voor de ervaring en het tempo van wie het incident heeft meegemaakt. Oefeningen en korte theoretische kadering wisselen elkaar af. In de cursus wordt zo goed mogelijk aangesloten op de ervaringen van de deelnemers. Min. 6 Max 20 minimum 2 personen uit hetzelfde team. 400 Euro / dagdeel (max. 3 uur), 700 Euro / dag (6 vormingsuren, die op dezelfde dag ingepland worden) + verplaatsing aan 0,40 Euro vanuit Scheldewindeke Vrijstelling van BTW art Twee sessies van 3 uur. Data en uren zijn overeen te komen. gekozen door de organisatie Ik werk niet in Limburg. 12

13 Titel opleiding Zo erg was het toch nog niet? Bespreekbaar maken van de eigen grenzen ten aanzien van agressie Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-03 Aantal deelnemers Min 8 Max 15 Data uur - regio Titel opleiding Opleidingsderde Dialoogplus zie p 36 Aantal deelnemers Opmerkingen Diensten voor opvanggezinnen, personeel van kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Stilstaan bij de maatschappelijke betekenissen van het thema agressie Nadenken over de invulling die je geeft aan het thema agressie Onderzoek naar de eigen grenzen en patronen in het aanvoelen, verschuiven en afbakenen Belang zien van het tijdig inschatten van signalen om escalatie te voorkomen Het woord agressie roept bij velen uit de hand gelopen situaties op met luid geroep, duwen, slagen. Anderen voelen zich lichamelijk bedreigd. Omdat men vaak denkt dat agressie plotseling ontstaat, ervaart men machteloosheid. Agressie ontstaat echter zelden uit het niets. Het is meestal een gevolg van een overlopende emmer vol frustraties. Soms in subtiele vorm zoals blikken, aanrakingen of opmerkingen die leiden tot onrust, angst of onveiligheidsgevoel. Om tijdig signalen te zien en er mee om te gaan is het belangrijk je grenzen te kennen. Welk gedrag ervaar jij als lastig, moeilijk, grensoverschrijdend of agressief? Waarom verleg jij je grenzen of onderneem je géén actie? Wat wil jij daarin veranderen? Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische omkadering Verhalen Werken in kleine groepen rond probleemsituaties en plenaire nabespreking Inleefoefeningen waarin we confrontatie- en de-escalatievaardigheden oefenen 425 per dagdeel van 3 uur met een minimum van 2 dagdelen exclusief verplaatsingskosten aan 0,40 /km. In overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant Bij de organisatie/dienst zelf of in een door de organisatie voorziene accommodatie Afstemmen vanuit je HART! Verhoog je weerbaarheid in lastige situaties. DI-02 Personeel van kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, diensten voor onthaalouders. Voor iedereen, zowel beginners als gevorderden halen veel uit deze training. Weerbaarder worden, innerlijke rust creëren in lastige situaties, eigen gedrag kunnen bijsturen en je eigen sterktes (her)ontdekken. Ouders, collega s, kinderen brengen je soms tegen een grens aan. Deze training leert je hoe je je hart (emotioneel brein) kunt leren beheersen en toch grenzen kunt trekken. In overeenstemming met je hart zijn, maakt je weerbaarder en vergroot je rustige zelfzekere uitstraling, je blijft dicht bij jezelf en staat sterker. Zo maak je juistere keuzes in moeilijke momenten. Met biofeedback en speelse werkvormen leer je hoe je een positieve invloed krijgt op jezelf, je omgeving en conflicten niet laat escaleren. Je wordt een rots in de branding. - We sluiten aan bij de ervaring van de deelnemers. - Creatieve werkvormen. - Biofeedback en hartcoherentie. Min 6 Max 16 (bij groter aantal wordt de groep opgesplitst en komt een extra begeleider). 270 per dagdeel per begeleider met een minimum van 2 dagdelen + 0,35 verplaatsingskosten Data en uur in overleg met aanvrager. Programma wordt aangeboden in dag-sessie. Gekozen door de organisatie Afhankelijk van aantal en thema wordt het te voorziene materiaal meegedeeld. 13

14 Titel opleiding Opleidingsderde Impuls zie p Wat maakt je zo boos? IM-03 Alle medewerkers Herkennen en aan de slag gaan met het mechanisme van boosheid, zowel bij jezelf als bij de ander. Ik erger me, ik voel de lastigheid opborrelen en ik ontplof! Ik erger me, ik bevries en slik mijn woede in! Er zijn verschillende manieren om uiting te geven aan boosheid. Leren omgaan met boze gevoelens is een belangrijke sociale vaardigheid. Het is een kunst om, ondanks een golf van kwaadheid, toch je verstand te gebruiken en op te komen voor eigen behoeften. Tijdens deze sessies exploreren we eigen boosheid en onderzoeken we hoe we constructief kunnen omgaan met de boosheid van iemand anders. Oefenen en uitwisseling in kleine en grote groep. Aantal deelnemers Minimum 7, maximum ,00 per dagdeel In overleg In overleg 14

15 CONFLICTHANTERING Titel opleiding Omgaan met conflicten Opleidingsderde Viac Vormingen Freelance medewerker zie p 47 VI-01 Aantal deelnemers Max 20 Opmerkingen Kindbegeleid(st)ers in KDV, mini-crèches, diensten voor onthaalouders, en BKO De cursisten krijgen inzicht in conflictstijlen waardoor zij beter met conflicten kunnen omgaan. Wat zijn conflicten? De 2 essentiële aspecten binnen de conflicthantering De conflictstijlen Welke stijl is effectief? Interactieve methode 125,00 /lesuur (exclusief de vervoerskosten van de lesgever). De prijzen kunnen jaarlijks worden aangepast. De vorming gaat door op een in overleg met Viac geplande datum en duurt 2 uur (avond) à 3 uur (overdag en avond). De locatie wordt door de aanvragende organisatie gekozen Wij geven ook op agressie gerichte vormingen in de thuiszorg Titel opleiding Conflicthantering Opleidingsderde Hivset zie p 39 HS-02 Aantal deelnemers Min 6 max 15 Begeleiders in de kinderopvang, onthaalouders en iedereen die actief is in de kinderverzorging en -opvang Conflicten aanpakken, uitgaande van de kernkwadranten en ervaringen uitwisselen onder leiding van een supervisor Conflicthantering staat haaks op conflictvermijding. Hoewel de meeste mensen harmonie boven conflict verkiezen, zijn ze tegenpolen die niet zonder elkaar kunnen bestaan. Langdurige conflictvermijding kan relaties ernstig in gevaar brengen. Conflicten kunnen namelijk noodzakelijke signalen zijn, om nieuwe ontwikkelingen op gang te brengen. Wie ze niet onderdrukt, maar constructieve oplossingen zoekt, bevordert de samenwerking. Onze vaardigheid in het omgaan met conflicten is echter meestal beperkt: we ontlopen ze of gaan ze aan om de ander te laten verliezen... Interactief, rekening houdend met de noden van de doelgroep Voor een vorming van 6 uur: 432,00 Exclusief verplaatsings- en kopieerkosten Te bepalen in overleg met de aanvrager Ter plaatse of op eigen locatie Hivset Campus 15

16 OMGAAN MET LASTIG EN AGRESSIEF GEDRAG VAN VOLWASSENEN Titel opleiding Hoe omgaan met telefonische en schriftelijke agressie? Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-04 Aantal deelnemers Min. 8 Max. 15 Data uur - regio Opmerkingen Administratieve krachten van diensten voor opvanggezinnen, kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Bewustwording van het belang van een eerste indruk en de impact van klanktaal Leren actief en erkennend luisteren om potentieel moeilijke situaties te ontmijnen Stil staan bij het omgaan met de eigen emoties en er controle over krijgen Grenzen kunnen stellen en een telefoongesprek correct beëindigen Handvatten krijgen voor het omgaan met schriftelijke agressie Wie beroepshalve via de telefoon informatie of diensten verleent, krijgt soms te maken met respectloze of beledigende opmerkingen. Dit zorgt voor werkstress en draagt niet bij tot een positief imago van de dienst. Het is essentieel om de situatie snel correct in te schatten en de agressie te de-escaleren. Hoe kan je door een vriendelijk en inlevend eerste contact al meteen rust brengen? Wat is nodig om het gevoel te geven dat je luistert en een verhaal ernstig neemt? Hoe kan je correct en efficiënt doorverwijzen? Hoe stel je je grenzen? Wat is de emotionele impact? Tot slot is er aandacht voor schriftelijke communicatie. We geven een aantal basisregels mee om zorgvuldig met je mails, brieven en sms jes om te gaan en tips voor het beantwoorden van een beledigend bericht. Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische kadering. Verhalen. Werken in kleine groepen rond probleemsituaties en plenaire nabespreking. Inleefoefeningen met opnames/weergave van telefoongesprekken. Rollenspel. 425 per dagdeel (3 uur) minimum 2 dagdelen, verplaatsingskosten 0,40 /km. en uren worden vastgelegd in overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant. In de organisatie of in een door de organisatie voorziene locatie Na telefonisch overleg krijg je een gedetailleerde, vrijblijvende offerte 16

17 Titel opleiding Opleidingsderde Hilde Leonard zie p Met de mond vol tanden omgaan met vervelend gedrag van ouders HL-02 Aantal deelnemers Min. 6 Max 20 Opmerkingen Iedereen die in de kinderopvang werkt (kinderen van 0 tot 12 jaar) In deze cursus ontdek je strategieën om gepast te reageren op lastige situaties met ouders (bv. dronken ouders, vechtscheidingen, ). Wat vinden we lastige situaties? Wat maakt dat ze zo lastig zijn? Welke beperkingen en kansen zien we in deze situaties? De driehoek ouders kind opvang: verschillende soorten relaties, waar je in communicatie best rekening mee houdt. Reageren op lastige situaties: ik-boodschappen formuleren en constructief kritiek geven,; Conflicthantering, rekening houdend met loyaliteit en zijdelingse invloed. Korte theoretische inleidingen en oefeningen wisselen elkaar af. Er is heel wat ruimte om te leren van elkaars ervaringen. De verschillende reactiestrategieën worden aangeleerd via inleefoefeningen in kleine groepjes. 400 Euro / dagdeel (max. 3 uur), 700 Euro / dag (6 vormingsuren, die op dezelfde dag ingepland worden) + verplaatsing aan 0,35 Euro vanuit Scheldewindeke Vrijstelling van BTW art Twee sessies van 3 uur. Data en uren zijn overeen te komen. gekozen door de organisatie Ik werk niet in Limburg. Titel opleiding Omgaan met lastige ouders Opleidingsderde Dialoogplus zie p 36 Aantal deelnemers Data uur Opmerkingen DI-03 Personeel van kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, diensten voor onthaalouders Ontdek hoe je vanuit je eigen kracht het contact met ouders tot een win-win situatie kunt ombuigen. Samen met ouders neem je de opvoeding van kinderen op, Dat kan tot spanningen leiden met gevoelens die escaleren. We gaan preventief te werk. Hoe bouw je een goed oudercontact op? Welke moeilijke situaties kunnen zich voordoen en hoe ga je daar mee om? Waarop let je bij een moeilijk gesprek? Hoe geef je grenzen aan? Hoe maak je duidelijk dat je een ander gedrag van ouders wenst? Hoe ga je om met kritiek van ouders? Wat maakt jou boos? Wat in jouw gedrag zorgt dat situaties escaleren en hoe ga je ontmijnend te werk? Hoe help je je collega s of jezelf na een harde confrontatie, We sluiten aan bij de ervaring van de deelnemers en vertrekken vanuit zeer concrete situaties. We ontdekken systemen en leren die hanteren. Gesprek, videofragmenten, groepsopdrachten, spelvormen maken deze inhoud toegankelijk voor iedereen. Min 6 Max 16 (bij groter aantal wordt de groep opgesplitst en komt een extra begeleider). 270 / dagdeel / begeleider, minimum 2 dagdelen + 0,35 / km verplaatsingskosten Data en uur in overleg met aanvrager. Programma wordt aangeboden in dag-sessie. Een tweedaags programma (met terugkomdag) is mogelijk. gekozen door organisatie Afhankelijk van aantal en thema wordt het te voorziene materiaal meegedeeld. 17

18 Titel opleiding Wat doen als het echt lastig wordt? Omgaan met complex grensoverschrijdend/agressief gedrag van ouders Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-05 Aantal deelnemers Min 8 Max 12 Data uur regio Opmerkingen Diensten voor opvanggezinnen, personeel van kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Cursisten krijgen inzicht in de complexe dynamiek van de ouder-kind banden en maken kennis met de contextuele visie hierop Cursisten krijgen handvatten om in de concrete probleemsituatie die ze inbrengen stappen te zetten Cursisten staan stil bij de verantwoordelijkheden én de grenzen van hun professionele basishouding in complexe ouder-kind-situaties Heel wat wrijvingen en misverstanden met ouders kunnen voorkomen en/of opgelost worden met een zorgvuldige en correcte communicatie. Een goed gesprek kan wonderen doen en vaak is de lucht daarna helemaal opgeklaard tot tevredenheid van alle betrokkenen. Maar soms kan het gaan om bijzondere situaties waarop je niet meteen een antwoord hebt omdat het om een delicate of ingewikkelde problematiek gaat. Een kind wordt opgehaald door een ouder die stomdronken is. Of twee ouders die in een vechtscheiding verwikkeld zijn, en hun kind met veel kabaal komen opeisen. Wat doe je als je merkt dat een moeder nogal hardhandig omgaat met haar kind. Wat doe je als diezelfde vrouw je later in vertrouwen neemt over de mishandeling door haar partner? En dan zijn er nog de subtielere situaties waarbij personeel zich niet zelden gemanipuleerd zal voelen. Zo is er de vader die na een scheiding zijn kind niet mag zien maar die elke dag langskomt om zijn verhaal te doen en toch een glimp op te vangen van zijn kind. Of de moeder die haar ex afschildert als een loser waar haar dochtertje bij staat. Het kan ook dat ruziënde ouders je proberen partij te laten kiezen waarbij ze je willen laten oordelen over wie er gelijk heeft in het conflict. Tijdens deze praktijkgerichte module is er ruimte om in te gaan op specifieke en misschien wat minder voorkomende problemen. De casussen die worden ingebracht door cursisten worden samen geanalyseerd en besproken. Het wordt aanbevolen om deze module te laten voorafgaan door de module als mensen over grenzen gaan of als de frustratie-emmer overloopt. Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische kadering. Inventarisatie casussen. Analyse en bespreking casussen. 425 per dagdeel van 3 uur met een minimum van 2 dagdelen exclusief verplaatsingskosten aan 0,40 /km. en uren worden vastgelegd in overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant. De cursus gaat door bij de organisatie/dienst zelf of in een door de organisatie voorziene accommodatie. Na telefonisch overleg bezorgen wij u een gedetailleerde, vrijblijvende offerte op maat van uw organisatie. 18

19 Titel opleiding Wat als de emmer overloopt? Opleidingsderde Terra Training & Coaching zie p 45 TT-06 Aantal deelnemers Min 8 Max 15 Data uur regio Opmerkingen Diensten voor opvanggezinnen, personeel van kinderkribbes, diensten voor buitenschoolse opvang, peutertuinen e.d. Cursisten hebben meer zicht op veelvoorkomende patronen in het omgaan met stress en spanning en de fysiologische opbouw ervan. Cursisten kunnen agressief gedrag dat vanuit frustraties ontstaat deëscaleren. Cursisten kunnen emoties bij conflicten beter hanteren. Nogal wat mensen ervaren in onze veeleisende en hectische samenleving heel wat stress en spanning. De combinatie van werk en gezin is voor velen niet eenvoudig. Bij sommigen loopt de druk zo hoog op dat de emmer op een bepaald moment overloopt. Beroepskrachten in de kinderopvang worden weleens het slachtoffer van opgestapelde frustraties en spanningen van ouders. Dat kan gaan om verwijten allerhande die op hoge toon worden geuit en die kunnen escaleren tot een hoogoplopende ruzie waarin geroepen en getierd wordt. Heel af en toe escaleert zo n confrontatie tot een gevecht waarbij geduwd of geslagen wordt. Omgaan met verbale- en fysieke agressie is niet zo eenvoudig. Naast inleving en begrip is het ook nodig om duidelijke grenzen te kunnen stellen. Getraind in het geven van zorg en empathie gaan onthaalouders en personeel in kinderdagverblijven vaak vrouwen - soms ver in het begrijpen van de onderliggende oorzaken van storend of agressief gedrag van anderen waarbij ze soms hun eigen grenzen overschrijden. In deze module gaan we na hoe frustratie-agressie ontstaat, wat er daarbij precies gebeurt in het lichaam en hoe we er best op kunnen reageren om te zorgen dat de situatie niet verder escaleert. We leren kleine, niet-verbale uitingen van ongenoegen opmerken en in een vroege fase de juiste reactie geven. We leren ook enkele eenvoudige zelfbeschermingstechnieken om achter de hand te hebben wanneer de situatie toch escaleert Kennismaking, ijsbreker en korte theoretische kadering. Werken in kleine groepen rond probleemsituaties en plenaire nabespreking. Inleefoefeningen waarin confrontatie- en de-escalatievaardigheden worden geoefend. Psycho-fysieke zelfbeschermingsoefeningen Video omgaan met agressie en nabespreking. 425 per dagdeel van 3 uur met een minimum van 2 dagdelen exclusief verplaatsingskosten aan 0,40 /km. en uren worden vastgelegd in overleg met de opdrachtgever. Regio: provincies Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant. De cursus gaat door bij de organisatie/dienst zelf of in een door de organisatie voorziene accommodatie. Na telefonisch overleg bezorgen wij u een gedetailleerde, vrijblijvende offerte op maat van uw organisatie. 19

20 Titel opleiding Opleidingsderde Hilde Leonard zie p Agressie van ouders aanpakken en voorkomen! HL-03 Aantal deelnemers Min. 6 Max. 20 Data uur Opmerkingen Iedereen die in de kinderopvang werkt (kinderen van 0 tot 12 jaar) Je ontdekt strategieën om agressie van ouders te voorkomen. Je leert hoe je gepast reageert op agressie van ouders; De driehoek ouders kind opvang: criteria om tot een goede samenwerkingsrelatie met ouders te komen Agressie voorkomen: problemen bespreken met kinderen, slecht nieuws brengen. Agressie van ouders: vormen, patronen en oorzaken Reageren op agressie-incidenten: confronteren, kalmeren, ontmijnende strategieën Omgaan met je eigen emoties tijdens en na een agressie-incident. Het herstel van de relatie nà een agressie-incident. Korte theoretische inleidingen en oefeningen wisselen elkaar af. Daarbij wordt zo goed mogelijk aangesloten op de eigen ervaringen van de cursisten. De verschillendede reactiestrategieën worden aangeleerd via inleefoefeningen in kleine groepjes. 400 Euro / dagdeel (max. 3 uur) 700 Euro / dag (6 vormingsuren, die op dezelfde dag ingepland worden) + verplaatsing aan 0,40 Euro vanuit Scheldewindeke. Vrijstelling van BTW art Twee sessies van 3 uur. Data en uren zijn overeen te komen. gekozen door de organisatie Ik werk niet in Limburg. 20