De Amsterdamse lucht is vies. Maar hoe vies eigenlijk? En wat wordt eraan gedaan? Amsterdammers hebben recht op schone lucht.
|
|
- Annelies Anneleen Bosmans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NIEUWEZIJDS AMSTER ADEMEN GEROMMEL ROND DE NORM De Amsterdamse lucht is vies. Maar hoe vies eigenlijk? En wat wordt eraan gedaan? Amsterdammers hebben recht op schone lucht. TEKST: JOP DE VRIEZE BEELD: STEFAN ALTENBURGER Dit artikel kwam tot stand op basis van gesprekken met: Dave de Jonge, Saskia van der Zee en Marieke Dijkema van GGD Amsterdam, David Gelauff en Pieter Swinkels van Programmabureau Luchtkwaliteit Amsterdam, Jan de Ridder en Erik Oppenhuis van de Amsterdamse Rekenkamer, Piet van Zoonen van het RIVM en Ivo Stumpe van Milieudefensie. 14 GROOT
2 NUMMER 2 / 2013 DAMS AMSTERDAM 15
3 NIEUWEZIJDS Sinds de jaren zestig maken Nederland en Europa zich druk over luchtvervuiling. Eufemistisch noemden beleidsmakers het al snel luchtkwaliteit en sindsdien is er al veel verbeterd. Maar de laatste jaren stagneert de vooruitgang. Overheidsinstanties verwijzen naar het verleden en naar opkomende landen waar het allemaal veel slechter gaat. Milieugroeperingen benadrukken dat we er nog lang niet zijn omdat de venijnigste vervuiling er juist nog is. Een overzicht van de strijd tegen de onzichtbare vijand, uitgevochten tussen economische, particuliere en electorale belangen. PROLOOG: NOVEMBER Bruine bladeren zwieren over het braakliggende Marineterrein op het Amsterdamse Oosterdok. Een graafmachine staat werkeloos op de verlaten grond, zijn graafarm gebogen als het hoofd van een somber gestemde man. Het project is voorlopig stilgelegd, omdat de ontwikkelaar niet heeft kunnen aantonen dat de luchtkwaliteitsnormen nog gehaald zouden worden met de ingebruikname van het gebied. De pas ingevoerde Omgevingswet is gekoppeld aan de Europese normen voor luchtkwaliteit, waaraan Nederland in 2015 had moeten voldoen. Maar helaas. De gemeente en de rijksoverheid steggelen over de boete die Europa voor de Amsterdamse overschrijding oplegde. Het rijk wil Amsterdam een deel van de vier ton laten betalen. Ondertussen hebben drie buurtcomités zaken aangespannen tegen de gemeente. Zij eisen schone lucht. Luchtkwaliteitsdeskundige Ivo Stumpe van Milieudefensie staart over het water van het IJ. Hij schopt tegen een steen, die met een plons in het IJ verdwijnt. Ik had het voorspeld. JUNI 2008: Europa heeft een nieuwe luchtkwaliteitsrichtlijn: voor een heel rijtje stoffen geldt een maximumconcentratie per kubieke meter lucht. De belangrijkste zijn fijnstof en stikstofdioxide. Voor beide geldt een maximum van veertig microgram per kubieke meter lucht. Heel streng zijn die normen niet, want de Wereldgezondheidsorganisatie adviseert 20 microgram fijnstof per kubieke meter lucht. Dat is de gemiddelde concentratie in het Vondelpark zo ongeveer het schoonste stukje van Amsterdam. Die concentratie vindt Europa niet haalbaar. Ondanks dit compromis voldoet Nederland op veel plekken niet aan de normen voor fijnstof en stikstofdioxide. Nederland vraagt uitstel aan en dient volgens de regels een ambitieus plan in waarin het uiteenzet hoe verschillende overheden met een budget van 2 miljard euro de lucht gaan opklaren. Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) ziet het licht. APRIL 2009: De Europese Commissie geeft Nederland zijn zin. Als enige land mogen we nog een paar jaar de normen voor fijnstof en stikstofdioxide blijven overschrijden, zolang we onze zaakjes voor beide stoffen in respectievelijk juli 2011 en januari 2015 maar op orde hebben. Centraal in het Samenwerkingsprogramma staat een model dat in elke straat van Nederland de luchtkwaliteit kan berekenen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bouwt deze simulatie op basis van een bestaand rekenmodel. Er gaat allerlei info in, van de achtergrondconcentraties vanwege uitstoot verderop en het aantal auto s dat dagelijks passeert tot de hoeveelheid uitstoot per auto en de begroeiing die verontreiniging vasthoudt. Het instrument kent twee versies: een voor snelwegen en een voor bewoonde gebieden. Groot voordeel: het kan ook in de toekomst kijken en het effect van maatregelen voorspellen. Richting januari 2015 bijvoorbeeld. Voor Amsterdam is de missie in 2009 duidelijk: de stad moet acht knelpunten verhelpen waar de luchtkwaliteitsnormen overschreden worden (zie kader). Sinds 2008 mochten er al geen oude dieselvrachtwagens zonder roetfilter meer de stad in. Groenlinks-wethouder Marijke Vos wil dezelfde maatregel ook voor perso- 16 GROOT
4 NUMMER 2 / 2013 nenauto s invoeren, maar merkt meteen hoe moeilijk luchtkwaliteitsbeleid is, blikt gemeente-ambtenaar David Gelauff van het Programmabureau Luchtkwaliteit terug. Het voornemen levert emotionele taferelen op. Mensen staan met tranen in hun ogen in de Raadzaal, omdat ze hun oude moeder aan de andere kant van de stad niet meer zullen kunnen bezoeken. Na een negatief rapport van TNO belandt het plan onder in een la. De stad zet in op het stimuleren van transport per fiets en openbaar vervoer, onder meer door de bouw van transferia aan de rand van de stad Park & Ride. Ook verhoogt de gemeente de parkeertarieven en neemt ze maatregelen om de doorstroming van het verkeer te verbeteren. DECEMBER 2010: Uit de eerste monitoringsrapportage van het RIVM binnen het NSL blijkt dat de stikstofdioxideconcentraties minder snel dalen dan was voorspeld. Dit komt vooral doordat auto s minder snel schoner worden dan fabrikanten hebben beloofd. JUNI 2011: De Amsterdamse Rekenkamer publiceert een rapport over het luchtkwaliteitsbeleid van de gemeente Amsterdam. De conclusies van deze door de gemeente betaalde onderzoeksinstelling zijn niet mild: de luchtkwaliteit verbetert niet snel genoeg en de ingevoerde maatregelen zijn slecht doordacht. De inmiddels aangestelde wethouder, VVD er Eric Wiebes lanceert al dagen voordat het rapport verschijnt een herijkingsdocument. Hij heeft experts laten bepalen welke maatregelen wél kosteneffectief zijn. Park & Ride schuift hij opzij te duur. Liever stimuleert Wiebes elektrisch vervoer en de aanschaf van bestelbusjes met schonere dieselmotoren. De Rekenkamer adviseert de wethouder ook een plan B te maken, voor als de maatregelen minder goed lijken te werken dan gedacht, of als er andere tegenvallers zijn doordat bijvoorbeeld de landelijke overheid minder maatregelen neemt. Een van de suggesties is het alsnog invoeren van een milieuzone voor personendieselauto s, zoals zijn Groenlinks-voorganger al had geprobeerd. Voor Wiebes is dit een no go. Ivo Stumpe van Milieudefensie verwijt de gemeente een gebrek aan ambitie. Steden als Londen en Parijs sluiten hele gebieden af voor verkeer en ook Utrecht gaat verder, door automobilisten actief uit het centrum te weren. Stumpe vindt dat er bijvoorbeeld meer ingezet kan worden op het schoner maken van de stadsbussen. In plaats daarvan krikt de wethouder het aantal elektrische auto s voor 2015 omhoog. Dat is niet reëel. JULI 2011: Het lijkt erop of Nederland, en ook Amsterdam, de fijnstofnorm heeft gehaald. Dit is vooral te danken aan de roetfilter die verplicht is gesteld voor nieuwe dieselauto s en voordelig kon worden ingebouwd bij auto s van na Die filter houdt de grofste en zwaarste roetdeeltjes tegen. Nadeel is wel dat de fijnste roetdeeltjes door het filter heen glippen en die zijn nu juist het schadelijkst. Een microgram fijnstof anno 2011 is schadelijker dan een microgram fijnstof tien jaar eerder, waardoor de Amsterdammer er netto weinig op vooruit is gegaan. Piet van Zoonen, hoofd centrum milieumonitoring van het RIVM houdt nog wel een slag om de arm, omdat de deadline halverwege het jaar ligt en 2012 daarom het eerste jaar is waarin Nederland echt braaf zal moeten zijn. AMSTERDAM 17
5 NIEUWEZIJDS MEI 2012: Het Programmabureau Luchtkwaliteit maakt zich zorgen, schrijft het in de Amsterdamse samenvatting van de monitoringsrapportage. De RIVM-berekeningen geven een onderschatting van de Amsterdamse stikstofdioxideconcentraties, van tien tot zestig procent, blijkt uit metingen van de Amsterdamse GGD. Dat beheert al sinds de jaren zestig een van de uitgebreidste luchtkwaliteitsmeetnetwerken van Nederland, als een vinger aan de pols voor het milieubeleid. Een vinger die niet overbodig blijkt. Het netwerk bestaat uit twaalf stations variërend van omgebouwde elektriciteitshokjes zoals aan de Stadhouderskade, tot een hele silo in het Vondelpark. Die meten nonstop fijnstof, stikstofdioxide en roet. Daarnaast hangen er op zo n honderd plekken zogeheten palmesbuisjes, die ook stikstofdioxide meten. De metingen zijn binnen het NSL niet leidend. Ook metingen kennen hun beperkingen en we kunnen niet op elke straathoek apparatuur plaatsen, zegt Marieke Dijkema, beleidsadviseur milieu en gezondheid bij de GGD. Bovendien gebruiken we geen glazen bollen, dus we kunnen er niet mee voorspellen. Waarom onderschat het rekeninstrument de Amsterdamse luchtvervuiling? Allereerst zijn Amsterdamse auto s gemiddeld ouder en daardoor vervuilender dan die in de rest van het land. Daarbij rijden automobilisten in de praktijk vaak minder zuinig dan testrijders in het laboratorium en vallen de voorspellingen van autofabrikanten over het schoner worden van hun motoren tegen. Toch heeft de zaak een luchtje. Volgens Stumpe van Milieudefensie bevat het allerlei rare aannames, die een vertekend beeld geven van de werkelijkheid. En, opmerkelijk genoeg, was er een tijd dat het model juist een óverschatting gaf van de concentraties. Oorspronkelijk was het model bedoeld om een risicoschatting van luchtkwaliteitsproblemen te geven bij lokale bouwplannen. Sinds de aanpassing in 2006 zien we een onderschatting ten opzichte van onze metingen, zegt Marieke Dijkema, adviseur milieu en gezondheid bij de GGD. Gunstig voor de minister dus, maar niet voor de Amsterdammer die gesteld is op frisse lucht. En in 2015 verwacht Brussel zowel berekeningen als metingen. Aanpassen van het rekenmodel gaat volgens staatssecretaris Mansveld van milieu niet zomaar, omdat de kans groot is dat het dan elders weer uit de pas gaat lopen. 80 JUNI 2012: Minister Schultz besluit per 1 juli de maximumsnelheid te verhogen voor de A10-West, het stuk Amsterdamse ringweg waar op dat moment tachtig kilometer per uur gereden mag worden. De gemeente Amsterdam reageert verbolgen: waar miljoenen uit de gemeentekas worden gespendeerd om de uitstoot omlaag te brengen, vult Schultz die domweg weer op. Het snelwegrekeninstrument dat ze gebruikte kwam uit op een stikstofdioxideuitstoot van 38 microgram per kubieke meter lucht, net onder de norm van veertig. De snelheidsverhoging levert een toename van de uitstoot van hooguit een paar tienden microgrammen op. AUGUSTUS 2012: De gemeente Amsterdam dient bezwaar in bij Minister Schultz tegen de snelheidsverhoging op de A10-West. Het rekenmodel dat de minister hanteerde gaat namelijk uit van een snelweg die door een verlaten weiland loopt. De wet schrijft voor welke opties de minister heeft wanneer het rekeninstrument niet strookt met de werkelijkheid. Een ervan is meten. En laat er nu precies naast dit stuk weg een meetstation staan van de GGD, dat een gemiddelde stikstofdioxideconcentratie van ruim vijftig microgram per kubieke meter lucht aangeeft. Dan is elke tiende microgram er een te veel. DECEMBER 2012: Uit de monitoringsrapportage 2012 blijkt dat de luchtkwaliteit in Nederland wederom verbeterd is, maar er blijven knelpunten bestaan, ook in 2015 nog, en onder meer in Amsterdam. De gemeente Amsterdam stuurt samen met die van Rotterdam, Utrecht en Den Haag een brief aan staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu. De 18 GROOT
6 NUMMER 2 / 2013 LUCHTVERONTREINIGING, WAAR HEBBEN WE HET OVER? Luchtverontreiniging is van alle tijden, maar sinds de jaren zestig is het een probleem waar in Europa actief tegen gestreden wordt. In 1987 kwam de Wereldgezondheidsorganisatie met een eerste richtlijn voor luchtkwaliteit, die sindsdien is aangepast in 1997 en Die richtlijnen vormen het uitgangspunt voor het Europese milieubeleid en stellen maximumconcentraties voor ozon, fijnstof, stikstofdioxide en zwaveldioxide. De zwaveldioxideconcentratie is sinds de jaren negentig flink gedaald en heeft al sinds 1998 de norm niet meer overschreden in Nederland. boodschap: zonder uw hulp gaan wij de normen niet halen. De steden lijken zich al in te dekken met het oog op de mogelijke maatregelen. Zowel Milieudefensie als de gemeente Amsterdam spant een rechtszaak aan tegen het Rijk om af te dwingen dat de snelheidsverandering op de A10-West wordt teruggedraaid. Voor de gemeente lijken vooral de economische sancties leidend te zijn. Voor Milieudefensie draait het om iets anders. Stumpe: Amsterdammers hebben recht op schone lucht. Fijnstof is een verzamelterm voor deeltjes met een diameter van maximaal 10 micrometer. Dat kunnen deeltjes zijn afkomstig uit verbrandingsmotoren, kachels of fabriekspijpen, maar ook zoutkristallen en stof van de bodem. Er kan ook fijnstof ontstaan wanneer gassen zoals stikstofoxiden en ozon in de lucht overgaan tot vaste stoffen. Fijnstofdeeltjes komen na inademing in de longen of de bloedbaan terecht. Het lichaam ruimt het op, waarbij schadelijke ontstekingsreacties optreden, en kunnen daar ontstekingen veroorzaken. Stikstofdioxide (NO2) is op zichzelf niet erg schadelijk voor de gezondheid, maar omdat het gas bij de verbranding van benzine ontstaat samen met schadelijke stoffen die moeilijk te meten zijn, wordt het als indicator gebruikt. Roet ontstaat bij onvolledige verbranding, zoals die van diesel. Fijne roetdeeltjes kunnen net als ander ultrafijnstof ophopen in de longen en zijn daardoor behoorlijk schadelijk. Er bestaan nog geen aparte normen voor roet omdat het moeilijk is om het precies te meten. De Amsterdamse GGD meet het roet al wel, met een standaardmethode die nog niet algemeen is geaccepteerd.? FIJNSTOF (PM10) Jaarnorm: 40 μg/m 3 Dagnorm: 50 μg/m 3 (maximaal 35 keer overschrijden) STIKSTOFDIOXIDE (NO2) EPILOOG: De rechter beslist nog dit jaar over de snelheid op de ring. Met of zonder 80 km, alles wijst erop dat Amsterdam afstevent op het boven aan dit artikel geschetste scenario. Of toch niet? De kans is groot dat er tegen die tijd nieuwe Europese normen zijn, bijvoorbeeld gebaseerd op aantallen schadelijke deeltjes in plaats van microgrammen. Dan zal Nederland vooraan staan met een prachtig plan om die normen binnen een paar jaar te gaan halen. En zal heel het circus weer van voor af aan beginnen, ook in Amsterdam. Jaarnorm: 40 μg/m 3 Uurnorm: 200 μg/m 3 (maximaal 18 keer overschrijden) ÉÉN JAAR KORTER LEVEN Hoeveel levens eist luchtverontreiniging eigenlijk? Jarenlang sprak het RIVM over doden per jaar als gevolg van fijnstof. Echter, het is onduidelijk wie er precies overlijden door fijnstof: eigenlijk worden we allemaal een stukje ongezonder. Daarom spreekt het instituut tegenwoordig over verloren (gezonde) levensjaren. Grofweg neemt door de huidige concentraties fijnstof in Nederland de gemiddelde levensverwachting van iedereen in Nederland met ongeveer een jaar af. Omdat de concentraties fijnstof in Amsterdam hoger zijn dan gemiddeld, is het verlies aan gezonde levensjaren hier gemiddeld nog iets hoger dan bijvoorbeeld op het platteland. AMSTERDAM 19
7 NIEUWEZIJDS 3. Einsteinweg: 55 μg/m 3 2. Haarlemmerweg: 59,2 μg/m 3 6. Jan van Galenstraat: 48 μg/m 3 1. Prins Hendrik 5. Amstelveenseweg, 4. Mr. Visserple ter hoogte van nr 390: 50,6 μg/m 3 8. Stadhouderskade 8. Van Diemenstraat: 41,4 μg/m 3 20 GROOT
8 NUMMER 2 / 2013 DE VIESTE STRATEN VAN DE STAD ONGEZOND kade: 59,5 μg/m 3 in: 52,2 μg/m 3 : 41,4 μg/m 3 7. Linaeusstraat: 44 μg/m 3 NO2 is een indicator van het mengsel van luchtverontreiniging dat afkomstig is van uitlaatgassen van verkeer, schreef het RIVM in 2008 in het rapport GGDrichtlijn medische milieukunde: luchtkwaliteit en gezondheid. De oxiderende eigenschappen van NO2 kunnen effecten in de luchtwegen en longen veroorzaken in de vorm van verminderingen van de longfunctie en afname van de weerstand tegen infecties van het longweefsel. Ook is aangetoond dat blootstelling aan NO2 kan leiden tot een versterkte reactie op allergenen. Deze effecten treden op bij blootstelling lager dan de wettelijke norm van 40 µg/m 3 jaargemiddeld. Jaargemiddelde 2012 stikstofdioxide (NO2), gemeten door geavanceerd meetstation GGD Jaargemiddelde 2011 stikstofdioxide (NO2), gemeten door simpele palmesbuisjes van GGD. AMSTERDAM 21
Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal
Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige
Nadere informatieAanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen
Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen Wat doen gemeenten en GGD Amsterdam op het gebied van luchtkwaliteit? De GGD Amsterdam informeert en adviseert de inwoners en het bestuur van Amsterdam
Nadere informatieLuchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht
Luchtvervuiling in Nederland in kaart Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage 2013 Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage
Nadere informatieNationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Rapportage 2011. Samenvatting Amsterdam
Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Rapportage 2011 Samenvatting Amsterdam 2 3 Stand van zaken luchtkwaliteit 2011 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) In 2015 moet Nederland
Nadere informatieToekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid
Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid Presentatie schakeldag 11 juni 2013 Luchtkwaliteitsbeleid Nederland en Europa Beleidsdoel: gezondheidsschade door luchtverontreiniging zoveel mogelijk beperken.
Nadere informatieMEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012
MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten
Nadere informatieKennisnemen van de resultaten van de derde monitoringsronde van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL).
Informatienota B&W Onderwerp : Monitoring Luchtkwaliteit 2012 B&W-vergadering : 29 januari 2013 Registratienummer : BW13.00119 Registratiecode : *BW13.00119* Auteur : Gijs Gerrits Portefeuillehouder :
Nadere informatieFactsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014
Factsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014 Achtergrondinformatie Fijnstof is een vorm van luchtverontreiniging die een negatief effect kan hebben op de gezondheid van de mens. Kortstondige blootstelling
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Zeist
Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en
Nadere informatieOnderwerp Informatie toezegging luchtkwaliteit Aanpak Ring Zuid. Steller Jeroen Engels. De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN
>ote Bestuursdienst Onderwerp Informatie toezegging luchtkwaliteit Aanpak Ring Zuid Steller Jeroen Engels De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Bezoekadres Waagstraat 1 Postadres
Nadere informatiede voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Datum 24 april 2012 Betreft Tweede monitoringsrapport NSL
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag de voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 21-23 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieLuchtverontreiniging en gezondheid
Luchtverontreiniging en gezondheid Dr. Ir. Moniek Zuurbier GGD Gelderland-Midden 2 Inhoud presentatie Gezondheidseffecten: longen en hart Gevoelige groepen Blootstelling in Nederland Trends Componenten
Nadere informatieRoetmemo Roetkaart december 2014
Roetmemo Roetkaart december 2014 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Ontwikkelorganisatie/ sector Milieu & Mobiliteit Afdeling Expertise Milieu Auteur Wiet Baggen Projectnaam Roetmemo - Roetkaart Datum 18
Nadere informatieSheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU
Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU 1. Ook de automobiliteit zal de komende jaren toenemen. Op dit moment gaan dagelijks in totaal ruim 400.000 auto s de stad
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling
Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten Joost Wesseling Inhoud: Doorsneden door de luchtkwaliteit Concentraties: de laatste decennia; EU normen; Nederland in de EU. Luchtkwaliteit en gezondheid.
Nadere informatieBepalen van de luchtkwaliteit
Bepalen van de luchtkwaliteit Luchtkwaliteit in het kort De kwaliteit van de lucht waarin we leven is van invloed op de volksgezondheid. Zo kan een slechte luchtkwaliteit leiden tot onder andere luchtwegklachten
Nadere informatieZeg géén nee tegen emissievrije OV
Zeg géén nee tegen emissievrije OV Vanaf 2025 dienen alle nieuwe bussen emissievrij te zijn. Vanaf 2030 dienen alle bussen emissievrij te zijn. Emissievrije bussen, met ingang van de nieuwe concessie maar
Nadere informatieEerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling
Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van
Nadere informatieDoelstelling Voldoen aan het wettelijk kader, verbeteren van de luchtkwaliteit en daarmee de volksgezondheid.
Factsheet Onderwerp Luchtkwaliteit over het jaar 2013 Inleiding Op 16 december 2014 is de vijfde rapportage over de voortgang van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit aan de voorzitter van
Nadere informatieResultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend
Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend Na een oproep van de Stad Gent stelden vijftig Gentenaars hun gevel ter beschikking om de invloed van het verkeer op de Gentse luchtkwaliteit te onderzoeken.
Nadere informatieNota van Antwoord Kabinetsstandpunt Verlengen Nationaal Samenwerkingsprogramma
Nota van Antwoord Kabinetsstandpunt Verlengen Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) Reactie van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu op de inspraakreacties Datum: september
Nadere informatieEen voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit
IP/97/853 Brussel, 8 oktober 1997 Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit De Europese Commissie heeft vandaag een voorstel goedgekeurd voor een richtlijn met nieuwe
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieLuchtkwaliteit langs de N208 bij Hillegom
CE CE Oplossingen voor Oplossingen milieu, economie voor milieu, en technologie economie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150 2 150 150 150 fax:
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18879 13 april 2016 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 8 april 2016, nr. IENM/BSK-2016/75666,
Nadere informatieVerkeer en luchtverontreiniging
Verkeer en luchtverontreiniging gezondheidsschade Dr Ir Miriam Gerlofs-Nijland RIVM 1 Positie RIVM Onderzoeksinstituut rijksoverheid Onafhankelijk van politiek en beleid Verbindt wetenschap en beleid Maakt
Nadere informatieErvaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout
Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout Overzicht Overzicht Waarom roet/ec Stand van zaken instrumentarium Voorbeelden van de inzet van roet voor analyses van maatregelen Bestuurlijke bruikbaarheid
Nadere informatieSchone Lucht: stand van zaken in Amsterdam
Meten en rekenen en de burger Schone Lucht: stand van zaken in Amsterdam CROW 15 november 2018 Harry van Bergen H.van.Bergen@amsterdam.nl 06-46168111 Een schoon en gezond Amsterdam? Waarom willen we de
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieSmog in zomer van 5
Smog in zomer In dit bulletin wordt een overzicht gegeven van de smogsituatie in de periode april tot en met september. Voor ozon zijn er in deze periode 6 smogdagen geweest. De dagen vielen voornamelijk
Nadere informatieDe luchtkwaliteit om ons heen. Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt
De luchtkwaliteit om ons heen Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt De luchtkwaliteit om ons heen Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt Inhoudsopgave 1. Onze
Nadere informatieVerontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder
Verontreiniging door wegverkeer Peter Hofschreuder Hebben we problemen,en met de luchtkwaliteit in Nederland? Verkorting van de levensduur door blootstelling aan fijn stof Verandering van de bekorting
Nadere informatieJANSEN RAADGEVEND INGENIEURSBUREAU
JANSEN RAADGEVEND INGENIEURSBUREAU INDUSTRIËLE LAWAAIBEHEERSING / PLANOLOGISCHE AKOESTIEK / BOUW- EN ZAALAKOESTIEK / BOUWFYSICA / VERGUNNINGEN Postbus 5047 Stationsweg 2 Tel: 073-6133141 www.jri.nl 5201
Nadere informatieVerhoging maximumsnelheid A10 West. Een analyse van de impact op de gezondheid van omwonenden
Verhoging maximumsnelheid A10 West Een analyse van de impact op de gezondheid van omwonenden VERHOGING VAN DE MAXIMUM SNELHEID OP DE A10 WEST 1 Samenvatting Achtergrond De verhoging van de maximumsnelheid
Nadere informatieVerhoging maximumsnelheid 80km zones naar 100 km/h
Verhoging maximumsnelheid 80km zones naar 100 km/h Effecten op luchtkwaliteit Datum November 2011 Status Definitief Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en Scheepvaart Informatie DVS
Nadere informatieLuchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016
Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Jaarrapportage 2016 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005
Nadere informatie1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4
Rapport Luchtkwaliteit 2012 Doetinchem Oktober 2013 INHOUD 1. Inleiding... 4 2. Algemeen... 5 2.1 Wet luchtkwaliteit... 5 2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit... 5 2.3 Bronnen van luchtverontreiniging...
Nadere informatieLuchtkwaliteit aansluiting. 2 rotondes Hamelandweg
aansluiting 2 rotondes Hamelandweg te Lichtenvoorde Versie opdrachtgever Gemeente Oost Gelre Postbus 17 7130 AA Lichtenvoorde auteur drs. A.D. Postma INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... I SAMENVATTING... 1
Nadere informatieLuchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014
Luchtkwaliteit en verkeer Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014 Overzicht presentatie Even voorstellen Trend in verkeersemissies: veel bereikt, nog veel te doen Oplossingsrichtingen: Schonere voertuigen,
Nadere informatieRARD,w I ovx I 1000 GD Amsterdam
Gemeente Haarlemmermeer postbus 19199 RARD,w I ovx I 1000 GD Amsterdam Aan Gemeenteraad en T 020 6262 620 'em8n College van Burgemeester en Wethouders d.d.: 1 3 FEB. 2007 F 020 5507 310 Giro 18650 Betreft:
Nadere informatieDe Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest
De Legitimiteit Groep 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest Welkom Robbert Reimering Dagvoorzitter De Legitimiteit Groep Agenda 14.30 uur Welkom, Robbert Reimering 14.35 uur Introductie project, Kevin Zuidhof
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening. WETTELIJK KADER
memo aan: van: Gemeente De Ronde Venen en De Stichtse Vecht Johan van der Burg datum: 28 augustus 2014 betreft: Luchtkwaliteit Fietsbrug bij Nigtevecht project: 130530 INLEIDING Aan de zuidzijde van Nigtevecht
Nadere informatieTechnische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht
Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht 1. Kan het college aangeven wat de kosten zijn van de genoemde nieuwe extra maatregelen voor de gemeente, alsmede
Nadere informatieGezondheidswinst door schonere lucht. Nr. 2018/01. Samenvatting
Gezondheidswinst door schonere lucht Nr. 2018/01 Gezondheidswinst door schonere lucht pagina 2 van 5 De lucht in Nederland is de afgelopen decennia een stuk schoner geworden en voldoet nu vrijwel overal
Nadere informatie: A.C. de Jong, S.G.T. Koekoek, E. Landman (gemeente Soest) : Alex Bouthoorn (Royal HaskoningDHV) : Ramon Nieborg (Royal HaskoningDHV)
HaskoningDHV Nederland B.V. Logo MEMO Aan Van Kopie Dossier Project Betreft Ons kenmerk Datum : 3 april 2015 Classificatie : Openbaar : A.C. de Jong, S.G.T. Koekoek, E. Landman (gemeente Soest) : Alex
Nadere informatieSchonere lucht langs rijkswegen
Schonere lucht langs rijkswegen De lucht langs onze rijkswegen Wegen zijn om op te rijden, het liefst vlot en veilig. Rijkswaterstaat werkt dagelijks aan een bereikbaar Nederland. Maar het verkeer op onze
Nadere informatieSchonere lucht langs rijkswegen
Schonere lucht langs rijkswegen Inhoud 1. Wat is luchtkwaliteit? 4 2. Regels voor schone lucht 6 3. Samenwerken aan luchtkwaliteit 8 4. De rol van Rijkswaterstaat binnen het NSL 10 5. De luchtkwaliteit
Nadere informatieLuchtkwaliteit t.g.v. wegverkeer. parkeren Spoorzone
Luchtkwaliteit t.g.v. wegverkeer parkeren Spoorzone te Winterswijk Versie 2 december 2008 opdrachtnummer 08-159lucht datum 2 december 2008 opdrachtgever Gemeente Winterswijk Postbus 101 7100 AC Winterswijk
Nadere informatieSCOOTER SLUIPMOORDENAAR
SCOOTER SLUIPMOORDENAAR Rapport over de aantallen vervuilende scooters in Amsterdam, en slimme maatregelen Oktober 2013, De Gezonde Stad INZET VAN HET BELEID ZOU HET STIMULEREN VAN ELEKTRISCHE SCOOTERS
Nadere informatieInformatiebijeenkomst stadshaven Minerva Milieuzone binnen Ring A10
Informatiebijeenkomst stadshaven Minerva Milieuzone binnen Ring A10 18 juni 2008 Micha Sijtsma projectmanager bij de gemeente Amsterdam 020 556 54 44 m.sijtsma@ivv.amsterdam.nl trekker van het Actieplan
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieSpeech bewonersbijeenkomst IJmond
Speech bewonersbijeenkomst IJmond Welkom Welkom. Luchtkwaliteit is al jaren een belangrijk thema in de IJmond. De provincie is dan ook al jaren bezig met dit onderwerp. Zoals wethouder Baerveldt al heeft
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA Den Haag
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA Den Haag Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatieLuchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!??
Luchtkwaliteit Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!?? Deel 1: Wat is luchtverontreiniging? Emissie, Verspreiding,Blootstelling 1952 2009 3 4 5 Van de bronnen van luchtvervuiling in Nederland
Nadere informatieBosal Diesel-Oxikatfilter
Bosal Diesel-Oxikatfilter EEN UNIEK CONCEPT Een roetfilter op uw dieselwagen draagt bij tot een schonere lucht Zoals alle westerse, geïndustrialiseerde landen heeft ook België een dreigend luchtkwaliteitsprobleem.
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 25 oktober 2011) Nummer 2567
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 25 oktober 2011) Nummer 2567 Onderwerp Nederland meest vervuilde land van Europa Aan de leden van Provinciale Staten
Nadere informatievan de laatste NSL-monitoring. Dat moest ook in Maar hoe is de luchtkwaliteit als die
29 De grenswaarden gehaald en nu? Op enkele punten na wordt in de Rijnmond aan de EU-grenswaarden voldaan, is de verwachting van de laatste NSL-monitoring. Dat moest ook in 2015. Maar hoe is de luchtkwaliteit
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Leiden Johan van der Burg
memo aan: van: Gemeente Leiden Johan van der Burg datum: 3 december 2013 betreft: Luchtkwaliteit Greentower te Leiden project: 120728 INLEIDING Op de kantorenlocatie aan het Kanaalpark, ten oosten van
Nadere informatieGGD Amsterdam Afdeling Milieu en Gezondheid. Veelgestelde vragen over luchtkwaliteit en gezondheid
GGD Amsterdam Afdeling Milieu en Gezondheid Veelgestelde vragen over luchtkwaliteit en gezondheid Gezondheidseffecten 1. Kan luchtverontreiniging gezondheidsklachten veroorzaken? 2. Welke effecten kunnen
Nadere informatieHandreiking luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen Noord-Brabant
Handreiking luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen Noord-Brabant Het Bestuurlijk B5 Milieu heeft in september 2012 het Plan van Aanpak Gezonde Luchtkwaliteit vastgesteld. Eén van de acties die we daarin
Nadere informatiememo INLEIDING WETTELIJK KADER aan: Johan van der Burg datum: 26 maart 2013 Luchtkwaliteit parkeerterrein Fort Pannerden project: 110189.
memo aan: van: Johan van der Burg datum: 26 maart 2013 betreft: Luchtkwaliteit parkeerterrein Fort Pannerden project: 110189.01 INLEIDING De ministeriële regeling NIBM bevat geen kwantitatieve uitwerking
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Apeldoorn Johan van der Burg
memo aan: van: Gemeente Apeldoorn Johan van der Burg datum: 10 maart 2014 betreft: Luchtkwaliteit Nagelpoelweg 56 te Apeldoorn project: 140171 INLEIDING Aan de Nagelpelweg 56 in Apeldoorn is het bedrijf
Nadere informatieL. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit
L. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit 73 Bijlage L Indicatieve bepaling effect alternatieven N 377 op luchtkwaliteit Inleiding De provincie Overijssel is voornemens de N 377 Lichtmis Slagharen (verder
Nadere informatiememo INLEIDING WETTELIJK KADER aan: Johan van der Burg datum: 7 maart 2012 Luchtkwaliteit heemtuin in Gorsel project: 70922.01
memo aan: van: Johan van der Burg datum: 7 maart 2012 betreft: Luchtkwaliteit heemtuin in Gorsel project: 70922.01 INLEIDING In Gorssel (Gemeente Lochem) is aan de Molenweg het herstel van de heemtuin
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal 1
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2011-2012 30 175 Besluit luchtkwaliteit 2005 C VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 25 april 2012 De vaste commissie voor Infrastructuur, Milieu
Nadere informatieFijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen
Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof kost de Vlaming tot 3 gezonde levensjaren. Vlaanderen zal ook in de toekomst moeite hebben om aan de Europese fijn
Nadere informatieActualisatie Toets luchtkwaliteit bestemmingsplan Spijkvoorder Enk
Gemeente Deventer Actualisatie Toets luchtkwaliteit bestemmingsplan Spijkvoorder Enk Datum 31 augustus 2009 DVT352/Cps/1543 Kenmerk Eerste versie 1 Inleiding De gemeente Deventer is bezig met de planvorming
Nadere informatieFijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten.
Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten. Ademloos, Horta-avond. 7 feb 2012 Prof. Dirk Avonts.Universiteit Gent. dirk.avonts@ugent.be Wat is gekend? Hoe fijner het fijn stof, hoe schadelijker. Hoe verder
Nadere informatieDe Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide
IP/98/1049 Brussel, 2 december 1998 De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide De Europese Commissie heeft een voorstel voor een richtlijn
Nadere informatieVuurwerk tijdens de jaarwisseling van 2012/2013
Vuurwerk tijdens de jaarwisseling van 2012/2013 Samenvatting De luchtverontreiniging door vuurwerk is op 1 januari 2013 beperkt gebleven. Alleen in het eerste uur na de jaarwisseling zijn hoge concentraties
Nadere informatieVEELGESTELDE VRAGEN OVER LUCHTKWALITEIT EN GEZONDHEID
VEELGESTELDE VRAGEN OVER LUCHTKWALITEIT EN GEZONDHEID Opgesteld door: Saskia van der Zee, GGD Amsterdam, Moniek Zuurbier, HVDGM Arnhem, Marieke Dijkema, GGD Amsterdam, Natascha van Riet, Bureau GMV GGD-en
Nadere informatieGemeente Den Haag. Effecten uitbreiding milieuzone Den Haag
Gemeente Den Haag Effecten milieuzone Den Haag Gemeente Den Haag Effecten milieuzone Den Haag - Datum 3 juni 2014 GVH210/Stm/ Kenmerk Eerste versie www.goudappel.nl goudappel@goudappel.nl Documentatiepagina
Nadere informatieBeoordeling luchtkwaliteit Wilhelminalaan e.o.
www.utrecht.nl Milieu en Mobiliteit Expertise Milieu 030-286 00 00 Beoordeling luchtkwaliteit Wilhelminalaan e.o. Resultaten van een nul-onderzoek rapport van de afdeling Expertise Milieu 11 februari 2016
Nadere informatieSamen Luchtkwaliteit meten
Samen Luchtkwaliteit meten Joost Wesseling Marita Voogt 29 januari 2019 Inhoud Luchtkwaliteit en gezondheid Fijnstofmetingen in Nederland Waarom met sensoren meten Wat kan ik wel/niet verwachten? Sensoren
Nadere informatieBetere luchtkwaliteit. de Groene Loper
Betere luchtkwaliteit dankzij de Groene Loper Van stilstaan naar vooruitgaan Wat is dat, luchtkwaliteit? De realisatie van de Groene Loper voor A2 Maastricht is de oplossing voor de luchtkwaliteit in Maastricht
Nadere informatieNO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer
NO, NO2 en NOx in de buitenlucht Michiel Roemer Inhoudsopgave Wat zijn NO, NO2 en NOx? Waar komt het vandaan? Welke bronnen dragen bij? Wat zijn de concentraties in de buitenlucht? Maatregelen Wat is NO2?
Nadere informatieSlappe normen voor luchtkwaliteit zijn gevaar voor de gezondheid
Slappe normen voor luchtkwaliteit zijn gevaar voor de gezondheid Adviesbureau Royal HaskoningDHV (RHDHV) heeft in opdracht van Milieudefensie onderzocht hoeveel bescherming verschillende normen (wettelijke
Nadere informatieWerkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting. Overzicht gegevens
Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting Overzicht gegevens Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel 3 2 Algemeen 4 2.1 Gebruikte gegevens 4 2.2 Welke stoffen zijn betrokken? 4 2.3 Normen
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste
Nadere informatieRapport over de aantallen vervuilende scooters in Amsterdam, en slimme maatregelen
SCOOTER SLUIPMOORDENAAR Rapport over de aantallen vervuilende scooters in Amsterdam, en slimme maatregelen Oktober 2013, De Gezonde Stad Inzet van het beleid zou het stimuleren van elektrische scooters
Nadere informatieWethouder E.D. Wiebes Portefeuille Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Noord/Zuidlijn en ICT. Aanpak luchtkwaliteitproblematiek in gemeenten
Bezoekadres Stadhuis, Amstel 1 1011 PN Amsterdam Postbus 202 1000 AE Amsterdam www.amsterdam.nl *Z002329E361* Wethouder E.D. Wiebes Portefeuille Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Noord/Zuidlijn en ICT
Nadere informatieVeel gestelde vragen over verontreiniging van de buitenlucht
Veel gestelde vragen over verontreiniging van de buitenlucht Algemeen 1. Wat is luchtverontreiniging? 2. Wat is fijn stof en ultrafijn stof? 3. Wat is stikstofdioxide (NO2)? 4. Wat is ozon (O3)? 5. Wat
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Bogor projectontwikkeling
memo aan: van: Bogor projectontwikkeling SAB datum: 4 februari 2015 betreft: Luchtkwaliteit Plantageweg 35 Alblasserdam project: 140479 INLEIDING Het gebied tussen de Plantageweg, de Cornelis Smitstraat,
Nadere informatieVeel gestelde vragen over verontreiniging van de buitenlucht Definitieve versie 21-03-2013
GGD Amsterdam Werkgroep Lucht Veel gestelde vragen over verontreiniging van de buitenlucht Definitieve versie 21-03-2013 Algemeen 1. Wat is luchtverontreiniging? 2. Wat is fijn stof en ultrafijn stof?
Nadere informatieTabel 1 Grenswaarden maatgevende stoffen Wet luchtkwaliteit stof toetsing van grenswaarde geldig stikstofdioxide (NO 2 )
Luchtkwaliteit 1.1. Toetsingskader Wet milieubeheer luchtkwaliteitseisen De Wet milieubeheer luchtkwaliteitseisen (ook wel Wet luchtkwaliteit genoemd, Wlk) bevat grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide
Nadere informatie: Vervolgonderzoek op basis van de Roetkaart van de Provincie Utrecht. Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5
Initiatief voorstel ChristenUnie en SP DATUM 2 december 2014 NUMMER PS PS2014PS14 AFDELING ChristenUnie & SP COMMISSIE MME STELLER De Heer/ Meijer DOORKIESNUMMER - DOCUMENTUMNUMMER - PORTEFEUILLEHOUDER
Nadere informatieLuchtkwaliteit ontwikkeling. spoorzone te Winterswijk
Luchtkwaliteit ontwikkeling spoorzone te Winterswijk Versie 23 juni 2016 opdrachtnummer 16-106 datum 23 juni 2016 opdrachtgever Gemeente Winterswijk Postbus 101 7100 AC WInterswijk auteur drs. A.D. Postma
Nadere informatieIntentieverklaring milieuzone voor lichte bedrijfsauto s
Intentieverklaring milieuzone voor lichte bedrijfsauto s In Nederlandse stedelijke gebieden bestaan problemen voor wat betreft de luchtkwaliteit. Overheden hebben de verplichting om de lokale luchtkwaliteit
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 5 juli 2016 Betreft Luchtkwaliteit. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieVERSLAG LUCHTKWALITEIT 2008 GEMEENTE GRONINGEN. RIVM Landelijk meetpunt luchtkwaliteit (LML 937) PM 10, NO 2
VERSLAG LUCHTKWALITEIT 2008 GEMEENTE GRONINGEN RIVM Landelijk meetpunt luchtkwaliteit (LML 937) PM 10, NO 2 Burgemeester en wethouders van Groningen 15 september 2009 1 VERSLAG LUCHTKWALITEIT 2008 GEMEENTE
Nadere informatieRAPPORTAGE LUCHTKWALITEIT PROVINCIE UTRECHT 2014
RAPPORTAGE LUCHTKWALITEIT PROVINCIE UTRECHT 214 DE LUCHTKWALITEIT IN DE PROVINCIE UTRECHT WORDT BETER De provincie Utrecht maakt elk jaar een rapportage luchtkwaliteit om haar inwoners te informeren. Het
Nadere informatieLijst veelgestelde vragen rapport Naar een gezonde lucht in Gelderland Moniek Zuurbier en Rik van de Weerdt GGD Gelderland-Midden Februari 2016
Lijst veelgestelde vragen rapport Naar een gezonde lucht in Gelderland Moniek Zuurbier en Rik van de Weerdt GGD Gelderland-Midden Februari 2016 Deze lijst is gebaseerd op resultaten uit het rapport Naar
Nadere informatieLuchtkwaliteit in de regio. Lezing Duurzame Week Boxtel 06 oktober 2016
Luchtkwaliteit in de regio Lezing Duurzame Week Boxtel 06 oktober 2016 Inhoudsopgave - Ik stel mijzelf en mijn werkzaamheden voor - Enkele vormen van onderscheid. Waarover gaat dit wel en niet? - Waarom
Nadere informatieGROENLINKS ZIN IN DE TOEKOMST
Gcrneeuk B\ WC RO BVRI^ Datum: 1 1 SEP 2012 Bricfm.: Alschrili aan: Aan de leden van het College van B&W Gemeente Haarlemmermeer GROENLINKS ZIN IN DE TOEKOMST Betreft: schriftelijke vragen n.a.v. snelheidsverhoging
Nadere informatieHaagse LuchtWegen 1 MILIEUEDUCATIE DEN HAAG. Gemeente Den Haag HOE GEZOND IS DE LUCHT OP WEG NAAR SCHOOL? APRIL 2014
1 MILIEUEDUCATIE DEN HAAG Gemeente Den Haag Haagse LuchtWegen HOE GEZOND IS DE LUCHT OP WEG NAAR SCHOOL? 2 BEGRIPPEN EN ACHTERGRONDINFORMATIE LUCHTKWALITEIT APRIL 2014 2 MILIEUEDUCATIE DEN HAAG Inhoudsopgave
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Tiel Johan van der Burg
memo aan: van: Gemeente Tiel Johan van der Burg datum: 3 september 2012 betreft: Luchtkwaliteit Tuincentrum Hamsche Biezen project: 110281 INLEIDING In Wadenoijen (gemeente Tiel) is het tuincentrum Life
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Brunssum Johan van der Burg
memo aan: van: Gemeente Brunssum Johan van der Burg datum: 4 april 2014 betreft: Luchtkwaliteit Ei van Brunssum project: 90217.04 INLEIDING In het centrum van de Brunssum wordt een extra winkellus gerealiseerd
Nadere informatie