Extra bescherming voor minderjarigen binnen de hulpverlening. Focus op de verhouding tussen hulpverlening de minderjarige cliënt de ouders.
|
|
- Sebastiaan de Smet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 22 februari 2011
2 Decreet Rechtspositie Extra bescherming voor minderjarigen binnen de hulpverlening. Focus op de verhouding tussen hulpverlening de minderjarige cliënt de ouders. Het regelt de relatie tussun de minderjarige en de jeugdhulpvoorziening. In werking sinds juli 2006, samen met het decreet betreffende de Integrale Jeugdhulp.
3 Decreet Rechtspositie Toepassingsgebied Het DRP is van toepassing binnen de volgende sectoren: Algemeen welzijnswerk Bijzondere jeugdbijstand Centra voor integrale gezinszorg Centra geestelijke gezondheidszorg CLB Kind en Gezin VAPH
4 Decreet Rechtspositie Kinderrechten Het DRP verplicht de betrokken sectoren om werk te maken van kinderrechten. Erkenning van de rechten van minderjarigen in de jeugdhulp betekent niet dat ze bij voorbaat gelijk hebben. Wel erkenning van de minderjarige als partner in de hulpverlening.
5 Decreet Rechtspositie Uitgangspunten Rechten gelden voor alle minderjarigen (0-18j) Eén geheel Uitgegaan van de bekwaamheid van minderjarigen Vraaggericht werken Belang van de minderjarige
6 Decreet Rechtspositie Rechten van de minderjarigen in de JH Recht op jeugdhulp Recht op instemming en vrije keuze van de buitengerechtelijke jeugdhulp Recht op informatie en duidelijke communicatie Recht op respect van het gezinsleven Recht op inspraak en participatie Het dossier Recht op bijstand Recht op privacy Recht op een vrij besteedbaar bedrag Recht op een menswaardige behandeling Klachtrecht
7 Wat? tijdelijke vrijheidsbeperkende maatregelen De minderjarige tijdelijk een méér ingrijpende vorm van afzondering ondergaat, waarbij deze visueel en/of auditief contact-arm afgescheiden wordt van de medebewoners Deze afscheiding gebeurt in een daartoe specifieke bestemde en aangepaste ruimte.
8 situering Kinderrechtencommissariaat (KRC) stimuleert als onafhankelijke instelling de toepassing van het I.V.R.K. op relevante levensdomeinen van minderjarigen (onderwijs, gezin, verkeersveiligheid, hulpverlening, enz ) taak van KRC om met respect voor de eigenheid van de hulpverlening aandacht te vragen voor het belang en de rechten van de minderjarige. Respect voor rechten: des te dwingender naarmate de positie van de minderjarige meer kwetsbaar wordt.
9 situering In de jeugdhulpverlening worden jongeren soms gesanctioneerd, afgezonderd of opgesloten. De motivatie van het afzonderen lijkt vaak dubbel. Enerzijds wordt het gebruikt als sanctie van een bepaald gedrag. Anderzijds dient het als bescherming van de integriteit van zowel de minderjarigen als de hulpverleners. Om probleemgedrag zo snel mogelijk onder controle te krijgen willen begeleiders meestal vlug ingrijpen. Daar is op zich niks mis mee.
10 situering Probleem is echter dat het waarom, waar en wanneer iemand wordt afgezonderd, erg verschilt naargelang de context. Waardoor het weinig transparant en duidelijk is. Nog meer alarmerend is dat sommige handelingen en procedures bovendien in strijd met de rechten van minderjarigen zijn.
11 bevraging via directies Dit is gebleken uit een aantal ombudsklachten KRC Dit is ook gebleken uit een bevraging in 2004 analyse van een open vragenlijst analyse van visieteksten, procedureformulieren Ook ander onderzoek bevestigt deze bevindingen Bevraging van directies in 130-tal instellingen Bijzondere Jeugdzorg (55 instellingen) 36 privé-instellingen 15 observatiecentra (O.O.O.C. s) 4 campussen 2 gemeenschapsinstellingen het Vlaams Fonds (55 instellingen) (semi-)internaten Observatiecentra (OBC s) Kind & Gezin (6 CKG s) Kinder- en Jongerenpsychiatrie (13 K-diensten)
12 Vastgestelde knelpunten in visie en praktijk Verwarrende terminologie Talloze varianten: tava, isolatiecel, beveiligingskamer, prikkelarme ruimte, Gebrek aan registratie en rapportering Eerder oppervlakkig en administratief dan controlerend, evaluerend en bijsturend Sanctionering versus bescherming? Beide perspectieven worden door elkaar gebruikt Diversiteit betekent niet altijd kwaliteit Grote verschillen tussen sectoren en binnen sectoren; meeste voorzieningen hebben eigen visie Duur van tijdelijke afzondering en toezicht 61% maximum ½ uur (hoek staan, naar kamer, ) 20% langer afgezonderd (8 uur tot verschillende dagen)
13 Vastgestelde knelpunten in visie en praktijk De pedagogische visie primeert Weinig rekening met rechten van minderjarigen Onvoldoende informatie Over procedures en rechten binnen de instelling Slechts 40% heeft weet van afzonderingsprocedures Ook op moment van afzondering: weinig info over voorwaarden,afspraken?... Geen recht op inspraak Zelden of nooit Zelden achteraf een leermoment Geen motiveringsplicht vanwege de instelling Onrechtmatige medische handelingen Onzorgvuldig door niet gekwalificeerd personeel
14 Vastgestelde knelpunten in visie en praktijk Sectorale verschillen Regelgeving is verschillend en versnipperd per sector Federale regelgeving - Vlaamse regelgeving. Normering rond infrastructuur ontbreekt Aangepaste infrastructuur? Sectorale richtlijnen, interne procedures? Improvisatie!
15 Overwegingen en aanbevelingen vanuit het Kinderrechtencommissariaat Duidelijke terminologie Duidelijkheid over sancties Duidelijke erkenningsvoorwaarden Informatie Opvolging wettelijke bepalingen rond medisch handelen Een inspraak- en een klachtenprocedure
16 Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp (7 mei 2004) Artikelen 27 en 28: concrete invulling aan het begrip onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Geen enkele minderjarigen wordt onderworpen aan onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Sancties zijn aangepast aan de persoonlijkheid van de minderjarigen en zijn proportioneel met de ernst van de feiten. Ze bevorderen steeds de opvoeding Lichamelijke straffen, geestelijk geweld, onthouding van maaltijden of bezoekrecht zijn verboden. Tijdelijke afzondering of tijdelijke vrijheidbeperking zijn soms noodzakelijke maatregelen. Het gebruik van een beveiligingskamer of isoleercel is eerder een noodmaatregel ter bescherming van minderjarigen of zijn omgeving. De procedures om tot tijdelijke afzondering over te gaan zijn duidelijk omschreven in het huishoudelijk reglement en worden
17 Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp (7 mei 2004) Door dit decreet zullen hulpverleners nog meer aangespoord worden om de rechten van kinderen en jongeren beter te leren kennen en te respecteren. hulpverleners zullen meer rekening moeten houden met de kwetsbare positie van minderjarigen hun eigen rechten binnen het hulpverleningsproces.
18 Hoe? Via een checklist Vanuit onze bevindingen en vanuit het decretale kader een aantal overwegingen om de rechten van minderjarigen in de jeugdhulp beter te garanderen. Als concreet instrument: een checklist uitgewerkt Basisprincipes: voorzieningen kunnen checklist gebruiken om hun beleid inzake tijdelijke afzondering of vrijheidsbeperking te evalueren. een basis voor overleg en reflectie. Om handelingsgerichte, rechtszekere en toepasselijke procedures op te stellen voor een afzonderingsbeleid binnen de eigen voorziening. in overleg met de minderjarigen!!!
19 nodigt uit tot het stellen van de relevante vragen om te komen tot handelingsgerichte, rechtszekere en toepasselijke procedures voor het vrijheidsbeperking- en afzonderingsbeleid in de voorzieningen. Checklist : tijd ruimte - handelen praktisch opgebouwd rond de drie dimensies tijd ruimte handelen door de voorzieningen als een leidraad beschouwen geen rekening met eventuele praktische knelpunten en specificiteit van bepaalde doelgroepen. zelfreflectie en evaluatie zijn noodzakelijk en dat een checklist concrete hulp kan bieden bij afzondering.
20 dimensie tijd Deze dimensie verwijst naar het tijdsaspect van de afzonderings- of tijdelijke vrijheidsbeperking. We hanteren hier de driedeling vóór tijdens na de maatregel. Elk van deze drie fasen omvat andere vereisten en criteria.
21 dimensie tijd Vooraf: uitgebreid denk- en ontwikkelingswerk indicaties voor het treffen van de tijdelijke afzonderingsregel, een transparante omschrijving geven van de gebruikte procedure. De hulpverlener dient bij elke afzondering de volgende rechten af te wegen: Recht op informatie en toestemming van de cliënt; Recht op privacy van de cliënt; Recht op fysieke en psychische integriteit van de cliënt en de anderen
22 dimensie tijd de minderjarige dient voorafgaandelijk grondig en op maat geïnformeerd te worden over: het nemen van de diverse meer ingrijpende vormen van afzondering het feitelijk gebruik van de afzonderingsruimte de wijze waarop de maatregel wordt uitgevoerd het bestaan van een bijzondere time-out-procedure het verschil tussen sanctionerings- en beschermingsmaatregelen de minima en maxima van de mogelijke maatregelen de rechten en plichten van de begeleider via een leidraad voor de begeleider
23 dimensie tijd de rechten en plichten van de minderjarige via de handleiding voor de minderjarige de wijze waarop formeel een klacht kan meegedeeld worden de wijze waarop met die klacht wordt omgegaan De wijze waarop deze informatie aan het kind of de jongere wordt meegedeeld, kan variëren. Een geschreven document behoudt het voordeel dat alle informatie naleesbaar blijft en dat op die wijze ook een handelingsgericht protocol kan voorgesteld worden. Essentieel is dat deze informatie op maat vertaald wordt en tijdig (korte tijd na opname) wordt aangereikt.
24 dimensie tijd Tijdens het moment waarop de maatregel genomen wordt. de voorziening moet een transparant antwoord te bieden op: Een procedure voor een 2de beoordelingsmarge Inspraak over de hangende maatregel Het fysiek ingrijpen De afzonderingsruimte De begeleiding op intieme momenten (begeleiders van hetzelfde geslacht)
25 dimensie tijd het stellen van medische handelingen door gezondheidsverstrekkers Het gebruik van eventueel fixatiemateriaal Het toezicht houden tijdens de tijdelijke vrijheidsbeperking De registratie van de (context van de) afzonderingmaatregel Inspraak tijdens de afzondering De rapportage aan derden Het verblijf in de afzonderingruimte Geen dubbele bestraffing
26 dimensie tijd Na In deze derde fase vinden we alle aspecten terug die veeleer na de maatregel van afzondering plaatsvinden Evaluatie van de maatregel door de voorziening Evaluatie van de maatregel door de minderjarige Interne klachtprocedure Externe klachtprocedure Invoeging handelingsplan
27 dimensie ruimte Toch kunnen een aantal richtlijnen meegegeven worden. Deze dimensie verwijst naar de fysieke ruimte waarin de minderjarige tijdelijk afgezonderd wordt. De criteria waaraan de ruimte voor afzondering moet voldoen, dienen overzichtelijk en duidelijk vastgelegd te worden. De inrichting van dergelijke dimensie ruimte zal mede bepaald worden door de ernst van het gedrag. minder criteria bij regelovertreding (enkele minuten afzondering) strenge criteria bij suïcidaal gedrag Het is dan ook moeilijk om algemene richtlijnen uit te vaardigen.
28 dimensie ruimte de inrichting van een afzonderingsruimte dient te beantwoorden aan vooropgestelde criteria inzake veiligheid, toezicht, hygiëne, comfort, rust, privacy, de criteria binnen de Kinder- en Jeugdpsychiatrie niet alle aspecten van infrastructuur in dezelfde mate aanwezig te zijn; dat zal afhankelijk zijn van de specifieke doelgroep. bepaalde criteria dienen in elke afzonderingsruimte gerespecteerd te worden.
29 dimensie handelen Deze derde dimensie focust op het relationele handelen van de begeleider met de minderjarigen. We proberen in deze dimensie de omgang van de begeleider te vatten vanuit het rechtenperspectief van de minderjarige. centrale vraag: Hoe past de begeleider concreet de rechten van de minderjarige wenselijk toe in zijn handelen? Recht op informatie Toelichting bij de huisregels, bij bijzondere procedures Toegang tot gegevens over behandelingsverloop en dossier Informatie over het verloop van de behandeling Recht op inspraak en participatie Meningsuiting over getroffen maatregel
30 dimensie handelen Recht op instemming Volgens het informed consent -principe: geïnformeerd vrij instemmen Recht op vertrouwenspersoon Recht op privacy Recht op contact met familie, vrienden en buitenwereld Recht op integriteit Toestemming over te treffen medisch handelingen Het behoud van eigen kleding in geval van afzondering
31 dimensie handelen Recht op klacht Interne klachtprocedure (klachtgerechtigheid, gronden, termijn, commissie, advieswijze, beroep, motiveringsplicht,..) Recht op ouders als opvoedingsverantwoordelijken Contact met familieleden Recht op zakgeld Geen dubbele bestraffing
32 Brochure is downloadbaar
33 Meer informatie Werkmap: Aan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp. Brochure -12j: Mijn rechten in de jeugdhulp. publicaties. Brochure +12j: Tzitemzo...in de integrale jeugdhulp. Brochure voor de ouders: De rechten van kinderen in de jeugdhulp.
Intersectorale vorming DRP. Inspraak en participatie Vrij besteedbaar bedrag Menswaardige behandeling Klachtrecht
Intersectorale vorming DRP Inspraak en participatie Vrij besteedbaar bedrag Menswaardige behandeling Klachtrecht Inspraak en participatie Inleiding Participatie en inspraak zijn in Vb. opname in verschillende
Nadere informatiekinderen in afzondering
checklist kinderen in afzondering Kinderrechtencommissariaat dossier Hoe gaan voorzieningen om met het afzonderen van kinderen en jongeren? Welke vragen en bekommernissen leven er? Is er een juridisch
Nadere informatieDe tijd nemen want niet alles dat tikt, ontploft
De tijd nemen want niet alles dat tikt, ontploft 23 november 2018 Inge Schoevaerts Coördinator Klachtenlijn Kinderrechtencommissariaat Opzet De tijd nemen: omgang met minderjarigen continuüm -> einde van
Nadere informatievzw Steunpunt Jeugdhulp februari 2011 Het Decreet Rechtspositie minderjarigen in de VAPH-praktijk
vzw Steunpunt Jeugdhulp februari 2011 Het Decreet Rechtspositie minderjarigen in de VAPH-praktijk Wat staat er op het menu? DRM in vogelvlucht Focus op bekwaamheid en participatie Focus op belang van het
Nadere informatieDecreet van 7 mei 2004 betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp
Decreet van 7 mei 2004 betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp (B.S. 04.10.2004) HOOFDSTUK I. -Algemene bepalingen Artikel 1. Dit decreet regelt een gemeenschapsaangelegenheid.
Nadere informatieCentra voor Leerlingenbegeleiding
Centra voor Leerlingenbegeleiding Regelgeving: 1. Decreet betreffende de centra voor leerlingenbegeleiding. 1/12/1998 B.S. 10/04/1999 2. Besluit van de Vlaamse regering betreffende het multidisciplinair
Nadere informatieCentra voor Integrale Gezinszorg
Centra voor Integrale Gezinszorg Regelgeving: 1. Besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1997 tot regeling van de erkenning en subsidiëring van de centra voor integrale gezinszorg (B.S.27.XI.1997)
Nadere informatieINFORMATIE OVER JE RECHTEN ALS MINDERJARIGE IN DE JEUGDHULP
INFORMATIE OVER JE RECHTEN ALS MINDERJARIGE IN DE JEUGDHULP 14 5. HET DECREET: www.kinderrechtswinkel.be Rechtspositie van de minderjarige www.kinderrechtswinkel.be Slotwoordje Ziezo! Het decreet is een
Nadere informatieRECHT OP EEN MENSWAARDIGE BEHANDELING. Artikel 27. Artikel 28
RECHT OP EEN MENSWAARDIGE BEHANDELING Artikel 27 Geen enkele minderjarige wordt in de jeugdhulp onderworpen aan een onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Artikel 28 1. Sancties vanwege
Nadere informatieDecreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp
Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp Datum 07/05/2004 HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN Art. 1. Dit decreet regelt een gemeenschapsaangelegenheid. Art. 2. 1.
Nadere informatieJongerencentrum Cidar V.Z.W.
Jongerencentrum Cidar V.Z.W. Informatie over de Klachtenregeling, de Evaluaties van de hulpverlening, de Rechten van kinderen en ouders, de Cliëntrechten, de Rechten van kinderen in de Jeugdhulp. Inleiding
Nadere informatieProject decreet rechtspositie in de CKG s GOP
Project decreet rechtspositie in de CKG s GOP Het decreet rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp is van kracht vanaf 1 juli 2006; er werden al initiatieven genomen in het kader van
Nadere informatieAanknopingspunten voor elk recht in het decreet rechtspositie van de minderjarige met het kwaliteitsdecreet en de SMK s. CKG s
Aanknopingspunten voor elk recht in het decreet rechtspositie van de minderjarige met het kwaliteitsdecreet en de SMK s Decreet rechtspositie van de minderjarige CKG s MB 10 juni 2003 betreffende de kwaliteitszorg
Nadere informatieJuridisch kader van de rechten van minderjarigen en ouders in de integrale jeugdhulp
Juridisch kader van de rechten van minderjarigen en ouders in de integrale jeugdhulp Nele Desmet (Kinderrechtswinkel vzw) Studiedag 6 maart 2015 De rechten van de minderjarige cliënt in de integrale jeugdhulp
Nadere informatieAan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp
Aan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp Voorstelling werkmap Mei 2006 1 Inhoud voorstelling Totstandkoming werkmap Inhoud werkmap rode boekje groene boekje
Nadere informatieCentra voor Geestelijke Gezondheidszorg
Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Regelgeving: 4. Decreet van 18 mei 1999 betreffen geestelijke gezondheidszorg (B.S.17.VII.1999) 5. Decreet van 25 februari 1997 betreffen integrale kwaliteitszorg
Nadere informatieStudiedag Rechten in de jeugdhulp 6 maart 2015. Mia Claes UCLL
Studiedag Rechten in de jeugdhulp 6 maart 2015 Mia Claes UCLL Hulp continuïteit waarborgen Op een gepaste wijze omgaan met verontrusting Tijdige toegang tot de jeugdhulp Voorzien in een aanbod crisisjeugd
Nadere informatieKinderrechten achter de muren : decreet rechtspositie minderjarigen en/in de Gemeenschapsinstelling 02/05/2017
Kinderrechten achter de muren : decreet rechtspositie minderjarigen en/in de Gemeenschapsinstelling 02/05/2017 GI DE KEMPEN CAMPUS DE HUTTEN - DE MARKT De Hutten - Focus op beleving van jongeren rond hun
Nadere informatieHet decreet omgezet in 40 opdrachten: doel is de eigen organisatie hieraan af te toetsen.
Quickscan decreet rechtspositie minderjarige Het decreet omgezet in 40 opdrachten: doel is de eigen organisatie hieraan af te toetsen. Opgesteld op basis van de werkmap Aan de slag met het decreet rechtspositie
Nadere informatieBijzondere Jeugdbijstand
Bijzondere Jeugdbijstand Regelgeving: 1. Decreten inzake bijzondere jeugdbijstand gecoördineerd op 4 april 1990 2. Decreet 7 mei 2004 houdende wijziging van de decreten inzake bijzondere jeugdbijstand
Nadere informatieAan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp DE WETTELIJKE IJKPUNTEN 10 OKTOBER 2006
Aan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp DE WETTELIJKE IJKPUNTEN 10 OKTOBER 2006 1 Inhoud voorstelling Toelichting bij de artikelen van het decreet Hoe aan
Nadere informatieInspecties Integrale Jeugdhulp Focus op de rechtspositie van de minderjarige
Agentschap WVG en Onderwijsinspectie Focus op de rechtspositie van de minderjarige Naam voorziening: Adres: Tel.: e-mail: Identificatienummer : Verslagnummer. : Datum inspectie: Inspecteur: Gesprek met
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: Onthaal-, Oriëntatie- en Observatiecentra (OOOC) Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: Onthaal-, Oriëntatie- en Observatiecentra (OOOC) Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader
Nadere informatieBijstandspersoon in de integrale jeugdhulp. 7 december 2012
Bijstandspersoon in de integrale jeugdhulp 7 december 2012 Bijstandspersoon aangeduid door minderjarige Een studiedag in 2010 6 december 2012 www.steunpuntjeugdhulp.be 3 Het recht op bijstand in het decreet
Nadere informatieHet decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp, toegepast in pleegzorg.
Vzw Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg info@osbj.be - www.osbj.be Het decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp, toegepast in pleegzorg. SITUERING Het
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Cijferrapport: overzicht van alle geëvalueerde sectoren Inhoudstafel 1. Het DRM als referentiekader voor het beleid van de voorzieningen...
Nadere informatieD/2006/3241/145. REALISATIE Kinderrechtswinkels, vzw Hoogstraat 81, 9000 Gent krw.koepel@kinderrechtswinkel.be www.kinderrechtswinkel.
REALISATIE Kinderrechtswinkels, vzw Hoogstraat 81, 9000 Gent krw.koepel@kinderrechtswinkel.be www.kinderrechtswinkel.be EINDREDACTIE Karin Maes VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Marc Morris, secretaris-generaal.
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: Begeleidingstehuizen en gezinstehuizen Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader
Nadere informatieDecreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp. Infodagen IJH najaar 2004
Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp Infodagen IJH najaar 2004 Overzicht Situering achtergronden en motieven decreet rechtspositie complementariteit t.o.v.
Nadere informatieKarine Moykens Secretaris-generaal Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Veel kinderen in Vlaanderen hebben het erg goed. Het gaat goed met hen op school, hun ouders hebben geen problemen en ze kunnen veelal kopen wat ze echt nodig hebben. Toch zijn er ook kinderen met wie
Nadere informatieEN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG
EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG 2 Inleiding In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg. We leggen uit wat het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg is, wie er werken
Nadere informatieContextbegeleiding breedsporig. Onthaalbrochure voor ouders
Contextbegeleiding breedsporig Onthaalbrochure voor ouders 2 Inhoudstafel Voorwoord 4 Wie zijn we? 5 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie? 9 Belangrijke nummers 10 Wat is contextbegeleiding?
Nadere informatieDe rechten van kinderen in de jeugdhulp.
De rechten van kinderen in de jeugdhulp. Brochure voor ouders en volwassenen die instaan voor de opvoeding van minderjarigen. Beste ouders, Iedereen heeft wel eens een klein of een groot probleem, ook
Nadere informatieDialoogdag op 21 april 2015
Oudersparticipatie Jeugdhulp Vlaanderen vzw Auwersstraat 48 2600 Berchem www.oudersparticipatie-jeugdhulp.be Dialoogdag op 21 april 2015 Oudersparticipatie Jeugdhulp Vlaanderen VZW organiseert jaarlijks
Nadere informatieAfstemming Decreet Bijzondere Jeugdbijstand Decreet Rechtspositie
Afstemming Decreet Bijzondere Jeugdbijstand Decreet Rechtspositie 1. Situering In het algemeen kan worden gesteld dat de reglementering in de sector van de bijzondere jeugdbijstand perfect is afgestemd
Nadere informatieINHOUD. Woord vooraf 11. Inleiding 15. Hoofdstuk 1: Orthopedagogische werkvelden in beweging: nieuwe uitdagingen vragen aangepaste antwoorden
Woord vooraf 11 Inleiding 15 Hoofdstuk 1: Orthopedagogische werkvelden in beweging: nieuwe uitdagingen vragen aangepaste antwoorden 19 1. Inleiding 19 2. De organisatie van de zorg onder vuur 21 3. Het
Nadere informatieKinderrechtswinkels, vzw, Hoogstraat 81, 9000 Gent krw.koepel@kinderrechtswinkel.be - www.kinderrechtswinkel.be. Karin Maes
REALISATIE Kinderrechtswinkels, vzw, Hoogstraat 81, 9000 Gent krw.koepel@kinderrechtswinkel.be - www.kinderrechtswinkel.be EINDREDACTIE Karin Maes VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Marc Morris, secretaris-generaal.
Nadere informatiet Zitemzo met het recht op instemming in de integrale jeugdhulp Nele Desmet Juriste tzitemzo
t Zitemzo met het recht op instemming in de integrale jeugdhulp Nele Desmet Juriste tzitemzo 01.12.2017 Minderjarigen in moeilijkheden Buitengerechtelijke hulpverlening 1. Sectoren/diensten IJH (CAW, CLB,
Nadere informatieRecht op informatie, duidelijke communicatie, inspraak en instemming
Recht op informatie, duidelijke communicatie, inspraak en instemming Art. 8 van het decreet stelt dat elke minderjarige het recht heeft in te stemmen met buitengerechtelijke jeugdhulp of deze hulp te weigeren.
Nadere informatieRECHT OP PRIVACY. Artikel 25
RECHT OP PRIVACY Artikel 25 De minderjarige heeft recht op respect voor zijn persoonlijke levenssfeer, met inbegrip van: 1 de bescherming van zijn persoonsgegevens, onverminderd de bepalingen van afdeling
Nadere informatieKwaliteitshandboek CKG Molenberg
3. Kwaliteitssysteem 3.3. Overzicht van de procedures 3.3.1. Het informeren van en maken van afspraken met de gebruikers versie 2010 Doel: Ministerieel besluit: Art. 5 1: Hoe het de gebruikers informeert
Nadere informatieMet vereende kracht naar een nieuwe jeugdhulp in Vlaanderen
Met vereende kracht naar een nieuwe in Vlaanderen Een woordje geschiedenis 1998: commissie ad hoc Bijzondere Jeugdzorg 1999: maatschappelijke beleidsnota BJZ 1999-2004: experimentele pilootregio s 2004:
Nadere informatieIntensieve Kortdurende Thuisbegeleiding. Onthaalbrochure voor ouders
Intensieve Kortdurende Thuisbegeleiding Onthaalbrochure voor ouders 2 Inhoudstafel Voorwoord 3 Wie zijn we? 4 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie 9 Belangrijke nummers 10 Wat is IKT? 11 Goed
Nadere informatieKind & Gezin. 1. Decreet van 29 mei 1984 houdende oprichting van de instelling Kind en Gezin (B.S.22.VIII.1984)
Kind & Gezin Regelgeving: 1. Decreet van 29 mei 1984 houdende oprichting van de instelling Kind en Gezin (B.S.22.VIII.1984) 2. Decreet van 29 april 1997 inzake de kwaliteitszorg in de welzijnsvoorzieningen
Nadere informatieMet vereende kracht naar een nieuwe jeugdhulp in Vlaanderen
Met vereende kracht naar een nieuwe jeugdhulp in Vlaanderen Accenten: Een nieuw decreet Jeugdhulp Vermaatschappelijking van de jeugdhulp Tijdige toegang tot de jeugdhulp Rechtstreeks en niet rechtstreeks
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: voorzieningen Personen met een Handicap Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader
Nadere informatieVzw Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg info@osbj.be www.osbj.be
Vzw info@osbj.be www.osbj.be Kurt de Backer Kurt De Backer is sociaal-pedagoog en werkt als stafmedewerker kinderrechten en participatie bij de (OSBJ 1 ). Sinds de ratificatie van het Internationaal Verdrag
Nadere informatieBeroepsgeheim in de drughulpverlening
Beroepsgeheim in de drughulpverlening KU Leuven Broeders van Liefde Studiedag De8 Antwerps Integratiecentrum Antwerpen, 15 januari 2013 Inleiding Specifieke invalshoek Vanuit West-Europese en Vlaamse cultuur
Nadere informatieAdvies. Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en hun context
Advies DATUM 21 januari 2014 VOLGNUMMER 2013-2014/8 COMMISSIE Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en
Nadere informatieContextbegeleiding laagintensief. Onthaalbrochure voor jongeren
Contextbegeleiding laagintensief Onthaalbrochure voor jongeren 2 Inhoudstafel Voorwoord 4 Wie zijn we? 5 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie 9 Belangrijke nummers 10 Wat is contextbegeleiding?
Nadere informatieWerk maken van kinderrechten
Werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Sectoraal cijferrapport: Centra Integrale Gezinszorg (CIG) Inhoudstafel 1 Kerncijfers... 3 2 Het DRM als referentiekader voor
Nadere informatieIntegrale Jeugdhulp. Naar een betere jeugdzorg? Jan Naert Vakgroep Orthopedagogiek UGent
Integrale Jeugdhulp Naar een betere jeugdzorg? Jan Naert Vakgroep Orthopedagogiek UGent Geschiedenis 1998: maatschappelijke beleidsnota jeugdzorg verkokering ondoorzichtig kluwen restgroepen aanbodgestuurde
Nadere informatieContextbegeleiding i.f.v. positieve heroriëntering
Contextbegeleiding i.f.v. positieve heroriëntering Onthaalbrochure voor jongeren 2 Inhoudstafel Voorwoord 4 Wie zijn we? 5 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie? 9 Belangrijke nummers 10 Wat
Nadere informatieKarine Moykens Secretaris-generaal Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Eigenlijk hebben we het best wel goed in Vlaanderen. De meeste jongeren kunnen naar school gaan, zijn gezond en kunnen comfortabel leven. Toch zijn er ook heel wat jongeren die het lastig hebben. Sommigen
Nadere informatieDecreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp. Een gids voor ouders
Decreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp Een gids voor ouders Verantwoordelijk uitgever: Permanente Ondersteuningscel voor de CLB s GO! 2 CLB & Integrale Jeugdhulp? Centra voor
Nadere informatieGoedgekeurd: Filip Slosse Paraaf:
khb 4.6.6 - versie 2 1/6 Beoordeeld: Jan De Bruyn Paraaf: DOEL (B.S. van 4-2-2011) Artikels 20,42 Goedgekeurd: Filip Slosse Paraaf: Geldig vanaf: 01/03/2016 TOEPASSINGSGEBIED - Grensoverschrijdend gedrag
Nadere informatieBijzonder procesdoel 3: ontdekken van mensenrechten
Bijzonder procesdoel 3: ontdekken van mensenrechten Eerste leerjaar B 3.1. Mijn rechten Beroepsvoorbereidend leerjaar 3.1. Mijn rechten Wie ben ik? * De leerlingen ontdekken wie ze zelf zijn - de mogelijkheden
Nadere informatieRECHT OP BIJSTAND. Artikel 24
RECHT OP BIJSTAND Artikel 24 1. De minderjarige heeft het recht om zich in alle contacten met de jeugdhulpaanbieders, de toegangspoort en de trajectbegeleiding en in de uitoefening van zijn rechten, opgesomd
Nadere informatieJIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG
JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG 2 JIJ EN HET ONDERSTEUNINGSCENTRUM JEUGDZORG / 3 INLEI DING In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum jeugdzorg. We leggen uit wat het
Nadere informatieDe decreten integrale jeugdhulp in de praktijk. werk maken van. kinderrechten. werk maken van. kinderrechten
De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk werk maken van kinderrechten werk maken van kinderrechten De decreten integrale jeugdhulp in de praktijk Inhoud Van regelgeving tot praktijk 05 Meer dan recht
Nadere informatie2. Rechtsbekwaamheid en handelingsbekwaamheid
Visie van de netoverstijgende werkgroep DRM m.b.t. bekwaamheid 1. Inleiding Het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige in de Integrale Jeugdhulp (DRM) is geen doel op zich, maar een werkingsprincipe
Nadere informatieINHOUD 5 INLEIDING 13. HOOFDSTUK 1 15 De welzijnsoverheden in België 15 1. De federale overheid 18 1.1. Sociale zekerheid 19 1.2. Sociale bijstand 20
I N H O U D INHOUD 5 INLEIDING 13 HOOFDSTUK 1 15 De welzijnsoverheden in België 15 1. De federale overheid 18 1.1. Sociale zekerheid 19 1.2. Sociale bijstand 20 2. De lokale overheid 22 3. De Vlaamse overheid
Nadere informatieInspecties Integrale Jeugdhulp Focus op de rechtspositie van de minderjarige
Agentschap WVG en Onderwijsinspectie Focus op de rechtspositie van de minderjarige Naam voorziening: Adres: Tel.: e-mail: Identificatienummer : Verslagnummer. : Datum inspectie: Inspecteur: Gesprek met
Nadere informatieContextbegeleiding kortdurend intensief. Onthaalbrochure voor ouders
Contextbegeleiding kortdurend intensief Onthaalbrochure voor ouders 2 Inhoudstafel Voorwoord 3 Wie zijn we? 4 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie 9 Belangrijke nummers 10 Wat? 11 Goed om
Nadere informatieVlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap
Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap Regelgeving: 1. Decreet van 27 juni 1990 houdende oprichting van een Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap.
Nadere informatieAlle verslagen van Zorginspectie worden overgemaakt aan het VAPH en/of Jongerenwelzijn.
LEESWIJZER Toegepaste wetgeving: - Ministerieel besluit van 7 oktober 2015 met betrekking tot de minimale kwaliteitseisen en de vergoeding van de multidisciplinaire teams en met betrekking tot de erkenning
Nadere informatieContextbegeleiding i.f.v. positieve heroriëntering
Contextbegeleiding i.f.v. positieve heroriëntering Onthaalbrochure voor ouders 2 Inhoudstafel Voorwoord 4 Wie zijn we? 5 Voor wie? 7 Hoe kan je ons bereiken? 8 Wie is wie? 9 Belangrijke nummers 10 Wat
Nadere informatieDe rechten van kinderen in de integrale jeugdhulp
De rechten van kinderen in de integrale jeugdhulp een brochure voor ouders en volwassenen die instaan voor de opvoeding van minderjarigen De rechten van kinderen in de integrale jeugdhulp voorwoord voorwoord
Nadere informatieConcept Layout en grafische vormgeving Verantwoordelijk uitgever Datum van uitgifte:
1 Concept: Sofie Van den Bussche en Thomas Schadron Layout en grafische vormgeving: Thomas Schadron Verantwoordelijk uitgever: Permanente ondersteuningscel voor de CLB s GO! Datum van uitgifte: december
Nadere informatieINFORMATIE OVER PSYCHISCHE PROBLEMEN EN BEHANDELING
De kerndoelstelling van de Alexianen Zorggroep Tienen is het optimaliseren van de (geestelijke) gezondheid en de quality of life van de cliënt en zijn/haar familie. We streven er voortdurend naar om als
Nadere informatieRECHT OP BIJSTAND VAN EEN VERTROUWENSPERSOON. Artikel 24
RECHT OP BIJSTAND VAN EEN VERTROUWENSPERSOON Artikel 24 1. De minderjarige heeft het recht om zich in alle contacten met de jeugdhulpaanbieders, de toegangspoort en het ondersteuningscentrum Jeugdzorg
Nadere informatieCHARTER COLLECTIEVE RECHTEN EN PLICHTEN VOOR RECHTSTREEKS TOEGANKELIJKE MOBIELE EN AMBULANTE BEGELEIDING VOOR MINDERJARIGEN
CHARTER COLLECTIEVE RECHTEN EN PLICHTEN VOOR RECHTSTREEKS TOEGANKELIJKE MOBIELE EN AMBULANTE BEGELEIDING VOOR MINDERJARIGEN Van toepassing vanaf 01/04/2015 Van toepassing vanaf 01/04/2015 p. 1 1. IDENTIFICATIE
Nadere informatieCliëntoverleg Integrale Jeugdhulp (IJH) Gedragscode voor deelnemers aan het cliëntoverleg ALGEMENE BEPALINGEN: WIE HEEFT BEROEPSGEHEIM?
Cliëntoverleg Integrale Jeugdhulp (IJH) Gedragscode voor deelnemers aan het cliëntoverleg INLEIDING Hulpverleners en andere professionele derden, die deelnemen aan het cliëntoverleg IJH zijn gebonden aan
Nadere informatieDE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN, Gelet op het decreet van 12 juli 2013 betreffende de integrale jeugdhulp;
Ministerieel besluit met betrekking tot de werking van de gemandateerde voorzieningen en van de sociale diensten in de integrale jeugdhulp en de organisatie van bemiddeling in de regio Oost-Vlaanderen
Nadere informatieRECHT OP MENSWAARDIGE BEHANDELING AVE REGINA VZW
RECHT OP MENSWAARDIGE BEHANDELING AVE REGINA VZW INHOUD VAN DE WORKSHOP Doelgroep van Ave Regina vzw - Jongerenzorg Preventief werken binnen de leefgroep Vrijheidsbeperkende maatregelen en sanctiebeleid
Nadere informatieVeilig online hulp aanbieden. Wat zegt de wet? Annemie Van Looveren, SAM vzw
Veilig online hulp aanbieden. Wat zegt de wet? Annemie Van Looveren, SAM vzw Congres Onlinehulp voor welzijn en gezondheid 28 maart 2019 Privacy-discretie-beroepsgeheim Brandend actueel! Raakt aan oa:
Nadere informatieKWALITEITSHANDBOEK MFC Sint-Jozef
Doel Deze procedure beschrijft hoe de individuele zorgvraag van elke gebruiker door de pedagogisch medewerkers wordt opgenomen en hoe deze finaal vorm krijgt in een individuele dienstverleningsovereenkomst
Nadere informatieBELANG VAN DE MINDERJARIGE. Artikel 5
BELANG VAN DE MINDERJARIGE Artikel 5 Het belang van de minderjarige vormt de belangrijkste overweging bij het verlenen van jeugdhulp. Het belang van de minderjarige wordt vastgesteld in dialoog met de
Nadere informatieDe sociale plattegrond
De sociale plattegrond Sector: Agentschap Jongerenwelzijn Spreker: Tom Elen (Agentschap Jongerenwelzijn) H1 - Opdracht Agentschap Jongerenwelzijn (beleidsdomein = WVG) Afdeling Preventie- en Verwijzersbeleid
Nadere informatieVoorwoord. Brochure DRM ouders. Beste ouders,
Opgesteld op: 21-09-10 Geldig tot: 2015 Brochure DRM ouders Code: KWC Type: document Laatste wijziging: 21-09-10 Auteur: kwaliteit coördinator Beste ouders, Voorwoord Iedereen heeft wel eens een probleem,
Nadere informatieReguleringsimpactanalyse voor het decreet houdende diverse wijzigingsbepalingen betreffende het decreet betreffende de
Reguleringsimpactanalyse voor het decreet houdende diverse wijzigingsbepalingen betreffende het decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp en het decreet betreffende
Nadere informatieRechtspositie. Mondriaan. Mondriaan. van opgenomen patiënten. voor geestelijke gezondheid
Rechtspositie van opgenomen patiënten Mondriaan Mondriaan voor geestelijke gezondheid Inhoud Voorwoord 3 Algemene rechten 4 Beperkingen van algemene rechten 4 Vrijwillige en onvrijwillige opname 5 Recht
Nadere informatieArmoede vanuit kinderrechtenperspectief
Armoede vanuit kinderrechtenperspectief Netwerkdag kinderarmoede Antwerpen Bruno Vanobbergen Kinderrechtencommissaris 24 november 2015 Bouwstenen van mijn verhaal Kinderrechten: wat ze (niet) zijn Kinderrechtencommissariaat
Nadere informatieVISIETEKST OP HANDELINGSBEKWAAMHEID BINNEN DRM
VISIETEKST OP HANDELINGSBEKWAAMHEID BINNEN DRM Inschatten van de handelingsbekwaamheid van de minderjarige. Situering : In 2006 trad het Decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige (verder
Nadere informatiet Zitemzo... met het informed consent & minderjarige patiënten
Nele Desmet Juriste Kinderrechtswinkel vzw t Zitemzo... met het informed consent & minderjarige patiënten Principiële onbekwaamheid minderjarigen uitzonderlijke bekwaamheid voor minderjarige patiënten
Nadere informatieDRM-Fiche algemene informatie
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be Campus Centrum Coeveltstraat 10 2100 Deurne Tel. 03 285 34 50 Fax 03 637 50 69 Campus Noord Markt 3 2180 Ekeren
Nadere informatieIk wil die mensen niet lastigvallen Behoeften, drempels en deuren voor jongeren als slachtoffer van geweld
Ik wil die mensen niet lastigvallen Behoeften, drempels en deuren voor jongeren als slachtoffer van geweld Symposium Slachtofferhulp Grenzen in het geding Den Haag, 20 februari 2015 Bruno Vanobbergen Kinderrechtencommissaris
Nadere informatieSteeds meer professionelen hebben vragen bij de toepassing van regelgeving in hun contacten met minderjarigen. Daarom organiseert de
Steeds meer professionelen hebben vragen bij de toepassing van regelgeving in hun contacten met minderjarigen. Daarom organiseert de Kinderrechtswinkel vormingssessies om vragen uit de praktijk duidelijk
Nadere informatieINTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND. Artikel 1 Definitie van het kind Ieder mens jonger dan achttien jaar is een kind.
INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND Artikel 1 Definitie van het kind Ieder mens jonger dan achttien jaar is een kind. Artikel 2 Non-discriminatie Alle rechten gelden voor alle kinderen,
Nadere informatienota Toepassing van het decreet Integrale Jeugdhulp voor voogden van niet begeleide minderjarige vreemdelingen
nota nota aan de Dienst Voogdij, federale overheidsdienst Justitie datum 1 maart 2014 uw kenmerk naam lijnmanager Lucien Rahoens naam auteur Virna Saenen onderwerp toepassing van het decreet Integrale
Nadere informatieVlaams Decreet Integrale Jeugdhulp
Vlaams Decreet Integrale Jeugdhulp Ann Bourgeois en Ilse Vandenbroucke Substituut procureur des Konings Jeugdparket Gent 2 Verontrustende situaties: VOS Definitie / Leidraad Werkwijze Brede Instap GV /
Nadere informatieInhoud. Voorwoord Dynamisch overheidsbestel Verschuivingen van bevoegdheden inzake gezin 62
Inhoud Lijst met tabellen 11 Lijst met figuren 15 Voorwoord 19 Deel 1 Inleiding 21 1 Opzet en structuur 23 Deel 2 Gezinsbeleid 29 2 Waarom zich met gezinnen bemoeien? 31 2.1 Hedendaagse gezinnen: dynamisch,
Nadere informatieBeroepsgeheim in beweging : Informatie-uitwisseling tussen jeugdhulp en justitie.
Beroepsgeheim in beweging : Informatie-uitwisseling tussen jeugdhulp en justitie. Artikel 75.1. Decreet IJH ( ook genoemd artikel 75.1. Mozaïekdecreet) Er beweegt heel wat rond het beroepsgeheim. Deze
Nadere informatieZelfevaluatie. 1. Inleiding: er was eens Zelfevaluatie. 2. Zelfevaluatie gekaderd in de regelgeving. 3. Zelfevaluatie gekaderd in de ROK
2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 1 Er was eens Inspiratiedag: Buitenschoolse Opvang - 20/03/14
Nadere informatieZeg ik het of zeg ik het niet?
Zeg ik het of zeg ik het niet? De praktijk van het beroepsgeheim Vijand of bondgenoot van de triade? Prof. Frank Hutsebaut Ter inleiding Kernvraag: hoe zorgvuldig communiceren in het kader van de triade
Nadere informatieVanaf het moment dat informatie over een bepaalde persoon systematisch wordt bijgehouden, spreekt men van een dossier.
Dossier CKG s Vanaf het moment dat informatie over een bepaalde persoon systematisch wordt bijgehouden, spreekt men van een dossier. Bij de registratie van gegevens moet rekening worden gehouden met de
Nadere informatiemet de rechten van minderjarige cliënten in de integrale jeugdhulp
met de rechten van minderjarige cliënten in de integrale jeugdhulp met de rechten van minderjarige cliënten in de integrale jeugdhulp Inhoud 3 Inleiding 4 Het decreet betreffende de rechtspositie van de
Nadere informatieVerzoekschrift over de Integrale Jeugdhulp
Advies Verzoekschrift over de Integrale Jeugdhulp Verzoekschrift van 22 maart 2004 tot wijziging van de voorstellen van decreet betreffende de integrale jeugdhulp en betreffende de rechtspositie van de
Nadere informatie