Het sociaal statuut der zelfstandigen Bijberoep

Transcriptie

1 Het sociaal statuut der zelfstandigen Bijberoep Moderne overheid, kwalitatieve service

2 Inhoudstafel Wie is zelfstandige in bijberoep? 2 Personen van wie de activiteit kan gelijkgesteld worden met een bijberoep 3 Zijn er beperkingen voor uw activiteiten in bijberoep? 4 Wat zijn de verplichtingen vanuit het sociaal statuut? 4 Hoe worden de sociale bijdragen berekend? 5 Welke sociale rechten biedt het zelfstandigenstatuut aan het bijberoep? 5 Welke administratieve formaliteiten zijn er? 6 Aansluiten bij een socialeverzekeringsfonds 6 Andere formaliteiten 6 Boekhoudkundige verplichtingen 6 Fiscale verplichtingen 7 Btw 7 Belastingen 7 Verplichtingen als werkgever 7 Contact 8 Bijdragen voor Zelfstandigen in hoofdberoep 11 Zelfstandigen in bijberoep 12 Personen van wie de activiteit bij uitbreiding met een bijberoep kan worden gelijkgesteld 13 1 Zelfstandige in bijberoep

3 U oefent al een beroep uit voor een werkgever, maar u wilt tegelijkertijd nog als zelfstandige aan de slag. Dat kan. De redenen kunnen talrijk en verschillend zijn : u vindt dat u niet genoeg verdient u voelt zich niet goed in uw job ontslag dreigt uw hobby wordt stilaan een lucratieve beroepsactiviteit u wilt een tussenstap zetten op weg naar een zelfstandig hoofdberoep Wie is zelfstandige in bijberoep? U bent zelfstandige in bijberoep wanneer u tegelijk en hoofdzakelijk nog een andere beroepsactiviteit uitoefent. Het kan gaan om een beroepsbezigheid: Als loontrekkende. Deze job moet minstens de helft bedragen van een fulltime job in de onderneming of de branche. Voorbeeld : een bediende met een bijverdienste als zelfstandig landbouwer of boekhouder, een arbeider met een bijverdienste als zelfstandig haarkapper die rechten doet ontstaan in een andere pensioenregeling ingesteld door of krachtens een wet, een provinciaal reglement of door de NMBS. Deze activiteit moet ten minste over 8 maanden of 200 dagen lopen. U blijft echter zelfstandige in bijberoep - zelfs wanneer uw hoofdactiviteit wordt stopgezet - wanneer u : ofwel een loonvervangend inkomen uit de sociale zekerheid geniet dat minstens gelijk is aan het bedrag van het minimumpensioen voor een alleenstaande zelfstandige ofwel uw rechten vrijwaart op een rust- of invaliditeitspensioen Eens gepensioneerd, heeft het technisch gezien geen zin meer om te spreken over een bijberoep. U valt dan immers in de speciale bijdragecategorie van de gepensioneerden. Voorbeeld: een ambtenaar die bijverdient als frituurhouder In het onderwijs. Deze betrekking moet wel minstens 6/10 van een volledige uurrooster bedragen. 2 Zelfstandige in bijberoep

4 U kunt aan uw werkgever naast de gewone arbeidsprestaties ook nog gelijkaardige prestaties leveren in uitvoering van een aannemingsovereenkomst. In dat geval moet uw werkgever voor die prestaties de sociale bijdragen betalen in het werknemersstelsel. U moet dus op de inkomsten uit deze prestaties geen bijdragen betalen in het stelsel van de zelfstandigen; op andere zo nodig wel. Voorbeeld: U werkt als bediende op de boekhouding in het bedrijf van een werkgever en daarbij verricht u voor hem boekhoudkundige prestaties als zelfstandig boekhouder. Personen van wie de activiteit kan gelijkgesteld worden met een bijberoep Bepaalde zelfstandigen van hoofdberoep, met eerder beperkte beroepsinkomsten, kunnen vragen om bijdragen te betalen als een bijberoep (toepassing van artikel 37). Naast het inkomenscriterium moet aan nog andere voorwaarden voldaan zijn. Zo moet de zelfstandige, voor het bijdragejaar in kwestie, kunnen terugvallen op socialezekerheidsrechten die minstens gelijkwaardig zijn aan deze van het sociaal statuut van de zelfstandigen (gehuwden, weduwnaars en weduwen kunnen zich in deze situatie bevinden). Bepaalde politieke mandatarissen kunnen eveneens vragen te mogen bijdragen als bijberoep. Ook voor hen speelt het inkomstencriterium. 3 Zelfstandige in bijberoep

5 Zijn er beperkingen voor uw activiteiten in bijberoep? In principe mag u zoveel tijd besteden aan uw bijberoep als u wilt. Hetzelfde geldt voor de inkomsten. Hoge inkomsten uit een bijberoep kunnen echter wel op andere domeinen hun weerslag hebben. Voorbeelden: Leerkrachten zullen de gevolgen moeten ondergaan van de cumulatieregeling die in hun lerarenstatuut is uitgewerkt. Wie een werkloosheidsvergoeding geniet, zal rekening moeten houden met de reglementering van de toegelaten beroepsbezigheid voor werklozen. U kunt immers werkloos worden én uw zelfstandig bijberoep blijven uitoefenen. In dat geval kunt u slechts onder bepaalde voorwaarden werkloosheidsuitkeringen krijgen. Voor meer informatie, neemt u het best contact op met een RVA-kantoor of met het hoofdbestuur van de RVA (adres zie bijlage). Intussen is het goed te weten dat u de activiteit in bijberoep slechts mag voortzetten indien u die al uitoefende toen u werkte als loontrekkende en dit gedurende ten minste 3 maanden voor de aanvraag om werkloosheidsuitkering. Wanneer de cumulatie tussen zelfstandig bijberoep en werkloosheidsuitkering wordt aanvaard, kan deze laatste verminderd worden. Wat zijn de verplichtingen vanuit het sociaal statuut? Als zelfstandige in bijberoep heeft u voor de sociale zekerheid in principe dezelfde verplichtingen als voor een hoofdberoep: tijdig aansluiten bij een socialeverzekeringsfonds (voor de start van de zelfstandige activiteit) U moet aan uw verzekeringsfonds het bewijs leveren van uw andere activiteit (werknemer of ambtenaar). Voorbeeld: een attest van de werkgever sociale bijdragen betalen aansluiten bij een mutualiteit voor zover dit nog niet is gebeurd voor uw hoofdberoep 4 Zelfstandige in bijberoep

6 Hoe worden de sociale bijdragen berekend? Als zelfstandige betaalt u bijdragen die overeenkomen met een bepaald percentage van uw netto-inkomen als zelfstandige van het jaar waarin u bijdragen betaalt. Op het moment van de bijdragebetaling zijn die inkomsten nog niet gekend. Daarom gebeurt de berekening in twee fases: In het bijdragejaar zelf betaalt u voorlopige bijdragen op basis van uw inkomen van drie jaar voordien. Als uw inkomen van het bijdragejaar gekend is, regulariseert uw socialeverzekeringsfonds uw voorlopige bijdragen tot definitieve bijdragen, wat inhoudt dat u ofwel moet bijbetalen ofwel geld terugkrijgt. Voorbeeld: In 2016 betaalt u voorlopige bijdragen op uw inkomen van Van zodra uw inkomen van 2016 gekend is (ergens in de loop van 2018), zal uw socialeverzekeringsfonds het bedrag van uw definitieve bijdragen voor 2016 berekenen. Op dat ogenblik zal de regularisatie worden uitgevoerd, wat inhoudt dat u ofwel moet bijbetalen, ofwel geld terugkrijgt. Als u verwacht dat uw inkomen van het bijdragejaar hoger zal zijn dan uw inkomen van drie jaar voordien, dan kan u hogere voorlopige bijdragen betalen. Zo vermijdt u dat u bij de regularisatie veel moet bijbetalen. Als u verwacht dat uw inkomen van het bijdragejaar lager zal zijn dan uw inkomen van drie jaar voordien, dan kan u lagere voorlopige bijdragen betalen. Dat kan niet zomaar. Uw socialeverzekeringsfonds moet akkoord gaan. U moet aan de hand van objectieve elementen (ziekte, OCMWtussenkomst, faillissement, ) aantonen dat uw inkomen onder bepaalde wettelijk vastgestelde drempels zal vallen. Beginnende zelfstandigen hebben nog geen inkomen van drie jaar voordien. Zij betalen wettelijk vastgelegde voorlopige bijdragen. Als beginnende zelfstandige doet u er goed aan een aangepaste bijdrageregeling uit te werken met uw fonds. Zo kunt u vermijden dat later vrij hoge sommen zouden aangerekend worden als gevolg van de regularisering. Met een beperkt inkomen betaalt u naargelang het bedrag geen sociale bijdragen of minder sociale bijdragen dan de zelfstandigen in hoofdberoep. Voor de bedragen en percentages, bekijkt u het best de bijlage. Welke sociale rechten biedt het zelfstandigenstatuut aan het bijberoep? U bent zelfstandige en u betaalt de voorziene bijdragen. Toch blijft u de sociale voordelen genieten uit het andere sociale stelsel waaraan u onderworpen bent door uw hoofdactiviteit of statuut (werknemer, gepensioneerde). De gestorte bijdragen dragen bij tot het evenwicht van het stelsel van de zelfstandigen. Bijdragen die u betaalt zoals voor een hoofdberoep kunnen eventueel rechten doen ontstaan. 5 Zelfstandige in bijberoep

7 Welke administratieve formaliteiten zijn er? U wilt een zelfstandige activiteit in bijberoep uitoefenen. Hiervoor gelden dezelfde administratieve verplichtingen als voor een zelfstandige activiteit in hoofdberoep. Aansluiten bij een socialeverzekeringsfonds Voordat u uw zelfstandige activiteit start, moet u aangesloten zijn bij een socialeverzekeringsfonds voor zelfstandigen naar keuze. Wanneer u niet bent aangesloten voor de start van uw zelfstandige activiteit: dan wordt u automatisch lid van de Nationale Hulpkas. Na 4 jaar ononderbroken lidmaatschap kunt u in principe van socialeverzekeringsfonds veranderen. Andere formaliteiten Voor al uw andere administratieve formaliteiten (inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen, identificatie bij de btw, ) kunt u terecht bij het Ondernemingsloket. riskeert u een administratieve boete van 500 tot 2.000; krijgt u een aanmaning die u 30 dagen de tijd geeft om alsnog aan te sluiten. Bent u na deze termijn van 30 dagen nog niet aansloten bij een socialeverzekeringsfonds, Over de andere formaliteiten dan de aansluiting bij een socialeverzekeringsfonds, vindt u meer info bij de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie. (website economie.fgov.be) Boekhoudkundige verplichtingen Zelfs voor een activiteit in bijberoep heeft u zoals alle zelfstandigen boekhoudkundige verplichtingen. Die kunnen variëren volgens de omzet en de juridische vorm die u heeft gekozen voor uw activiteit. Zo zijn de regels voor vennootschappen strikter. Voor detailhandelaars en kleine ondernemingen bestaan er vereenvoudigde regels. Voor informatie kunt u terecht bij de FOD Economie (website economie.fgov.be). 6 Zelfstandige in bijberoep

8 Fiscale verplichtingen Btw Indien u onderworpen bent aan de btw-regeling dan moet u regelmatig btw-aangiften doen en de verschuldigde btw betalen. Toch is het mogelijk om vrijstelling te vragen. Dit kan indien het jaarlijkse omzetcijfer voor uw activiteit in bijberoep een bepaald bedrag niet overschrijdt. U geniet dan vrijstelling van btw-betaling. U verliest dan wel het recht om btw af te trekken. Desondanks moet u ingeschreven blijven bij de btw en jaarlijks een verklaring indienen. Dit stelsel geldt niet voor alle activiteiten. Voor informatie kunt u terecht bij de FOD Financiën (website Belastingen De inkomsten uit uw twee activiteiten zullen gecumuleerd worden. Dit kan leiden tot hogere belastingvoeten wanneer u bepaalde inkomstengrenzen overschrijdt. Zoals elke zelfstandige dient u ook trimestriële voorafbetalingen te doen al naargelang het inkomen uit uw bijberoep. U doet er goed aan deze voorafbetalingen te doen. Zo kunt u belastingvermeerderingen vermijden. Voor informatie kunt u terecht bij de FOD Financiën (website nl/). Verplichtingen als werkgever Indien u als zelfstandige in bijberoep iemand in dienst neemt als werknemer gelden bijzondere formaliteiten. Voor informatie kunt u terecht bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) (website Zelfstandige in bijberoep

9 Contact Socialeverzekeringsfondsen voor zelfstandigen GROUP S Ursulinenstraat Brussel T F infosvk@groups.be XERIUS Brouwersvliet Antwerpen T F info@xerius.be ZENITO Willebroekkaai Brussel T sociaalverzekeringsfonds@zenito.be PARTENA Kartuizersstraat Brussel Postadres : Partena Compass - PB Brussel T F mkt.svz@start.partena.be ACERTA Buro & Design Center Heizel Esplanade PB Brussel T zelfstandigen.vlaamsbrabant@acerta.be SECUREX INTEGRITY Tervurenlaan Brussel Postadres: PB Brussel T F brussel@securex.be INCOZINA Torhoutsesteenweg Brugge T F info@incozina.be MULTIPEN Zeutestraat 2B 2800 Mechelen T F info@multipen.be STEUNT ELKANDER Kolonel Bourgstraat Brussel T F svk@steuntelkander.be UCM Chaussée de Marche 637 (Nationale 4) 5100 Namur (Wierde) Postadres: B.P Namur (Jambes) T F cas@ucm.be NATIONALE HULPKAS VOOR DE SOCIALE VERZEKERINGEN DER ZELFSTANDIGEN Willebroekkaai Brussel T F mailcnh@rsvz-inasti.fgov.be De diensten van de Nationale Hulpkas zijn gedecentraliseerd en werken in ieder gewestelijk kantoor van het RSVZ. 8 Zelfstandige in bijberoep

10 Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) Centraal bestuur Willebroekkaai Brussel T F info@rsvz-inasti.fgov.be Gewestelijke kantoren ANTWERPEN Oudaan Antwerpen T F BRUSSEL-HOOFDSTAD Willebroekkaai Brussel T F HENEGOUWEN Rue de la Halle Mons T F LIMBURG Leopoldplein 16 bus Hasselt T F LUIK Rue des Guillemins Liège T F LUXEMBURG Rue Jarlicyn Libramont T F MALMEDY Place du Châtelet Malmedy T F NAMEN Rue Godefroid Namur T F OOST-VLAANDEREN Koningin Fabiolalaan Gent T F VLAAMS-BRABANT Vaartstraat Leuven T F WAALS-BRABANT Chaussée de Bruxelles Wavre T F WEST-VLAANDEREN Abdijbekepark Brugge T F Zelfstandige in bijberoep

11 Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Directie-generaal Zelfstandigen Administratief Centrum Kruidtuin - Finance Tower Kruidtuinlaan 50 bus Brussel T Andere openbare instellingen Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie Vooruitgangstraat Brussel T Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening Hoofdbestuur Keizerslaan Brussel T Federale Overheidsdienst Financiën Koning Albert II-laan Brussel T Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Victor Hortaplein Brussel T Zelfstandige in bijberoep

12 Bijdragen voor 2018 Refertejaar Herwaarderingscoëfficiënt 1, Zelfstandigen in hoofdberoep EUR A. Voorlopige kwartaalbijdragen 1. Bij begin van activiteit tot het einde van het derde volledige kalenderjaar 694,46 2. Na het begin van activiteit 20,50 % op het gedeelte van de geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar dat ,59 EUR niet overschrijdt en op een minimuminkomen van ,50 EUR 14,16 % op het gedeelte van de geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar hoger dan ,59 EUR zonder ,52 EUR te 3. Verminderde bijdrage: op basis van objectieve elementen en op aanvraag geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar ,50 EUR niet 694,46 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,50 EUR zonder ,56 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,56 EUR zonder ,08 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,08 EUR zonder ,00 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,00 EUR zonder ,61 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,61 EUR zonder ,01 EUR te Bijkomende drempels voor primostarters tijdens de eerste 4 kwartalen (vanaf 1/04/2018) : 874, , , , ,85 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar 6.997,55 EUR niet 358,62 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan 6.997,55 EUR zonder 9.033,67 EUR te 462,98 4. Verhoogde bijdrage: onder sommige voorwaarden en zonder aanvraag EUR B. Definitief verschuldigde bijdragen 1. Primostarters tijdens de eerste 4 kwartalen (vanaf 1/04/2018) 20,50 % op het gedeelte van de beroepsinkomsten van het bijdragejaar dat ,59 EUR niet overschrijdt en op een minimuminkomen van 6.997,55 EUR Minimumbijdrage per kwartaal 358,62 2. In het algemeen 20,50 % op het gedeelte van de beroepsinkomsten van het bijdragejaar dat ,59 EUR niet overschrijdt en op een minimuminkomen van ,50 EUR 14,16 % op het gedeelte van de beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,59 EUR zonder ,52 EUR te Minimumbijdrage per kwartaal: 694,46 Maximumbijdrage per kwartaal: Zelfstandige in bijberoep

13 Zelfstandigen in bijberoep EUR A. Voorlopige kwartaalbijdragen 1. Bij begin van activiteit: tot het einde van het derde volledige kalenderjaar 76,83 2. Na het begin van activiteit voor geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 voor geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar die 1.499,14 EUR bereiken: 20,50 % op het gedeelte van de geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar dat ,59 EUR niet overschrijdt 14,16 % op het gedeelte van de geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar hoger dan ,59 EUR zonder ,52 EUR te 3. Verminderde bijdrage: op basis van objectieve elementen en op aanvraag geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar gelijk aan of hoger dan 1.499,14 EUR zonder 7.098,31 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan 7.098,31 EUR zonder ,50 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,50 EUR zonder ,56 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,56 EUR zonder ,08 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,08 EUR zonder ,00 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,00 EUR zonder ,61 EUR te geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,61 EUR zonder ,01 EUR te 4. Verhoogde bijdrage: onder sommige voorwaarden en zonder aanvraag B. Definitief verschuldigde bijdragen voor beroepsinkomsten van het bijdragejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 voor beroepsinkomsten van het bijdragejaar die 1.499,14 EUR bereiken: 20,50 % op het gedeelte van de beroepsinkomsten van het bijdragejaar dat ,59 EUR niet overschrijdt 14,16 % op het gedeelte van de beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan ,59 EUR zonder ,52 EUR te 363,79 694,46 874, , , , ,85 Minimumbijdrage per kwartaal: 76,83 Maximumbijdrage per kwartaal 3.980,00 EUR 12 Zelfstandige in bijberoep

14 Personen van wie de activiteit bij uitbreiding met een bijberoep kan worden gelijkgesteld A. Voorlopige kwartaalbijdragen 1. Bij begin van activiteit: tot het einde van het derde volledige kalenderjaar: zie 3. hieronder 2. Na het begin van activiteit voor geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 voor geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar die 1.499,14 EUR bereiken: 20,50 % op de geherwaardeerde beroepsinkomsten van het refertejaar die lager zijn dan 7.098,31 EUR 3. Verminderde bijdrage: op basis van objectieve elementen en op aanvraag geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar tussen 1.499,14 EUR en 7.098,31 EUR 363,79 geraamde beroepsinkomsten van het bijdragejaar hoger dan 7.098,31 EUR: zie hoofdberoep, A., Verhoogde bijdrage: onder sommige voorwaarden en zonder aanvraag EUR B. Definitieve bijdragen voor beroepsinkomsten van het bijdragejaar lager dan 1.499,14 EUR 0 voor beroepsinkomsten van het bijdragejaar die 1.499,14 EUR bereiken en die lager zijn dan 7.098,31 EUR: 20,50 % op de beroepsinkomsten van het bijdragejaar Minimumbijdrage per kwartaal: 76,83 Maximumbijdrage per kwartaal 363,79 voor beroepsinkomsten van het bijdragejaar die hoger zijn dan 7.098,31 EUR: zie hoofdberoep, B EUR 13 Zelfstandige in bijberoep

15 14 Zelfstandige in bijberoep

16 Verantwoordelijke uitgever Anne Vanderstappen, Administrateur-generaal Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen Willebroekkaai Brussel T F D/2002/1683/8 info@rsvz-inasti.fgov.be Eindredactie: mei Editie 2018 (1ste bijwerking) De meest recente editie van deze brochure vindt u op: 15 Zelfstandige in bijberoep