Studiedagen & workshops

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studiedagen & workshops"

Transcriptie

1 en & workshops Vorming voor professionele hulpverleners januari juni 2015

2 Lees eerst dit Doelgroep De doelgroep van de studiedagen en workshops bestaat uit medewerkers van de Centra voor Ambulante Revalidatie en hulpverleners uit andere diensten van de welzijns-, onderwijs- en gezondheidssector. Voor de meeste onderwerpen is de doelgroep nader gespecificeerd. Gelieve hiermee rekening te houden. Algemeen De praktische informatie (plaats, datum, uur, prijs en inschrijvingsregeling) van elke studiedag of workshop is opgenomen bij de aankondiging. Koffie en deelnemersmap zijn in de prijs inbegrepen. Inschrijven Inschrijven gebeurt online via Telefonisch inschrijven kan niet. Bij inschrijving verklaart u zich akkoord met de inschrijvings- en annulatievoorwaarden. Een inschrijving is pas geldig en definitief zodra ze vóór de uiterste inschrijvingsdatum is toegekomen en u de factuur hebt betaald. Is de activiteit volzet, dan kunt u uw adres achterlaten op de website. U wordt dan persoonlijk op de hoogte gebracht van de eerstvolgende herneming. Voor studiedagen en workshops is het aantal deelnemers beperkt. De volgorde van inschrijvingen is bepalend. De ontvangst en betaling van uw factuur garandeert uw deelname. Sig behoudt zich echter wel het recht voor de studiedag of workshop te annuleren als er te weinig deelnemers zijn. U krijgt dan zo snel mogelijk het inschrijvingsbedrag teruggestort. Na de uiterste inschrijvingsdatum ontvangt u een bevestigingsmail met praktische informatie. Moeten we omwille van plaatsgebrek in Destelbergen uitwijken naar een locatie in Gent, dan brengen wij u hiervan tijdig op de hoogte. Annulatievoorwaarden Inschrijven voor een studiedag of workshop is definitief. Wie een inschrijving wil annuleren, doet dat schriftelijk en houdt hierbij rekening met deze annulatievoorwaarden: Bij annulatie wordt 13 euro administratiekosten per ingeschreven deelnemer aangerekend. Annulaties van inschrijvingen die we minder dan tien werkdagen vóór de aanvang van de activiteit ontvangen, worden niet meer terugbetaald. Ingeschrevenen die door overmacht niet kunnen deelnemen aan de activiteit, kunnen iemand anders in hun plaats sturen. Maaltijden Bij workshops voor een hele dag is de maaltijd in de deelnemersprijs inbegrepen. Voor de studiedagen varieert de situatie per locatie. In Destelbergen en Gent is er voldoende eetgelegenheid in de onmiddellijke buurt. We voorzien er anderhalf uur middagpauze (12 tot uur). In de omgeving van de locaties in Heverlee en Diepenbeek zijn niet veel eetmogelijkheden. Daarom is er een broodmaaltijd in de prijs inbegrepen en is de middagpauze korter (van 12 tot 13 uur). Participant? Sig hanteert per activiteit twee prijzen: de standaardprijs en een prijs met korting. De reductieprijs is alleen bedoeld voor Sigparticipanten. Elke vzw uit de non-profitsector kan participant worden door een jaarlijkse bijdrage te betalen. Meer informatie op of op het Sig-secretariaat. Let wel: het feit dat u de mailing ontvangt of geabonneerd bent op het tijdschrift Signaal, betekent niet dat u participant bent. Hebt u nog vragen? Aarzel niet om ons te contacteren! Sig vzw, Kerkham 1 bus 2, 9070 Destelbergen tel fax info@sig-net.be

3 Woord vooraf Sig organiseert jaarlijks zo n 200 vormingsactiviteiten voor professionele hulpverleners uit de Centra voor Ambulante Revalidatie en aanverwante sectoren. We proberen altijd zo nauw mogelijk aan te sluiten bij de vormingsnoden van deze sectoren. Op die manier willen we het verantwoord handelen (evidence based) in de praktijk van de professionele hulpverlening ondersteunen. In deze brochure vindt u het programma van januari 2015 tot juli U krijgt de brochure voortaan niet meer in gedrukte vorm. Het versturen ervan per post naar meer dan 7000 adressen was een zeer dure aangelegenheid en dan ook niet meer haalbaar voor onze organisatie. We hebben besloten de postzending te beperken tot een flyer met het totale programmaoverzicht. De volledige brochure blijft wel op de website raadpleegbaar, desgewenst ook in printbare vorm (PDF). Ook voor het aankondigen van losse activiteiten zullen we meer en meer de digitale weg volgen. We doen daarom een warme oproep aan iedereen om zich te abonneren op de gratis elektronische NIEUWSBRIEF van Sig via de website > nieuwsbrief. We bieden u elke maand een actueel overzicht van de activiteiten met links naar de website. Neem zeker ook eens een kijkje op onze facebookpagina. Alvast welkom op één van onze activiteiten! sterk in grenzen verleggen Sig organiseert vorming en bijscholing voor personen met een beperking zelf en voor hun ruime omgeving (de familie, de buurt, de hulpverleners, de maatschappij). Via een docudienst, het tijdschrift Signaal, publicaties en (audiovisuele) realisaties stelt Sig ook informatie ter beschikking. Verder stimuleert Sig praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek.

4 Inhoud STUDIEDAGEN KROKUSVAKANTIE Psycho-educatie bij dyslexie Aanpak gestoeld op empowerment, contextueel werken en het biopsychosociaal model (ICF)... code 001 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met kommagetallen... code 002 Uitdagingen in de gehoorrevalidatie: van baby tot code 003 Van moetens Obsessief-compulsieve stoornis en autismespectrumstoornis... code 004 Breuken zetten de rekenwereld op z n kop... code 005 Spraakontwikkelingsdyspraxie, bekend of gekend?... code 006 Ouderbegeleiding: opvoeden doe je zo! Hoezo?... code 007 PCM: Personaliseren van communicatie en motivatie... code 008 Heb ik een probleem dan? Ziektebesef en interventies bij hersenletsel... code 009 De ontwikkeling van antisociale gedragsstoornissen in kindertijd en adolescentie... code 010 Hooggevoeligheid Hoogsensitief persoon (HSP): modegril of blijvend?... code 011 Renfrew Taalschalen Nederlandse Aanpassing... code 012 Behandeling van neuropsychologische (dis)functies: een overzicht van de revalidatiemogelijkheden op vlak van cognitie, emotie en gedrag... code 013 Invloed van context op de executieve functies bij ADHD... code 014 Communicatie met demente personen en hun familie... code 015 Cognitieve vaardigheden (deel 2) Hoe omgaan met materialen zodat ze toegankelijk worden voor het kind?... code 016 Coachen op de werkvloer Inspirerend omgaan met cliënten en collega s... code 017 Loop naar de maan Over omgaan met agressie... code 018 Emotieregulatie en transdiagnostische cognitieve gedragstherapie bij kinderen en jongeren... code 019 STUDIEDAGEN PAASVAKANTIE Werkgeheugen en executieve functies Wat zijn het en hoe zijn ze te verbeteren?... code 020 ADHD: een effectieve aanpak van diagnostiek en behandeling... code 021 Omgaan met multiculturaliteit in de psychodiagnostiek... code 022

5 Cerebral Palsy (CP) in een ruimere context... code 023 Pubers met autisme (en normale begaafdheid)... code 024 Zonder al te veel vallen en opstaan Valpreventie bij senioren, ouderen en personen met een beperking... code 025 Wat werkt in de revalidatie? De kern en kracht van het maatschappelijk werk... code 026 Een kind als (g)een ander Rouwverwerking bij ouders: een rouwproces of een rauw proces?... code 027 Spanning in een nieuw samengesteld gezin... code 028 Gehechtheid, psychopathologie en veerkracht... code 029 Gedragsmoeilijkheden, depressie of faalangst bij NAH... code 030 De NAH-fotogroep: fotografie als ingangspoort en expressiemiddel... code 031 Eet- en drinkmoeilijkheden bij kinderen met een motorische beperking: slikken en verslikken, tandverzorging en speekselverlies... code 032 Verscheidenheid in verlies... code 033 Preventie van zelfdoding bij jongeren/adolescenten... code 034 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met metend rekenen en meetkunde... code 035 Differentiaaldiagnostiek en comorbiditeit autismespectrumstoornissen geactualiseerd volgens DSM-5... code 036 NAH: iets anders... code 037 Zelfregulatie bij kinderen met obesitas... code 038 STUDIEDAGEN BUITEN DE VAKANTIE Faalangst? Coachen naar zelfvertrouwen én zelfcontrole!... code 039 Het biopsychosociaal model in de gezondheids- en welzijnszorg en ICF (International Classification of Functioning, Disability & Health)... code 040 Gezien of niet gezien? Over visuele verwerking, visuele beperkingen en CVI... code 041 Grootmotorische competentie bij kinderen: nieuwe Vlaamse normen voor de KTK... code 042 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met de rekenwereld tot code 043 Beroepsethiek, deontologie en beroepsgeheim... code 044 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met de rekenwereld tot code 045 Praten met kinderen... code 046 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met de rekenwereld tot code 047 Fonetische en fonologische articulatietherapie creatief en communicatief bekeken... code 048

6 WORKSHOPS Stottertherapie in een multidisciplinaire setting, stotteren en Meerdere uitdagingen samen... code 049 Naar baby s kijken vanuit een interpersoonlijk perspectief... code 050 Taalpragmatiek bij kinderen: stimuleren van taalgebruik en communicatievaardigheid... code 051 Basis computervaardigheden voor een administratieve setting... code 052 De romp als keypoint voor houding, evenwicht en mobiliteit Praktijkgericht inoefenen van geriatrische en neurologische revalidatieconcepten Zijn deze ook bruikbaar bij kinderen?... code 053 Gebruik van muziekinstrumenten in de psychomotorische therapie... code 054 Relaxatie voor kinderen met ontwikkelingsproblemen... code 055 Leespraat: leren lezen én leren praten... code 056 Basisworkshop ABA - Communicatie, gedrag en spel... code 057 International Classification of Functioning, Disability & Health (ICF) Verdiepingsworkshop... code 058 Terugkomdag Hodson en Paden... code 059 DCD-behandeling, een praktijkgerichte workshop... code 060 Dynamieken in groepstraining bij kinderen/jongeren... code 061 Circomotoriek als creatieve psychomotorische vaardigheid... code 062 Psychodrama, algemene inleiding en specifieke werkwijze a.d.h.v. The Psychodrama Puppets Kit... code 063 Probleemgedrag analyseren en effectief veranderen Verdieping op de ABA-methodiek... code 064 Basale stimulatie: begeleiden van mensen met een ernstig meervoudige beperking... code 065 Communicatieve Intentie Onderzoek (CIO)... code 066 ONDERWIJSGERICHTE VORMING ADHD in de klas: ook een zaak van de klasgenoten! Psycho-educatie in de klas... code 067 Een oplossingsgerichte school... code 068 Basisonderwijs geven aan kinderen in kansarmoede... code 069 Lastige kinderen, kwetsbare ouders moeilijke gesprekken... code 070

7 Herneming Code 001 Psycho-educatie bij dyslexie Aanpak gestoeld op empowerment, contextueel werken en het biopsychosociaal model (ICF) Uit de klinische praktijk en de wetenschappelijke literatuur blijkt dat heel wat kinderen met dyslexie psychische klachten ontwikkelen (bv. een negatief zelfbeeld, faalangst, depressieve klachten). Of zij deze klachten ontwikkelen heeft onder meer te maken met hoe de kinderen en hun omgeving kijken naar en omgaan met de problematiek. Om een positieve attitude en adequaat aanpakgedrag te bekomen is het wenselijk om bij kinderen met dyslexie psycho-educatie in de behandeling op te nemen. Psycho-educatie heeft tot doel de motivatie, de inzet en de actieve medewerking van het kind en zijn omgeving te verhogen, wat leidt tot betere resultaten. Tijdens deze studiedag lichten we de therapeutische aanpak toe gestoeld op de filosofie van empowerment, contextueel werken en het biopsychosociaal model (ICF) voor de uitbouw van een psycho-educationele interventie. We stellen concrete therapeutische interventies voor aan de hand van een werkmap voor kinderen van 7 tot 9 jaar. Actieve betrokken participatie van de deelnemers verhoogt de waarde van de studiedag. maandag 16 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Nadja Brocatus, logopedist-stottertherapeut, is vanuit haar specialisatie als stottertherapeut cognitief-gedragstherapeutisch geschoold. Deze scholing helpt bij de behandeling van kinderen met leerstoornissen en ADHD met emotionele en gedragsproblemen. In het Centrum voor Ambulante Revalidatie te Oostakker, waar ze 32 jaar tewerkgesteld was, werkte ze met lagereschoolkinderen, pubers en adolescenten met leerstoornissen, ADHD en een stotterproblematiek. Momenteel is ze als docent en coach verbonden aan de Arteveldehogeschool Gent. De studiedag is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de materie. Voorkennis over dyslexie en ervaring in de behandeling van dyslexie zijn wenselijk. Er wordt op de studiedag zelf geen informatie verstrekt over dyslexie.

8 Herneming Code 002 Rekenzwakke kinderen leren omgaan met kommagetallen Veel kinderen struikelen over de werkelijkheid van kommagetallen, maar voor rekenzwakke kinderen is dit niet hun eerste valpartij. Zij hebben er meestal al een massa extra oefenuren, veel taakklasmomenten en therapie opzitten. En toch moeten ook zij aan de slag met deze rekenmaterie. Maatgetallen, ons muntsysteem en de overstap naar het gevorderd rekenen vragen inzicht in het werken met kommagetallen. Tijdens deze studiedag bekijken we concreet hoe je rekenzwakke kinderen kunt begeleiden in het verwerven van dit inzicht. Wat vertelt de komma ons? Hoe kan je vatten dat de plaats van een cijfer binnen het getal zijn waarde bepaalt? We staan eerst stil bij het lezen, schrijven en visualiseren van kommagetallen om nadien de vier hoofdbewerkingen door te nemen. Voor iedere stap die we zetten, krijgt de deelnemer voorbeelden van speelse inoefenvormen. Enkele jaren geleden boden we deze studiedag aan in combinatie met metend rekenen en meetkunde. Daardoor werden veel aspecten van het omgaan met kommagetallen slechts vluchtig behandeld. Vanaf dit jaar diepen we de materie grondiger uit. Dit houdt wel in dat er overlap is met de vroegere versie. maandag 16 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Hilde Heuninck is logopedist en al twintig jaar gespecialiseerd in rekenbegeleiding. Ze is auteur van Nog lang niet uitgeteld, De komma vertelt, het Breukenlaboratorium met bijhorende kopieerbladen, de Mathelli-spellen en recent de praktijkboeken van de rekenwereld tot 20, 100 en Haar inzichten zijn in de eerste plaats gestoeld op ruime praktijkervaring. De studiedag is bedoeld voor therapeuten, zorg- en taakleerkrachten die in hun praktijk rekenzwakke kinderen begeleiden bij het rekenen met kommagetallen. Maximum 50 deelnemers

9 Nieuw Code 003 Uitdagingen in de gehoorrevalidatie: van baby tot 65+ Gehoorrevalidatie is niet nieuw in onze sector. De laatste jaren worden we echter overspoeld door ontwikkelingen en tendensen die ons voor nieuwe uitdagingen plaatsen. De doelgroep (van baby tot 65+) en thematiek is zeer divers: slechthorendheid bij kinderen, anderstaligheid, tinnitus, auditieve neuropathie, éénzijdige doofheid, lawaaislechthorendheid, een toegenomen populatie met ouderdomsslechthorendheid, meervoudige problematieken, enz. Ondertussen is ook het hulpverleningsaanbod buiten onze sector verruimd en werken we tegenwoordig samen met scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs, GON, schrijftolken en tolken VGT, artsen, ziekenhuizen, diensten genetica, gespecialiseerde onderzoekscentra, thuisbegeleidingsdiensten, verenigingen, enz. Dit speelt zich af tegen een achtergrond van wetenschappelijke, medische en technologische vooruitgang, met de nodige implicaties op ons werkveld. Zonder volledig te kunnen zijn, willen we tijdens deze studiedag, samen en in interactie met de deelnemers, nagaan wat er anno 2015 vanuit de bovenstaande optiek op ons af komt in de gehoorrevalidatie. Wat zijn de uitdagingen? Hoe gaan we hiermee om? maandag 16 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Claire Tollenaere (logopedist) is diensthoofd logopedie/audiologie in het CAR Sint-Lievenspoort Gent. Ze staat in voor de coördinatie van de disciplinaire logopedische werking i.s.m. de andere paramedische disciplines. Als therapeut is ze betrokken bij onderzoek en/of behandeling van dove en slechthorende baby s en peuters, kinderen en jongeren. Zij is ook verantwoordelijk voor interne werk- en adviesgroepen rond gehoor. Daarnaast is ze lid van CORA-CI en medecoördinator van de Sig-intervisiewerkgroep Gehoor. Inès Van de Weyer (psycholoog) is als teamcoördinator in het CAR Sint-Lievenspoort Gent o.m. betrokken bij het onderzoek en de revalidatie van volwassenen met gehoorverlies. Ze is eveneens verantwoordelijk voor een interne werk- en adviesgroep gehoor. Verder is ze bestuurslid in een vereniging voor mensen met een verworven gehoorprobleem. De studiedag is bedoeld voor paramedici, psychologen/orthopedagogen en (GON)leerkrachten die werken met dove/slechthorende baby s, peuters, kinderen, jongeren en volwassenen.

10 Nieuw Code 004 Van moetens Obsessief-compulsieve stoornis en autismespectrumstoornis Kinderen en volwassenen met een autismespectrumstoornis hebben behalve sociaal-communicatieve problemen ook andere kenmerken: repetitief gedrag of bijzondere interesses, stereotypieën, rituelen, enz. Tijdens deze studiedag verdiepen we ons in het verband tussen een obsessief-compulsieve stoornis (dwanggedachten en dwanghandelingen) en een autismespectrumstoornis. De studiedag is deels theoretisch en tracht veel informatie te geven over de relatie tussen deze problematieken, maar wil ook praktische tips meegeven over de aanpak van dwanggedachten en dwanghandelingen bij personen met een autismespectrumstoornis. maandag 16 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Dr. Luc Roelen (arts) is directeur van Indigo vzw in Mechelen. Verder is hij als docent verbonden aan de Thomas More Hogeschool in Antwerpen Lore Degryse werkt als psycholoog bij Indigo vzw in Mechelen en bij Itos vzw in Wetteren. De studiedag is bedoeld voor al wie professioneel in contact komt met kinderen en volwassenen met een autismespectrumstoornis of met personen met een obsessief-compulsieve stoornis. Enige voorkennis wat betreft ASS is op zijn minst een aanrader. Accreditering werd aangevraagd i.s.m. de Vereniging van Revalidatieartsen.

11 Herneming Code 005 Breuken zetten de rekenwereld op z n kop Elke rekenformule vertelt het verhaal van een verandering in hoeveelheden. We rekenen wanneer we het resultaat van die verandering kunnen voorspellen. Het was een hele uitdaging om dit statement waar te maken voor de breukenwereld. Hoe vertel je een kind dat er achter 2/9 + 1/3 een echte realiteit schuilgaat? Sinds enkele jaren werken we ook met breuken volgens een driestappenplan: eerst inzichtelijk werken, direct aansluitend dit inzicht consolideren in een speelse oefenfase en vervolgens zo ver mogelijk evolueren naar automatisering. Voor het inzichtelijk werken is de keuze van materiaal belangrijk. Welke voorstellingswijze gebruik je wanneer? En hoelang? En hoe? Dergelijke aspecten komen tijdens deze studiedag uitgebreid aan bod. Zodra een kind de breuken goed kan visualiseren, moet het aan de slag met de basisvaardigheden vereenvoudigen en gelijknamig maken. Deze leiden dan weer tot het optellen en aftrekken. Er is in de loop van de dag ook (beperkte) aandacht voor het vermenigvuldigen en delen van breuken. In het laatste deel gaan we in op breukgerelateerde rekenitems zoals het omgaan met procenten, de link van breuken met kommagetallen en het omgaan met evenredigheden. dinsdag 17 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Hilde Heuninck is logopedist en al twintig jaar gespecialiseerd in rekenbegeleiding. Ze is auteur van Nog lang niet uitgeteld, De komma vertelt, het Breukenlaboratorium met bijhorende kopieerbladen, de Mathelli-spellen en recent de praktijkboeken van de rekenwereld tot 20, 100 en Haar inzichten zijn in de eerste plaats gestoeld op ruime praktijkervaring. De studiedag is bedoeld voor therapeuten, zorg- en taakleerkrachten die in hun praktijk rekenzwakke kinderen begeleiden bij het rekenen met breuken. Maximum 50 deelnemers

12 Nieuw Code 006 Spraakontwikkelingsdyspraxie, bekend of gekend? Uit een bevraging van 206 logopedisten in oktober/november van 2013 bleek dat er heel wat nood is aan informatie over spraakontwikkelingsdyspraxie (SOD). Deze bevraging was de aanzet voor het ontwikkelen van een informatieve website over SOD met een luik voor professionelen en een luik voor ouders. Het laatste luik wordt momenteel verder uitgewerkt. Deze studiedag heeft als doel de recente inzichten uit literatuur overzichtelijk voor te stellen. We zoomen in op het stoornisbeeld, de diagnostiek en de therapie. De deelnemers worden ook wegwijs gemaakt op de website. Deze website zal dynamisch zijn en wordt elk jaar up-to-date gehouden. Een belangrijke vraag in het werkveld bleek de volgende: Zijn er criteria voor differentiaal diagnose SOD fonologische stoornissen of andere spraakstoornissen/-problemen? We stellen dan ook een beslissingsboom voor die we illustreren met casusvoorbeelden en beeldfragmenten. De studiedag zal overwegend theoretisch van aard zijn. dinsdag 17 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Veerle Waelkens, logopedist en stottertherapeut, heeft een praktijk voor stotteren/broddelen en spreekangst sinds Verder is ze lector aan de opleiding Logopedie van de Arteveldehogeschool Gent (Spreekvloeiendheidsstoornissen - spraakstoornissen) en de ECSF (European Clinical Specialization Fluency). Haar roots liggen in de sector van de ambulante revalidatie, waar ze 17 jaar werkzaam was. De studiedag is bedoeld voor logopedisten.

13 Herneming Code 007 Ouderbegeleiding: opvoeden doe je zo! Hoezo? Wie als hulpverlener met kinderen werkt, heeft direct of indirect te maken met de ouders. Opvoeden is een complexe taak en wordt nóg moeilijker wanneer een kind met problemen kampt. Uit wetenschappelijk onderzoek weten we dat ouderbegeleiding een effectieve én vaak cruciale werkwijze is om problemen bij kinderen aan te pakken. Tijdens deze studiedag staan we stil bij de begeleiding van ouders in de pedagogische aanpak van hun kind met problemen. We reiken een model aan dat enerzijds een kader geeft om over het opvoedingsproces na te denken en anderzijds aanknopingspunten biedt om samen met ouders op zoek te gaan naar helpende opvoedingsvaardigheden. We stellen op een heel praktische manier het gezinsgericht pedagogisch werkmodel voor. Beeldfragmenten, rollenspelen en praktijkvoorbeelden zullen dit model illustreren. dinsdag 17 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Ilse Dewitte (orthopedagoog en gedragstherapeut) is verbonden aan de dienst Kinder- en Jeugdpsychiatrie van het UPC-KU Leuven. Ze werkt daarnaast in een privépraktijk De Witte Octopus in Brugge met kinderen, jongeren én hun ouders rond gedrags- en emotionele opvoedingsproblemen. Ze is ook gastdocent aan de Thomas More Hogeschool in Antwerpen. De studiedag is bedoeld voor professionele hulpverleners die dagelijks met kinderen, jongeren én hun ouders werken.

14 Nieuw Code 008 PCM: Personaliseren van communicatie en motivatie PCM staat voor Process Communication Model. Het is ontwikkeld is door dr. Taibi Kahle. PCM verschaft inzicht in kinderen en volwassenen door hun persoonlijkheid voor te stellen als een gebouw met zes verdiepingen. Tijdens deze studiedag leren de deelnemers zichzelf en anderen beter kennen en observeren: de sterke kanten, de motivaties, de overdrijvingen en de stress-signalen. En vooral: hoe zij beter kunnen omgaan met zichzelf en de anderen op basis van deze inzichten. De gehanteerde werkvormen zijn afwisselend uiteenzetting, reflectie en mini-test, observatie-checklist, video- en praktijkvoorbeelden. dinsdag 17 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Dr. Edwin Hantson is directeur van de Pedagogische Begeleidingsdienst Gent. Hij doctoreerde over hypnose en is mastertrainer PCM. Hij ontwikkelde een PCM-spel voor kinderen en verzorgt al meer dan twintig jaar PCM-trainingen voor zorgcoördinatoren, leerkrachten en leidinggevenden in onderwijs en opvoeding. In beroepen waarin communicatie een deel van de kwaliteit van de dienstverlening is, kan deze studiedag helpen bij het ontwikkelen van excellentie in de omgang met verschillende persoonlijkheden van cliënten. Er is geen voorkennis vereist. De mogelijkheid bestaat dat Sig hierover een vervolgcursus van twee dagen organiseert.

15 Herneming Code 009 Heb ik een probleem dan? Ziektebesef en interventies bij hersenletsel Een niet-aangeboren hersenletsel (NAH) heeft een enorme impact, zowel op het leven van degene die het overkomt als op diens omgeving. Maar al te vaak beseft de cliënt niet eens goed wat er aan de hand is. Hoe ga je hier als hulpverlener mee om? Er is geen standaardcliënt en geen standaardaanpak. Aan de hand van de drie types cliënten (de voorbijganger, de zoeker en de klant) worden tijdens deze studiedag passende interventies besproken. Ze helpen je als hulpverlener om stap voor stap bij de hulpvraag uit te komen en van daaruit hulp op maat te bieden. De studiedag is als volgt opgebouwd. Eerst wordt de theoretische achtergrond besproken en toegelicht aan de hand van beeldmateriaal. Met een casus wordt dit onderdeel afgesloten. Daarna volgen drie blokken van ongeveer anderhalf uur waarin we eerst de interventies per type cliënt bespreken en vervolgens oefenen om de interventies toe te passen. Noot: Van de deelnemers wordt verwacht dat ze een eigen casus meebrengen over hun rol als hulpverlener. U ontvangt de nodige informatie na inschrijving. Aanbod: Wie wil kan het boek Heb ik een probleem dan? van Arno Prinsen tijdens de studiedag aankopen aan een verminderd tarief van 7,50 euro (in plaats van 20 euro via de webshop). dinsdag 17 februari 2015 (9-16 uur) U Hasselt (Campus Diepenbeek) 77 ( 66 voor Sig-participanten) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Arno Prinsen, gezondheidszorgpsycholoog, is als gedragskundige werkzaam voor Reinaerde, een zorgorganisatie in Utrecht (Nederland). Reinaerde geeft ondersteuning en zorg aan mensen met een beperking op het gebied van wonen, werk en dagbesteding. Binnen Reinaerde werkt hij voor volwassen mensen met een niet-aangeboren hersenletsel. De studiedag richt zich tot medewerkers die dagelijks te maken hebben met mensen met NAH: therapeuten, begeleiders, verpleegkundigen of verzorgenden. Basiskennis over NAH wordt verondersteld.

16 Nieuw Code 010 De ontwikkeling van antisociale gedragsstoornissen in kindertijd en adolescentie Deze studiedag belicht antisociale gedragsstoornissen bij kinderen en adolescenten vanuit een ontwikkelingspsychopathologisch referentiekader. We focussen daarbij niet in eerste instantie op klinische toestandsbeelden, maar wel op hoe deze problemen ontstaan, in stand blijven of weer verdwijnen als resultante van een complex samenspel van invloeden over de tijd. We gaan in op risico- en beschermingsfactoren bij zowel individu als omgeving en brengen verduidelijking over hoe dynamische transacties aanleiding geven tot variatie in ontwikkelingstrajecten. We staan hierbij uitgebreid stil bij de antisociale gedragsstoornis met beperkte prosociale emoties, een nieuwe categorie in de DSM-5. De klemtoon tijdens deze studiedag ligt op het overbrengen van de meest recente empirische evidentie, geïllustreerd met beeldfragmenten en praktijkvoorbeelden. dinsdag 17 februari 2015 (9-16 uur) U Hasselt (Campus Diepenbeek) 77 ( 66 voor Sig-participanten) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Prof. dr. Patricia Bijttebier is als hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie verbonden aan de onderzoekseenheid Schoolpsychologie en Ontwikkelingspsychologie van Kind en Adolescent van KU Leuven. De studiedag richt zich tot professionelen met interesse voor antisociale gedragsstoornissen in kindertijd en adolescentie.

17 Herneming Code 011 Hooggevoeligheid Hoogsensitief persoon (HSP): modegril of blijvend? Diversiteit is het modewoord van tegenwoordig. Hiermee worden alle types personen omschreven die we in de maatschappij kunnen tegenkomen: personen met een beperking, minderheidsgroepen, hoogbegaafden en personen met hooggevoeligheid (HSP). HSP is een temperament naast alle andere temperamenten. Tegenwoordig worden in de psychologie met temperamentverschillen de heel basale persoonlijkheidskenmerken aangeduid die al in de vroegste kinderjaren blijken, die tot de aanleg van een individu behoren en die tot op zekere hoogte erfelijk zijn. Het gaat daarbij om eigenschappen zoals de felheid waarmee op prikkels wordt gereageerd, het algemene energie- en activiteitsniveau en de mate van introversie of extraversie. Er bestaan in de psychologie verschillende indelingen van temperamentverschillen. Er is dus niet één bepaalde indeling die algemeen aanvaard wordt. Ongeveer twintig procent van de bevolking heeft een hoogsensitief temperament. Dergelijke mensen hebben oog voor subtiele details en raken sneller dan anderen geïrriteerd door een hoog prikkelingsniveau zoals lawaai, extreme temperaturen of een lang dagje uit. Ze reageren sterk emotioneel en hebben meer tijd nodig om tot rust te komen. HSP maakt personen vatbaarder voor depressiviteit, angstgevoelens en verlegenheid dan niet-hsp. Hulpverleners zonder ervaring met HSP omschrijven hen vaak als zeer moeilijke patiënten. Deze studiedag staat volledig in het teken van HSP. De volgende elementen komen aan bod: (1) Wat is HSP en hoe zie ik dit als hulpverlener? Er wordt ingegaan op wat HSP betekent voor het kind en de volwassene, (2) Wat is de huidige wetenschappelijke onderbouwing voor HSP? (3) HSP-tests en hun bruikbaarheid, (4) HSP en zorgverlening, (5) HSP en huiswerkopdrachten, en (6) HSP en kwetsbaarheden: wat kan je als zorgverlener doen? Deze studiedag is gericht op het delen van kennis met aandacht voor praktische toepassingen. Aanwezigen krijgen documentatie mee om in hun eigen setting mee aan de slag te gaan. dinsdag 17 februari 2015 (9-16 uur) U Hasselt (Campus Diepenbeek) 77 ( 66 voor Sig-participanten) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Prof. dr. Elke Van Hoof werkt hoofdzakelijk met stressgerelateerde aandoeningen zoals burn-out en het chronische vermoeidheidsyndroom. Ze is klinisch psycholoog met specialisaties in de psychodiagnostiek, gezondheidspsychologie, traumapsychologie en stress. Naast haar zelfstandige praktijk werkt ze aan de VU Brussel, waar ze gezondheidspsychologie doceert. De studiedag is bedoeld voor hulpverleners die werken met hoogsensitieve personen of interesse hebben voor dit onderwerp. Er is geen voorkennis vereist.

18 Nieuw Code 012 Renfrew Taalschalen Nederlandse Aanpassing In september 2014 is de Nederlandse Aanpassing van de Renfrew Taalschalen (RTNA) verschenen. Deze nieuwe taaltest is genormeerd voor kinderen van 4 tot 10 jaar en bestaat uit drie subtests die een goede aanvulling vormen bij de bestaande taalproductietests. De eerste subtest, met name de Woordvinding/Woordenschattest, beoordeelt naast de woordenschat ook de woordvinding. Dit is de snelheid waarmee een woord kan worden opgeroepen uit het mentale lexicon. De tweede subtest, de Actie Platen Test, meet de semantisch-pragmatische vaardigheden en de derde subtest, de Bus Verhaal Test, meet de narratieve vaardigheden, eveneens een pragmatische functie. Vóór de middag lichten we de drie subtests grondig toe. Na de middag demonstreren we aan de hand van beeldfragmenten de afname en scoring van de drie subtests en maken we oefeningen op het scoren van de subtests en het interpreteren van de resultaten. Actieve deelname is hierbij gewenst. Deze studiedag heeft de bedoeling interactief te zijn. We besteden dan ook aandacht aan de vragen van de deelnemers en stellen participatie zeer op prijs. woensdag 18 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Prof. dr. Inge Zink is deeltijds hoogleraar aan de opleiding Logopedische en Audiologische Wetenschappen van de KU Leuven waar ze o.a. de vakken Taalontwikkeling, Taalontwikkelingsstoornissen en Vraagstukken Taalontwikkelingsstoornissen doceert. Daarnaast is ze als logopedist werkzaam in het MUCLA van het UZ Leuven, waar ze instaat voor de diagnose van kinderen met spraak- en taalontwikkelingsstoornissen. Verder doet ze wetenschappelijk onderzoek op het vlak van taalontwikkeling en taalontwikkelingsstoornissen. Hilde Roeyers is opleidingshoofd van de opleiding Logopedie/Audiologie aan de Katholieke Hogeschool VIVES, campus Brugge. Ze doceert o.a. de vakken Taalontwikkeling en Taalontwikkelingsstoornissen en is betrokken bij wetenschappelijk onderzoek in deze domeinen. De studiedag richt zich tot logopedisten die betrokken zijn bij de diagnose van kinderen met taalontwikkelingsstoornissen. Maximum 60 deelnemers

19 Nieuw Code 013 Behandeling van neuropsychologische (dis)functies: een overzicht van revalidatiemogelijkheden op het vlak van cognitie, emotie en gedrag Tijdens het werken met volwassen personen met een neurologische problematiek komen zeer dikwijls neuropsychologische problemen op de voorgrond. Deze kunnen zowel cognitief, emotioneel als gedragsmatig van aard zijn. Tijdens deze studiedag geven we een bondig theoretisch overzicht van een aantal cognitieve stoornissen (aandacht, geheugen en executieve functies), maar ook wat betreft emotionele (o.a. angst, depressie, verwerking en acceptatie) en gedragsmatige (o.a. impulscontrole) problemen. Na het aanbieden van het noodzakelijke theoretische kader bouwen we hierop verder om een overzicht van behandelingsmogelijkheden en omgangstips aan te reiken. Aan het eind van de dag zou elke deelnemer over een degelijke theoretische basis moeten beschikken om met de aangereikte behandelingsmogelijkheden aan de slag te gaan in de praktijk. woensdag 18 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Wouter Lambrecht werkt als klinisch neuropsycholoog in de Hersenletselpraktijk te Gent en op de NAH-unit van PC Caritas te Melle. Hij is co-auteur van het boek Breinzicht: Toegepaste neuropsychologie bij niet-aangeboren hersenletsel. De studiedag is bedoeld voor logopedisten, ergotherapeuten, kinesitherapeuten, verpleegkundigen, opvoedkundigen, psychologen en artsen werkzaam bij volwassen personen met een neurologische problematiek.

20 Nieuw Code 014 Invloed van context op de executieve functies bij ADHD Executieve functies (EF) verwijzen naar een set van cognitieve functies die instaan voor functionele gedachten en gedragingen om toekomstige doelen te bereiken. EF staat centraal in de verklaringsmodellen van verschillende stoornissen (o.a. ADHD). Heel wat EF-trainingen wonnen pijlsnel aan populariteit in de hulpverlening, ondanks enkele fundamentele kritieken (bv. duurzaamheid en transfer van aangeleerde vaardigheden). Tijdens deze studiedag willen we het EF-concept vanuit drie perspectieven theoretisch analyseren. In een eerste deel bekijken we EF vanuit een multidimensioneel perspectief: we overlopen de vele subcomponenten van de drie centrale EF (werkgeheugen, inhibitie en cognitieve flexibiliteit) o.b.v. wetenschappelijke evidentie. In een tweede deel hanteren we een ontwikkelingsgericht perspectief: niet alle EF(-subcomponenten) ontwikkelen zich op hetzelfde moment in de levensloop en aan hetzelfde tempo. In een derde deel voegen we een contextgericht perspectief toe aan onze analyse van EF: recent groeit de aandacht voor de rol van sociodemografische factoren, opvoedingsvaardigheden en lichamelijke gezondheid op de ontwikkeling van EF. We geven een overzicht van eigen en internationale onderzoeksbevindingen. Per deel wordt nagegaan wat de implicaties zijn van de perspectieven voor diagnostiek en behandeling (van ADHD). We spelen hierbij in op de reflectie en actieve participatie van de deelnemers. woensdag 18 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Prof. Dr. Dieter Baeyens is als klinisch psycholoog verbonden aan de onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek van KU Leuven. Zijn onderzoeksfocus ligt op orthopedagogische interventies bij ADHD en ASS doorheen de ontwikkeling. Deze studiedag richt zich op een publiek van hulpverleners (zoals psychiaters, psychologen, orthopedagogen en paramedici) die beroepshalve betrokken zijn bij de diagnostiek en de behandeling van executieve functies bij verschillende stoornissen (zoals ASS en leerstoornissen) in het algemeen en bij ADHD in het bijzonder. Specifieke voorkennis is niet vereist.

21 Nieuw Code 015 Communicatie met demente personen en hun familie Het begeleiden van demente personen is voor vele professionele hulpverleners een niet vanzelfsprekende opdracht. Door de cognitieve beperkingen en de gedragsstoornissen verloopt de communicatie vaak zeer moeizaam. Tijdens deze studiedag bespreken we eerst het dementiesyndroom. Nadien volgt een algemeen kader waarin de hulpverlener op zoek kan gaan naar een aangepaste omgangsvorm, met onder andere aandacht voor het lichaamscontact en het vermijden van conflicten. Ook het begeleiden van de familieleden behoort tot de taak van de hulpverlener. Deze familieleden gaan vaak gebukt onder verschillende bronnen van stress. Daarnaast kunnen we spreken van anticiperend rouwen. De studiedag bestaat afwisselend uit theoretische toelichting en actieve deelname van de participanten, onder andere aan de hand van casusbesprekingen. woensdag 18 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Luc Van de Ven is klinisch ouderenpsycholoog verbonden aan de dienst Ouderenpsychiatrie van het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven. De studiedag richt zich tot professionele hulpverleners in de ouderenzorg die werken met demente personen in een woonzorgcentrum, de thuiszorg of een ziekenhuis.

22 Herneming Code 016 Cognitieve vaardigheden (deel 2) Hoe omgaan met materialen zodat ze toegankelijk worden voor het kind? Sinds de vakoverschrijdende eindtermen leren leren in de school van kracht werden, hebben de begrippen vaardigheden en competenties meer en meer ingang gevonden in het taalgebruik van de professionals die met kinderen en jongeren werken. Toch merken we vanuit allerlei doorlichtingen en studies dat het trainen van cognitieve vaardigheden in de praktijk nog zeer moeilijk gerealiseerd wordt. Eén van de belangrijkste redenen hiervoor is dat leerkrachten en therapeuten zelf nog te weinig inzicht hebben welke die cognitieve vaardigheden zijn die kinderen aangeleerd moeten krijgen en welke cognitieve voorwaarden in een taak vervat zitten. Het gevolg is dat leerkrachten en therapeuten nog te veel op dezelfde wijze iets opnieuw uitleggen of aanpakken en daardoor voorbijgaan aan de specifieke (cognitieve) reden die maakt dat een kind vastloopt. Therapeuten en leerkrachten die met kinderen en jongeren de weg willen gaan van het verwerven van cognitieve vaardigheden, zullen in de eerste plaats zelf een goede kennis moeten hebben van deze cognitieve vaardigheden en van de leerhoudingen (competenties) die deze vaardigheden ondersteunen. Ook zullen ze kennis moeten hebben over de manier waarop een opdracht uitgewerkt is en de vaardigheid verwerven om opdrachten voor het kind toegankelijk te maken en (in de zone van de naaste ontwikkeling) aan te brengen. In deel 1 van deze studiedag maakten de deelnemers kennis met de cognitieve vaardigheden die mensen moeten verwerven. De theorie Zeven denkstappen om een probleem op te lossen zorgde ervoor dat de deelnemer inzicht kreeg in waar beginnen en op welke manier opbouwen. In deze tweede studiedag kunnen deelnemers leren hoe ze materiaal kiezen en zo nodig aanpassen en dit in functie van het hun toevertrouwde kind. De cognitieve kaart (ontwikkeld door Feuerstein) wordt gebruikt als kader. donderdag 19 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Albert Janssens heeft een loopbaan achter de rug als onderwijzer in het basisonderwijs, het BuSO en de lerarenopleiding. Verder is hij trainer van R. Feuerstein (IVP), van K. Greenberg (Cognet/C.E.A.), van C. Haywood (Goed Begonnen) en van P. Klein (MISC). Hij volgde tevens korte opleidingen bij cognitieve ontwikkelingspsychologen als Gardner, Perkins, Ritchart en Costa. Dit alles resulteerde o.a. in zijn boek Wat vraag ik aan mijn kind? Zeven denkstappen om een probleem op te lossen (2007). Momenteel werkt hij als zelfstandige onderwijscoach met teams. De studiedag is bedoeld voor al wie lerend werkt met kinderen en jongeren: leerkrachten (vanaf de kleuterschool!), therapeuten, maar ook huiswerkbegeleid(st)ers, opvoed(st)ers en ouders.

23 Herneming Code 017 Coachen op de werkvloer Inspirerend omgaan met cliënten en collega s Tijdens deze studiedag belichten we je coachende rol als paramedicus, orthopedagoog of psycholoog naast de andere rollen die je opneemt in je job: trainer, adviseur en therapeut. Wat is de winst voor je cliënt als je ook coacht? Hoe kan je het leerproces van je cliënt uitlokken en het denken meer stimuleren, of het nu een kind, een jongere of een volwassene is? Hoe kan je jouw doelen en de doelen van de cliënt samen brengen? Hoe kan je je cliënt goesting doen krijgen in het werken aan de beperking die hij heeft en de problemen die hij of zij daardoor ervaart? We geven inzicht in coaching via het model van Inspirerend Coachen dat door Jef Clement werd ontworpen. We bekijken coaching vanuit de structuur van het gesprek en vanuit de vaardigheden van de coach. We concretiseren de basisvaardigheid exploreren/verkennen, waarbij je leert je belangstelling ten volle in te zetten voor je cliënten. Deze vaardigheid oefenen we verder in kleine groepjes. We geven tenslotte een korte inleiding over feedback, zodat er meer comfort komt in zowel het geven als het ontvangen van zowel waardering en bekrachtiging als onze kritiek. Direct! En met oog voor de relatie met je cliënt. De studiedag is ervaringsgericht: naast een korte schets van het denkkader ligt de klemtoon op oefenen. donderdag 19 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 De studiedag wordt begeleid door Hilde Van Lysebettens en Anne Breda. Zij werken beiden in een basisopleiding in de Arteveldehogeschool. Daar richten zij ook samen het postgraduaat Professionele Coach in, waar zij als trainer werken bij het opleiden van professionele coaches. De studiedag richt zich tot alle paramedici en therapeuten. Er is basiskennis noch ervaring vereist.

24 Nieuw Code 018 Loop naar de maan Over omgaan met agressie Agressie is een hot item in onze samenleving. Overal horen we dat kinderen en jongeren agressief gedrag stellen en onhandelbaar zijn. Tijdens deze studiedag staan we stil bij agressie als communicatievorm en gaan we op zoek naar enkele antwoorden. De volgende vragen komen aan bod: Waarom doen ze het toch? (werkhypothese om agressie te begrijpen) Het zal wel aan hem liggen? (oorzaken van agressie) Ik had het kunnen weten (verloop van een agressie-incident) Ik zei nochtans niets (agressie en non-verbale communicatie) Eén keer, maar geen twee keer (wat na de agressie?) Het brengen van een theoretisch kader met een sterke link naar de praktijk (praktijkvoorbeelden, beeldmateriaal, cases) staat centraal. donderdag 19 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Geert Taghon is werkzaam als coördinator in De Patio te Kortrijk. De Patio is een intensieve behandeleenheid voor minderjarige jongeren met een psychiatrische problematiek die onder toezicht staan van de jeugdrechter. Voorheen werkte hij 15 jaar in de Korbeel te Kortrijk, een kinderen jeugdpsychiatrisch ziekenhuis. Naast zijn werk in De Patio is hij freelancer vormingswerker en bemiddelaar in de jeugdhulp en sociale zaken. Hij is auteur van het boek Loop naar de maan... omgaan met verbale agressie. Praktijkgids voor onderwijs en opvoeding (2008). De studiedag is bedoeld voor iedereen die in contact komt met agressie. Er is geen specifieke kennis vereist.

25 Nieuw Code 019 Emotieregulatie en transdiagnostische cognitieve gedragstherapie bij kinderen en jongeren Meer dan 75 procent van de classificatiecategorieën in de DSM-5 worden gekenmerkt door problemen die kinderen, jongeren en volwassenen ervaren met emoties en emotieregulatie. Bij angst- en depressieve stemmingsstoornissen verwijst de benaming alleen al naar de dysregulatie van emoties, maar ook bij andere stoornissen is het moeilijk kunnen omgaan met emoties vaak een essentieel kenmerk. Emotieregulatie kan daarom beschouwd worden als een belangrijk transdiagnostisch concept dat duidelijke implicaties heeft voor de behandeling. De laatste jaren is bovendien de wetenschappelijke kennis over emoties en emotieregulatie enerzijds en het verband tussen emotieregulatie en psychopathologie anderzijds exponentieel toegenomen. Het lijkt tijd om deze inzichten ook in de diagnostische en therapeutische praktijk toe te passen. Tijdens de studiedag starten we met een theoretische inleiding op het thema. Daarna gaan we in op de diagnostiek van emotieregulatie bij kinderen en jongeren en bekijken we welke instrumenten beschikbaar zijn en hoe ze de cognitief gedragstherapeutische behandeling kunnen inspireren. Aandacht voor emotieregulatie impliceert dat (althans gedeeltelijk) er afgestapt wordt van een stoornisspecifiek therapieprotocol. We overlopen hoe kinderen en adolescenten kunnen leren om op een meer adequate manier met emoties om te gaan en hoe hierdoor belangrijke vaardigheden geleerd worden die de kans op terugval van de problemen doen verminderen. De theorie wordt afgewisseld met verschillende praktijkvoorbeelden. Er is ook ruimte voor de bespreking van eigen ervaringen van de deelnemers. donderdag 19 februari 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Eric Heyns is als kinder- en jeugdpsycholoog en psychotherapeut werkzaam in een eigen praktijk in Turnhout. Hij is erkend supervisor door de Vlaamse Vereniging voor Gedragstherapie en werkt mee aan verschillende opleidingen en nascholingen. De studiedag staat open voor alle therapeuten die met emoties in therapie willen werken. Een basiskennis van gedragstherapie wordt verondersteld.

26 Nieuw Code 020 Werkgeheugen en executieve functies Wat zijn het en hoe zijn ze te verbeteren? Het belang van de ontwikkeling van de executieve functies van het jonge kind krijgt de laatste jaren meer aandacht in het wetenschappelijk onderzoek en de klinische praktijk. Er bestaat onderzoek dat laat zien dat kinderen die nu aan de kleuterschool beginnen een achterstand hebben in hun executief functioneren ten opzichte van enkele generaties terug. Ook is onlangs uit onderzoek gebleken dat het meten van executieve functies op de kleuter- en lagere school waardevol kan zijn, omdat ze een grote voorspellende waarde hebben in het schools functioneren. Deze studiedag bevat theorie waarin u leert wat executieve functies zijn en hoe deze zich ontwikkelen bij kinderen en adolescenten met en zonder specifieke stoornissen. Daarna zult u theoretische kennis opdoen van de behandeling van executieve functies, maar ook vooral praktische toepassingen leren om executieve functies van kinderen te verbeteren in het dagelijks leven (thuis en op school), mede door deze vormen zelf te ervaren. maandag 13 april 2015 ( uur) Uiterlijk tot 20 maart 2015 Wytze van der Zwaag is klinisch psycholoog en werkzaam in een eigen praktijk voor diagnostiek en behandeling van kinderen en volwassenen in Groningen (Nederland) en in het ziekenhuis in Hardenberg. Daarnaast verzorgt hij opleidingen over innovaties in de zorg bij BeterBrein. Selma van Berkel is orthopedagoog en tevens werkzaam in de praktijk in Groningen. Ook zij verzorgt opleidingen voor BeterBrein en houdt zich bezig met het ontwikkelen van opleidingen voor therapeuten en onderwijsgerelateerde beroepen. De studiedag richt zich op mensen die met kinderen/adolescenten werken en meer theoretische kennis en praktische toepassingen willen leren met betrekking tot het executief functioneren. De praktische toepassingen richten zich voornamelijk op de kinderleeftijd.

27 Nieuw Code 021 ADHD: een effectieve aanpak van diagnostiek en behandeling In de voormiddag gaan we in op de recente wetenschappelijke inzichten rond ADHD. We proberen deze te vertalen naar praktische richtlijnen en aandachtspunten voor de klinische diagnostiek. Na de middag richten we onze aandacht volledig op de niet-medicamenteuze, evidence based behandeling van kinderen en adolescenten. We gaan dieper in op de psycho-educatie bij verschillende leeftijdsgroepen, de Parent Management Training en de opstart van gedragstherapeutische interventies op school. We zoomen ook in op de individuele cognitieve training en besteden hierbij ruime aandacht aan de training van executieve functies in de therapie, thuis en op school. Deze studiedag is eerder theoretisch van aard, maar wordt doorspekt met klinische voorbeelden, praktische ideeën en demonstratie van bruikbaar materiaal. Er wordt geen specifieke voorkennis vereist, maar actieve participatie van de deelnemers maakt het geheel boeiend en levendig. maandag 13 april 2015 ( uur) Uiterlijk tot 30 januari 2015 Hermien De Backer is kinder- en jeugdpsycholoog, klinisch diagnosticus en gedragstherapeut. Ze is als praktijkassistent verbonden aan de vakgroep Experimenteel-klinische en Gezondheidspsychologie van de UGent, werkt deeltijds in het Centrum voor Ambulante Revalidatie t Vlot te Beveren en leidt een gedragstherapeutische groepspraktijk in Kapelle-op-den-Bos. Ze is tevens auteur van het boek ADHD? Laat je niets wijsmaken (2004). De studiedag is bedoeld voor alle hulpverleners die in hun praktijk worden geconfronteerd met vragen naar diagnostiek en niet-medicamenteuze behandeling van kinderen en jongeren met ADHD. Ook leerkrachten en CLB-medewerkers kunnen heel wat informatie opsteken die bruikbaar is voor de praktijk.

28 Nieuw Code 022 Omgaan met multiculturaliteit in de psychodiagnostiek Het doel van deze studiedag is de cultuurpsychologische kennis en inzichten van de hulpverlener bij het psychodiagnostisch onderzoek en handelen te verruimen, tijdens het omgaan met culturele en/of sociale minderheidsgroepen. We focussen op cultuurgevoeligheid in de professionele houding tijdens hulpverlening in het werkveld van klinisch- en schoolpsychologen en orthopedagogen, vooral met de nadruk op tekortkomingen van het psychodiagnostisch instrumentarium voor kinderen en jongeren. Veel aandacht zal gaan naar bevindingen uit eigen cross-cultureel onderzoek, in het bijzonder bij het meten van cognitieve vaardigheden (met de WISC-III en WPPSI-III), maar ook de cultuurgevoeligheid van aandachts- en gedragsscreeners komt aan bod. Vooral in de onderzoeksfase is het nodig specifiek rekening te houden met mogelijke storende factoren (bias of ruis) en met contextfactoren van kansarmoede en culturele achtergrond om onderschatting (en dus foute inschatting) te vermijden om op die manier een meer faire diagnostiek te bekomen. Met faire diagnostiek bedoelen we kwaliteitsvolle en zorgzame diagnostiek bij allochtone en kansarme leerlingen. We gaan kritisch reflecteren hoe de professional vertrekkend vanuit zijn/haar eigen cultuur van invloed kan zijn op het psychologisch onderzoek en de praktijk. We bouwen de studiedag op rond enkele theoretische beschouwingen en gaan vervolgens in op veel eigen onderzoeksbevindingen. De nadruk ligt echter op het demonstreren van de cultuurgevoeligheid van materialen en methodieken. Enkele concrete oefeningen en opdrachten brengen wat actie in het geheel. maandag 13 april 2015 ( uur) 46 ( 40 voor Sig-participanten) Uiterlijk tot 20 maart 2015 Dr. Mark Schittekatte werkt aan de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen van de UGent als coördinator van het Testpracticum PPW. Zijn wetenschappelijk vakgebied betreft adaptatie van psychodiagnostische instrumenten. Zo coördineerde hij projecten rond de adaptatie van o.a. de WISC-III-NL, de DST-NL, Tedi-Math, TEA-Ch-NL, CELF-IV-NL, WPPSI-III-NL, SRS en Vlaams onderzoek naar de CBCL. Een terugkerende focus is extra aandacht voor diagnostiek bij allochtonen. Hij is voorzitter van de BFP Commissie Psychodiagnostiek, Belgisch vertegenwoordiger in the Board of Assessment van EFPA en lid van de raad van bestuur van het Vlaams Forum voor Diagnostiek en de Vlaamse Vereniging voor Schoolpsychologie (VVSP). De deelnemers hebben bij voorkeur kennis en ervaring met psychodiagnostiek in een multiculturele context.

Activiteiten Sig Voorjaar 2015

Activiteiten Sig Voorjaar 2015 Activiteiten Sig Voorjaar 2015 001 Psycho-educatie bij dyslexie - Aanpak gestoeld op empowerment, contextueel werken en het biopsychosociaal model (ICF) (Nadja Brocatus) 002 Rekenzwakke kinderen leren

Nadere informatie

EXECUTIEVE FUNCTIES. Congres DONDERDAG 5 JUNI 2014 JAARBEURS UTRECHT

EXECUTIEVE FUNCTIES. Congres DONDERDAG 5 JUNI 2014 JAARBEURS UTRECHT EXECUTIEVE FUNCTIES Kinderen en adolescenten met problemen met inhibitie, cognitieve controle, emotieregulatie, werkgeheugen, motivatie en zelfregulatie thuis en op school Congres DONDERDAG 5 JUNI 2014

Nadere informatie

Hilde Geurts, Wendy Peerlings, Reinout Wiers, Mariët van der Molen Saskia van der Oord en Walter Ma hys

Hilde Geurts, Wendy Peerlings, Reinout Wiers, Mariët van der Molen Saskia van der Oord en Walter Ma hys Slim maar... KINDEREN EN ADOLESCENTEN MET ZWAKKE EXECUTIEVE FUNCTIES CONGRES 16 JUNI 2015 ANTROPIA DRIEBERGEN Hilde Geurts, Wendy Peerlings, Reinout Wiers, Mariët van der Molen Saskia van der Oord en Walter

Nadere informatie

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 6 september 2018 STUDIEDAG Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Je moet langzaamaan alles verwerken Je krijgt langzaamaan alles op een rij Steeds

Nadere informatie

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding

Nadere informatie

EXECUTIEVE FUNCTIES. bij kinderen en adolescenten. Jaarbeurs Utrecht. De stand van zaken. Donderdag 27 juni 2013

EXECUTIEVE FUNCTIES. bij kinderen en adolescenten. Jaarbeurs Utrecht. De stand van zaken. Donderdag 27 juni 2013 EXECUTIEVE FUNCTIES bij kinderen en adolescenten Congres De stand van zaken Donderdag 27 juni 2013 Jaarbeurs Utrecht EXECUTIEVE FUNCTIES De stand van zaken 2013 Executieve functies zijn de afgelopen jaren

Nadere informatie

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Opleiding Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Waar en wanneer? 23 november in het Congrescentrum van de Koninklijke Bibliotheek, te Brussel Jaarlijks worden 800.000 Belgen geconfronteerd

Nadere informatie

jongeren. het beste in verdieping en

jongeren. het beste in verdieping en Aanbod Permanente vorming Academiejaar 2014 2015 Studiedomein: Psychologie en pedagogische wetenschappen Getuigschrift counseling in existentieel welzijn Getuigschrift gedragstherapie bij kinderen en jongeren

Nadere informatie

De Klinisch Linguïst. Specialist in. Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen

De Klinisch Linguïst. Specialist in. Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen De Klinisch Linguïst Specialist in Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen Copyright Vereniging voor Klinische Linguïstiek (VKL) April 2000 Secretariaat: Vereniging voor Klinische Linguïstiek

Nadere informatie

vormingsaanbod

vormingsaanbod vormingsaanbod 2012-2013 ADHD Dyslexie en dyscalculie Taal- en leerstoornissen in een meertalige context Taalvaardigheid Code maakt deel uit van de Groep Gezondheid & Welzijn van Lessius Expertisecentrum

Nadere informatie

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening: vervolg (DAG 2 & DAG 3)

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening: vervolg (DAG 2 & DAG 3) Opleiding Omgaan met cliënten met een psychische aandoening: vervolg (DAG 2 & DAG 3) Waar en wanneer? 20/11 & 27/11/2012 in het Maaltebruggekasteel te Gent In de basisopleiding (DAG 1) werden de meest

Nadere informatie

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG Driedaagse vormingsreeks c Sterk in mijn functie als ergotherapeut in de STUDIEDAG ouderenzorg ERGOTHERAPIE of de geestelijke gezondheidszorg BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 De Kronkels-studiedag

Nadere informatie

Als er eentje anders is

Als er eentje anders is Lenteforum Als er eentje anders is Stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen met een autismespectrumstoornis Woensdag 14 mei 2014 Forum staat voor marktplaats. Op deze forumdag willen we plaats

Nadere informatie

HSP VOOR PROFESSIONALS HOE GA JE ALS PROFESSIONELE HULP- EN ZORGVERLENER OM MET HOOGSENSITIEVE PERSONEN?

HSP VOOR PROFESSIONALS HOE GA JE ALS PROFESSIONELE HULP- EN ZORGVERLENER OM MET HOOGSENSITIEVE PERSONEN? PERMANENTE VORMING ACADEMISCH PROGRAMMA HSP VOOR PROFESSIONALS HOE GA JE ALS PROFESSIONELE HULP- EN ZORGVERLENER OM MET HOOGSENSITIEVE PERSONEN? MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK INTERACTIEVE OPZET EVIDENCE BASED

Nadere informatie

CAR netwerk Waas & Dender

CAR netwerk Waas & Dender CAR netwerk Waas & Dender 2 de lijn van de gezondheidszorg Wat en voor wie? Gespecialiseerd in multidisciplinaire diagnostiek en behandeling van kinderen met neurobiologische ontwikkelingsstoornissen

Nadere informatie

CLIËNTGERICHT WERKEN BIJ MENSEN MET EEN

CLIËNTGERICHT WERKEN BIJ MENSEN MET EEN DONDERDAG 22 JUNI 2017 CLIËNTGERICHT WERKEN BIJ MENSEN MET EEN STUDIEDAG VERSTANDELIJKE BEPERKING ERGOTHERAPIE HOE STEMMEN WE ONZE ONDERSTEUNING ECHT AF OP HUN VRAAG? BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER

Nadere informatie

Studiedagen & workshops

Studiedagen & workshops en & workshops Vorming voor professionele hulpverleners september 2015 - december 2015 Lees eerst dit Doelgroep De doelgroep van de studiedagen en workshops bestaat uit medewerkers van de Centra voor Ambulante

Nadere informatie

Intimiteit en seksualiteit na NAH

Intimiteit en seksualiteit na NAH STUDIEDAG 19 april 2018 Intimiteit en seksualiteit na NAH )pm= STUDIEDAG Heb jij als ergotherapeut een neglect? ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 De ondersteuningsgroep NAH(*)

Nadere informatie

Master in de logopedische en audiologische wetenschappen

Master in de logopedische en audiologische wetenschappen Master in de logopedische en audiologische wetenschappen Faculteit Geneeskunde De masteropleiding logopedische en audiologische wetenschappen is vandaag meer dan ooit een noodzaak. Onze maatschappij is

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE. Jaarbeurs Utrecht. Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline

EMOTIEREGULATIE. Jaarbeurs Utrecht. Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline EMOTIEREGULATIE Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline Congres Dinsdag 26 november 2013 Jaarbeurs Utrecht prof.dr. Bram Orobio de Castro prof.dr.

Nadere informatie

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen 2 3 INHOUDSOPAVE PAGINA Kennis over psychische problemen bij ouderen nodig?! 4 Praktische

Nadere informatie

Spieren en het brein Multidisciplinaire expertise over leren, ontwikkeling en gedrag van kinderen, jongeren en jongvolwassenen met een spierziekte

Spieren en het brein Multidisciplinaire expertise over leren, ontwikkeling en gedrag van kinderen, jongeren en jongvolwassenen met een spierziekte NEUROLOGISCHE LEER- EN ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN Spieren en het brein Multidisciplinaire expertise over leren, ontwikkeling en gedrag van kinderen, jongeren en jongvolwassenen met een spierziekte Het centrum

Nadere informatie

Meer informatie MRS 0610-2

Meer informatie MRS 0610-2 Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,

Nadere informatie

Training in het gebruik, de scoring en interpretatie van de ADOS

Training in het gebruik, de scoring en interpretatie van de ADOS Training in het gebruik, de scoring en interpretatie van de ADOS ADOS-training Karakter organiseert een training in het gebruik, de scoring en interpretatie van de ADOS. Wat is ADOS? Het Autisme Diagnostisch

Nadere informatie

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen mensenkennis Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker Kinderen en jeugdigen De docente geeft duidelijk en methodisch les, vertaalt vanuit eigen ervaring complexe theorie naar praktijk. Nu zet ik

Nadere informatie

Zelfregulatie. bij kinderen en CONGRES 10 APRIL 2018

Zelfregulatie. bij kinderen en CONGRES 10 APRIL 2018 Zelfregulatie bij kinderen en adolescenten CONGRES 10 APRIL 2018 Zelfregulatie Snel afgeleid zijn, woedeaanvallen, moeite om te plannen, huiswerk weer vergeten... Sommige kinderen hebben meer moeite dan

Nadere informatie

SAMENSPRAAK 2012. Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak

SAMENSPRAAK 2012. Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak Integrale Jeugdhulp Regio Vlaams-Brabant en Brussel SAMENSPRAAK Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak -Herhaling startdagen 2011 op algemene vraag van de voorzieningen-

Nadere informatie

Probleemgedrag versus psychiatrie. Congres Simea 7 april 2017

Probleemgedrag versus psychiatrie. Congres Simea 7 april 2017 Congres Simea 7 april 2017 voorstellen Pro Persona- de Riethorst; afdeling doven en slechthorenden Alma Gerritsen Maatschappelijk werker en beleidsadviseur afdeling doven en slechthorenden de Riethorst

Nadere informatie

Voorstelling van nieuwe tests. TMMR 2-6, Test Meten en Me tend Rekenen 2e - 6e lj ST 1-6, Spellingstest 1e - 6e lj BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Voorstelling van nieuwe tests. TMMR 2-6, Test Meten en Me tend Rekenen 2e - 6e lj ST 1-6, Spellingstest 1e - 6e lj BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG Studiedag 1 december 2016 Voorstelling van nieuwe tests TMMR 2-6, Test Meten en Me tend Rekenen 2e - 6e lj ST 1-6, Spellingstest 1e - 6e lj BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG Doelgerichte opleiding met een concreet

Nadere informatie

Congres Leerproblemen

Congres Leerproblemen ? bij kinderen Congres Leerproblemen en adolescenten DINSDAG 15 NOVEMBER 2016 DRIEBERGEN Leerproblemen Leerstoornissen en -problemen komen helaas vrij veel voor. Ongeveer een op de vijf kinderen of adolescenten

Nadere informatie

MH ID. Richtlijnen en principes. 29 maart Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking

MH ID. Richtlijnen en principes. 29 maart Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking Richtlijnen en principes MH ID Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking 29 maart 2011 Barbara Pot, orthopedagoge/gz psychologe Meest voorkomende

Nadere informatie

Sherborne en gehechtheid

Sherborne en gehechtheid Kerngroep Sherborne Nederland organiseert Studiedag: Sherborne en gehechtheid Sherborne bewegingspedagogiek met kinderen bij wie sprake is van basisonveiligheid 25 juni 2010 Locatie: Opleidingscentrum

Nadere informatie

CONGRES 6 NOVEMBER 2014

CONGRES 6 NOVEMBER 2014 Prikkelverwerking CONGRES Prikkelverwerkingsstoornissen bij kinderen en adolescenten met ASS, ADHD, ODD, CD, OCD, angst en hoogbegaafdheid Postillion Bunnik Utrecht 6 NOVEMBER 2014 prof.dr. Pieter Duker

Nadere informatie

Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en

Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en context Recensie door Lien PLASSCHAERT 1 1 VERSCHUEREN, K. EN KOOMEN, H. Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en context Uitgeverij

Nadere informatie

Post-hbo opleiding autismespecialist

Post-hbo opleiding autismespecialist Post-hbo opleiding autismespecialist mensenkennis De docente is duidelijk, enthousiast en motiverend. Ik heb inzicht gekregen in wat ik in mijn rol als hulpverlener kan doen en waar ik rekening mee moet

Nadere informatie

De huid en het brein. Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1

De huid en het brein. Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1 De huid en het brein Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1 Het Centrum voor Neurologische Leer- en ontwikkelingsstoornissen

Nadere informatie

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek U bent door een specialist van het ziekenhuis verwezen

Nadere informatie

STUDIEGIDS

STUDIEGIDS STUDIEGIDS 2018-2019 VCO/Consent VERDIEPINGSDAGEN HB + ASS Samenwerken Veel interactie, we hebben veel kunnen leren van elkaar. Actief, aanstekelijk en zeer enthousiasmerend. Ik heb veel coachingstips

Nadere informatie

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB mensenkennis Ik vond het een meerwaarde om binnen te kijken in een andere keuken. Het is inhoudelijk een sterke opleiding, mede door de goede organisatie en begeleiding. Postmaster opleiding diagnostiek

Nadere informatie

ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN

ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN 10 maart 2015 CONGRES Regardz WTC Arnhem Angst, dwang en ticstoornissen Angst, dwang en tics komen bij meer dan 10% van alle kinderen en adolescenten voor. Maar

Nadere informatie

CEGOvormingen. kinderopvang. cego. hét centrum voor welbevinden en betrokkenheid. vormingen kinderopvang 1

CEGOvormingen. kinderopvang. cego. hét centrum voor welbevinden en betrokkenheid. vormingen kinderopvang 1 kinderopvang CEGOvormingen 2013 2014 cego. hét centrum voor welbevinden en betrokkenheid vormingen kinderopvang 1 VOORWOORD Graag stellen wij u het vormingsaanbod van CEGO voor. Met de Ziko en de Ziko-Vo,

Nadere informatie

Expertdocent. Omgaan met cliënten met een psychische aandoening. Opleiding

Expertdocent. Omgaan met cliënten met een psychische aandoening. Opleiding Opleiding Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Waar en wanneer? 21 januari 2011 in Antwerp Expo Met aanwezigheidsattest permanente bijscholing erkende bemiddelaars 3 uren erkende permanente

Nadere informatie

Studiedag: in de kijker. workshop: de ergotherapeut als coach

Studiedag: in de kijker. workshop: de ergotherapeut als coach Studiedag: in de kijker workshop: de ergotherapeut als coach Opbouw workshop Korte duiding van de theorie ( theorie wordt aangehaald) Kennismaking adhv exploreren Zelf in de ervaring stappen: oefenen op

Nadere informatie

GERONTO-ORTHOPEDISCHE PROBLEMEN ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

GERONTO-ORTHOPEDISCHE PROBLEMEN ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG DONDERDAG 19 NOVEMBER 2015 ERGOTHERAPIE BIJ STUDIEDAG GERONTO-ORTHOPEDISCHE PROBLEMEN ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Graag nodigen we je uit op een themadag rond de ergotherapeutische

Nadere informatie

HIC, specialisatie kinderen

HIC, specialisatie kinderen HIC, specialisatie kinderen Module Docent contact uren Zelfstudie Psychologie en psychopathologie 11 44 uur Ontwikkelingspsychologie 11 22 uur Inleiding in de Chakrapsychologie 11 36 uur Jungiaanse psychologie,

Nadere informatie

Zorgmogelijkheden na NAH: Waar vinden we hulp? Katrijn Van Den Driesche - maandag 3 oktober 2011

Zorgmogelijkheden na NAH: Waar vinden we hulp? Katrijn Van Den Driesche - maandag 3 oktober 2011 Deze activiteiten worden aangeboden in samenwerking met dynahmiek www.dynahmiek.be info@dynahmiek.be Gespreksavonden over NAH Praten met lotgenoten over de gevolgen van een niet-aangeboren hersenletsel

Nadere informatie

Liever assertiever op het werk

Liever assertiever op het werk Waarom een assertiviteitstraining? Voor veel mensen is het niet gemakkelijk om in een werkomgeving bijvoorbeeld voor de eigen mening uit te komen, neen te zeggen, om te gaan met de boosheid van een collega

Nadere informatie

BETER BIJ DE LES INFORMATIE

BETER BIJ DE LES INFORMATIE BETER BIJ DE LES INFORMATIE Training in executieve functies BROCHURE Beter bij de les is bedoeld voor kinderen op de basisschool vanaf 8 jaar en bestaat uit een Werkboek, een Handleiding en Trainingsmateriaal

Nadere informatie

INFORMATIEVERSPREIDING EN -UITWISSELING

INFORMATIEVERSPREIDING EN -UITWISSELING NIEUWSBRIEF MULTIPLUS november 2009 Is dit de eerste keer dat u onze nieuwsbrief ontvangt? Neem dan zeker onze vorige nieuwsbrieven eerst even door. Deze zijn terug te vinden op http://www.multiplus.be/nieuwsbrief.php.

Nadere informatie

Mobiele Gedragstherapie!

Mobiele Gedragstherapie! Mobiele Gedragstherapie! Gedragstherapeutische handvatten voor psycho-sociale begeleiding in de Geestelijke Gezondheidszorg. Een éénjarige opleiding psychosociale begeleiding in een leertheoretisch perspectief.

Nadere informatie

ABC - Ambulant Behandelcentrum

ABC - Ambulant Behandelcentrum ABC - Ambulant Behandelcentrum Als het thuis en/of op school dreigt vast te lopen Informatie voor verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Vergroten van sociale competenties. Vergroten zelfbeeld/zelfvertrouwen.

Nadere informatie

BIJZONDER TALENT, BETER GEKEND Deel 1. Training voor hoogbegaafden

BIJZONDER TALENT, BETER GEKEND Deel 1. Training voor hoogbegaafden BIJZONDER TALENT, BETER GEKEND Deel 1 Training voor hoogbegaafden BIJZONDER TALENT, BETER GEKEND deel 1 Training voor hoogbegaafden Inleiding De training Bijzonder Talent, Beter Gekend deel 1, bestaande

Nadere informatie

Postmaster opleiding seksuologie

Postmaster opleiding seksuologie mensenkennis De docenten komen uit het werkveld. Dit vind ik een plus, op deze manier worden theorie en praktijk goed met elkaar verbonden. Postmaster opleiding seksuologie Postmaster opleiding seksuologie

Nadere informatie

Psycho sociale gevolgen bij kinderen met CP. Susanne Sluijter Orthopedagoog Mytylschool De Trappenberg Mytylschool Behandelteam Merem Huizen

Psycho sociale gevolgen bij kinderen met CP. Susanne Sluijter Orthopedagoog Mytylschool De Trappenberg Mytylschool Behandelteam Merem Huizen Psycho sociale gevolgen bij kinderen met CP Susanne Sluijter Orthopedagoog Mytylschool De Trappenberg Mytylschool Behandelteam Merem Huizen Ontwikkelingsfasen bij kinderen. 3 Basisbehoeften van kinderen.

Nadere informatie

Professional Coach Week

Professional Coach Week Professional Coach Week Een week intensief werken aan de coach in jezelf. 2-6 september 2013 27-31 januari 2014 associatie voor coaching DORPSSTRAAT 1 5735 EA AARLE-RIXTEL TEL. 0492-385544 WWW.ASSOCIATIEVOORCOACHING.COM

Nadere informatie

Kinderen met bijzondere breinen

Kinderen met bijzondere breinen Kinderen met bijzondere breinen CONGRES 19 NOV 2015 JAARBEURS UTRECHT Disharmonische intelligentie, zintuiglijke prikkelverwerking, hoogbegaafdheid, auditieve informatieverwerking en werkgeheugen: niet

Nadere informatie

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen

Nadere informatie

[2015] Oplossingsgericht werken met Kinderen. "Kids Skills" Gerrit van de Vegte www.centrumoplossingsgerichtwerken.nl gerritvandevegte@home.

[2015] Oplossingsgericht werken met Kinderen. Kids Skills Gerrit van de Vegte www.centrumoplossingsgerichtwerken.nl gerritvandevegte@home. [2015] Oplossingsgericht werken met Kinderen "Kids Skills" Gerrit van de Vegte gerritvandevegte@home.nl WAT IS KIDS SKILLS? Kids Skills is een speelse,praktische en oplossingsgerichte benadering om kinderen

Nadere informatie

ZNA UKJA Zorgeenheid ontwikkelings- en psychotische stoornissen adolescenten (K-dienst H) Informatie voor patiënten

ZNA UKJA Zorgeenheid ontwikkelings- en psychotische stoornissen adolescenten (K-dienst H) Informatie voor patiënten ZNA UKJA Zorgeenheid ontwikkelings- en psychotische stoornissen adolescenten (K-dienst H) Informatie voor patiënten 2 ZNA UKJA Zorgeenheid ontwikkelings- en psychotische stoornissen adolescenten Voor Wie?

Nadere informatie

HeartMath Benelux Opleidingen

HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen Wilt u uw cliënten leren beter met stress om te gaan én leren hoe ze meer veerkracht kunnen ontwikkelen? Dat kan met de evidence-based technieken

Nadere informatie

. In een notendop. . Over de auteur (s)

. In een notendop. . Over de auteur (s) Boek : Zorgzame klas Psycho-educatie voor de basisschool Auteur : Peter 2010, Acco ISBN: 9789033482021 Bespreker : Peter Bauwens, vrijwillige medewerker vzw Die- s-lekti-kus Datum : oktober 2011. In een

Nadere informatie

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Wie zijn wij? Iedere ouder maakt zich wel eens zorgen om zijn kind. Eet mijn kind goed? Speelt hij genoeg met andere kinderen? Zijn die woedeaanvallen normaal?

Nadere informatie

Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor ouders (en hun begeleiders)

Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor ouders (en hun begeleiders) Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor ouders (en hun begeleiders) Cursus op 13 en 27 maart en 10 april en 8 mei 2009 Autisme zonder verstandelijke handicap Cursus voor

Nadere informatie

Tischa Neve Steven Pont Eva Bronsveld Lara de Bruin

Tischa Neve Steven Pont Eva Bronsveld Lara de Bruin EMOTIEREGULATIE Tischa Neve Steven Pont Eva Bronsveld Lara de Bruin Omgaan met emo es bij temperamentvolle, impulsieve en minder flexibele kinderen en adolescenten CONGRES DONDERDAG 2 APRIL 2015 UTRECHT

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling

Nadere informatie

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Bavo Europoort helpt specialist in psychiatrie Inhoudsopgave Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Doelgroep

Nadere informatie

Vormingsmomenten voor kinderbegeleiders

Vormingsmomenten voor kinderbegeleiders Vormingsmomenten voor kinderbegeleiders Vormingsmoment voor kinderbegeleiders Kinderopvang is volop in beweging. Vanuit het Steunpunt Kinderopvang van de VVSG en Diverscity willen we mee invulling geven

Nadere informatie

Opleiding. tot. Hooggevoeligheidsdeskundige

Opleiding. tot. Hooggevoeligheidsdeskundige Opleiding tot Hooggevoeligheidsdeskundige Voor u hebt u onze opleidingsgids. Voordat wij verder ingaan op de inhoud van de opleiding, willen we u eerst even kennis laten maken met Hooggevoelig heel gewoon.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek U bent door een specialist van het ziekenhuis verwezen

Nadere informatie

Minor Licht Verstandelijk Beperkt

Minor Licht Verstandelijk Beperkt Minor Licht Verstandelijk Beperkt Academie voor Sociale Studies Inleiding De minor Licht Verstandelijk Beperkt biedt een inspirerend en intensief half jaar deskundigheidsbevordering op het gebied van werken

Nadere informatie

Psychotherapiepraktijk ACT Academie te Ranst (oostelijk van Antwerpen)

Psychotherapiepraktijk ACT Academie te Ranst (oostelijk van Antwerpen) Psychotherapiepraktijk ACT Academie te Ranst (oostelijk van Antwerpen) Locatie: Massenhovensesteenweg 37B (let op: niet bis), 2520 Ranst (afrit 19 (Massenhoven) op de E313 richting Hasselt, op 10 min.

Nadere informatie

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Leergang Procesbegeleiding samenwerking, organisatie en innovatie in de eerste lijn voor nieuwe ROS-adviseurs (code L13-2) Voor

Nadere informatie

Postmaster opleiding psychosociale oncologie

Postmaster opleiding psychosociale oncologie Postmaster opleiding psychosociale oncologie mensenkennis Door de rollenspellen kon ik een betere verbinding maken tussen de theorie en de praktijk. Psychosociale oncologie Professionals die met oncologiepatiënten

Nadere informatie

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT OPEN INSCHRIJVING UTRECHT KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE (OPLOSSINGSGERICHT WERKEN) 1 KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE WAT IS DE KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE? De Solution-Focussed Therapy is ontwikkeld

Nadere informatie

ZNA UKJA Afdeling Jong kind en gezin. Informatie voor patiënten

ZNA UKJA Afdeling Jong kind en gezin. Informatie voor patiënten ZNA UKJA Afdeling Jong kind en gezin Informatie voor patiënten 2 ZNA UKJA - Afdeling Jong kind en gezin ZNA UKJA - Afdeling Jong kind en gezin 3 Voor wie? Onze doelgroep betreft baby s, peuters en kleuters

Nadere informatie

Cursussen en Themabesprekingen

Cursussen en Themabesprekingen Cursussen en Themabesprekingen voor NPV-Thuishulpafdelingen en voor Kerkelijke Thuishulpprojecten Cursussen en Themabesprekingen Cursussen en Themabesprekingen NPV-Thuishulp De NPV-Thuishulp richt zich

Nadere informatie

Opleiding Filosofisch gespreksleider voor kinderen en jongeren

Opleiding Filosofisch gespreksleider voor kinderen en jongeren Opleiding Filosofisch gespreksleider voor kinderen en jongeren Begeleiding Kristof Van Rossem Antwerpen, woensdag donderdag vrijdag 11-13 april 2018 + vrijdag 18 mei 2018, 9u-16u Waarom deze opleiding?

Nadere informatie

Postmaster opleiding systeemtherapeut

Postmaster opleiding systeemtherapeut Postmaster opleiding systeemtherapeut mensenkennis In de context met cliënten, gezinnen en kinderen was dit leerzaam en direct bruikbaar in mijn werk. evaluatie deelnemer Postmaster opleiding systeemtherapeut

Nadere informatie

Cursusaanbod Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord. Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is

Cursusaanbod Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord. Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Cursusaanbod 2010-2011 Kentalis Ambulante Dienstverlening Het Rotsoord Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Cursusaanbod De Ambulante Dienstverlening van Koninklijke Kentalis Het Rotsoord

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis KINDEREN

&Ons Tweede Thuis KINDEREN &Ons Tweede Thuis KINDEREN & & KINDEREN Inleiding Het liefst zorg je als ouder zelf voor je kind maar soms heb je hulp nodig. Bijvoorbeeld als je kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

Perspectief op Potenties

Perspectief op Potenties Perspectief op Potenties Jaap van der Stel Jaap van der Stel Lector GGz Hogeschool Leiden Brijder-Parnassia GGZ ingeest Een derde meer herstel? Vereist: brede visie op herstel, inclusief focus op functioneel

Nadere informatie

Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter. Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen

Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter. Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen Inhoudsopgave Ondersteuning bij zorg aan ouderen met psychiatrische problemen 3 Voor wie

Nadere informatie

CONGRES DINSDAG 19 APRIL 2016 ANTROPIA DRIEBERGEN-ZEIST

CONGRES DINSDAG 19 APRIL 2016 ANTROPIA DRIEBERGEN-ZEIST Motivatie Wat weten we over de rol van motivatie bij kinderen en adolescenten met ADHD, ASS, gedragsproblemen, rekenproblemen en faalangst? CONGRES DINSDAG 19 APRIL 2016 ANTROPIA DRIEBERGEN-ZEIST motivatie

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

Leven met een amputatie. Chris Leegwater Vinke Psycholoog

Leven met een amputatie. Chris Leegwater Vinke Psycholoog Leven met een amputatie Chris Leegwater Vinke Psycholoog Amputatie 2 Amputatie is voor de geamputeerde meestal een ernstig trauma, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Naast het verlies van de

Nadere informatie

Revalidatie. Klinisch (dienst LSPR) T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Revalidatie. Klinisch (dienst LSPR) T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Revalidatie Klinisch (dienst LSPR) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André

Nadere informatie

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 21 MEI 2015 N Ergotherapie bij ouderen met STUDIEDAG depressie, ERGOTHERAPIE verslaving of delier BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Steeds meer ouderen met een verslaving, depressie

Nadere informatie

HeartMath Benelux Opleidingen

HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen Wilt u uw cliënten leren hoe ze minder stress ervaren en meer veerkracht kunnen ontwikkelen? Dat kan met de evidence based technieken en de biofeedback-programma

Nadere informatie

Hulp bij ADHD. Scholingsaanbod

Hulp bij ADHD. Scholingsaanbod Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij

Nadere informatie

Diagnostiek de Ambelt. Resultaat boeken. de Ambelt. Ons aanbod 2014-2015

Diagnostiek de Ambelt. Resultaat boeken. de Ambelt. Ons aanbod 2014-2015 Diagnostiek de Ambelt 2014-2015 Ons aanbod Resultaat boeken. de Ambelt Inhoudsopgave 1. Wie zijn wij?... 3 2. Aanbod Diagnostiek... 5 Consult gedragswetenschapper... 5 Traject Handelingsgerichte Diagnostiek...

Nadere informatie

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals Scholing en training 2016 Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals die werken met cliënten met ernstig en aanhoudend probleemgedrag. De cliënten bij wie wij betrokken zijn, hebben een stoornis of

Nadere informatie

Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor professionals

Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor professionals Autisme, zonder verstandelijke beperking Dr. Martine F. Delfos Cursus voor professionals Cursus op 6 en 20 maart en 3 en 24 april 2009 Autisme zonder verstandelijke handicap Cursus voor professionals PICOWO

Nadere informatie

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns & In de Bres biedt 'Eerstelijns Kortdurende Hulp' en 'Tweedelijns Specialistische Zorg', maar wat is het verschil? In Nederland ziet de zorgstructuur er

Nadere informatie

Resocialiserende dagbehandeling

Resocialiserende dagbehandeling Resocialiserende dagbehandeling Een driedaagse dagbehandeling voor volwassenen met psychiatrische problemen Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Resocialiserende dagbehandeling betekent dat u 3

Nadere informatie

Ontwikkelingsrisico s bij het opgroeien met triple X

Ontwikkelingsrisico s bij het opgroeien met triple X Ontwikkelingsrisico s bij het opgroeien met triple X Hanna Swaab Sophie van Rijn Suus van Rijn Hanna, Sophie en Suus werken op de afdeling orthopedagogiek van de universiteit Leiden en op het Ambulatorium.

Nadere informatie

MINDFULNESS VOOR JONGEREN EN VOOR KINDEREN

MINDFULNESS VOOR JONGEREN EN VOOR KINDEREN BIJSCHOLING MINDFULNESS VOOR JONGEREN EN VOOR KINDEREN 2013-2014 In onze drukke maatschappij ervaren ook jongeren en kinderen stress. Een aantal onder hen voelt zich onder druk gezet om te presteren, ze

Nadere informatie

DESKUNDIG AAN HET WERK. Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen

DESKUNDIG AAN HET WERK. Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen DESKUNDIG AAN HET WERK Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen 2 INHOUDSOPGAVE PAGINA Kennis over psychische problemen nodig?! 4 Praktische informatie 5 Zicht op

Nadere informatie

Gedragsexpert. Doelgroep

Gedragsexpert. Doelgroep Gedragsexpert De Post-HBO opleiding Gedragsexpert heeft tot doel leraren, intern begeleiders en zorgcoördinatoren zo goed mogelijk toe te rusten met kennis, inzichten en vaardigheden op het gebied van

Nadere informatie

(On)bezorgd kind zijn

(On)bezorgd kind zijn Vlaams Congres voor Pediatrische Psychologie Zaterdag 26 september 2015 (On)bezorgd kind zijn Zorgen voor chronisch zieke kinderen in (en buiten) het ziekenhuis Wat? Voor wie? Waar? Congres over de psychosociale

Nadere informatie