GAMIFICATION IN EEN BELEIDSCONTEXT (bis)
|
|
- Margaretha de Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 GAMIFICATION IN EEN BELEIDSCONTEXT (bis) Aanknopingspunten voor de ontwikkeling van een aangepaste gamification strategie door Luc Wittebolle - SuMa Consulting De ontwikkeling van een optimale gamification strategie begint met het identificeren van doelgedrag met een hoog gamification potentieel. Vervolgens moeten we voor elk van de gedragscomponenten (Motivation - Ability - Trigger) gedragssturingsopties definiëren. Tenslotte combineren we een selectie van deze opties tot een coherente gamification strategie. Om beleidsmakers en - uitvoerders te laten kennismaken met het potentieel van gamification voor hun beleidsdomein hebben we een workshop uitgewerkt. Gamification: B = MAT Gamification verwijst naar het gebruik van spelelementen en technieken (dus geen volledig spel) buiten een spelcontext om het menselijk gedrag (bij) te sturen. In een eerdere bijdrage 1 gaven we al aan dat ook de overheid in heel wat beleidsdomeinen een gamification benadering kan hanteren om het huidig beleidsinstrumentarium aan te vullen of te verbeteren. Daarenboven, indien we allemaal een deel van onze tijd spenderen aan maatschappelijk relevante activiteiten, gewoon omdat deze activiteiten - dankzij een gamification benadering - op een aantrekkelijke (lees : uitdagende, belonende, leerrijke, grappige) manier georganiseerd zijn, dan kunnen we tegelijkertijd (overheids)middelen uitsparen, het maatschappelijk welzijn bevorderen én ons amuseren. Vanuit de gedragswetenschappen weten we dat het vertonen van een bepaald gedrag (Behaviour) de samenloop van drie voorwaarden vergt: (1) we moeten het willen (Motivation), (2) we moeten het kunnen (Ability) en (3) we moeten er aan herinnerd worden (Trigger). Behaviour = Motivation + Ability + Trigger 2 B = MAT Een succesvolle gamification benadering zorgt ervoor dat alle MAT componenten op het juiste moment aanwezig zijn. 1 "Gamification in een beleidscontext : hoe pijnloos besparen op overheidsuitgaven?" Zie 2 B.J Fogg's Behaviour Model, Stanford University - 1 -
2 Gamification potentieel Met gamification potentieel doelen we op de mate waarin gamification daadwerkelijk het gedrag van de doelgroep kan helpen sturen in de door de beleidsmaker gewenste richting (effectiviteit) en dit op een betere/goedkopere wijze dan alternatieve beleidsinstrumenten (efficiëntie). Voor de inschatting van het gamification potentieel dienen we eerst te definiëren welk gedrag het best de realisatie van de beleidsdoestelling ondersteunt. Hiervoor vertrekken we vanuit het gewenste beleidseffect en definiëren vervolgens stroomopwaarts in de effectketen (zie MAPIE keten in Figuur 1) de gedragsverandering die hiervoor nodig is (= doelgedrag) bij de betreffende doelgroep. Dit veronderstelt een grondige probleemanalyse waarin we nagaan op welke wijze de gedragscomponent van het probleem de realisatie van de beleidsdoelstelling beïnvloedt. We MIDDELEN" input& stellen ons in essentie de vraag Figuur 1 - Gamification potentieel in de MAPIE keten welk gedrag optimaal tot de beleidsdoelstelling bijdraagt. Dit gedrag is het doelgedrag (de B uit de B=MAT formule). Het gamification potentieel is sterk afhankelijk van de aard van het doelgedrag. Grosso modo kunnen we stellen dat het doelgedrag minstens de volgende kenmerken moeten vertonen om in een beleidscontext voor gamification in aanmerking te komen: (1) het betreft een individueel gedrag ACTIVITEITEN" proces& PRESTATIES" output& M" A" P" I" E" In"welke"mate"kan"gamificaIon"de"benodigde" gedragsverandering"bewerkstelligen?" IMPACT" intermediaire& outcome& Welk"gedrag" willen"we"zien"? (="doelgedrag)& EFFECT" outcome& Welk"beleids8" effect"willen" we"bereiken?& (2) er moet een reële keuzemogelijkheid zijn - Het heeft bijvoorbeeld geen zin burgers te vragen het openbaar vervoer te nemen als de kwaliteit van het openbaar vervoer ondermaats is. (3) het individu moet regelmatig voor de gedragskeuze staan, m.a.w. het individu bevindt zich regelmatig in een situatie waarin hij voor het doelgedrag kan kiezen, idealiter meerdere keren per dag of per week. Hieronder illustreren we dit aan de hand van een voorbeeld uit het energie & klimaatbeleid. HOOG gamification potentieel Het uitschakelen van licht/aanpassen van de verwarming bij verlaten van het huis/de kamer. Het verminderen van de vleesconsumptie. LAAG gamification potentieel de (eenmalige) aankoop van zonnepanelen Het kiezen voor een vakantie met het gezin dicht bij huis
3 Ontwikkeling van een gamification strategie Voor doelgedrag met hoog gamification potentieel is het zinvol om een gamification strategie te ontwikkelen. Hieronder geven we aan hoe we hierbij volgende drie stappen kunnen volgen. Stap 1 - Doelgedrag : nadere omschrijving benodigde gedragsverandering Hiervoor vertrekken we vanuit het huidige gedrag van de doelgroep en vergelijken dit gedrag met het doelgedrag. Vervolgens beschrijven we de benodigde gedagsverandering om de kloof tussen het huidige en het gewenste gedrag te dichten: willen we dat de doelgroep een nieuw gedrag vertoont of is het een reeds gekend gedrag; willen we de intensiteit of duur van het gedrag doen toenemen of net verminderen of stoppen? Door de benodigde gedragsverandering scherp te stellen, kunnen we beter de technieken en mechanismen die deze verandering tot stand kunnen brengen, identificeren. Meteen helpt dit ook om de gamification doelstelling scherper te stellen: wat willen we met de gamification benadering bewerkstellingen? Een voorbeeld - Gesteld een beleid dat burgers wil aanzetten minder de wagen te gebruiken ten voordele van een verplaatsing te voet, met de fiets of met het openbaar. De gamification doelstelling en aanpak wordt dan best voor elk van de relevante doelgroepsegmenten aangepast: mensen die normaliter altijd de wagen gebruiken, zullen we in eerste instantie moeten overtuigen om eens niet met de wagen te gaan (focus op het zogenaamde on- boarding proces); mensen die al regelmatig met de fiets gaan werken, kunnen we trachten een volledige overstap te laten maken (focus op toename frequentie doelgedrag). Stap 2 - Gedragssturingsopties : alternatieve invulling MAT componenten Rekening houdend met het doelgedrag, de vereiste gedragsverandering en de gamification doelstelling onderzoeken we hoe we de Motivatie (interne en externe incentives) en de Ability (leerproces, vereenvoudiging, fragmentering van complexe gedragingen) kunnen verhogen, en de Trigger kunnen verbeteren. Zo komen we tot de definitie van een aantal gedragssturingsopties voor elk van de MAT componenten. Voor elk van deze gedragssturingsopties Hoog$ Mo#va#on** Ac#edrempel* Laag$ Geen$ac'e$ Geen$ac'e$ Ac#edrempel* Ability** ACTIE$$ mits$aangepaste$$ TRIGGER$ Geen$ac'e$ Figuur 2 - Gamification strategie ter dekking van MAT elementen Hoog$ 17* - 3 -
4 evalueren we (kwalitatief) de effectiviteit en de efficiëntie van de optie voor elk doelgroepsegment, rekening houdend met de gamification doelstelling. Om de effectiviteit of efficiëntie van de gedragssturingsopties te verhogen, kan het relevant zijn om voor bepaalde doelgroepsegmenten aangepaste gedragssturingsopties te voorzien. Zo, bijvoorbeeld, zijn gedragssturingsopties voor oudere doelgroepsegmenten niet noodzakelijk relevant voor de jongere segmenten uit de doelgroep, en vice versa. Een trigger voor een jeugdig segment kan bijvoorbeeld de vorm van een geautomatiseerd smartphone bericht aannemen dat periodiek of in functie van een bepaalde gebeurtenis wordt afgeleverd. In een bejaardenhuis kan de triggerfunctie bijvoorbeeld door een polsbandje, een strategisch gepositioneerde affiche of een badge op het uniform van de verplegers worden vervuld. Stap 3 - Gamification strategie: op zoek naar een optimale combinatie van gedragssturingsopties Op basis van stap 2 hebben we nu een reeks alternatieve gedragssturingsopties voor elk van de MAT componenten, en hebben we die opties o.a. op hun effectiviteit en efficiëntie geëvalueerd. Door gedragssturingsopties voor elk van de relevante MAT componenten te kiezen en deze te combineren, kunnen we de basis voor een gamification strategie leggen. Sommige gedragssturingsopties voor bepaalde MAT componenten zijn niet verenigbaar met gedragssturingsopties voor andere MAT componenten, terwijl in andere combinaties de gedragssturingsopties elkaar net versterken. Daarom moet iedere combinatie steeds op haar interne coherentie getoetst en, in voorkomend geval, aangepast worden. Tot slot wordt de effectiviteit en efficiëntie van de gamification strategie in haar geheel geëvalueerd, en vergeleken met alternatieve beleidsinstrumenten en - maatregelen. Mo&va&on## Ability# Trigger# Op&e#1# op&e#2# Op&e#3# op&e#4# Op&e#5# Op&e#6# =##Combina&e#voor#Strategie#1# =##Combina&e#voor#Strategie#2# +" +" Op&e#1# op&e#2# Op&e#3# op&e#4# Figuur 3 - combineren van gedragssturingsopties Op&e#1# op&e#2# Op&e#3# op&e#4# Op&e#5# Op&e#6# Op&e#7# Op basis van deze evaluatie en vergelijking kan de gamification strategie dan verder verfijnd worden. Hierbij gaat bijzondere aandacht uit naar het identificeren van risico s (wat kan de effectiviteit/efficiëntie van de strategie ondermijnen) en het definiëren van risicobeheersmaatregelen in antwoord hierop. 18# - 4 -
5 Workshop voor beleidsmakers en -uitvoerders Om beleidsmakers en - uitvoerders te laten kennismaken met het potentieel van gamification voor hun organisatie, hebben we een workshop uitgewerkt. In deze workshop gaan we samen aan de slag met één of meerdere beleidsthema s van uw organisatie. We evalueren voor het gekozen thema het gamification potentieel en ontwikkelen in verschillende stappen een aangepaste gamification strategie. De workshop structuur kan schematisch als volgt worden voorgesteld : Beleidsthema+en++ -doelstelling+ Doelgedrag+ Gedragssturing+ op5es++ (MAT*+op5malisa5e)+ Gamifica5on+ strategie+ Selec%e&van& beleidsthema&en& beleidsdoelstelling&in& samenspraak&met& opdrachtgever& (Uit&beleidsdocument& of&als&werkhypothese)& Probleemanalyse,& effectketen&en& beleidstheorie&&& Iden%fica%e&&& analyse& gedragscomponent&in& realisa%e& beleidsdoelstelling& Gewenst&gedrag& (doelgedrag)& Doelgroep& segmenta%e& Gamifica%on& doelstelling& MAT&evalua%e&per& doelgroepsegment&& Alterna%eve&MAT& op%malisa%e&op%es& Evalua%e&MAT&op%es& Ontwikkeling& alterna%eve& gamifica%on& strategieën&& Ex&ante&inschaLng& effec%viteit&+& efficiën%e&(+&andere& criteria)&& Vergelijking&met& alterna%eve& instrumenten& Voorafgaand+aan+ workshop+& Workshop++ Deel+1+ Workshop++ Deel+2+ Workshop++ Deel+3+ *Behaviour&(B)&=&Mo%va%on&+&Ability&+&Trigger&(MAT)& Figuur 4 - Schematisch overzicht workshop aanpak De workshop is opgevat als een praktische oefening waarbij de deelnemers rond drie gamification aspecten gaan werken, te weten: Deel 1 : Doelgedrag Deel 2 : Gedragssturingsopties Deel 3 : Strategieontwikkeling Elk deel wordt aangevat met een korte briefing waarbij de deelopdracht wordt toegelicht en de elementen die voor de oefening van belang zijn, kort worden geschetst. Vervolgens gaan de werkgroepen aan het werk. De sessiebegeleider stuurt bij waar nodig. De resultaten van de werkgroep worden na elke deel besproken. Voorafgaand aan de workshop organiseren we een korte trainingssessie waarin de voor de workshop relevante gamification concepten aan de hand van enkele voorbeelden worden toegelicht
6 Wil u het potentieel van gamification voor uw organisatie onderzoeken of een gamification strategie uitwerken ter ondersteuning van een welbepaalde beleidsdoelstelling, neem dan zeker contact met ons op. Luc Wittebolle Familiestraat Antwerpen Tel.: 03/ Mob.: e- mail : luc.wittebolle@skynet.be * * * * - 6 -
managing people meeting aspirations Natuurlijke groei
managing people meeting aspirations Natuurlijke groei geloof Wij hebben een gemeenschappelijke visie pagina - managing people, meeting aspirations Vandaag verhoogt CPM de prestaties op elk niveau van uw
Nadere informatieBeleids- en BeheersCyclus. Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk
Beleids- en BeheersCyclus Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk Inhoud cursus Rode draad 1.2 Inleiding 1.3 Definities 1.4 Model strategisch 1.5 Belang strategisch 1.6 Belang
Nadere informatieIndien uw project geselecteerd wordt, krijgt u ongeveer 6 sessies coaching verspreid over de periode januari 2016 december 2016.
VERZOEK COACHING IN MANAGEMENT UW PROJECTVOORSTEL MAN-378 Elke groep die de ondersteuning van een coach wenst te genieten voor zijn project dient in het gedetailleerde beschrijving van het project op te
Nadere informatieGEDRAGSSTURING IN EEN BELEIDSCONTEXT. 5 tips voor de ontwikkeling van een effectieve en efficiënte zwerfvuil- en sluikstortaanpak
november 2015 GEDRAGSSTURING IN EEN BELEIDSCONTEXT 5 tips voor de ontwikkeling van een effectieve en efficiënte zwerfvuil- en sluikstortaanpak door Luc Wittebolle - SuMa Consulting SAMENVATTING Als we
Nadere informatieThe Cue. Gamification om gedrag te veranderen
The Cue Gamification om gedrag te veranderen Gamification om gedrag te veranderen Gamification is het toepassen van motiverende elementen uit games in de echte wereld. In een game spelen personen om beter
Nadere informatieArtikel. Lara Peeters. Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13. Seminar. Blok C. Aantal woorden: 1221
Artikel Lara Peeters 1622966 Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13 Seminar Blok C 1 Aantal woorden: 1221 Voorwoord Mijn keuze om persuasive design nog verder te gaan onderzoeken is gebaseerd op mijn toekomst
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader
Doel van de functiefamilie Leiden van een geheel van activiteiten en medewerkers en input geven naar het beleid teneinde een kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening te verzekeren en zodoende bij
Nadere informatieROL beschrijving : MANAGEMENT Directeur A4a-A4b
ROL beschrijving : MANAGEMENT Directeur A4a-A4b Directeur personeel en organisatie Directeur vrijetijdsbeleving Directeur burgerzaken, sociale zaken en preventie Wat is het doel/de bestaansreden van de
Nadere informatieISABELLA DE HAAN. MICwatching Design MS301E 10/12/2018 WHITEPAPER B.J. FOGG & CIALDINI
ISABELLA DE HAAN MICwatching Design MS301E 10/12/2018 WHITEPAPER B.J. FOGG & CIALDINI INHOUD * 3 INTRODUCTIE * 4 BEHAVIOR MODEL B.J. FOGG * 7 ROBERT CIALDINI INTRODUCTIE * 8 B.J. FOGG & CIALDINI * 9 PRAKTIJK
Nadere informatieOutline. Beleidsevaluatie: een inleiding
Beleidsevaluatie: een inleiding CPS-studiedag: "Evaluatie van veiligheidsbeleid en -plannen: integraal en geïntegreerd?" 22 februari 2011 - Antwerpen Bart De Peuter Instituut voor de Overheid, K.U.Leuven
Nadere informatieFOCUS OP COMPETENTIEONTWIKKELING
ARJAN VERNHOUT V-CONSULT WAARDECREATIE COMPETENTIEDENKEN DUURZAAMHEID Ontwikkeling wordt hier gezien als het proces waarin de m e d ewer ker z ich bewu st wo rdt va n z ijn/haar competenties en informatie
Nadere informatieRenovatiepact Commissie Vlaams Parlement
Renovatiepact Commissie Vlaams Parlement 22 april 2015, Brussel AGENDA Inleiding Stand van zaken 6 werkgroepen Eerste conclusies aangaande stand van zaken 2 INLEIDING Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019
Nadere informatieIntroductie. wensen over.
Rendement uit talent 10 tips voor geïntegreerd talent management 1 Introductie Organisaties zijn voor hun effectiviteit en concurrentiekracht sterk afhankelijk van talenten van hun medewerkers. Nieuwe
Nadere informatieOpenhartig Managen volgens de. Montalto methode
Openhartig Managen volgens de Montalto methode Managen van verbinding Leiders en managers kunnen veel meer bereiken dan ze voor mogelijk houden. Veel potentieel van medewerkers blijft onbenut, omdat hun
Nadere informatieEvaluatie van Open Bedrijvendag
Evaluatie van Open Bedrijvendag Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel April 2011 Samenvatting De Open Bedrijvendag
Nadere informatieEvalueren van beleid. Research voor Beleid (Panteia Groep) Auteur: Christel Scholten
Evalueren van beleid Research voor Beleid (Panteia Groep) Auteur: Christel Scholten Datum: 14 april 2008 Research voor Beleid - Sociaal wetenschappelijk beleidsonderzoek - Zorg en Welzijn, Arbeidsmarkt,
Nadere informatieTips voor betere subsidie-evaluaties. Algemene Rekenkamer Postbus EA Den Haag
Tips voor betere subsidie-evaluaties Algemene Rekenkamer Postbus 20015 2500 EA Den Haag 1 2 Sprekers: Nynke de Witte, Algemene Rekenkamer Gerth Molenaar, Randstedelijke Rekenkamer Jelly Smink, Rekenkamer
Nadere informatie30 De Pensioenwereld in 2015
03 30 De Pensioenwereld in 2015 Uitbesteding & assurance 31 Evaluatie uitbesteding vermogensbeheer: de reikwijdte is een bewuste keuze Auteurs: Tim Barlage en Jeroen Ruepert Pensioenfondsen die het model
Nadere informatieVERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN
VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN Werk brengt risico s met zich mee. Het productieproces, het transport, de werkorganisatie, de omgeving
Nadere informatieUnieke Herculescode:... Titel Hercules Investeringsproject:... Promotor-coördinator: Onthaalinstelling: Hercules 1 Hercules 2
Unieke Herculescode:... Titel Hercules Investeringsproject:... Promotor-coördinator: Onthaalinstelling: Hercules 1 Hercules 2.... Criteria vermeld in Associatie Onderzoeksreglement: 1. Het internationaal
Nadere informatieFactsheet. Inleiding. Thema Werkgelegenheid
Factsheet Thema Werkgelegenheid Inleiding Rotterdam wil dromers, denkers en doeners ondersteunen bij het realiseren van ideeën en initiatieven waarmee maatschappelijke vraagstukken in de stad worden aangepakt.
Nadere informatieBeinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design.
Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Fleur Bukman User Experience Design - Seminar CMD - jaar 3 Studentnummer: 1618817 Docent: Hans Kemp Mei 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3
Nadere informatieOrganisatieprestatiescan. Deze techniek wordt gebruikt in de focus- en analysefase bij het analyseren van de huidige situatie.
1 Bijlage 2 De organisatieprestatiescan Techniek: Organisatieprestatiescan Toepassingsgebied: Achtergrond: Deze techniek wordt gebruikt in de focus- en analysefase bij het analyseren van de huidige situatie.
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
Nadere informatieBantopa Terreinverkenning
Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking
Nadere informatieBedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot
Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Programma Workshop Eerste deel: Presentatie Visie op Gezond Ondernemen Een paar voorbeelden van
Nadere informatieBUSINESS CONTINUITY MANAGEMENT Hoe kunt u uw onderneming beschermen voor gevaren.
BUSINESS CONTINUITY MANAGEMENT Hoe kunt u uw onderneming beschermen voor gevaren. Business Continuity Plan Handboek J.H. van den Berg M. Baas B U S I N E S S C O N T I N U I T Y M A N A G E M E N T Business
Nadere informatieAan de gemeenteraad. Uw brief van: Uw kenmerk: Ons kenmerk: Datum: 26 november 2015
Postbus 54 Aan de gemeenteraad 7470 AB Goor van Hof van Twente Telefoon: (0547) 858 585 Fax: (0547) 858 586 E-mail: info@hofvantwente.nl Internet: www.hofvantwente.nl Uw brief van: Uw kenmerk: Ons kenmerk:
Nadere informatieOpbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het
De strategische beleidscyclus en beleidsagenda van De Veenplas Opbrengstgericht systeemleiderschap! Aanpak t.b.v. de jaren 2012 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding De Veenplas ziet zichzelf als een lerende
Nadere informatievoor de tijdsbewuste manager
PRAKTISCHE COACHING voor de tijdsbewuste manager B Y S H U T T E R L A B P H O T O G R Werk je hard, maar heb je weinig impact? Het is een welbekende vloek. We zijn nog nooit zó TOEGEWIJD AAN, VERBONDEN
Nadere informatieCommissie economische ontwikkeling, financiën en handel ONTWERPVERSLAG
PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS-EU Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel ACP-UE/101.868/B 19.3.2015 ONTWERPVERSLAG over de financiering van de investeringen en de handel, met
Nadere informatieEuropese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX
Duurzame renovatie Problematiek van het verdelen van de winst onder eigenaar en huurder Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel Christophe BARBIEUX AFDELING Energie 25 maart 2014 Chronologie
Nadere informatieCONCEPT ONDERZOEKSPLAN SUBSIDIEBELEID. Verantwoord vertrouwen
CONCEPT ONDERZOEKSPLAN SUBSIDIEBELEID Verantwoord vertrouwen 20160210 Secretariaat Rekenkamercommissie BBLM p/a gemeente Bronckhorst Postbus 200, 7255 ZJ Hengelo tel. 0575-750 545 mail: j.schreur@bronckhorst.nl
Nadere informatiePersuasive Design in Sport & Health applicaties. Whitepaper
Persuasive Design in Sport & Health applicaties Whitepaper INHOUDS OPGAVE Voorwoord 3 Waarom sporten mensen 4 Persuasive design 6 Persuasive design binnen sportapplicaties 8 Conclusie 10 VOORWOORD Tegenwoordig
Nadere informatieInzet van social media in productontwikkeling: Meer en beter gebruik door een systematische aanpak
Inzet van social media in productontwikkeling: Meer en beter gebruik door een systematische aanpak 1 Achtergrond van het onderzoek Bedrijven vertrouwen meer en meer op social media om klanten te betrekken
Nadere informatieWanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Resultaten van een onderzoek in opdracht van STEM
Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Resultaten van een onderzoek in opdracht van STEM Doelstelling Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Welke segmenten zijn te onderscheiden?
Nadere informatieOnderwijslogistiek. Mark Vlasblom
Onderwijslogistiek Mark Vlasblom 4CID & ICT Vier componenten bij competentiegericht opleiden Leertaken Ruggengraat van de opleiding Ondersteunende informatie Procedurele informatie Deeltaakoefening 1.
Nadere informatie1. Wat is voor de jury van uitzonderlijk belang om een Award toe te kennen?
Toelichtingen bij de jurering en het inschrijvingsformulier van de Cuckoo Awards 2012 1. Wat is voor de jury van uitzonderlijk belang om een Award toe te kennen? 1. Direct marketing is een respons-driven
Nadere informatieCO 2 Communicatieplan
CO 2 Communicatieplan CO2 communicatieplan Opgesteld d.d.: 24-01-2018 Akkoord bevonden door Rein Tempel (directeur) Versie: 1 Inhoudsopgave Opgesteld door: Marijke Schat () 1. Inleiding 3 2. Communicatiedoelstellingen
Nadere informatiede Innovator Customer Journey
de Innovator Kijken als klant Het is voor organisaties steeds belangrijker dat zij zich inleven in hun klanten. Klanten hebben immers meer keuze dan ooit en ze worden steeds mondiger. De klant centraal
Nadere informatieFlyer Intervisie. Intervisie is vooral taakgericht en resultaatgericht werken met collega s ter optimalisering van de werkzaamheden van alledag.
Flyer - Intervisie Wat is intervisie? Intervisie is vooral taakgericht en resultaatgericht werken met collega s ter optimalisering van de werkzaamheden van alledag. De volgende omschrijving van intervisie
Nadere informatieLeidraad voor inbedding in HRM-beleid
Leidraad voor inbedding in HRM-beleid Voor je ligt een leidraad om de instrumenten van het talent@werkplek -project (de scan en de agenda s verzameld in de box@werkplek) in te bedden in het HRM-beleid
Nadere informatieCASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden
CASI MODEL (Pag 122) HOE KANSRIJK IS UW CAMPAGNE? Het Campagne Strategie Instrument (CASI) is een hulpmiddel om tot onderbouwde keuzes te komen voor het opzetten van een campagne. Het gaat hierbij om campagnes
Nadere informatieCompetentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers
Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers Introductie Wat we (denken te) weten over competentieontwikkeling Middel tot het versterken van inzetbaarheid
Nadere informatieAssessment Center voor Teamleiders
Assessment Center voor Teamleiders Wilt u weten of uw teamleider(s) werkelijk leidinggevende(n) zijn, of bent u daarvan al overtuigd maar vraagt u zich af of hij/zij past binnen de ontwikkelingen die uw
Nadere informatieCOACHING. Coaching. Waarom coaching? Werkwijze Waarom kiezen voor HRD Group? Interesse? Bent u geïnteresseerd in coaching door HRD Group?
Coaching Coaching Waarom coaching? Werkwijze Waarom kiezen voor HRD Group? Interesse? Bent u geïnteresseerd in coaching door HRD Group? Neem dan gerust contact met ons op. T 030-6911138 E info@hrd-group.nl
Nadere informatiePVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH. Dr. Marijke De Pauw (VUB)
PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH Dr. Marijke De Pauw (VUB) 1. Achtergrond VRPH 2.Art. 19: Het recht op zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij 3.General
Nadere informatieToetsing Beleidsdoorlichting dienstverlening belastingdienst
Toetsing Beleidsdoorlichting dienstverlening belastingdienst datum 4 december 2015 aan van Mr. Jos Rozema (Ministerie van Financiën) Prof.dr. Carl Koopmans (SEO Economisch Onderzoek) Toetsing Het ministerie
Nadere informatieHAKAPERO. Marketing Software VS Marketing Automatisering
Email Marketing Software VS Marketing Automatisering Wij merken in ons dagelijks werk dat er veel verwarring bestaat hoe email marketing zich verhoudt met marketing automatisering. Het blijkt dat veel
Nadere informatieFiguur 1 Model Operational Excellence
1. Management samenvatting Ondanks de groeiende populariteit process redesign, is er maar weinig bekend over de strategieën die organisaties kunnen volgen om te bereiken. Een redesign strategie specificeert
Nadere informatieHoe kan je breed en permanent evalueren?
Ronde 2 Martien Berben & Marleen Colpin Centrum voor Taal en Onderwijs - K.U.Leuven Contact: Martien.berben@arts.kuleuven.be Marleen.colpin@arts.kuleuven.be Hoe kan je breed en permanent evalueren? De
Nadere informatieHet kwaliteitshandboek
Het kwaliteitshandboek Zorgprogramma Pediatrie Caroline Dolieslager Hoofdverpleegkundige Zorgprogramma Pediatrie 20 mei 2015 Waarom een kwaliteitshandboek? Referentiekader: KB 2 april 2014 zorgprogramma
Nadere informatieconcept De planten redder Sabine Derde
concept De planten redder Sabine Derde 508964 Social interaction design kun je inzetten om mensen te helpen om hun gedrag te veranderen. Hier gaan we naar kijken tijdens deze laatste opdracht voor DMEC.
Nadere informatieOnderwerp : Verordeningen Wmo en Jeugdhulp BMWE gemeenten 2017
Nummer : 10-04.2017 Onderwerp : Verordeningen Wmo en Jeugdhulp BMWE gemeenten 2017 Korte inhoud : In de verordening maatschappelijke ondersteuning BMWE gemeenten 2017 en de verordening jeugdhulp BMWE gemeenten
Nadere informatieEvaluatie. van het DREAM-project SAMENVATTING
Evaluatie van het DREAM-project SAMENVATTING Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel 13 juni 2008 Samenvatting In de
Nadere informatieBasissjabloon presentatie CASI
A d v i e s Basissjabloon presentatie CASI datum Parkeervak (Noteer hier alle ideeën en inzichten die gedurende het traject uit de groep komen zodat ze niet vergeten worden) 2 Doel van CASI (Omschrijf
Nadere informatieREGIONALE SAMENWERKING IN VLAANDEREN DE AGENDA
REGIONALE SAMENWERKING IN VLAANDEREN DE AGENDA Filip De Rynck 1 Gebied of regio: een kruispunt Verschillende ratio s laden schalen op: met verlengd lokaal bestuur en met Vlaamse planningsregio s (eerder
Nadere informatieDe discrepantie tussen woonwetgeving en de werking ervan
De discrepantie tussen woonwetgeving en de werking ervan Bernard Hubeau & Diederik Vermeir Universiteit Antwerpen 1. Onderzoek private en sociale huur 2. Kwaliteitsvolle regelgeving 3. Wetsevaluerend onderzoek
Nadere informatieCO 2 COMMUNICATIEPLAN
Versie 1.2 Datum: 2 juli 2015 ELEKTROTECHNISCHE INSTALLATIES - AANDRIJFSYSTEMEN - TECHNISCHE AUTOMATISERING PANELENBOUW - SERVICE EN ONDERHOUD - PLAATWERK - TECHNISCHE DIENSTVERLENING DOMOTICA - ENERGIEMANAGEMENT
Nadere informatieDe rechtenverkenner: een hefboom voor het lokaal sociaal beleid in Vlaanderen
De rechtenverkenner: een hefboom voor het lokaal sociaal beleid in Vlaanderen Steven Vanackere Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) 1 Lokaal sociaal beleid: een sterk verhaal Decreet
Nadere informatieAdaptief beheer van everzwijnen. 11/05/2012 Jim Casaer & Thomas Scheppers
Adaptief beheer van everzwijnen 11/05/2012 Jim Casaer & Thomas Scheppers Adaptief beheer?? Maatwerk Onzekerheden Participatief overleg ~ belanghebbenden Monitoring Doelstellingen, indicatoren Leren door
Nadere informatieSamenvatting inkoopstrategie 2017 Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland
Samenvatting inkoopstrategie 2017 Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland Betreft inkoopstrategie specialistische jeugdhulp. Hanteren een andere definitie dan ZL, bedoeld wordt alle professionele
Nadere informatieAan het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Maassluis. Geacht college van Burgemeester en Wethouders,
Aan het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Maassluis Postbus 55 3140 AB Maassluis T 010 5919243 E info@adviesraadsamenlevingszakenmaassluis.nl I www.adviesraadsamenlevingszakenmaassluis.nl
Nadere informatieManagementsimulatie UTOPIA
Managementsimulatie UTOPIA Algemeen Managers en leidinggevend personeel worden steeds vaker tijdens hun werk geconfronteerd met problematische situaties van een complexe en dynamische aard. Beslissingen
Nadere informatieNERF HRM-implementatie augustus 2005
Jaargesprekscyclus NERF HRM-implementatie augustus 2005 NERF-visie op Human Resource Management (HRM) Veel organisaties kiezen ervoor om hun organisatie en de personele inrichting ervan vorm te geven volgens
Nadere informatieFair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA
Fair Tourism BELEIDSNOTA Grant Agreement No.: 2014-1-UK01-KA200-000057 Inleiding Toerisme is de derde belangrijkste economische sector in de EU. Hoewel toerisme een positieve impact heeft op economische
Nadere informatieBantopa (Samen)werken aan Samenwerken
Bantopa (Samen)werken aan Samenwerken Masterclass - Alliantievaardigheden Een praktische leidraad voor toekomstige alliantiemanagers Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen
Nadere informatieDe griffier als spil tussen buiten en binnen 8 juni 2018
De griffier als spil tussen buiten en binnen 8 juni 2018 De griffier als spil tussen buiten en binnen Het belang van raadscommunicatie Raadscommunicatie in Nederland (onderzoek 2018) Begin van een visie
Nadere informatieVan impact management naar maximalisatie. KB landelijke dag effectmeting 17 december 2018 Emma Verheijke
Van impact management naar maximalisatie KB landelijke dag effectmeting 17 december 2018 Emma Verheijke Kennismaking Sinzer - impact advies Impact strategie Impact onderzoek Impact management Onze klanten
Nadere informatieVan Samenhang naar Verbinding
Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.
Nadere informatieDigitale Platforms: een analytisch kader voor het identificeren en evalueren van beleidsopties
TNO-rapport TNO 2015 R11271 NL Samenvatting Digitale Platforms: een analytisch kader voor het identificeren en evalueren van beleidsopties Earth, Life & Social Sciences Anna van Buerenplein 1 2595 DA Den
Nadere informatieProjectmatig 2 - werken voor lokale overheden
STUDIEDAG Projectmatig werken in lokale overheden LEUVEN 27 oktober 2011 Projectmatig werken in de lokale sector Katlijn Perneel, Partner, ParFinis Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden 1 Inhoud
Nadere informatieFocus. Evaluatie van de tien maatregelen vanuit het sectoraal akkoord in het kader van leeftijdsbewust personeelsbeleid
Focus Leeftijdsbewust personeelsbeleid augustus 2011 Er wordt steeds meer nadruk gelegd op een leeftijdsbewust personeelsbeleid, zowel vanuit de organisatie zelf als vanuit maatschappelijk / politieke
Nadere informatieVlaamse overheid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35, bus 10 1030 Brussel
Evaluatie van beleid en beleidsinstrumenten Protocol tussen de entiteit 1 verantwoordelijk voor de (aansturing van de) evaluatie en (de instelling verantwoordelijk voor) het beleidsinstrument Vlaamse overheid
Nadere informatieTH-SCI Sales Capability Indicator. Best Peter Sales Representative
Best Peter Sales Representative TH-SCI Sales Capability Indicator Dit rapport werd gegenereerd op 03-09-2013 door White Alan van Brainwave Ltd.. De onderliggende data dateren van 24-07-2013. OVER DE SALES
Nadere informatieCO 2 Communicatieplan. 18 maart 2015
CO 2 Communicatieplan 18 maart 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Communicatiedoelstellingen 4 3. Doelgroepen 5 4. Communicatiemiddelen 7 5. Planning 8 6. Organisatie 9 CO 2-communicatieplan 2 1. Inleiding
Nadere informatieModeratie LOD-bijeenkomsten voorjaar Triple BIM community / TVVL Dag 4 20 juni
Moderatie LOD-bijeenkomsten voorjaar 2019 Triple BIM community / TVVL Dag 4 20 juni Opbouw LOD-bijeenkomsten Triple BIM community / TVVL 21-03-2019 Locatie Kloosterhoeve 11-04-2019 Locatie Kloosterhoeve
Nadere informatieWilt u continu verbeteren én besparen?
Wilt u continu verbeteren én besparen? RORE staat voor Return on Real Estate; continu verbeteren en besparen mét uw vastgoedportefeuille. Middels de RORE-raamovereenkomst wordt afgesproken dat wij risicodragend,
Nadere informatieCall for ideas: sollicitatiefeedback
Call for ideas: sollicitatiefeedback Probleemstelling Een centrale component in de dienstverlening van VDAB is de bemiddeling naar werk. VDAB leidt geschikte kandidaten toe naar werkgevers die hun vacatures
Nadere informatieHeeft u besloten om het erfgoed object waaraan u bent verbonden te verduurzamen, bijvoorbeeld middels duurzame energieopwekking of -besparing?
BESLISBOOM Is het zinvol om crowdfunding in te zetten voor de verduurzaming van erfgoed? Kunnen we erfgoed behouden op een manier die ook recht doet aan de maatschappelijke opdracht tot verduurzaming?
Nadere informatieVISIE OP TOEZICHT LAVERHOF
VISIE OP TOEZICHT LAVERHOF Inleiding De raad van toezicht van Laverhof heeft de wettelijke taak toezicht te houden op de besturing door de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken binnen Laverhof
Nadere informatie3.C.2. Communicatieplan. CO 2 Prestatieladder, niveau 4
3.C.2. Communicatieplan CO 2 Prestatieladder, niveau 4 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Strategie... 1 Communicatiedoelstellingen... 2 Doelgroepen... 2 Intern... 2 Extern... 2 Boodschap per... 3 Interne belanghebbenden...
Nadere informatieDe werkgroep ziet ook voor 2011 de volgende opdracht voor zichzelf:
JAARPLAN 2011 In 2010 heeft de werkgroep opleidingen een gedetailleerd jaarplan gemaakt, waarin ze haar opdracht en deelopdrachten heeft benoemd en gekoppeld aan een jaarplanning. Enkele opdrachten uit
Nadere informatieOp weg naar meer kennis over wat werkt voor multiprobleemgezinnen (MPG) MSc L. (Loraine) Visscher, Universitair Medisch Centrum Groningen
Op weg naar meer kennis over wat werkt voor multiprobleemgezinnen (MPG) MSc L. (Loraine) Visscher, Universitair Medisch Centrum Groningen Consortium ZOP&MPG Aanleiding In de Databank Effectieve Interventies
Nadere informatieBeleidsplanning in Geel. Welke plaats heeft gezondheid in dit geheel?
Beleidsplanning in Geel Welke plaats heeft gezondheid in dit geheel? Geel sterk stijgend aantal inwoners - 2013: 38.238 (+ 13,5% t.o.v. 2000) grote oppervlakte: stedelijke kern landelijke deeldorpen
Nadere informatieSmartfeedback.
Inhoud Topsport 3 Wat is Smartfeedback 4 Filosofie 5 Topsport In de sport wordt succes bepaald door de kwaliteiten van de sporters. Daarom investeren topsporters continu in hun eigen ontwikkeling. Dit
Nadere informatieKernindicatoren voor assessment binnen de context van inclusief onderwijs
Kernindicatoren voor assessment binnen de context van inclusief onderwijs Proloog Assessment binnen de context van inclusief onderwijs is een aanpak van assessment binnen het reguliere onderwijs waarbij
Nadere informatieWORKSHOP SWOT HOE CORRECT GEBRUIKEN? 29 april 2014 Nico Croes- Senior strategisch planner BBDO
WORKSHOP SWOT HOE CORRECT GEBRUIKEN? 29 april 2014 Nico Croes- Senior strategisch planner BBDO AGENDA VAN DE DAG 13.15u 13.45u: toelichting SWOT model en confrontatiematrix 13.45u 14.45u: oefening in kleine
Nadere informatieFinanciële Educatie aan Jongeren. Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens
Financiële Educatie aan Jongeren Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens WWJB richt zich op jongeren en hun financiën Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) richt zich op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid
Nadere informatiePOP POP. Programma workshop POP. 1. Algemeen kader Situering POP. 2. Link Werkervaring (Wim Van Ammel Web vzw) 3. Aan de slag!
Programma workshop 1. Algemeen kader Situering Aanleiding Project -model 2. Link Werkervaring (Wim Van Ammel Web vzw) 3. Aan de slag! 1 Achtergrond: Evoluties op de AM: uitdagingen toenemend aantal knelpuntberoepen
Nadere informatieVerandering van leefstijl begint toch echt bij jezelf!
Verandering van leefstijl begint toch echt bij jezelf! Peter Dona Er is en er wordt steeds meer geschreven, onderzocht en nieuwe methoden bedacht om de leefstijl van werknemers positief te veranderen.
Nadere informatieHet Dream-project wordt sinds 2002 op ad-hoc basis gesubsidieerd.
Naam evaluatie Volledige naam Aanleiding evaluatie DREAM-project Evaluatie DREAM-project De Vlaamse overheid ondersteunt een aantal initiatieven ter bevordering van het ondernemerschap en de ondernemerszin.
Nadere informatieMesis Mesis 3.0.
Mesis 3.0 www.mesis.nu Mesis 3.0 informatie@mesis.nu De kracht van Mesis voor uw organisatie Mesis 3.0 Nieuwe gebruikers: beschermingsbewindvoerders, wijkteams en anderen De aanpak van schulden is een
Nadere informatieEnergiemanagement Actieplan 1.A.1-1.A.2-1.A.3 2.A.1-2.A.2-2.A.3 2.C.2 3.B.2
1.A.1-1.A.2-1.A.3 2.A.1-2.A.2-2.A.3 2.C.2 3.B.2 Opdrachtgever Van der Waal & Partners B.V. Colofon Opdrachtgever Van der Waal & Partners B.V. Projectnaam Energiemanagement Actieplan Projectnummer 9222
Nadere informatieWERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.12.2017 SWD(2017) 479 final WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING bij Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement
Nadere informatieCO 2 Communicatieplan
CO 2 Communicatieplan CO2 communicatieplan Opgesteld d.d.: 07-05-2019 Akkoord bevonden door Rein Tempel (directeur) Versie: 3 Opgesteld door: Marijke Schat () Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Communicatiedoelstellingen
Nadere informatieWelke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement?
Welke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement? Definitie outplacement Outplacement is een geheel van begeleidende diensten en adviezen die in opdracht van
Nadere informatieInleiding Strategie Communicatiedoelstellingen Doelgroepen Intern Extern Boodschap per doelgroep...
Communicatieplan Inhoud Inleiding... 2 Strategie... 2 Communicatiedoelstellingen... 2 Doelgroepen... 3 Intern... 3 Extern... 3 Boodschap per... 4 Interne belanghebbenden... 4 Interne en belanghebbenden...
Nadere informatieInhoudsopgave. Deel 1: Aan de slag met groeien en verdiepen. Deel 2: Oefeningen en samenvattingen bij het leesboek
Inhoudsopgave Deel 1: Aan de slag met groeien en verdiepen 1: Vijf belangrijke stappen naar groei 9 2: Maak een foto van jullie relatie 15 3: Groeien naar een relatie van meer geven 29 4: De voorwaarden
Nadere informatie