Energie besparen doe je samen met Brabantse Waard!

Transcriptie

1 Nummer 1 > 2015 Magazine van Brabantse Waard Energie besparen doe je samen met Brabantse Waard! In dit nummer o.a. Comfortabel wonen Duurzame keuzes bij woningrenovatie en nieuwbouw Energiek Moerdijk Betaalbare energie voor alle inwoners

2 Voorwoord Inhoudsopgave 3 Voorwoord 4 Beleid en maatregelen 6 Zonnepanelen 7 Woonlasten 8 Projecten Interview duurzaamheid 10 Interview Energiek Moerdijk 12 Duurzaamheid bij nieuwbouwprojecten 14 Bespaartips 15 Prijsvraag 16 Week van de duurzaamheid Iedere uitgave van dit magazine wordt op duurzaam papier gedrukt! Ondanks grote zorg, kan het zijn dat de informatie in dit magazine gedeeltelijk is gewijzigd of is achterhaald. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten ontleend worden. Alles wat we nu doen, heeft gevolgen voor later. We kopen bijvoorbeeld regelmatig nieuwe kleding, meubels, apparatuur voor in huis, een fiets of auto. We gaan met vakantie, we verwarmen onze woning en ga zo maar door. Maar bronnen zijn niet oneindig en ook milieuvervuiling kan niet onbeperkt doorgaan. Daarom moeten we nu de juiste keuzes maken, zodat ook toekomstige generaties in hun behoeften kunnen voorzien. Bij Brabantse Waard denken we voortdurend na over hoe we onze dienstverlening en producten kunnen verduurzamen. Daarbij moeten we als organisatie natuurlijk financieel gezond blijven en onze klanten goede huisvesting bieden. Maar als producten en/of diensten op een duurzame manier gemaakt of ingericht kunnen worden, dan onderzoeken we of dit toepasbaar is. Daar hebben immers zowel het milieu als onze huurders en wijzelf voordeel van. Uiteindelijk willen we dat al onze woningen energiezuinig én comfortabel zijn, tegen zo laag mogelijke kosten voor de bewoners. Nieuwbouwwoningen voldoen al aan hoge eisen op het gebied van energiezuinigheid. Vandaar dat we vooral investeren in het verbeteren van de energieprestaties van onze bestaande woningen. De eerste duurzaamheidsprojecten zijn intussen uitgevoerd. Zo zijn vorig jaar in Fijnaart 62 woningen gerenoveerd en gelijktijdig voorzien van duurzame, onderhoudsvrije materialen. Daarnaast hebben we honderden andere woningen voorzien van isolerende maatregelen. De uitvoering combineren we zoveel mogelijk met reguliere onderhoudszaken, zoals schilderwerk. Inmiddels heeft ook al een aantal huurders gebruik gemaakt van de mogelijkheid om zonnepanelen op Morgen begint vandaag Bij de keuzes die we maken, staat betaalbaarheid voorop. hun woning te laten aanbrengen. Hierdoor daalt hun energierekening en wordt het milieu minder belast. Tegelijkertijd stijgt de waarde van ons woningbezit. Maar ook intern zijn we actief op het gebied van duurzaamheid. Afval wordt gescheiden, communicatie en administratie verlopen steeds vaker digitaal. Ook als het gaat om het opleidings- en inkoopbeleid of aanpassingen van het kantoorinventaris, dan kiezen we voor duurzaam. Zo geven we zelf het goede voorbeeld. Bewustwording, daar draait het om. Daarom staat ons magazine dit keer geheel in het teken van duurzaamheid. We laten zien hoe duurzaamheid ons beleid bepaalt. Ook delen we nieuwe trends op het gebied van (gezamenlijke) energiebesparing. Tot slot krijgt u nog een aantal tips waarmee u het komende jaar geld kunt overhouden. Want door bewuster om te gaan met energie, is al een grote winst te behalen! Ik heb nog vele dromen. Eén daarvan is een energieneutrale woningvoorraad, waarbij bewoners geen energierekening meer ontvangen. Samen komen we hier stap voor stap dichterbij. Johan Bosters, manager Vastgoedbeheer Namens de werkgroep Duurzaamheid 2 Brabantse Waard Maart 2015 Gastvrij Wonen Nummer 1 >

3 Beleid en maatregelen Nieuwbouw- Verlagen van woonlasten woningen in 2020 energieneutraal Naast de huurprijs maken de energiekosten een groot deel uit van uw maandelijkse woonlasten. Om ervoor te zorgen dat het wonen betaalbaar blijft, willen we de energieprestaties van onze bestaande woningen verbeteren. Want hoe energiezuiniger de woning, hoe lager de energierekening. De energieprestaties van een woning worden uitgedrukt in een energielabel: A (zeer energiezuinig) tot en met F (zeer energieonzuinig). We willen dat al onze woningen in 2020 gemiddeld energielabel B hebben. Daarom gaan we de komende jaren in woningen met een lager energielabel allerlei energiebesparende maatregelen nemen. Op pagina 8 & 9 leest u om welke (isolatie)werkzaamheden het gaat. Ook vertellen Arie en Griet Sonneveld uit Heijningen hoe zij de werkzaamheden hebben ervaren en welke voordelen het hen heeft opgeleverd. Wanneer is uw woning aan de beurt? Per wooncomplex, straat of huizenblok wordt bepaald welke verbeteringen mogelijk zijn. De werkzaamheden combineren we zoveel mogelijk met ander noodzakelijk onderhoud, zoals de reguliere schilderbeurt. Zo houden we de overlast voor huurders beperkt, en kunnen we kosten besparen door werkzaamheden te combineren. Bij een projectmatige aanpak (hierbij worden meerdere woningen tegelijkertijd gerenoveerd) voeren wij de energiebesparende maatregelen uit tegen een huurverhoging. Deze verhoging bedraagt slechts de helft van de berekende besparing. U gaat er als huurder dus altijd op vooruit. Bovendien krijgt u er extra comfort voor terug. Wilt u liever op individuele basis (extra) energiebesparende voorzieningen (laten) aanbrengen? Dat kan ook. U voert de werkzaamheden dan zelf uit, of laat deze door ons verrichten. Hier staat dan, afhankelijk van de maatregel, een maandelijkse huurverhoging of eenmalige vergoeding tegenover. Voorbeelden zijn het plaatsen van zonnepanelen en het aanbrengen van spouwmuurisolatie. Op pagina 6 leest u hierover meer. De overheid stelt hoge eisen aan nieuwbouw(huur)woningen. Deze eisen worden de komende jaren verder aangescherpt. In 2020 moeten nieuwbouwwoningen energieneutraal zijn. Dat wil zeggen dat het huis voldoende eigen energie opwekt en geen gebruik maakt van brandstoffen zoals gas en olie. Ook op dit vlak willen wij beter scoren dan wettelijk vereist. Daarom kijken we bij nieuwbouw niet alleen naar energieprestaties maar ook naar andere aspecten van duurzaamheid zoals milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Op pagina 12 & 13 leest u welke slimme technieken er worden toegepast bij nieuwbouw % Lage Wipstraat in Zevenbergen Stationsstraat in Zevenbergen 4 Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

4 Zonnepanelen Woonlasten Geld verdienen met zonlicht Vorig jaar maakten 26 huurders gebruik van ons aanbod om een set zonnepanelen op het dak van hun woning te laten plaatsen. Hiermee besparen zij inmiddels flink op hun energierekening! Met zonnepanelen wekt u namelijk niet alleen uw eigen stroom op, maar betaalt u ook minder energiebelasting. Bovendien draagt u bij aan een beter milieu. Bij verhuizing blijven de zonnepanelen op de woning achter. Heeft u interesse? Uiteraard moet het dak van uw woning geschikt zijn voor de plaatsing van zonnepanelen. Op staat ons aanbod uitgebreid beschreven, net als de voorwaarden voor deelname en een overzicht van veelgestelde vragen. U kunt uw vragen natuurlijk ook telefonisch stellen via of langskomen op ons kantoor in Zevenbergen. Energielasten vergelijken? Onze vrijkomende woningen bieden wij aan via Steeds vaker ziet u bij degeadverteerde woningen het icoontje woonlasten in beeld. Klikt u hierop, dan ziet u niet alleen de huurprijs, maar ook een indicatie van de te verwachten energiekosten. Bent u ingelogd, dan is de berekening afgestemd op uw huishouden. Zo kunt u op basis van uw persoonlijke situatie een goede keuze maken. Tip Staat er bij u in de straat een woning te huur? Ga dan naar en vergelijk uw eigen energielasten eens met die van de vrijkomende woning. Betaalt u (veel) meer? Kijk dan op Hier leest u hoe u uw woning energie-zuiniger kunt maken, en hoeveel u daarmee bespaart op uw energiekosten. Hoe werkt het? Voor het laten plaatsen van de zonnepanelen betaalt u een huurverhoging van 11,70 per maand. Tegelijkertijd bespaart u circa 23, per maand op uw energierekening. Al met al bent u dus goedkoper uit. De set van zes zonnepanelen, een omvormer, een slimme verbruiksmeter en bekabeling worden op één dag gratis gemonteerd door een erkend installateur. De zonnepanelenset is goed voor een gemiddelde jaaropbrengst van circa kwh. Ons magazine digitaal ontvangen? In het kader van duurzame oplossingen willen we dit magazine in de toekomst (ook) digitaal gaan versturen. Dat scheelt drukwerk en is goed voor het milieu. Wat vindt u van dit idee? Vertel het ons op BrabantseWaard Zevenbergen wil grootste zonne-energiecentrale van Nederland Als het aan het college van B&W en Brabantse Waard ligt, krijgt Zevenbergen een primeur: binnen de agrarische driehoek tussen het Zwanegat, de Oostrand en de Hazeldonkse Zandweg moet namelijk op termijn de grootste zonne-energiecentrale van ons land verrijzen. De gronden werden meer dan tien jaar geleden aangekocht door de provincie, de gemeente Moerdijk, Berlaere Vastgoed, Focus Projectontwikkeling & Vastgoed, aannemersbedrijf Van Agtmaal en Brabantse Waard. Ze waren oorspronkelijk bestemd voor woningbouw. Maar door de veranderde woningmarkt is het bouwen van woningen voorlopig geen optie. Een nieuwe én nuttige bestemming lijkt nu gevonden! Het plan heet Nieuwe energie voor Hugeman. De bedoeling is om op het 12 hectare tellende terrein zonnepanelen te plaatsen. De opgewekte energie is bestemd voor de omliggende huurwoningen van Brabantse Waard en voor bedrijven en/of kantoren in de gemeente Moerdijk. Voor de bestemmingswijziging is een bijzondere planologische procedure noodzakelijk. Daarnaast zijn subsidies van de Rijksoverheid nodig. AM en Ballast Nedam zijn partners in de uitwerking van het project. 6 Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

5 Projecten 2015 Interview duurzaamheid Planmatige energetische verbeteringen in 2015 Op pagina 4 van dit magazine las u dat wij het energielabel van onze woningen de komende jaren willen verbeteren. Dit doen we onder meer door woningen met een laag energielabel beter te isoleren. Hiermee dalen voor bewoners de energiekosten. Zo houden we de woningen betaalbaar en dragen we bij aan een beter milieu. Ook dit jaar staan er voor diverse woningen isolerende maatregelen gepland. Hierbij gaat het meestal om de volgende werkzaamheden: Bodemisolatie in de kruipruimte. Hierdoor wordt de begane grondvloer droger en voelt deze warmer aan. Ook dringt vocht minder door in de woning. Na-isoleren van spouwmuren. Dit zorgt ervoor dat de warmte in de woning blijft en muren niet meer koud aanvoelen. De isolatie wordt vanaf de buitenzijde door middel van boorgaten ingebracht. Na-isoleren van hellende daken. Ook door deze maatregel blijft de warmte beter in de woning. De isolatieplaten zijn al voorzien van een stevige, witte afwerking. Na het aanbrengen hoeft u er dus niets meer aan te doen. Infraroodbeeld toont energetische staat woning aan. Rood betekent slecht geïsoleerd en blauw goed. Het aanbrengen van HR++ beglazing. Zo heeft u minder tocht en koudeval in de buurt van ramen. Bovendien is dit type isolatieglas veel minder gevoelig voor condensvorming aan de binnenzijde. Dit maakt het eenvoudiger om een ruimte te ventileren en weer op te warmen. Het aanbrengen van een vraaggestuurd ventilatiesysteem met zelfregulerende ventilatieroosters. Deze sluiten automatisch zodra er wind op de gevel staat. Hierdoor heeft u geen last van tocht. Het vervangen van de cv-ketel door een hoogrendement (HR) combiketel. Hiermee kunt u zuiniger stoken en warmt de woning bovendien sneller op. Maakt u nog gebruik van een aparte geiser of boiler? Dan kunt u tegen een geringe huurverhoging de warmwatervoorziening via een nieuwe ketel laten verlopen. Meer weten? Bent u benieuwd of uw woning ook in aanmerking komt, of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met ons Klant Contact Centrum, telefoonnummer Meer comfort en woonplezier De seniorenwoning van Arie en Griet Sonneveld aan de Friesestraat in Heijningen is één van de woningen waar vorig jaar energiebesparende maatregelen werden uitgevoerd. Wij hadden veel last van tocht in huis. Ook was het op de bovenverdieping altijd koud. Eind vorig jaar zijn in een week tijd de spouwmuren geïsoleerd en werden alle ramen en deuren voorzien van HR++ glas. Op de bovenverdieping werd dakisolatie aangebracht. Sindsdien voelt het veel lekkerder aan in huis. De verwarming kan een graadje lager, en op de bovenverdieping is het zelfs zonder te stoken al aangenaam. Door de nieuwe beglazing komt er bovendien minder geluid van buiten naar binnen. We wonen langs een rijksweg, dus dat is extra fijn. We betalen wel een kleine huurverhoging, maar we besparen het dubbele bedrag op onze energiekosten. Bovendien was alles uitstekend geregeld en hoefden we zelf niets te doen. Het biedt echt alleen maar voordelen. Wij raden het iedereen aan! Grootschalige renovatieprojecten Naast het project met energetische verbeteringen staan in 2015 ook een aantal grootschalige renovatieprojecten op de planning. Hierbij wordt een hele buurt of wijk gelijktijdig aangepakt. In Serena II in Zevenbergen worden 20 eengezinswoningen en 87 appartementen gerenoveerd. De nadruk ligt op het verfraaien van de buitengevels, entrees en trappenhuizen. Ook worden de kozijnen vernieuwd en voorzien van HR++ isolatieglas. In Fijnaart (Beukenlaan) en Heijningen (Veluwestraat) worden in achttien woningen de badkamer, keuken en het toilet vervangen. Ook worden de woningen beter geïsoleerd. Alle bewoners zijn akkoord met de plannen. Dat betekent dat we op korte termijn aan de slag kunnen. 8 Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

6 Interview Energiek Moerdijk Samen Energiek! Begin vooral zelf met je huis (beter) te isoleren, oude apparatuur te vervangen door energiezuinige varianten, en bewuster om te gaan met energieverbruik. En je kunt energie ook samen met anderen inkopen, en zo flink besparen. Natuurlijke energiebronnen raken steeds verder uitgeput. Met als gevolg dat de energierekening de komende jaren fors zal stijgen. Om energie betaalbaar te houden, zijn dus creatieve oplossingen nodig. Energiek Moerdijk wil haar bijdrage leveren aan een leefbare woonomgeving en probeert betaalbare energie voor iedereen in de gemeente Moerdijk mogelijk te maken. Slimme samenwerking Samenwerken is het sleutelwoord, stelt vicevoorzitter Dimph Rubbens. Iedereen moet er beter van kunnen worden; een en een is drie. We stimuleren samenwerkingen tussen plaatselijke ondernemers, bewoners, de gemeente, onderwijs et cetera. Door als samenleving dingen slim met elkaar te organiseren, kun je geld overhouden. Geld dat je kunt besteden aan het leefbaar houden van de kernen. Dat past ook binnen de gebiedsplannen van de gemeente Moerdijk, waar Energiek Moerdijk net als Brabantse Waard een rol in neemt. Services voor leden en niet-leden Via onze website kunnen leden en niet-leden aanbiedingen van energiemaatschappijen met elkaar vergelijken. We werken met een onafhankelijke prijsvergelijker en onze switchservice maakt overstappen bovendien heel eenvoudig. Coöperatieve vereniging Energiek Moerdijk is een coöperatieve vereniging. Het bestuur bestaat uit vrijwilligers. Leden zijn particulieren, ondernemers en verenigingen. Op EnergiekMoerdijk zijn slimme bespaar- en recycletips voor thuis Ook kunnen leden via het project Zon op Moerdijk sociale zonnepanelen aanschaffen. Je koopt ze met korting en ontvangt daarnaast aandelencertificaten in Energiek Moerdijk. Zo kunnen wij investeren in projecten om ook anderen te helpen, bijvoorbeeld door zonnepanelen aan te schaffen voor een sociaal, maatschappelijke organisatie. Zo investeren we met elkaar in de gemeenschap. Samen produceren Maar samen kun je nog verder gaan, vervolgt Dimph. Zoals in Friesland, waar inwoners van een dorp met elkaar een windmolen hebben aangeschaft. Die molen staat bij het dorp, en de opbrengst ervan komt ten goede aan de Vereniging van Eigenaren. Diezelfde inwoners dus! Bovendien blijkt de windmolen méér energie te leveren dan er wordt verbruikt. Deze energie wordt tegen een vergoeding teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Van de winst werden onder meer het dorpshuis opgeknapt en zonnepanelen geplaatst op gemeenschapsgebouwen. Zo wordt het dorp als het ware zelfvoorzienend. Wij zouden graag zien dat in de gemeente Moerdijk ook op deze wijze windmolens worden geplaatst. te vinden, net als informatie over ludieke duurzaamheidsacties. Op de website vergelijkt u eenvoudig uwhuidige energietarief met andere aanbieders, en krijgt u hulp bij het overstappen. Het lidmaatschap van de vereniging bedraagt slechts 10, per jaar! Maatschappelijke meerwaarde Een ander mooi voorbeeld is energie sponsoren. In plaats van geld te doneren, kan een bedrijf bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak van een sportvereniging laten plaatsen en deze aan de vereniging verhuren. Het bedrijf kan profiteren van aantrekkelijke belastingmaatregelen en verenigingen zien hun energierekening omlaag gaan. Door de besparing kan het lidmaatschap gelijk blijven, en blijft sporten voor meer mensen bereikbaar. Niemand wordt er rijk van, maar zo hebben veel mensen er voordeel van! Samen werken aan een vitale, lokale samenleving Energiek Moerdijk wil vooral kennis delen en samenwerking stimuleren. Vier keer per jaar organiseren we in verschillende kernen van Moerdijk een EnergiekCafé. Hier zijn alle inwoners welkom: huurders en kopers, maar ook ondernemers en vertegenwoordigers van sport- en wijkverenigingen. Daarnaast komen onze energieambassadeurs bij mensen thuis voor gratis advies over energiebesparing. We zijn ook aanwezig op de jaarlijkse energiemarkt die de gemeente organiseert en we vertellen op scholen over energie. Wilt u in uw wijk of bij uw vereniging een bijeenkomst organiseren met Energiek Moerdijk? Neem contact op! Aanmelden kan via de website. Voor meer informatie kunt u ook mailen naar info@ energiekmoerdijk.nl of bellen met Dimph Rubbens, telefoonnummer Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

7 Duurzaamheid bij nieuwbouwprojecten Comfortabel in een nieuwbouwwoning Een nieuwbouwwoning is schoon, modern en energiezuinig! Want nieuwbouwwoningen verbruiken veel minder energie dan vergelijkbare bestaande woningen. En dat ziet u terug in de energierekening. Een energiezuinige woning is bovendien heerlijk comfortabel. Bovendien warmt 'verse' lucht sneller op dan vochtige (uitgeademde) lucht. Nog een reden om uw huis goed te ventileren! Verplicht energiezuinig bouwen Iedereen is het erover eens dat nieuwe woningen duurzaam gebouwd moeten worden. Daarom zijn aannemers wettelijk verplicht om via een berekening te laten zien hoe energiezuinig een woning is. Dit wordt uitgedrukt in een getal; de energieprestatiecoëfficiënt (EPC). Op dit moment mag de EPC van een nieuwbouwwoning maximaal 0,4 zijn. Maar de regels worden strenger: in 2020 moet de EPC 0,0 zijn. Dat betekent dat een nieuwbouwwoning niet meer energie mag verbruiken dan dat de woning zelf (bijvoorbeeld via zonnepanelen) produceert. Koopt of huurt u een woning? Dan krijgt u van de verkoper of verhuurder een energielabel. Bij een nieuwbouwwoning is dat altijd een groen label A (energiezuinig). Zoek de verschillen Aan de buitenkant is niet te zien dat een nieuwbouwwoning energiezuinig is. Het zit m in de goed geïsoleerde muren, daken en vloeren. Bovendien wordt altijd direct dubbel glas geplaatst. Al die isolatie heeft als voordeel dat een nieuwbouwhuis in de winter lekker warm blijft, en in de zomer juist wat koeler. Slimme technieken Eenmaal binnen, ziet en voelt u direct de verschillen. Zo zijn de lelijke, vaak onhandige radiatoren vervangen door vloerverwarming. Vloeren houden warmte langer vast en daarom kost het minder energie om een ruimte met vloerverwarming op te warmen. Bovendien worden in nieuwbouwwoningen de modernste technieken toegepast. Zoals zonnepanelen voor het opwekken van stroom, warmtepompen voor het verwarmen in de winter en verkoelen in de zomer, warmwatervoorzieningen en ventilatiesystemen die automatisch bepalen hoeveel er geventileerd moet worden. Minder zichtbaar is een systeem dat de warmte uit de afvoer van de douche hergebruikt om koud water voor te verwarmen, een zogenaamde douche-wtw. Woongedrag Weinig energie verbruiken en toch comfortabel wonen, vraagt om ander woongedrag. Zo voelt 19 C in een nieuwbouwwoning vaak aangenamer dan 20 of 21 C in een niet-geïsoleerd huis. En wist u dat het niet verstandig is om s nachts de verwarming veel lager te zetten? Het kost anders namelijk extra energie om de vloerverwarming in de ochtend weer hoger te krijgen. Bovendien duurt het ook nog eens heel lang. Nog een tip: laat de mechanische ventilatie altijd aan staan en de ventilatieroosters open. Ventileren in een nieuwbouwhuis is namelijk van groot belang voor de gezondheid. Alle kieren en gaten zijn immers dichtgestopt. Nieuwbouwprojecten Brabantse Waard Brabantse Waard ontwikkelt op dit moment tal van nieuwbouwprojecten binnen de gemeente Moerdijk. Voorbeelden zijn de nieuwe Mauritshof en de wijk Rodeborg in Klundert. In Zevenbergen worden nieuwe woningen gebouwd in de wijk Bosselaar Zuid, aan de Lage Wipstraat en in de Stationsstraat. Bij al deze nieuwbouwinitiatieven is duurzaamheid ons uitgangspunt. Daarom maken we gebruik van de GPR Gebouw richtlijnen. Deze leveren zeer energiezuinige woningen op door onder meer gebruik te maken van duurzame materialen. Systematiek energielabel Tijdens een rondleiding voelen de leerlingen van groep 1 t/m 4 van De Neerhof hoe lekker warm de vloerverwarming is. Warmte-koudepomp in het nieuwe woonhuis op het terrein van zorgboerderij De Zwanenhoeve in Zevenbergen. Energiezuinige nieuwbouwwijk Rodeborg in Klundert Per 1 januari 2015 is de systematiek van het energielabel gewijzigd. Tot die tijd hoorden de Energieindex en het energielabel (letter A t/m G) onlosmakelijk bij elkaar. In de nieuwe methode wordt gewerkt met een Energie-index en een vereenvoudigd energielabel, losgekoppeld van elkaar. Als je een woning gaat huren of kopen, ontvang je het nieuwe energielabel. Voor huurders die al een energielabel hebben ontvangen, wijzigt er niets. 12 Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

8 Bespaartips Prijsvraag Zoek de woorden en streep ze door. Vorm met de overgebleven letters een zin en stuur deze in. Onder de goede inzendingen verloten we een groen cadeau ter waarde van 25,! Energie besparen is geld overhouden! Bij Brabantse Waard doen we ons uiterste best om onze woningen energiezuiniger te maken. Maar u kunt natuurlijk ook zelf uw steentje bijdragen! Als u weet waar u op moet letten, is energie besparen veel makkelijker dan u denkt. Bovendien bespaart u met kleine veranderingen al gauw honderden euro s per jaar. Energie besparen is dus niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor uw portemonnee! Met onderstaande tips helpen wij u alvast op weg: Wist u dat. ledverlichting minder energie verbruikt en ook nog eens 15 tot 25 keer langer mee gaat? Ledlampen worden bovendien niet warm tijdens het gebruik, en zijn dus ook nog eens heel veilig! Laat bij een bouwmarkt of verlichtingszaak eens uitrekenen hoeveel u kunt besparen. dagelijks twee minuten korter douchen circa 55, per jaar bespaart? Dat bedrag kan verder oplopen als u oude douchekoppen en kranen vervangt door waterbesparende varianten. Met douchen verbruikt u minder water dan met een bad. Kijk voor meer tips over energie besparen ook eens op: (zie ook het interview op pagina 10&11) duurzaam-consumeren/ de verwarming een graadje lager instellen een besparing van ongeveer 80, per jaar oplevert? Doe in de winter een lekkere sjaal of warme trui aan in huis. En zet een uur voordat u gaat slapen de thermostaat alvast lager. een wasmachine van 25 jaar oud twee keer meer energie verbruikt dan een moderne variant? Let bij aanschaf van een nieuwe wasmachine of droger op het energielabel. Zuinige modellen hebben energielabel A++ of A+++. Op het energielabel staat ook hoeveel energie de machine gemiddeld per jaar verbruikt. Was alleen met een volle trommel, en op lagere temperatuur. het loont om koelkasten en vriezers van zeven jaar of ouder te vervangen? Een gemiddelde koelvriescombi van zeven jaar oud verbruikt circa 80, per jaar aan stroom. Een superzuinige koelvriescombi maar 35,. Let bij aanschaf van een nieuwe koelkast of vriezer op het energielabel. Let op: voor koelkasten en vriezers is A+ inmiddels het slechtste label. Beter kiest u voor A+++. Stuur uw oplossing onder vermelding van Oplossing prijsvraag naar gastvrijwonen@brabantsewaard.nl of Brabantse Waard, Redactie Gastvrij Wonen, Postbus 10, 4760 AA Zevenbergen. Vermeld ook uw naam, adres, adres en telefoonnummer. Uiterste inleverdatum: 15 mei Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd. Besparen Boiler Brandstoffen Condens Digitaal Eisen Energiezuinig Geluid Graad Investeren Ketel Label Milieu Radiator Rooster Spouwmuur Stroom Vul hier de oplossing in: Doorkijk x Thermostaat Tocht Verbruiksmeter Verlichting Windmolen Zonnepanelen Oplossing vorige editie: Het huishoudboekje moet op orde zijn. De winnaar is mevrouw Bom uit Klundert. Van harte gefeliciteerd! e z o n n e p a n e l e n n b e v e r b r u i k s m e t e r t r w n g i r o o s t e r e a h r i v e r l i c h t i n g n e a n b i r s e s p o s a r d r d d b r n g t e n c e g a s m i m i o d v i r s h n e a t o a o i g i c e e o t o l d o s t l e l g l o s z o d u v f t o e o o i r e n t u m i h f a r n e t t e k r d e i d m e a i l i e a u u e e e r n n n t b e s p a r e n t j n e i e p o r t e l a b e l e m s n g o s p o u w m u u r n l n e e Ons volgende magazine ontvangt u in juni. Dit wordt weer een gewone editie met onder meer een bezoek aan de moestuinen in Helwijk en een interview op een leerlingbouwplaats. 14 Brabantse Waard Gastvrij Wonen Nummer 1 >

9 Week van de duurzaamheid Een beter milieu begint bij jezelf! Als we bewoners willen overtuigen van het nut van duurzame maatregelen en het besparen van energie, moeten we zelf het goede voorbeeld geven. Daarom stond de week van 9 februari 2015 voor de medewerkers van Brabantse Waard geheel in het teken van duurzaamheid. Iedere dag had een eigen thema: een dag zonder afval, een warmetruiendag omdat de verwarming uit ging, een dag de lichten uit en enkel gebruik maken van duurzaam vervoer, dus met de fiets naar kantoor of carpoolen met collega s. Een week lang probeerden we milieubewust en energiezuinig te werken op ons kantoor in Zevenbergen. Ons werk ging natuurlijk gewoon door! Iedereen was enthousiast en het heeft een positief bewustzijn gecreëerd onder onze medewerkers. En hopelijk geeft het handvatten om het duurzame gedrag ook thuis voort te zetten! Brabantse Waard wenst u een energiek voorjaar! Colofon Brabantse Waard Postbus AA Zevenbergen Kristallaan ZC Zevenbergen T E info@brabantsewaard.nl Openingstijden en telefonische bereikbaarheid Maandag t/m donderdag uur uur Vrijdag uur uur Voor al uw vragen, klachten en reparatieverzoeken kunt u tijdens kantooruren terecht op ons algemene telefoonnummer. Spoedeisende reparatieverzoeken buiten kantooruren kunt u doorgeven via Telefonische bereikbaarheid opzichters Maandag t/m vrijdag uur uur Voor al uw vragen over het dagelijks onderhoud van uw woning of complex. Redactie: Brabantse Waard gastvrijwonen@brabantsewaard.nl Oplage: exemplaren Beeld: Brabantse Waard, Studio Dongkei Vormgeving: 100.nl