Voorwoord Inhoudstafel Waarom een handboek over publiek cameratoezicht?... 1 Wegwijzer: cameratoezicht in 20 vragen...

Transcriptie

1 Inhoudstafel Voorwoord... 1 Inhoudstafel... 1 Wegwijzer Waarom een handboek over publiek cameratoezicht?... 1 Wegwijzer: cameratoezicht in 20 vragen... 3 Digitaal toezicht als beleidsinstrument tendensen in publiek cameratoezicht... 7 Doelstellingen van het cameratoezicht... 9 Flowchart: welke wet toepassen?... 9 Primair: de Camerawet Secundair: de Privacywet Tertiair: de bijzondere wet Wetgeving Wijzigingen aan de Camerawet Evaluatie leidt tot wetsontwerp ANPR in de Camerawet of in de Wet op het Politieambt? Wetsvoorstellen samengevoegd en gekoppeld aan wetsontwerp Visuele afbakening van een besloten plaats is mogelijk Meer mogelijkheden tot het gebruik van de verplaatsbare camera Doelstellingen van de Camerawet en verhouding tot andere wetten Bekijken van de beelden in real-time en toegang tot de beelden Meer mogelijkheden voor politie en andere toezichters met mobiele camera s Verhoging van de strafrechtelijke geldboetes bij inbreuken Rechtstreekse toegang politiediensten tot beeldmateriaal openbaar vervoer Afl. 6 december 2013 Inhoudstafel / 1

2 Primair: de Camerawet... 1 Spelregels voor de bewakingscamera... 2 Wanneer is de wet wel en niet van toepassing?... 2 Onder welke omstandigheden de camera gebruiken?... 3 Op welke plaatsen kan cameratoezicht ingezet worden?... 3 Wanneer is een plaats publiek en wanneer is ze privaat?... 8 Welke vorm van cameratoezicht mag ik gebruiken? Welke fenomenen mag men vaststellen met de camera? Welke procedure volgen voor een vaste camera? Welke procedure volgen voor een mobiele camera? Welke vormen van mobiel cameratoezicht zijn wettig? Is cameratoezicht van bepaalde duur en moet je evalueren? Geldt er een overgangstermijn voor bestaande projecten? Welk bestuursorgaan voert het cameratoezicht in? Welke cameraregels zijn van toepassing bij een festival? Kan cameratoezicht voor het vaststellen van overlast? Hoe wordt cameratoezicht kenbaar gemaakt? Is aangifte van de plaatsing van een camera vereist? Hoe lang mogen opgenomen beelden bewaard worden? Wie mag de beelden wel en niet bekijken? Kan men beelden overdragen aan de politie? Kan men beelden overdragen aan de rechtbank? Kan men vragen om gemaakte beelden in te zien? Zijn inbreuken op deze wet strafbaar? Praktijk: overlastacties in Schaarbeek Secundair: de Privacywet Belangrijkste beginselen inzake cameratoezicht Het recht op afbeelding Tertiair: bijzondere camerawetgeving Cameragebruik bij voetbalwedstrijden Cameragebruik op de arbeidsplaats Visuele verificatie van persoonsalarmen Cameragebruik door private detectives Cameragebruik voor reportages van (stads)televisie Private en bijzondere veiligheidsdiensten Private portiers moeten onder toezicht Kansspelinrichtingen met weddenschappen Vaststelling van inbreuken op de milieuwetgeving Vaststelling van inbreuken op sociale wetgeving Vaststelling van inbreuken op de arbeidswetgeving Vaststelling van inbreuken op economische wetgeving Inhoudstafel / 2 Afl. 6 december 2013

3 Vaststellen van inbreuken op de drugwetgeving Vaststelling van inbreuken op de inkomstenbelasting Cameragebruik in celruimten en gevangenissen Mogelijkheden en beperkingen bij het gebruik van drones Politioneel gebruik van cameratoezicht Politie bij de burger of politie op afstand? Hoe gaan politiediensten om met informatie? Wat omvat het politionele informatiebeheer? Welke politionele gegevensbanken bestaan er? Welke databanken bevatten voertuiggegevens? Welke richting moet het uit met het informatiebeheer? Wettelijk kader voor politioneel informatiebeheer Wet op de afluistertechnieken Wet op de informaticacriminaliteit BOM: Wet Bijzondere Opsporingsmethoden BIM: Wet Bijzondere Inlichtingenmethoden Salduz: beeldverslag bij politieverhoor Beeldverslag verhoor minderjarigen en delinquenten Verkeer: algemeen bewijs verkeersinbreuken Welke wet regelt het gebruik van flitspalen? Wat zijn meetwerktuigen en meetinstrumenten? Verkeer: specifiek bewijs autoluwe zones en voetgangerszones ANPR: Automatische Nummerplaatherkenning Praktijk: nummerplaatherkenning aan de Westkust Praktijk: ANPR-camera als alternatief voor grenscontroles Toepassing en praktijk Integratie en samenwerking in publiek cameratoezicht... 1 Waarom alles integreren?... 1 Waarom liever samenwerken?... 2 Praktijk: verkeersmanagement in het Vlaams Verkeerscentrum... 4 Praktijk: sociale Veiligheid op voertuigen van De Lijn... 7 Praktijk: sociale Veiligheid in en om de stations van B-Holding Procedure voor beelduitwisseling met politiediensten Cameratoezicht in beeld Historisch perspectief Toepassing van cameratoezicht in Vlaanderen De camerahype voorbij? Afl. 6 december 2013 Inhoudstafel / 3

4 Stappenplan voor het invoeren van cameratoezicht Stappenplan cameratoezicht Welke keuzes maakt het zonaal veiligheidsoverleg? Wat zijn de doelstellingen? Wordt publiek-private samenwerking overwogen? Wat zit in er in het opstartdossier? Wie geeft voorbereidend advies? Wie hakt de knoop door? Hoeveel mag het project kosten? Hoe gebeurt de gunning van het project? Waarmee rekening houden bij installatie? Hoe kan je het project opvolgen of evalueren? Voorbeelden van stappenplan Bijzondere topics bij cameraprojecten Wat is een erfdienstbaarheid van openbaar nut? Moeten camerasurveillanten een opleiding volgen? Wat met de deontologie voor de camerasurveillanten? Hoe gebeurt de aanbesteding voor cameraprojecten? Richtlijnen voor lokale adviesverlening Hoe advies geven aan de burger? Hoe reageren op klachten van de burger? Wie stelt een proces-verbaal op? Welke sancties staan er op inbreuken? Praktijk 1: cameratoezicht tegen sluikstorten... Praktijk 2: cameratoezicht tegen vandalisme in het zwembad... Praktijk 3: cameratoezicht aan de schoolpoort... Praktijk 4: cameratoezicht in het stadspark... Cameratoezicht in de openbare ruimte. Effectiviteit, verplaatsingseffect en diffusie van voordelen Inleiding Algemeen Nagestreefde doelstellingen Effectenonderzoek Studie van objectieve veiligheid Studie van subjectieve veiligheid Verstandig cameratoezicht Besluit Bijlage: algemeen overzicht Inhoudstafel / 4 Afl. 6 december 2013

5 Effectiviteit van ANPR: een vergelijking Inleiding door de editor Onderzoeksbureau DSP-groep Effectmeting cameratoezicht in Antwerpen. Nut en noodzaak van evaluatieonderzoek Onderzoek effectiviteit cameratoezicht Inleiding door de editor Rechtspraak Rechtspraak cameratoezicht... 1 Thematisch overzicht... 3 Algemene tendensen... 7 Cameratoezicht en lokaal bestuur... 7 Cameratoezicht en particulieren... 7 Administratieve plichten cameragebruik... 8 Bewijswaarde cameragebruik... 8 Overheidsopdrachten Chronologisch overzicht Vonnis van de correctionele rechtbank van Dendermonde van 22 juni Arrest van het Hof van Cassatie van 27 februari Arrest van het Hof van Beroep Gent van 28 maart Arrest van het Hof van Beroep Gent van 21 mei Arrest van het Hof van Cassatie van 2 maart Arrest van het Hof van Beroep Antwerpen van 26 oktober Arrest van de Raad van State 30 april Arrest van de Raad van State van 18 februari Arrest van het Hof van Cassatie van 17 maart Arrest van het Hof van Cassatie van 5 oktober Arrest van het Hof van Cassatie van 5 oktober Arrest van het Hof van Cassatie van 5 oktober Arrest van het Hof van Cassatie van 4 november Arrest van het Hof van Beroep van Brussel van 13 mei Vonnis van de politierechtbank Turnhout (dertiende kamer) van 20 oktober Arrest van het Hof van Cassatie van 29 november Arrest van de Raad van State van 5 juni Afl. 6 december 2013 Inhoudstafel / 5

6 Arrest van het Hof van Cassatie van 5 juni Arrest van de Raad van State van 20 augustus Arrest van de Raad van State van 1 februari Frequently asked questions (FAQ) FAQ cameratoezicht... 1 Schema s en modellen Modellen en voorbeelden cameratoezicht... Projectfiches... 3 Projectfiche publiek cameratoezicht Antwerpen... 4 Projectfiche publiek cameratoezicht Asse... 5 Projectfiche publiek cameratoezicht Gent... 6 Projectfiche publiek cameratoezicht Knokke-Heist... 7 Projectfiche publiek cameratoezicht Leuven... 8 Projectfiche publiek cameratoezicht Lier... 9 Projectfiche publiek cameratoezicht Lokeren Projectfiche publiek cameratoezicht Mechelen Projectfiche publiek cameratoezicht Oostende Schematisch overzicht doelstellingen cameratoezicht Stappenplan cameratoezicht Samenvattend overzicht Camerawet Gecoördineerde versie van de Camerawet van 21 maart Register Register van afkortingen... 1 Noten en referenties... 3 Inhoudstafel / 6 Afl. 6 december 2013