De lat hoog. voor iedereen! SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING
|
|
- Emma Veenstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De lat hoog. voor iedereen! SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING
2 Een kleuterleidster vertelt Meestal is het niet eenvoudig om bij het kind aanknopingspunten te vinden want hun thuissituatie verschilt heel erg van de klaswereld. Voor een kleuter van mijn klas bestaat het weekend uit het trekken van het ene café naar het andere. Hij voelt zich dan ook de maandagmorgen niet meteen thuis in de klas als de anderen vertellen over een uitstapje of een bezoek aan de familie.
3 Waar zit de mismatch? SCHOOL & KLAS KANSARM KIND
4 Pijnpunten Huiswerk maken Verjaardag vieren Materiaal meebrengen van thuis Uitstappen Afspraken Oudercontacten en rapporten Het allerergste is uitgesloten worden
5 Observatie F (5 j) F lijkt zich meestal een buitenstaander in de klas te voelen, al wil hij bijzonder graag bij de groep horen. De kinderen reageren echter nogal vaak geïrriteerd op hem: Je mag niet met ons spelen, ga weg! Soms merk ik dat F iets doet (babbelen, knuffelen, grapjes maken) om een vriendelijke reactie bij de andere kleuters uit te lokken, maar meestal blijft die uit. Zijn hoopvolle blik verandert in een teleurstelling en na vele afwijzingen stelt hij zich afzijdig op, met een wazige blik. Enkel negatief gedrag (iets afpakken, iemand duwen) kan de aandacht van de anderen vangen.
6 Ik merk bij de juf dat ze F op twee uur tijd minstens vijf keer een negatieve opmerking geeft: hij moet zwijgen, even wachten, stilzitten, zijn klasgenootjes met rust laten, beter meewerken Het valt op dat andere kleuters soms precies hetzelfde doen als F en op een compleet andere manier door de juf worden benaderd. Zij krijgen regelmatig een complimentje, maar bij F komt dat er niet van.
7 F s moeder zit op precies dezelfde lijn als de juf: ze hebben het heel goed met hem voor, maar zien zijn negatieve gedrag als onwil en onkunde. F luistert niet, hij daagt uit, hij wíl gewoon niet stilzitten, hij kán zich niet concentreren, hij is stout. Ze vragen zich af of F wel rijp is om naar het eerste leerjaar te gaan
8 KIND OMGEVING Met zijn - leerkracht - eigenheid - medeleerlingen - interesses - de klas de school - competenties - spel- en - thuissituatie ontspanningswereld - achtergronden WELBEVINDEN
9 Wat is welbevinden? Denk aan een moment, nog niet zo lang geleden, waar je zelf dingen bij deed waarbij je jezelf goed voelde (in de klas/school, in je team). Momenten of activiteiten waarvan je energie kreeg, die je graag deed die nog eens opnieuw wil beleven. Wissel even uit en bespreek: Wat sprak je zo hard aan? Wat gaat er in je om? Wat houd je bezig? Wat doe je? Hoe doe je de dingen? Wat wil je doen? Wat heeft er allemaal voor dat goede gevoel gezorgd?
10 WELBEVINDEN IS Een bijzondere toestand van gevoelsleven waarbij de persoon: Geniet Ontspannen is (innerlijke rust) Vitaliteit uitstraalt Open staat voor de omgeving Spontaan, zichzelf is omdat de situatie Tegemoetkomt aan de basisbehoeften Bijdraagt aan een positief zelfbeeld waardoor een gave emotionele ontwikkeling!
11 Welbevinden in relaties WELBEVINDEN THUIS- SITUATIE KLAS EN SCHOOL MEDE- LEERKRACHT LEERLINGEN SPEL EN ONTSPANNING
12 RELATIES Ongrijpbaar?? Toch veel over te zeggen: Wordt heel snel opgebouwd Onvermijdelijk: hoe men elkaar ziet Bepaalt interacties (zie pigmalioneffect) Doorheen interacties opgebouwd Kwaliteit : arm/verwrongen rijk/gezond de bedding voor elke (pedagogische) handeling
13 RELATIES TUSSEN DE KINDEREN Observatie-instrumenten Relatieroos (kleuters) Klasklimaatschaal (zie: Ervaringsgericht werken in de basisschool Bevragingsinstrumenten (lager onderwijs) Sociometrisch onderzoek Wat vind ik van mijn school? (meer info:
14 Wat vind ik van mijn school? - welbevinden
15 Een videovoorbeeld: Evelien De juf over Evelien: Ik krijg geen greep op het welbevinden van Evelien. Met de zorgcoördinator al vaak nagedacht over hoe kunnen we haar motiveren? Ze werkt ook zo traag. Het lijkt haar allemaal niet uit te maken. Ze zit er maar wat bij Ze komt ook niet spontaan iets vertellen. Ook op de speelplaats is ze vaak alleen. Ze kwam van een andere school
16 Een videovoorbeeld: Evelien De juf over Evelien Evelien tijdens een groepswerkje Evelien vertelt over groepswerk in de klas en over speeltijd
17 Sociale competentie Rolneming Emotionele (Wat voelt hij?) Cognitieve (Wat denkt hij?) Conatieve (Wat wil hij?) Verklaren van gedrag Voorspellen van gedrag Inspelen op de ander
18 Werken aan sociale competentie: Centrale plaats van gevoelens
19 Werken aan sociale competentie Centrale plaats van gevoelens Bedoeling: handvaten geven voor geslaagde interacties : Gevoelens herkennen naam geven (symbool - taal) Erkennen: kunnen/durven aanvaarden Uitdrukken/ expressie
20 SYMBOOL Onuitgedrukt Uitgedrukt to express is to impress"
21
22
23 Werken aan sociale competentie Centrale plaats van gevoelens Handvaten geven voor geslaagde interacties : Gevoelens herkennen (lichamelijk ) naam geven (symbool - taal) Erkennen: kunnen/durven aanvaarden Uitdrukken/Expressie Communicatie & Interactie Feedback (echtheid ik-boodschappen) Is kinderen krachtiger maken = ALGEMENE PREVENTIE
24 Bespreken van conflicten REMEDIËREN Bijv.: het incidentgesprek: Ik vind Ik voel Ik wil Aangepord door rollenspelen en andere opwarmers, leren kinderen zelf aangeven dat ze het conflict beëindigd willen zien. Zo gauw het conflict (op eigen verzoek of door derden) is stil gelegd, krijgt elk van de betrokkenen (slachtoffer/dader) de kans om klaarheid te scheppen. Om beurt vult elk van beide de volgende startzinnetjes aan: Ik vind (Hoe kijk ik aan tegen wat er nu gebeurt?), Ik voel. (Wat maakt dit incident in mij los aan gevoelens?), Ik wil (Wat zou ik willen dat er verandert? Wat zou ik willen dat jij anders zou doen? Wat wil ik zelf anders doen?) Deze drie handgrepen oefenen kinderen bijvoorbeeld in tijdens rollenspellen die voortbouwen op concrete incidentjes uit de afgelopen schoolweek.
25 Breed insteken op socio-emotionele ontw.: VIER ACTIE -NIVEAUS Niv. 4 Niv. 3 Niv. 2 Remediëren Doelgericht anticiperen (risico s inperken) Ondersteunen en versterken Niv. 1 Positief klas- en schoolklimaat
26 Niet zomaar een activiteit
27 Niet zomaar een activiteit Activiteiten rond sociale vaardigheden blijven louter lesjes als die niet gedragen worden door een andere manier van kijken naar kinderen bijv. de mening van kinderen wordt belangrijk geacht
28 BELANG VAN NIVEAU 4: LEEFKLIMAAT De groep als hulpmiddel Erbij horen is heel cruciaal en bepalend Groepscultuur: iedereen telt mee Belang van goede kringgesprekken Werken rond gevoelens attent zijn voor elkaar Positieve groepsdynamiek werkt! Verbondenheid
29 Schema: de preventiepiramide (Johan Deklerck) Niveau 4: Probleemaanpak Niveau 3: Specifieke preventie Probleem- gerichte aanpak ak Niveau 2: Algemene preventie Niveau 1: Leefklimaatbevordering Niet - probleem- gerichte aanpak Niveau 0: Brede, maatschappelijke context (politiek, sociaal, cultureel, ecologisch) ATTITUDEVORMING STRUCTURELE AANPAK
30 WOS-project: Breng in kaart wat je al doet rond welbevinden en sociale competentie Waar plaats je deze initiatieven in de preventiepiramide? Hoe fundamenteel gaan deze initiatieven? Welke mogelijkheden zie je om dit verder door te trekken naar andere niveaus? Welke uitdaging liggen er in jouw school/team?
31 DE MEEST KWETSBARE LEERLING? De rol van de leerkracht De relatie leerkracht-kind
32
33 Wat als de leerkracht (ook) een negatieve relatie heeft met een kind? Wat als het niet klikt tussen de leerkracht en het kind? Wat als de leerkracht het kind negatief bejegent?
34 Waar loopt het mis? Wat maakt dat de relatie verzuurt? Hoe kijk je naar de kinderen? Hoe interpreteer je hun gedrag? Eigen gevoeligheden Eigen referentiekader Eigen normen en waarden, aandacht, humor, (on-)bekendheid
35 Horrorfilm
36
37 Boodschap voor de leerkracht: Ik heb graag een goed rapport! Ongepast om dan alleen maar te reageren met: Het is slordig Je hebt veel spellingsfouten gemaakt
38 Hoe kijk je naar kinderen? 1. Etiketterende observaties: Eigen interpretaties aangegeven als feit Vooral: niet aan verwachtingen voldoen
39 Betekenis voor de leerkracht Gesprek met leerkracht B (5 de lj) over zijn klas: De leerkracht is een waterval van emoties en vertelt vrij duidelijk en onomwonden waarop het staat. Hij geeft me vooral het gevoel volledig vast te zitten en het niet meer te weten. Hij heeft al vanalles geprobeerd Hij komt verzuurd en verbitterd over en is zeer hard in z'n oordeel over de leerlingen. Hij geeft hierbij zelf aan dat 'hij normaal niet zo is, maar dat de klas hem zover heeft gebracht'. Hij zegt dat hij niet van plan is 'eraan ten onder te gaan'. Daarom, zegt hij, laat hij veel de boel zoals het is, en probeert hij zich zo weinig mogelijk aan de klas te ergeren.
40 Gesprek met leerkracht B (vervolg): Al verschillende pogingen tot groepswerk zijn mislukt en een toneelstuk in elkaar steken, ziet hij dan al helemaal niet meer zitten. Hij wil wel niet alle leerlingen over dezelfde kam scheren: "er zitten ook schatjes in mijn klas", maar doordat andere leerlingen hem zoveel energie kosten, geraakt hij er niet aan toe de anderen te waarderen. Er is één leerlinge, A., die de leerkracht 'een constante irritatie' in de klas noemt. Hij heeft het hier moeilijk mee, omdat hij vindt dat hij hierin te kort schiet als leerkracht.
41 Signalen van mismatch Verzuring van de relatie leerkracht-kind Effecten: Het welbevinden van de leerkracht daalt mee Het systeem van grenzen stellen en belonen is uit balans
42 Signalen van mismatch Als remediëren (vooral) straffen wordt Positief leefklimaat
43 Gedragskaarten en beloningssystemen Mogelijke voordelen: Kort op de bal spelen Rust en duidelijkheid brengen Terug kansen scheppen tot positieve interactie, positieve relatie Maar soms is verbetering slechts tijdelijk Betekenis voor de leerkracht? Betekenis voor het kind?
44 PROBLEEM OPLOSSING?
45 Hoe kijk je naar kinderen? 1. Etiketterende observaties: Eigen interpretaties aangegeven als feit Vooral: niet aan verwachtingen voldoen 2. Zakelijke observaties Nauwkeurig en gedetailleerd Geen interpretaties = Ook geen betekenis? 3. Inlevende observaties
46 Kenmerken van inlevende observaties Nauwkeurig wat hij doet, maar ook hoe Beschrijving omstandigheden en het effect van het gedrag op omgeving Mogelijke betekenissen als hypotheses Vertrekt vanuit kind: Wat wil voelt denkt het kind? Als fout gedrag: welke boodschap geeft het kind mee?
47 (gewoon) je proberen in te leven in de ander
48 IJsbergmetafoor Zichtbaar gedrag Belevingskernen Basisbehoeften
49 EEN ILLUSTRATIE Wat zie/hoor ik? Wat denk/voel ik? Opdracht 2: Lees het verhaal op volgende slides en bespreek: Welke etiketterende interpretaties zijn er ook mogelijk in deze situatie? Wat is de meerwaarde van de positieve reflecties van deze leerkracht? Hoe kan dit verder lopen? Welke ondersteuning is er nodig?
50 Rekenles zelfstandig werk / ik verbeter werkjes Wat zie ik? Hoor ik? - Wat denk ik? Voel ik? Niels zegt hardop: Joren zijne papa gaat ook doorgaan! Ik schrik, het is rekenles Ik verwacht echt niet zo een uitspraak. Ik denk direct aan het huwelijk van Niels ouders dat onlangs op de klippen liep en aan Niels die het daar heel moeilijk mee heeft. Mijn hart gaat uit naar hem omdat hij zo overduidelijk iemand zoekt dit het ook moeilijk heeft met hetzelfde probleem. Dit flitst in een fractie van een seconde door mijn hoofd.
51 Joren kijkt op, grote ogen, slikt. Hij zegt: nee! Ik merk dat Joren erg geschrokken is, ik zie angst in zijn gezichtsuitdrukking. Dit lijkt mij iets dat hij verdomd graag verborgen had gehouden en nu toch uitkomt. Het is de eerste keer dat ik hoor van eventuele problemen thuis bij Joren, maar plots begrijp ik waarom hij zoveel meer aandacht dan anders vroeg de laatste tijd. Ik zie in Jens ogen dat Niels gelijk heeft. Ik voel bijna de angst om het geheim, dat hij geheim had willen laten en het feit dat zijn papa misschien echt weggaat.
52 Niels knikt hevig: jawel Leerkracht reageert kort en streng: Niels, ik wil dat uit jouw mond niet meer horen. Niet hier, niet op de speelplaats, nergens. Als Joren dat wil vertellen, doet hij dat zelf wel! Het is voor mij een intens moment omdat ik het gevoel heb beide jongens te begrijpen en mij in beider situatie kan inleven. Ik denk, ja dat is weer typisch Niels. Hij heeft geen tact en merkt niet dat hij anderen kwetst. Ik moet ingrijpen. Ik weet nu dat Niels geslepen genoeg is om zijn mond nu te houden, maar wanneer ik het niet meer kan horen, Joren er nogmaals mee te confronteren en dan niet meer zo zachtzinnig als daarnet.
53 Niels kijkt uitdrukkingsloos. Joren s lip trilt en hij zegt (meer tegen Niels dan tegen de leerkracht): Nee, niet waar. Want ik heb hem iets beloofd en heb de koffers terug uitgepakt. Ik twijfel alweer even aan mezelf. Had ik niet zo streng moeten reageren? Had ik meer begrip moeten tonen voor zijn thuissituatie? Voelt hij zich nu tekortgedaan door mij? Ik voel een steek van medelijden voor Joren en zie in een flits een hysterische Joren die zijn papa smeekt en de koffer terug de trap opsleept. Ik weet niet goed hoe ik moet reageren, dus ik zwijg maar. Ik knipoog eens naar Joren.
54 Etiketterend Inlevend MOEILIJK of HET MOEILIJK ZIJN HEBBEN Eigen standpunt BUITENKANT Etiket, negatief OPPERVLAKKIG Oordelen KANSEN ONTNEMEN Inlevend BINNENKANT Context, betekenissen DIEPGAAND Mogelijkheden?? KANSEN GEVEN
55 Het blijft moeilijk het raakt je vel! Achteraf voel ik me heel onzeker over dit incident. Het heeft me sterk aangegrepen omdat de gevoelens van de jongens zo sterk waren. Omdat ik besef dat je als leerkracht elke keer weer (1001 keer per dag) de juiste beslissing moet nemen in de manier waarop je reageert. Ben ik goed bezig? Had ik anders moeten reageren? Enige tijd later hoor ik van de moeder van Jens dat er inderdaad problemen zijn thuis en dat dit al jaren aan de gang is. Ik merk uit haar beschrijving dat ik er niet naast zat, wat een hysterische Jens betreft en de manier waarop hij de koffers uitpakte. Ik hoor ook dat Nando het nog moeilijker heeft met zichzelf dan ik dacht. Hij heeft op de speelplaats zelfs gezegd: ik zal er wel voor zorgen dat uwe papa ook weggaat!
56 Een Ervaringsgerichte Strategie: hoe verder? PROBLEEM OVERZICHT UITZICHT INZICHT
57 GEDRAG BELEVING WERKPUNT Ik wil ervoor zorgen dat Niels verbale agressie Ik heb het er moeilijk mee en wil dat kwijt Ik voel me alleen dat hij zoiets niet meer zegt dat hij kansen krijgt om zijn frustraties (beter) te tonen dat hij zijn gevoelens kan delen, zich herkennen in bijv. verhalen.
58 EFFECT OP HET KIND Positief zelfbeeld Het zelfbeeld groeit uit wisselwerking tussen: wat je bij jezelf ervaart (in contact met je gevoelens ) de reacties en commentaren van buitenaf: feedback, spiegelingen, informatie over het beeld dat anderen van je hebben wat je leert over hoe je hoort te zijn: normen, regels, gedragsvoorschriften, rolverwachtingen... je eigen voorstellen over hoe je zou willen zijn: n.a.v. voorbeelden, identificatiefiguren, je ideaalbeeld
59 EFFECT OP HET KIND Positief zelfbeeld Positief zelfwaardegevoel: aanvaarden hoe men werkelijk is, mèt tekortkomingen basis voor zelfvertrouwen, durf en openheid. een stimulans tot positief gedrag... positieve reacties Negatief zelfwaardegevoel: zelftwijfel, vrees, onzekerheid... irrationele gedachten ondergraaft geloof in eigen kunnen, remt constructief of leidt tot destructief gedrag... negatieve reacties
60 SAMENVATTING EN CONCLUSIES IFV HET GOKPLAN Welke maatregelen kiezen? Welke accenten leggen? Hoe gericht werken aan de implementatie en incorporatie door de klasleerkracht?
61 de de kwetsbare leerling
62 Doelen op leerlingniveau Het aantal leerlingen met een positief zelfbeeld en sociale competentie verhogen
63 Doelen op leerkrachtniveau Gericht werken aan de socio-emotionele competentie van de leerlingen via aangepaste inhouden, materialen en activiteiten Het welbevinden en de sociale competentie van de leerlingen opvolgen Een klasklimaat creëren waarin open communicatie en expressie bevorderd worden Een omgangsstijl ontwikkelen die getuigt van sensitiviteit en inlevingsvermogen Op een planmatige wijze hulp bieden bij problemen op sociaal-emotioneel gebied (diagnose en interventie), indien nodig in samenwerking met collega s of externen (CLB ) Ouders actief betrekken bij de probleemanalyse en de ondersteuning van de leerling
64 Doelen op schoolniveau Betrekken van het hele schoolteam bij de permanente cyclus van doelbepaling, planning en bijsturing op basis van evaluatiegegevens Actief ondersteunen door schoolleiding Systematisch en regelmatig gebruik maken van interne communicatiekanalen en overlegstructuren Samenwerken met externen, inclusief ouders Voeren van een professionaliseringsbeleid
65 Oog voor welbevinden en betrokkenheid van leerkrachten BEÏNVLOEDENDE VARIABELEN PROCES VARIABELEN EFFECTEN AANPAK WELBEVINDEN & BETROKKENHEID van kinderen tijdens het lesgebeuren ONTWIKKELING van kinderen WERKPLAATS- CONDITIES WELBEVINDEN & BETROKKENHEID van teamleden PROFESSIONELE ONTWIKKELING van teamleden
66 Teambegeleiding: dubbele thematiek 1. Hoe genereer ik energie bij mezelf, in het team en in de school? stroom 2. Hoe systematisch en gericht werk maken van kwaliteitsvol beleid? bedding (bege)leidingsparadox: met ziel én zakelijkheid
67 Teambegeleiding: 2 kernvragen 1. Hoe het BEWUSTZIJN van teamleden (individueel en collectief) vergroten (leerkansen centraal) 2. Hoe de VERANTWOORDELIJKHEID van teamleden (individueel en collectief) aanspreken en vergroten (en mensen in beweging brengen houden)
68 Komen tot schooleigen invulling Bijv. met behulp van: Schema: de preventiepiramide (Johan Deklerck) Niveau 4: Probleemaanpak Niveau 3: Specifieke preventie Probleem- gerichte aanpak ak Niveau 2: Algemene preventie Niveau 1: Leefklimaatbevordering Niet - probleem- gerichte aanpak Niveau 0: Brede, maatschappelijke context (politiek, sociaal, cultureel, ecologisch) ATTITUDEVORMING STRUCTURELE AANPAK
69 Enkele voorbeelden uit WOS-project Eigenlijk zijn we tot nu toe bijna alleen met het cognitieve, het presteren van de leerlingen bezig geweest. We worden ons er echter stilaan van bewust dat het welbevinden van de kinderen minstens even belangrijk is. Nu moeten we nog proberen om alle collega s op de kar zien te krijgen! Maar dat zal nog heel wat overleg en op hetzelfde spoor komen vergen!
70 Enkele voorbeelden uit WOS-project Wij willen op de eerste plaats werk maken van het ontwikkelen van de sociale competenties bij de kinderen. Toetssteen daarbij zal zijn of de kinderen conflicten op een constructieve manier kunnen aanpakken.
71 Enkele voorbeelden uit WOS-project Wij moeten duidelijk werk maken van het gericht hanteren van een strategie rond kinderen met problemen. We moeten daarbij dezelfde taal leren gebruiken en op onze kindbesprekingen meer oog hebben voor de beleving van alle betrokkenen.
72 Enkele voorbeelden uit WOS-project Ook welbevinden op teamniveau! Op het einde van volgend schooljaar willen we de overlegcultuur zó uitgebouwd hebben dat collega s elkaar op een veilige manier over hun aanpak kunnen bevragen.
73 ACCENTEN BIJ SEO HOE? 1. Sensibilisering en responsabilisering: Gelijkgerichte visie over gok (en zorg) Beginsituatie-analyse Themaspecifiek Screeningsinstrument Socio-emotionele ontwikkeling GOK-beleid in de steigers: methodieken, materialen en instrumenten WOS-map ( welbevinden op school )
74 ACCENTEN BIJ SEO HOE? 1. Sensibilisering en responsabilisering: Gelijkgerichte visie over gok (en zorg) 2. Het welbevinden van kinderen opvolgen! Klasscreening welbevinden en betrokkenheid Observatie- of bevragingsinstrumenten Losse inlevende observaties
75 ACCENTEN BIJ SEO HOE? 1. Visie 2. Volgsysteem 3. Professionalisering ivm omgaan met sociale vaardigheden (gebruik van didactische materialen, coöperatieve werkvormen, kringgesprekken en open communicatie, participatieve klaswerking ) Doorstromen tot alle niveaus van de piramide Zorgen voor een andere kijk naar kinderen, naar ontwikkeling van kinderen leren inlevend observeren
76 ACCENTEN BIJ SEO HOE? 1. Visie 2. Volgsysteem 3. Professionalisering ivm omgaan met sociale vaardigheden (didactische materialen ) 4. Uitbouwen van een zorgstructuur op schoolniveau: de leerkracht kan het niet alleen! Centrale rol van de klasleerkracht Duidelijke taakverdeling in vertrouwen gericht op dieper kijken en werkpunten zoeken Samenwerking met ouders gedurende het hele proces Samenwerking met externen
77 ACCENTEN BIJ SEO HOE? 5. Ondersteuning/coaching van leerkrachten!!! Interpretatie van gedrag van kinderen Ontwikkelen van positieve en realistische beeldvorming over (zorgen-)kinderen Niet bedreigend stilstaan bij eigen beleving en referentiekader Implementatie van (nieuwe) didactische materialen, coöperatieve werkvormen Optimale vertaling van werkpunten in concrete acties, miv opvolging Stimuleren van een positieve leerkrachtstijl en voortdurende afstemming op de leerling(en)
78 Kansen geven Leerkrachten die verwachten dat kinderen niet afwijken van voorgeschreven werkwijzen, die alleen een resultaat kunnen appreciëren dat aan het model beantwoordt, die oplossingen voor conflicten van bovenaf opleggen en die bij het maken en handhaven van afspraken er niet aan denken overleg te plegen, ontnemen kinderen heel wat kansen. (Laevers, 2006)
79 Veel GOK-succes!
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van Gelijke Onderwijskansen Diversiteit P-KVS Soepele klas Een krachtige
Nadere informatieDe lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van Gelijke Onderwijskansen Diversiteit P-KVS Werkvormen Een krachtige
Nadere informatieSocio-emotionele ontwikkeling
Bronnenkaart 4 Socio-emotionele ontwikkeling Steunpunt GOK 1 Visie en doelstellingen Visie op socio-emotionele ontwikkeling De visie op het thema socio-emotionele ontwikkeling laat zich kernachtig als
Nadere informatieTHEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN *
THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * 1. De motivatie voor ontwikkeling en leren bij de leerlingen verhogen. 2. De ontwikkeling en /of leerwinst bij elke leerling verhogen.
Nadere informatieTAALVAARDIGHEID TAALBELEID
TAALVAARDIGHEID TAALBELEID Teaser Ik heb ooit in mijn hoofd en in mijn hart een fundamentele keuze moeten maken: voor het Nederlands. Het was dat of aan de kant worden gezet voor het leven. Op die kennis
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieDO'S EN DON'TS VOOR OUDERS
WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieKijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders.
Inleiding 7 Steeds vaker komen we op school leerlingen tegen van wie de ouders gescheiden zijn. Eén op de drie huwelijken wordt ontbonden en veelal zijn daarbij kinderen betrokken. Uit onderzoek blijkt
Nadere informatieRONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS
CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieTaalbeleidsplan Geel kleuter en lager onderwijs. Deel 1
Taalbeleidsplan Geel kleuter en lager onderwijs. Deel 1 Doel 1: Het aantal kinderen met een voldoende taalvaardigheid (luisteren, spreken, schrijven en begrijpend lezen in functionele contexten) vermeerderen.
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieInstrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus
Vraag: Hoe goed doe ik het in mijn les? op het vlak van: Instrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus 2008-2011 1 Preventie en remediëring van
Nadere informatiecommunicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren, besef het! (er is geen nooduitgang)
Workshop Taal, veel meer dan praten. Koolhof Coaching en Training Over de complexiteit van communicatie Onderwerp: Uitgangspunt: communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren,
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieFeedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk
2 12 Feedback geven Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van een ander. Feedback is onmisbaar als je met anderen samenwerkt. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen dat het werk van de
Nadere informatieCOMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP
COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP Dit competentieprofiel is een (zelf)reflectiedocument betreffende het functioneren van de BIO op een bepaald moment. Het wordt ingevuld: 1) door de begeleider zelf tijdens
Nadere informatieModule 1 GOK 1 GOK. Visietekst geïntegreerd ondersteuningsaanbod GOK.
Module 1 GOK 1 GOK Visietekst geïntegreerd ondersteuningsaanbod GOK. Hoe wij op onze school willen werken aan gelijke kansen voor elk kind vinden we terug in ons schooleigen christelijk opvoedingsproject.
Nadere informatieGelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie
Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Studiedagen GOK derde cyclus oktober/november 2008 1. Leerlingen- en ouderparticipatie is 2. Waarom? 3. Hoe? 4. Instrument voor analyse beginsituatie
Nadere informatie2 Training of therapie/hulpverlening?
Bewustwording wordt de sleutel voor veranderen Peter is een zeer opvallende leerling die voortdurend conflicten heeft met medeleerlingen en de schoolleiding. Bij een leerlingbespreking wordt opgemerkt
Nadere informatieSOCIO-EMOTIONELE ONTWIKKELING INSTRUMENT VOOR EEN ANALYSE VAN DE BEGINSITUATIE
SOCIO-EMOTIONELE ONTWIKKELING INSTRUMENT VOOR EEN ANALYSE VAN DE BEGINSITUATIE Secundair Onderwijs ( ste graad) Inhoudsopgave Aanwijzingen voor de gebruiker... Waar staan we en waar willen we naartoe i.v.m.
Nadere informatie- Babbel - spel Dit is een spel die leerlingen op een speelse manier laat oefenen in sociale vaardigheden.
Overzicht anti-pestactieplan Gaspard de Colignyschool- School met de Bijbel Preventief Schoolniveau - Babbel - spel Dit is een spel die leerlingen op een speelse manier laat oefenen in sociale vaardigheden.
Nadere informatieDe VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)
De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieCompetenties De Fontein
Competenties De Fontein We werken met de volgende 4 competenties: 1. Verantwoordelijkheid 2. Samenwerken 3. Organisatie en planning, zelfstandigheid 4. Motivatie - In klas 1 wordt gewerkt aan de volgende
Nadere informatie4 soorten relaties Is er een vraag om hulp?
4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? Nee vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Cliënten die kiezen voor een vrijblijvende relatie = een bezoekerstypische relatie Bezoeker
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieBetrokkenheid. Competentie. De behoefte aan competentie wordt vervuld.
Betrokkenheid Autonomie Competentie Relatie leerkracht Relatie leerlingen De behoefte aan autonomie De behoefte aan competentie De behoefte aan een goede relatie met de leerkracht De behoefte aan goede
Nadere informatieRonde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit
Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieIk heb een ziekte, maar ik ben die ziekte niet!
Ik heb een ziekte, maar ik ben die ziekte niet! Langdurig Zieke Leerlingen in reguliere onderwijs Hélène Sieljes ambulant begeleider Partner Passend Onderwijs Tarweweg 3 6534 AM Nijmegen tel. 024-3602873
Nadere informatieEindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011
Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie
Nadere informatie<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan.
Compaen pakt aan. Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? 19 maart 2014 Jelte van der Kooi trainer/ adviseur schoolbegeleider
Nadere informatieDe lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het lager onderwijs Diversiteit KVS
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieWerkblad Gecommitteerde actie
Werkblad Gecommitteerde actie 1 Een onderdeel van mijn leven dat ik waardeer is Mijn intentie voor dit onderdeel is De gecommitteerde acties die ik wil ondernemen zijn de volgende (zorg ervoor dat je noteert
Nadere informatieIn de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen
14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie
Nadere informatieOmgaan met gedrag op Basisschool De Bareel
1. Uitgangspunten gedrag Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel Schooljaar 2013 Inhoud 2. Preventief handelen om te komen tot gewenst gedrag 3. Interventies om te komen tot gewenst gedrag 4. Stappenplan
Nadere informatieHoe wij werken aan welbevinden EN aan de preventie van probleemgedrag.
Hoe wij werken aan welbevinden EN aan de preventie van probleemgedrag. Sint-Michiel van 2,5 tot 18 jaar Kleuterschool Lagere school Middenschool Secundaire school Artist Trading Cards Campus 7-9-13 Campus
Nadere informatieKwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan
Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit
Nadere informatieEmoties, wat is het signaal?
Emoties, wat is het signaal? Over interpretatie en actieplan dr Frits Winter Functie van Emoties Katalysator, motor achter gedrag Geen emoties, geen betrokkenheid, geen relaties Te veel emoties, te veel
Nadere informatieVoorwoord. Deel A Een chaotische klas 1 Pedagogische interventies bij het bemoedigen van een groep 5 in de basisschool
Inhoud Voorwoord XI Deel A Een chaotische klas 1 Pedagogische interventies bij het bemoedigen van een groep 5 in de basisschool 1. Inleiding 3 2. "Ik ben de schrik van de school!" 9 De eerste ontmoeting
Nadere informatieGelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie
Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Studiedagen GOK derde cyclus oktober/november 2008, secundair onderwijs 1. Theoretische kader: Wat? Waarom? Hoe? 2. Instrument voor analyse van
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieSTUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND
STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND VANDAAG: WAAR VOEDEN WE VOOR OP? PREVENTIE ONTWIKKELING VAN HET BREIN SOCIAAL EMOTIONEEL LEREN METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ESSENTIE VAN OVERDRACHT PROBLEEM
Nadere informatieTHEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare
Nadere informatieVISIETEKST. Pesten op school
Wat wil je worden? vroeg de juf t was in de derde klas Ik keek haar aan en wist het niet Ik dacht dat ik al iets was. Toon Hermans VISIETEKST Pesten op school Pesten komt helaas op iedere school voor.
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieattitudes zelfstandig leren kennis vaardigheden
zelfstandig leren Leren leren is veel meer dan leren studeren, veel meer dan sneller lijstjes blokken of betere schema s maken. Zelfstandig leren houdt in: informatie kunnen verwerven, verwerken en toepassen
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieToelichting zeven dimensies
Toelichting zeven dimensies Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs December 2009 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys Inhoudsopgave Zeven dimensies 3 1. De kwaliteitsdimensies
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatieModule TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen.
Module TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen. In de TA wordt gesproken over het begrip strook. Een strook is een eenheid van erkenning. Mensen hebben een sterke
Nadere informatieBegrijpen van gedrag. Aleid H.M. Beets Kessens Fontys OSO HJK 4 november 2014
Begrijpen van gedrag Aleid H.M. Beets Kessens Fontys OSO HJK 4 november 2014 a.beets@fontys.nl Activiteitenoverzicht Mijn bedoeling Inleiding Je eigen casus! Relatie SEO en gedrag Begrijpen van gedrag:
Nadere informatieVaktherapie en groepstrainingen bij De Hoenderloo Groep
Vaktherapie en groepstrainingen bij De Hoenderloo Groep Therapie en training, iets voor jou? Als je bij De Hoenderloo Groep komt wonen, heb je vaak al veel meegemaakt in je leven. Het valt niet altijd
Nadere informatieVerbindingsactietraining
Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieVanjezelfhouden.nl 1
1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag
Nadere informatieOpleiders in de school: Els Hagebeuk elshagebeuk@de-gouw.nl Sjef Langedijk sjeflangedijk@de-gouw.nl. Begeleiden van pabostudenten
Opleiders in de school: Els Hagebeuk elshagebeuk@de-gouw.nl Sjef Langedijk sjeflangedijk@de-gouw.nl Begeleiden van pabostudenten Dit stuk geeft je handvatten bij de begeleiding van een pabostudent. Als
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieGelijke onderwijskansen voor elk kind : onze school maakt er werk van
Gelijke onderwijskansen voor elk kind : onze school maakt er werk van Het geluk van de kinderen is onze voornaamste zorg. Wij wensen ze vanuit hun eigen mogelijkheden en als totale persoon op te tillen
Nadere informatieTimemanagement? Manage jezelf!
Timemanagement? Manage jezelf! Trefwoorden Citeren timemanagement, zelfmanagement, stress, overtuigingen, logische niveaus van Bateson, RET, succes citeren vanuit dit artikel mag o.v.v. bron: www.sustrainability.nl
Nadere informatieHet spel der democratische opvoeding Wat vooraf ging: Aan de hand van de 4 pijlers deden de ambassadeurs van Triodus samen goed voor later en de werkgroep wat iedere kindwijzerorganisatie deed, inventariseren!
Nadere informatieFAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training
Nadere informatieGELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN
WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieTERUGKOPPELING TEVREDENHEIDSENQUÊTE NOVEMBER 2014
TERUGKOPPELING TEVREDENHEIDSENQUÊTE NOVEMBER 2014 Beste ouders, Om te beginnen willen we alle 94 ouders die hebben bijgedragen aan het resultaat van deze tevredenheidspeiling hartelijk bedanken. U heeft
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieVoel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008
Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieStap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?
Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan
Nadere informatieFeedback is een mededeling aan iemand die hem informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren.
FEEDBACK WAT IS FEEDBACK EIGENLIJK? Feedback is een mededeling aan iemand die hem informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Hiermee is feedback een belangrijk middel
Nadere informatieFEED BACK COMMENTAAR GEVEN EN ONTVANGEN MARIETA KOOPMANS
FEED BACK COMMENTAAR GEVEN EN ONTVANGEN MARIETA KOOPMANS INHOUD Inleiding 7 1 Zelfonderzoek feedback geven en ontvangen 9 Checklist feedback geven en ontvangen 11 2 Communicatie en feedback 15 Waarnemen,
Nadere informatieEN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES.
3 1 2 EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. Realistisch kijken naar wat kinderen wel en niet kunnen. WAT KAN JE KIND (AL)? Natuurlijk verwacht je veel van je kind. Dat het snel nieuwe dingen
Nadere informatieDoel van deze presentatie is
Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatieCompetenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject
Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,
Nadere informatieWij werken aan Allemaal Maatjes!
Wij werken aan Allemaal Maatjes! Op school werken wij elke maand aan een ander puntje om Allemaal maatjes te zijn! Zo proberen wij het pesten op onze school te voorkomen. Om het puntje van de maand duidelijk
Nadere informatieFamilie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.
Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm
Nadere informatieTot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten
Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting
Nadere informatieModule 2. Afleren. Tekstboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar.
Module 2. Afleren. Dag 11. Het immuunsysteem van je geest. Vandaag leer je hoe je beperkende overtuigingen uit je systeem kunt opruimen door een lang vergeten vriend weer op te zoeken en te omarmen. Deze
Nadere informatieDoelstellingen van PAD
Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen
Nadere informatieWORKSHOP LOOQIN PO. Kennismaking met een procesgericht kindvolgsysteem voor het primair onderwijs. Barbara van der Linden (Onderwijs maak Je Samen)
WORKSHOP LOOQIN PO Kennismaking met een procesgericht kindvolgsysteem voor het primair onderwijs Barbara van der Linden (Onderwijs maak Je Samen) PROCESGERICHT WERKEN DOELEN VAN DE WORKSHOP - Aanleiding
Nadere informatieInteressen: Wat vind ik leuk?
Interessen: Wat vind ik leuk? Opdracht 1: Zet een kruisje bij de punten die je leuk vindt om te doen. Omcirkel vervolgens drie punten die je het allerleukst vindt om te doen. Ik vind het leuk om iets van
Nadere informatie27/01/2016. Identiteit en radicaliteit en de opdracht van de school. Het verhaal van Walid. Sint-Niklaas 27 januari 2016
Identiteit en radicaliteit en de opdracht van de school Sint-Niklaas 27 januari 2016 Een verhaal van kaders in een perspectief van verbondenheid. 2 Het verhaal van Walid Walidpubert. Heeft het financieel
Nadere informatieWat willen we bereiken? (= doelen)
Wat willen we bereiken? (= doelen) Uitgangspunt: - het schoolwerkplan van 2014. Optimaliseren van wat daar al instaat. - BSA (= enquêtes schoolteam en ouders): waar is er nood aan? - actieplannen GOK-cyclus
Nadere informatieHANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013
Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale
Nadere informatieCursusgids 2016 Den Helder & Schagen
MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieWORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur
WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er
Nadere informatieInhoud Inleiding Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding Een nieuwe start bouwt voort op het voorgaande Relaties aangaan Omgaan met gevoelens
Inhoud Inleiding 9 1 Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding 11 1.1 Het beroep Social Work 11 1.2 Beelden over leren mentale modellen 15 1.3 Competentiegericht leren 16 1.4 Een open leerhouding 17 1.5 Leren
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieTijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling
8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen
Nadere informatieVerslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.
Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien
Nadere informatieLight up your fire voordat burnout toeslaat. Muriël Van Langenhove Psycholoog Coach Dienst Welzijn Personeel UZ Gent
Light up your fire voordat burnout toeslaat Muriël Van Langenhove Psycholoog Coach Dienst Welzijn Personeel UZ Gent Wat is jouw droom? Vuur - energie Waarden, zaken die voor jou belangrijk zijn in je leven
Nadere informatieSociale vaardigheden: Partners in het leerproces
Sociale vaardigheden: Partners in het leerproces OMGAAN MET DE ZORGVRAGER 1 Attitudes 12 1.1 Attitude 13 1.2 De specifieke beroepsattitudes van de verzorgende 14 1.2.1 De specifieke beroepsattitudes van
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieogen en oren open! Luister je wel?
ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak
Nadere informatie