Cass. 5 januari 2006, Arr.Cass. 2006, 46, Pas. 2006, 49, RABG 2006, 1405, TBH 2007, 773, noot C. VAN SCHOUBROECK, T.Verz.

Transcriptie

1 96 DEEL 3 DE OPZEGGING IN HET RAAM VAN BEPAALDE HANDELSCONTRACTEN voer, met uitzondering van de bagage- en verhuisverzekeringen wordent geweerd uit het toepassingsgebied van de Wet Landverzekeringsovereenkomst. Aangezien de bespreking van alle bijzondere verzekeringen ons te ver zou leiden, zal in deze verhandeling dan ook voornamelijk rekening worden gehouden met de opzegregeling zoals opgenomen in de Wet Landverzekeringsovereenkomst. De opzegging van een verzekeringsovereenkomst is op zich reeds een uitgebreide materie. Een verzekeringsovereenkomst kan immers eenvoudig worden opgezegd door een van de contracterende partijen maar daarnaast kunnen zich ook bijzondere omstandigheden voordoen die aanleiding geven tot opzegging. Zo heeft een opzegging ten gevolge van een schadegeval reeds aanleiding gegeven tot extra wetgevende initiatieven. Of nog, opzegging wegens wanbetaling, bij gebreke van overeenkomst bij een wijziging van het verzekerde risico, naar aanleiding van tariefwijzigingen, of wanneer het risico eenvoudigweg niet langer bestaat Regeling opzegging in de Wet Landverzekeringsovereenkomst De duur en de opzegging van de landverzekeringsovereenkomsten worden uitdrukkelijk geregeld in de artikelen 29 e.v. WLVO. Overeenkomstig artikel 3 WLVO zijn de bepalingen van deze wet van dwingend recht, tenzij uit de bewoordingen zelf blijkt dat de mogelijkheid wordt gelaten om er van af te wijken door bijzondere bedingen. Dit betekent dan ook dat de opzegregeling eveneens van dwingend recht is 470. Bijgevolg mag dit opzegrecht contractueel niet beperkt worden. Dit heeft onder meer tot gevolg dat deze regeling verhindert dat partijen een kortere opzegtermijn zouden bedingen. Dit betekent echter niet dat partijen, nadat de opzeg is gegeven, geen kortere opzegtermijn zouden kunnen aanvaarden en op dat ogenblik afstand doen van de bij de wet geboden bescherming 471. Zo zal ook een beding dat voorziet in het verlies van toegekende ristorno s wanneer de verzekering wordt opgezegd om deze reden nietig zijn, daar dit de jaarlijkse opzegbaarheid van de verzekeringsovereenkomsten in het gedrang brengt 472. Alleszins moet wel opgemerkt worden dat de dwingende wettelijke bepalingen met betrekking tot de opzegging van de landverzekeringsovereenkomst zowel de verzekeraar als de verzekeringnemer op gelijke wijze beschermen en verbinden, zonder wie ook van die partijen toe te staan door haar eigen beëindiging de andere partij het voordeel ervan te doen verliezen P. COLLE, Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten, Antwerpen, Intersentia, 2005, 71, nr Cass. 5 januari 2006, Arr.Cass. 2006, 46, Pas. 2006, 49, RABG 2006, 1405, TBH 2007, 773, noot C. VAN SCHOUBROECK, T.Verz. 2007, Voorz. Kh. Brussel 27 maart 1998, TBBR 2001, 221, noot F. VAN DER HERTEN. 473 Cass. 17 januari 2001, Arr.Cass. 2001, 96, Pas. 2001, I, 99, AJT , 645, JLMB 2001, 1115, RHA 2001, 101.

2 HOOFDSTUK II DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE BENOEMDE OVEREENKOMSTEN Duur van de landverzekeringsovereenkomst Essentieel binnen de opzegregeling van de landverzekeringsovereenkomsten is de duur van deze overeenkomsten. Artikel 30 WLVO schrijft voor dat met uitzondering van de ziekte- en levensverzekeringsovereenkomsten, de duur van de verzekeringsovereenkomst niet langer dan één jaar mag zijn. Deze overeenkomsten worden stilzwijgend verlengd indien er geen tijdige opzegging van deze overeenkomst gebeurt 474. Indien de overeenkomst verlengd wordt, ontstaat er echter geen nieuwe overeenkomst, maar loopt de reeds bestaande overeenkomst gewoon verder 475. In wezen moet de verzekeringsovereenkomst dan ook meer als een overeenkomst van onbepaalde duur worden beschouwd dan als een overeenkomst van bepaalde duur Opzegging van de landverzekeringsovereenkomst Vooreerst komt hier de gewone opzegging aan bod die beschouwd wordt als de door een van de contractpartijen uitgedrukte wil om tegen de premievervaldag de verzekeringsovereenkomst te beëindigen. Allereerst zoals hierboven reeds werd gesteld, wordt de landverzekeringsovereenkomst aangegaan voor maximaal één jaar en wordt deze steeds stilzwijgend verlengd, behalve wanneer één van de partijen zich daartegen tijdig verzet. Wanneer men een verzekeringsovereenkomst wenst te beëindigen dan dient de opzeggende partij de formaliteiten van artikelen 29 en 30, 1 WLVO na te leven. Bij een ter post aangetekende brief, bij deurwaardersexploot of door afgifte van een opzegbrief tegen ontvangstbewijs én ten minste drie maanden vóór de vervaldag van de overeenkomst dient de opzegging te worden betekend 476. Hieruit moet duidelijk blijken dat de wetgever zich verzet tegen de stilzwijgende verlenging. 474 P. COLLE, Algemene beginselen van het Belgisch Verzekeringsrecht, p. 70, nr. 114; H. COUSY, Dispositions communes: modification du risque, durée et fin du contrat, prescription. Coassurance, arbitrage in M. FON- TAINE en J.M. BINON (ed.), La loi du 25 juin 1992 sur le contrat d assurance terrestre, Brussel, Academia Bruylant, 1993, p , nr. 7-11; L. SCHUERMANS, Grondslagen van het Belgisch Verzekeringsrecht, p. 490, nr. 766; H. VANPARYS, Artikel 30 Wet Landverzekeringsovereenkomst in H. COUSY, L. SCHUER- MANS, K. BERNAUW en C. VAN SCHOUBROECK (eds.), Verzekeringen, Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl. 475 P. COLLE, Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten, Antwerpen, Intersentia, 2005,70, nr. 114; M. FONTAINE, Verzekeringsrecht, Brussel, Larcier, 1999, nr H. COUSY, Dispositions communes: modification du risque, durée et fin du contrat, prescription. Coassurance, arbitrage in M. FONTAINE en J.M. BINON (eds.), La loi du 25 juin 1992 sur le contrat d assurance terrestre, Louvain-la-Neuve, Academia, 1993, ; H. COUSY en G. SCHOORENS, Parlementaire voorbereiding, ; B. DUBUISSON, La norme impérative dans le droit du contrat d assurance in Liber Amicorum Hubert Claassens. Verzekering: theorie en praktijk, reeks CRIS 12, Antwerpen, Maklu, 1998, ; J.L. FAGNART, Droit privé des assurance terrestres, p. 111, nr. 173; F. PONET, P. RUBENS en W. VERHEES, De landverzekeringsovereenkomst, p , nrs en nrs ; L. SCHUERMANS, Grondslagen van het Belgisch Verzekeringsrecht, p. 505, nr. 805; H. VANPARYS, Commentaar bij art. 29 Wet Landverzekeringsovereenkomst in H. COUSY, L. SCHUERMANS, K. BERNAUW en C. VAN SCHOUBROECK (eds.), Verzekeringen. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl.; M. HOUBEN, La vie du contrat d assurance in B. DUBUISSON en P. JADOUL (eds.), La loi du 25 juin 1992 sur le contrat d assurance terrestre. Dix années d application, Brussel, Academia-Bruylant, 2003,

3 98 DEEL 3 DE OPZEGGING IN HET RAAM VAN BEPAALDE HANDELSCONTRACTEN De eenzijdige opzegging kan geen uitwerking hebben wanneer zij niet is betekend volgens de bij wet op beperkende wijze voorgeschreven wijzen. De wet bepaalt niet dat die beëindiging slechts geldig is als de geadresseerde van de akte ze aanvaard heeft, maar eist wel dat hij in staat is gesteld om ervan kennis te nemen volgens de opgelegde modaliteiten, in weerwil van elk andersluidend beding 477. Een aangetekend schrijven dient echter niet langer in papieren versie te worden betekend. De elektronische aangetekende brief wordt immers geacht dezelfde waarde te hebben Gevolgen van de opzegging Door de opzegging zal de overeenkomst beëindigd worden op het einde van de vervaldag van de overeenkomst. De verzekeraar dient echter desalniettemin dekking te verschaffen voor schadegevallen die zich zouden kunnen voordoen tijdens de periode tussen verzending, afgifte of betekening van de opzegging en de vervaldag van de overeenkomst. Tenzij anders werd overeengekomen, heeft de opzegging van één dekking, wanneer de verzekeraar binnen eenzelfde overeenkomst zich zou verbinden tot verschillende dekkingen, niet de opzegging van andere dekkingen tot gevolg Opzegging na het schadegeval De opzegging van de landverzekeringsovereenkomst na een schadegeval wordt specifiek geregeld in artikel 31 WLVO. Deze opzegging dient ten laatste te gebeuren een maand na de uitbetaling of weigering tot uitbetaling van de vergoeding. De opzegging wordt ten vroegste drie maanden na de dag van de betekening van kracht teneinde de verzekeringnemer in de mogelijkheid te stellen een nieuwe verzekeraar te vinden. Indien de verzekeringnemer, de verzekerde of de begunstigde verzuimt om één van de verplichtingen na te komen die voortvloeien uit de verzekeringsovereenkomst naar aanleiding van het schadegeval, met als opzet de verzekeraar te misleiden, én op voorwaarde dat de verzekeraar bij de onderzoeksrechter een klacht met burgerlijkepartijstelling heeft ingediend tegen één van deze personen of hem voor een rechtscollege heeft gedagvaard op basis van valsheid in geschrifte, oplichting, bedrog, brandstichting of vernieling, dan kan de opzegging al een maand na de datum van betekening van kracht zijn. De verzekeraar dient echter de schade voortkomend uit deze opzegging te vergoeden indien hij zou afzien van zijn vordering of indien de strafvordering op een buitenvervolgingstelling of een vrijspraak zou uitmonden. Bijzonder is ook dat een verzekeraar overeenkomstig artikel 31 WLVO niet het recht heeft een 477 Cass. 17 januari 2001, Arr.Cass. 2001, 96, Pas. 2001, I, 99, AJT , 645, JLMB 2001, 1115, RHA 2001, 101.

4 HOOFDSTUK II DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE BENOEMDE OVEREENKOMSTEN 99 verzekeringsovereenkomst op te zeggen ten gevolge van een schadegeval bij een levens- of ziekteverzekering. Bij een schadeloosstelling in het raam van de verplichte burgerrechtelijke aansprakelijkheid heeft de verzekeraar echter de mogelijkheid zichzelf het recht voor te behouden de verzekeringsovereenkomst op te zeggen met uitzondering van betalingen die zouden zijn geschied in het raam van de vergoeding overeenkomstig artikel 29bis Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen (WAM), i.e. vergoedingen aan zwakke weggebruikers Opzegging ingevolge een overlijden Wanneer de verzekerde zaak of het verzekerde risico overgaat naar een andere partij wegens het overlijden van de verzekeringnemer, dan gaan overeenkomstig artikel 46, lid 1 WLVO ook de rechten en verplichtingen die uit de verzekeringsovereenkomst volgen over op de nieuwe houder van de verzekerde zaak of risico. Deze nieuwe houder kan echter, rekening houdend met artikel 795 BW, overgaan tot beëindiging van de verzekeringsovereenkomst bij een ter post aangetekende brief binnen een termijn van drie maanden en veertig dagen vanaf het overlijden. De verzekeraar heeft eveneens overeenkomstig artikel 46, lid 2 WLVO het recht om over te gaan tot beëindiging van de overeenkomst per aangetekende brief, gerechtsdeurwaardersexploot of bij afgifte van een opzegbrief tegen ontvangstbewijs wanneer dit geschiedt binnen drie maanden vanaf de kennisname van het overlijden. In beide gevallen heeft de opzegging effectief uitwerking na één maand te rekenen vanaf de dag na de betekening van de opzegging (art. 29, 2 WLVO). Daarnaast is het zo dat overeenkomstig artikel 47 WLVO voor wat verzekeringsovereenkomsten met een intuitu personae-karakter aangaande de verzekerde betreft, deze van rechtswege een einde nemen ten gevolge van het overlijden van deze verzekerde. Deze regelgeving brengt a contrario mee dat het intuitu personae-karakter niet in de persoon van de verzekeringnemer, noch in de persoon van de begunstigde mag worden beschouwd Opzegging ingevolge onopzettelijke onjuiste opgave van het risico Indien een verzekeraar een onjuiste opgave van het risico vaststelt voordat er een schadegeval plaatsvindt, dient hij overeenkomstig artikel 7, 1, lid 4 WLVO binnen een termijn van één maand de verzekeringnemer over de mogelijke herziening van de overeenkomst te informeren. De verzekeringnemer dient de voorgestelde aanpassingen eveneens overeenkomstig artikel 7, 1, lid 4 WLVO binnen een maand te aanvaarden. Aanvaardt de verzekeringnemer niet tijdig, dan heeft de verzekeraar het recht om de overeenkomst op te zeggen binnen vijftien dagen.

5 100 DEEL 3 DE OPZEGGING IN HET RAAM VAN BEPAALDE HANDELSCONTRACTEN Indien de verzekeraar bovengenoemde onjuiste informatie slechts vaststelt nadat een schadegeval zich heeft voorgedaan, dient hij het bewijs van deze onjuiste informatie te leveren alsook het gegeven dat hij het betreffende risico in voorkomend geval niet zou hebben verzekerd. In dat geval is de verzekeraar niet gehouden tot prestatie maar dient hij wel de betaalde premies terug te betalen (art. 7, 3, lid 2 WLVO). In geval van opzettelijke onjuiste mededeling van informatie of verzwijging over een te verzekeren risico, die tot gevolg heeft dat de verzekeraar werd misleid bij de beoordeling ervan, is de verzekeringsovereenkomst nietig aangaande het betreffende risico (art. 6, lid 1 Verz.W.). Indien binnen deze overeenkomst eveneens de dekking van andere risico s werd opgenomen, blijft deze dekking geldig in zoverre deze niet op dezelfde foutieve informatie is gestoeld Opzegging in geval van risicoverzwaring Conform artikel 26, 1, lid 1 WLVO heeft de verzekeringnemer de verplichting een significante en aanhoudende risicoverzwaring te melden aan de verzekeraar. Ook hier dient de verzekeraar binnen een termijn van één maand vanaf de kennisname mogelijke aanpassingen aan de overeenkomst voor te stellen indien deze, rekening houdend met deze bijkomende informatie, van toepassing zouden zijn. De verzekeringnemer heeft vervolgens vanaf het moment van ontvangst van de nieuwe voorwaarden overeenkomstig artikel 26, 1, lid 2 WLVO één maand de tijd om de nieuwe voorwaarden te aanvaarden. Indien de aanpassingen niet binnen deze termijn werden aanvaard, heeft de verzekeraar het recht om de overeenkomst op te zeggen binnen een termijn van vijftien dagen (art. 26, 1, lid 4 WLVO). Mocht de verzekeraar kunnen aantonen dat deze rekening houdend met de risicoverzwaring helemaal niet tot een verzekeringsovereenkomst zou hebben besloten, dan kan deze de overeenkomst opzeggen binnen de maand volgend op de kennisname van het risicoverzwarende element (art. 26, 1, lid 4 WLVO). De verzekeraar blijft echter gehouden tot de oorspronkelijk overeengekomen dekking indien het schadegeval zich zou hebben voorgedaan voordat de opzegging van kracht is geworden (art. 26, 2 WLVO) Opzegging bij niet-betaling Overeenkomstig artikel 14, lid 1 WLVO kan de niet-betaling van de premie op vervaldag tot de schorsing van de dekking of de opzegging van de verzekeringsovereenkomst leiden. Artikel 3 WLVO stelt echter het vereiste van een voorafgaande ingebrekestelling. Wegens het dwingende karakter van dit vereiste is een uitdrukkelijk ontbindend beding in geval van niet-betaling nietig. Overeenkomstig artikel 29, 1, lid 2 WLVO kan de voorafgaande ingebrekestelling echter wel reeds de opzegging van de overeenkomst in zich houden. Artikel 16, lid 1 WLVO stelt wel een

6 HOOFDSTUK II DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE BENOEMDE OVEREENKOMSTEN 101 minimumtermijn in van vijftien dagen vanaf de betekening of de verzending van een aangetekende brief. Belangrijk in dit verband te vermelden zijn de rechten van de hypothecaire en bevoorrechte schuldeisers. Wanneer de opzegging van een verzekeringsovereenkomst het gevolg is van een niet-betaling van de premie door de verzekeringnemer, dan geldt er een specifieke regeling. Allereerst dient de hypothecaire of bevoorrechte schuldeiser aan de verzekeraar te hebben gemeld dat deze over dergelijke rechten beschikt. In dit geval zal overeenkomstig artikel 66, 2, lid 2 WLVO de opzegging (of in voorkomend geval de schorsing of vermindering) aan deze slechts tegenwerpelijk zijn na één maand te rekenen vanaf de kennisgeving per aangetekende brief aan deze schuldeisers. De hypothecaire of bevoorrechte schuldeisers zullen echter gehouden zijn binnen deze termijn van één maand de achterstallige premies te betalen, eventueel verhoogd met interesten en kosten van gerechtelijke invordering (art. 66, 2, lid 3 WLVO) Opzegging van de levensverzekering De levensverzekering is eveneens onderworpen aan de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst. Daarnaast is zij echter ook onderworpen aan het KB van 14 november 2003 betreffende de levensverzekering (hierna: KB Leven). Overeenkomstig artikel 9, 1 KB Leven heeft de verzekeringnemer het recht om de levensverzekeringsovereenkomst op te zeggen binnen dertig dagen na de inwerkingtreding ervan. Artikel 9, 2 KB Leven bevat dan weer een specifieke regeling indien het gaat om een schuldsaldoverzekering. In dat geval heeft de verzekeringnemer het recht de overeenkomst op te zeggen binnen dertig dagen na de weigering van het betreffende krediet. Ook hier dienen de modaliteiten zoals beschreven door artikel 29, 1, lid 1 WLVO te worden nageleefd. Overeenkomstig artikel 9, 1 KB Leven moet de verzekeraar vervolgens de betaalde premies terugstorten, daarvan afgetrokken de middelen die reeds werden aangewend om het risico te dekken alsook, overeenkomstig artikel 7 KB Leven, de kosten in het raam van een medisch onderzoek gemaakt, indien zodanig vermeld in het verzekeringsvoorstel. Belangrijk te vermelden is dat bij de levensverzekeringsovereenkomst, in afwijking van artikel 30, 1, lid 1 WLVO, de duurtijd vrij te bepalen is (art. 30, 1, lid 3 WLVO). De ratio legis ligt uiteraard in het feit dat het niet wenselijk zou zijn dat een verzekeraar elk jaar opnieuw het recht zou hebben de relevante risicofactoren opnieuw in overweging te nemen en de premie aldus aan te passen MvT, Parl.St. Kamer , nr. 1586/1, 32.

7 102 DEEL 3 DE OPZEGGING IN HET RAAM VAN BEPAALDE HANDELSCONTRACTEN De verzekeringnemer daarentegen behoudt het recht om de overeenkomst op te zeggen, overeenkomstig artikel 30, 1, lid 3 WLVO op de verjaardag van de inwerkingtreding of op de jaarlijkse vervaldag van de premie. De opzegging dient echter kennelijk niet uitdrukkelijk te gebeuren, aangezien krachtens artikel 11 KB Leven de betaling van een premie nooit verplicht is Opzegging van de groepsverzekering In geval van niet-betaling van de premies van een groepsverzekering zal overeenkomstig artikel 13, 2 KB Leven het groepsverzekeringscontract worden gereduceerd wanneer de theoretische afkoopwaarde positief is. Een groepsverzekering is immers vaker een combinatie van vermogensopbouw en risicodekking. De kostprijs van de risicodekking kan in specifieke gevallen de vermogensopbouw tot nul hebben herleid. De reductie heeft uitwerking ten vroegste dertig dagen nadat de verzekeraar de verzekeringnemer per aangetekend schrijven heeft gewezen op de niet-betaling van de premie. In de praktijk wordt dit gevolgd door een nieuw aangetekend schrijven dertig dagen later waarin gewezen wordt op de gevolgen van de nietbetaling. Artikel 45, 2, d KB Leven bepaalt voorts dat de begunstigde/verzekerd leven uiterlijk binnen drie maanden na de vervaldag van de premie geïnformeerd zou worden over de niet-betaling alsook over de opzegging van de groepsverzekering. De opgebouwde reserves zullen vervolgens verder oprenten tenzij de begunstigde andere intenties aan de verzekeraar zou duidelijk maken 479. De regeling zoals opgenomen in artikel 16 WLVO die een schorsing beschrijft van de dekking bij niet-betaling is niet van toepassing in het geval van persoonsverzekeringen met vrije stortingen (art. 16, lid 5 WLVO). Conform artikel 13, 2 KB Leven wordt een groepsverzekering (levensverzekering) gereduceerd indien de theoretische afkoopwaarde positief is. Artikel 13, 2, lid 2 KB Leven zegt dat de reductie (de vermindering van prestaties) ten vroegste uitwerking heeft dertig dagen nadat een aangetekend schrijven werd verzonden door de verzekeraar aan de verzekeringnemer waarin de gevolgen van de niet-betaling worden beschreven. Artikel 45, 2, d KB Leven bepaalt voorts dat in het reglement van de groepsverzekering een procedure moet worden opgenomen die bepaalt op welke wijze de werknemer ten laatste drie maanden na de vervaldag op de hoogte dient te worden gesteld van de niet-betaling van de premies en de opzegging van de groepsverzekering 480. Overeenkomstig artikel 54, 1 en 2 KB Leven komen de opgebouwde tegoeden en het daarop van toepassing zijnde recht van afkoop enkel de begun- 479 Ph. COLLE, Groepsverzekering: niet-betaling van de premie, beëindiging van de arbeidsovereenkomst en faillissement in Liber amicorum René Van Gompel, Diegem, Story-Scientia, 1998, Ph. COLLE, Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten, Antwerpen, Intersentia, 2010,

8 HOOFDSTUK II DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE BENOEMDE OVEREENKOMSTEN 103 stigde (verzekerd leven) toe. Zodoende is de werkgever-verzekeringnemer niet in staat het recht van afkoop uit te oefenen 481. AFDELING 6 Concessie van alleenverkoop Inleiding 185. Begrip en opzet Krachtens de concessieovereenkomst geeft een producent of importeur van producten (de concessiegever) aan één of meer concessiehouders het recht om in eigen naam en voor eigen rekening binnen een afgebakend gebied de producten te verkopen die hij zelf vervaardigt of verdeelt 483. In deze afdeling zal allereerst een kort overzicht worden gegeven van de wetgeving die in het raam van de opzegging van een concessieovereenkomst van toepassing kan zijn. Vervolgens zal de opzegging van concessieovereenkomsten die onder het toepassingsgebied vallen van de wet van 27 juli 1961 betreffende de eenzijdige beëindiging van de voor onbepaalde tijd verleende concessies van alleenverkoop 484 (hierna: Concessiewet ) worden besproken. Daarna komt de opzegging van overeenkomsten die niet onder de Concessiewet vallen aan bod. Telkens zal hierbij een onderscheid worden gemaakt tussen de overeenkomst van bepaalde en van onbepaalde duur Wettelijk raam Wanneer wordt gesproken over concessieovereenkomsten, komt meteen de Concessiewet voor het voetlicht. Grosso modo beoogt de Concessiewet de bescherming van de concessiehouder 485. Het dient echter te worden benadrukt dat de Concessiewet niet op alle concessieovereenkomsten van toepassing is. Zo is de Concessiewet in principe enkel van toepassing op concessieovereenkomsten die op duurzame wijze 486 aan de concessiehouder een exclusief of quasi-exclusief recht tot voortverkoop geven 487 of die belangrijke verplichtingen aan de concessiehouder opleggen Ibid. 482 Mr. Bart Heynickx, advocaat. 483 G.L. BALLON e.a., Inleiding tot het economisch recht, Mechelen, Kluwer, 2007, p. 319; voor een recente definitie Cass. 30 april 2010, TBH 2011/8, 800; T. VAN DE GEHUCHTE, Concessie in R. FELTKAMP en E. JANSSENS (eds.), Ondernemingscontracten stap voor stap, Gent, Larcier, 2013, 720, p BS 5 oktober Al dient dat heden te dage te worden genuanceerd, zie A. HANSEBOUT, Tandeloze Belgische concessiewet vraagt Europees initiatief, Juristenkrant 12 oktober 2011, p Brussel 23 mei 2011, TBH 2013/2, Zie o.a. als voorbeeld Brussel 20 oktober 2011, TBH 2013/2, 122; Brussel 30 januari 2004, TBH 2007/10, 965 omtrent een wijziging van de exclusiviteit die resulteert in een niet-toepasselijkheid van de Concessiewet. 488 P. KILESTE, P. HOLLANDER en C. STAUDT, La résiliation des concessions de vente, Anthemis, 2011, p. 39 e.v.