Commissie werkgelegenheid en sociale zaken

Transcriptie

1 EUROPEES PARLEMENT Commissie werkgelegenheid en sociale zaken /0371(COD) AMENDEMENTEN Ontwerpadvies Vilija Blinkevičiūtė (PE v01-00) Vaststelling van "ERASMUS VOOR IEDEREEN" - Het programma van de Unie voor onderwijs, beroepsopleiding, jeugd en sport (COM(2011)0788 C7-0436/ /0371(COD)) AM\ doc PE v02-00 In verscheidenheid verenigd

2 AM_Com_LegOpinion PE v /113 AM\ doc

3 86 Martin Kastler Titel Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot vaststelling van "ERASMUS VOOR IEDEREEN", het programma van de Unie voor onderwijs, beroepsopleiding, jeugd en sport Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot vaststelling van "GENERATIE EUROPA", het programma van de Unie voor onderwijs, beroepsopleiding, jeugd, ouderen en sport (Dit amendement is van toepassing op de gehele tekst. Bij aanvaarding zijn technische aanpassingen in de gehele tekst nodig) 87 Martin Kastler Overweging 1 (1) In haar mededeling van 29 juni 2011 getiteld "Een begroting voor Europa 2020" roept de Commissie op tot een geïntegreerd programma op het gebied van onderwijs, opleiding, jeugd en sport, inclusief de internationale aspecten van hoger onderwijs, waarin de volgende programma's worden verenigd: Een leven lang leren, ingevoerd bij Besluit nr. 1720/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006, Jeugd in actie, ingevoerd bij Besluit nr. 1719/2006/EC van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006, Erasmus Mundus, ingevoerd bij Besluit nr. 1298/2008/EG van het Europees (1) In haar mededeling van 29 juni 2011 getiteld "Een begroting voor Europa 2020" roept de Commissie op tot een geïntegreerd programma op het gebied van onderwijs, opleiding, jeugd, ouderen en sport, inclusief de internationale aspecten van hoger onderwijs, waarin de volgende programma's worden verenigd: Een leven lang leren, ingevoerd bij Besluit nr. 1720/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006, Jeugd in actie, ingevoerd bij Besluit nr. 1719/2006/EC van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006, Erasmus Mundus, ingevoerd bij Besluit nr. 1298/2008/EG van het Europees Parlement AM\ doc 3/113 PE v02-00

4 Parlement en de Raad van 16 december 2008, ALFA III, ingevoerd bij Verordening nr. 1905/2006/EG van 18 december 2006, TEMPUS en EDULINK. Dit moet leiden tot meer efficiency en een sterkere strategische focus en tot een beter gebruik van de synergie tussen de verschillende aspecten van het geïntegreerde programma. Ook sport wordt opgenomen in dit geïntegreerde programma. en de Raad van 16 december 2008, ALFA III, ingevoerd bij Verordening nr. 1905/2006/EG van 18 december 2006, TEMPUS en EDULINK. Dit moet leiden tot meer efficiency en een sterkere strategische focus en tot een beter gebruik van de synergie tussen de verschillende aspecten van het geïntegreerde programma. Ook sport wordt opgenomen in dit geïntegreerde programma. 88 Martin Kastler Overweging 1 bis (nieuw) (1 bis) De titel "GENERATIE EUROPA" berust op het verbindende element in alle huidige subprogramma's, die de Europese identiteit en het bewustzijn rond het eigen EU-burgerschap willen benadrukken door grensoverschrijdende maatregelen op gebied van beroeps- en algemeen onderwijs, jeugd, levenslang leren, op oudere en actieve leeftijd en sport te benadrukken en aldus de doelen van de Europa-2020-strategie dichter bij de burger te brengen door versterking van een alle leeftijdscategorieën omvattende "Generatie Europa" te ontwikkelen. 89 Martin Kastler Overweging 1 ter (nieuw) PE v /113 AM\ doc

5 (1 ter) Het programma moet via alle daarin begrepen onderwijssectoren bijdragen aan de bevordering van de Europese identiteit en de Europese waarden in de zin van artikel 2 VEU. 90 Martin Kastler Overweging 2 (2) Uit de tussentijdse evaluatieverslagen betreffende de lopende programma's Een leven lang leren, Jeugd in actie en Erasmus Mundus en de openbare raadpleging over de toekomst van de acties van de Unie op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en jeugd en in het hoger onderwijs is gebleken dat er op Europees niveau op deze terreinen een sterke en in sommige opzichten groeiende behoefte is aan verdere samenwerking en mobiliteit. Daarnaast werd het belang onderstreept van nauwere verbanden tussen de programma's van de Unie enerzijds en de beleidsontwikkeling op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en jeugd anderzijds, en voorts werd ervoor gepleit de activiteiten van de Unie een zodanige opzet te geven dat ze beter aansluiten op het paradigma van een leven lang leren en werd erop aangedrongen een eenvoudiger, gebruikersvriendelijker en flexibeler aanpak te ontwikkelen voor de uitvoering van dit soort activiteiten en een halt toe te roepen aan de versnippering van de samenwerkingsprogramma's voor het hoger onderwijs. (2) Uit de tussentijdse evaluatieverslagen betreffende de lopende programma's Een leven lang leren, Jeugd in actie en Erasmus Mundus en de openbare raadpleging over de toekomst van de acties van de Unie op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en jeugd en in het hoger onderwijs is gebleken dat er op Europees niveau op deze terreinen een sterke en in sommige opzichten groeiende behoefte is aan verdere samenwerking en mobiliteit. Daarnaast werd het belang onderstreept van nauwere verbanden tussen de programma's van de Unie enerzijds en de beleidsontwikkeling op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding, jongeren en ouderen, anderzijds, en voorts werd ervoor gepleit de activiteiten van de Unie een zodanige opzet te geven dat ze beter aansluiten op het paradigma van een leven lang leren en van de dialoog tussen de generaties, en werd erop aangedrongen een eenvoudiger, gebruikersvriendelijker en flexibeler aanpak te ontwikkelen voor de uitvoering van dit soort activiteiten en een halt toe te roepen aan de versnippering van de samenwerkingsprogramma's voor het AM\ doc 5/113 PE v02-00

6 hoger onderwijs. 91 Martin Kastler Overweging 3 (3) Het feit dat bij het algemene publiek in de lidstaten en in de deelnemende derde landen de merknaam "Erasmus" als synoniem voor Europese leermobiliteit geldt, pleit voor een intensiever gebruik van deze merknaam door de belangrijkste onderwijssectoren waarop het programma is gericht. (3) Het programma bundelt talrijke reeds bestaande afzonderlijke programma's samen, die een generatiesoverbruggend en grensoverschrijdend stelsel van levenslang leren nastreven - verbonden door de Europese meerwaarde van een sterker bewustzijn van Europees burgerschap en Europese identiteit. Ongeacht leeftijd en opleidingsniveau levert dat een generatie op die leert Europees te denken en te handelen. Dat pleit ervoor de onderwijssectoren waarop het programma is gericht samen te voegen onder de in alle officiële talen pakkende merknaam "GENERATIE EUROPA". 92 Martin Kastler Overweging 3 bis (nieuw) (3 bis) Er moet worden gewerkt aan de ontwikkeling van een programma "Ouderen in actie" ter ondersteuning van bestaande EU-programma's, partnerschappen en initiatieven op gebied van actief ouder worden werden, om de PE v /113 AM\ doc

7 doelgroep van ouderen in heel Europa te mobiliseren, het grote potentieel daarvan maatschappelijk beter te benutten, met de behoeften van deze groep rekening te houden, en voortgang te maken met de ontwikkeling van innovatieve oplossingen voor bevordering van een Europabrede cultuur voor actief ouderworden en de grensoverschrijdende solidariteit tussen de generaties. 93 Martin Kastler Overweging 4 bis (nieuw) (4 bis) De ervaringen van het Europees jaar voor actief ouderworden en de solidariteit tussen de generaties 2012, de demografische verslagen van de Commissie en het vrijwillige engagement van oudere burgerinnen en burgers laten de betekenis zien van levenslang leren, mobiliteit en deelname, ver voorbij de beëindiging van de beroepsleven. Oudere mensen zijn een dragende peiler voor vrijwilligerswerk en maatschappelijke vorming in Europa. Het programma moet daaraan beantwoorden met een dienovereenkomstige zwaartepuntbepaling op het gebeid van algemeen onderwijs en beroepsonderwijs. 94 AM\ doc 7/113 PE v02-00

8 Overweging 5 (5) In de Europese strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei (Europa 2020) is voor de komende tien jaar de strategie van de Unie voor de bevordering van slimme, duurzame en inclusieve groei uitgestippeld en zijn vijf ambitieuze doelstellingen vastgesteld die tegen 2020 moeten worden bereikt, waaronder, op het gebied van onderwijs, de doelstelling om het percentage voortijdige schoolverlaters terug te brengen tot onder de 10% en het percentage van de bevolking in de leeftijdsgroep van jaar met een hogeronderwijsdiploma te doen stijgen tot ten minste 40%. Dit omvat ook haar kerninitiatieven, en met name Jeugd in beweging en de Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen. (5) In de Europese strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei (Europa 2020) is voor de komende tien jaar de strategie van de Unie voor de bevordering van slimme, duurzame en inclusieve groei uitgestippeld en zijn vijf ambitieuze doelstellingen vastgesteld die tegen 2020 moeten worden bereikt. Drie daarvan worden direct of indirect ondersteund door het bij deze verordening ingevoerde programma. De betrokken maatregelen worden met name op het gebied van onderwijs getroffen: het percentage voortijdige schoolverlaters moet worden teruggebracht tot onder de 10% en het percentage van de bevolking in de leeftijdsgroep van jaar met een hogeronderwijsdiploma moet stijgen tot ten minste 40%., maar tevens zal er een bijdrage worden geleverd aan de doelstellingen inzake werkgelegenheid en armoedebestrijding. Dit omvat ook haar kerninitiatieven, en met name Jeugd in beweging, de Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen en de Innovatie- Unie. 95 Emer Costello Overweging 5 (5) In de Europese strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei (Europa 2020) is voor de komende tien jaar de strategie van de Unie voor de bevordering (5) In de Europese strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei (Europa 2020) is voor de komende tien jaar de strategie van de Unie voor de bevordering PE v /113 AM\ doc

9 van slimme, duurzame en inclusieve groei uitgestippeld en zijn vijf ambitieuze doelstellingen vastgesteld die tegen 2020 moeten worden bereikt, waaronder, op het gebied van onderwijs, de doelstelling om het percentage voortijdige schoolverlaters terug te brengen tot onder de 10% en het percentage van de bevolking in de leeftijdsgroep van jaar met een hogeronderwijsdiploma te doen stijgen tot ten minste 40%. Dit omvat ook haar kerninitiatieven, en met name Jeugd in beweging en de Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen. van slimme, duurzame en inclusieve groei uitgestippeld en zijn vijf ambitieuze doelstellingen vastgesteld die tegen 2020 moeten worden bereikt, waaronder, op het gebied van onderwijs, de doelstelling om het percentage voortijdige schoolverlaters terug te brengen tot onder de 10%, het percentage van de bevolking in de leeftijdsgroep van jaar met een hogeronderwijsdiploma te doen stijgen tot ten minste 40%, en om 75% van de leeftijdsgroep van jaar aan het werk te houden. Dit omvat ook haar kerninitiatieven, en met name Jeugd in beweging en de Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen. 96 Overweging 8 (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van hoger onderwijs, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese hoger onderwijs in het kader van de verwezenlijking van de ET 2020-doelstellingen en de aantrekkelijkheid van de Unie als studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van hoger onderwijs in derde landen. (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van beroepsonderwijs en -opleiding, hoger onderwijs en volwasseneneducatie, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese algemene en voortgezette onderwijs in het kader van de verwezenlijking van de ET 2020-doelstellingen en de aantrekkelijkheid van de Unie als studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en culturen en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van het algemene en voortgezette onderwijs in derde landen. AM\ doc 9/113 PE v02-00

10 97 Emer Costello, Vilija Blinkevičiūtė Overweging 8 (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van hoger onderwijs, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese hoger onderwijs in het kader van de verwezenlijking van de ET 2020-doelstellingen en de aantrekkelijkheid van de Unie als studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van hoger onderwijs in derde landen. (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van beroepsonderwijs en scholing, hoger onderwijs, volwasseneneducatie en niet-formeel leren in de jeugd en andere sectoren, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese onderwijs en scholing in het kader van de verwezenlijking van de ET doelstellingen en de aantrekkelijkheid van de Unie als studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en culturen, en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van onderwijs en scholing in derde landen. 98 Martin Kastler Overweging 8 (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van hoger onderwijs, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese hoger onderwijs in het kader van de verwezenlijking van de ET 2020-doelstellingen en de aantrekkelijkheid van de Unie als (8) Het programma omvat een sterke internationale dimensie, met name op het gebied van beroepsonderwijs en opleiding, niet alleen met het oog op de verhoging van de kwaliteit van het Europese onderwijs in het kader van de verwezenlijking van de ET doelstellingen en de aantrekkelijkheid van PE v /113 AM\ doc

11 studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van hoger onderwijs in derde landen. de Unie als studiebestemming, maar ook met het oog op de bevordering van wederzijds begrip tussen de burgers en om een bijdrage te leveren tot de duurzame ontwikkeling van onderwijs in derde landen. 99 Sampo Terho Overweging 10 (10) Om mobiliteit, rechtvaardigheid en excellentie in studie te bevorderen, moet de Unie een Europese garantiefaciliteit voor studentenleningen invoeren die studenten in staat stelt om, ongeacht hun sociale achtergrond, hun mastergraad te behalen in een ander deelnemend land. Deze faciliteit moet beschikbaar zijn voor financiële instellingen die bereid zijn om leningen aan te bieden voor masterstudies in andere deelnemende landen tegen gunstige voorwaarden voor de studenten. (10) Om mobiliteit, rechtvaardigheid en excellentie in studie te bevorderen, moet de Unie studenten aanmoedigen om, ongeacht hun sociale achtergrond, hun mastergraad te behalen in een ander deelnemend land. Deze faciliteit moet beschikbaar zijn voor financiële instellingen die bereid zijn om leningen aan te bieden voor masterstudies in andere deelnemende landen tegen gunstige voorwaarden voor de studenten. 100 Overweging 10 (10) Om mobiliteit, rechtvaardigheid en excellentie in studie te bevorderen, moet de Unie een Europese garantiefaciliteit voor studentenleningen invoeren die studenten (10) Om mobiliteit, rechtvaardigheid en excellentie in studie te bevorderen, moet de Unie een Europese garantiefaciliteit voor studentenleningen invoeren die studenten AM\ doc 11/113 PE v02-00

12 in staat stelt om, ongeacht hun sociale achtergrond, hun mastergraad te behalen in een ander deelnemend land. Deze faciliteit moet beschikbaar zijn voor financiële instellingen die bereid zijn om leningen aan te bieden voor masterstudies in andere deelnemende landen tegen gunstige voorwaarden voor de studenten. in staat stelt om, ongeacht hun sociale achtergrond, hun mastergraad te behalen in een ander deelnemend land. Deze faciliteit moet beschikbaar zijn via financiële instellingen die bereid zijn leningen aan te bieden voor masterstudies in andere deelnemende landen tegen gunstige voorwaarden voor de studenten. 101 Overweging 14 (14) In het kader van het proces van Kopenhagen ( ) werd een ambitieuze en omvattende visie ontwikkeld voor het beleid inzake beroepsonderwijs en -opleiding in Europa en werd verzocht om steun uit de onderwijsprogramma's van de Unie voor de overeengekomen prioriteiten, waaronder internationale mobiliteit en hervormingen door de lidstaten. (14) De belangrijke rol van beroepsonderwijs en -opleiding voor de realisering van een aantal doelstellingen van de Europa 2020-strategie, wordt algemeen erkend en in het proces van Kopenhagen ( ) omschreven. Belangrijk is met name het potentieel daarvan voor de aanpak van het hoge werkloosheidsniveau in Europa, vooral de jeugdwerkloosheid en langdurige werkloosheid, en de bevordering van een cultuur van levenslang leren, het tegengaan van sociale uitsluiting en het stimuleren van actief burgerschap. De transnationale mobiliteit van lerenden uit het beroepsonderwijs en de beroepsopleiding, alsook van stagiairs, leerkrachten en opleiders, moet dringend worden uitgebreid. Daarnaast moet samenwerking door middel van partnerschappen op alle niveaus tussen betrokken belanghebbenden worden bevorderd en moeten de lidstaten worden bijgestaan bij de modernisering van hun BOO-stelsels. PE v /113 AM\ doc

13 102 Emer Costello, Vilija Blinkevičiūtė Overweging 14 (14) In het kader van het proces van Kopenhagen ( ) werd een ambitieuze en omvattende visie ontwikkeld voor het beleid inzake beroepsonderwijs en -opleiding in Europa en werd verzocht om steun uit de onderwijsprogramma's van de Unie voor de overeengekomen prioriteiten, waaronder internationale mobiliteit en hervormingen door de lidstaten. (14) Welke cruciale rol toekomt aan beroepsonderwijs en -opleiding voor het realiseren van een aantal doelstellingen van de Europa 2020-strategie werd in het proces van Kopenhagen ( ) algemeen erkend en omschreven, met name gelet op het potentieel daarvan voor de aanpak van het hoge werkloosheidsniveau in Europa, vooral de jeugdwerkloosheid en langdurige werkloosheid, en de bevordering van een cultuur van levenslang leren, het tegengaan van sociale uitsluiting en het stimuleren van actief burgerschap. Het is dringend nodig dat de transnationale mobiliteit onder volgers van het beroepsonderwijs, waaronder leerlingen, leraren en instructeurs, wordt versterkt, de samenwerking via partnerschappen op alle niveaus tussen belanghebbenden wordt bevorderd en dat de lidstaten worden geholpen helpen bij de modernisering van hun stelsels van beroepsonderwijs. 103 Overweging 16 (16) De vernieuwde Europese agenda voor (16) De vernieuwde Europese agenda voor AM\ doc 13/113 PE v02-00

14 volwassenenonderwijs, die een onderdeel vormt van de resolutie van de Raad van [.], is erop gericht alle volwassenen de mogelijkheid te bieden gedurende hun hele leven vaardigheden en competenties te verwerven en te verbeteren, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de verbetering van de voorzieningen voor het grote aantal laagopgeleiden in Europa in het kader van de strategie Europa volwassenenonderwijs, die een onderdeel vormt van de resolutie van de Raad van 28 november 2011, benadrukt dat de deelname aan volwasseneneducatie moet worden opgedreven. Daarbij wordt rekening gehouden met de vergrijzing in Europa waardoor volwassenen onvermijdelijk hun persoonlijke en professionele vaardigheden en competenties zullen moeten aanvullen nadat zij hun initiële onderwijs en opleiding hebben voltooid, en wordt de rol erkend die volwasseneneducatie kan spelen bij de bevordering van actief burgerschap. De Europese Agenda voor volwassenenonderwijs houdt rekening met de in Europa 2020 uiteengezette doelstellingen in verband met werkgelegenheid en armoedebestrijding en besteedt bijzondere aandacht aan de behoefte om meer laagopgeleiden en laaggekwalificeerden in Europa aan volwasseneneducatie te laten deelnemen. 104 Martin Kastler Overweging 16 (16) De vernieuwde Europese agenda voor volwassenenonderwijs, die een onderdeel vormt van de resolutie van de Raad van [.], is erop gericht alle volwassenen de mogelijkheid te bieden gedurende hun hele leven vaardigheden en competenties te verwerven en te verbeteren, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de verbetering van de voorzieningen voor het grote aantal laagopgeleiden in Europa in het kader van de strategie Europa (16) De vernieuwde Europese agenda voor volwassenenonderwijs, die een onderdeel vormt van de resolutie van de Raad van [.], is erop gericht alle volwassenen de mogelijkheid te bieden gedurende hun hele leven vaardigheden en competenties te verwerven en te verbeteren, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de verbetering van de voorzieningen voor het grote aantal laagopgeleiden in Europa in het kader van de strategie Europa 2020, en PE v /113 AM\ doc

15 ook voor de oudere generatie. 105 Martin Kastler Overweging 16 bis (nieuw) (16 bis) Het programma richt zich met name ook op de in het Europees jaar voor actief ouderworden en de solidariteit tussen de generaties 2012 geformuleerde doel van een Europese cultuur van actief ouderworden, mobiliteit en maatschappelijke participatie van ouderen als multiplicatoren en actief deel van een daadwerkelijke "Generatie Europa". Daartoe brengt het programma voor het eerst nieuwe zichtbaarheid, door de integratie van een gericht programma op gebied van algemeen onderwijs en beroepsonderwijs. 106 Overweging 17 (17) De actie van het Europees Jeugdforum, de nationale informatiecentra voor academische erkenning (NARIC's), de netwerken Eurydice, Euroguidance en Eurodesk alsmede de nationale ondersteuningscentra voor de etwinningactie, de nationale Europass-centra en de (17) De actie van het Europees Jeugdforum, het Europees platform van maatschappelijke organisaties voor een leven lang leren, de nationale informatiecentra voor academische erkenning (NARIC's), de netwerken Eurydice, Euroguidance en Eurodesk AM\ doc 15/113 PE v02-00

16 nationale informatiekantoren in de nabuurschapslanden is van essentieel belang om de doelstellingen van het programma te verwezenlijken, met name door de Commissie te voorzien van regelmatige en bijgewerkte informatie over de verschillende gebieden van hun activiteit en door de verspreiding van de programmaresultaten in de Unie en in de deelnemende derde landen. alsmede de nationale ondersteuningscentra voor de etwinning-actie, de nationale Europass-centra en de nationale informatiekantoren in de nabuurschapslanden is van essentieel belang om de doelstellingen van het programma te verwezenlijken, met name door de Commissie te voorzien van regelmatige en bijgewerkte informatie over de verschillende gebieden van hun activiteit en door de verspreiding van de programmaresultaten in de Unie en in de deelnemende derde landen. 107 Overweging 18 (18) De samenwerking tussen het programma en internationale organisaties op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding, jeugd en sport, met name de Raad van Europa, moet worden versterkt. (18) De samenwerking tussen het programma en internationale organisaties op het gebied van onderwijs en beroepsopleiding, jeugd en sport, met name de Raad van Europa, de UNESCO en de OESO, moet worden versterkt. 108 Overweging 19 (19) Het programma moet een bijdrage leveren aan de wereldwijde ontwikkeling van excellentie op het gebied van Europese (19) Het programma moet een bijdrage leveren aan de wereldwijde ontwikkeling van excellentie op het gebied van Europese PE v /113 AM\ doc

17 integratiestudies en het moet met name instellingen ondersteunen die een Europese governancestructuur hebben, het hele spectrum van beleidsgebieden hebben die voor de Unie van belang zijn, organisaties zonder winstoogmerk zijn en erkende academische graden afgeven. integratiestudies en het moet met name instellingen ondersteunen die het hele spectrum van beleidsgebieden omvatten die voor de Unie van belang zijn, organisaties zonder winstoogmerk zijn en erkende academische graden afgeven 109 Ria Oomen-Ruijten Overweging 19 (19) Het programma moet een bijdrage leveren aan de wereldwijde ontwikkeling van excellentie op het gebied van Europese integratiestudies en het moet met name instellingen ondersteunen die een Europese governancestructuur hebben, het hele spectrum van beleidsgebieden hebben die voor de Unie van belang zijn, organisaties zonder winstoogmerk zijn en erkende academische graden afgeven. (19) Het programma moet een bijdrage leveren aan de wereldwijde ontwikkeling van excellentie op het gebied van Europese integratiestudies en opleidingen en het moet met name instellingen ondersteunen die een Europese governancestructuur hebben, het hele spectrum van beleidsgebieden hebben die voor de Unie van belang zijn, organisaties zonder winstoogmerk zijn en erkende academische graden afgeven. 110 Overweging 21 (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op AM\ doc 17/113 PE v02-00

18 permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Als jonge studenten (inclusief studenten van beroeps- en lerarenopleidingen) toegang krijgen tot methoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan dit ertoe bijdragen dat zij hun inzetbaarheid in een globale economie verbeteren; permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Als studenten (inclusief studenten van beroeps- en lerarenopleidingen) en lerende volwassenen toegang krijgen tot methoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan dit ertoe bijdragen dat zij hun inzetbaarheid in een globale economie verbeteren. In overeenstemming daarmee moeten de volgende instrumenten intensiever worden benut. 111 Sampo Terho Overweging 21 (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Als jonge studenten (inclusief studenten van beroeps- en lerarenopleidingen) toegang krijgen tot methoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan dit ertoe bijdragen dat zij hun inzetbaarheid in een globale economie verbeteren; het kan er ook toe bijdragen dat banen met een (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Toegang tot permanenteeducatiemethoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan de inzetbaarheid in een globale economie verbeteren; het kan er ook toe bijdragen dat banen met een internationaal profiel aantrekkelijker PE v /113 AM\ doc

19 internationaal profiel aantrekkelijker worden. worden. 112 Martin Kastler Overweging 21 (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Als jonge studenten (inclusief studenten van beroeps- en lerarenopleidingen) toegang krijgen tot methoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan dit ertoe bijdragen dat zij hun inzetbaarheid in een globale economie verbeteren; (21) Meer transparantie op het gebied van kwalificaties en competenties en een betere acceptatie van instrumenten van de Unie moet de mobiliteit met het oog op permanente educatie binnen Europa vergemakkelijken en aldus bijdragen tot de ontwikkeling van kwaliteitsonderwijs en - opleidingen; ook de mobiliteit voor beroepsdoeleinden, zowel tussen landen als tussen sectoren, zal daardoor worden vergemakkelijkt. Als jonge studenten (inclusief studenten van beroeps- en lerarenopleidingen) en lerende volwassenen van alle leeftijden toegang krijgen tot methoden, praktijken en technieken die in andere landen worden gebruikt, kan dit ertoe bijdragen dat zij hun inzetbaarheid in een globale economie verbeteren. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de dialoog en ervaringsuitwisseling tussen generaties. 113 Overweging 25 AM\ doc 19/113 PE v02-00

20 (25) Met het oog op een doeltreffend prestatiebeheer, dat onder meer evaluaties en controles omvat, moeten specifieke prestatie-indicatoren worden ontwikkeld die in de loop der tijd kunnen worden gemeten, die realistisch zijn en rekening houden met de specifieke opzet van de maatregel, en die relevant zijn om de juiste rangorde van doelstellingen en activiteiten te kunnen bepalen. (25) Met het oog op een doeltreffend prestatiebeheer, dat onder meer evaluaties en controles omvat, moeten meetbare en relevante prestatie-indicatoren worden ontwikkeld die verband houden met de specifieke doelstellingen en die in de loop der tijd kunnen worden gemeten, realistisch zijn en rekening houden met de specifieke opzet van de maatregel, en die relevant zijn om de juiste rangorde van doelstellingen en activiteiten te kunnen bepalen. 114 Martin Kastler Overweging 30 (30) De Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid hebben in hun gezamenlijke mededeling getiteld "Inspelen op de veranderingen in onze buurlanden" onder meer de doelstelling geformuleerd om de deelname van buurlanden aan acties van de Unie voor mobiliteit en capaciteitsopbouw op het gebied van hoger onderwijs te vergemakkelijken en het toekomstige onderwijsprogramma voor deze landen open te stellen. (30) De Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid hebben in hun gezamenlijke mededeling getiteld "Inspelen op de veranderingen in onze buurlanden" onder meer de doelstelling geformuleerd om de deelname van buurlanden aan acties van de Unie voor mobiliteit en capaciteitsopbouw op het gebied van schoolonderwijs en hoger onderwijs te vergemakkelijken en het toekomstige onderwijsprogramma voor deze landen open te stellen. PE v /113 AM\ doc

21 115 Martin Kastler Artikel 1 lid 1 1. Bij deze verordening wordt een programma vastgesteld voor actie van de Unie op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding, jeugd en sport, getiteld "Erasmus voor iedereen", hierna "het programma" genoemd. 1. Bij deze verordening wordt een programma vastgesteld voor actie van de Unie op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding, jeugd, ouderen en sport, getiteld "GENERATIE EUROPA", hierna "het programma" genoemd. 116 Malika Benarab-Attou Artikel 1 lid 3 3. Het programma bestrijkt, vanuit het oogpunt van een leven lang leren, onderwijsactiviteiten op alle niveaus, met name hoger onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleiding, volwasseneneducatie, schoolonderwijs en jeugdzaken. 3. Het programma bestrijkt de volgende gebieden: a) formele, informele en niet-formele opleiding en scholing vanuit het oogpunt van een leven lang leren op alle niveaus, vanaf de kinderleeftijd, b) jeugdzaken, met name niet-formeel en informeel leren en activiteiten gericht op een grotere participatie van jongeren in de maatschappij, c) sport, voornamelijk breedtesport. Al deze activiteiten moeten speciaal worden gericht op degenen die in het onderwijs en op de arbeidsmarkt en ook AM\ doc 21/113 PE v02-00

22 bij deze activiteiten ondervertegenwoordigd zijn. 117 Artikel 1 lid 3 3. Het programma bestrijkt, vanuit het oogpunt van een leven lang leren, onderwijsactiviteiten op alle niveaus, met name hoger onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleiding, volwasseneneducatie, schoolonderwijs en jeugdzaken. 3. Het programma bestrijkt onderstaande gebieden: a) formele, informele en niet-formele opleiding en scholing vanuit het oogpunt van een leven lang leren op alle niveaus, vanaf het schoolonderwijs tot beroepsonderwijs en beroepsopleiding, hoger onderwijs en volwasseneneducatie; b) jeugdzaken, met name niet-formeel en informeel leren; c) sport, met name breedtesport. 118 Martin Kastler Artikel 1 lid 3 3. Het programma bestrijkt, vanuit het oogpunt van een leven lang leren, onderwijsactiviteiten op alle niveaus, met 3. Het programma bestrijkt onderstaande gebieden: PE v /113 AM\ doc

23 name hoger onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleiding, volwasseneneducatie, schoolonderwijs en jeugdzaken. a) algemeen onderwijs en beroepsonderwijs vanuit het oogpunt van een leven lang leren, schoolonderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleiding, hoger onderwijs, volwasseneneducatie, alsmede leren en mobiliteit op leeftijd; b) jeugdzaken, met name niet-formeel en informeel leren; c) sport, met name breedtesport. 119 Artikel 1 lid 4 4. Het programma omvat ook een internationale dimensie overeenkomstig artikel 21 van het Verdrag van de Europese Unie en beoogt tevens de ondersteuning van activiteiten op het gebied van sport. 4. Het programma omvat ook een internationale dimensie overeenkomstig artikel 21 van het Verdrag van de Europese Unie die bedoeld is om de externe actie van de Unie, waaronder haar ontwikkelingsdoelstellingen, te ondersteunen door middel van samenwerking tussen de Unie en derde landen. 120 Martin Kastler Artikel 1 lid 4 AM\ doc 23/113 PE v02-00

24 4. Het programma omvat ook een internationale dimensie overeenkomstig artikel 21 van het Verdrag van de Europese Unie en beoogt tevens de ondersteuning van activiteiten op het gebied van sport. 4. Het programma omvat ook een internationale dimensie overeenkomstig artikel 21 van het Verdrag van de Europese Unie die bedoeld is om het externe optreden van de Unie, waaronder het wereldwijd uitdragen van Europese waarden en van de ontwikkelingsdoelstellingen, te ondersteunen door middel van samenwerking tussen de Unie en derde landen. 121 Malika Benarab-Attou Artikel 2 lid 1 punt 1 1. "een leven lang leren": alle vormen van algemeen vormend onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleidingen, niet-formeel onderwijs en informeel leren die gedurende het gehele leven plaatsvinden en die op persoonlijk vlak, voor het leven als burger, sociaal gezien of vanuit het oogpunt van de arbeidsmarkt tot meer kennis, vaardigheden en competenties leiden; 1. "een leven lang leren": alle vormen van algemeen vormend onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleidingen, niet-formeel onderwijs en informeel leren die gedurende het gehele leven plaatsvinden en die op persoonlijk vlak, voor het leven als burger, cultureel of sociaal gezien of vanuit het oogpunt van de arbeidsmarkt tot meer kennis, vaardigheden en competenties leiden of tot grotere participatie in de maatschappij; 122 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 1 PE v /113 AM\ doc

25 1. "een leven lang leren": alle vormen van algemeen vormend onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleidingen, niet-formeel onderwijs en informeel leren die gedurende het gehele leven plaatsvinden en die op persoonlijk vlak, voor het leven als burger, sociaal gezien of vanuit het oogpunt van de arbeidsmarkt tot meer kennis, vaardigheden en competenties leiden; 1. "een leven lang leren": alle vormen van algemeen vormend onderwijs, beroepsonderwijs en beroepsopleidingen, niet-formeel onderwijs en informeel leren die gedurende het gehele leven plaatsvinden en die op persoonlijk vlak, voor het leven als burger, sociaal gezien of vanuit het oogpunt van de arbeidsmarkt tot meer kennis, vaardigheden en competenties leiden en het Europees bewustzijn vergroten; 123 Artikel 2 lid 1 punt 2 2. "niet-formele context": een leeromgeving die in de regel weliswaar gepland en georganiseerd is, maar geen deel uitmaakt van het formele onderwijsen opleidingsstelsel; 2. "niet-formeel onderwijs": een georganiseerd proces waarin personen de kans krijgen om waarden, vaardigheden en competenties te ontwikkelen die niet in het formele onderwijs worden ontwikkeld. Die vaardigheden omvatten zeer uiteenlopende competenties zoals relationele en organisatorische vaardigheden, conflictbeheer, intercultureel bewustzijn, leiderschap, planning, coördinatie, het kunnen oplossen van praktische problemen, teamwork, zelfvertrouwen, discipline en verantwoordelijkheidszin. 124 Malika Benarab-Attou AM\ doc 25/113 PE v02-00

26 Artikel 2 lid 1 punt 2 2. "niet-formele context": een leeromgeving die in de regel weliswaar gepland en georganiseerd is, maar geen deel uitmaakt van het formele onderwijsen opleidingsstelsel; 2. "niet-formeel onderwijs": een proces dat mensen de mogelijkheid biedt hun waarden, vaardigheden en competenties te ontwikkelen buiten het kader van het formele onderwijs. 125 Emer Costello Artikel 2 lid 1 punt 2 2. "niet-formele context": een leeromgeving die in de regel weliswaar gepland en georganiseerd is, maar geen deel uitmaakt van het formele onderwijsen opleidingsstelsel; 2. "niet-formele context": een leeromgeving die in de regel weliswaar gepland en georganiseerd en ook onverplicht is, maar geen deel uitmaakt van het formele onderwijs- en opleidingsstelsel; 126 Malika Benarab-Attou Artikel 2 lid 1 punt 3 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere PE v /113 AM\ doc

27 leeractiviteit, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; leeractiviteit, waaronder een stage of vrijwilligerswerk, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijsof onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten, alsmede vervolgactiviteiten. Leermobiliteit omvat ook jongerenactiviteiten, vrijwilligerswerk, niet-formeel en informeel leren en activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 127 Artikel 2 lid 1 punt 3 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, waaronder het leerlingwezen of vrijwilligerswerk, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten, alsmede vervolgactiviteiten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen, vrijwilligerswerk, niet-formeel leren en informeel leren en activiteiten op het AM\ doc 27/113 PE v02-00

28 gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 128 Emer Costello Artikel 2 lid 1 punt 3 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen, vrijwilligerswerk, niet-formeel en informeel leren (inclusief volwasseneneducatie) en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers en jeugdbegeleiders; 129 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 3 PE v /113 AM\ doc

29 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 3. "leermobiliteit": het zich fysiek naar een ander land dan het land van verblijf begeven om er te studeren, werkervaring op te doen, onderzoek te doen, een opleiding te volgen, een andere leeractiviteit, zoals een stage, al dan niet in het kader van formeel onderwijs, of een onderwijs- of onderzoekservaring of daarmee verband houdende administratieve activiteit uit te oefenen, wat waar mogelijk wordt ondersteund door ter voorbereiding de taal van het gastland te leren; Dit kan het leren van de taal van het gastland ter voorbereiding omvatten. Leermobiliteit omvat ook jongerenuitwisselingen, vrijwilligerswerk, dialoog tussen de generaties en transnationale activiteiten op het gebied van beroepsontwikkeling voor jeugdwerkers; 130 Artikel 2 lid 1 punt 4 4. "samenwerking met het oog op innovatie en verspreiding van goede praktijken": transnationale samenwerkingsprojecten tussen organisaties die werkzaam zijn op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en/of jeugdzaken, waarbij ook andere organisaties betrokken kunnen zijn; 4. "samenwerking met het oog op innovatie en verspreiding van goede praktijken": transnationale samenwerkingsprojecten tussen instellingen, sociale partners, organisaties en ondernemingen die werkzaam zijn op het gebied van onderwijs en beroepsopleiding en/of jeugdzaken; AM\ doc 29/113 PE v02-00

30 131 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 4 4. "samenwerking met het oog op innovatie en verspreiding van goede praktijken": transnationale samenwerkingsprojecten tussen organisaties die werkzaam zijn op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en/of jeugdzaken, waarbij ook andere organisaties betrokken kunnen zijn; 4. "samenwerking met het oog op innovatie en verspreiding van goede praktijken": transnationale en internationale samenwerkingsprojecten tussen organisaties die werkzaam zijn op het gebied van onderwijs, beroepsopleiding en/of jeugdzaken, waarbij ook andere organisaties betrokken kunnen zijn; 132 Malika Benarab-Attou Artikel 2 lid 1 punt 5 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen via een proces van beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethoden; 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen via een proces van capaciteitsopbouw voor betrokken partijen alsook beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethoden; 133 PE v /113 AM\ doc

31 Artikel 2 lid 1 punt 5 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen via een proces van beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethoden; 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen, alsmede de ondersteuning van de ontwikkeling van het Europees jeugdbeleid, via een proces van beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethode; 134 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 5 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen via een proces van beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethoden; 5. "ondersteuning van beleidshervormingen": een activiteit die gericht is op de ondersteuning en bevordering van de modernisering van onderwijs- en opleidingssystemen, en die de verdere ontwikkeling van het Europese burgerschap stimuleert, via een proces van beleidssamenwerking tussen de lidstaten, met name via de open coördinatiemethode; 135 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 6 AM\ doc 31/113 PE v02-00

32 6. "virtuele mobiliteit": een reeks door informatie- en communicatietechnologie ondersteunde, op institutioneel niveau georganiseerde activiteiten die gericht zijn op het opdoen of vergemakkelijken van ervaringen met internationale samenwerking op het gebied van onderwijs en/of leren; 6. "virtuele mobiliteit": een reeks door informatie- en communicatietechnologie ondersteunde, op institutioneel niveau georganiseerde activiteiten die gericht zijn op het opdoen of vergemakkelijken van ervaringen met internationale samenwerking op het gebied van onderwijs en/of leren ongeacht de leeftijd; 136 Malika Benarab-Attou Artikel 2 lid 1 punt 7 7. "personeel": personen die beroepsmatig of op vrijwillige basis betrokken zijn bij onderwijs, beroepsopleiding of nietformeel leren voor jongeren. Hieronder zijn onder meer te verstaan leerkrachten, opleiders, schoolleiders, jongerenwerkers en niet-onderwijzend personeel; 7. "personeel": personen die betrokken zijn bij onderwijs, beroepsopleiding of formeel en niet-formeel leren voor jongeren. Hieronder zijn onder meer te verstaan leerkrachten, opleiders, begeleiders, vrijwilligers, schoolleiders, jongerenwerkers en niet-onderwijzend personeel; 137 Artikel 2 lid 1 punt 8 8. "jongerenwerker": een persoon die beroepsmatig of op vrijwillige basis betrokken is bij niet-formeel onderwijs; 8. "jeugdwerk": een breed scala van activiteiten van sociale, culturele, educatieve of politieke aard die worden PE v /113 AM\ doc

33 georganiseerd door, voor en met jongeren. Het gaat om buitenschoolse activiteiten en is gebaseerd op niet-formele onderwijsprocessen en vrijwillige deelname; 138 Malika Benarab-Attou Artikel 2 lid 1 punt 8 8. "jongerenwerker": een persoon die beroepsmatig of op vrijwillige basis betrokken is bij niet-formeel onderwijs; 8. "jongerenwerker": een persoon die betrokken is bij formeel of niet-formeel onderwijs; 139 Martin Kastler Artikel 2 lid 1 punt 9 bis (nieuw) 9 bis. "ouderen": mensen vanaf de leeftijd van 55 jaar; 140 Emer Costello Artikel 2 lid 1 punt 12 AM\ doc 33/113 PE v02-00