De aansprakelijkheid van cijferberoepers bij Discontinuïteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De aansprakelijkheid van cijferberoepers bij Discontinuïteit"

Transcriptie

1 De aansprakelijkheid van cijferberoepers bij Discontinuïteit Ingevolge de wet van 27 mei 2013 werd de externe cijferberoeper (bedrijfsrevisor, externe accountant, externe boekhouder-fiscalist) belast met een vorm van extern toezicht op de continuïteit van de bedrijven en zelfstandigen wie zij bijstaan. Ik tracht hieronder na te gaan in welke mate de aansprakelijkheid van de cijferberoeper in het gedrang komt indien deze de informatieplicht niet is nagekomen, dan wel lichtzinnig heeft ingestemd met het door hun cliënt aangebracht plan van aanpak. Artikel 10 Wet, 5 de lid betreffende de continuïteit van de ondernemingen (hierna WCO ), ingevoegd bij wetswijziging van 27 mei 2013, heeft een nieuwe opdracht, dan wel aansprakelijkheid in het leven geroepen voor externe cijferberoepers. Zo hebben de externe accountant, de externe belastingconsulent, de externe erkend boekhouder, de externe erkend boekhouder-fiscalist en de bedrijfsrevisor de wettelijke verplichting gekregen om de schuldenaar (een natuurlijk, dan wel rechtspersoon via haar bestuursorgaan) op omstandige wijze te informeren indien zij in uitvoering van hun opdracht- gewichtige en overeenstemmende feiten vaststellen die de continuïteit van de onderneming in het gedrang kunnen brengen. De onderneming, die op omstandige wijze werd geïnformeerd over de precaire financiële situatie dient binnen een termijn van een maand de nodige maatregelen te treffen die de continuïteit voor een periode van minimaal 12 maanden zou kunnen waarborgen. Zo de onderneming dit zou nalaten, dan kan de externe accountant, de externe belastingconsultent of de bedrijfsrevisor de voorzitter van de rechtbank van koophandel hiervan informeren, waarbij het beroepsgeheim (tijdelijk) wordt opgeheven. De externe erkende boekhouder en de externe erkend boekhouder-fiscalist zijn evenwel niet vrijgesteld van hun beroepsgeheim en kunnen de voorzitter van de rechtbank van koophandel dan ook niet informeren. 1 Het werkingsgebied van artikel 10, 5de lid WCO 1.1 Het personele werkingsgebied Alvorens de juridische draagwijdte van deze bepaling te onderzoeken, dient in eerste instantie het personele werkingsgebied van de WCO bepaald te worden. Zo verwijst artikel 10, 5 de lid WCO naar een onderneming wiens continuïteit onder druk zou komen te staan. Het begrip onderneming wordt evenwel niet gedefinieerd in artikel 2 WCO. Artikel 3 WCO stelt evenwel dat deze wet enkel van toepassing is op kooplieden cfr. Art. 1 W. kh., landbouwers, landbouwvennootschappen én burgerlijke vennootschappen met een handelsdoel. Artikel 4 WCO sluit dan weer expliciet de burgerlijke vennootschap met handelsdoel uit indien deze de hoedanigheid heeft van een vrij beroep zoals omschreven in oud art. 2.1 van de wet van 2 augustus 2002 betreffende misleidende en vergelijkende reclame, inmiddels gewijzigd door de invoering van het Wetboek Economisch recht waardoor een vrij beroeper gedefinieerd kan worden als volgt: elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die op intellectueel onafhankelijke wijze en onder eigen verantwoordelijkheid een beroepsactiviteit uitoefent die hoofdzakelijk uit intellectuele prestaties bestaat, voorafgaand de vereiste opleiding heeft gevolgd, tot permanente vorming is gehouden, onderworpen is aan een bij of krachtens de wet opgericht tuchtorgaan en geen koopman is in de zin van artikel 1 van het Wetboek van Koophandel. (De onderlijning wijst op de nieuwe elementen van de definitie) november / 8

2 In tegenstelling tot hetgeen enigszins verwacht werd oordeelde het Grondwettelijk Hof dat (anders dan bij landbouwers -natuurlijke personen- geoordeeld werd) de uitsluiting van de vrije beroepen uit het toepassingsgebied van de faillissement en reorganisatieprocedure geen schending uitmaakt van het gelijkheidsbeginsel. (GwH, 12 maart 2015, nr. 31/2015) Zodoende is de categorie van vrije beroepen nog steeds expliciet uitgesloten van het toepassingsgebied van de WCO en de faillissementswetgeving 1. Dit impliceert dan ook dat de hieronder besproken controle en meldingsplicht van de externe cijferberoeper, tot nader order van toepassing is enkel van toepassing is op ondernemingen, doch met uitsluiting van (vennootschappen van) vrije beroepers. 1.2 Het materiële toepassingsgebied Artikel 10 WCO heeft een algemene werking en is niet beperkt tot de procedures gelinkt aan één van de in de WCO opgenomen reorganisatiemogelijkheden. Elke externe cijferberoeper zal dan ook gehouden zijn tot de in artikel 10 WCO opgenomen informatieverplichting indien hij, in uitvoering van zijn opdracht, gewichtige en overeenstemmende feiten vast stelt die de continuïteit van de onderneming bedreigen. 2 De waarschuwingsprocedure van artikel 10 WCO 2.1 Gewichtige en overeenstemmende feiten die de continuïteit van de onderneming in het gedrang kunnen brengen Zodra de externe cijferberoeper (dus niet de interne of stagiairs economische cijferberoepers) gewichtige en overeenstemmende feiten vaststelt die de continuïteit van de onderneming in het gedragen kunnen brengen moet hij deze het bestuursorgaan hiervan omstandig inlichten. De wet, noch de parlementaire voorbereiding hebben het begrip gewichtige en overeenstemmende feiten, noch het principe van de in het gedrang brengen van de continuïteit gedefinieerd. Het spreekt evenwel voor zich dat net deze twee begrippen de draagwijdte van de nieuwe taak, aansprakelijkheid van de externe cijferberoeper in grote mate zullen bepalen Feiten die de continuïteit in het gedrang kunnen brengen Voor de invulling van dit begrip kan er in eerste instantie verwezen worden naar de taak van de commissaris conform artikel 138 W. Venn. Ook deze opdracht werd niet nader gespecifieerd door de wetgever, maar de bijzondere taak van de commissaris laat ons wel toe om het begrip beter te duiden. In uitoefening van zijn taak dient de commissaris immers op regelmatige basis de cijfers van de onderneming te controleren op hun juistheid. Indien de commissaris zou vaststellen dat de 1 De uitsluiting van vrije beroepen wordt momenteel gehandhaafd door het Grondwettelijk Hof met de argumentatie dat het niet commercieel karakter van een vrij beroep een WCO, dan wel faillissementsprocedure niet zou overleven. De verschillende behandeling van een gewone onderneming en deze van een vrij beroep vindt evenwel geen basis in de Europese richtlijn waarvan de oude wet marktpraktijken en consumentenbescherming (huidig boek VI en XIV WER) de omzetting vormt. Deze richtlijn samen gelezen met het algemeen ondernemingscriterium zoals ingevoegd door het Wetboek Economisch Recht zal vermoedelijk dan ook resulteren in fundamentele hervorming van het personele toepassingsgebied van de WCO. Er zouden momenteel zelfs reeds wetgevende ontwerpen circuleren die de WCO en faillissementsprocedure zouden toevoegen aan het wetboek economisch recht, waardoor het toepassingsgebied van art. 10, 5 de lid WCO onvermijdelijk uitgebreid zal worden tot een controle op de vrije beroepen. (Van Gerven, Vennootschapsrecht , TRV 2015, p.48, M. VANMEEREN, In de ban van de continuïteit, TBH, 2015, 492 en H. Lamon, Voorlopig geen WCO en faillissement voor vrije beroepen, in De juristenkrant 8 april 2015, p/ 16-17) november / 8

3 continuïteit van de onderneming in het gedrang komt, dient deze toepassing te maken van (huidig) artikel 28, 2 de lid Kb 30 januari 2001 betreffende de uitvoering van het wetboek vennootschappen, dient bij een bedreigde continuïteit bijzondere waarderingsregeling in acht te nemen 2. Het IBR stelt hieromtrent dat er sprake dient te zijn van een significant risico eerder dan een reeds tot stand gekomen discontinuïteit. In het kader van de controletaak die de commissaris uitoefent dient hij dan ook actief na te gaan of er een significant risico bestaat die de continuïteit van de gecontroleerde onderneming zou bedreigen. Het tijdig signaleren van de vastgestelde risico s dient het bestuursorgaan toe te laten op adequate wijze te reageren. De taak van de externe cijferberoeper verschilt evenwel in belangrijke mate van deze van de commissaris nu er geen controletaak rust op de externe cijferberoeper. Deze dient dan ook niet op actieve wijze de eventuele risico s van discontinuïteit na te gaan. De exacte draagwijdte van het begrip feiten die de continuïteit in het gedrang kunnen brengen zal dan ook voor een belangrijk deel dienen ingevuld te worden door de rechtspraak en rechtsleer. Samenvattend kan men volgende oplijsting van indicaties weerhouden, zonder dat deze uiteraard limitatief is: 3 Financiële indicaties: zij die een negatieve evolutie weergeven in de financiële structuur en de rentabiliteit, of de moeilijkheid om zich van voldoende financiële middelen te kunnen voorzien (negatieve resultaten, ongunstige ratio s, publieke dan wel bancaire schulden, het weigeren van kredieten, ) Indicaties op het praktische vlak van de boekhouding: (herwaarderingen, wijzigen van boekhoudkundige regels), investeringspolitiek, dividenduitkeringen, Operationele indicaties: vertrek van sleutelpersoneel zonder vervanging, verlies van marktaandeel, cliënteel, dan wel leveranciers, sociale problemen, ) Andere indicaties: bijv. inbreuken op het wetboek, statuten, gerechtelijke procedures, milieurisico s, Indien de externe cijferberoeper dergelijke omstandigheden zou vaststellen, dan dient deze op korte tijd na te gaan of aan het tweede deel van de voorwaarde is voldaan, te weten zijn het gewichtige en overeenstemmende feiten Gewichtige en overeenstemmende feiten De wetgever heeft evenmin een precieze invulling gegeven aan de vereiste gewichtige en overeenstemmende feiten. Dit begrip zal op termijn ook invulling moeten krijgen door de rechtsleer en vooral de rechtspraak die op dit punt eventueel zal tot standkomen. Het spreekt voor zich dat het begrip gewichtige een begrip bij uitstek is dat ingevuld dient te worden aan de hand van een concrete situatie. Volgende vaststelling kunnen reeds worden meegedeeld. Zo verwijst de wetgever in artikel 10 WCO duidelijk naar feiten (meervoud). Hetgeen ons toelaat te vermoeden dat het onvoldoende zal zijn om te beschikken over een enkel (al dan niet ernstig) element om onder het toepassingsgebied van artikel 10 te ressorteren. De verwijzing naar meervoudige feiten laat geeft aan dat het hier wel degelijk dient te gaan om meerdere elementen, feiten die allen samengenomen de continuïteit in het gedrang zouden kunnen brengen. 2 JL. DE LHONEUX, le rôle de la procédure d alerte dans le dépistage et la prévention des entreprises en difficulté, J.T. 2 mei 2015, p ibidem november / 8

4 Bepaalde rechtsleer kent een bijzonder belang toe aan het adjectief van overeenstemmende feiten. Deze is van oordeel dat afzonderlijke feiten die enkel verbonden zijn door het eenvoudige feit dat zij de continuïteit van de onderneming in het gedrang zouden kunnen brengen niet voldoende is om artikel 10 WCO te kunnen toepassen. Indien deze bijzondere samenhang niet vereist zou zijn werd het adjectief immers nodeloos toegevoegd aan de wettekst. 4 In de geest van de wet en in het bijzonder van artikel 10 WCO werd er een bijzondere verantwoordelijkheid toegewezen aan de externe cijferberoeper. Het komt hem immers toe om de onderneming, ondernemer tijdig te informeren dat er welbepaalde feiten zijn die een bijzondere aandacht behoeven om de werking en continuïteit niet in het gedrang te laten komen. De preventieve waarschuwingsprocedure ontlopen door een zuiver semantische discussie te voeren zou de externe cijferberoeper mogelijks een groter aansprakelijkheidsrisico kunnen opleveren. Het is dan ook raadzaam het bestuursorgaan te informeren zodra de externe cijferberoeper van oordeel is dat de continuïteit bedreigt wordt en zodoende te handelen naar de geest van de wet eerder dan op dit punt een strikt legalistisch houding aan te nemen. 3 Te volgen procedure: 3.1 Op omstandige wijze het bestuursorgaan informeren Hoe informeren? Zodra de externe cijferberoeper gewichtige en overeenstemmende feiten vaststelt die de onderneming in het gedrang zouden kunnen brengen dient hij het bestuursorgaan hiervan op omstandige wijze te informeren. Opnieuw heeft de wetgever deze informatieplicht niet nader gespecifieerd, zodat zelfs een uitvoerig mondeling advies voldoende is. Een zuiver mondeling advies zal bij een eventuele procedure, of de uitoefening van het vraagrecht door de Kamer van Handelsonderzoeken tot een bewijsproblematiek leiden. Het verdient dan ook de aanbeveling om de informatieplicht op geschreven wijze uit te voeren. Het IBR stelt hierbij dat de commissaris zijn interne meldingsplicht per aangetekende post meedeelt aan de vennootschap en dit verslag per gewone post over te maken aan het privéadres van de betrokken bestuurders, zaakvoerders. Het strekt (vanuit commercieel oogpunt)evenwel tot aanbeveling om de waarschuwingsprocedure in de mate van het mogelijke- geleidelijk tot stand te laten komen. Het is immers niet ondenkbeeldig dat het risico van discontinuïteit zich reeds enige tijd aan het opbouwen is, zonder dat er formeel gezien toepassing moet maken van de waarschuwingsprocedure. Indien de externe cijferberoeper deze evolutie zou opmerken is het dan ook raadzaam om de onderneming hiervan in kennis te stellen, waarbij het verkeer perfect kan aangewend worden om een schriftelijk spoor te creëren van deze gesprekken, adviezen. Het zou dan ook pas in een tweede fase zijn, indien er vastgesteld wordt dat de situatie niet aangepakt wordt, dan wel dat de continuïteit enkel meer onder druk zou komen te staan, is het dan zeker aangewezen om de onderneming deze keer wel per aangetekend schrijven te informeren omtrent de precaire situatie en zodoende op formalistische wijze te voldoen aan de waarschuwingsprocedure. Op dit punt aangekomen en inzake een eventuele verdere begeleiding is het in alle gevallen raadzaam om verdere adviezen en begeleiding schriftelijk (per ) te onderbouwen. 4 ibidem november / 8

5 3.1.2 Mee te delen informatie De externe cijferberoeper zal de onderneming op volledige, duidelijke en gedetailleerde wijze moeten informeren. De informatie moet de onderneming toe laten de draagwijdte van de verstrekte inlichtingen te begrijpen. Een dergelijke mededeling moet overeenkomstig de Interinstitutenaanbeveling volgende elementen bevatten 5 : Een verwijzing naar artikel 10 WCO Een opsomming van de vastgestelde gewichtige en overeenstemmende feiten Een verklaring dat de lijst niet limitatief is en dat deze enkele betrekking hebben op de feiten die de cijferberoeper in uitvoering van zijn opdracht heeft kunnen vaststellen De vraag om binnen de maand de gepaste herstelmaatregelen te nemen Het verzoek op de hoogte gehouden te worden van de genomen herstelmaatregelen. Nieuwe vaststelling van gelijkaardige feiten dienen evenwel niet opnieuw te worden meegedeeld. Andere, zwaarwichtigere feiten dienen evenwel wel opnieuw te worden meegedeeld aan het bestuursorgaan Tijdstip van kennisgeving Er bestaat eveneens onduidelijkheid binnen welke periode het omstandig informeren dient plaats te vinden. De beoordeling hiervan zal opnieuw in grote mate een feitelijke kwestie vormen, doch er kan vanuit gegaan worden dat de onderneming in een nuttige periode zal moeten geïnformeerd worden. Zoals hoger reeds aangehaald kan worden verwezen naar de aanbeveling van het IBR waarbij er sprake de bijzondere waarderingsregels in acht dienen te worden genomen zodra er sprake is van een significant risico. Ook in de context van artikel 10 WCO gaat het om een preventieve maatregel zodat het bestuursorgaan tijdig dient te worden geïnformeerd, uiteraard te rekenen vanaf de ontdekking van de gewichtige en overeenstemmende feiten. 3.2 Informatiemogelijkheid aan de voorzitter van de rechtbank van koophandel Indien het bestuursorgaan niet zou reageren of maatregelen zou voorstellen die onvoldoende zouden zijn om aan het potentiële risico van insolvabiliteit te remediëren (hetgeen een bijeenkomst van het bestuursorgaan, dan wel de algemene vergadering veronderstelt), dan kan de externe accountant, externe belastingconsulent of bedrijfsrevisor 6 de voorzitter hiervan schriftelijk in kennis stellen, zonder dat hij hierbij gehouden zou zijn aan het beroepsgeheim. Dit blijft evenwel een vrije keuze, dat als ultiem drukkingsmiddel kan aangewend worden om de onderneming er alsnog toe aan te zetten daadkrachtige maatregelen te nemen die de continuïteit kunnen waarborgen. De rechtsleer is op heden niet eenduidig omtrent de vraag in welke mate deze mogelijk daadwerkelijk vrijblijvend is. Opnieuw is deze mogelijk overgenomen van de controletaak van een commissaris, 5 D. MAES, aanbeveling inzake de opdracht voor de economische beroepsbeoefenaars in het kader van de WCO Accountancy en Tax, 2015/1, p Deze aanbeveling werd evenwel tot op datum van redactie nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. 6 Deze mogelijkheid is dus niet mogelijk voor de externe erkend boekhouder, of de externe erkend boekhouder fiscalist. Indien deze twee laatste de voorzitter van de rechtbank toch zouden informeren, riskeren deze een strafrechtelijke inbreuk te plegen op hun beroepsgeheim. Voor deze uitzondering is er evenwel geen enkele rechtvaardiging terug te vinden in de voorbereidende werken, zodat men kan aannemen dat het hier om een onzorgvuldigheid van de wetgever gaat. Desalniettemin staat de wetgever op dit moment niet toe dat een externe erkend boekhouder, of de externe erkend boekhouder fiscalist de rechtbank zouden willen informeren, zonder inbreuk op het beroepsgeheim te plegen. Er zal een tussenkomst van de wetgever, dan wel de rechterlijke macht vereist zijn om dit euvel te verhelpen. november / 8

6 waarbij de toelichting van M. Jean Louis Duplat, oud voorzitter van de rechtbank van koophandel Brussel (Franstalig) veelzeggend is. Deze heeft immers verklaard dat hij in zijn 15 jaar durende carrière geen enkele melding heeft ontvangen van een commissaris 7 aangaande een dreigende discontinuïteit... Deze bijdrage zal hierop dan ook niet dieper ingaan, doch de externe cijferberoeper zal er steeds voor moeten waken dat het niet meedelen van een bepaalde situatie aan de voorzitter van de rechtbank van koophandel niet het gevolg is van een algemene houding van nalatigheid, in plaats van een belangenafweging die door hem gemaakt werd. Deze mogelijkheid zal de cijferberoeper dan ook verplichten om een onderneming waarbij hij een risico van discontinuïteit heeft vastgesteld van nabij op te volgen. Indien de voorzitter geïnformeerd zou worden, dan zal deze op zijn beurt de kamer van Handelsonderzoeken hierover informeren, die de onderneming zullen opvolgen en desgevallend kunnen overgaan tot mededeling van het dossier aan de Procureur des Konings die desgevallend kan overgaan tot dagvaarding in faillissement 3.3 Vraagrecht van de Kamer van Handelsonderzoeken Indien een onderneming gevolgd wordt door de Kamer voor Handelsonderzoeken kan de rechter inlichtingen inwinnen bij de externe cijferberoeper omtrent de aanbevelingen die gedaan werden en desgevallend de maatregelen die genomen zijn om de continuïteit te waarborgen. In voorkomend geval is de cijferberoeper evenmin gehouden tot zijn beroepsgeheim. (artikel 12 WCO) Deze bepaling behoeft weinig toelichting, indien de rechter -in het kader van het onderzoek gevoerd door de kamer voor handelsonderzoeken- dan is de externe cijferberoeper verplicht zijn medewerking hieraan te verlenen. Doet hij dit niet, is dit op zich niet sanctioneerbaar, doch de kans bestaat dat dit gebrek aan medewerking resulteert in een negatief verslag van de kamer van handelsonderzoeken met een eventueel faillissement als gevolg. Indien dit toe te wijzen is aan een gebrek aan medewerking van de externe cijferberoeper is de kans reëel dat zijn aansprakelijk op dat ogenblik in het gedrang komt. 4 Risico bij het niet naleven van de waarschuwingsprocedure van artikel 10 WCO 4.1 Aansprakelijkheid ten aanzien van derden Ten aanzien van een derde zal de externe cijferberoeper aangesproken kunnen worden op basis van de buitencontractuele aansprakelijkheid (art en 1383 BW) hetgeen dan ook een schade, fout en causaal verband vereist. 4.2 Aansprakelijkheid ten aanzien van de ondernemer Ten aanzien van de onderneming zelf zal het niet naleven van de waarschuwingsprocedure aanleiding kunnen geven tot een contractuele fout. Dewelke uiteraard contractueel beperkt kan worden door middel van een exoneratieclausule. 4.3 Vergoedbare schade Indien de externe cijferberoeper de waarschuwingsprocedure van artikel 10 WCO niet zou volgen kan dit resulteren in een aansprakelijkheidsvordering. Deze kan worden ingesteld door enerzijds de onderneming zelf, dan wel anderzijds derden. 7 JL. DE LHONEUX, le rôle de la procédure d alerte dans le dépistage et la prévention des entreprises en difficulté, J.T. 2 mei 2015, p. 377 november / 8

7 Beide zullen moeten kunnen aantonen dat zij een (aantoonbare) schade hebben geleden. De wetgever heeft evenwel geen solidariteit in het leven geroepen tussen enerzijds de externe cijferberoeper en anderzijds de onderneming zodat deze schade ten aanzien van de externe cijferberoeper, niet beschouwd kan worden als vergoedbaar risico. De externe cijferberoeper heeft enkel als taak het bestuursorgaan tijdig te informeren. Het nalaten hiervan, of desgevallend het gebrek aan opvolging zou enkel een verlies van een kans betekenen. Het zal dan ook dit verlies van een kans zijn dat in het kader van een eventueel schadegeval zal moeten gekwantificeerd worden. 4.4 Te leveren bewijs de schadelijder zal moeten aantonen dat de externe cijferberoeper op de hoogte was van bepaalde gewichtige en overeenstemmende feiten, dan wel minstens behoorde op de hoogte te zijn van deze feiten. Zoals hoger reeds aangehaald heeft de externe cijferberoeper geen controle-, noch actieve opsporingsopdracht. De gewichtige en overeenstemmende feiten moeten ontdekt worden in de uitoefening van zijn opdracht. Dergelijk bewijs zal (zeer) moeilijk te leveren zijn een duidelijke opdrachtbrief, dewelke zowel ten aanzien van derden als de onderneming zelf veel discussies kunnen vermijden, nu dit de opdracht van de externe cijferberoeper duidelijk zal omschrijven. Besluit De wetgever heeft met de invoering van artikel 10 WCO een duidelijke signaalfunctie willen opleggen en stimuleren in hoofde van de externe cijferberoepers. Het zijn immers deze vertrouwenspersonen die vanuit hun ervaring en expertise mogelijke continuïteitsproblemen tijdig kunnen vaststellen. Eerder dan sanctionerend te willen optreden heeft de wetgever ervoor geopteerd hun verantwoordelijkheid aan te scherpen en hen de verantwoordelijkheid te geven om de onderneming tijdig te informeren omtrent hetgeen zij vaststellen. Het is dan aan de ondernemer om, al dan niet bijgestaan door zijn externe cijferberoeper, te trachten dit risico aan te pakken teneinde de continuïteit zoveel als mogelijk te kunnen garanderen. De wetgever heeft deze waarschuwingsprocedure zonder enig vormvoorschrift opgelegd. Het mondeling informeren van het bestuursorgaan is dan ook perfect toegelaten, ware het niet dat hierdoor een bewijsproblematiek zal ontstaan. Het een en ander kan opgevangen worden door al dan niet indirect schriftelijke informatie (zoals bijv. bevestigingen van vergaderingen, met vermelding van de agenda, het rondsturen van ontwerp notulen, opstellen van notulen, bevestigingen van gemaakte afspraken,. Dergelijk schriftelijk spoor zal reeds veel van de bewijsproblemen kunnen vermijden. De (nog niet) gepubliceerde Interinstitutenaanbeveling wekt de indruk dat de waarschuwingsprocedure verder geformaliseerd wordt door een minimale inhoud op te leggen aan de informatieplicht. Vanuit deontologisch standpunt geniet het de voorkeur het bestuursorgaan op schriftelijke wijze te informeren omtrent de gedane vaststellingen. In de geest van de huidige wetgeving zal het pas bij een volkomen lichtzinnigheid, dan wel onverschilligheid in hoofde van de externe cijferberoeper zijn, dat een eventuele aansprakelijkheidsdiscussie aan de orde komt. november / 8

8 Thomas Niclaes Associate Voorkeurmateries Verenigingsrecht Vennootschapsrecht Ondernemingen in moeilijkheden en insolventie Zekerheidsrecht en financieel recht T: F: Grotestraat 122 B Genk november / 8

ADVIES (1) 2015/02 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN

ADVIES (1) 2015/02 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN De Voorzitter ADVIES (1) 2015/02 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN Correspondent sg@ibr-ire.be Onze referte EV/VY/vs/sdb Uw referte Datum 02 maart 2015 Geachte Confrater, Betreft:

Nadere informatie

De nieuwe W.C.O. regels

De nieuwe W.C.O. regels De nieuwe W.C.O. regels Luc Sterkens 1 Agenda - Situering - Belangrijke wijzigingen - Bijkomende aansprakelijkheid voor de cijferberoeper - Bedenkingen - Vragen 2 Opmerking - Seminarie voor cijferberoepers

Nadere informatie

SEMINARIE 05/05/2018. Een inleiding

SEMINARIE 05/05/2018. Een inleiding SEMINARIE 05/05/2018 ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN & ECONOMISCHE BEROEPSBEOEFENAAR Een inleiding Frank Haemers Juridische dienst BIBF Wet van 27 mei 2013 : INLEIDING Wijzigt o.a. Wet 31 januari 2009 betreffende

Nadere informatie

Wet van 27 mei 2013 : INLEIDING Wijzigt o.a. Wet 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen (WCO) Responsabilisering economische

Wet van 27 mei 2013 : INLEIDING Wijzigt o.a. Wet 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen (WCO) Responsabilisering economische WCO & ECONOMISCHE BEROEPSBEOEFENAAR Een inleiding Frank Haemers Juridische dienst BIBF Wet van 27 mei 2013 : INLEIDING Wijzigt o.a. Wet 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen

Nadere informatie

01/10/ seminarie stagiairs 1

01/10/ seminarie stagiairs 1 WCO & ECONOMISCHE BEROEPSBEOEFENAAR Een inleiding Frank Haemers Juridische dienst BIBF INLEIDING Wet van 27 mei 2013 : Wijzigt o.a. Wet 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen

Nadere informatie

Belangrijke aandachtspunten voor cijferspecialisten bij de vernieuwde WCO

Belangrijke aandachtspunten voor cijferspecialisten bij de vernieuwde WCO Belangrijke aandachtspunten voor cijferspecialisten bij de vernieuwde WCO Philippe Mulliez! Eubelius - Advocaten Inleiding Agenda Knipperlichten worden aangescherpt Verhoogde waakzaamheid in uitvoering

Nadere informatie

Studiedag Journée d études

Studiedag Journée d études Studiedag Journée d études Beroepsgeheim en onafhankelijkheid: de deontologie van de bedrijfsrevisor Secret professionnel et indépendance : la déontologie du réviseur d entreprises Isabelle MEUNIER, Bedrijfsrevisor,

Nadere informatie

ADVIES /08 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN. Onze referte TD/EV/ev

ADVIES /08 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN. Onze referte TD/EV/ev De Voorzitter ADVIES 1 2017/08 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN Correspondent sg@ibr-ire.be Onze referte TD/EV/ev Uw referte Datum 29.11.2017 Geachte Confrater, Betreft: Boek XX Insolventie

Nadere informatie

Samenvatting van het advies goedgekeurd op 2 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen

Samenvatting van het advies goedgekeurd op 2 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen ADVIES- EN CONTROLECOMITÉ OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS Ref : Accom ADVIES 2004/1 Samenvatting van het advies goedgekeurd op 2 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid

Nadere informatie

Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten

Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten Bron : Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten (Belgisch Staatsblad,

Nadere informatie

Samenvatting van het advies goedgekeurd op 9 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen

Samenvatting van het advies goedgekeurd op 9 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen ADVIES- EN CONTROLECOMITÉ OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS Ref: Accom ADVIES 2004/2 Samenvatting van het advies goedgekeurd op 9 juni 2004 en uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid

Nadere informatie

HOOFDSTUK I. Definities. Artikel 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

HOOFDSTUK I. Definities. Artikel 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder : Koninklijk besluit van 15 februari 2005 betreffende de uitoefening van het beroep van erkend boekhouder en erkend boekhouder-fiscalist in het kader van een rechtspersoon Bron : Koninklijk besluit van 15

Nadere informatie

ADVIES /01 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN

ADVIES /01 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN ADVIES 1 2019/01 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN Correspondent Onze referte Datum sg@ibr-ire.be SVB 10.01.2019 Geachte Confrater, Betreft: Beroepsgeheim Dit advies is een bijwerking

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten

Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten Bron : Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten

Nadere informatie

Inleiding / Doel van de vraag om advies. Belangrijkste gegevens van het dossier. Ref: Accom AFWIJKING 2004/1

Inleiding / Doel van de vraag om advies. Belangrijkste gegevens van het dossier. Ref: Accom AFWIJKING 2004/1 ADVIES- EN CONTROLECOMITE OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS Ref: Accom AFWIJKING 2004/1 Samenvatting van het advies met betrekking tot een vraag om afwijking van de regel die het bedrag beperkt

Nadere informatie

Boek I, titel 2 van het Wetboek van economisch recht Hoofdstuk 5. Definities eigen aan boek XIV:

Boek I, titel 2 van het Wetboek van economisch recht Hoofdstuk 5. Definities eigen aan boek XIV: Vrij beroep 1/ België Wet van 15 mei 2014 houdende invoeging van Boek XIV "Marktpraktijken en consumentenbescherming betreffende de beoefenaars van een vrij beroep" in het Wetboek van economisch recht

Nadere informatie

Aanbeveling inzake de opdrachten voor de economische beroepsbeoefenaars. kader van de WCO

Aanbeveling inzake de opdrachten voor de economische beroepsbeoefenaars. kader van de WCO Aanbeveling inzake de opdrachten voor de economische beroepsbeoefenaars in het kader van de WCO Daniël Maes Accountant Belastingconsulent Adviseur studiedienst IAB De wet betreffende de continuïteit van

Nadere informatie

Instituut der Bedrijfsrevisoren Institut des Reviseurs d'entreprises

Instituut der Bedrijfsrevisoren Institut des Reviseurs d'entreprises OMZENDBRIEF D.015/06 De Voorzitter Cornespondent d.szafran@ibr-ire.be Onze referte SVBIDS/vb Uw referte Datum 13 juli 2006 Geachte Confrater, Betreft: Verzekering burgerrechtelijke beroepsaansprakelijkheid

Nadere informatie

Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten. ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN

Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten. ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN DE BEROEPSACTIVITEITEN De 2 beroepsperspectieven Fiscaliteit Boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

De opsporing van ondernemingen in moeilijkheden

De opsporing van ondernemingen in moeilijkheden De opsporing van ondernemingen in moeilijkheden De wet bepaalt dat de ondernemingsrechtbank een onderzoek opstart als zij verneemt dat uw onderneming (1) in financiële moeilijkheden zou verkeren. Deze

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN. CBN-advies Omrekening van kapitaal bij grensoverschrijdende fusies

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN. CBN-advies Omrekening van kapitaal bij grensoverschrijdende fusies COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN Omrekening van kapitaal bij grensoverschrijdende fusies Advies van 16 december 2009 I. INLEIDING De Belgische wetgever heeft de grensoverschrijdende fusie, voorzien

Nadere informatie

b. De vertegenwoordiger-natuurlijke persoon... 20 c. De andere aangestelden... 27 d. Het bestuur... 27

b. De vertegenwoordiger-natuurlijke persoon... 20 c. De andere aangestelden... 27 d. Het bestuur... 27 INHOUD Voorwoord: De uitoefening van een vrij en gereglementeerd cijferberoep door een rechtspersoon (wet van 18 januari 2010) door Sabine Laruelle, Minister van KMO s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid.......................................

Nadere informatie

Rolnummer 5817. Arrest nr. 31/2015 van 12 maart 2015 A R R E S T

Rolnummer 5817. Arrest nr. 31/2015 van 12 maart 2015 A R R E S T Rolnummer 5817 Arrest nr. 31/2015 van 12 maart 2015 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag over artikel 4 van de wet van 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen, gesteld door

Nadere informatie

Advies van 18 juli 2005 uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen

Advies van 18 juli 2005 uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen ADVIES- EN CONTROLECOMITE OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS Ref: Accom ADVIES 2005/1 Advies van 18 juli 2005 uitgebracht op grond van artikel 133, tiende lid van het Wetboek van vennootschappen

Nadere informatie

Privacy en bescherming van de persoonsgegevens.

Privacy en bescherming van de persoonsgegevens. Privacy en bescherming van de persoonsgegevens. A & D Boekhoudkantoor staat in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens en in dit kader

Nadere informatie

De contractuele uitsluiting en beperking van de tienjarige aansprakelijkheid van de architect (Cass. 5 september 2014)

De contractuele uitsluiting en beperking van de tienjarige aansprakelijkheid van de architect (Cass. 5 september 2014) De contractuele uitsluiting en beperking van de tienjarige aansprakelijkheid van de architect (Cass. 5 september 2014) FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95

Nadere informatie

De zetel van de verantwoordelijke is gelegen te Torhout, Ieperleestraat 1 met als ondernemingsnummer

De zetel van de verantwoordelijke is gelegen te Torhout, Ieperleestraat 1 met als ondernemingsnummer Privacyverklaring Privacy en bescherming van de persoonsgegevens Als boekhoudkantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens

Nadere informatie

Privacybeleid JDSF Accountancy & Tax bvba

Privacybeleid JDSF Accountancy & Tax bvba 1 Privacybeleid JDSF Accountancy & Tax bvba Inleiding Als accountantskantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens en in

Nadere informatie

1. Verantwoordelijke voor de verwerking van de persoonsgegevens.

1. Verantwoordelijke voor de verwerking van de persoonsgegevens. Privacybeleid DB-accountancy bvba / Bouckaert Dominique Inleiding Als accountantskantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens

Nadere informatie

Beslissing van de Tuchtcommissie Nederlandstalige Kamer (art. 58 van de wet van 22 juli 1953 houdende de oprichting van het IBR)

Beslissing van de Tuchtcommissie Nederlandstalige Kamer (art. 58 van de wet van 22 juli 1953 houdende de oprichting van het IBR) Beslissing van de Tuchtcommissie Nederlandstalige Kamer (art. 58 van de wet van 22 juli 1953 houdende de oprichting van het IBR) Openbare terechtzitting van 14 maart 2013 In de zaak 424/11/( )/N De Raad

Nadere informatie

RAAD advies van 7 januari De rol van de commissaris-revisor inzake halfjaarlijkse en jaarlijkse communiqués van beursgenoteerde vennootschappen

RAAD advies van 7 januari De rol van de commissaris-revisor inzake halfjaarlijkse en jaarlijkse communiqués van beursgenoteerde vennootschappen RAAD advies van 7 januari 2000 De rol van de commissaris-revisor inzake halfjaarlijkse en jaarlijkse communiqués van beursgenoteerde vennootschappen Het koninklijk besluit van 3 juli 1996 betreffende de

Nadere informatie

ADVIES Nr 04 / 2003 van 10 februari 2003

ADVIES Nr 04 / 2003 van 10 februari 2003 ADVIES Nr 04 / 2003 van 10 februari 2003 O. Ref. : 10 / A / 2002 / 046 BETREFT : Ontwerp van koninklijk besluit tot bepaling van de bijzondere aanwervingsvoorwaarden van het statutaire en het contractuele

Nadere informatie

Be Excellent.be! Detectie, melding, toezichts- en/of bijstandsopdrachten

Be Excellent.be! Detectie, melding, toezichts- en/of bijstandsopdrachten lnstitut des Révlseurs d'entreprises I nstitut roya I Instituut van de Bedrijfsrevisoren Koninklijk Instituut Be Excellent.be! ~ m IPCF BI BF ~.l~ ~ ONTWERP VAN INTERINSTITUTENAANBEVELING INZAKE DE OPDRACHTEN

Nadere informatie

In België geldt er voortaan een nieuwe beroepsnorm Wat en waarom? Frequently Asked Questions

In België geldt er voortaan een nieuwe beroepsnorm Wat en waarom? Frequently Asked Questions Norm met betrekking tot de contractuele controle van KMO s en kleine (i)vzw s en stichtingen en de gedeelde wettelijk voorbehouden opdrachten bij KMO s en kleine (i)vzw s en stichtingen In België geldt

Nadere informatie

Privacybeleid. De verantwoordelijke voor de verwerking van de persoonsgegevens is de Abd bv CVBA

Privacybeleid. De verantwoordelijke voor de verwerking van de persoonsgegevens is de Abd bv CVBA Privacybeleid Inleiding Als accountantskantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens en in dit kader delen wij u het volgende

Nadere informatie

EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE BANKWET

EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE BANKWET 1/5 EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE BANKWET SOORTEN CUMULBEPERKINGEN STRUCTUUR ARTIKEL 62 De wettelijke cumulbeperkingen, zoals geformuleerd in artikel 62 van de wet van 25 april

Nadere informatie

Hoofdstuk 14 : Insolventieprocedures De gerechtelijke reorganisatie

Hoofdstuk 14 : Insolventieprocedures De gerechtelijke reorganisatie Hoofdstuk 14 : Insolventieprocedures De gerechtelijke reorganisatie Deze structuur wordt gevolgd : Lesdag 14.1 Inleiding : zelfstandigen en schuldbemiddeling (door een OCMW of een CAW) 14.2 Wat wordt door

Nadere informatie

FIDUCIA ACCOUNTANTS-BELASTINGCONSULENTEN BVBA - PRIVACYBELEID

FIDUCIA ACCOUNTANTS-BELASTINGCONSULENTEN BVBA - PRIVACYBELEID 1 FIDUCIA ACCOUNTANTS-BELASTINGCONSULENTEN BVBA - PRIVACYBELEID Inleiding Als accountantskantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens

Nadere informatie

HOOFDSTUK I. Definities. Artikel 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

HOOFDSTUK I. Definities. Artikel 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder : Koninklijk besluit van 15 februari 2005 betreffende de uitoefening van het beroep van erkend boekhouder en erkend boekhouder-fiscalist in het kader van een rechtspersoon Bron : Koninklijk besluit van 15

Nadere informatie

Nieuwe controlenorm Bevestigingen van de leiding van de entiteit

Nieuwe controlenorm Bevestigingen van de leiding van de entiteit Nieuwe controlenorm Bevestigingen van de leiding van de entiteit Op 6 juni 1997 heeft de Raad van het IBR een controleaanbeveling goedgekeurd Bevestigingen door de leiding. Deze aanbeveling heeft het voorwerp

Nadere informatie

Privacy beleid Mon3aan

Privacy beleid Mon3aan Privacy beleid Mon3aan Als accountantskantoor verzamelen wij heel wat gegevens teneinde onze dienstverlening te kunnen uitoefenen. Deze gegevens worden op rechtmatige wijze verzameld en verwerkt met het

Nadere informatie

Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten

Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 13 februari 2012 ADVIES 2012-8 met betrekking tot de openbaarheid van voorbereidende documenten

Nadere informatie

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten 10/2017 DE BEROEPSACTIVITEITEN DE 2 BEROEPSPERSPECTIEVEN Fiscaliteit Boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en R. Leysen

J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en R. Leysen Grondwettelijk Hof 15 oktober 2015 Voorzitters: Rechters: Advocaten: A. Alen en J. Spreutels J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en R. Leysen N. Maes Grondwet gelijkheid en niet-discriminatie

Nadere informatie

HET VRIJ BEROEP NA HET WETBOEK VAN ECONOMISCH RECHT

HET VRIJ BEROEP NA HET WETBOEK VAN ECONOMISCH RECHT HET VRIJ BEROEP NA HET WETBOEK VAN ECONOMISCH RECHT HET VRIJ BEROEP NA HET WETBOEK VAN ECONOMISCH RECHT Béatrice Ponet Gert Straetmans (eds.) Antwerpen Cambridge Het vrij beroep na het Wetboek van Economisch

Nadere informatie

se bis kamer Hof van beroep Antwerpen - 1 Arrest ,4 ' _j burgerlijke zaken 1 4 SEP. ~016 8 september / AR/2139 Uitgifte 2016/":}-'Sf~

se bis kamer Hof van beroep Antwerpen - 1 Arrest ,4 ' _j burgerlijke zaken 1 4 SEP. ~016 8 september / AR/2139 Uitgifte 2016/:}-'Sf~ Repertoriumnummer Uitgifte Uitgereikt aan Uitgereikt aan Uitgereikt aan 0.1258,4 2016/":}-'Sf~ Datum van uitspraak 8 september 2016 Rolnummer 2015/ AR/2139 op op BUR BUR op BUR 0 Niet aan te bieden aan

Nadere informatie

Helsen & partners bvba / Fiduciaire Helsen bvba 1 Privacy en bescherming van de persoonsgegevens.

Helsen & partners bvba / Fiduciaire Helsen bvba 1 Privacy en bescherming van de persoonsgegevens. Helsen & partners bvba / Fiduciaire Helsen bvba 1 Als boekhoudkantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens. In dit kader

Nadere informatie

Inleiding / Doel van de vraag om advies. Belangrijkste gegevens van het dossier ADVIES- EN CONTROLECOMITÉ OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS

Inleiding / Doel van de vraag om advies. Belangrijkste gegevens van het dossier ADVIES- EN CONTROLECOMITÉ OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS ADVIES- EN CONTROLECOMITÉ OP DE ONAFHANKELIJKHEID VAN DE COMMISSARIS Ref : Accom AFWIJKING 2005/1 Samenvatting van het advies dd. 17 mei 2005 met betrekking tot een vraag om afwijking van de regel die

Nadere informatie

EEN geslaagd PROjECT!

EEN geslaagd PROjECT! A & D Boekhoudkantoor, Klapstraat 58, 1790 Teralfene Tel 0473.821367 www.infoboekhouden.be DE BOEKHOUDER-FISCALIST BIBF: Uw PARTNER VOOR EEN geslaagd PROjECT! Een brochure van het Beroepsinstituut van

Nadere informatie

Advies van 4 maart 2010 omtrent een ontwerp van koninklijk besluit betreffende de inschrijving van auditors

Advies van 4 maart 2010 omtrent een ontwerp van koninklijk besluit betreffende de inschrijving van auditors North Gate III 6 e verdieping Koning Albert II laan 16 1000 Brussel Tel. 02/277.64.11 Fax 02/201.66.19 E-mail : CSPEHREB@skynet.be Internet : www.cspe-hreb.be Advies van 4 maart 2010 omtrent een ontwerp

Nadere informatie

Regeling melding misstand woningcorporaties

Regeling melding misstand woningcorporaties Regeling melding misstand woningcorporaties Regeling van de procedure voor het melden van een vermoeden van een misstand en van de (rechts)bescherming van de melder en de vertrouwenspersoon integriteit.

Nadere informatie

Analyse van de algemene commentaren ontvangen tijdens de openbare raadpleging die door het IBR werd georganiseerd en standpunt van het IBR

Analyse van de algemene commentaren ontvangen tijdens de openbare raadpleging die door het IBR werd georganiseerd en standpunt van het IBR ONTWERP VAN NORM MET BETREKKING TOT DE CONTRACTUELE CONTROLE VAN KMO S EN KLEINE (I)VZW S EN STICHTINGEN EN DE GEDEELDE WETTELIJK VOORBEHOUDEN OPDRACHTEN BIJ KMO S EN KLEINE (I)VZW S EN STICHTINGEN Analyse

Nadere informatie

30 april 2015 Ontmoeting met magistraten

30 april 2015 Ontmoeting met magistraten 30 april 2015 Ontmoeting met magistraten Ontwerp van (Inter-instituten)aanbeveling inzake de opdrachten voor de bedrijfsrevisor, de externe accountant, de externe belastingconsulent, de externe erkende

Nadere informatie

TITEL 1. ALGEMENE BEPALINGEN

TITEL 1. ALGEMENE BEPALINGEN INHOUD SAMENVATTING.................................................... v INHOUD........................................................... vii INLEIDING.........................................................

Nadere informatie

Guidelines Aankondigingen van prijsverminderingen: hoe ze toepassen?

Guidelines Aankondigingen van prijsverminderingen: hoe ze toepassen? Guidelines Aankondigingen van prijsverminderingen: hoe ze toepassen? Het Europees Hof van Justitie heeft in een arrest van 10 juli 2014 geoordeeld dat de artikelen 20, 21 en 29 van de wet van 6 april 2010

Nadere informatie

De boekhoudkundige ruling. Congres IEC - IAB 5 oktober 2017

De boekhoudkundige ruling. Congres IEC - IAB 5 oktober 2017 De boekhoudkundige ruling Congres IEC - IAB 5 oktober 2017 1 Audio = kanaal: 1 I. De Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) 3 De CBN - 1/3 1. De CBN is een autonome instelling met rechtspersoonlijkheid

Nadere informatie

Seminarie 05/05/2018. DE RELATIE MET DE CLIËNT Aanvaarding Opdrachtbrief Behoud. Frank Haemers, juridische dienst BIBF

Seminarie 05/05/2018. DE RELATIE MET DE CLIËNT Aanvaarding Opdrachtbrief Behoud. Frank Haemers, juridische dienst BIBF Seminarie 05/05/2018 DE RELATIE MET DE CLIËNT Aanvaarding Opdrachtbrief Behoud Frank Haemers, juridische dienst BIBF Bij wijze van inleiding GEEN CLIËNTENACCEPTATIEBELEID CLIËNTENACCEPTATIEBELEID Of hoe

Nadere informatie

0296/05/N en 0302/05/N Tuchtcommissie van 13 juni 2006 (tussenbeslissing; beroep aangetekend)

0296/05/N en 0302/05/N Tuchtcommissie van 13 juni 2006 (tussenbeslissing; beroep aangetekend) 0296/05/N en 0302/05/N Tuchtcommissie van 13 juni 2006 (tussenbeslissing; beroep aangetekend) Tekortkomingen aan de beroepsverplichtingen die ten grondslag liggen aan de uitoefening van het beroep onafhankelijkheid

Nadere informatie

NATIONALE KAMER VAN NOTARISSEN

NATIONALE KAMER VAN NOTARISSEN NATIONALE KAMER VAN NOTARISSEN Deontologische Code inzake notariële bemiddeling Aangenomen door de algemene vergadering op 7 oktober 2003 Gewijzigd door de algemene vergadering op 24 oktober 2006) Art.

Nadere informatie

N Vastgoedmakelaar A06 Brussel, MH/BL/LC A D V I E S. over

N Vastgoedmakelaar A06 Brussel, MH/BL/LC A D V I E S. over N Vastgoedmakelaar A06 Brussel, 11.10.2005 MH/BL/LC A D V I E S over EEN ONTWERP VAN KONINKLIJK BESLUIT TOT WIJZIGING VAN ARTIKEL 4, 1 VAN HET KONINKLIJK BESLUIT VAN 6 SEPTEMBER 1993 TOT BESCHERMING VAN

Nadere informatie

Beroepsgeheim Ontwerp tot wijziging van artikel 458bis van het Strafwetboek

Beroepsgeheim Ontwerp tot wijziging van artikel 458bis van het Strafwetboek Beroepsgeheim Ontwerp tot wijziging van artikel 458bis van het Strafwetboek Doc: a135005 Tijdschrift: 135 Datum: 17/09/2011 Origine: NR Thema's: Beroepsgeheim Kwetsbare personen Mishandeling van een kind,

Nadere informatie

DE CIJFERBEROEPEN & HET BEROEPSGEHEIM

DE CIJFERBEROEPEN & HET BEROEPSGEHEIM DE CIJFERBEROEPEN & HET BEROEPSGEHEIM DE WETGEVING ALGEMEEN ART 458 SW : Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat

Nadere informatie

Het handelsonderzoek

Het handelsonderzoek Het handelsonderzoek Inleiding De wet bepaalt dat de rechtbank van koophandel een handelsonderzoek opstart wanneer zij verneemt dat uw onderneming in financiële moeilijkheden zou verkeren. Deze brochure

Nadere informatie

SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST

SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST WAT IS EEN ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST? De boekhouder-fiscalist BIBF is uw bevoorrechte raadgever als zelfstandige ondernemer, als vrije beroepsbeoefenaar of als

Nadere informatie

AANSPRAKELIJKHEID. Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels. HR BUILDERS 2 mei 2011

AANSPRAKELIJKHEID. Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels. HR BUILDERS 2 mei 2011 AANSPRAKELIJKHEID Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels HR BUILDERS 2 mei 2011 Claeys & Engels 2009 1 Inleiding 1.1 Twee soorten aansprakelijkheid Strafrechtelijke aansprakelijkheid Risico op

Nadere informatie

Belangrijkste gegevens van het dossier

Belangrijkste gegevens van het dossier Advies- en controlecomité op de onafhankelijkheid van de commissaris Ref : Accom AFWIJKING 2006/9 Samenvatting van het advies dd. 21 september 2006 met betrekking tot een vraag om afwijking van de regel

Nadere informatie

Deontologische Code inzake notariële bemiddeling

Deontologische Code inzake notariële bemiddeling NATIONALE KAMER VAN NOTARISSEN Deontologische Code inzake notariële bemiddeling (Aangenomen door de A.V. op 7 oktober 2003; gewijzigd door de A.V. op 24 oktober 2006 en gewijzigd door de A.V. van 22 oktober

Nadere informatie

Het nieuwe insolventierecht Inleiding en personeel toepassingsgebied

Het nieuwe insolventierecht Inleiding en personeel toepassingsgebied Het nieuwe insolventierecht Inleiding en personeel toepassingsgebied FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95 66 E info@forumadvocaten.be W www.forumadvocaten.be

Nadere informatie

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN 1. Inleiding Op 9 april 2014 maakte de Europese Commissie aan het Europees Parlement een voorstel van richtlijn over

Nadere informatie

0234/2003/N Commissie van Beroep definitieve beslissing. Weigering tot toelating tot de stage profiel van stagemeester

0234/2003/N Commissie van Beroep definitieve beslissing. Weigering tot toelating tot de stage profiel van stagemeester 0234/2003/N Commissie van Beroep definitieve beslissing Weigering tot toelating tot de stage profiel van stagemeester Een bedrijfsrevisor «X» wenste een stagiair «Y» aan te werven. De Stagecommissie had

Nadere informatie

Bestuurder zijn is niet vrijblijvend.

Bestuurder zijn is niet vrijblijvend. Bestuurder zijn is niet vrijblijvend. Ook in België wordt de verantwoordelijkheid van bestuurders met de dag belangrijker. Nieuwe wetgeving en procedures verplichten bestuurders om meer dan ooit bewust

Nadere informatie

Regeling melding misstand woningcorporaties (klokkenluidersregeling)

Regeling melding misstand woningcorporaties (klokkenluidersregeling) Regeling melding misstand woningcorporaties (klokkenluidersregeling) Regeling van de procedure voor het melden van een vermoeden van een misstand en van de (rechts)bescherming van de melder en de vertrouwenspersoon

Nadere informatie

Circulaire over de verzekering brand en andere gevaren, wat eenvoudige risico's betreft, en over de informatieplicht betreffende deze verzekering

Circulaire over de verzekering brand en andere gevaren, wat eenvoudige risico's betreft, en over de informatieplicht betreffende deze verzekering Circulaire FSMA_2012_14 dd. 12/06/2012 Circulaire over de verzekering brand en andere gevaren, wat eenvoudige risico's betreft, en over de informatieplicht betreffende deze verzekering Toepassingsveld:

Nadere informatie

Vrij Syndicaat voor het Openbaar Ambt Provincie Oost-Vlaanderen

Vrij Syndicaat voor het Openbaar Ambt Provincie Oost-Vlaanderen Vrij Syndicaat voor het Openbaar Ambt Provincie Oost-Vlaanderen REGLEMENT VAN INWENDIGE ORDE BETREFFENDE DE BIJSTANDSREGELING Art. 1. Het VSOA - Politie, hierna de organisatie genoemd, verdedigt de belangen

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 29 januari 1998 tot goedkeuring van het stagereglement van het Beroepsinstituut van Boekhouders

Koninklijk besluit van 29 januari 1998 tot goedkeuring van het stagereglement van het Beroepsinstituut van Boekhouders Koninklijk besluit van 29 januari 1998 tot goedkeuring van het stagereglement van het Beroepsinstituut van Boekhouders Bron : Koninklijk besluit van 29 januari 1998 tot goedkeuring van het stagereglement

Nadere informatie

De zetel van de verantwoordelijke is gelegen te Wingene, Oude Bruggestraat 99 a, met als het ondernemingsnummer

De zetel van de verantwoordelijke is gelegen te Wingene, Oude Bruggestraat 99 a, met als het ondernemingsnummer 1 Privacy en bescherming van de persoonsgegevens. Inleiding : Als boekhoudkantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens

Nadere informatie

PRIVACY EN BESCHERMING VAN DE PERSOONSGEGEVENS

PRIVACY EN BESCHERMING VAN DE PERSOONSGEGEVENS PRIVACY EN BESCHERMING VAN DE PERSOONSGEGEVENS Inleiding Als bedrijfsrevisorenkantoor staan wij in voor de verwerking van heel wat gegevens. Een deel van deze gegevens hebben betrekking op persoonsgegevens

Nadere informatie

Praktische nota bij artikel 618 Wetboek van vennootschappen (interimdividend)

Praktische nota bij artikel 618 Wetboek van vennootschappen (interimdividend) Praktische nota bij artikel 618 Wetboek van vennootschappen (interimdividend) Het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) heeft met de norm van 10 november 2009 de internationale controlestandaarden (International

Nadere informatie

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 65.901/3 van 16 mei 2019 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende bepaling van de wijze van aanstelling en vergoeding van de dierenartsen die

Nadere informatie

Ontwerp van algemene norm van toepassing op alle opdrachten toevertrouwd aan de bedrijfsrevisor

Ontwerp van algemene norm van toepassing op alle opdrachten toevertrouwd aan de bedrijfsrevisor Ontwerp van algemene norm van toepassing op alle opdrachten toevertrouwd aan de bedrijfsrevisor DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN, Gezien artikel 31, 1 van de wet van 7 december 2016 tot

Nadere informatie

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 79, eerste lid, van de Mededingingswet.

BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 79, eerste lid, van de Mededingingswet. Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 3698-22 Betreft zaak: natuurlijke persoon Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 79, eerste

Nadere informatie

A. ALGEMENE GEBRUIKSVOORWAARDEN VAN DE WEBSITE

A. ALGEMENE GEBRUIKSVOORWAARDEN VAN DE WEBSITE A. ALGEMENE GEBRUIKSVOORWAARDEN VAN DE WEBSITE Het gebruik van deze website (hierna de Jeram website ) impliceert uw onvoorwaardelijke aanvaarding van alle onderstaande algemene voorwaarden (hierna de

Nadere informatie

Standpunt van de Orde van Vlaamse Balies betreffende het deskundigenonderzoek

Standpunt van de Orde van Vlaamse Balies betreffende het deskundigenonderzoek Standpunt van de Orde van Vlaamse Balies betreffende het deskundigenonderzoek Het deskundigenonderzoek neemt in de burgerlijke procedure een belangrijke plaats in. Hoewel de rechters niet verplicht zijn

Nadere informatie

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.)

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.) INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.) Instituut opgericht bij wetten van 21 februari 1985 en van 22 april 1999 Belgisch Staatsblad van 28 februari 1985 en 11 mei 1999 Zetel:

Nadere informatie

HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO

HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO N BEROEPSREGL - Onthaalouders A08 Brussel, 25.06.2009 MH/BL/LC A D V I E S over EEN ONTWERP VAN KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE DE UITSLUITING VAN DE BEROEPSACTIVITEIT

Nadere informatie

Ombudsdienst Consumentengeschillen Advocatuur OCA

Ombudsdienst Consumentengeschillen Advocatuur OCA Orde van Vlaamse Balies www.advocaat.be Procedurereglement Staatsbladsstraat 8 B 1000 Brussel T +32 (0)2 227 54 70 F +32 (0)2 227 54 79 info@advocaat.be ondernemingsnummer 0267.393.267 Ombudsdienst Consumentengeschillen

Nadere informatie

Instituut van de Bedrijfsrevisoren Institut des Réviseurs d'entreprises

Instituut van de Bedrijfsrevisoren Institut des Réviseurs d'entreprises Instituut van de Bedrijfsrevisoren Koninklijk Instituut - Institut royal ADVIES 1 2011/5 VAN DE RAAD VAN HET INSTITUUT VAN DE BEDRIJFSREVISOREN De Voorzitter Correspondent sg@ibr-ire.be Onze referte IMIRVIDS/cs

Nadere informatie

Toelichtingen bij enkele begrippen uit de wet marktpraktijken. Bescherming van de consument bv: onrechtmatige bedingen, prijsaanduiding

Toelichtingen bij enkele begrippen uit de wet marktpraktijken. Bescherming van de consument bv: onrechtmatige bedingen, prijsaanduiding Consumentenrecht Toelichtingen bij enkele begrippen uit de wet marktpraktijken Doelstelling van de wet Bescherming van de consument bv: onrechtmatige bedingen, prijsaanduiding Bescherming van de eerlijke

Nadere informatie

Instelling. Onderwerp. Datum

Instelling. Onderwerp. Datum Instelling My Lawyer Info Monard D Hulst www.monard-dhulst.be Onderwerp De Wet op de Continuïteit van de Ondernemingen. Hoofdstuk 3. Het gerechtelijk minnelijk akkoord: het huwelijkscontract tussen schuldeiser

Nadere informatie

Instelling. Onderwerp. Datum

Instelling. Onderwerp. Datum Instelling Eubelius Spotlight www.eubelius.com Onderwerp Naar efficiëntere en performantere WCO? Datum Juni 2013 Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van

Nadere informatie

Aansprakelijkheid van bestuurders en zaakvoerders

Aansprakelijkheid van bestuurders en zaakvoerders Aansprakelijkheid van bestuurders en zaakvoerders Peter VERSCHELDEN Accountant Moore Stephens Verschelden, Accountants en Belastingconsulenten Bedrijfsrevisor Moore Stephens Verschelden, Bedrijfsrevisoren

Nadere informatie

Krediet KMO Wet KMO Financiering Informatieverplichting Wederbeleggingsvergoeding Zekerheden Onrechtmatig beding

Krediet KMO Wet KMO Financiering Informatieverplichting Wederbeleggingsvergoeding Zekerheden Onrechtmatig beding Krediet KMO Wet KMO Financiering Informatieverplichting Wederbeleggingsvergoeding Zekerheden Onrechtmatig beding Mrs. Régine Feltkamp Mr. Gerrit Hendrikx Advocaat-Avocat-Attorney Professor V.U.B. Junior

Nadere informatie

FSMA_2011_01 dd. 27 april 2011

FSMA_2011_01 dd. 27 april 2011 Mededeling FSMA_2011_01 dd. 27 april 2011 Mededeling inzake de wet van 20 december 2010 betreffende de uitoefening van bepaalde rechten van aandeelhouders van genoteerde vennootschappen Toepassingsveld:

Nadere informatie

Rolnummer 5371. Arrest nr. 24/2013 van 28 februari 2013 A R R E S T

Rolnummer 5371. Arrest nr. 24/2013 van 28 februari 2013 A R R E S T Rolnummer 5371 Arrest nr. 24/2013 van 28 februari 2013 A R R E S T In zake : de prejudiciële vragen over artikel 3 van de wet van 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van de ondernemingen, gesteld

Nadere informatie

Reclame en marketing: een gemeenschappelijk kader voor beroepsbeoefenaars

Reclame en marketing: een gemeenschappelijk kader voor beroepsbeoefenaars Reclame en marketing: een gemeenschappelijk kader voor beroepsbeoefenaars van de drie Instituten De reclame, het promoten van de diensten, de marketing, oftewel de communicatie vormt het verlengstuk van

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN HENDRIKS ASBESTSANERING B.V.

ALGEMENE VOORWAARDEN HENDRIKS ASBESTSANERING B.V. ALGEMENE VOORWAARDEN HENDRIKS ASBESTSANERING B.V. Hendriks Asbestsanering B.V., hierna te noemen Hendriks, is een onderneming, die zich bezig houdt met het in opdracht van natuurlijke en rechtspersonen

Nadere informatie

De reorganisatie door overdracht onder gerechtelijk gezag: aanpassing van de regelgeving noodzakelijk?

De reorganisatie door overdracht onder gerechtelijk gezag: aanpassing van de regelgeving noodzakelijk? De reorganisatie door overdracht onder gerechtelijk gezag: aanpassing van de regelgeving noodzakelijk? De zaak Plessers (C-509/17) We work for people, not clients Duurzaam samenwerken Excellent juridisch

Nadere informatie

Accountants Academy: de aansprakelijkheid van de uitoefenaar van het cijferberoep

Accountants Academy: de aansprakelijkheid van de uitoefenaar van het cijferberoep Accountants Academy: de aansprakelijkheid van de uitoefenaar van het cijferberoep Bank Van Breda 6 December 2017 06-12-17 Accountants Academy 1 1. Inleiding De civielrechtelijke aansprakelijkheid (Karel

Nadere informatie

Deontologie II - klant

Deontologie II - klant DE RELATIE MET DE KLANT Aanvaarding Opdrachtbrief Behoud Frank Haemers, juridische dienst BIBF Bij wijze van inleiding GEEN KLANTENACCEPTATIEBELEID KLANTENACCEPTATIEBELEID Of hoe omgaan met de kritieke

Nadere informatie

EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE NIEUWE BANKWET

EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE NIEUWE BANKWET 1/5 EXTERNE LEIDRAAD VOOR DE TOEPASSING VAN ARTIKEL 62 VAN DE NIEUWE BANKWET SOORTEN CUMULBEPERKINGEN STRUCTUUR ARTIKEL 62 De wettelijke cumulbeperkingen, zoals geformuleerd in artikel 62 van de wet van

Nadere informatie