voorjaar 2011 Nog steeds grote tekorten aan stageplaatsen Stageplaats voor doktersassistent nog steeds moeilijk te vinden

Transcriptie

1 Calibris BPV - Barometer AG Voorjaar 2011 KENNISCENTRUM VOOR LEREN IN DE PRAKTIJK IN ZORG, WELZIJN EN SPORT

2 BPV Barometer AG voorjaar 2011 Eerstejaars DA nog steeds heel moeizaam te plaatsen! Nog steeds grote tekorten aan stageplaatsen De huisartsenzorg blijkt nog steeds terughoudend in het verlenen van stageplaatsen aan eerstejaars studenten, omdat die veel begeleiding nodig hebben en (nog) niet productief genoeg zijn. Tabel 1 De ontwikkeling van aantallen studenten en stageplaatsen tussen de schooljaren en Opleidingen ontwikkeling ontwikkeling aantal aantal studenten stageplaatsen Doktersassistent 8% 7% Apothekersassistent -5% 1% Tandartsassistent 12% 5% Bronnen: Studentenaantallen: CFI; schooljaren 2009/2010 en 2010/2011 Stageplaatsen: Bedrijvenregister Calibris; peildata: maart 2010 en februari 2011 Ook bij de apothekers spelen vergelijkbare factoren een rol. Weliswaar in mindere mate dan bij de doktersassistenten, maar ook daar is nog terughoudendheid bij het aanbieden van stageplaatsen. Het aantal apotheken met stagiairs neemt af. Ook apotheken hebben vaak geen tijd om studenten of stagiairs op te leiden. Voor de tandartsassistenten is het beeld duidelijk gunstiger. De meeste studenten komen op tijd aan een stageplaats. De vraag is of de beschikbaarheid van stageplaatsen voor AGstudenten is verbeterd, een half jaar na de vorige peiling bij de onderwijsinstellingen. Kans op stage Beschikbare AG-stageplaatsen toegenomen Net zoals eind vorig jaar is het aantal studenten voor de opleidingen Dokters- en Tandartsassistent toegenomen. De ontwikkeling van het aantal stageplaatsen heeft bij de doktersassistenten gelijke tred gehouden met de ontwikkeling van het aantal studenten. Bij de tandartsassistenten blijft het stageaanbod, ondanks de toename aan stageplaatsen, achter bij de forse stijging van het aantal studenten. In lijn met de afgelopen jaren heeft de teruggang van het aantal studenten Apothekersassistent zich ook in het lopende schooljaar verder voortgezet. Bij deze cijfers moeten wij wel de kanttekening plaatsen dat Calibris geen recent beeld heeft van het aantal studenten dat een particuliere opleiding volgt. Stageplaats voor doktersassistent nog steeds moeilijk te vinden Ondanks de duidelijke toename van het aantal stageplaatsen is er ook dit voorjaar nog sprake van een groot knelpunt rondom stageplekken voor doktersassistent. Voor vrijwel alle regio s geldt dat het vinden van een stageplaats nog steeds een grote opgave is en vaak niet lukt. Onderwijsinstellingen zoeken manieren om hiermee om te gaan, soms door in het eerste jaar studenten geen stages te laten lopen of door studentenstops in te voeren. In de overzichten zien we voor de vier werkgebieden van Calibris, per UWV-regio, de gesignaleerde knelpunten voor de opleidingen. Uit deze tabellen wordt duidelijk in welke regio s het zoeken naar geschikte stageplekken een probleem vormt. Soms is het probleem zo ernstig dat studenten worden geweigerd of studenten op niet geschikte stageplekken terechtkomen. NoordOost In Noordoost is de situatie voor de doktersassistent sinds de vorige peiling niet veel veranderd. In alle regio s is het heel moeilijk om voor studenten een stageplaats te vinden. Voor de opleiding Apothekersassistent hebben studenten in de meeste regio s wel tijdig een stageplaats gevonden. De situatie voor de tandartsassistenten is ongunstiger dan eind Verliep bij de vorige peiling alleen in Groningen het vinden van een stageplaats moeizaam, bij de recente peiling geldt dat nu ook voor Drenthe, IJsselvechtstreek en vooral Twente. In deze laatste regio is de situatie voor sommige studenten TA nijpend. Zij hebben geen stageplaats kunnen vinden. 1 Dit zijn alleen beroepsopleidendeleerweg (BOL) plaatsen. 2

3 stageaanbod assisterenden GEZONDHEIDSZORG ROC D doktersassistent apothekersassistent Tandartsassistent per regio Rapportage regio niveau 4 niveau 4 niveau 4 Friesland Noordoost Groningen Drenthe IJsselvechtstreek Twente Stedendriehoek Noord-Kennemerland/ West-Friesland Noordwest Zaanstreek-Waterland Zuid-Kennemerland Groot-Amsterdam Gooi- en Vechtstreek Oost-Utrecht Midden-Utrecht Flevoland Holland-Rijnland Zuidwest Haaglanden Midden-Holland Drechtsteden Rijnmond West-Brabant Zeeland Midden-Gelderland Achterhoek Zuidoost Zuid-Gelderland Rivierenland Noordoost-Brabant Midden-Brabant Zuidoost-Brabant Noord- en Midden-Limburg Zuid-Limburg Nijpend tekort > Studenten geweigerd / instroom roc aangepast, studenten uiteindelijk geplaatst op niet passende stages. Stages uitgesteld of gaan niet door. Tekort Evenwicht Overschot Onbekend > Stages pas te vinden na intensief zoeken, en vaak te laat. > Studenten op tijd geplaatst op passende plaatsen. > Stages makkelijk te vinden, zelfs een klein overschot. > Geen gegevens beschikbaar of niet van toepassing. *Bij een wit vlak: geen gegevens beschikbaar. Regio s waar geen roc met AG-opleiding aanwezig is, zijn weggelaten 3

4 Kans op werk NoordWest Ook in Noordwest is het beeld vergelijkbaar met dat van de andere werkgebieden. Er zijn weinig tot geen problemen voor de apothekers- en tandartsassistent. Voor de doktersassistent in opleiding is de situatie onveranderd problematisch. Alleen in Groot-Amsterdam en Flevoland is er sprake van min of meer evenwicht. Toch waren ook in deze regio s op het moment van de peiling, evenals in de meeste andere regio s, studenten zonder stageplaats. Zuidwest In Zuidwest zijn er voor de tandartsassistenten geen knelpunten. Zij hebben voor zover bekend allemaal op tijd een stageplaats gevonden. Dit geldt niet voor de doktersassistenten. Vooral in Holland-Rijnland (20 studenten op een niet passende plaats), West-Brabant (8 studenten zonder stageplaats) en Zeeland (4 studenten zonder stageplaats) is er sprake van een ongewenste situatie. Opvallend is dat, in tegenstelling tot het beeld in de andere werkgebieden, ook apothekersassistenten in opleiding in de meeste regio s moeite hebben met het vinden van stageplaatsen. In de meest gevallen lukt het wel, maar in een aantal gevallen pas na intensief zoeken. In Holland-Rijnland zijn 10 studenten (10%) op een niet passende plaats terechtgekomen. Zuidoost In het werkgebied Zuidoost is het voor apothekersassistenten en tandartsassistenten geen probleem om een geschikte stageplaats te vinden. Voor de doktersassistenten in opleiding kost het wel meer moeite. Vooral in Midden-Gelderland en Midden-Brabant zijn de knelpunten groot. Voor zover bekend geldt dit in mindere mate ook voor de andere regio s in dit werkgebied. In Midden Gelderland zijn 10 studenten niet of op een niet gewenste stageplaats terechtgekomen. In Midden-Brabant waren er op het moment van de peiling zelfs ca. 30 studenten zonder stageplaats (ongeveer 40% van de studenten in opleiding). Wanneer we de resultaten van de inventarisatie bij de onderwijsinstellingen bekijken, kunnen we concluderen dat de knel punten zich vooral voordoen bij de opleiding Doktersassistent. Dit betekent niet zonder meer dat er te weinig stageplaatsen worden aangeboden. Een andere verklaring zou zijn dat de beschikbare stageplaatsen niet allemaal optimaal benut worden. Doktersassistenten Er zijn ongeveer gediplomeerde doktersassistenten werkzaam in de huisartsenzorg en de ziekenhuizen. De gemiddelde vacaturegraad in de huisartsenzorg ligt ongeveer driemaal hoger dan het gemiddelde voor Zorg en Welzijn. De gemiddelde tijd die het vergt om een vacature voor doktersassistent op te vullen is in de afgelopen periode toegenomen. Wie men aantrekt, varieert naar soort voorziening. Zo werden in 2010 veel medewerkers uit de schoolbanken aangetrokken. Dit geldt dan met name voor de gezondheidscentra en de huisartsenpraktijken. De huisartsenposten trekken veel nieuwe medewerkers uit andere huisartsenvoorzieningen aan, maar ook medewerkers uit de overige zorginstellingen. Wanneer we naar het verwachte aanbod van doktersassistenten in de komende jaren kijken blijkt dit te krap om in de verwachte vraag van de verschillende huisartsenvoorzieningen te voorzien. Apothekersassistenten Er werken ongeveer werknemers in de apotheek branche, waarvan ongeveer als apothekersassistent in een openbare apotheek. Begin 2010 telde Nederland ongeveer 1960 openbare apotheken. Hiervan is ongeveer een derde een zelfstandige apotheek, een derde behoort tot een keten of formule en een derde behoort tot een maatschap of is een andersoortige apotheek. Het is waarschijnlijk dat de werkgelegenheid in de komende jaren niet meer groeit. Een belangrijke oorzaak is het zogenaamde preferentiebeleid van de overheid. Hierdoor nemen de financiële middelen af en kunnen apothekers minder personeel aannemen. Ongeveer 16% van de openbare apotheken had in 2010 teveel personeel in dienst in verhouding tot de omzet van de apotheek. Dit overschot bestaat voornamelijk uit apothekersassistenten. Tandartsassistenten De tandartsassistenten vormen binnen de Assisterenden Gezondheidszorg een aparte groep. De jaarlijkse instroom van nieuwe assistenten blijft ver achter bij de benodigde. Het merendeel van de tandartsen heeft assistenten in dienst met een andere achtergrond. Bij het aantrekken van jonge assistenten gaat de voorkeur van de meeste tandartsen wel uit naar gediplomeerden met een mbo-opleiding Tandartsassistent. In Nederland zijn ongeveer tandartspraktijken. Het aantal werkzame tandartsassistenten ligt op circa De werkgelegenheid voor tandartsassistenten is volgens onderzoek (Stichting Fonds Tandartsassistenten, 2008) uitstekend. 4

5 Beroepenvoorlichting voorkomt schooluitval! Schooluitval in het mbo is nog steeds een hot item. Schooluitval wordt ook wel het zorgenkindje van het beroepsonderwijs genoemd. Voor studenten in het voortgezet onderwijs is voorlichting over de kans op een baan na het volgen van een opleiding van groot belang. Goede beroepsvoorlichting verkleint de kans op vroegtijdig schoolverlaten aanzienlijk. Het is daarom belangrijk de noodzakelijke instroom in het beroepsonderwijs te bevorderden en het stageaanbod hierop af te stemmen. SIGNALEN uit de PRAKTIJK Geen ruimte of tijd. Veel overnames van praktijken. Praktijken bieden geen stageplekken om allerlei redenen. De stageplekken zijn vergeven aan andere roc s of er zijn te weinig BPV-adressen die deelnemers willen begeleiden. Ook personeelproblemen, geen ruimte voor stagiair of niet bereid zijn stagevergoeding te betalen zijn veelgehoorde reacties. De interesse voor het hebben van een stagiaire neemt aanzienlijk af bij de huisarts. Welwillende huisartsen willen maximaal een keer per jaar 10 weken een stagiaire i.v.m. belasting. Het merendeel wil GRONINGEN helemaal geen stagiaire. FRIESLAND Er is weinig aanbod van stageplekken. Praktijken geven aan te druk te zijn of in een reorganisatie te zitten. NOORD-KENNEMERLAND/ WEST-FRIESLAND DRENTHE NOORD-OVERIJSSEL ZAANSTREEK/WATERLAND FLEVOLAND ZUID-KENNEMERLAND TWENTE GROOT-AMSTERDAM GOOI- EN VECHTSTREEK STEDENDRIEHOEK HOLLAND/RIJNLAND UTRECHT OOST HAAGLANDEN UTRECHT MIDDEN GELDERLAND MIDDEN MIDDEN-HOLLAND ACHTERHOEK RIJNMOND RIVIERENLAND DRECHTSTEDEN GELDERLAND ZUID ZEELAND WEST-BRABANT S-HERTOGENBOSCH TILBURG ZUID-OOST BRABANT NOORD- EN MIDDEN LIMBURG ZUID-LIMBURG Figuur 1 Kaart van Nederland verdeeld in UWV regio s 5

6 NADERE KENNISMAKING Vragen over onze dienstverlening? Graag brengen wij u in contact met een adviseur in uw regio of met een medewerker van het hoofdkantoor in Bunnik. Calibris Runnenburg AZ Bunnik Postbus CC Bunnik T F E info@calibris.nl I HET WERKTERREIN: LEREN IN DE PRAKTIJK Als kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport is Calibris verantwoordelijk voor erkenning van leerbedrijven en vaststelling van kwalificaties. In het verlengde van deze wettelijke taken ligt een expertise die veel meer omvat. Calibris verkent de markt. Brengt landelijk en regionaal betrokken partijen bijeen. Initieert maatschappelijk relevante projecten. Ontwikkelt innovatieve en effectieve oplossingen. Alles gericht op één doel: meer balans en dynamiek op de arbeidsmarkt. Zo levert Calibris een waardevolle bijdrage om beroepspraktijk en beroepsonderwijs soepel op elkaar te laten aansluiten. Calibris 8.05/1/2011