Oriëntatie. je op onderzoek naar toeristische en aardrijkskundige informatie over een gebied. 6 Oriëntatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Oriëntatie. je op onderzoek naar toeristische en aardrijkskundige informatie over een gebied. 6 Oriëntatie"

Transcriptie

1 Oriëntatie Vroeger was vakantie bijzonder. Nu gaat in Nederland bijna iedereen op vakantie. Je vakantie kun je op honderden manieren doorbrengen. Kijk maar naar de foto s op deze bladzijden. Dit lesboek gaat over hoe en waar Nederlanders op vakantie gaan. Ook onderzoek je waarom ze naar een bepaalde plek gaan. 1 Elk jaar zijn er in Nederland en andere Europese landen miljoenen mensen op vakantie. Voor een vakantiebestemming hebben al die vakantiegangers voordelen en nadelen. Voor enkele vakantiegebieden ga je zelf de gevolgen onderzoeken. Je zult zien dat er grote verschillen tussen vakantiebestemmingen zijn. In een ontwikkelingsland zijn de gevolgen anders dan aan een Spaanse Costa. Maar hoe weet je of er verschillen tussen vakantiebestemmingen zijn? Daarvoor moet je op onderzoek naar toeristische en aardrijkskundige informatie over een gebied Oriëntatie

2 4 Hoofdvragen Hoe hebben de vakanties en de vakantiebestemmingen van Nederlanders zich ontwikkeld? 2 Welke gevolgen hebben al die vakantiegangers voor Europese vakantiebestemmingen? 3 Welke verschillen zijn er tussen vakantiebestemmingen dichtbij (Nederland), in Europa en ver weg (bijvoorbeeld ontwikkelingslanden)? 4 Zijn er verschillen tussen de aardrijkskundige en toeristische informatie van een vakantiebestemming? Figuur 1 Vakantiebestemmingen in foto s. Oriëntatie 7

3 1 Vakanties van Nederlanders Dit hoofdstuk gaat over de vakanties van Nederlanders. Je bekijkt waar ze op vakantie gaan en of er verschillen zijn tussen vroeger en nu. Ook ontdek je waarom een gebied aantrekkelijk is om je vakantie door te brengen. 1 Op vakantie Vakantie! Wat ga jij dit jaar doen? Blijf je thuis of ga je weg? Voor miljoenen Nederlanders is het antwoord duidelijk: op vakantie! Wel gaan ze op heel verschillende manieren. Hoe? Dat ga je in deze paragraaf uitzoeken. Op vakantie Elk jaar gaan miljoenen Nederlanders op vakantie. Je bent op vakantie als je voor je plezier minstens een nacht weg bent van huis. Er is een verschil tussen lange en korte vakanties. Bij een lange vakantie ben je minstens vier nachten achter elkaar weg. Bij een korte vakantie ben je één tot drie nachten weg. De meeste Nederlanders gaan elk jaar op vakantie. In figuur 3 kun je dat zien. Het percentage van de Nederlandse bevolking dat elk jaar minstens een keer op vakantie gaat, noem je de vakantieparticipatie (participeren = deelnemen). In de figuren van deze paragraaf staan nog veel meer kenmerken van vakanties van Nederlanders. GEO NEVAK SB 01_01a recreatie vrije tijd vrije tijd vakantie zakelijk toerisme toerisme Figuur 1 Toerisme, recreatie en vrije tijd. Vakantie en vrije tijd Bij vakantie horen een paar andere begrippen: vrije tijd, recreatie en toerisme. Georganiseerde Vrije tijd is reizen de tijd waarin je kunt doen waar je zelf zin in hebt. gereserveerd door een reisbureau Anders gezegd: het is de tijd die niet of zelf gereserveerd overblijft na het slapen en nadat je verplichte dingen als school, werk of huishouden hebt gedaan. Je hebt vrije tijd in soorten en maten. Gemiddeld heeft een Nederlander per week 42 uur vrije tijd. Per dag dus gemiddeld 6 uur. De meeste vrije tijd heb je natuurlijk in je vakantie. Zonder vrije tijd is vakantie niet mogelijk. Alles wat je in je vrije tijd buiten je eigen huis doet, noem je recreatie. Recreanten en vakantiegangers komen elkaar nog wel eens tegen. Ga op een mooie zomerdag maar eens naar een strand aan de Noordzee. Er zijn dan duizenden dagrecreanten: mensen die een dagje uit zijn, maar s avonds weer naar huis gaan. Ook zijn er vakantiegangers die in de buurt van het strand hun vakantie doorbrengen. Iedereen die op reis is en ergens anders dan thuis overnacht is een toerist. De meeste toeristen zijn voor hun plezier op reis. Dat zijn de vakantiegangers. Ook reizen veel mensen voor hun werk of voor hun studie. Zij bezoeken beurzen, congressen of bedrijven. Dat is het zakelijk toerisme. Toerisme gaat over alles wat te maken heeft met reizen en verblijven buiten je eigen omgeving, of het nu is voor plezier (vakantie) of voor zakelijke dingen als werk en studie. 8 1 Vakanties van Nederlanders

4 lange vakanties (22 miljoen) korte vakanties (12,5 miljoen) 4,5 6,4 1,9 8,5 2,6 1,6 5,2 8,5 2,6 3,9 Aantal vakanties 2003 (x 1 miljoen vakanties) Vakanties van Nederlanders Nederland zomer Nederland winter GEO NEVAK SB 01_02 buitenland zomer buitenland winter Aantal vakanties 2003 (x 1 miljoen vakanties) Vakanties van Nederlanders Nederland 18% zomer Nederland niet op winter vakantie buitenland zomer 7% buitenland winter alleen kort 34% kort en lang GEO NEVAK SB 01_04 Figuur 2 In eigen land op vakantie of naar het buitenland? GEO NEVAK SB 01_04 41% alleen lang GEO NEVAK SB 01_08 Figuur Vakantieparticipatie 3 Wel of niet op vakantie? % vakantie in eigen land Georganiseerde reizen vakantie in het buitenland samen gereserveerd door een reisbureau niet of zelf gereserveerd Figuur 4 Door wie is de vakantie gereserveerd? ATLANTISCHE OCEAAN VERENIGDE STATEN 2% CARIBISCH GEBIED 1% PORTUGAL 2% SPANJE 12% GROOT- BRITTANNIË 3% FRANKRIJK 18% Figuur Lange vakanties 5 van Nederlanders NOORDZEE BELGIË/LUX. 9% km schaal 1 : N ZWITSERLAND 3% DENEMARKEN 1% NOORWEGEN ATLANTISCHE ZWEDENOCEAAN FINLAND 2% DUITSLAND VERENIGDE 11% STATEN 2% TSJECHIË CARIBISCH 2% GEBIED 1% OOSTENRIJK 8% PORTUGAL ITALIË 2% 6% OVERIGE LANDEN 12% OOST- ZEE HONGARIJE 1% MIDDELLANDSE ZEE NOORDZEE GROOT- DENEM BRITTANNIË 1% 3% GRIEKENLAND 4% Lange vakanties van Nederlanders SPANJE 12% FRANKRIJK 18% BELGIË/LUX. 9% VERRE OOSTEN 1% ZWARTE ZEE TURKIJE 1% EGYPTE 1% km schaal 1 : N DUITSLA 11% ZWITSERLAND 3% ITA 6% OVER M 1 Vakanties van Nederlanders 9

5 GEO NEVAK SB 01_05 GEO NEVAK SB 01_05 GEO NEVAK SB 01_09 België België Frankrijk Frankrijk Spanje Spanje Oostenrijk Oostenrijk Groot-Brittannië Groot-Brittannië Duitsland Duitsland Italië Italië Griekenland Griekenland Turkije Turkije overige landen overige landen Lange vakanties van Nederlanders Lange vakanties van Nederlanders winterperiode winterperiode zomerperiode zomerperiode Figuur 6 Lange vakanties van Nederlanders GEO NEVAK SB 01_07 fiets 2% bus 1% trein 4% andere vervoermiddelen 2% x woning 13% caravan, vouwwagen 11% 8% tent overig 7% 12% vakantiehuis 33% hotel, pension 16% appartement Waar slapen Nederlanders tijdens hun vakantie Figuur 7 in Waar het buitenland? overnachten GEO NEVAK SB 01_06 Nederlanders in het buitenland? andere vervoermiddelen 2% 33% vliegtuig GEO NEVAK SB 01_11 91% auto Vervoermiddel Figuur 8 Vervoermiddel op vakantie in Nederland op vakantie in Nederland. GEO NEVAK SB 01_11 7% x 1000 vakantieweken 1800 bus 3% trein % auto Figuur Vervoermiddel 9 Vervoermiddel op vakantie in op het vakantie buitenland 1400 naar het buitenland x 1000 vakantieweken zomervakantie herfstvakantie kerstvakantie krokusvakantie okt. nov. herfstvakantie kerstvakantie krokusvakantie meivakantie dec. jan. febr. maart april mei juni juli aug. sept. 0 okt. nov. dec. jan. febr. maart april Wanneer gaan Nederlanders op vakantie? Nederland buitenland Figuur 10 Wanneer gaan Nederlanders op vakantie? Wanneer gaan Nederlanders op vakantie? Nederland 10 1 Vakanties van Nederlanders buitenland

6 GEO NEVAK SB 01_10 GEO NEVAK SB 01_12 overig boot woning 4% 2% 7% hotel, pension 9% 2% caravan, vouwwagen 27% 42% vakantiehuis vakantie in eigen land in de zomer in de winter vakantie in het buitenland in de zomer in de winter Wat moet je leren? Lesboek Het verschil tussen een korte en een lange vakantie Verschillen en overeenkomsten tussen vakantie, recreatie en toerisme 7% tent Figuur Waar overnachten 11 Waar Nederlanders overnachten in Nederland? Nederlanders GEO NEVAK SB 01_13 in Nederland? ATLANTISCHE OCEAAN GROOT- BRITTANNÏE 11% BELGIË 36% FRANKRIJK 16% NOORDZEE alle vakanties samen aantal dagen Hoe lang gaan Nederlanders op vakantie? Figuur 12 Hoe lang gaan Nederlanders op vakantie? DUITSLAND 27% LUXEMBURG 2% OVERIG EUROPA 8% appartement OOST- ZEE Werkboek Schema W2 met de kenmerken van vakanties van Nederlanders Het uittreksel van W8 Begrippen om te leren vakantie, lange vakantie, korte vakantie, vakantieparticipatie, vrije tijd, recreatie, toerist, dagrecreant, vakantieganger, toerisme, zakelijk toerisme Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf. Daarna kun je de oefentoets maken. ZWARTE ZEE buitenland 21% Nederland 79% MIDDELLANDSE ZEE Korte vakanties van Nederlanders procent km schaal 1 : N Figuur 13 1 Vakanties van Nederlanders 11

7 2 Meer mensen, vaker en verder weg Vijftig jaar geleden gingen maar weinig Nederlanders op vakantie. En meestal bleven ze in Nederland. Een vakantie naar het buitenland was helemaal bijzonder. Nu zien de vakanties van Nederlanders er heel anders uit. Over die veranderingen gaat deze paragraaf. Veranderingen in vakanties In de vakanties van Nederlanders is veel veranderd. Tot 1945 gingen Nederlanders vrijwel niet op vakantie. Gewone mensen hadden geen geld of vrije dagen om erop uit te trekken. Ze gingen misschien één of twee keer per jaar logeren bij een familielid. Alleen een kleine groep rijke mensen ging op vakantie. Zij verbleven in luxe hotels, aan de Côte d Azur of GEO in de NEVAK Zwitserse SB 01_16Alpen. x 1 miljoen totaal vakanties vakanties in Nederland vakanties in het buitenland Figuur 15 Ontwikkeling van het aantal lange vakanties naar binnen- en buitenland. Figuur 14 Vakantie vroeger: alleen voor rijke mensen, op avontuur in de natuur. Deze rijke vorm van vakantievieren noem je elitetoerisme. Tegenwoordig zijn er veel meer vakantiegangers. De vakantieparticipatie is enorm toegenomen. Nog niet zo lang geleden was één vakantie per jaar een luxe. Als je al op vakantie ging, dan alleen in de zomer. Nu gaan veel mensen s zomers en s winters. Of ze nemen een keer een lange vakantie en een keer een korte vakantie. Gemiddeld gaat een Nederlander 1,7 keer per jaar op vakantie. Het aantal keren dat iemand op vakantie gaat noem je de vakantie-intensiteit. Vroeger gingen de meeste mensen in Nederland met vakantie. Er was vooral binnenlands toerisme. Tegenwoordig gaat meer dan de helft van de Nederlanders naar het buitenland. Dat is het uitgaand toerisme. Ook is een vakantie naar een bestemming buiten Europa heel normaal. Vakantiebestemmingen buiten Europa heten verre bestemmingen. GEO NEVAK SB 01_17 % '60 '70 '75 '80 '85 '90 '95 '98 '03 Vakantieparticipatie (lange vakanties) Figuur 16 Ontwikkeling van de vakantieparticipatie vanaf Vakanties van Nederlanders

8 Figuur 17 Vakantie nu: Thailand, voor jong en oud, een feest van vroeg tot laat. GEO NEVAK SB 01_21 Meer, vaker en verder De drie veranderingen in vakanties van Nederlanders kun je in een zin samenvatten: meer mensen gaan vaker en verder weg. Hoe verklaar je dat? Er zijn drie redenen. In Nederland is de welvaart sterk gestegen. Mensen verdienen genoeg om een vakantie te betalen. Figuur 18 Aantal vrije dagen van Nederlanders. Jaar aantal vrije dagen Nederlanders hebben meer vrije tijd. Er is meer vrije tijd per dag, omdat de werkdag korter is geworden. Daarnaast hebben Nederlanders meer vakantiedagen. Ze hebben zoveel vrije dagen dat ze meer dan een keer per jaar op vakantie kunnen gaan. Je kunt tegenwoordig veel sneller en gemakkelijker van de ene plek naar de andere plek reizen. Bijna iedereen heeft een auto. Met de auto bereik je alle vakantiebestemmingen tot een afstand van zo n 1200 km. En wil je verder, dan kun je met het vliegtuig naar elke uithoek van de wereld. De mobiliteit is sterk toegenomen. Mobiliteit betekent de verplaatsing van mensen en goederen met behulp van een vervoermiddel. 15 x 1000 euro '60 '70 '80 ' De groei van de welvaart in Nederland is af te Figuur lezen aan 19 het De bedrag groei dat van mensen de welvaart met eenin Nederland inkomen per is jaar af verdienen te lezen aan het bedrag dat mensen met een inkomen per jaar verdienen. 1 Vakanties van Nederlanders 13

9 GEO NEVAK SB 01_18b GEO NEVAK SB 01_20 Sneller reizen Naar veel vakantiebestemmingen kun je de afstand snel afleggen. Je kunt een afstand op twee manieren uitdrukken, in kilometers en in tijd. Amerika ligt ongeveer 5000 km ver weg. Je kunt ook zeggen: Amerika ligt acht uur vliegen ver. Er is een verschil tussen absolute en relatieve afstand. De absolute afstand is de afstand die je meet in een rechte lijn (hemelsbreed). De absolute afstand schrijf je bijna altijd in kilometers. Kenmerkend voor de absolute afstand is dat hij voor iedereen gelijk is en nooit verandert. Hemelsbreed is de afstand Amsterdam-Parijs 425 km. Dat was zo in 1700 en dat zal in het jaar 2050 nog zo zijn. De relatieve afstand betekent de afstand uitgedrukt in tijd. Dat wil zeggen dat je iets in relatie (=verband) brengt met iets anders. Je brengt het aantal kilometers in relatie met het vervoermiddel, het % '85 '90 ' '05 Vakanties van Nederlanders naar verre Figuur 20 Vakanties van Nederlanders bestemmingen (buiten Europa) naar verre bestemmingen (buiten Europa). soort wegen, de drukte op de wegen, enzovoort. Kenmerkend voor de relatieve afstand is dat hij niet voor iedereen gelijk is. Het maakt uit of je fietst of met de auto gaat. Ook kan de relatieve afstand veranderen. In de eerste plaats is de relatieve afstand afgenomen door verbetering van de vervoermiddelen. In de 19 e eeuw reisden vakantiegangers per boot of postkoets. Figuur 22 Dankzij deze superbrug bij Millau is de reistijd op de A75 naar Zuid-Frankrijk veel minder lang geworden. Op drukke vakantiedagen win je maar liefst 4 uur. x 1 miljoen auto's '60 '70 '80 ' Figuur De ontwikkeling 21 De ontwikkeling van de mobiliteit: van het aantal auto's in Nederland de mobiliteit: het aantal auto s in Nederland. Ver gingen ze niet. De meesten bleven in het eigen land. In het midden van de 19 e eeuw werd het treinverkeer belangrijk. Ineens kon je een stuk sneller reizen. En verder, bijvoorbeeld naar de Zwitserse Alpen of de kust van de Middellandse Zee. Later ging het met de auto nog gemakkelijker. Na 1960 kwamen er ook bestemmingen aan de rand van Europa. Met het vliegtuig gingen vakantiegangers naar de landen rond de Middellandse Zee. Sinds de jaren negentig zijn er ook veel vliegreizen naar verre bestemmingen. Door de ontwikkeling van het vliegverkeer is de wereld steeds kleiner geworden. De relatieve afstand neemt ook af door verbetering van de verkeerswegen. Zo kunnen door de aanleg van een autoweg, of van een brug of tunnel twee plaatsen dichter bij elkaar komen te liggen: er is een betere verbinding tussen de plaatsen Vakanties van Nederlanders

10 Wat moet je leren? Lesboek Drie veranderingen in de vakanties van Nederlanders beschrijven en verklaren Het verschil tussen relatieve afstand en absolute afstand beschrijven Het verband tussen relatieve afstand en de ontwikkeling van vervoermiddelen en verkeerswegen Werkboek Het uittreksel van W13 Figuur 23 De Thalys heeft een topsnelheid van 300 km per uur. Vervoermiddel Reistijd Auto 4 uur 45 minuten Vliegtuig 1 uur 20 minuten Trein uur Trein uur 9 minuten Trein uur 3 minuten Fiets 5 dagen Figuur 24 Reistijden, relatieve afstand Amsterdam Parijs. Begrippen om te leren Nieuw: elitetoerisme, vakantie-intensiteit, binnenlands toerisme, uitgaand toerisme, verre bestemmingen, mobiliteit, absolute afstand, relatieve afstand Herhaling: vakantieparticipatie, korte en lange vakantie, vrije tijd Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf. Daarna kun je de oefentoets maken. Figuur 25 Verre bestemmingen zijn dichterbij gekomen dankzij het vliegtuig. Op de foto zie je toeristen in Thailand. 1 Vakanties van Nederlanders 15

11 3 De kenmerken van een vakantiebestemming In een vakantie wil je wat anders dan thuis. Is er een mooi landschap, lekker klimaat of interessante cultuur? En hoe staat het met de voorzieningen? Met behulp van verschillende kenmerken kun je soorten vakantiegebieden onderscheiden. Vakantie is anders Alle vakantiebestemmingen hebben een gemeenschappelijk kenmerk: het is er anders dan bij je thuis. Op vakantie zoek je iets anders dan wat je thuis hebt. Het andere in een vakantiegebied is een aanvulling op de dingen die je in je eigen woonplaats hebt. Een ander woord voor aanvulling is complement. Je kunt dus zeggen: de bergen van Zwitserland zijn een complement op het vlakke landschap van je eigen omgeving. Of: het warme klimaat van de Spaanse kusten is een complement op het Nederlandse zeeklimaat. Of: de Figuur 27 Wintersport in de Alpen. Figuur 26 Toscane, Italië. andere cultuur van een vakantiegebied is een complement op wat je thuis bent gewend. Bij de complementariteit van een vakantiebestemming kijk je naar het landschap, het klimaat en de cultuur. Die drie maken een gebied aantrekkelijk voor een vakantie. In plaats van complementariteit kun je ook spreken van de aantrekkingsfactoren van een gebied. Vier soorten vakantiebestemmingen Europa heeft vier soorten vakantiebestemmingen. Elke soort heeft zijn eigen complementariteit. Landschap en natuur. Landschap is alles wat je ziet als je vanuit een bepaald punt over een gebied uitkijkt. Het planten- en dierenleven vormen samen de natuur. Belangrijke voorbeelden zijn berggebieden als de Alpen en de Pyreneeën. Veel vakantiebestemmingen zijn anders door het klimaat. Klimaat betekent de gemiddelde toestand van het weer over een groot gebied over een periode van 30 á 40 jaar. In de zomer is het warme, droge klimaat van de stranden van de Middellandse Zee het belangrijkste voorbeeld; in de winter het klimaat met kou en sneeuw, zodat je kunt wintersporten. Dat vind je in de Alpen en in andere berggebieden. Cultuur is een derde soort complementariteit Vakanties van Nederlanders

12 Wat moet je leren? Lesboek De drie kenmerken die de complementariteit van een vakantiegebied vormen Vier typen vakantiegebieden in Europa Drie soorten voorzieningen die een vakantiebestemming moet hebben Figuur 28 Het Natural History Museum in Londen. Werkboek Het uittreksel van W17 Cultuur is alles wat je hebt aangeleerd. Taal, manier van eten en kleden en godsdienst zijn er belangrijke onderdelen van. Tot de cultuur horen ook musea, kerken en kastelen. In Europa zijn grote steden zoals Parijs, Londen en Rome belangrijke cultuurbestemmingen. Veel vakantiebestemmingen hebben een combinatie van mooie cultuur- en natuurlandschappen, een interessante cultuur en een lekker klimaat. Voorzieningen in een vakantiegebied Natuur, cultuur of klimaat zijn niet voldoende om veel toeristen te trekken. Een vakantiegebied heeft drie soorten voorzieningen nodig. Een vakantiebestemming moet goed bereikbaar zijn via snelwegen en vliegvelden. Ook in het gebied zelf moeten de wegen goed zijn. Er is een goede infrastructuur nodig. Dat zijn alle voorzieningen die nodig zijn om personen, goederen of informatie te vervoeren. Daarnaast zijn nutsvoorzieningen nodig: goede drinkwater- en elektriciteitsleidingen, riolering en waterzuivering. Op vakantie overnacht je ergens anders. In een vakantieplaats vind je hotels, campings, appartementen en vakantiebungalows. Overnachtingsmogelijkheden voor toeristen noem je verblijfsaccommodatie. Ten derde kenmerkt een vakantie zich door ontspanning. Belangrijke vakantiegebieden hebben daarom pretparken, zwembaden, sportaccommodaties, restaurants enzovoort. Dat zijn de voorzieningen voor vermaak. Figuur 29 Voorzieningen in een vakantiegebied: de disco. Begrippen om te leren Nieuw: complement, complementariteit, landschap, natuur, klimaat, cultuur, infrastructuur, nutsvoorziening, verblijfsaccommodatie, voorzieningen voor vermaak, aantrekkingsfactoren Herhaling: vakantie Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf. Daarna kun je de oefentoets maken. 1 Vakanties van Nederlanders 17

13 Menukaart Keuzemenu A Toerist en Kaartwijzer Onderzoek met Kaartwijzer de vakantiebestemmingen van de inwoners van je provincie Samen of alleen Het beste samen Wat heb je nodig? Kaartwijzer Keuzemenu B De populairste vakantiebestemmingen Wat waren afgelopen jaar de populairste vakantiebestemmingen? Samen of alleen Het beste samen Wat heb je nodig? Geo Online Keuzemenu C Frankrijk, vakantieland Ontdek waarom Frankrijk zo n populair vakantieland is Samen of alleen Het beste samen Wat heb je nodig? 18 1 Vakanties van Nederlanders

14 Menu A Toerist en Kaartwijzer Onderzoek met Kaartwijzer de vakantiebestemmingen van de inwoners van je provincie. En vergelijk de uitkomsten met je eigen klas. Menu B De populairste vakantiebestemmingen In de figuren 5 en 13 van hoofdstuk 1 zie je de populairste vakantiegebieden van Maar is dat nu nog steeds zo? Misschien zijn nu heel andere landen populair. Je kunt dat gemakkelijk onderzoeken. Op de Geo Online staat hoe je dat kunt doen. Bron 1 De Spaanse hoogvlakte met de molens van Consuegra. 1 Vakanties van Nederlanders 19

15 Menu C Frankrijk, vakantieland Veel Nederlanders gaan op vakantie naar Frankrijk. Dat is niet zo raar. Frankrijk is goed te bereiken. En het land heeft veel mogelijkheden. Cultuur Frankrijk bestaat uit veel regio s die alle hun eigen cultuur hebben. Ze hebben eigen musea, gewoonten, festivals en gerechten. Beroemd is Frankrijk om zijn wijncultuur. Elk wijngebied heeft zijn eigen smaak. Hoogtepunt is natuurlijk Parijs, een wereldstad met een schat aan cultuur. Maar ook bijzonder zijn de kastelen langs de Loire of herinneringen aan de Romeinen langs de Rhône. Bron 1 Frans Baskenland, in de uitlopers van de Pyreneeën met veel afwisseling van natuur en cultuur. Bron 2 Kasteel Chambord in de Loirestreek Vakanties van Nederlanders

16 GEO NEVAK SB 01_keuze_C2 Le Mont St. Michel Carnac Bretagne Bayeux Landes Nantes Normandië Bordeaux Vakantieland Frankrijk gebied met veel cultuurschatten Loire Lassaux Pyreneeën Picardië Versailles Chartres Poitiers Rouen Dordogne Toulouse Carcassonne stad met veel cultuurschatten Landschap wijngebied en natuur Echte landschap bergen en natuur zijn er van in het het hooggebergte zuiden (Pyreneeën) afwisseling van en natuur het oosten cultuur (de Alpen). belangrijke Langs kust de grenzen met 0 Zwitserland 80 km en schaal Duitsland 1 : komen de N hoogste toppen tot vlakbij of boven de 1500 meter. Daar liggen de Jura en de Vogezen. In het grote Frankrijk vind je landschappen met veel afwisseling. Heuvels, bossen, weiden, akkers, dorpjes liggen steeds weer op een ander manier bij elkaar. Daardoor heeft Frankrijk ontelbaar veel mogelijkheden voor een vakantie. Parijs Centraal Massief Languedoc Reims Champagne Bourgogne Cevennen Lyon Ardèche Lotharingen Dijon Grenoble Jura Straatsburg Annecy Alpen Vogezen (Elzas) Nice Cannes Provence Corsica Klimaat Hoe verder naar het zuiden, hoe warmer het klimaat. Geen wonder dat de stranden langs de Middellandse Zee of in Les Landes aan de Atlantische kust zo populair zijn. Maar ook in het binnenland speelt het klimaat een grote rol. En wat dacht je van wintersport in de winter? Bron 3 Vakantieland Frankrijk. gebied met veel cultuurschatten stad met veel cultuurschatten wijngebied landschap en natuur van het hooggebergte afwisseling van natuur en cultuur belangrijke kust 0 80 km schaal 1 : N Bron 4 Naar de kusten van Frankrijk gaan veel toeristen. Op de foto zie je de krijtrotsen van Etretat in Normandië. 1 Vakanties van Nederlanders 21

Thema 1 Onderweg. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Vakantie en vervoer. Recreatie en toerisme. Onder de loep. Frankrijk en België

Thema 1 Onderweg. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Vakantie en vervoer. Recreatie en toerisme. Onder de loep. Frankrijk en België Meander Samenvatting groep 7 Thema 1 Onderweg Samenvatting Vakantie en vervoer Reizen kun je met verschillende vervoermiddelen: de fiets, de auto, de bus, de trein, de boot of het vliegtuig. Als je op

Nadere informatie

Naam: Vakantie. Vraag 1. Ben je weleens op vakantie geweest? Waarheen? Werkblad vakantie - Aardrijkskunde groep 5 - Niveau blauw.

Naam: Vakantie. Vraag 1. Ben je weleens op vakantie geweest? Waarheen? Werkblad vakantie - Aardrijkskunde groep 5 - Niveau blauw. Naam: Vakantie _ Een groot aantal Nederlanders gaat ieder jaar één keer op vakantie. Vaak gaat de reis naar het buitenland, bijvoorbeeld naar Duitsland, Frankrijk, Spanje, of nog verder. Maar Nederlanders

Nadere informatie

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep. Meander Samenvatting groep 7 Thema 2 Om ons heen Samenvatting Landschappen Landschappen in Europa zijn heel verschillend. Nederland is een heel vlak land. Frankrijk is een land met heuvels en bergen. Zweden

Nadere informatie

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag?

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag? Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over vakantiegedrag van mensen. Het maakt je duidelijk waarom mensen met vakantie gaan en hoe de keuze voor een vakantie tot stand komt. Wat wordt er van jou

Nadere informatie

Samenvatting door D woorden 30 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Op vakantie Groei en aard van het toerisme.

Samenvatting door D woorden 30 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Op vakantie Groei en aard van het toerisme. Samenvatting door D. 1364 woorden 30 mei 2013 7 11 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Op vakantie Groei en aard van het toerisme. Vakantiegedrag van Nederlanders vanaf 1945. Na 1945

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl II

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Open vragen Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld twee redenen worden

Nadere informatie

Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. Opdracht 2: Gebruik kaart 2: Europa; Wateren en gebergten.

Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. Opdracht 2: Gebruik kaart 2: Europa; Wateren en gebergten. 0 1 Werkblad: Geografie van Europa. Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. -a-geef de landen van Europa allemaal een eigen kleurtje. (je mag dezelfde kleur vaker gebruiken) -b-zet

Nadere informatie

Thema 4: Toeristische landschappen: Toerisme in Europa en België LWB p1-19

Thema 4: Toeristische landschappen: Toerisme in Europa en België LWB p1-19 Thema 4: Toeristische landschappen: Toerisme in Europa en België LWB p1-19 1. Toerisme in Europa 1.1 Aantrekkingsfactoren p6-7 Menselijke aantrekkingsfactoren Cultuurfactoren Begeleidende factoren Natuurlijke

Nadere informatie

Werkblad Meander Thema 1: Onderweg

Werkblad Meander Thema 1: Onderweg Werkblad Meander Thema 1: Onderweg 1.1 Vakantiebestemmingen Schrijf 1, 2, 3, 4, 5, en 6 1. De reis start in Nederland 2. België is klein, dat gaat snel 3. Frankrijk is groot, pffff.wat duurt het lang!!

Nadere informatie

Naam: FRANKRIJK en recreatie

Naam: FRANKRIJK en recreatie Naam: _ FRANKRIJK en recreatie Iedereen kent wel de Eiffeltoren. Van een kaart van je vriendje die in Frankrijk op vakantie was. Of, misschien ben je er zelf geweest. Je hebt vast en zeker ook gehoord

Nadere informatie

Hotels en gelijkgestelde inrichtingen

Hotels en gelijkgestelde inrichtingen Hotels en gelijkgestelde inrichtingen Hotels en gelijkgestelde inrichtingen HET AANBOD IN 2006 Aantal inrichtingen Gemiddelde grootte Dagcapaciteit Bezettingsgraden 2006 1.900 64 121.662 34,8% Januari

Nadere informatie

toerisme vlaanderen Toerisme in Kerncijfers 2010

toerisme vlaanderen Toerisme in Kerncijfers 2010 toerisme vlaanderen Toerisme in Kerncijfers 2010 Toerisme in Vlaanderen Aantal overnachtingen en aankomsten in België (2010) overnachtingen % aankomsten % gemiddelde verblijfsduur (nachten) Vlaamse Gewest

Nadere informatie

verkrijgbaar via www.nmbs.be

verkrijgbaar via www.nmbs.be verkrijgbaar via www.nmbs.be Waar hang jij dit jaar uit? Wachten op de zon in Belgenland, op uitstap naar zee of de Ardennen? Of zoek je toch liever het avontuur op? Komt mooi uit, want met je eigen InterRail

Nadere informatie

Toerisme in Vlaanderen

Toerisme in Vlaanderen Toerisme in Kerncijfers 2011 Toerisme in Vlaanderen Aantal overnachtingen en aankomsten in België (2011) overnachtingen % aankomsten % gemiddelde verblijfsduur (nachten) Vlaams Gewest 23.466.371 65% 8.041.529

Nadere informatie

TOERISME EN RECREATIE ALGEMEEN

TOERISME EN RECREATIE ALGEMEEN Kerncijfers TOERISME EN RECREATIE ALGEMEEN Vakanties van Nederlanders Ontwikkeling vakantieparticipatie* (%) van de Nederlandse bevolking 81% 82% 81% 4 28% 29% 28% 31% 33% 33% 21% 21% Alleen in buitenland

Nadere informatie

Wie is de Vlaamse toerist? Zeeuwse ondernemers in Gent, 21 april 2015

Wie is de Vlaamse toerist? Zeeuwse ondernemers in Gent, 21 april 2015 Wie is de Vlaamse toerist? Zeeuwse ondernemers in Gent, 21 april 2015 Belang van de Belgische markt Reisverkeer vanuit België naar Nederland Vakanties (4n+) (2012): 328.000 Korte vakanties (1-3n) (2012):

Nadere informatie

Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties

Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties Vakanties van Nederlanders in 2009 Door: Rob Dirven Voor de beschrijving van de vakantiebesteding van de Nederlandse bevolking is in het Trendrapport toerisme,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Nederlander minder op vakantie in 2010

Nederlander minder op vakantie in 2010 Vakantieparticipatie De vakantieparticipatie geeft het percentage van de Nederlandse bevolking weer dat in het onderzoeksjaar minstens één keer op vakantie is geweest. In de vorige eeuw is de vakantieparticipatie,

Nadere informatie

Vakanties van Nederlanders,

Vakanties van Nederlanders, Indicator 10 november 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Al ruim een decennium lang

Nadere informatie

Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden

Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6 Vakantielanden Het klimaat is in Zuid-Europa anders dan in Nederland. In de zomer is het er warm en droog, in de winter is het er ongeveer zoals zomers in Nederland.

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (!

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (! Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen 2016 Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (!) cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen, april 2017 1 ALGEMEEN OOST-

Nadere informatie

deeultûrele grens de natuurlijke grens onafhankelijk de open grens de $~aatkundi "" ~...de 't-aalg(ens Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1

deeultûrele grens de natuurlijke grens onafhankelijk de open grens de $~aatkundi  ~...de 't-aalg(ens Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1 Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1 Grenzen verdwijnen De schutting in jouw tuin is de grens tussen jouw tuin en die van de buren. Tussen woonwijken, gemeenten, provincies en landen zijn ook grenzen. Die grenzen

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

hoog staat de zon? De zon in Noord-Europa Wat ga je leren? Begrippen

hoog staat de zon? De zon in Noord-Europa Wat ga je leren? Begrippen 1 Hoe hoog staat de zon? Hoofdstuk 1 Kijkles les 1 Wat ga je leren? De zon in Noord-Europa In deze les leer je dat het in Zuid-Europa warmer is dan in Noord-Europa. Je leert ook hoe dat komt. De noordpool

Nadere informatie

TOERISTISCHE AANKOMSTEN EN OVERNACHTINGEN IN 2010

TOERISTISCHE AANKOMSTEN EN OVERNACHTINGEN IN 2010 UPDATE CIJFERS TOERISTISCHE AANKOMSTEN EN OVERNACHTINGEN IN 2010 Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Verwerking: Stad Genk, Dienst Beleidsplanning Aankomsten en overnachtingen

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

5,1. Praktische-opdracht door een scholier 1728 woorden 30 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,1. Praktische-opdracht door een scholier 1728 woorden 30 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde Praktische-opdracht door een scholier 1728 woorden 30 maart 2004 5,1 96 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdvraag : wat is het verschil in toerisme tussen België en Nederland? Deelvragen : - Waar en

Nadere informatie

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade Chris Oxlade Chris Oxlade Anita Ganeri Anita Ganeri Boeken in deze serie e-book: 978-94-6175-825-5 gebonden versie: 978-90-5566-931-8 e-book: 978-94-6175-822-4 gebonden versie: 978-94-6175-285-7 e-book:

Nadere informatie

REISOVERZICHT ZOMER 2016

REISOVERZICHT ZOMER 2016 REISOVERZICHT ZOMER 2016 Europa Wat kost een nacht in..? Mediaanprijzen vakantieverblijven in Europa Zomer 2016 De duurste bestemming is Zwitserland Een overnachting in Zwitserland kost gemiddeld 141.

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september 2016 Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen, januari 2017

Nadere informatie

LOGBOEK Werkweek 24 t/m 28 juni

LOGBOEK Werkweek 24 t/m 28 juni LOGBOEK Werkweek 24 t/m 28 juni Leerlingen: 1.) 2.) 3.) 4.) 5.) Coach: Groepsnaam: 1 LOGBOEK WERKWEEK Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Planning... 3 De opdrachten... 4 Reisplan... 5 Stap

Nadere informatie

Week 1. Het noorden van een windroos wijst naar boven. Het zuiden wijst naar beneden. Het oosten naar rechts. Het westen naar links.

Week 1. Het noorden van een windroos wijst naar boven. Het zuiden wijst naar beneden. Het oosten naar rechts. Het westen naar links. Week 1 Info: Europa Er zijn zeven werelddelen: Noord-Amerika, Zuid Amerika, Afrika, Europa, Azië, Australië en Antarctica. Europa bestaat uit 45 landen. Nederland hoort bij Europa. Het noorden van een

Nadere informatie

Toerisme: Toerisme in Europa, wb p 85-89 & 96-102

Toerisme: Toerisme in Europa, wb p 85-89 & 96-102 Toerisme: Toerisme in Europa, wb p 85-89 & 96-102 Toerisme Vrijdetijdsbestedingen Vormen van vrijetijdsbesteding Toeristische landschappen Vormen van toerisme Thematische kaart toerisme in Europa Effecten

Nadere informatie

Docentenhandleiding CBS in de Klas

Docentenhandleiding CBS in de Klas Docentenhandleiding CBS in de Klas Groep 7/8 Dit lesmateriaal is een initiatief van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De laatste jaren wordt er in het onderwijs steeds meer aandacht besteed

Nadere informatie

1. Gaat u deze zomer op vakantie?

1. Gaat u deze zomer op vakantie? Vakantie De zomervakantie komt er aan. 7 61% 6 5 1. Gaat u deze zomer op vakantie? 4 1 8% Ja Nee Weet niet Toelichting 1 Al geweest 2 Wij gaan altijd in het najaar. 2 Pasgeleden ouders geworden, geen geld

Nadere informatie

PAASVAKANTIE: PROGNOSE VERKEERSDRUKTE EN TIPS VAN EUROP ASSISTANCE VOOR EEN ZORGELOZE REIS EN EEN AANGENAAM VERBLIJF

PAASVAKANTIE: PROGNOSE VERKEERSDRUKTE EN TIPS VAN EUROP ASSISTANCE VOOR EEN ZORGELOZE REIS EN EEN AANGENAAM VERBLIJF PAASVAKANTIE: PROGNOSE VERKEERSDRUKTE EN TIPS VAN EUROP ASSISTANCE VOOR EEN ZORGELOZE REIS EN EEN AANGENAAM VERBLIJF Voor heel wat Belgen is de paasvakantie een gelegenheid om een laatste keer de sneeuwpistes

Nadere informatie

Leerlingenmateriaal. Docentenhandleiding. Inleiding. Inhoud. Niveau

Leerlingenmateriaal. Docentenhandleiding. Inleiding. Inhoud. Niveau Docentenhandleiding Inhoud Deze lesbrief gaat over vakantiegebieden. De aantrekkelijkheid van vakantiegebieden verandert in de loop van de tijd door allerlei zaken. In deze lesbrief gaat het over de wijzigingen

Nadere informatie

Staten Generaal 2013 Kennisintro

Staten Generaal 2013 Kennisintro Staten Generaal 2013 Kennisintro Vincent Nijs @centnijs inhoud Kwantitatief wereld - Europa Vlaanderen 7 miljoen buitenlandse aankomsten in 2015? Kwalitatief: tevredenheid van onze klanten? tellen is vertellen

Nadere informatie

Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1

Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden door een scholier 1209 woorden 24 februari 2013 4,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Discovery 1: Noord- Europa IJsland

Nadere informatie

1 Landschap en klimaat in Turkije

1 Landschap en klimaat in Turkije 1 Landschap en klimaat in Turkije 1 landschap, klimaat, Turkije, Europa, Azië, Azië 2a 2b 2c 3a 3b Istanbul door twee bruggen De Bosporus eigen antwoord (verschilt per atlas) zee 4a 1 Istanbul 2 Ankara

Nadere informatie

De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting. Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most

De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting. Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most Over NBTC-NIPO Research Wij zijn een full service onderzoeksbureau op het gebied van vakantie,

Nadere informatie

koop nu je s InterRail Pasbs.be www.nmbs.be Bestemming beter van 01.01.2010 t/m 31.12.2010 Realisatie : Euro RSCG Brussels Griekenland Italië Portugal

koop nu je s InterRail Pasbs.be www.nmbs.be Bestemming beter van 01.01.2010 t/m 31.12.2010 Realisatie : Euro RSCG Brussels Griekenland Italië Portugal V.U. : Michel Jadot NMBS Europe Hallepoortlaan 40 1060 Brussel Realisatie : Euro RSCG Brussels Griekenland Italië Portugal Ierland Grootbrittannië Spanje belgië frankrijk turkije van 01.01.2010 t/m 31.12.2010

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen

Aankomsten en overnachtingen Aankomsten en overnachtingen NB: Ten gevolge van een verandering van het koninklijk besluit van 12 januari 2015, wordt het universum vanaf 2015 beperkt tot de vergunde, aangemelde, erkende of geautoriseerde

Nadere informatie

De Geo. 2 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden werkboek A hoofdstuk 3. eerste druk

De Geo. 2 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden werkboek A hoofdstuk 3.  eerste druk De Geo 2 th Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden werkboek A hoofdstuk 3 www.degeo-online.nl eerste druk Hoofdstuk 3 Europa: van de bergen naar de zee Start 1 a de invloed van de rivieren op het

Nadere informatie

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomervakantie 1 31 Juli 2007

Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomervakantie 1 31 Juli 2007 Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 13 Zomer 1 31 Juli 2007 1 onderzoeksgegevens mogen alleen gebruikt worden onder vermelding van YoungVotes en de VARA Factsheet Jongeren en Aan 592 jongeren in de leeftijd

Nadere informatie

De Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk

De Geo. 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 1. www.degeo-online.nl. 1ste druk De Geo 1 hv Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van hv - Docentenhandleiding 1 HV 1 ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen,

Nadere informatie

FACTS & FIGURES

FACTS & FIGURES FACTS & FIGURES - 2016 Toerisme in de stad TOERISTISCH DAGBEZOEK DAGBEZOEK VAN NEDERLANDSE BEZOEKERS AAN UTRECHT 2015 NBTC NIPO TOERISTISCH BEZOEK AAN STEDEN 2013 aantal bezoeken: 4.528.000 (positie 4

Nadere informatie

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU?

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Korte omschrijving werkvorm De leerlingen gaan in tweetallen aan de slag en krijgen een werkblad. Welk land hoort bij de omschrijving? Elke lidstaat van

Nadere informatie

Aandacht voor schrijven? Dat hoort bij Nederlands. Schrijven?! Knippen en plakken van internet zul je bedoelen.

Aandacht voor schrijven? Dat hoort bij Nederlands. Schrijven?! Knippen en plakken van internet zul je bedoelen. Schrijven?! Knippen en plakken van internet zul je bedoelen. Leerlingen nemen niet mee wat ze bij Nederlands geleerd hebben Aandacht voor schrijven? Dat hoort bij Nederlands Leerlingen formuleren slecht

Nadere informatie

kan een gebied krimpen?

kan een gebied krimpen? 1Hoe kan een gebied krimpen? Hoofdstuk4 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je dat je in Europa steeds sneller van de ene naar de andere plek kunt komen. Je leert ook dat er in een gebied met goede

Nadere informatie

Aanleiding & doelstelling

Aanleiding & doelstelling Aanleiding & doelstelling De Nederlandse vakantiemarkt is sterk ontwikkeld: Nederland behoort tot de meest reislustige landen van Europa Een aantal belangrijke kengetallen is de laatste jaren vrij stabiel

Nadere informatie

Zomerse verkeerstips. populaire Europese vakantielanden

Zomerse verkeerstips. populaire Europese vakantielanden Zomerse verkeerstips populaire Europese vakantielanden Ben je van plan om deze zomer met de auto te reizen binnen Europa? Dan is het verstandig om je vooraf goed te verdiepen in de verkeersregels en voertuigeisen.

Nadere informatie

Vakanties van Nederlanders 2012

Vakanties van Nederlanders 2012 Vakanties van Nederlanders 2012 Vakanties van Nederlanders 2012 Verklaring van tekens. Gegevens ontbreken * Voorlopig cijfer ** Nader voorlopig cijfer x Geheim Nihil (Indien voorkomend tussen twee getallen)

Nadere informatie

6j Jongeren willen iets doen tijdens vakantie 1

6j Jongeren willen iets doen tijdens vakantie 1 6j Jongeren willen iets doen tijdens vakantie 1 AMSTERDAM - Bij jongerenreizen wordt vaak het beeld opgeroepen van funvakanties op massabestemmingen zoals Chersonissos of Lloret de Mar. Natuurlijk zijn

Nadere informatie

Inhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12

Inhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12 antwoord 1 van 12 Inhoudsopgave atlas kaart 1 De Aarde Godsdiensten kaart 2 De Aarde Ziekenhuizen per land kaart 3 De Aarde Talen kaart 4 Azië Grote steden kaart 5 Azië Telefoons kaart 6 Amerika Auto's

Nadere informatie

6,6. Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde

6,6. Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november 2006 6,6 197 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inhoud: Voorwoord 3. - Wat verwachten we van dit werkstuk? - Hoe gaan we het aanpakken?

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen

Aankomsten en overnachtingen Aankomsten en overnachtingen NB: Ten gevolge van een verandering van het koninklijk besluit van 12 januari 2015, wordt het universum vanaf 2015 beperkt tot de vergunde, aangemelde, erkende of geautoriseerde

Nadere informatie

Maar je kunt Frankrijk ook ontdekken per boot via de rivieren en kanalen. Wij doen dat al een paar jaar met onze boot, de Cadans III.

Maar je kunt Frankrijk ook ontdekken per boot via de rivieren en kanalen. Wij doen dat al een paar jaar met onze boot, de Cadans III. Frankrijk het meest favoriete vakantieland van Nederland. Velen gaan met de auto, caravan, camper of fiets. Voor een weekend bezoekt men vaak Parijs of een van de andere fraaie steden. Maar je kunt Frankrijk

Nadere informatie

aardrijkskunde CSE BB

aardrijkskunde CSE BB Examen VMBO-BB 2010 tijdvak 1 woensdag 26 mei 13.30-15.00 uur aardrijkskunde CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 36 vragen. Voor dit

Nadere informatie

Turismo en Espan a. Wat?

Turismo en Espan a. Wat? Turismo en Espan a Wat? Bekijk aandachtig het filmpje (http://www.youtube.com/watch?v=gidhjyn9h5s) en de onderstaande foto s. 1. Welke soorten toerisme komen er voor in Spanje? Landschap in Asturië La

Nadere informatie

Verkeerstips voor populaire vakantielanden

Verkeerstips voor populaire vakantielanden Allianz Global Assistance Verkeerstips voor populaire vakantielanden Juni 2017 1 Ben je van plan om deze zomer met de auto te reizen naar een van onderstaande populaire vakantiebestemmingen? Dan is het

Nadere informatie

Toerisme in Cijfers Tourism in Figures. Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016

Toerisme in Cijfers Tourism in Figures. Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016 2016 Toerisme in Cijfers Tourism in Figures XL Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016 Juli 2017 AANTAL AANKOMSTEN PER MAAND, 2016 Tabel P. Table NUMBER OF ARRIVALS BY MONTH,

Nadere informatie

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx Bijlage B4 Werken aan de start Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 5 Tabel B4.3... 6 Tabel B4.4... 7 Tabel B4.5... 8 Tabel B4.6... 9 Tabel B4.7... 10 Tabel B4.8... 11 Tabel B4.9... 12 Tabel

Nadere informatie

ANWB leden. Factsheet Kampioen. We zijn er!

ANWB leden. Factsheet Kampioen. We zijn er! 04 ANWB leden Factsheet Kampioen We zijn er! Omschrijving Kampioen Het meer dan 5,3 miljoen lezers naar de zin maken. Met voor elk wat wils bieden. Dat is bij elke editie van Kampioen, het grootste gezinsblad

Nadere informatie

N B T C A F D E L I N G R E S E A R CH M A A R T 2 0 1 1 TOERISME IN PERSPECTIEF

N B T C A F D E L I N G R E S E A R CH M A A R T 2 0 1 1 TOERISME IN PERSPECTIEF N B T C A F D E L I N G R E S E A R CH M A A R T 2 0 1 1 TOERISME IN PERSPECTIEF 2011 ONTWIKKELINGEN MBT T OT INKOMEND EN BINNENLANDS TOERISM E NADER BEKEKEN Toerisme in perspectief 2011 Ontwikkelingen

Nadere informatie

In welk land ligt Oslo? Noorwegen. Welk land is een eiland in de Noordelijke IJszee? IJsland Welke letter heeft die zee op de kaart?

In welk land ligt Oslo? Noorwegen. Welk land is een eiland in de Noordelijke IJszee? IJsland Welke letter heeft die zee op de kaart? N O P Thuistopo. Noem de letter en zeg welk land, welke zee of welke plaats het is. A = IJsland, B = Noorwegen, = Zweden, = inland, E = Rusland, = enemarken, G = Oslo, H = Stockholm, I = Helsinki, J =

Nadere informatie

BOX 53/54/55. Deze 3dvd-box verschijnt in juni en neemt de kijker mee op een treinreis door o.a. Zwitserland, Groot-Brittannië en Duitsland.

BOX 53/54/55. Deze 3dvd-box verschijnt in juni en neemt de kijker mee op een treinreis door o.a. Zwitserland, Groot-Brittannië en Duitsland. RAIL AWAY Al meer dan 20 jaar is de serie Rail Away een begrip onder treinliefhebbers. De eerste uitzending vond plaats op 6 januari 1996 en sindsdien zijn er 25 seizoenen met meer dan 180 afleveringen

Nadere informatie

.22. Hoe ziet een centrum eruit?

.22. Hoe ziet een centrum eruit? Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen

Nadere informatie

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen. Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2010 - II

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2010 - II Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 2 Met de touringcar kan er minder hard gereden worden.

Nadere informatie

Inhoudsopgave atlas. Aardrijkskunde. Vraag 1 van 12

Inhoudsopgave atlas. Aardrijkskunde. Vraag 1 van 12 Vraag 1 van 12 Inhoudsopgave atlas kaart 1 De Aarde Godsdiensten kaart 2 De Aarde Ziekenhuizen per land kaart 3 De Aarde Talen kaart 4 Azië Grote steden kaart 5 Azië Telefoons kaart 6 Amerika Auto's en

Nadere informatie

Mobiliteitsservice. Gratis SEAT-pechhulp 0800-0242500

Mobiliteitsservice. Gratis SEAT-pechhulp 0800-0242500 Mobiliteitsservice Gratis SEAT-pechhulp SEAT SERVICE 0800-0242500 SEAT houdt je mobiel Bij een nieuwe SEAT krijg je gratis Mobiliteitsservice. Die helpt je bij pech snel weer op weg, 24 uur per dag en

Nadere informatie

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vakantiegedrag zomer 2006 Juni 2006

Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vakantiegedrag zomer 2006 Juni 2006 Resultaten Brabantpanel-onderzoek Vakantiegedrag zomer 2006 Juni 2006 Respons Van 29 mei tot en met 15 juni 2006 is aan 1.220 Brabantpanelleden een vragenlijst voorgelegd over hun vakantieplannen voor

Nadere informatie

WAAR GAAN WE NAARTOE?

WAAR GAAN WE NAARTOE? WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?

Nadere informatie

KIESWIJZER Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2

KIESWIJZER Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2 KIESWIJZER 2019 Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2 Inhoud Onderwerp Bladzijde Inleiding 3 De talenkeuze 4 Frans 4 Spaans 5 Duits 6 De kunst, media en techniek keuze 7 Kieswijzer St.

Nadere informatie

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau:

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau: Opdrachten Opdracht 1 a) Wesley gaat lekker op vakantie. Welk onderdeel heeft hij niet zo goed voorbereid? b) Waarom is dat wel belangrijk? c) Hoe heeft hij dat eerder opgelost? d) Welk advies geef je

Nadere informatie

Koop nu je InterRail Pass op

Koop nu je InterRail Pass op Griekenland Ierland België Groot- Brittannië Frankrijk Portugal Spanje Turkije Italië V.U.: Michel Jadot NMBS Europe Hallepoortlaan 40 1060 Brussel Realisatie : Euro RSCG Brussels van 01.01.2012 t/m 31.12.2012

Nadere informatie

Wijntraining Online. Hét digitale naslagwerk behorende bij het Gevorderden E-Learning programma. Van wijnliefhebber naar kenner

Wijntraining Online. Hét digitale naslagwerk behorende bij het Gevorderden E-Learning programma. Van wijnliefhebber naar kenner Wijntraining Online Hét digitale naslagwerk behorende bij het Gevorderden E-Learning programma. Van wijnliefhebber naar kenner Ruud Weterings Wine Entrepreneur Vinoloog WTOL 1 2016 Ruud Weterings 2016

Nadere informatie

Reizen 6 7 32 33 58 59 84 85. Wonen 8 9 34 35 60 61 86 87. Koken & genieten 10 11 36 37 62 63 88 89. Cultuur & vermaak 12 13 38 39 64 65 90 91

Reizen 6 7 32 33 58 59 84 85. Wonen 8 9 34 35 60 61 86 87. Koken & genieten 10 11 36 37 62 63 88 89. Cultuur & vermaak 12 13 38 39 64 65 90 91 inhoud lente zomer herfst winter Reizen 6 7 32 33 58 59 84 85 Wonen 8 9 34 35 60 61 86 87 Koken & genieten 10 11 36 37 62 63 88 89 Cultuur & vermaak 12 13 38 39 64 65 90 91 Mode & schoonheid 14 15 40 41

Nadere informatie

PT Marktbeeld Uien. Marktinformatie binnen- en buitenland

PT Marktbeeld Uien. Marktinformatie binnen- en buitenland Nummer 1, 12 februari 2010 Peter van der Salm 079-3470662 I. Beursprijzen PT Marktbeeld Uien Marktinformatie binnen- en buitenland Het jaar 2009 begon met lage uienprijzen, maar vanaf het voorjaar hebben

Nadere informatie

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 2012

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 2012 Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten FEBRUARI 212 NA KRIMP IN FEBRUARI STOKT EXPORT BLOEMEN EN PLANTEN OP KRAPPE PLUS VAN 1% TOT 915 MILJOEN In februari is de exportwaarde van bloemen en planten vanuit

Nadere informatie

Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt.

Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Grote klus van : Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Laat de opdrachten aftekenen door een juf. Je mag natuurlijk

Nadere informatie

PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD

PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD HET KLIMAAT Het klimaat is, zo luidt de officiële definitie, het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Dat wil zeggen dat het klimaat in een bepaald

Nadere informatie

Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken

Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken De Nederlandse bancaire vorderingen 1 op het buitenland zijn onder invloed van de economische crisis en het uiteenvallen van ABN AMRO tussen

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013. 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013. 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013 Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013 Ju i 2014 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR VERBLIJFSMOTIEF,

Nadere informatie

Doelgroep De doelgroep van het onderzoek bestaat uit Nederlanders van 18 jaar en ouder.

Doelgroep De doelgroep van het onderzoek bestaat uit Nederlanders van 18 jaar en ouder. Onderzoek in opdracht van Linden & Barbosa Datum: mei 2013 Doelgroep De doelgroep van het onderzoek bestaat uit Nederlanders van 18 jaar en ouder. Informatie over de onderzoeksopzet Aan het onderzoek namen

Nadere informatie

Mercedes-Benz MobiloVan. Uw mobiliteit is onze drijfveer.

Mercedes-Benz MobiloVan. Uw mobiliteit is onze drijfveer. Mercedes-Benz MobiloVan. Uw mobiliteit is onze drijfveer. Wij houden u mobiel. 30 jaar lang. Met uw Citan, Sprinter of Vito blijft u altijd mobiel dankzij de standaard mobiliteitsgarantie Mercedes-Benz

Nadere informatie

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al Hoofdstuk 1 Echt? Saartjes mond viel open van verbazing. Maar dat is supergoed nieuws! Ze sloeg haar armen om haar vriendin heen. Waaah, helemaal te gek. We gaan naar Frankrijk. Zon, zee, strand, leuke

Nadere informatie

PERSDOSSIER Dinsdag 30 mei De Belgen zullen dit jaar talrijker op reis vertrekken, maar met een kleiner reisbudget en voor kortere vakanties

PERSDOSSIER Dinsdag 30 mei De Belgen zullen dit jaar talrijker op reis vertrekken, maar met een kleiner reisbudget en voor kortere vakanties PERSDOSSIER 17 de VAKANTIEBAROMETER VAN EUROP ASSISTANCE: De Belgen zullen dit jaar talrijker op reis vertrekken, maar met een kleiner reisbudget en voor kortere vakanties De resultaten van de Europese

Nadere informatie

LES 2 Aardrijkskunde

LES 2 Aardrijkskunde Dit werkblad is van: Groep: OPDRACHT 1 Weet jij waar deze steden liggen? Teken de volgende steden in op de kaart: - Londen - Barcelona - Rome - Parijs - Amsterdam LES 2 Aardrijkskunde OPDRACHT 2 De Olympische

Nadere informatie

Ink. 2012 AJ 2013 Gewestelijke weerwerkpremie Maximumbedrag van de brutopremie per maand 180,00 180,00 180,00

Ink. 2012 AJ 2013 Gewestelijke weerwerkpremie Maximumbedrag van de brutopremie per maand 180,00 180,00 180,00 Beroepsinkomsten - Werknemers - Vervangingsinkomsten - Sociale en culturele vrijstellingen - Kosten eigen aan de werkgever/vennootschap (kilometervergoeding verblijfskosten) - Aanvullende pensioenen -

Nadere informatie

Vakantie Voetafdruk. finale-opdracht voor de

Vakantie Voetafdruk. finale-opdracht voor de Vakantie Voetafdruk finale-opdracht voor de Alympiade 2011 Garderen, 11 en 12 maart 2010 1 WERKWIJZER FINALE WISKUNDE A-LYMPIADE 2011 VOORAF: - Lees eerst de volledige tekst van de opdracht door zodat

Nadere informatie

InterRail ÉÉN PASS. DERTIG LANDEN. EINDELOOS VEEL MOGELIJKHEDEN. korting op je Global Pass 01/01/2014-31/12/2014. Zoveel meer dan een treinticket

InterRail ÉÉN PASS. DERTIG LANDEN. EINDELOOS VEEL MOGELIJKHEDEN. korting op je Global Pass 01/01/2014-31/12/2014. Zoveel meer dan een treinticket InterRail korting op je Global Pass ÉÉN PASS. DERTIG LANDEN. EINDELOOS VEEL MOGELIJKHEDEN. 01/01/2014-31/12/2014 Zoveel meer dan een treinticket Europa verkennen met InterRail. En jij bepaalt het tempo.

Nadere informatie

Zomerse verkeerstips. populaire Europese vakantielanden

Zomerse verkeerstips. populaire Europese vakantielanden Zomerse verkeerstips populaire Europese vakantielanden Ben je van plan om deze zomer met de auto te reizen binnen Europa? Dan is het verstandig om je vooraf goed te verdiepen in de verkeersregels en voertuigeisen.

Nadere informatie

Ink. 2013 AJ 2014 Gewestelijke weerwerkpremie Maximumbedrag van de brutopremie per maand 180,00 180,00 180,00

Ink. 2013 AJ 2014 Gewestelijke weerwerkpremie Maximumbedrag van de brutopremie per maand 180,00 180,00 180,00 Beroepsinkomsten - Werknemers - Vervangingsinkomsten - Sociale en culturele vrijstellingen - Kosten eigen aan de werkgever/vennootschap (kilometervergoeding verblijfskosten) - Aanvullende pensioenen -

Nadere informatie

LES 3 - Aardrijkskunde

LES 3 - Aardrijkskunde LES 3 - Aardrijkskunde Dit werkblad is van: Groep: OPDRACHT 1 Weet jij waar deze steden liggen? Teken de volgende steden in op de kaart: - Londen - Barcelona - Rome - Parijs - Amsterdam OPDRACHT 2 De Olympische

Nadere informatie

Klimaat verandert toerisme

Klimaat verandert toerisme 5 10 15 20 25 30 35 40 Tekst 4 Klimaat verandert toerisme (1) Het klimaat verandert, zoveel is inmiddels wel zeker. De temperatuur loopt op, neerslagpatronen veranderen, de kans op hittegolven neemt toe,

Nadere informatie