Beleidsdocument oplaadinfrastructuur. Gemeente Krimpen aan den IJssel. Augustus 2013

Transcriptie

1 Beleidsdocument oplaadinfrastructuur Gemeente Krimpen aan den IJssel Augustus

2 Inhoud I Voorwoord...3 II Inleiding elektrisch vervoer...4 III Beleid Beleid nationale overheid Beleid Stadsregio Rotterdam Beleid gemeente Krimpen aan den IJssel...8 IV Openbare oplaadpunten Rollen en verantwoordelijkheden Realisatieproces Juridische aspecten Parkeren en handhaving Financieel Communicatie...20 Bijlage 1: Kleurstelling...22 Bijlage 2: Aanvraag- en realisatieproces oplaadobject in de openbare buitenruimte...23 Bijlage 3: Aanvraagformulier openbaar oplaadpunt...27 Bijlage 4: Technische specificaties oplaadpunt...29 Bijlage 5: Principe inrichting oplaadvak...30 Bijlage 6: ingetekende laadpunten

3 I Voorwoord Vanuit het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie is voor de periode een Plan van Aanpak elektrisch vervoer opgesteld om het elektrisch vervoer in Nederland te stimuleren. Centraal staat dat Nederland gidsland moet worden op het gebied van elektrisch vervoer. Dit moet bijdragen aan de economische positie van Nederland, aan de energievoorzieningszekerheid en aan het behalen van klimaatdoelen van Nederland. De beleidsdoelstelling is dat in Nederland in elektrische auto s rond rijden. Het Rijk verwacht van gemeenten dat zij voor het behalen van deze doelstelling een stimulerende en/of faciliterende rol vervullen. Ramingen van dit moment geven aan dat in 2020, elektrische voertuigen rond zullen rijden in Nederland. Om de gestelde doelstelling van elektrische voertuigen te behalen is dus nog een stap in de ontwikkeling te zetten. De Stadsregio Rotterdam onderschrijft de doelstelling van het Rijk. De ontwikkeling van elektrisch vervoer draagt bij aan het bereiken van de doelstellingen van het Beleidskader en maatregelenpakket Duurzame Mobiliteit Stadsregio Rotterdam. Ook de gemeente Krimpen aan den IJssel wil deze ontwikkeling stimuleren, om in lijn met het landelijke beleid de luchtkwaliteit in de regio en gemeente te verbeteren, de CO2 en NO2-uitstoot te verminderen, geluidsreductie te bewerkstelligen en economische kansen te creëren in de duurzame sector. De gemeente is momenteel in het bezit van één elektrische voertuig. Het doel van dit document binnen deze ontwikkeling is tweeledig: 1. Het vastleggen van de ambitie van de gemeente Krimpen aan den IJssel op het gebied van elektrisch rijden door het formuleren van een aantal uitgangspunten; 2. Het stellen van randvoorwaarden voor het plaatsen van elektrische laadpunten in het openbare gebied van de gemeente. Hierbij wordt de kanttekening gemaakt dat dit beleidsveld in ontwikkeling is en dat een en ander aan wijzigingen onderhevig kan zijn. 3

4 II Inleiding elektrisch vervoer Voertuigen Elektrisch vervoer is in opmars. In december 2012 reden er circa elektrische voertuigen in Nederland. In het focusgebied Rotterdam is in 2011 en 2012 het aantal elektrische auto s gestegen van 278 tot circa 750. De ambitie van de Stadsregio is dat er in 2015 in de stadsregio elektrische auto s rond rijden. 1 Er zijn diverse soorten elektrische voertuigen op de markt. Allereerst is er het volledige elektrisch voertuig. Bekende modellen zijn bijvoorbeeld de Nissan Leaf, Citroën C-Zero en Peugeot Ion. Deze modellen hebben een actieradius van ongeveer 120 kilometer. Daarnaast zijn er plug-in hybride voertuigen als de Opel Ampera, Chevrolet Volt en de Mitsubishi Outlander. Deze modellen hebben een volledige elektrische actieradius van +/- 60 kilometer. Daarnaast zit er een generator op benzine in het voertuig. De accu kan worden opgeladen via een regulier stopcontact of laadpunt. De verkoop van dit type elektrisch voertuig groeit op dit moment sneller dan de verkoop van het volledig elektrisch voertuig. Oplaadpunten Bij het normale of langzaam laden duurt het, afhankelijk van de grootte van de accu, 6 tot 8 uur voordat de accu volledig is opgeladen. Dit kan door gebruik van een stopcontact of bij een (semi-) publiek of privaat laadpunt. Voor publieke laadpunten in Nederland is een standaard-aansluiting overeengekomen, ook wel type 2 mode 3 genoemd. Naast het normaal laden kunnen een aantal elektrische auto s ook snelladen, hierbij wordt het voertuig in minuten opgeladen. Dit gebeurt onder gelijkstroom en met een ander type stekker. Een landelijk dekkend netwerk van laadpunten is nodig om het bereik van elektrische voertuigen te vergroten. De gemeente Krimpen aan den IJssel gaat zich richten op langzaam laden omdat het snelladen momenteel door marktpartijen wordt opgepakt en bovendien niet per se in de openbare ruimte hoeft plaats te vinden. Om de groei van het aantal elektrische voertuigen te kunnen faciliteren is een uitbreiding van het aantal oplaadpunten nodig. In Nederland zijn circa oplaadpunten, waarvan publieke, semi-publieke en private oplaadpunten. 2 In de Stadsregio zijn nu ongeveer 200 laadpunten. Omdat een elektrische auto gemiddeld zes uur moet opladen is de thuis- en werklocatie ideaal voor opladen. Daarnaast moet rekening worden gehouden met onregelmatig gastgebruik op derde oplaadpunten. Bij elektrische 1 Berekening aan de hand van het aantal inwoners, Plan van Aanpak elektrisch rijden van kabinet Balkenende IV. 2 AgentschapNL december

5 voertuigen eind 2015 zou een netwerk van (semi-)publieke en private laadpunten in de Stadsregio Rotterdam dekkend zijn. Voor het plaatsen van publieke laadpunten wordt ervan uitgegaan dat 62% van de inwoners geen eigen terrein heeft. 3 Dit betekent dat in 2015 ongeveer publieke laadlocaties (met elk 2 punten) in de Stadsregio nodig zijn om elektrische-rijders te faciliteren 4 samen met circa private laadpunten. Om de plaatsing van publieke laadlocaties in gemeente Krimpen aan den IJssel te realiseren wordt de komende jaren gebruik gemaakt van het Rotterdams inkoopcontract dat loopt tot 31 december 2017 en is aanbesteed voor de gemeente Rotterdam met een mogelijke uitbereiding tot de gehele Stadsregio. III Beleid 1 Beleid nationale overheid Voertuigen Het kabinet Balkenende IV zette in 2011 de lijn voor de ontwikkeling van elektrisch vervoer in Nederland uit in het Plan van Aanpak Elektrisch Rijden Bovendien hebben de gemeente Rotterdam en het ministerie van Economische Zaken recentelijk een Green Deal gesloten om verduurzaming van de economie te versnellen en hier economisch van te profiteren. Vanuit de Rijksoverheid zijn er drie belangrijke doelstellingen voor elektrisch vervoer gedefinieerd: de bijdrage aan de economische positie van Nederland, bijdrage aan energievoorzieningszekerheid van Nederland en de bijdrage aan klimaatdoelen. In 2020 zou 2,5% van het totale wagenpark van 8 miljoen voertuigen elektrisch moeten zijn. Het aandeel nieuw verkochte elektrische voertuigen ligt in 2020 naar verwachting op circa 10% en zal vanaf dan sterk toenemen. Het is de verwachting dat het aantal elektrische voertuigen rond de grote steden het hoogste zal zijn. Om de doelstelling van elektrische auto s in 2020 te behalen bestaan een aantal fiscale maatregelen vanuit het Rijk, zoals de 0%-bijtelling, vrijstelling van BPM en wegenbelasting, en de MIA-, KIAen Vamil-regelingen. Deze hebben inmiddels tot een aardige groei van het aantal elektrische voertuigen geleid. Oplaadinfrastructuur Om de groei van het aantal elektrische voertuigen te faciliteren, zijn naast maatregelen ter stimulering van de aanschaf van elektrische voertuigen, maatregelen voor het opladen van elektrische voertuigen nodig. Waar de 3 Parkeren in Nederland, Omvang, kosten, opbrengsten, beleid, K. van Dijken (2002) 4 De vuistregel die gehanteerd wordt voor een spreidende dekking is 1 laadobject laadlocaties met vrije oplaadmogelijkheid per EV. Eén laadlocatie heeft altijd 2 punten, het gaat dus om publieke laadpunten. Berekening aantal publieke oplaadlocaties: 62% van de inwoners heeft geen eigen parkeerterrein. 5 Bron: Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (2011), Elektrisch rijden in de versnelling: Plan van Aanpak

6 voertuigmarkt al fors wordt gestimuleerd door de Rijksoverheid, is het de taak van lokale overheden om het opladen te faciliteren. De landelijke ambitie om een uitgebreid laadnetwerk te creëren is nog niet bewaarheid. 6 Dit ondanks grote aanbestedingen van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht en de activiteiten van een stichting van netbeheerders, stichting E-Laad. Het ministerie van Economische zaken heeft besloten dat stichting E-Laad vanaf december 2012 geen publieke laadinfrastructuur meer mag realiseren omdat het in strijd is met het groepsverbod 7 en met het concurrentieverbod. 8 Inmiddels zijn een groot aantal andere spelers actief in de markt die een nieuwe oplossing moeten zoeken voor het (publieke) laden. Overheden, netbeheerders, autofabrikanten, exploitanten en elektrisch rijders werken samen in het Formule E-team om dit voor elkaar te krijgen. Hierbij zijn een aantal uitgangspunten van belang, om onder andere de onrendabele top in de exploitatie van oplaadpunten te overbruggen en om een gezonde exploitatie snel dichterbij te brengen: - Een vraaggestuurde markt: met een vaste gebruiker die voor gegarandeerde afname zorgt - Kostenefficiëntie: alleen publiek laden als er geen private mogelijkheid is 9 - Beschikbaarheid: als een EV-rijder structureel niet terecht kan bij een laadpunt moet beter gehandhaafd worden of dient een laadpunt bijgeplaatst te worden. 2 Beleid Stadsregio Rotterdam Inleiding In het Implementatieplan Duurzame Mobiliteit (DuMo) zet de Stadsregio breed in op duurzaamheid. De basis is het Beleidskader en maatregelenpakket Duurzame Mobiliteit Stadsregio Rotterdam, met daarin de volgende doelstellingen: Beperk de totale CO2-uitstoot met 40% (in 2025 ten opzichte van 1990); Lever een zo groot mogelijke bijdrage vanuit mobiliteit; Beperk het aantal geluidgehinderden als gevolg van verkeer met 30% (in 2025 ten opzichte van 2006); Voldoe aan de wettelijke norm voor NO2 in Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (2011), Elektrisch rijden in de versnelling: Plan van Aanpak De ambitie van stichting E-Laad (2009) was publieke laadpunten t/m 2012; één vijfde is werkelijk gerealiseerd. 7 Art. 10b Elektriciteitswet Art. 17 Elektriciteitswet 9 Dit wordt de ladder van laden genoemd; eerst kiezen voor een meer eenvoudige en goedkope variant voordat naar een duurdere, meer publieke optie wordt gezocht. Zie verder in dit document. 6

7 In het maatregelenpakket DuMo zijn 56 maatregelen opgenomen, waarvan 14 zich specifiek richten op de mogelijke rol van de Stadsregio bij verschoning van brandstoffen en voertuigen. Deze 14 maatregelen worden onder de vlag van het project Schoon op Weg uitgevoerd en gefinancierd. In samenwerking met de 15 gemeenten zijn onderliggende maatregelen geformuleerd in het Actieprogramma Stadsregio Rotterdam Elektrisch Voor de inhoudelijke uitwerking van de oplaadinfrastructuur openbare ruimte, zijn naast gesprekken met de gemeentes gesprekken gevoerd met netbeheerder Stedin, Stichting E-laad en de opdrachtnemer in de gemeente Rotterdam. Inhoud programma Stadsregio Rotterdam Elektrisch De stimuleringsmaatregelen in de Stadsregio Rotterdam Elektrisch zijn te verdelen in oplaadinfrastructuur, voertuigen en kennisdeling: 1. Oplaadinfrastructuur a. Oplaadinfrastructuur openbare ruimte b. Subsidie oplaadpunt eigen terrein 2. Voertuigen Proefpakket elektrische voertuigen 3. Kennisdeling Ondersteuning in het verkrijgen, verspreiden en ontwikkelen van kennis 1. a) Oplaadinfrastructuur openbare ruimte Het zwaartepunt ligt financieel, qua urgentie en procesmatig op oplaadinfrastructuur openbare ruimte. Om publiek laden mogelijk te maken investeert de Stadsregio in oplaadpunten in de openbare ruimte. Het gekozen model gaat uit van minimaal budget neutrale exploitatie na de contractperiode die loopt tot 31 december De Stadsregio en gemeenten, waaronder Krimpen aan den IJssel hebben de intentie daarna gezamenlijk de uitbesteding of veiling van een concessie op de markt te zetten. Een oplaadpunt in de openbare ruimte wordt slechts onder voorwaarden geplaatst: in principe alleen vraaggestuurd, voor burgers of bedrijven die een elektrische auto aanschaffen en die geen mogelijkheid hebben om op eigen terrein op te laden. Het onderhoud en de exploitatie van dit oplaadpunt is tot en met 2017 door de Stadsregio gefinancierd. Het model van de Stadsregio is gericht op de ontwikkeling van een zelfvoorzienend marktmodel in de periode na 2018/ b) Subsidie oplaadpunt eigen terrein Voor bedrijven, particulieren en gemeenten is het met subsidie mogelijk om voor hun eigen auto een oplaadpunt aan te leggen op het eigen terrein. De subsidie is maximaal voor de aanschaf van een oplaadpunt. De aanvraag, afhandeling en financiering van een subsidie vindt plaats bij de Stadsregio. 7

8 2. Voertuigen Naast het bieden van subsidie kan en wil de Stadsregio Rotterdam aan de Stadsregio gemeenten elektrische voertuigen voor een proefperiode ter beschikking stellen. Wanneer er een vervangingsvraagstuk van een voertuig in de gemeente aankomt, krijgt de gemeente de mogelijkheid om een elektrische variant uit te proberen. Het gaat hierbij niet alleen om auto s, maar ook om elektrische scooters en fietsen. 3. Kennisdeling Kennisdeling vindt plaats op ad hoc basis en via de website van de Stadsregio. Concrete vragen van gemeentes kunnen behandeld worden door specialisten bij de Stadsregio. In eerste instantie zal kennis verspreid worden om beleid vast te stellen, om bestaand beleid aan te passen en voor het verspreiden van juiste informatie van de gemeente aan inwoners of bedrijven. Dit gebeurt om de voorgestelde maatregelen en de uitbreiding van het (semi-)openbare laadnetwerk mogelijk te maken. De kennis zou in een soort kenniscentrum georganiseerd kunnen worden. 3 Beleid gemeente Krimpen aan den IJssel Inleiding De gemeente Krimpen aan den IJssel wil duurzame mobiliteit stimuleren, onder meer door het faciliteren van het gebruik van elektrische voertuigen. Aansluitend op de visie van de Stadsregio wordt er gestreefd naar 8 oplaadpunten voor eind 2014 in de gemeente Krimpen aan den IJssel. Daarnaast wil de gemeente als organisatie het goede voorbeeld geven door naast het stimuleren van fietsgebruik bij vervangingsmomenten haar eigen wagenpark te verduurzamen. Naast CO2 reductie verbetert door deze maatregelen ook de luchtkwaliteit in de gemeente door minder uitstoot van fijnstof, NOX en produceren elektrische voertuigen vrijwel geen geluid. Om het elektrisch rijden in de gemeente te bevorderen kunnen maatregelen genomen worden zoals: 1. Het elektrificeren van het eigen wagenpark; 2. Het faciliteren van oplaadinfrastructuur; 3. Stimuleren gebruik (elektrische) fietsen Prioriteitstelling: de ladder van laden Er zijn verschillende plekken waar een elektrisch voertuig kan worden opgeladen. Het uitgangspunt is om de beoogde aantallen laadpunten op de meest kostenef iciënte manier te realiseren. Dit kan volgens de ladder van laden : Taskforce, stand van zaken uitrol publieke laadinfrastructuur, december

9 1. Privaat laden; In de ladder wordt de voorkeur gegeven aan een privaat laadpunt, vanwege de lage kosten en geen overheidsbemoeienis. 2. Semi-publiek laden; Indien een privaat laadpunt niet mogelijk is, is een semipubliek laadpunt een alternatief. Deze laadpunten bevinden zich op privaat terrein, dat publiek toegankelijk is. De kosten zijn laag, een positieve business case is te realiseren en een financiële bijdrage vanuit de overheid is niet noodzakelijk. 3. Publiek laden; Onderaan de ladder van laden staan de publieke laadpunten. Indien voorgaande varianten niet mogelijk zijn kan overgaan worden tot installatie van een publiek laadpunt. Deze is voor iedereen 24/7 toegankelijk. Een gegeven is dat publieke laadpunten de komende jaren nog een onrendabele top hebben bij een lage kwh-prijs (25-27 ct/kwh). Randvoorwaarden realisatie openbare laadpunten De realisatie van openbare laadpunten vindt plaats op basis van aanvragen van particulieren en bedrijven, zodat gebruik van het oplaadobject wordt gegarandeerd, met een gezonde exploitatie tot gevolg. De beslissing tot plaatsing van een oplaadobject in de publieke ruimte wordt genomen met de ladder van laden als leidraad, hetgeen leidt tot onderstaand beslismodel (zie afbeelding 1 en bijlage 2). De aanvraag van het oplaadpunt komt binnen via de internetsite van de gemeente Krimpen aan den IJssel. Binnen de gemeente is een vast contactpersoon beschikbaar die het aanvraagproces vanuit de gemeente coördineert en die bereikbaar is voor vragen van aanvragers. Indien wordt besloten tot een openbaar laadpunt gelden enkele randvoorwaarden, die ook bij de aanvrager bekend dienen te zijn. Voorwaarden voor deelname als gemeente aan het gezamenlijke project zijn: 11 Het plaatsen van oplaadpunten vindt alleen plaats op basis van aanvragen van bezitters van een elektrisch voertuig 12, zodat zeker is dat het oplaadpunt gebruikt wordt; Oplaadpunten worden geplaatst binnen straal van maximaal 300 meter van de aanvrager. Op basis van deze afstand is er een tekening gemaakt waarin voorkeurspunten zijn aangegeven (bijlage 6). Plaatsing van de oplaadpunten gebeurt bij voorkeur op de ingetekende punten. Indien er al een laadpunt staat binnen 300 meter van de aanvrager wordt alleen een laadpunt geplaatst bij een hoge bezettingsgraad; 11 De reden dat er een aantal voorwaarden geldt is omdat deze voortvloeien uit het contract met de marktpartij dat de gemeente Rotterdam namens de Stadsregio heeft gesloten. Deze opdracht is gebaseerd op een bepaalde (commerciële) business case, uitgaande van regulier gebruik door elektrische voertuigen (vaste gebruiker en gastgebruik) en baten hieruit. 12 Een elektrisch voertuig is een voertuig met meer dan 2 wielen, zoals bedoeld in het eerste lid van artikel 1 sub c, van de Wegenverkeerswet 1994, welk voertuig is geregistreerd bij de Rijksdienst voor Wegverkeer en geheel of gedeeltelijk door een elektromotor wordt aangedreven, waarvoor de elektrische energie geleverd wordt door een batterij en waarvan deze batterij wordt opgeladen door middel van een voorziening buiten het voertuig; 9

10 Plaatsing van een oplaadpunt op een parkeerterrein heeft de voorkeur boven plaatsing in een woonstraat; De aanvrager woont of werkt minimaal 18 uur per week in gemeente Krimpen aan den IJssel; Elk laadobject dat geplaatst wordt heeft twee openbare laadpunten; In principe is er ruimte voor twee parkeerplaatsen per laadobject dat geplaatst wordt, zodat beide oplaadpunten voor het openbaar opladen van elektrische auto s gebruikt kunnen worden. In eerste instantie wordt er maar één parkeerplaats aan gelegd. De tweede realiseren we als er voldoende elektrische voertuigen zijn of bij een tweede aanvraag. Het laadobject staat op maximaal 25 meter van een hoofdkabel t.b.v. elektriciteitstoevoer; Het oplaadpunt en bijbehorende parkeerplaats(en) is openbaar, voor alle elektrische voertuigen beschikbaar en is niet gereserveerd op kenteken; Oplaadvakken mogen alleen worden gebruikt door elektrische auto s, alleen als de stekker in het oplaadpunt zit; Parkeerbeleid ten aanzien van parkeerplaatsen voor elektrische voertuigen moet een actieve handhaving mogelijk maken op basis van een bord en een verkeersbesluit (zie hoofdstuk III, paragraaf 4). Het oplaadobject zelf is antraciet grijs (zie bijlage 1). De toblerone kan in de kleurstelling van de gemeente Krimpen aan den IJssel gemaakt worden. Indien een aanvraag wordt goedgekeurd, wordt het realisatieproces van plaatsing van het oplaadpunt door de contactpersoon binnen de gemeente gecoördineerd in samenwerking met de hiermee belaste projectorganisatie van de gemeente Rotterdam. (zie voor het aanvraag- en realisatieproces bijlage 2). 10

11 Afbeelding 1: beslismodel aanvraagproces 11

12 IV Openbare oplaadpunten 1 Rollen en verantwoordelijkheden Elektrisch rijden: een zaak van de markt Omdat auto s en laadpunten nu nog prijzig zijn, helpen fiscale maatregelen en stimulering van nationale en regionale overheden op korte termijn om de kosten te beperken. Dit werkt alleen als elektrisch vervoer uiteindelijk op prijs met de benzine-auto kan concurreren. De stimuleringsmaatregelen van de gemeente zijn gericht op het overbruggen van de periode tot dat dit een feit is (zie afbeelding 2). 13 Afbeelding 2 De gemeente wil meewerken aan een model waarbij de markt op termijn zelf de elektrische rijder kan faciliteren en waarbij de inzet van de gemeente en de Stadsregio tijdelijk is. Om dit te bereiken sluit de gemeente Krimpen aan den IJssel een uitwerkingsovereenkomst met de gemeente Rotterdam. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een bestaand Rotterdams inkoopcontract dat loopt tot 31 december 2017 en dat is aanbesteed voor de plaatsing van oplaadinfra in de gehele regio. Deze marktpartij is door middel van een aanbesteding van de gemeente Rotterdam geselecteerd. Uit de uitwerkingsovereenkomst volgt de levering, installatie, exploitatie, onderhoud en beheer van laadlocaties door de marktpartij aan de gemeente Krimpen aan den IJssel. Een duidelijke rolverdeling voor realisatie van openbare oplaadpunten is hierbij van belang, omdat deze is verdeeld over vier partijen. De gemeente Krimpen aan den IJssel, de Stadsregio Rotterdam als initiatiefnemer, de Gemeente Rotterdam als contracthouder en de marktpartij. De rolverdeling tussen deze partijen wordt hieronder beschreven (zie afbeelding 3 voor een schematische weergave van de rolverdeling). 13 TNO, dr.ir. Richard Smokers, juli

13 Rol gemeente Krimpen aan den IJssel In het organiseren van laadinfrastructuur is in het bijzonder een rol voor de gemeente weggelegd. Voor gemeenten als beheerders van de openbare ruimte is het noodzakelijk om laden in de openbare ruimte mogelijk te maken: 62% van de Nederlanders heeft geen eigen terrein en is aangewezen op de gemeente om te kunnen laden. Gemeenten gaan over de eigen grond, vergunningen en hebben kennis van kabels en leidingen. Essentieel voor het functioneren van de publieke laadinfrastructuur is handhaving van het parkeerbeleid, zodat geen benzineauto s op laadplekken parkeren. Dit is een verantwoordelijkheid van de gemeente., die zo bij kan dragen aan de onrendabele top in de business case voor realisatie en exploitatie, welke verwacht wordt in de periode voorbij te zijn. De verantwoordelijkheden van de gemeente Krimpen aan den IJssel hierin zijn kortom: De gemeente stelt beleid vast, rekening houdend met bovenstaande voorwaarden; Gemeente werkt, waar nodig, mee aan het realisatieproces; De gemeente stelt locaties en parkeerplaatsen vast in overeenstemming met het beleid; De gemeente neemt een verkeersbesluit per aanvraag/locatie; De gemeente organiseert belijning en bebording; De gemeente kan naar eigen inzicht, waar gewenst, aanrijbeveiliging plaatsen; De gemeente organiseert handhaving op verkeerd parkeren; De gemeente geeft inzicht in de ligging van kabels en leidingen in bijvoorbeeld een GIS-systeem om de locatiebepaling te versnellen; De gemeente verzorgt de nodige vergunningen voor kabels en leidingen, ingraving etc.; De gemeente stelt in ieder geval één contactpersoon in voor de communicatie met aanvragers en andere inwoners/bedrijven en voor de communicatie met de Stadsregio en de Projectorganisatie van de gemeente Rotterdam;; De gemeente behandelt mogelijke bezwaarschriften. Rol marktpartij De verantwoordelijkheden van de marktpartij in deze rolverdeling zijn als volgt: Levering en realisatie van laadpunten, waaronder SAT; Beheer en onderhoud; Aanvraagbehandeling (technisch); Stroom in- en verkoop (exploitatie); Aansluiting elektriciteitsnet (i.s.m. de netbeheerder); 13

14 Projectmanagement en risico s. Rol Stadsregio: kennis, capaciteit en financiering In lijn met het nationale beleid zet de Stadsregio als één van de focusgebieden van EV in op het verbeteren van de leefbaarheid. De overheid draagt op allerlei plaatsen in Nederland bij aan de onrendabele top in de exploitatie van oplaadinfrastructuur door marktpartijen. Deze bijdrage kan steeds beperkter worden om in tot een rendabele business case te leiden. Omdat vooral kleinere gemeenten kennis en capaciteit missen, ligt een coördinerende rol voor de Stadsregio voor de hand om de regiogemeenten bij elkaar te krijgen en het proces ingang te zetten in de beginfase. De Stadsregio brengt gemeenten samen, zorgt voor interne afstemming, zoals van beleid, en zorgt voor de financiering en publiek-private samenwerking om EV mogelijk te maken. De Stadsregio financiert hiertoe de oplaadpunten voor de gemeente Xxx. Intensieve communicatie en kennisdeling tussen onze gemeente en de Stadsregio is hierbij van groot belang. Rol gemeente Rotterdam De gemeente Rotterdam is de contracthouder van het contract met de marktpartij die de oplaadpunten in gemeente Krimpen aan den IJssel gaat plaatsen. Onderdeel van de gemeente Rotterdam is een projectorganisatie die belast is met de uitvoering van de overeenkomst en met het coördineren van het aanvraag- en realisatieproces om de oplaadpunten op straat te krijgen (zie afbeelding 3 en bijlage 2). In de uitvoerende fase zal de gemeente Krimpen aan den IJssel daarom contact onderhouden met deze projectorganisatie. 14

15 Realisatieproces oplaadobjecten openbare buitenruimte Stadsregio Rotterdam Elektrisch Stadsregio gemeente Laadaanbieder (leverancier en exploitant laadpaal) 01 Aanvraag afwijzen/in behandling en voorstel geschikte locatie Locatie voorstel nee 03 Locatie definitief Technisch advies 02 Technisch advies aansluiting ja 04 Verkeersbesluit Afroep oplaadobject 05 Start (voorbereiding) realisatie - plaatsing oplaadobject - aansluiting C01 Communicatie over definitieve locatie en planning. 06 Plaatsing Inrichten parkeervakken (gelijktijdig met plaatsing/aansluiting 07 Aansluiting Foto inrichting 08 In bedrijfstelling (SAT) nee Oplossen probleem 09 Locatie akkoord Voorstel oplevering (SAT) ja Akkoord 10 Start exploitatie en beheer C02 Communicatie richting aanvragen/ gebruiker SAT site acceptance test Afbeelding 3: schematische weergave rolverdeling (zie bijlage 2 voor nadere toelichting) 15

16 2 Realisatieproces Het realisatieproces van plaatsing op straat is onder te verdelen in een aantal fases. Het begint bij het aanvragen van een laadpunt door een EV-rijder. Inwoners en bedrijven kunnen via een aanvraagformulier, dat te vinden is via een link op de website van de gemeente, een laadpunt aanvragen (zie bijlage 2). De locatiebepaling van het oplaadpunt en het aantal in te richten oplaadpunten/parkeervakken wordt binnen de gemeente Krimpen aan den IJssel vastgesteld. Bij het bepalen van de locatie wordt indien mogelijk de aanvrager betrokken om bezwaren achteraf te voorkomen. Als de gemeente de locatie heeft vastgesteld en het verkeersbesluit heeft genomen, wordt opdracht via de Projectorganisatie van de gemeente Rotterdam aan de opdrachtnemer verstrekt om plaatsing van de oplaadpunt in gang te zetten (zie bijlage 2 voor het volledige aanvraag- en realisatieproces). De overige werkzaamheden ter realisatie liggen zoveel mogelijk bij de laadaanbieder, zoals een goede oplevering middels een locatie test van het oplaadobject (ook wel een Site Acceptance Test, SAT genoemd). Eventuele tekortkomingen die volgen uit de SAT worden terug gekoppeld naar de Projectorganisatie en worden door de laadaanbieder verholpen. Andere tekortkomingen, bijvoorbeeld in het straatbeeld, zoals een kapotte tegel, kunnen door de gemeente naar de laadaanbieder gecommuniceerd worden. Dit kan eventueel middels een bestaand vergunningen- of meldingssysteem van de betreffende gemeente, zodat de laadaanbieder de tekortkoming kan verhelpen. 3 Juridische aspecten Bij het aangaan van een overeenkomst voor het inrichten van de laadinfrastructuur zijn een aantal zaken vastgelegd. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt op basis van de overeenkomst die namens de Stadsregio door de gemeente Rotterdam is gesloten. Daarin is bijvoorbeeld vastgelegd: Het juridisch eigendom van de geplaatste oplaadpunten ligt bij de gemeente Krimpen aan den IJssel door natrekking; Het economisch eigendom, de aansprakelijkheid en risico s liggen bij de marktpartij; Na afloop van het contract (1/1/2018) is de infrastructuur geheel in eigendom van Krimpen aan den IJssel. Er is door de Stadsregiogemeenten een intentie uitgesproken tot gezamenlijke veiling van een dienstverleningsconcessie (exploitatie) voor de periode Eind 2017 volgt een voorstel over verdere invulling voor deze periode. De prijsstelling wordt in principe bepaald door de gemeente. De gemeente kiest er voorlopig voor, de contractueel door de gemeente Rotterdam vastgestelde prijsstelling te volgen; 16

17 Verdere algemene voorwaarden omtrent onder andere ontbinding, conflicten en aansprakelijkheid zijn richting de marktpartij vastgelegd door de gemeente Rotterdam. De algemene inkoopvoorwaarden van de gemeente Rotterdam zijn van toepassing; De financiering voor de (instandhouding van) hardware vindt tot eind 2017 plaats door de Stadsregio Rotterdam; Gevolgen en kosten bij verplaatsing of verwijdering op verzoek van de gemeente zullen voor de gemeente zijn. Voor afwijkende eisen over bijvoorbeeld uiterlijk, kleurstelling en bestickering geldt hetzelfde; Buitencontractuele wensen zijn bespreekbaar maar in veel gevallen tegen meerprijs, zoals een plaatsingsafstand van meer dan 25m van het LS-net; Alle verzamelde data omtrent het gebruik van oplaadpunten is beschikbaar voor de gemeente. Hiertoe wordt ieder kwartaal een managementrapportage geleverd. Uit het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (RVV 1990) volgt dat er parkeergelegenheden kunnen worden gecreëerd die bestemd zijn voor voertuigen die behoren tot de op het bord of een onderbord aangegeven voertuigcategorie of groep voertuigen. 14 Hieruit volgt het hierna beschreven parkeerbeleid. 4 Parkeren en handhaving In veel opzichten lijkt laden in de openbare ruimte of parkeergarages op parkeren. Beiden zijn in beperkte mate beschikbaar en vereisen (gemeentelijk) beleid. De gemeente Krimpen aan den IJssel wil in samenwerking met de Stadsregio werken aan beleidsvorming voor laden en E-parkeren. Elektrische rijders moeten de zekerheid hebben te kunnen laden zodat hun mobiliteit niet in gevaar komt. Daarnaast is beschikbaarheid van laadpunten essentieel voor een gezonde exploitatie door de markt en is uniformiteit van parkeerbeleid in verschillende gemeentes van groot belang. Handhaving van het gebruik van de oplaadvakken is daarom speerpunt van de gemeente. In het RVV 1990 is hiertoe bepaald dat bestuurders hun voertuig niet mogen parkeren op een parkeergelegenheid voor zover zijn voertuig niet behoort tot op het bord of het onderbord aangegeven voertuigcategorie of groep voertuigen. Overtreding van deze bepaling is een strafbaar feit. 15 Bij het reguliere parkeerbord, het E8-bord is de voertuigcategorie op het parkeerbord zelf aangegeven. Echter, momenteel is er geen wettelijk erkend E8-bord voor elektrische voertuigen vastgelegd in het RVV 1990, waardoor aan dit bord niet 14 Zie artikel 24, eerste lid, onderdeel d, subonderdeel 1a, van het RVV Zie artikel 92, eerste lid, en artikel 24, eerste lid, onderdeel d, subonderdeel 1a, van het RVV

18 een parkeerverbod voor elektrische voertuigen gekoppeld kan worden. 16 Sinds 1 juli 2010 is het echter mogelijk om het onderbord te voorzien van een doelomschrijving, dus een activiteit zoals het opladen van een elektrische auto. Dit maakt het mogelijk om parkeerplaatsen specifiek te bestemmen voor voertuigen die aan het opladen zijn. 17 De plaatsing van een dergelijk verkeersbord en bijbehorend onderbord geschiedt door het nemen van een verkeersbesluit op basis van artikel 18 Wegenverkeerswet 1994 en artikel 12, onderdeel a, van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer. De verkeerspolitie kan hiertoe handhavend optreden bij foutief gebruik van de oplaadvakken in openbaar gebied. Om parkeerplaatsen specifiek te bestemmen voor voertuigen die aan het opladen zijn wordt gebruik gemaakt van de borden zoals weergeven in afbeelding 4. Daarnaast financiert de Stadsregio een te plaatsen informatiedriehoek aan, zodat een duidelijk gemarkeerde EV-laadlocatie ontstaat (afbeelding 5). Om parkeerplekken voor elektrische voertuigen aan te duiden wordt het standaard verkeersbord gebruikt zoals op afbeelding. Daarnaast levert de Stadsregio een te plaatsen informatiedriehoek aan, zodat een duidelijk gemarkeerde EV-laadlocatie ontstaat (afbeelding 5). Inrichting parkeervakken Voor de inrichting van de oplaadplaatsen op straat is een standaard inrichting gemaakt. Deze inrichting wordt opgenomen in de Standaard Wegenbouw Details (zie bijlage 5). De standaard inrichting zit er als volgt uit: Het oplaadpunt wordt geplaatst op de scheidingslijn tussen twee parkeervakken (oplaadvakken), en staat 50 cm uit de band; Het oplaadpunt wordt geleverd in antraciet grijs (zie bijlage 1); De flessenhalspaal met het verkeersbord wordt (zo mogelijk) geïntegreerd in het oplaadpunt, zodat er één element in de buitenruimte wordt geplaatst. Indien dit technisch (nog) niet mogelijk is, wordt de paal met het bord direct achter het oplaadpunt geplaatst; Het verkeersbord bestaat uit het bord zoals weergegeven in afbeelding 4, met onderbord met Afbeelding 4 twee pijlen wijzend naar beide oplaadvakken (of in voorkomende gevallen, één pijl). Voorkeur is het 16 Memo directoraat generaal Mobiliteit, inzake parkeren elektrische voertuigen, pagina Memo directoraat generaal Mobiliteit, inzake parkeren elektrische voertuigen, pagina 2. 18

19 verkeersbord met onderbord technisch als één bord uit te voeren. Aangezien dit verkeersbord ten tijde van de vaststelling van dit beleid nog geen juridische grondslag heeft, moet voorlopig bord E4 met onderbord "alleen voor opladen elektrische voertuigen" worden toegepast (afbeelding 6); In het midden van elk oplaadvak wordt een tegel met een oplaadsymbool geplaatst. Dit symbool is gelijk aan het symbool dat in andere steden wordt gebruikt (zie afbeelding 7). Bij elementenverharding wordt het symbool als tegel (40 x 40 cm) geplaatst, deze wordt gefinancierd door de Stadsregio en geleverd door de projectorganisatie; Rondom de oplaadvakken wordt - indien nog niet aanwezig - belijning aangebracht; Vanwege de extra zichtbaarheid en informatie, worden tot 2014 de flessenhalspalen van de verkeersborden voorzien van een toblerone met informatie. Afbeelding 5: Ingerichte EV-laadlocatie Afbeelding 6: Tijdelijk bord Afbeelding 7: Markering oplaadvak 5 Financieel De Stadsregio voorziet in de kosten van alle hardware, inclusief een toblerone en een tegel. Ook financiering voor de instandhouding van hardware vindt tot eind 2017 plaats door de Stadsregio Rotterdam. Eventuele belijning en een verkeersbord zijn te maken kosten voor de gemeente. Bij wijzigingen of verplaatsing van oplaadpunten in opdracht van de gemeente zijn de kosten voor de gemeente zelf. Daarnaast houdt de gemeente rekening met te maken kosten voor het inzetten van een communicatie medewerker en het produceren van het nodige communicatie materiaal. Interoperabiliteit en verrekening In Nederland is er interoperabiliteit tussen de publieke laadpunten. Dit houdt in dat er afspraken zijn tussen de verschillende aanbieders over toegang en 19

20 gastgebruik van laadpunten, zodat iedere elektrisch rijder bij elk laadpunt kan laden. De toegang wordt op dit moment vormgegeven met behulp van een pasjessysteem, waarvan de pascodes door partijen onderling worden gedeeld. Dit maakt onderlinge facturatie en verrekening mogelijk. Interoperabiliteit is een voorwaarde bij het realiseren van publieke laadinfrastructuur door overheden in Nederland en de Stadsregio. De prijsstelling op de (openbare) laadpunten is een afweging van elke individuele opdrachtgever, laadpunteigenaar of exploitant. De prijsstelling binnen de regiogemeenten van de Stadsregio Rotterdam wordt op elkaar afgestemd om voor elektrische rijders in de regio een zo eenduidig mogelijke gebruik te kunnen garanderen. 6 Communicatie Extern De communicatie van de gemeente is gericht op bedrijven en inwoners. Het doel is om hen maximaal te informeren over elektrisch rijden. De gemeente creëert hiertoe een website die in de benodigde informatie voorziet. Op deze website staat onder andere een overzicht van de verschillende regelingen die de gemeente aanbiedt. Daarnaast is er een standaard aanvraagformulier voor het aanvragen van een publiek laadpunt op de website van de gemeente te vinden (zie bijlage 3). Om de communicatie zo efficiënt mogelijk te laten verlopen is op de website te vinden wie binnen de gemeente Krimpen aan den IJssel aanspreekpunt is voor vragen van inwoners of bedrijven. De content voor deze website kan grotendeels geleverd worden door de Stadsregio. Naast een website kan de Stadregio content aanleveren voor andere communicatiemiddelen, bijvoorbeeld de content van een nieuwsbrief. Andere mogelijkheden voor het stimuleren van elektrisch vervoer zijn het organiseren van bijeenkomsten over elektrisch vervoer voor ondernemersverenigingen en het toesturen van een brief of folder aan inwoners van onze gemeente. Intern De interne communicatie dient in het gehele proces plaats te vinden tussen drie partijen: de gemeente(n), de Stadsregio Rotterdam en de laadaanbieder. Onze gemeente communiceert veelal met de Stadregio ter kennisdeling en onderlinge afstemming. 20

21 Met de projectorganisatie opgezet vanuit de gemeente Rotterdam communiceert de gemeente Krimpen aan den IJssel over het aanvraag- en realisatieproces. Naast de directe communicatie heeft de gemeente inzicht in een al bestaand systeem, waarin de voortgang en planning van het realisatieproces van de aangevraagde laadpunten in de gemeente is te vinden. Op basis van de gegevens uit dit systeem kan de gemeente haar inwoners en medewerkers informeren over de voortgang. Naast de communicatie die plaats vindt over het aanvraag- en realisatieproces zal de gemeente ieder kwartaal een managementrapportage ontvangen waarin alle informatie over het gebruik van de oplaadpunten staat. 21

22 Bijlage 1: Kleurstelling 22

23 Bijlage 2: Aanvraag- en realisatieproces oplaadobject in de openbare buitenruimte Deze bijlage bevat de procesbeschrijving en toelichting van de aanvraag en realisatie van oplaadobjecten in een willekeurige Stadsregio gemeente. Ook is weergegeven welke partij voor welke stappen in het proces verantwoordelijk is. Dit proces beoogt het proces van aanvraag en realisatie van oplaadobjecten binnen de kaders van Stadsregio Elektrisch inzichtelijk te maken. In het realisatieproces worden tevens reactietijden opgenomen. Aanvraag proces Het aanvraagproces is voornamelijk een zaak van de aanvrager/gebruiker en het informatiepunt van de betreffende Stadsregio gemeente. Hierin wordt bepaald of de gebruiker een elektrische auto aanschaft en voor welke regeling de gebruiker in aanmerking komt. Het aanvraagproces kan leiden tot een subsidie aanvraag voor een oplaadobject op eigen terrein of een oplaadobject in de openbare buitenruimte. De realisatie van een oplaadobject in de openbare buitenruimte zal hieronder aan de hand van een processchema en toelichting in de volgende paragraaf verder verduidelijkt worden. 23

24 Realisatieproces oplaadobjecten openbare buitenruimte Stadsregio Rotterdam Elektrisch Stadsregio gemeente Laadaanbieder (leverancier en exploitant laadpaal) 01 Aanvraag afwijzen/in behandling en voorstel geschikte locatie Locatie voorstel nee 03 Locatie definitief Technisch advies 02 Technisch advies aansluiting ja 04 Verkeersbesluit Afroep oplaadobject 05 Start (voorbereiding) realisatie - plaatsing oplaadobject - aansluiting C01 Communicatie over definitieve locatie en planning. 06 Plaatsing Inrichten parkeervakken (gelijktijdig met plaatsing/aansluiting 07 Aansluiting Foto inrichting 08 In bedrijfstelling (SAT) nee Oplossen probleem 09 Locatie akkoord Voorstel oplevering (SAT) ja Akkoord 10 Start exploitatie en beheer C02 Communicatie richting aanvragen/ gebruiker SAT site acceptance test 05 = nummering deelproces C01 = communicatiemoment gemeente 24

25 Het gehele proces wordt vastgelegd in Movements. Betreffende applicatie is eigendom van de laadaanbieder en is primair gericht op de afhandeling van de aanvragen, de vastlegging daarvan en als communicatiemiddel tussen de contractpartners. Vanuit de gemeente Rotterdam zal de projectgroep die hiervoor is ingesteld de uitvoerende taken op zich nemen. De gemeente Rotterdam en de Laadaanbieder kunnen processtappen wijzigen en informatie wijzigen. De Stadsregiogemeenten krijgen specifiek leesrechten in het systeem voor hun eigen aanvragen op basis waarvan ze de status kunnen bepalen voor het inplannen van eigen werkzaamheden en ze kunnen communiceren richting de aanvragers. Naam processtap 01 Beoordeling aanvraag en Voorstel locatie Omschrijving processtap De aanvraag wordt beoordeeld op volledigheid zoals kentekenbewijs woonadres. Op basis van de beoordeling wordt de aanvraag in behandeling genomen of afgewezen. Op basis van het adres van de aanvrager wordt door Rotterdam en de gemeente een voorstel voor een locatie gedaan. Hierbij wordt door de regio gemeente met name gelet op de ruimtelijke inpassing, lokale kennis en ook technische geschiktheid (mn laagspanningskabel). Uitvoerder Betreffende locatie wordt aan de laadaanbieder voorgesteld ter beoordeling op de technische uitvoerbaarheid van de netaansluiting. Gemeente Rotterdam en Stadsregio gemeente Naam processtap 02 Aanwezigheid kabels en leidingen controleren Omschrijving De technische inpasbaarheid wordt nogmaals door de laadaanbieder beoordeeld. Hierbij wordt processtap met name gekeken naar de aansluitmogelijkheden op de laagspanningskabel. Bij twijfel wordt een check gevraagd aan de netbeheerder STEDIN. Uitvoerder Tevens wordt gekeken of de aansluiting binnen 25 meter van de LS kabel valt. Valt deze buiten de 25 meter, dan zullen er meerkosten verbonden zijn aan de aansluiting welke vooraf met contractbeheerder afgestemd zullen worden. De laadaanbieder geeft uiteindelijk middels het technisch advies een akkoord of niet akkoord. laadaanbieder Naam processtap 03 Locatie definitief Omschrijving Afhankelijk van het technisch advies wordt de locatie al dan niet definitief gemaakt. processtap Uitvoerder Gemeente Rotterdam Naam processtap 04 Verkeersbesluit Omschrijving processtap Uitvoerder Door de Stadsregio gemeente wordt een verkeersbesluit genomen en gepubliceerd. Tegelijk wordt het voorstel afroep definitief gemaakt en deze afroep oplaadobject zal richting de laadaanbieder gaan. In betreffende afroep wordt tevens opgenomen of de plaatsing voor of na afloop bezwaarperiode geplaatst kan worden. Gemeente Rotterdam en Stadsregio gemeente Naam processtap 05 Start (voorbereiding) realisatie Omschrijving processtap De laadaanbieder gaat de voorbereidingen voor de realisatie treffen: - bestellen paal met geprefabriceerde ingeplaatste netmeter; - melding ingraving laadobject en aansluitkabel bij de werf - kabel en leidingvergunning aanvragen indien van toepassing bij gemeente Rotterdam; - planning plaatsing paal; 25

26 - planning aansluiting paal bij (STEDIN); De planning van de uit te voeren werkzaamheden worden gedeeld met projectgroep ingesteld door de gemeente Rotterdam onder andere om dit richting de gemeente xxx te kunnen communiceren. Uitvoerder Na afloop of voordat de bezwaartermijn (6 weken) verstreken is kan de paal geplaatst en vervolgens (door STEDIN) aangesloten en ingehuisd worden. laadaanbieder Naam processtap 06 Plaatsing Omschrijving De paal wordt geplaatst conform tekening. processtap Uitvoerder laadaanbieder Naam processtap 07 Aansluiting Omschrijving processtap Uitvoerder Het oplaadobject wordt door de netbeheerder aangesloten.na aansluiting kan door de gemeente het of de parkeervakken ingericht worden. Van de inrichting wordt tevens een foto verzonden aan Stadsregio Elektrisch Stedin/ laadaanbieder en Stadsregio gemeente Naam processtap 08 In bedrijfstelling (SAT) Omschrijving processtap Uitvoerder Oplaadobject wordt in bedrijf gesteld. Het oplaadobject wordt middels een SAT gecontroleerd op juiste werking. Bij een negatief testresultaat wordt gezocht naar de oorzaak, waarna deze wordt verholpen. Laadaanbieder Naam processtap 09 Oplevering akkoord Omschrijving processtap Uitvoerder Indien de SAT positief is kan Rotterdam elektrisch de oplevering akkoord geven. Indien niet akkoord zal het probleem verholpen moeten worden en middels een aangepaste SAT voor akkoord oplevering ingediend worden. Gemeente Rotterdam Naam processtap 10 Start exploitatie en beheer Omschrijving Na een positieve SAT wordt het oplaadobject vrijgegeven voor gebruik en start de exploitatie en processtap beheerfase. Uitvoerder laadaanbieder 26

27 Bijlage 3: Aanvraagformulier openbaar oplaadpunt Voorstel afroep realisatie oplaadobject Aanvraagnummer Datum Datum voorstel afroep Gewenste locatie oplaadobject Straat Huisnummer Postcode Plaats Deelgemeente Contactgegevens aanvrager Organisatie Heer/mevrouw Voornaam Achternaam Correspondentie adres Straat en huisnummer Postcode en Plaats Telefoon Opmerkingen Beeldmateriaal locatie Beeldmateriaal exacte locatie van het gewenste oplaadobject Beeldmateriaal omgeving gewenste locatie van het oplaadobject Formulier stroom Medium Van adres Naar adres In te vullen door de gemeente voer datum in waarop het voorstel afroep naar de laadaanbieder is gegaan voer de straatnaam in. voer het huisnummer of dichtstbijzijnde huisnummer in. voer de postcode in. voer de plaatsnaam in voer de gemeente in. voer Organisatie- of Bedrijfsnaam in. (indien van toepassing) voervoorvoegsel in voer de voornaam in. voer de achternaam in. voer straatnaam, huisnummer in voer postcode, plaats in. voer het adres in. voer het telefoonnummer in. voer eventuele opmerkingen en/of aanvullende informatie in. als losse bijlage meesturen of in tab-blad "Beeldmateriaal" toevoegen, foto wordt aan het document toegevoegd door de gemeente svp exacte locatie markeren m.b.v. de pijl rechts als Google omgevings/kadastraal foto, svp exacte locatie markeren m.b.v. de pijl rechts Gemeente Laadaanbieder. 27

28 28

29 Bijlage 4: Technische specificaties oplaadpunt Het oplaadobject is geschikt voor zowel 230 V (enkelfase) laden als voor 400 V (3 fasen) laden, 16 A per oplaadpunt. Het oplaadobject is voorzien van twee stekkeraansluitingen conform VDE-AR-E (voorstel IEC type 2) geschikt voor laden in mode 3 conform IEC (editie 2.0). De stekker dient in het contact te worden vergrendeld vanaf het moment dat de gebruiker zich aanmeldt tot het moment dat de gebruiker zich afmeldt. De gebruiker moet in het geval van een storing in de dataverbinding, het oplaadobject en/of de elektriciteitsvoorziening zijn oplaadkabel kunnen ontkoppelen. De te leveren elektriciteit moet afkomstig zijn van hernieuwbare energiebronnen als bedoeld in artikel 1 eerste lid sub t van de Elektriciteitswet 1998 (EW). Kernenergie is niet toegestaan. Garanties van oorsprong voor duurzame elektriciteit voldoen aan de definitie van artikel 1 eerste lid sub x EW en zijn uitgegeven door een instantie die daartoe op grond van artikel 73 tweede lid EW is aangewezen. Het verbruik per oplaadpunt moet worden gemeten en geregistreerd met een meter die voldoet aan de Metrologiewet. De te berekenen kosten voor de stroom aan de laaddienstverleners zijn maximaal 0,25 per kwh (excl. BTW) 29

30 Bijlage 5: Principe inrichting oplaadvak 30

31 Bijlage 6: ingetekende laadpunten 31