Vangen van Edelherten te La Petite Pierre, Frankrijk
|
|
- Marleen Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vangen van Edelherten te La Petite Pierre, Frankrijk maart 2005 Vercammen Jan IBW.W.C&Z
2 1. Traject
3 2. Overzicht activiteiten Dinsdag 29 maart: Vertrek Geraardsbergen om 13u. Aankomst La Petite Pierre Woensdag 30 maart: 8u: afbakenen van het gebied. 9u30: briefing. 10u30: opstellen van de netten. 13u30: opruimen van de netten. 14u30: extra vangst. 17u: einde vangstdag. Donderdag 31 maart: 9u: briefing. 9:30: opstellen van de netten en afbakenen van het gebied. 12u30: opruimen van de netten. 14u30: extra vangst. 17u: einde vangstdag. Vertrek naar België.
4 3. Doelstelling In de toekomst zullen we edelherten zenderen en opvolgen via GPS-zenders. Aangezien ze in Frankrijk al ervaring hebben met het vangen en zenderen van edelherten, zou het interessant om daar ervaring op te doen. Zo kan men de verschillende methoden bekijken en evalueren of ze voor ons onderzoek ook nuttig zijn. In Europa worden 3 methoden gebruikt: vangen via netten (drijfvangsten), verdoven en vangen in kooien. De gebruikte methoden in La Petite Pierre worden verder uitgelegd. In La Petite Pierre gaan ze enerzijds onderzoeken of de niches van edelherten en reeën elkaar overlappen. Anderzijds gaan ze ook na of een van de twee soorten negatieve invloed ondervindt van de ander. Tevens is het ook interessant om contacten te leggen met de mensen die al langer ervaring hebben met dit soort onderzoek.. In het komende winterseizoen zullen er nog edelherten gevangen worden in Wallonië. Deze vangsten zullen gebeuren d.m.v. netten. Daar zullen wij ook aan meewerken.
5 4. Beschrijving van de vangsttechnieken Voor het vangen van edelherten in La Petite Pierre gebruik gemaakt van twee methoden, enerzijds het vangen van de dieren in vallen en anderzijds drijfvangst. De drijfvangst zal uitvoeriger bespoken worden, vermits deze tijdens die 2 dagen werd toegepast. Vallen Bij deze methode worden de dieren via voedsel gelokt naar de vallen. De voedselkeuze is afhankelijk van de diersoort, voor de edelherten werden er bieten gebruikt. Eens dat het dier in de val staat, gaat hij met zijn poten een zeer fijne draad raken. Deze draad zorgt ervoor dat de poort dichtvalt of schuift.
6 Als de poort dichtvalt of schuift, wordt er een signaal gegeven dat er een dier gevangen is. Zo kan men snel het dier zenderen en vrijlaten. Via dit systeem zal het dier maar een minimum aan stress oplopen. Drijfvangst Hier is het principe dat men met behulp van drijvers de dieren in de netten duwt. Benodigdheden: netten stokken draad met vlaggen vangers drijvers zenders Rond het gebied waar er gevangen wordt, worden er op 2 hoogtes draad met vlaggen gehangen (zie foto). Er wordt er één gespannen op de gezichtshoogte van de edelherten en de 2de op ongeveer een meter van de grond. Deze vlaggen doen dienst als afschrikkingmiddel voor de edelherten. Sommige edelherten hebben hier geen last en kunnen zo ontsnappen uit het gebied (reeën en everzwijnen hebben geen schrik van deze draden en lopen daar door).
7 Aan de hand van de ligging van het terrein worden de netten opgesteld, maar meestal zal het net dwars over het gebied staan. De netten zijn ongeveer 2m hoog en hebben een maaswijdte van 15 op 15cm. Ze worden op stokken opgehangen die iets hoger zijn dan 2m, want deze moeten nog een stuk in de bodem gestoken worden. Vlagjes Netten
8 Bij de ophanging van de netten moet men de netten zodanig hangen, wanneer de dieren er inlopen de netten over hun vallen. Tevens mogen de netten niet te strak worden aangespannen, zodat de dieren niet terug gekaatst of gekwetst worden. Aan de netten worden ervaren mensen geplaatst. Zij moeten zich zo onzichtbaar mogelijk opstellen en als de dieren tussen hun en het net komen ze er in jagen. Tevens moeten zij ervaring hebben met de manipulatie van de dieren, hier onder verstaat men: uit het net halen, het dier zo snel mogelijk tot rust brengen door de ogen te bedekken,. Bij het vangen van edelherten worden er 2 tot 3 personen per net geplaatst, het net is 50m. De drijvers zijn de personen die de dieren naar het net duwen. Hier heeft men het grootst aantal mensen voor nodig. Ze gaan zo goed als mogelijk kan op één lijn drijven of tracken, zodat de dieren er niet tussen kunnen glippen. In de praktijk is het zeer moeilijk om op één lijn te blijven, dit is grotendeels afhankelijk van de vegetatie en de ervaring van de drijvers. Zo n track kan verschillende keren gedaan worden op hetzelfde stuk, er zijn altijd dieren die door de drijvers door gaan of niet tevoorschijn gekomen zijn. Zenders Hier worden gps-zenders gebruikt. Bij het type gps-zender dat ze in La Petite Pierre gebruiken is het grote nadeel dat de dieren opnieuw moeten worden gevangen om gegevens te verkrijgen. Tegenwoordig wordt er gebruik gemaakt van gps/gsm-zenders. Hier worden de plaats bepalingen doorgestuurd via sms. Zo kunnen we op elk moment de gegevens binnenhalen. Via deze manier kan je ook connectie maken met de zenders en de plaatsbepalingen laten gebeuren wanneer je wil. Manipulatie Als een dier in het net gevangen wordt, moet het zo snel mogelijk uit het net gehaald worden. Dit gebeurt zo voorzichtig mogelijk, om geen kwetsuren te veroorzaken. Eens het dier bevrijd is, worden de poten vastgebonden (bij edelhert) en de ogen afgedekt. Eens de ogen afgedekt zijn zal het dier direct rustiger worden. Aan het dier wordt nu een zender rond de nek gedaan, oormerken gestoken en een genetisch staal genomen.
9 Het dier wordt vrijgelaten buiten het stuk waar er gevangen wordt. Zoals je kan zien op de foto hieronder wordt het edelhert op een speciale draagberrie vervoerd. Deze berrie dient om het dier veilig te transporteren.
10 Resultaten Op 30 maart werden er 2 hinden, 1 jong, 1 reegeit en 3 everzwijnen gevangen. Eén van de hinden was gezenderd, deze zender werd vervangen door een nieuwe. De andere zijn gezenderd, buiten de everzwijnen werden terug losgelaten. Op 31 maart werden er 3 reegeiten, 2 reebokken en everzwijnen gevangen. Er werden alleen 2 reegeiten gezenderd. 5. Besluit De drijfvangsten zijn momenteel de meest succesvolle methode voor het zenderen van hoefdieren. Een nadeel van deze methode is dat er heel veel volk nodig is om zo n vangst uit te voeren. Het liefst van al moeten het ervaren mensen zijn, zowel in het vangen als drijven. Het vangen van hoefdieren d.m.v. vallen heeft een matig succes. Hier moeten de dieren gelokt worden door voedsel. In de gebieden waar in de winter weinig voedsel te vinden is werkt deze methode goed. Tevens zijn de edelherten zeer wantrouwig om in een kooi binnen te stappen. Zenderen door middel van verdoven is vrij moeilijk. Dit is zeer tijdrovend, ongeveer 100 uur per dier. Een groot nadeel is dat men zeer dicht onopgemerkt bij de dieren moet komen (max m). Men moet oppassen met de dosis voor verdoving. Bij een te kleine dosis is het dier weg en bij een te grote dosis kan het sterven. Voor meer theoretische achtergrond kan men terecht bij het rapport : Onderzoek naar de mogelijkheden van een geleide populatiedynamica voor reeën IBW W R
Dienstreis Amsterdam cel wildbeheer
Dienstreis Amsterdam cel wildbeheer 3 4 december 2003 Casaer Jim, Baert Peter, Neukermans Axel, Jan Vercammen IBW.W.C&Z.2003.008 Traject De Amsterdamse Waterleidingduinen is een gebied van circa 3,4000ha
Nadere informatieNiet-technische samenvatting 2016483. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. Vijf jaar
Niet-technische samenvatting 2016483 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het Korhoen komt terug naar Het Nationale Park De Hoge Veluwe 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5)
Nadere informatieDiertjes vangen en bekijken
Hossebos wateropdracht 1 Diertjes vangen en bekijken Zoek een plekje aan de waterkant, waar je goed bij het water kunt. Leg alle materialen klaar. Vul het aquarium half met water en zet het op een plekje
Nadere informatieTekst lezen en moeilijke woorden
Tekst lezen en moeilijke woorden 1. Lees de tekst met het stappenplan. Zet tijdens het lezen een lijn onder de woorden die jij moeilijk vindt. 2. Lees de uitleg. In een tekst staan soms woorden die je
Nadere informatieprincipeschema afmetingen fuik voor zangvogels:
165 Vangmiddelen 6. (2) Inloopkooien Dit zijn vangkooien, waarvan de inloopopening na het binnenkomen van de vogel niet door een klep of deur wordt afgesloten, maar open blijft. Deze inloopopening is echter
Nadere informatieWAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS?
10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Dat is gelijk aan 5000 m² en ongeveer even groot als
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Van wolf tot hond Groep 5-6
Voorbereiding post 1 Van wolf tot hond Groep 5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Van wolf tot hond, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal over de infoborden
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Horen, zien, stappen en happen Groep 1-2
Voorbereiding post 1 Horen, zien, stappen en happen Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Horen, zien, stappen en happen, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieVisje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken
Water 1 en 2 5 Visje,visje, in de sloot Waterdiertjes vangen en bekijken Doelen Begrippen Materialen Duur Inleiding (10 minuten) De leerlingen: ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren
Nadere informatieOESTERKWEEKEXPERIMENTEN PERIODE 2010 T/M 2012
2010 Nederlandse Oestervereniging/Kenniskring Oesterkweek OESTERKWEEKEXPERIMENTEN PERIODE 2010 T/M 2012 Inhoudsopgave 1. Systemen 3 Systeem 1 Oyster grow system 3 Systeem 2 Longlines 3 Systeem 3 Kweken
Nadere informatieBeschrijving Beschrijving van Installatie om schapen hoeven te onderhouden en schapen te scheren.
Beschrijving Deze beschrijving probeert alle mogelijke uitvoeringen van dit apparaat te benoemen. Het feitelijke apparaat op de foto s is eenvoudiger dan de beschrijving. Beschrijving van Installatie om
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden
Nadere informatieRat Ratten kennis. Kids for Animals Ratten spreekbeurt. Soorten ratten. Een rat als huisdier
Rat Ratten kennis De ratten die wij als huisdier houden stammen af van de wilde bruine rat. Deze soort komt oorspronkelijk uit Azië. Rond 1700 kwam de bruine rat in handelsschepen naar Europa. In de 19
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Van wolf tot hond Groep 5-6
Voorbereiding post 1 Van wolf tot hond Groep 5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Van wolf tot hond, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal over de infoborden
Nadere informatieHonden aan de lijn, ook die niets doen. in samenwerking met de gemeenten Boortmeerbeek, Haacht en Keerbergen
Honden aan de lijn, ook die niets doen in samenwerking met de gemeenten Boortmeerbeek, Haacht en Keerbergen Je kent het wel, dat uitgelaten gevoel als je met de hond op stap gaat. Lekker lopen door het
Nadere informatieSPREEKBEURT VINK VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
SPREEKBEURT VINK l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE VINK BIJ ELKAAR GEZOCHT.
Nadere informatievogels inderdaad onmogelijk was uit een horizontaal mij gebruikte opstelling is weergegeven in drie
Vangen van vogels met horizontaal geplaatste mistnetten Geruime tijd geleden werd mij verteld dat het mogelijk was vogels te vangen met horizontaal geplaatste mistnetten. Bij een proefneming bleek mij
Nadere informatieWaterleven. Doel: Aan de hand van het determineren van de beestjes die in de sloot voorkomen conclusies trekken over de waterkwaliteit.
Waterleven Doel: Aan de hand van het determineren van de beestjes die in de sloot voorkomen conclusies trekken over de waterkwaliteit. Tijd: In het veld : 60 minuten Uitwerking : 30 minuten Benodigdheden:
Nadere informatieOok$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in!
Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Inleiding Ook met kinderen van 0-4 jaar kun je de natuur in! Kinderen willen spelen, ontdekken, leren en genieten. Hun leefwereld wordt langzaam groter en
Nadere informatieDeel 4: de bedreigingen voor het koraal
Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 4: De bedreigingen voor het koraal Deze
Nadere informatieOp pad met de Moeflon, een lesbrief over moeflons en hun leefomgeving op De Hoge Veluwe.
Op pad met de Moeflon, een lesbrief over moeflons en hun leefomgeving op De Hoge Veluwe. 1 Hallo jongens en meisjes, Het kan zomaar gebeuren dat je bij een wandeling door de bossen van Het Nationale Park
Nadere informatieEen regenmeter of pluviometer maken
Een regenmeter of pluviometer maken Wil je weten hoeveel regen er valt? Volg dan de stappen van dit stappenplan om zelf een pluviometer te maken. Materiaal: plastic fles van 0,5 liter kiezelstenen (tegen
Nadere informatieNiet-technische samenvatting 2015188
Niet-technische samenvatting 2015188 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Hersenverbindingen die betrokken zijn bij (eet)verslaving 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5) 5
Nadere informatieBestrijding muskusrat nodig voor veiligheid van de dijken
De muskusrat Bestrijding muskusrat nodig voor veiligheid van de dijken Muskusratten komen sinds de jaren veertig van de vorige eeuw voor in Nederland. Het zijn echte gravers. Ze maken gangen en holen langs
Nadere informatieInhoud: Theorie blz. 1 Drogen blz. 1 Zouten blz. 1 Roken blz. 3 Combinaties blz. 3 Experimenten met Rookovens bouwen blz. 5 t/m 8
VIS en VLEES BEWAREN. Inhoud: Theorie blz. 1 Drogen blz. 1 Zouten blz. 1 Roken blz. 3 Combinaties blz. 3 Experimenten met Rookovens bouwen blz. 5 t/m 8 THEORIE: Voedsel bewaren was essentieel in de IJzertijd.
Nadere informatieBorstcrawl keerpunt: - De benadering - De rol - Voeten plaatsen / afzet - Handbeweging
Borstcrawl keerpunt: - De benadering - De rol - Voeten plaatsen / afzet - Handbeweging De benadering Bij de benadering is het belangrijk dat er met zoveel mogelijk snelheid het keerpunt ingegaan wordt.
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Van wolf tot hond Groep 7 en 8
Voorbereiding post 1 Van wolf tot hond Groep 7 en 8 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 1: Van wolf tot hond, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal over
Nadere informatieAanvang : 19.00 uur - 21.00 uur. Natuurlijk zijn er weer vele leuke prijzen te winnen!!! Jij komt toch ook?
Clubgebouw De Veldschoppe Gebr. Ketteringstraat 15 7131NM Lichtenvoorde Tel: 06 13572083 Info bulletin januari t/m april 2013 Op vrijdagavond 11 januari is er in de Veldschoppe voor alle kinderen van groep
Nadere informatieVierkamp Spel GROEN. GROEN schommelt door de tijd
Vierkamp 2017 Spel GROEN GROEN schommelt door de tijd LEGENDE : opstelling speelveld A = hekwerk = kader 1m x 1m. B = paaltje met naambordje. C = zweedse bank. D = zwembad. E = 2 pvc-buizen met onderzijde
Nadere informatieDINOSAURIËRS. Marthe Terny
DINOSAURIËRS Marthe Terny 1. INLEIDING Ik hou mijn spreekbeurt over dinosauriërs, omdat ik dit een erg leuk en interessant onderwerp vind. We weten al veel over de dinosauriërs, maar nog niet alles. Ik
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Van wolf tot hond Groep 7-8
Voorbereiding post 1 Van wolf tot hond Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Van wolf tot hond, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal over de infoborden
Nadere informatieStroperij. Aangereden Wild. De boswachter. Stichting Groennetwerk GROENNETWERK GROENNETWERK NW-VELUWE STICHTING NW-VELUWE
Wilde dieren in gevaar Stroperij Aangereden Wild STICHTING NW-VELUWE NW-VELUWE De boswachter GROENNETWERK GROENNETWERK Stichting Groennetwerk Stropen is dieren stelen uit de natuur. Dieren zoals hazen,
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Horen, zien, stappen en happen Groep 3-4
Voorbereiding post 1 Horen, zien, stappen en happen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Horen, zien, stappen en happen, voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieBetreft: Aanvullende informative quickscan Flora & Fauna Locatie: Wijbosscheweg 107, Schijndel Kenmerk: Tm2011.099QFF BRF Datum: 19 11 2012
Betreft: Aanvullende informative quickscan Flora & Fauna Locatie: Wijbosscheweg 107, Schijndel Kenmerk: Tm2011.099QFF BRF Datum: 19 11 2012 Built By Brekel T.a.v. Dhr. G. van den Brekel Sweelinckplein
Nadere informatieervaring heeft mij geleerd dat ook Sperwers en Klapeksters aan de kust meestal miniem deze manier heb ik al menige Sijs gevangen.
17 k. Sijzen vangen in de winter De Sijs is een soort die zich over het algemeen niet al te moeilijk laat in het bizonder vangen, wanneer men gebruik maakt van lokvogels. Dat geldt dan met name voor de
Nadere informatieBoot - DEM/DT/BE_MFAO-BOO, Financieel Advies en Ondersteuning - DEM/DL/BE_TS-MFAO, Fiscaal - DEM/DT/BE_MFAO-FIS, Gespreksvaardigheden Gr.1...
- DEM/DT/BE_MFAO-BOO, Financieel Advies en Ondersteuning - DEM/DL/BE_TS-MFAO, - DEM/DT/BE_MFAO-FIS,... Week 6 (4 feb 2013-10 feb 2013) maandag (04/02) dinsdag (05/02) woensdag (06/02) donderdag (07/02)
Nadere informatieHANDIG ALS EEN HOND DREIGT
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT
Nadere informatieEen stille moordenaar in huis. Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide.
Een stille moordenaar in huis Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide. Een stille moordenaar in huis CO? Je ruikt het niet Wat is CO? CO is een gas. Het is gevaarlijk. Je ziet het niet Je proeft
Nadere informatieTijdsduur Minimaal 3 maanden waarbij er 3 maandelijks een overgang wordt afgenomen. Training 2x per week 45 minuten.
B1- Groep Doelgroep Honden die de A-groep met goed gevolg hebben afgelegd. Honden die van een andere vereniging zijn overgekomen en beschikken over een bepaald niveau. Tijdsduur Minimaal 3 maanden waarbij
Nadere informatieNieuwsbrief. Interessante informatie: Juli 2015. Jaargang 5, nr. 10. In dit nummer: Vakantiegroet -2016. 7 vragen over zonnebrand.
Juli 2015 Jaargang 5, nr. 10 Nieuwsbrief In dit nummer: Vakantiegroet 1 Beste ouders, Groepsindeling 2015-2016 7 vragen over zonnebrand 2 2/3 Wij willen u hartelijk danken voor de fijne samenwerking en
Nadere informatieSPREEKBEURT Chinchilla
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT Chinchilla ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE CHINCHILLA
Nadere informatieRESULTATEN GROOT WILD ENQUETE
RESULTATEN GROOT WILD ENQUETE 1 Uitkomsten van de Groot Wild enquête Dank u wel! In 2013 organiseerde Natuurmonumenten een landelijke ledenraadpleging over het beheer van wilde dieren zoals edelherten,
Nadere informatieMigratieonderzoek wild zwijn Meinweg
Migratieonderzoek wild zwijn Meinweg (voorlopige resultaten) Ecotop Meinweg 24 september 2016 René Janssen, Gerard Müskens Foto: Johan Maessen Onderzoek naar trekgedrag en terreingebruik - Pilot 2011 2013
Nadere informatieDinosauriërs. Inhoudsopgave. 1. Inleiding. 2. Wat is een dinosauriër?
Dinosauriërs Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wat is een dinosauriër? 3. Wanneer leefden de dinosauriërs? 4. Waar leefden dinosauriërs? 5. Hoe leefden de dinosauriërs? 6. Waarom waren de dinosauriërs zo groot?
Nadere informatieMeeuwen in Alkmaar. Voorkom meeuwen overlast op uw dak
Meeuwen in Alkmaar Voorkom meeuwen overlast op uw dak Colofon: Gemeente Alkmaar Postadres: Postbus 53 1800 BC Alkmaar Centraal meldnummer 072-548 9444 internet: www.alkmaar.nl Deze folder is een uitgave
Nadere informatieNIEUWS UIT SURINAME 3
NIEUWS UIT SURINAME 3 Beste familie, vrienden en bekenden, Het is alweer december en de hoogste tijd om jullie op de hoogte te brengen van ons wel en wee in Suriname. Terwijl het in Nederland vriest en
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Van wolf tot hond Groep 5 en 6
Voorbereiding post 1 Van wolf tot hond Groep 5 en 6 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 1: Van wolf tot hond, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal over
Nadere informatieSPREEKBEURT LAMA EN ALPACA
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT LAMA EN ALPACA ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE LAMA
Nadere informatieProeven geluid. Wat is geluid? Doel: Met dit proefje ervaar je wat geluid is. Materiaal: -Ballon -Eigen stem
Proeven geluid Wat is geluid? Doel: Met dit proefje ervaar je wat geluid is. -Ballon -Eigen stem Blaas de ballon op en knoop hem dicht. Houd de ballon nu tussen je handen en praat tegen de ballon. Wat
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:
Nadere informatieKoolwitjes in de klas!
Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort bij zo n pakket eitjes, rupsen en
Nadere informatieTips voor activiteiten in de winter, lekker knutselen
Tips voor activiteiten in de winter, lekker knutselen 1) Voor de kleinste kinderen In de winter kunnen vogels wel wat extra s gebruiken. Met kinderen van alle leeftijden kun je hiermee aan de slag. Dennenappels
Nadere informatieDeel project aanvraag
Rijksumvers/'terf Groningen Deel project aanvraag ProiectnummerM Ontvangst: 02-02-2010 I Project Aanvrager Naam Organisatie/Eenheid Onderafdeling Ad res Postcode Plaats Telefoon E-mail Vergunninghouder
Nadere informatieTip. Het begin. Bedenk dat dit JULLIE feest is en dat jullie je goed moeten voelen over alle beslissingen die je samen gaat nemen.
Tip Het begin Begin bij het begin: Bedenk dat dit JULLIE feest is en dat jullie je goed moeten voelen over alle beslissingen die je samen gaat nemen. Voor je planning is het handig de volgende volgorde
Nadere informatieGevlederde Vrienden. Vleermuizen in en om het huis
Gevlederde Vrienden Vleermuizen in en om het huis Nu de zomer in aantocht is en het terrasjesweer begint, zal je op mooie zomeravonden tegen valavond thuis de acrobatische toeren kunnen bewonderen van
Nadere informatieDe Veluwe Opdrachten en Overzichten voor begeleiders
De Opdrachten en Overzichten voor begeleiders Inhoud van de map ALGEMEEN Over Woordvoerders van de natuur Over de opdrachten en voorbereiding Praktisch: 2 vormen van begeleiden Overzicht opdrachten per
Nadere informatiedoorbijten WERKBLAD 1. DIEETWENSEN 2. VETMESTEN EN AFVALLEN
WERKLD 1 doorbijten Naam: Groep: 1. DIEETWENSEN ekijk de clip Een ander dieet ja of nee? In het clipje zie je twee vogels, het baardmannetje en de ijsvogel. Vul de tabel in. Vogel Eet in de zomer Eet in
Nadere informatieQuality Heating elektrische vloerverwarmingsfolie
1 Quality Heating elektrische vloerverwarmingsfolie Wij willen u feliciteren met uw aankoop van één van de producten van Quality Heating. Elk product van Quality Heating is gemaakt op kwalitatief hoogstaande
Nadere informatieWild Beest. Opdrachtenboekje. Basisonderwijs groep 5 t/m 8
Wild Beest Opdrachtenboekje Basisonderwijs groep 5 t/m 8 24 februari t/m 29 mei 2015 Wild Beest In dierentuin Dierenrijk zijn door een computerstoring bij een aantal kooien de elektronische sloten open
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatie3G Voeding aquariumvis
Naam: Klas:.. Datum: Ruimte voor schoolstempel en paraaf docent 3G Voeding aquariumvis Aan het einde van deze les moet je kennis hebben over verschillende manieren van voeren aquariumvissen. Tevens weet
Nadere informatieKreeftachtigen hebben meestal kleine ogen, waar ze maar weinig mee zien. Ze kunnen wel bijzonder goed ruiken.
Kreeftachtigen Er zijn veel verschillende soorten kreeftachtigen. Van ieder soort leven er vaak zeer grote aantallen in zee. Kreeftachtigen zijn bijvoorbeeld de roeipootkreeftjes, de zeepissebedden en
Nadere informatieNetje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Nadere informatieFAVORIT is ons kookgerei van de bovenste plank. Het werd streng getest om na te gaan of ze voldoen aan onze strenge kwaliteitsen duurzaamheidsnormen.
FAVORIT kookgerei FAVORIT is ons kookgerei van de bovenste plank. Het werd streng getest om na te gaan of ze voldoen aan onze strenge kwaliteitsen duurzaamheidsnormen. We garanderen de werking van FAVORIT
Nadere informatieNiet-technische samenvatting. Taalontwikkeling, cellen, hersenactiviteit, ziekte, muismodel
Niet-technische samenvatting 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project onderzoek naar de invloed van taalgenen op de hersenontwikkeling en hersenfunctie 1.2 Looptijd van het project 1-9-2015-1-9-2020
Nadere informatieMacramépatroon plantenhanger Chunky dots. Ontwerp: Natan van Heeswijck
Macramépatroon plantenhanger Chunky dots Ontwerp: Natan van Heeswijck Macramé is helemaal terug van weggeweest! De stijl spreekt mij erg aan. Toch had ik eerst mijn bedenkingen of dit wel iets voor mij
Nadere informatieNIEUWSBRIEF Sperwerhoek 6 2743 GC Waddinveen telefoon: 0182 614406 www.dickbrunaschool.nl nieuwsbrief@dickbrunaschool.nl
NIEUWSBRIEF Sperwerhoek 6 2743 GC Waddinveen telefoon: 0182 614406 www.dickbrunaschool.nl nieuwsbrief@dickbrunaschool.nl in dit Nummer: Van de directie Verkeerssituatie Nieuwe leerlingen Nieuwe mediatoren
Nadere informatieKonijnenvlees met 1 ster
Konijnenvlees met 1 ster Waarom krijgt dit konijnenvlees het Beter Leven kenmerk van de Dierenbescherming? De voedsters worden in semi-groepshuisvesting gehuisvest; De vleeskonijnen worden in groepen gehouden;
Nadere informatie4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.
4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test
Nadere informatieFormat Niet-technische samenvatting 2015144. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Format Niet-technische samenvatting 2015144 Dit format gebruikt u om uw niet-technische samenvatting te schrijven Meer informatie over de niet-technische samenvatting vindt u op de website www.zbo-ccd.nl.
Nadere informatieGroep 7 - Les 3 Wat als het misgaat?
Leerkrachtinformatie Groep 7 - Les 3 Wat als het misgaat? Lesduur: 50 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten waarom er voorzichtig moet worden omgegaan met elektrische stroom. veiligheid, stroom,
Nadere informatieMANUAL VEEBORSTEL HANGEND
MANUAL VEEBORSTEL HANGEND Voorwoord De Vink roterende veeborstel bestaat uit een frame waarin een borstelwals, aangedreven door een trommelmotor, is gemonteerd. Het geheel wordt met 3 kettingen verend
Nadere informatieDe ringslang een bijzondere bewoner van Gouda
De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda Uit de serie Natuur in Gouda 10 2 colofon tekst: Cyclus, gemeente Gouda en RAVON lay-out: Steenbergen Ontwerp Studio foto s: André van Kleinwee en Richard
Nadere informatieMaak een SCOREBORD wk2014 met
Maak een SCOREBORD wk2014 met WK2014 13 juni 2014 13 juni 2014 18 juni 2014 18 juni 2014 23 juni 2014 23 juni 2014 - = Brazilië 2 6-5 1-2 - = -- - = - - = - - = - - = - Het scorebord bestaat uit een basisbord
Nadere informatieUurroosters administratie
Uurroosters administratie Voltijdse arbeid: 38:00 Deeltijdse arbeid aan 50%: 19:00 1 maandag 7:45 9:00 9:00 12:00 12:00 14:00 2 maandag 12:00 14:00 14:00 dinsdag 12:00 14:00 14:00 woensdag 12:00 14:00
Nadere informatieBIJLAGE C: DE DIEREN EN DE SPELREGELS
BIJLAGE C: DE DIEREN EN DE SPELREGELS Respect voor dieren staat hierbij centraal! De omgang met de dieren gebeurt altijd onder toezicht van een pedagogisch medewerker. Kinderen leren vanaf kleins af aan
Nadere informatie1 milieu, cartografie en transport
1 1 1.1 Biologische landbouw is een voorbeeld van duurzame ontwikkeling. Bodem, grondwater en lucht worden minder verontreinigd en kunnen met een gerust geweten worden overgedragen aan de volgende generatie.
Nadere informatieMigratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas
Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Tim Vriese (ATKB) In opdracht van : Harriet Bakker (ZN) Inhoudelijk begeleider:
Nadere informatieNieuwe vleermuissoort voor de Rode lijst? Opbouw. Waarnemingen tot 2009. Bechsteins. Onderzoeksopzet. Voorjaarszwerm -
Nieuwe vleermuissoort voor de Rode lijst? Opbouw SEVON / René Janssen Bechsteins vleermuis Waarnemingen tot 2009 Onderzoeksopzet Resultaten Conclusies 2 Bechsteins Habitatrichtlijn II-soort Boombewoner
Nadere informatieSterke staaltjes. Proef 1. 4. Laat het kleine flesje voorzichtig in de grote pot vol koud water zakken.
Proef 1 1. Vul de glazen pot met koud water tot aan de vullijn. 2. Vul het kleine flesje met warm water. 3. Doe de inkt bij in het kleine flesje. 4. Laat het kleine flesje voorzichtig in de grote pot vol
Nadere informatieKleine beestjes Tijdstip: Deze activiteit kan in de lente, zomer of herfst en door alle groepen gedaan worden.
KB0 Tijdsinvestering: 60 minuten Kleine beestjes Tijdstip: Deze activiteit kan in de lente, zomer of herfst en door alle groepen gedaan worden. 1. Inleiding Kleine beestjes vinden kun je overal en in elk
Nadere informatieHerfstvakantie: Thema Indianen. Voor dat we met thema Indianen beginnen is het leuk om er wat wetenwaardigheden te vertellen over de Indianen:
Herfstvakantie: Thema Indianen Voor dat we met thema Indianen beginnen is het leuk om er wat wetenwaardigheden te vertellen over de Indianen: Elke indiaan heeft zijn eigen cultuur en de stam verschillen
Nadere informatieLEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN
LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN 2 LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - WERKBLADEN GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN Grote bomen... of kleine bomen? Zijn de bomen in deze boomgaard hoogstammen of laagstammen?
Nadere informatieMaandag 14 maart 2016. 2BK3 (24ll) Mentor: Roos. 2BKS (20ll) Mentor: de Jong. Briefing mentoren / docenten / begeleiders lokaal 4c
Maandag 14 maart 2016, Boot van den Peters Peters 11:45 Vertrek 13:45 Vertrek 12:30 Aankomst 14:30 Aankomst 14:00 Einde 16:00 Einde 14:00 Vertrek 16:00 Vertrek 14:45 Aankomst 16:45 Aankomst van Peters
Nadere informatieKanjerkrant maart 2015
Kanjerkrant maart 2015 Wat leuk dat u de Kanjerkrant van De Duinsprong bekijkt! In deze krant leest u over activiteiten in de groepen die te maken hebben met de Kanjertraining. In deze editie leest u onder
Nadere informatieEen moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.
Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge
Nadere informatiePilobolus. sporenkanon
Pilobolus sporenkanon Pilobolus is een geslacht van schimmels dat op poep van bijvoorbeeld paarden leeft. Net als andere schimmels verspreidt Pilobolus sporen om zich voort te planten. Dit doet hij op
Nadere informatieHandleiding Nestkastcontroles Eikelmuis
Handleiding Nestkastcontroles Eikelmuis - Nestkasten controleren is een spannende belevenis. Je weet immers nooit wat voor dieren je gaat aantreffen. Ook de bewoners zelf schrikken zich een hoedje als
Nadere informatieSmurf Dit patroon is voor een gewone basissmurf.
De smurfen zijn figuurtjes uitgevonden door Peyo (Pierre Culliford) en copyright is in het bezit van IMPS (http://www.smurf.com/smurf.php/www/home/nl). Ik gebruikte het figuurtje zonder toestemming. Dit
Nadere informatiewizkid Veel succes en vooral veel plezier.!! je hebt 50 minuten de tijd rekenmachine is niet toegestaan
www.zwijsen.nl www.e-nemo.nl www.education.ti.com wizkid 2019 www.smart.be www.sanderspuzzelboeken.nl www.schoolsupport.nl www.mathplus.nl WWW.W4KANGOEROE.NL Veel succes en vooral veel plezier.!! www.idpremiums.nl
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 1 juni totale examentijd 3,5 uur
wiskunde A1,2 Compex Examen VWO - Compex Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 1 juni totale examentijd 3,5 uur 20 06 In dit deel van het examen staan de vragen waarbij de computer
Nadere informatie7B Onderhouden en herstellen: afrastering plaatsen
Naam: Klas:.. Datum: Ruimte voor schoolstempel en paraaf docent 7B Onderhouden en herstellen: afrastering plaatsen Aan het einde van deze les moet je vaardigheden hebben over verschillende technieken voor
Nadere informatieVoedselhygiëne. Doelgroep: bovenbouw. Doelstelling: kinderen inzicht geven in de principes van voedselhygiëne.
Voedselhygiëne Doelgroep: bovenbouw Doelstelling: kinderen inzicht geven in de principes van voedselhygiëne. Activiteit : zoek de fouten (groepswerk) De leerlingen zetten zich in groepjes van vier personen.
Nadere informatieslaap veilig slaap lekker
slaap veilig slaap lekker waarom deze folder? Soms overlijden kinderen tussen de 0 en 2 jaar onverwacht in hun slaap. Die kinderen leken gezond. Dat heet wiegendood. Er is veel onderzoek gedaan naar de
Nadere informatieWerkstuk: Mees Swank Groep:7
Werkstuk: Mees Swank Groep:7 Inhoudsopgave Inleiding bladzijde 1 Hoofdstuk 1: Hoe is vuurwerk ontstaan. bladzijde 2 Hoofdstuk 2: Soorten vuurwerk. bladzijde 3 Hoofdstuk 3: Illegaal vuurwerk. bladzijde
Nadere informatieFoto manipulatie en Morphen
http://psdfan.com/tutorials/photo-effects/a-beginners-guide-to-photo-manipulation-and-animorphing/ Foto manipulatie en Morphen Deze afbeelding willen we maken Dit zijn de gebruikte afbeeldingen: Morphen
Nadere informatieWaar komt het vaste (vogel) gaas te hangen?
Waar komt het vaste (vogel) gaas te hangen? Aan de binnenkant of aan de buitenkant? In de markt bestaan er verschillende manieren van werken en elke fabrikant kiest uiteindelijk voor de ene of de andere
Nadere informatieSaam bou aan die toekoms
Nieuws over Stichting Table Mountain en onze jubileum reis naar Zuid-Afrika. View this email in your browser Saam bou aan die toekoms Lieve mensen, Over één dag is het zover: op 12 december vliegen we
Nadere informatieI NSECTEN 2. Kleine Beestjessafari
Groep 3 (vanaf april) en groep 4 I NSECTEN 2 Kleine Beestjessafari Vlindertje, vlindertje Niks of niets hindert je Was ik maar net als jij licht als een veertje Vliegensvlug fladder jij Ver weg of dicht
Nadere informatiestap 1 Pak de Lunchbox uit En controleer of je alle componenten hebt~ Als je vragen hebt, neem dan contakt op met: info@unitunlikely.
stap 1 Pak de Lunchbox uit En controleer of je alle componenten hebt~ Als je vragen hebt, neem dan contakt op met: info@unitunlikely.com Dit onderdeel wordt de PCB (printed circuit board) genoemd. Alle
Nadere informatie