PALLIATIEVE TERMINALE ZORG - ONZE ZORG. Meerjarenbeleidsplan 2011 t/m 2015 Stichting Hospice / VTZ

Transcriptie

1 PALLIATIEVE TERMINALE ZORG - ONZE ZORG Meerjarenbeleidsplan 2011 t/m 2015 Stichting Hospice / VTZ 10 november 2010

2 Verantwoording Dit meerjarenbeleidsplan van de Stichting Hospice / VTZ Alblasserwaard en Vijfheerenlanden is dankzij de inbreng van veel vrijwilligers tot stand gekomen. Aan het meerjarenbeleidsplan (in het vervolg kortweg: MJBP) liggen enkele bronnen ten grondslag. Een werkgroepje uit het bestuur dat dit MJBP mocht voorbereiden heeft tijdens zijn werkzaamheden ook een terugblik op het gevoerde bestuursbeleid vanaf eind 2005 geschreven. Deze terugblik vormde samen met het concept-mjbp een mooie basis en aanleiding om in het bestuur weer opnieuw een SWOT-analyse uit te voeren. Wat zijn nu en in de sterke en zwakke punten van en wat zijn de kansen en bedreigingen voor Stichting Hospice / VTZ Alblasserwaard en Vijfheerenlanden? (in het vervolg kortweg: Stichting). Deze SWOT-analyse is verwerkt in het concept-mjbp dat weer vervlochten is met het MJBP van de VPTZ Nederland, onze landelijke vereniging. Uit dit landelijke beleidstuk getiteld Over grenzen heen hebben we een aantal definities, citaten en ambities overgenomen die goed bleken te passen in ons eigen MJBP. Om een en ander leesbaar te houden wordt in het navolgende afgezien van verdere bronvermelding. Samenvatting Centraal in dit meerjarenbeleidsplan staat het denken over de samenhang in de zorg aan mensen in hun laatste levensfase en hun naasten. Politieke, economische en maatschappelijke ontwikkelingen zullen het de komende jaren noodzakelijk maken dat er meer gedacht wordt in termen van gemeenschapszorg, de samenwerking tussen mantelzorg, vrijwillige inzet en beroepsmatige zorg. Dat vraagt ook van ons als vrijwilligersorganisatie dat wij over onze grenzen heen kijken en daarop inspelen. Een verdere professionalisering van de organisatie van de vrijwillige inzet is gewenst. Durven reflecteren, elkaar opzoeken en kritisch bevragen, laten zien waar we voor staan en het opzoeken van nieuwe doelgroepen, samenwerkingspartners en financieringsbronnen, horen bij de ondernemerszin die ten grondslag ligt aan het particuliere initiatief waar Hospice/VTZ op is gebouwd. 2

3 1. Inleiding en leeswijzer Zoals al eerder aangegeven heeft het bestuur door middel van een SWOT-analyse, een ontleding van sterke en zwakke punten/kansen en bedreigingen rondom de Stichting, vastgesteld aan welke zaken wij de komende vijf jaar aandacht zullen moeten geven en actie op moeten ondernemen. Dit MJBP is leidraad van de beleidscyclus waartoe verder het jaarlijkse activiteitenplan met begroting en het daaropvolgende jaarverslag met jaarrekening behoren. In dit MJBP staan dus op hoofdlijnen de aandachtspunten, ambities en keuzes voor de komende vijf jaar beschreven. Het bestuur wil samen met de medewerkers en de vrijwilligers aan de slag om deze zaken binnen onze Stichting te verankeren c.q. te verstevigen. Vanuit dit MJBP wordt jaarlijks een concreet activiteitenplan uitgewerkt, eventueel onderverdeeld in activiteitenplannen conform de grote clusters (zie hoofdstuk 3). Dit MJBP vormt het richtsnoer voor het bestuur en onze Stichting en handelt over onze organisatie, missie, visie en ambities voor de komende jaren Nu eens beschrijvend en dan weer scherp definiërend of slechts aanstippende wordt ingegaan op een aantal fundamentele kenmerken van de organisatie en de mensen die er werken. Ook worden de drie voornaamste beleidsvelden of clusters benoemd inclusief de portefeuillehouders en de ambities die we waar willen maken. Het bestuur realiseert zich dat niemand echt in de toekomst kan kijken en sluit niet uit dat we sommige zaken -gedwongen door voortschrijdend inzicht- zullen moeten aanpassen. Maar met de kennis van nu denken we verstandige lijnen uitgezet te hebben en zijn zeer benieuwd naar de verdere uitwerkingen en concretiseringen door de portefeuillehouders en hun helpers. 3

4 2. De organisatie 2.1 Doelstelling De Stichting Hospice/VTZ heeft als doel het ondersteunen van familie en mantelzorgers bij de verzorging van een ongeneeslijk zieke. Deze doelstelling verwezenlijken wij ofwel in ons fraaie pand op de Haarstraat 29 te Gorinchem (de Hospice) ofwel bij de klanten thuis (VTZ). In de Hospice worden hulp, verzorging en begeleiding geboden aan ongeneeslijk zieke mensen. Dit gebeurt in een huiselijke omgeving zonder dat dit ten koste gaat van de zorg die familie, vrienden of buren willen verlenen. In de Hospice wordt gemeenschapszorg bedreven, waarbij informele (mantelzorg en vrijwilligersinzet in de zorg) en formele zorg (beroepsmatige) naast en met elkaar dienstbaar zijn aan de zorgvrager. Alle vrijwilligers hebben een adequate scholing genoten. In onze visie is vrijwilligerswerk binnen de palliatieve, terminale zorg een vorm van expressieve vrijwillige inzet en wordt er samengewerkt met beroepskrachten op basis van wederzijds belang, erkenning van de eigenwaarde van een ieder en gelijkwaardigheid. Thuis kan er worden geholpen bij de dagelijkse verzorging van de zieke. Tijdens de aanwezigheid van de vrijwilliger kunnen de familieleden even aan iets anders toekomen. Verder is het mogelijk, dat ze door praten of luisteren emotionele steun bieden aan de zieke en de familie of andere mantelzorgers. Vrijwilligers nemen geen taken van de thuiszorg over maar vullen deze aan. 2.2 Werkgebied Het werkgebied van de Stichting omvat in principe de regio Alblasserwaard, Vijfheerenlanden en het Land van Heusden en Altena, waarbij aanmeldingen van buiten deze regio eveneens kunnen worden gehonoreerd. In de komende tijd zullen wij, op basis van de woonplaatsen van onze clientèle over de afgelopen jaren, ons reële verzorgingsgebied vaststellen en daar onze wervings- en promotiecampagnes op afstemmen. Naar buiten profileren wij ons als Hospice-VTZ Gorinchem en omstreken. 4

5 2.3 Organisatie Hospice/VTZ Binnen de Stichting komen verschillende soorten werknemers voor. Vrijwilligers rondom het bed en vrijwilligers die op wat meer op afstand staan (in de facilitaire of bestuurlijke hoek). Daarnaast hebben we enkele betaalde krachten. Vrijwilligers: De zorg binnen de Hospice en in de thuissituatie wordt voor een belangrijk deel gedragen door vrijwilligers. Zij zijn medeverantwoordelijk voor de praktische, dagelijks zorg en hebben een ondersteunende en aanvullende functie. Verder spelen zij een belangrijke rol bij het verwerken van verdriet, emoties en rouwverwerking. Vrijwilligers kunnen alleen aan het werk na het volgen van een uitgebreide training. Daarnaast werken er in de Stichting nog enkele vrijwilligers die wat minder direct verbonden zijn met de verzorging van ongeneeslijk zieke(n) maar door bij voorbeeld onderhoudsklussen in huis en tuin het verblijf van de terminale patiënten zoveel aangenamer maken. Management en ondersteuning: Hieronder vallen drie betaalde parttime beroepskrachten, waarbij de managementtaken worden uitgevoerd door het Hoofd Hospice/VTZ en de ondersteuning wordt geleverd door de Coördinator Zorg en een Secretaresse. Bestuur: De werkzaamheden van het Stichtingsbestuur (verder steeds bestuur genoemd) zijn voorwaardenscheppend voor de Hospice en de VTZ. Het bestuur is eindverantwoordelijk voor het beleid en treedt op als werkgever voor de beroepskrachten. 2.4 Hulpaanbod De Stichting en haar werknemers onderschrijven theoretisch en in hun werkwijzen de uitgangspunten van palliatieve zorg. Deze term betekent volgens de brede definitie van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) het volgende, namelijk: de actieve totale zorg -lichamelijk, emotioneel, sociaal en spiritueel- voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en degenen die hen omringen. Het doel van deze zorg is het bereiken van de best mogelijke kwaliteit van leven voor zowel de ongeneeslijk zieke als voor familie en naasten. 5

6 De zorg in Hospice of thuis richt zich op het verzachten van lijden, van pijn en ongemak. Hulp bij het omgaan met het naderende levenseinde voor de terminale patiënt en diens naasten. Hulp bij de rouwverwerking aan de naasten. De concrete invulling hiervan wordt in iedere situatie afgestemd op de behoeften van de ongeneeslijk zieke mens. Specifieke wensen van de terminaal zieke patiënt en diens omgeving staan centraal. Rol (eigen) huisarts: De dagelijkse zorg voor de gast in de Hospice of de zieke thuis wordt in eerste instantie verleend door vrijwilligers. De medische kwaliteit is gewaarborgd door de eigen huisarts. Wanneer deze niet in staat is medische begeleiding te geven, is er een huisarts -verbonden aan de Hospice- die de medische zorg overneemt. Voor de verplegende en verzorgende taken zijn afspraken gemaakt met de Rivas Zorggroep. 3. Ambities voor de periode 2011 t/m 2015 Een MJBP met een tijdshorizon van 5 jaar beoogt om op hoofdlijnen de voornaamste beleidsterreinen te benoemen, nader te definiëren en via taakopdrachten of kanttekeningen hun richting, gewicht of kleur te specificeren. Daarmee is een MJBP richtinggevend, maar dient minstens 1 keer per jaar geoperationaliseerd te worden in liefst zo concreet mogelijk (SMART) gemaakte actieplannen, onderbouwd met begrotingen en (capaciteits)planningen. De gedachte daarbij is om de belangrijkste beleidsterreinen te clusteren en vanuit het bestuur portefeuillehouders te benoemen als trekker van een cluster. Elke portefeuillehouder is uiteraard vrij om vrijwilligers te rekruteren om te ondersteunen binnen hun cluster. Vrijwilligers mogen in alle clusters participeren. Het bestuur heeft voor het onderbrengen van alle ambities een drietal clusters onderscheiden, te weten: I II III Zorg, inclusief kwaliteit en personele organisatie Financiën, inclusief gebouw en inrichting Public Relations (informatieverstrekking/naamsbekendheid) en Fondsenwerving 6

7 De navolgende beleidspunten zullen de komende vijf jaar nader uitgewerkt worden en invulling krijgen. Ad) Cluster I Zorg, inclusief kwaliteit en personele organisatie Binnen het cluster Zorg is onderscheid gemaakt tussen beleid en uitvoering. Een enkele keer vallen Beleid (B) en Uitvoering (U) samen. In dit cluster is Dick Roza de portefeuillehouder voor de B(s) en Ria van den Berg voor de U(s). Beiden zullen zich de komende tijd gaan richten op: 1) Bezien wat Hospice/VTZ voor professionele zorgaanbieders kan betekenen (B/U). - inzetten in reguliere zorg - opleiding op palliatief gebied 2) Serviceconcepten ontwikkelen voor bewoners (U). 3) Onderzoeken wat nieuwe doelgroepen kunnen gaan betekenen (bijvoorbeeld (allochtonen, meer alleenstaanden, dubbele vergrijzing) en hoe daarop in te spelen (B). 4) Samenwerking(svormen) met bestaande en nog op te richten hospices nader (onder)zoeken (U). 5) Verstevigen en verder uitwerken samenwerking met Rivas Zorggroep, (U) 6) Beleid VTZ bepalen: ontwikkelen of stoppen (B) 7) Afronden opzetten protocollen en procesbeschrijvingen coördinatie (U) 8) Opstellen plan kwaliteitsbeleid (U) 9) Ontwikkelen beleid bij PGB s bij vrijgave VWS (B) 10) Zorgdragen voor de juiste inzet en opleiding van professionals en vrijwilligers (U). Ad) Cluster II Financiën, inclusief gebouw en inrichting Portefeuillehouder is Jolanda Brandwijk 1) Uitwerken en invoeren planningen controlcyclus 2) Uitwerken en invoeren meerjareninvesteringsplan 3) Alert zijn op komende weten regelgeving, landelijk/regionaal/lokaal 7

8 Ad) Cluster III PR (informatieverstrekking/naamsbekendheid) en Fondsenwerving Portefeuillehouder is Bas van Egmond In verband met het specialistische karakter van het onderdeel Fondsenwerving is het bestuur onder auspiciën van Bas van Egmond op zoek naar extra ondersteuning op dit specifieke gebied. Voor het gehele cluster Public Relations en Fondsenwerving zijn de volgende ambities onderscheiden: 1) Opzetten beleid t.b.v. fondsenwerving + uitvoering 2) Betere benutting van bestaande fondsen om zwakke punten als liftvoorziening, klimaatbeheersing en automatisering op te lossen 3) Betere PR op bijzondere doelgroepen (b.v. alleenstaanden, allochtonen) NB: na vaststelling beleid punt 3 cluster Zorg 4) Verder uitrollen PR-beleid en evalueren van de ontwikkelde structuur 5) Vaststellen werkelijk verzorgingsgebied 8