Programmabegroting 2012 concept 1.4

Transcriptie

1 Naam eigenaar Thijs Nijland/Johan te Winkel Behandeld in MT maart 2011 Advies OR gepland mei 2011 Concept vastgesteld DB 06/04/2011 Concept besproken in AB 28/04/2011 Reactietermijn gemeenten 02/05-14/6/2011 Commentaar DB op reacties gepland 10/06/2011 Vastgesteld AB gepland 30/06/2011 Ondertekend door (naam + datum) Versie concept 1.4 Ingangsdatum 01/01/2012 Regeling expireert op 31/12/2012 Programmabegroting 2012 concept 1.4 GGD Gelre-IJssel Apeldoorn, maart juni

2 Voorwoord Inleiding Hierbij bieden wij u de concept-programmabegroting 2012 van de GGD Gelre- IJssel aan. Met de programmabegroting bepalen de deelnemende gemeenten de beleidsprioriteiten en de financiële kaders voor de GGD. De gemeenteraden kunnen bij ons bestuur hun zienswijzen over de ontwerp-begroting naar voren brengen. Wij hebben de gemeenten verzocht om uiterlijk 14 juni formeel te reageren. Hieronder geven wij een toelichting op de ontwerp-begroting en vooral op de bezuinigingen op de GGD. Omdat het om omvangrijke bezuinigingen gaat en omdat de meningen van de gemeenten hierover uiteenlopen, gaan we hierop wat uitgebreider in. Ook treft u in dit voorwoord een overzicht aan van de procedure voor de vaststelling van de Programmabegroting Groene bezuinigingen Wij hebben begin 2010 het standpunt ingenomen dat ook van de GGD een bijdrage mag worden gevraagd aan de bezuinigingen die de gemeenten moeten treffen vanwege de financieel-economische crisis. In februari 2010 heeft het Algemeen Bestuur de opdracht gegeven om scenario s op te stellen voor bezuinigingen op de gemeentelijke inwonerbijdrage voor het wettelijke basistakenpakket van de GGD. Het ging om bezuinigingsscenario s van 5% in 2011, oplopend tot 10% in 2012 en tot 20% in In een extra vergadering op 6 oktober 2010 heeft het AB de scenario s opiniërend besproken. Op ons voorstel heeft vervolgens het AB op 25 november 2010 besloten de zogenoemde groene bezuinigingsmaatregelen vanaf in te voeren. Groen wil zeggen dat deze maatregelen als reëel en onontkoombaar worden gezien. Het gaat om een bezuiniging van ruim 10% op de gemeentelijke inwonerbijdrage, d.w.z. ruim 1,1 miljoen. De groene bezuinigingen zijn in de concept-begroting 2012 verwerkt. Wij merken hierbij op dat dit bezuinigingstraject samenvalt met het traject om de frictiekosten als gevolg van het uittreden van de gemeente Deventer weg te werken (congruentie met veiligheidsregio s). Verder rondt de GGD in 2011 een ombuigingsoperatie af om de frictielasten van het samengaan met GGD Noord- Veluwe in 2008 en meerkosten van functiewaardering en reiskosten op te vangen. Rode bezuinigingen Het AB heeft in 2010 uitgesproken om in 2011 te besluiten over verdergaande rode bezuinigingsmaatregelen. Dit zijn de maatregelen die de GGD op inhoudelijke gronden als onwenselijk heeft aangemerkt. Na de opiniërende bespreking in het AB op 3 maart hebben wij binnen het Dagelijks Bestuur de rode bezuinigingsscenario s nog eens kritisch beschouwd. Dit heeft ertoe geleid dat wij enkele concrete rode bezuinigingsopties verdedigbaar vinden. Dit betreft bezuinigingen op de regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning (rvtv) en 1

3 de interne advisering GGD (expertisearts jeugdgezondheidszorg). Dit levert aanvullend op de groene bezuinigingen een beperkte besparing op ( per jaar). In het AB van de GGD is hierover een flinke discussie gevoerd. Veelal is er waardering voor de gevolgde aanpak en in meerderheid stemmen de gemeenten in met ons voorstel. Bij een aanzienlijke minderheid van de gemeenten is er echter ook teleurstelling over de uitkomst van de discussie over de rode bezuinigingsscenario s. Deze gemeenten willen verdergaande bezuinigingen. Wij zien hiervoor op dit moment geen mogelijkheden. Naar ons oordeel is met de vastgestelde bezuinigingen het basistakenpakket van de GGD op een minimaal niveau gekomen. Hierop kan niet verder worden bezuinigd zonder dat de wettelijke verantwoordelijkheden van de gemeenten voor preventie en de publieke gezondheidszorg in het geding komen. In de besproken stukken is dit uitgebreid onderbouwd. Het AB heeft op 28 april 2011 ingestemd met de voorgestelde rode maatregelen. Deze zijn verwerkt in de concept-programmabegroting Inspanningsverplichting Dit houdt niet in dat het zoeken naar verdere bezuinigingsmogelijkheden ophoudt. Het is echter te vroeg om dit in een concrete taakstelling te vertalen. Wij hebben het AB toegezegd dat wij de inspanningsverplichting op ons nemen om verdere bezuinigingen te zoeken. Genoemd zijn bijvoorbeeld bekostiging door zorgverzekeraars van preventie op het gebied van gezondheid, schaalvergroting voor sommige GGD-taken en innovatieve werkwijzen. Op korte termijn zijn hiervan echter geen substantiële bedragen te verwachten. Wij brengen in de ABvergadering van 24 november 2011 een rapportage over onze inspanningen en de verwachte resultaten. Gemeenten kunnen desgewenst zelf ook kritisch kijken naar de plusproducten die zij afnemen bij de GGD. Hiermee kan ook een bezuiniging worden bereikt. Voor sommige plusproducten die gemeenten afnemen geldt een wettelijk kader, bijvoorbeeld bij lijkschouw en het kwaliteitstoezicht op de kinderopvang. Wij wijzen u op de mogelijkheid dat de gemeente de kosten voor de verplichte inspectie van de kinderopvang in rekening brengt bij de eigenaar van betrokken locatie. De VNG wijst in een notitie van maart 2011 ook op de mogelijkheid om leges te heffen. Tot slot brengen wij de mogelijkheid onder uw aandacht dat gemeenten door samenwerking, al dan niet via de GGD, kunnen besparen bij de ontwikkeling van gezondheidsbeleid en uitvoering van publieke gezondheidszorg. Indexering Vanaf de begroting 2010 volgt GGD Gelre-IJssel voor de financiële uitgangspunten de methodiek van de gemeente Apeldoorn. Gebruikelijk is dat de gemeenten via het AB jaarlijks in het eerste kwartaal de financiële kaders voor de GGD vaststellen. Op 3 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de indexcijfers en rentepercentages voor Het AB heeft de indexering weer besproken in de vergadering op 28 april In de discussie over de rode bezuinigingen speelde dit onderwerp een belangrijke rol. Het AB heeft bij meerderheid van stemmen besloten om vast te 2

4 houden aan indexering als uitgangspunt. Gemeenten in de regio Gelre-IJssel gaan er verschillend mee om. Een aantal gemeenten heeft de keuze gemaakt om niet (volledig) te indexeren en op die manier een kaasschaaf -bezuiniging door te voeren. De meerderheid van de gemeenten volgt ons standpunt dat de indexering nodig is om prijs- en loonstijgingen te compenseren. Bij de GGD is het in de gegeven turbulente situatie niet mogelijk dit door efficiencywinst e.d. op te vangen. Als men dit wil, dan zijn aanvullende, rode bezuinigingen noodzakelijk. Zoals vermeld heeft het AB hierover een besluit genomen. Bestuursconferentie en Bestuursagenda De financiën van de GGD moeten op orde zijn, maar wij vinden dat de gemeenten ook een visie moeten hebben op de publieke gezondheid en het werk van de GGD. Wij werken aan een tussentijdse evaluatie van de Strategische visie uit 2009, die zal resulteren in een voorstel voor een Bestuursagenda Het AB bespreekt beide onderwerpen tijdens de bestuursconferentie op 30 juni Kern van de Strategische visie uit 2009 is dat GGD Gelre-IJssel van en voor de gemeenten is. De tussenevaluatie zal uitmonden in een bijstelling van de visie en een bestuursagenda voor de lopende bestuursperiode t/m Hierin bepaalt het AB, dat in 2010 nieuw is aangetreden, de koers voor de komende jaren. Wij stellen voor om de relevante punten van de Bestuursagenda te verwerken in een wijziging van de Programmabegroting Deze zullen wij op 24 november 2011 voorleggen aan het AB. Dit is voor ons reden geweest om terughoudend te zijn bij het opstellen van de beleidsprioriteiten in deze conceptbegroting. Wij hebben de lijn van 2011 voortgezet in de Programmabegroting 2012 en alleen bestaand beleid opgenomen. Procedure vaststelling begroting Na de behandeling in de AB-vergadering van 28 april 2011 en verzending aan de gemeenteraden ziet de planning voor de vaststelling van de Programmabegroting 2012 er als volgt uit: 2 mei t/m 14 juni 10 juni 30 juni 24 november zeswekentermijn waarin gemeenten kunnen reageren bespreking in het DB van de reacties van de gemeenten vaststelling begroting door het Algemeen Bestuur aanpassing inhoudelijke beleidsprioriteiten aan Bestuursagenda door het Algemeen Bestuur De gemeenteraden hebben in oktober 2010 een aankondiging ontvangen van de toezending en de reactietermijn, zodat zij zich tijdig kunnen voorbereiden. In de praktijk blijkt de wettelijke termijn van zes weken vaak kort voor de (formele) reactie van de gemeenteraad. Als dit niet mocht lukken, dan verzoeken wij u om in ieder geval te reageren vóór de vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD Gelre-IJssel op 30 juni Eventuele concept-zienswijzen zien wij met belangstelling tegemoet. 3

5 Productenbegroting en productenboek In de najaarsvergadering zullen wij de Productenbegroting 2012 en het Productenboek 2012 aan het AB aanbieden. De productenbegroting bevat per product of productengroep financiële en prestatiegegevens. Het Productenboek legt jaarlijks per product(groep) vast welke basisproducten en plusproducten de GGD uitvoert. Tot slot zullen wij in de AB-vergadering van 24 november 2011 bij begrotingswijziging nog twee onderdelen van de Programmabegroting 2012 aanbieden. Dit betreft de actualisatie van financiële begroting (overzicht van de baten en lasten, uitgewerkt per product) en de Staat van activa (met de voorgenomen investeringen in 2012). Deze voorstellen hebben geen consequenties voor de inwonerbijdrage. Apeldoorn, 1 mei 2011 Het Dagelijks Bestuur D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris O.E.T. van Dijk voorzitter 4

6 INHOUDSOPGAVE Voorwoord...1 Kerngegevens begroting Besluit 9 TOELICHTING Opzet programmabegroting Gemeenten en GGD Onderdelen programmabegroting Productenbegroting Productenboeken Verantwoording...13 BELEIDSBEGROTING Bestuurlijk kader Strategische visie Taken GGD Krimp bij de GGD: congruentie en bezuinigingen Financiële uitgangspunten Overwegingen bij de uitgangspunten begroting Bijdragen deelnemende gemeenten...20 PROGRAMMA GGD GELRE-IJSSEL Deelprogramma Jeugdgezondheidszorg Omschrijving deelprogramma Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Deelprogramma Openbare Gezondheidszorg Omschrijving deelprogramma Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Financiën programma GGD Wat mag het kosten? Inwonerbijdragen...33 PARAGRAFEN Paragrafen Weerstandsvermogen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen...42 FINANCIËLE BEGROTING Overzicht baten en lasten deelprogramma s Baten en lasten programma GGD Gelre-IJssel Baten en lasten deelprogramma Jeugdgezondheidszorg Baten en lasten deelprogramma Openbare Gezondheidszorg Administratieve correctie op de deelprogramma s Inwonerbijdragen

7 BIJLAGEN Informatie Staat van activa (staat C, investeringen 2012) Overzichten groene en rode bezuinigingsmaatregelen

8 Kerngegevens begroting 2012 Werkgebied Deelnemende gemeenten en inwonertallen per Aantal deelnemende gemeenten: 21 Totaal aantal inwoners: GGT Noord-Veluwe - Harderwijk GGT Oost-Veluwe/Midden- IJssel - Apeldoorn GGT Achterhoek - Doetinchem Elburg Apeldoorn Aalten Ermelo Brummen Berkelland Harderwijk Heerde Bronckhorst Nunspeet Epe Doetinchem Oldebroek Lochem Montferland Putten Voorst Oost Gelre Zutphen Oude IJsselstreek Winterswijk totaal totaal totaal % G-IJ 20,8% % G-IJ 41,6% % G-IJ 37,5% aantal gemeenten 6 aantal gemeenten 7 aantal gemeenten 8 GGD Gelre-IJssel werkt in drie GGT-regio s (GGT = gemeentelijk gezondheidsteam): Noord- Veluwe, Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Achterhoek. 7

9 Organogram Personeelsbestand per Aantal medewerkers: 237 Aantal fulltime-eenheden (fte s) 167 Aantal vaste dienstverbanden: 215 Aantal tijdelijke dienstverbanden 25 Gemiddelde fte 0,67 Financiële kerngegevens begroting 2012 Lasten Baten Lasten ; 54% ; 46% Deelprogramma jeugdgezondheidszorg Deelprogramma openbare gezondheidszorg Baten ; 26% ; 7% ; 67% inwonerbijdragen gemeenten overige bijdragen gemeenten overig NB Lasten deelprogramma s excl. administratieve correctie (zie hoofdstuk 7). 8

10 Besluit Ter informatie toegezonden aan Gedeputeerde Staten op nr aantal exemplaren Aantal bijlagen Gemeenschappelijke regeling provincie dienstjaar GGD Gelre-IJssel GELDERLAND 2012 Het Algemeen Bestuur van GGD Gelre-IJssel; B E S L U I T : de begroting van lasten en baten van GGD Gelre-IJssel voor het bovengenoemde dienstjaar vast te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van 28 juni 2011 D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris O.E.T. van Dijk voorzitter 9

11

12 TOELICHTING 1 Opzet programmabegroting 1.1 Gemeenten en GGD Versterking bestuurbaarheid GGD Een centraal doel uit de Strategische visie uit 2009 is het verkleinen van de afstand tussen gemeenten en GGD. Onderdeel hiervan is de versterking van de bestuurbaarheid door de gemeenten van de GGD. De visie geeft aan dat de GGD het inzicht in de effectiviteit (maatschappelijk rendement) en doelmatigheid van de uitgaven vergroot. Hierbij is de programmabegroting, waarin het Algemeen Bestuur jaarlijks de beleids- en financiële kaders vaststelt, een belangrijk sturingsinstrument. Anders gezegd: voor de gemeentelijke portefeuillehouders volksgezondheid in het Algemeen Bestuur is de programmabegroting een hulpmiddel om hun kaderstellende, controlerende en vertegenwoordigende rol uit te voeren, zoals de gemeenteraadsleden die binnen de gemeente hebben. De programmabegroting biedt het kader waarbinnen het Dagelijks Bestuur (vergelijk college van B&W) beleid ontwikkelt en uitvoert. De afgelopen jaren zijn stappen gezet in de richting van het specifiek en meetbaar formuleren van prestaties en doelstellingen. In de programmabegroting 2012 is de lijn van de voorgaande jaren voortgezet. De komende tijd blijven wij werken aan verdere verbetering van de programmabegroting en andere onderdelen van de beleidscyclus. Wij verwachten daarvoor ook een impuls vanuit de Bestuursagenda , die wij in juni 2011 met het Algemeen Bestuur zullen bespreken. Rijksoverheid en GGD De GGD heeft niet alleen te maken met de gemeenten als opdrachtgever. Voor een aanzienlijk en toenemend deel is er sprake van landelijke sturing van de GGD en door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De bemoeienis van het rijk krijgt vorm via regelgeving, beleidsstukken, overleg, financiële middelen, kwaliteitseisen en eventueel uiteindelijk via aanwijzingen door de minister. Belangrijk is de vierjaarlijkse gezondheidsnota van VWS, die in 2011 weer verschijnt en die richtinggevend is voor het gezondheidsbeleid van de gemeenten en hun GGD en. Verder valt de GGD onder de Kwaliteitswet zorginstellingen en het toezicht van de Inspectie voor de gezondheidszorg. De Inspectie stelt certificering volgens de HKZ-normen verplicht (HKZ staat voor de Stichting Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de zorgsector). Wij vinden dat hierbij de toegevoegde waarde voor de kwaliteit van de zorgverlening aan de burger duidelijk moet zijn. 11

13 Accent op taken met gemeentelijke sturingsmogelijkheden In het programmadeel van deze begroting leggen wij de nadruk op de taken van de GGD, waarbij de gemeenten ruimte hebben voor eigen (gezondheids)beleid. Minder aandacht kan uitgaan naar producten of delen daarvan die grotendeels worden bepaald door landelijke richtlijnen en medische standaarden. Dit sluit aan bij het onderscheid dat de VNG maakt bij de sturing van de publieke gezondheidszorg: de meer medisch georiënteerde zorg en de meer maatschappelijk georiënteerde zorg. Beide vormen zijn onderdeel van de Wet publieke gezondheid. De medisch georiënteerde zorg gaat vooral over ziektepreventie (bijvoorbeeld vaccinaties en screeningen) en de voorbereiding en samenwerking op het gebied van de crisis- en calamiteitenbeheersing. De maatschappelijk georiënteerde zorg concentreert zich meer op het gedrag en op de leefomstandigheden van mensen. Hierbij kan het lokaal gezondheidsbeleid een grote bijdrage leveren. De kracht van de publieke gezondheidszorg zit ook in de wisselwerking tussen beide vormen van zorg. 1 Voor alle producten geldt dat de GGD aan de gemeenten moet verantwoorden dat deze in de afgesproken omvang, binnen het beschikbare budget en op het vereiste kwaliteitsniveau worden gerealiseerd. 1.2 Onderdelen programmabegroting GGD Gelre-IJssel heeft, net als gemeenten, te maken met de financiële regelgeving uit de Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De programmabegroting bestaat uit: de beleidsbegroting de financiële begroting Beleidsbegroting Het eerste onderdeel van de beleidsbegroting is het programmaplan. Het streven is om hierin de bestuurlijk relevante hoofdpunten van het GGD-beleid centraal te stellen. In het programmaplan komen de bij de gemeenten bekende vragen aan de orde: wat willen we bereiken? wat gaan we ervoor doen? wat mag het kosten? Er is één programma, het programma GGD Gelre-IJssel, dat is onderverdeeld in: een deelprogramma Jeugdgezondheidszorg en een deelprogramma Openbare Gezondheidszorg. Deze onderverdeling sluit aan op de functionele indeling voor de gemeentebegrotingen. Per deelprogramma zijn (voorlopige) financiële gegevens opgenomen. Het Algemeen Bestuur autoriseert het Dagelijks Bestuur op het niveau van het programma, met andere woorden: de deelnemende gemeenten sturen de GGD aan op programmaniveau. 1 Zie Toekomstvisie op publieke gezondheid van de VNG (maart 2009) 12

14 Naast het programmaplan maken de verplichte financiële paragrafen onderdeel uit van de beleidsbegroting. Deze gaan over: weerstandsvermogen (inventarisatie weerstandcapaciteit, inventarisatie risico s en beleid) financiering (treasurybeleid) bedrijfsvoering (ondersteunende functies) verbonden partijen (waar de GGD bestuurlijke invloed en financieel belang heeft). Financiële begroting Het tweede onderdeel van de programmabegroting, de financiële begroting bestaat uit: een overzicht van de baten en lasten (op basis van de deelprogramma s Jeugdgezondheidszorg en Openbare gezondheidszorg) en de Staat van activa (met de voorgenomen investeringen in 2012). Dit najaar volgen nog de actualisering van de financiële begroting en de Staat van activa. Wij leggen deze onderdelen bij begrotingswijziging voor aan het Algemeen Bestuur op 24 november Voor de inwonerbijdrage heeft dit geen gevolgen. 1.3 Productenbegroting Naast de programmabegroting stelt de GGD een productenbegroting op, waarin per product of productgroep financiële gegevens en prestatiegegevens zijn opgenomen. De productenbegroting is een hulpmiddel voor ons als Dagelijks Bestuur om toe te zien op de uitvoering door de GGD van het vastgestelde programma. Het Algemeen Bestuur en de gemeenten ontvangen de productenbegroting ter informatie. De Productenbegroting 2012 verschijnt in het najaar van 2011 (AB-vergadering 24 november). 1.4 Productenboeken Het jaarlijkse productenboek GGD Gelre-IJssel geeft inzicht in de producten die de GGD levert in de basisdienstverlening. Deze beschrijvingen vormen de basis voor de indeling van producten die de GGD hanteert bij de programmabegroting, de productenbegroting en de verdere interne bedrijfsvoering. Daarnaast biedt de GGD een pakket van plusproducten, die een logische samenhang hebben met de basisproducten van de GGD (zie ook 2.2, p. 16 e.v.). De productenboeken worden met de gemeenten besproken en bestuurlijk vastgesteld. Het past in de Strategische visie, dat de GGD meer inzicht biedt in zijn aanbod van basis- en plusproducten. Om tegemoet te komen aan de wensen die de gemeenten de afgelopen tijd hebben uitgesproken, wil de GGD het Productenboek 2012 verder verbeteren. Dit gebeurt door de producten bondiger te beschrijven, de wettelijke kaders duidelijker aan te geven en de afstemming tussen de Productenbegroting en het Productenboek te verbeteren. 1.5 Verantwoording Wij leggen als Dagelijks Bestuur verantwoording af over de uitvoering in tussentijdse rapportages aan het Algemeen Bestuur. Deze bestuursrapportages gaan over de eerste vier en de eerste acht maanden van het lopende begrotings- 13

15 jaar. Ze worden aangeboden vóór 1 juli resp. 1 november. Dit is vastgelegd in de Financiële verordening van GGD Gelre-IJssel. De bestuursrapportages zijn gebaseerd op de managementrapportages van de algemeen directeur aan ons bestuur. Na afloop van het jaar leggen wij verantwoording af in de jaarstukken. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening, die door het Algemeen Bestuur worden vastgesteld. 14

16 BELEIDSBEGROTING 2 Bestuurlijk kader 2.1 Strategische visie GGD als gemeentelijke dienst De gemeenten die deelnemen in de GGD Gelre-IJssel hebben gekozen voor een GGD die zich versterkt als gemeentelijke gezondheidsdienst. Niet gekozen is voor een GGD die zich ontwikkelt als gewone zorgaanbieder (maatschappelijke onderneming). Deze keuze houdt in dat de GGD dichter bij de gemeenten komt te staan. Hij is dè adviseur van het gemeentebestuur op het gebied van de volksgezondheid. De GGD staat de gemeentebesturen met raad en daad bij. En is oog en oor voor de gemeenten. Hoofdtaak is het uitvoeren van publieke verantwoordelijkheden op het gebied van de volksgezondheid. Overwegingen De overwegingen voor de gemaakte keuze zijn: de verantwoordelijkheid van de gemeenten op de beleidsterreinen van zorg nemen toe. Het accent ligt daarbij op de regiefunctie. de regiefunctie wordt bezien als een publieke taak, die tot doel heeft sturing te geven aan processen die door particuliere (zorg)aanbieders worden ingevuld. de GGD is een publieke dienst met vele verbindingen met het zorgveld. Dat maakt deze dienst bij uitstek geschikt om onder gemeentelijke verantwoordelijkheid de gemeenten bij deze regiefunctie terzijde te staan met zijn kennis, analyses, beleidsadvies en coördinerend vermogen. omdat de GGD zelf een publieke, gemeentelijke dienst is kan hij door de bestuurders zelf gestuurd worden. als de GGD dicht bij de gemeenten staat, kan hij beter worden ingezet ter ondersteuning van de GHOR (geneeskundige hulpverlening bij rampen). Speerpunten De GGD wil zich bij de beoogde verkleining van de afstand tot de gemeenten richten op: verhoging van de klantgerichtheid naar de gemeenten. versterking van de bestuurbaarheid. optimalisatie van de gezamenlijke werkprocessen. Missie De missie van GGD Gelre-IJssel is in de Strategische visie geformuleerd: GGD Gelre-IJssel is de gezondheidsdienst van 21 gemeenten. Hij bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van de inwoners. 15

17 Toelichting op de missie: de GGD signaleert gezondheidsproblemen en -risico s, adviseert over oplossingen en coördineert de uitvoering ervan. Wanneer dat gewenst is, voert hij zelf ook uit. de GGD is oog en oor voor het openbaar bestuur. de GGD richt zich in de eerste plaats op preventie. de GGD doet zijn werk professioneel en betrokken, met veel oog voor de mensen met de grootste gezondheidsrisico s. de GGD werkt intern nauw samen en zet zich in voor een goede samenwerking met externe partners. de GGD stelt zich zo objectief mogelijk op. de GGD verricht zijn taken op grond van de wet of op verzoek van gemeenten, het rijk of anderen. de GGD streeft effectiviteit en doelmatigheid na. de werkzaamheden van de GGD sluiten altijd aan bij de kennis en competenties waarover hij beschikt. De strategische de visie geeft richting aan de bestuurlijke beleidskeuzes bij de beleidsprioriteiten in de programmabegroting. Evaluatie en bestuursagenda Het Algemeen Bestuur heeft in 2009 afgesproken de strategische visie tussentijds te evalueren. Dit gebeurt in het voorjaar van Op basis van deze evaluatie stellen wij een bestuursagenda op voor de lopende bestuursperiode t/m Ook betrekken wij daarbij actuele ontwikkelingen en nieuwe inzichten. Het Algemeen Bestuur bespreekt de Bestuursagenda tijdens de bestuursconferentie op 30 juni Taken GGD Primair publieke gezondheid Uit de missie vloeit voort dat de GGD primair werkzaamheden verricht die de gezondheid van (groepen) mensen bevorderen, bewaken of beschermen. De GGD verricht primair publieke taken, d.w.z. het is echt nodig of (zeer) gewenst dat de GGD als gemeentelijke dienst de taak oppakt. Wettelijke taken De taken en verantwoordelijkheden die de gemeente heeft voor de publieke gezondheidszorg, zijn vastgelegd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Deze wet omschrijft de publieke gezondheidzorg als de gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke groepen daaruit, waaronder het voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten. Gemeenten brengen uitvoerende en adviserende taken onder bij hun GGD. GGD Gelre-IJssel voert wettelijke gezondheidstaken uit voor 21 gemeenten in de regio s Noord-Veluwe, Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Achterhoek. Basisproducten en plusproducten Het jaarlijkse Productenboek GGD Gelre-IJssel geeft inzicht in de producten die de GGD levert in de basisdienstverlening. Daarnaast biedt de organisatie een pakket van plusproducten, die een logische samenhang hebben met de basisproducten. 16

18 De basisproducten zijn opgesteld vanuit de Wet publieke gezondheid en de opdrachten van de rijksoverheid voor het Rijksvaccinatieprogramma, de curatieve SOA-bestrijding en het SENSE aanvullende seksualiteitshulpverlening. De basisproducten worden geleverd aan alle deelnemende gemeenten en in beginsel bekostigd uit de inwonerbijdrage. Aanvullende dienstverlening wordt door de GGD aangeboden in de vorm van plusproducten. Deze worden geregeld op contractbasis met een individuele gemeente, samenwerkende gemeenten, alle 21 gemeenten of een derde (bijvoorbeeld Politie Noord- en Oost Gelderland). De GGD voert de toezichtstaak op basis van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen ook uit als plusproduct voor de gemeenten (tegen tarief). Over het maatwerkdeel van het basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg worden jaarlijks afspraken gemaakt met de gemeenten, in samenwerking met de thuiszorgorganisaties, Onder de plusproducten vallen tevens de producten die de individuele burgers kunnen afnemen, zoals reizigersvaccinaties. Verbetering productenindeling De GGD streeft naar transparantie in het aanbod van producten en de kosten daarvan. De bestaande toerekening van (overhead)kosten en op enkele punten de indeling in producten zijn niet meer toereikend. De kostprijsberekening van de GGD-producten willen wij meer afstemmen op omzet- en klant/markt-perspectief. Daarbij bekijken wij hoe we voor de toerekening van overheadkosten een onderscheid kunnen aanbrengen tussen de basisproducten en de plusproducten. Wij willen verder een product Bestuursondersteuning instellen, zodat deze kosten niet meer als overhead gelden en niet meer drukken op de producten. Dit sluit aan bij het beleid dat landelijk gezien GGD en veelal hanteren. Daarnaast zullen wij voorstellen om vanaf 2012 een apart product te vormen voor de inspanningen van de GGD voor veiligheid (vooral geneeskundige hulpverlening bij rampen - GHOR). Tot nu toe zijn deze kosten versnipperd ondergebracht in diverse GGD-producten, zodat een duidelijk inzicht ontbreekt. Toch gaat het om een belangrijke GGD-taak, die ook een wettelijke basis heeft in de Wet veiligheidsregio s. 2.3 Krimp bij de GGD: congruentie en bezuinigingen GGD Gelre-IJssel verkeert vanaf 2011 in een situatie waarin de uitgaven aanzienlijk moeten worden teruggebracht om het wegvallen van inkomsten te kunnen opvangen. De oorzaak van de krimp is drieledig: 1. congruentie per 1 januari 2011: de overstap van de gemeente Deventer naar GGD IJsselland, voor een klein deel gecompenseerd door de komst van Heerde, leidt tot ongeveer 10% minder inkomsten. Als dekking voor de resterende frictiekosten betaalt de gemeente Deventer t/m 2014 een aflopende vergoeding. 2. het AB heeft op 25 november 2010 besloten tot de zogenoemde groene bezuinigingsmaatregelen. Dit loopt op tot een bezuiniging van ruim 10% in 2013 op de gemeentelijke inwonerbijdrage voor de basistaken. Aanvullend heeft het AB op 28 april 2011 besloten om uit de rode scenario s nog enige bezuinigingen door te voeren ( per jaar). 17

19 3. daarnaast verwachten we dat de gemeenten en andere opdrachtgevers in deze tijd van bezuinigingen minder plusproducten zullen afnemen. Het huidige bezuinigingstraject volgt op een ombuigingsoperatie vanaf 2008 om de frictielasten van het samengaan met GGD Noord-Veluwe en meerkosten van functiewaardering en reiskosten op te vangen. Deze operatie wordt in 2011 afgerond. 18

20 3 Financiële uitgangspunten 3.1 Overwegingen bij de uitgangspunten begroting 2012 Vaststelling financiële uitgangspunten De gemeenten stellen via het Algemeen Bestuur jaarlijks in het eerste kwartaal de financiële kaders voor de GGD vast. Op 3 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de indexcijfers en rentepercentages voor Basis voor het opstellen van de programmabegroting 2012 De vastgestelde begroting 2011 vormt de basis van de berekeningen voor de begroting 2012 en de meerjarenramingen , d.w.z. de bijdragen van de deelnemende gemeenten in totaal. Op basis van bestaand beleid en genomen besluiten moeten daarop de volgende correcties worden toegepast: a. verlaging als gevolg van de congruentie vanaf Gerekend per inwoner blijft de gemeentelijke bijdrage gelijk, maar het totaal gaat omlaag door vermindering van het aantal inwoners (vertrek Deventer / komst Heerde). b. de groene bezuinigingsmaatregelen die het Algemeen bestuur op 25 november 2010 heeft vastgesteld, alsmede de aanvullende rode bezuinigingen waartoe het AB op 28 april 2011 heeft besloten. Dit heeft gevolgen voor de begroting en exploitatie vanaf c. verlaging van de bijdrage voor het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg tot het structurele niveau. Over 2011 zijn voor het laatst incidentele extra middelen beschikbaar. Dit is in de begroting 2011 verwerkt, maar verdere verlaging tot het structurele niveau vindt plaats in de begroting d. voor de indexering volgt de GGD Gelre-IJssel vanaf de begroting 2010 de methodiek van de gemeente Apeldoorn. De hiervoor onder a. en b. genoemde correcties worden ook in de begroting 2011 opgenomen. Dit gebeurt bij de 1 e wijziging op de (Programma)begroting 2011 en in de 2 e versie van de productenbegroting Actualiseren indexcijfers 2011 en indexcijfers De gemeente Apeldoorn komt bij haar berekeningen uit op de volgende (wijzigingen in de) indexeringen: Tabel 3.1-a Actualisering indexcijfers Omschrijving Oorspronkelijk 2011 Actualisatie 2011 Correctie Loonkostenindex 0,75% 0,95% 0,20% 1,40% 1,40% 1,40% 1,40% Standaard materiële kostenindex Rente activa (bespaarde rente) 0,75% 2,75% 2,00% 2,75% 2,75% 2,75% 2,75% 3,25% 3,25% n.v.t. 3,1% 3,1% 3,1% 3,1% Voor de bijdragen van de deelnemende gemeenten leidt dit ten opzichte van de 1 e versie van de begroting 2011 tot de volgende verhogingen: 19

21 Tabel 3.1-b Gewogen indexcijfers Oorspronkelijk 2011 Actualisatie 2011 Correctie Gewogen index 0,75% 1,49% 0,74% 1,805% 1,805% 1,805% 1,805% De gewogen index dient als basis voor de berekening van de bijdragen voor de deelnemende gemeenten. Bij de berekening hiervan is, net zoals de afgelopen jaren, de verhouding aangehouden van 70% voor salarislasten en inhuur personeel en 30% voor materiële lasten. Nadere toelichting indexcijfers: De gemeente Apeldoorn baseert zich voor de indexcijfers voor de loonkosten op een loonvoetontwikkeling in 2011 van 1% (conform de korte termijnprognoses van het CPB - Centraal Planbureau - van december 2010) en een premie ontwikkeling van 0,40%. Deze prognose is ook voor 2012 en volgende jaren als inschatting opgenomen. Voor de materiële kostenindex baseert de gemeente Apeldoorn zich op de prognoses voor 2011 van het CPB van december Europees gezien is begin 2011 sprake van een langzaam oplopende inflatie. Voor 2011 verwacht het CPB een prijspeil netto materiële overheidsconsumptie van 2,75%. Deze prognose heeft de gemeente Apeldoorn ook voor 2012 en volgende jaren als inschatting opgenomen. Het valt niet te verwachten dat de GGD Gelre-IJssel in 2012 externe financieringsmiddelen nodig heeft om de activa en bedrijfsvoering te financieren. Wij stellen voor om als rentepercentage het percentage voor de bespaarde rente conform de gemeente Apeldoorn toe te passen. Overigens hanteert de gemeente Apeldoorn voor rente activa met een levensduur tot en met 5 jaar hetzelfde rentepercentage. Correctie begroting 2011 Volgens de berekeningen van de gemeente Apeldoorn zijn de bij de begroting 2011 gebruikte indexeringen voor loonkosten en materiële kosten respectievelijk 0,2% en 2% te laag. Dit is een gewogen gemiddelde voor de GGD van 0,74%. De gemeente Apeldoorn ziet af van de compensatie van resp. 0,2% en 2% aan haar budgethouders. Apeldoorn wil met de loon- en prijsontwikkeling een directe relatie houden met de beperkte groei van de Algemene uitkering van het Gemeentefonds in 2010 en Over deze jaren biedt het nieuwe kabinet geen nacalculatie in het Gemeentefonds voor De GGD volgt vanwege de bezuinigingen bij de deelnemende gemeenten, waaronder kortingen op het Gemeentefonds, een afzonderlijk traject tot bezuinigen. Wij verwijzen u naar wat wij hierover in het voorwoord hebben gezegd (zie p. 2). 3.2 Bijdragen deelnemende gemeenten Wijzigingen in 2011 In de 2 e versie van de Producten- en Beheersbegroting 2011 zijn de gevolgen van de congruentie en het gedeelte 2011 van de groene bezuinigingsmaatregelen 20

22 meegenomen. De Programmabegroting 2011 is bij 1 e wijziging geactualiseerd. De consequenties voor de gemeentelijke bijdragen in totaal worden weergegeven in de volgende tabel. Tabel 3.2-a Inwonerbijdrage na congruentie en bezuinigingen 2011 Omschrijving Aantal inwoners per % inwoners na congruentie Inwonerbijdrage in Per inwoner in Begroting ,464 Congruentie: Vertrek Deventer Komst Heerde Begroting 2011 gewijzigd door congruentie ,857% ,464 Bezuinigingen 2011: Groene maatregelen ,857% ,463 Opgenomen in 1 e wijziging ,001 Nog niet opgenomen in de begroting 2011: Actualisering indexering ,74% ,104 Bijdrage 2011 na aanpassing indexering ,105 Bijdragen In de begroting 2012 vindt het laatste deel van de afgesproken verlaging van de bijdrage voor het Digitaal Dossier JGZ plaats. De bedragen bij 2012 en 2013 omvatten ook de bedragen van de vastgestelde groene bezuinigingsmaatregelen voor die jaren. Indexatie vindt plaats conform onder 3.1 genoemde uitgangspunten. De consequenties voor de gemeentelijke bijdragen in totaal worden weergegeven in de volgende tabel. Tabel 3.2-b Inwonerbijdragen Basis geactualiseerde begroting Vermindering Digitaal Dossier Bezuiniging 2012 groene maatregelen Bezuiniging 2012 rode maatregelen Bezuiniging 2013 groene maatregelen Basis na congruentie en bezuinigingen, geactualiseerd prijspeil Indexering ,805% Indexering ,805% Indexering ,805% Indexering ,805% Meerjarenraming inwonerbijdragen

23 Als basis voor de begroting 2012 gaan wij uit van het totaal aantal inwoners van Dit is het inwonertal per van het werkgebied van GGD Gelre- IJssel, dat is gebaseerd op voorlopige cijfers van het CBS. In 6.2 (p. 33) geven wij een overzicht van de inwonerbijdragen per gemeente. 22

24 PROGRAMMA GGD GELRE-IJSSEL 4 Deelprogramma Jeugdgezondheidszorg 4.1 Omschrijving deelprogramma Het deelprogramma Jeugdgezondheidszorg (JGZ) omvat de volgende producten (Productenboek 2011). Basisproducten Jeugdgezondheidszorg 1. Contactmomenten regulier onderwijs Preventief Gezondheidsonderzoek groep 2 primair onderwijs Preventief Gezondheidsonderzoek groep 7 primair onderwijs Preventief Gezondheidsonderzoek klas 2 Voorgezet Onderwijs 2. Contactmomenten niet regulier onderwijs 3. Spraak- en taalscreening 5-jarigen 4. Extra contactmomenten 5. Collectieve preventie 6. Zorgcoördinatie Zorgteam op de basisschool Zorg AdviesTeam Primair - en Voortgezet Onderwijs Commissie van Begeleiding in het Speciaal Onderwijs Zorg bij bijzondere gebeurtenissen In het deelprogramma Jeugdgezondheidszorg zijn ook activiteiten opgenomen die specifiek zijn gericht op jeugd vanuit de producten: Gezondheidsbevorderende programma s Advisering GGD. Plusproducten Jeugdgezondheidszorg De Jeugdgezondheidszorg levert aan gemeenten plusproducten als aanvulling op de basisdienstverlening. In samenwerking met de thuiszorgorganisaties die in de regio Gelre-IJssel de jeugdgezondheidszorg voor 0 tot 4 jarigen aanbieden, levert de GGD maatwerkproducten integrale jeugdgezondheidszorg. Tevens wordt de GGD regelmatig gevraagd aan te sluiten bij de doelstellingen van het jeugdbeleid van gemeenten en verzocht plusproducten te leveren. Producten waaraan gezondheidsbevordering een belangrijke bedrage levert, zijn beschreven in het productenboek gezondheidsbevordering. In deze Programmabegroting omvat het deelprogramma jeugdgezondheidszorg ook plusproducten die specifiek zijn gericht op jeugd in het kader van: Gezondheidsbevorderende programma s Advisering publiek gezondheidsbeleid Publieksinformatie (Eindredacteur virtueel Centrum voor Jeugd en Gezin - vcjg) Publieke gezondheidszorg asielzoekers. 23

25 4.2 Wat willen we bereiken? Doelstelling De Jeugdgezondheidszorg heeft als doel het beschermen en bevorderen van de gezondheid en de lichamelijke, geestelijke, cognitieve en sociale ontwikkeling van jeugdigen. Achterliggend doel is bevorderen dat jongeren, passend bij hun aanleg en persoonlijke ontwikkeling, op volwassen leeftijd zelfredzaam kunnen deelnemen aan de samenleving en verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun eigen gezondheid en ontwikkeling. Beleidskader De preventieve jeugdgezondheidszorg is een taak die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg). De kerntaken van de jeugdgezondheidszorg zijn vastgelegd in de Wpg en het bijbehorend Besluit publieke gezondheid. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de hele jeugdgezondheidszorg voor 0 tot 19-jarigen. Van oudsher is er een knip in de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg: de thuiszorg draagt zorg voor de 0-4 jarigen en de GGD voor de 4-19 jarigen. Behalve in de Wpg staan er taken voor de jeugdgezondheidszorg in de Wet op de jeugdzorg (Verwijsindex risicojongeren) en de onderwijswetgeving (zorgadviesteams). 4.3 Wat gaan we ervoor doen? Bij het deelprogramma jeugdgezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2012: 1. het bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin in de gemeenten in Gelre-IJssel. Indicator: gemeenten en ketenpartners waarderen de GGD ais actieve partner in alle Centra voor Jeugd en Gezin in de gemeenten in Gelre-IJssel 2. het zo nodig bijstellen van de ingevoerde vernieuwde werkwijze jeugdgezondheidszorg, op basis van de conclusies uit de evaluatie die in 2011 wordt gehouden. De vernieuwde werkwijze is meer gericht op risicokinderen, pro-actieve zorg en zorgcoördinatie, als uitwerking van het wettelijke basistakenpakket jeugdgezondheidszorg. Indicator: op basis van de kwaliteitscirkel plan-do-check-act heeft de GGD een besluit genomen over het bijstellen van de vernieuwde werkwijze. In de evaluatie wordt o.a. onderzocht of er, zoals beoogd, meer aandacht en tijd is voor de kinderen die de grootste gezondheidsrisico s lopen. 3. het uitbreiden van de mogelijkheden van het ingevoerde Digitaal Dossier jeugdgezondheidszorg, in het bijzonder het genereren van beleids- en managementinformatie en het invoeren van een planningsysteem voor JGZ-gezondheidsonderzoeken Indicator: de GGD heeft de mogelijkheden bij het DD JGZ voor het genereren van bruikbare beleids- en managementinformatie en voor de efficiënte planning van gezondheidsonderzoeken gerealiseerd 24

26 4. het bijdragen aan de uitvoering van het in 2011 verwachte richtinggevende besluit van gemeenten over de organisatie van de integrale jeugdgezondheidszorg, in samenhang met de ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin en de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten. Indicator: de GGD heeft zich, in samenwerking met de gemeenten en betrokken thuiszorgorganisaties, voorbereid op de veranderingen in organisatie en taken als gevolg van het besluit dat de gemeenten over de integrale jeugdgezondheidszorg nemen. 5. het bijdragen aan de lokale/regionale voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg door de deelnemende gemeenten, mede op basis van ervaringen met de pilot jeugdzorg 2011 in de regio Noord-Veluwe Indicator: de gemeenten in Gelre-IJssel waarderen GGD Gelre-IJssel ais actieve adviseur in de voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg 6. het realiseren van de groene bezuinigingen op de taal- en spraakscreening waartoe het Algemeen Bestuur voor 2012 heeft besloten. Ook is het doel te anticiperen op de in 2013 te realiseren krimp. Indicator: de GGD levert de basisproducten jeugdgezondheidszorg met inachtneming van de groene bezuinigingsmaatregelen en de begroting en jaarrekening over 2012 zijn sluitend. 7. het realiseren van de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd. 25

27

28 5 Deelprogramma Openbare Gezondheidszorg 5.1 Omschrijving deelprogramma Het deelprogramma Openbare Gezondheidszorg (OGZ) omvat basisproducten in de volgende productgroepen (gebaseerd op het Productenboek 2011, met een enkele aanpassing). Basisproducten openbare gezondheidszorg Algemene Gezondheidszorg 1. Infectieziektebestrijding algemeen 2. Tuberculosebestrijding 3. SOA-bestrijding (incl. screening, behandeling en begeleiding SOA s en SENSE aanvullende seksualiteitshulpverlening) 4. Technische Hygiënezorg 5. Rijksvaccinatieprogramma 6. Medische Milieukunde Kennis- en Expertisecentrum 7. Gezondheidsmonitors (jeugd, E-MOVO, volwassenen/ouderen) 8. rvtv (Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning) 9. Gezondheidsbevorderende programma s 10. Advisering publiek gezondheidsbeleid 11. Advisering maatschappelijke zorg 12. Opbouwen en onderhouden preventiestructuur 13. Publieksinformatie 14. Evaluatieonderzoek 15. Gezondheidsatlas 16. Gezondheidsonderzoek bij rampen 17. Informatie- en documentatiecentrum 18. Advisering GGD 19. Projectmanagement De basisproducten uit het deelprogramma OGZ worden bekostigd uit de inwonerbijdrage en uitgevoerd op basis van de wettelijke kerntaken, vooral genoemd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Omdat GGD Gelre-IJssel vanaf 2011 geen taak meer vervult voor bevolkingsonderzoeken, is dit als basisproduct vervallen. In de regio Gelre-IJssel worden na een reorganisatie de onderzoeken op borstkanker en baarmoederhalskanker uitgevoerd door de Stichting Bevolkingsonderzoeken Oost. Plusproducten openbare gezondheidszorg Naast de basisproducten levert de GGD een deel van de OGZ-producten als plusproducten. Deze worden niet gefinancierd uit de inwonerbijdrage, maar geregeld op contractbasis. Opdrachtgevers kunnen ook derden zijn, zoals politie en justitie, de rijksoverheid en burgers. De GGD kent plusproducten in de productengroepen die hierboven bij de basisproducten zijn opgesomd. Daarnaast zijn reizigersadvisering en vaccinatie, forensische geneeskunde en de academische werkplaats Agora plusproducten. 27

29 GGD Gelre-IJssel voert de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) uit op basis van een overeenkomst tussen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en GGD Nederland. Dit betreft basisproducten die de GGD gewoon verzorgt voor alle inwoners van de deelnemende gemeenten, maar in dit geval ook voor een specifieke doelgroep. Omdat het om een tijdelijk contract gaat, wordt de publieke gezondheidszorg asielzoekers vooralsnog als plusproduct aangemerkt. Hieronder worden de belangrijkste plusproducten afzonderlijk vermeld. De als plus aangemerkte producten Inspectie kinderopvang en Inspectie tatoeëren en piercen, die beide tegen tarief worden verzorgd, zijn wettelijk verplicht als GGDtaak. Dit ligt vast in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen resp. het Warenwetbesluit tatoeëren en piercen. 1. Tuberculosebestrijding Screening risicogroepen en contactgroepen TBC 2. SOA-bestrijding Voorlichting en vaccinatie Hepatitis B risicogroepen 3. Technische Hygiënezorg Inspectie en advisering peuterspeelzalen Inspectie kinderopvang Inspectie en advisering seksinrichtingen Inspectie en advisering publieksevenementen Inspectie tatoeëren en piercen 4. Reizigersadvisering en vaccinatie 5. Medische milieukunde 6. Bevolkingsonderzoeken Doetinchem Studie 7. Forensische Geneeskunde 8. Maatschappelijke Zorg Meldpunt OGGZ Toeleiding naar zorg en opvang Ondersteuning lokale zorgnetwerken Ondersteuning Huiselijk Geweld Regionaal Actieplan Kindermishandeling (RAAK) 9. AGORA (academische werkplaats) Slimmer-project Project Gezond ouder worden Halt u valt Evaluatie effectiviteit en kosteneffectiviteit projecten 10. Gezondheidsbevorderende programma s Alcoholmatiging bij jeugd Weerbaarheid en seksuele gezondheid bij jeugd Diverse projecten bestrijding overgewicht 11. Publieksinformatie 12. Publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) 5.2 Wat willen we bereiken? Doelstellingen Het deelprogramma Openbare gezondheidszorg bestaat uit een groot aantal verschillende producten. Gemeenschappelijk doel is het bevorderen, bewaken en 28

30 beschermen van de gezondheid van de bevolking in de regio, met speciale aandacht voor risicogroepen. Beleidskader Het deelprogramma OGZ betreft voornamelijk wettelijke taken die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wpg. Daarnaast gaat het om plusproducten, die vaak nauw samenhangen met de wettelijke kerntaken van de GGD, maar aanvullend in opdracht van gemeenten of derden worden gerealiseerd. Zoals gemeld hebben sommige plusproducten een eigen wettelijk kader. De belangrijkste voorbeelden hiervan zijn de inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen (Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen), lijkschouw (Wet op de lijkbezorging) en vergunningverlening voor het veilig en hygiënisch aanbrengen van tatoeages en piercings (regelgeving op basis van Warenwet). 5.3 Wat gaan we ervoor doen? Voor het deelprogramma openbare gezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2012: Infectieziektebestrijding 1. het implementeren van de in 2011 verwachte aanvulling op de Wet publieke gezondheid ( 2 e tranche ) over de rollen van de GGD en en de veiligheidsregio s bij de infectieziektenbestrijding en geneeskundige hulpverlening bij rampen Indicator: in overleg met de gemeenten hebben de GGD en de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland afspraken schriftelijk vastgelegd. 2. het onderzoeken, in overleg met de gemeenten, van de gevolgen van de nieuwe Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche voor de taak van de GGD Indicator: in overleg met de gemeenten heeft de GGD eventuele veranderingen in zijn hulpverlenende, adviserende en/of toezichthoudende taak schriftelijk vastgelegd Beleidsadvisering, epidemiologie, gezondheidsbevordering 3. het ondersteunen van de gemeenten bij de voorbereiding van de 3 e generatie nota gezondheidsbeleid ( ). De nota s worden gebaseerd op de landelijke preventiethema s van het ministerie van VWS (landelijke nota gezondheid verwacht voorjaar 2011), de regionale Volksgezondheidstoekomstverkenning (2010), het regionale format voor de nota (2010) en de digitale Handreiking Gezonde gemeente (Centrum Gezond Leven RIVM). Aandachtspunten zijn in het bijzonder de aanpak van sociaal-economische gezondheidsverschillen en de toepassing van bewezen effectieve interventies voor gezondheid gedrag. Indicator: alle gemeenten hebben gebruik gemaakt van de ondersteuning van de GGD en zijn hierover tevreden 4. het doorontwikkelen van het lokaal accent in de basisproducten beleidsadvisering, gezondheidsbevordering en epidemiologie voor afzonderlijke of per regio samenwerkende gemeenten in het gehele 29

31 werkgebied, op basis van de evaluatie van de pilot die in 2011 in de regio Noord-Veluwe wordt gehouden Indicator: gemeenten en GGD hebben afspraken gemaakt over het lokaal accent in de basisproducten die de GGD levert op het gebied van beleidsadvies, epidemiologie en gezondheidsbevordering 5. het doorontwikkelen en onderhouden van preventiestructuren in de drie regio s in het werkgebied, die gericht zijn op leefstijl en de landelijke preventiethema s en waarbij de samenwerking met maatschappelijke organisaties worden geïntensiveerd voor de doelen in het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Indicator: de preventiestructuren zijn bekend bij gemeenten en samenwerkingspartners. 6. het - in samenspraak met de gemeenten en samenwerkingspartners - formuleren van adviezen voor een aanbod van preventieve gezondheidszorg voor ouderen, als uitwerking van de nieuwe bepaling hierover in de Wet publieke gezondheidszorg vanaf 1 juli 2010 en in samenhang met de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning door de gemeenten. De kennis en expertise van de academische werkplaats Agora wordt hierbij ingezet. Indicator: er is een advies tot stand gekomen voor het aandeel van de GGD in de preventieve ouderengezondheidszorg. Publieke gezondheidszorg asielzoekers 7. het - via GGD Nederland - bijdragen aan het voortzetten van de uitvoering van de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) vanaf 2013 op basis van een verbeterde overeenkomst met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) Indicator: GGD Nederland en het COA hebben een verbeterde overeenkomst gesloten over de uitvoering van de publieke gezondheidszorg asielzoekers vanaf 2013 door de GGD en Openbare gezondheidszorg algemeen 8. het realiseren van de krimp in 2012 als gevolg van de congruentie (overgang gemeente Deventer naar GGD IJsselland) en de groene bezuinigingen over 2012 waartoe het Algemeen Bestuur voor 2012 heeft besloten. Ook is het doel te anticiperen op de in 2013 te realiseren krimp. Indicator: de basisproducten worden geleverd met inachtneming van de groene bezuinigingsmaatregelen en de begroting en jaarrekening over 2012 zijn sluitend. 9. het realiseren van de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd. 30