Monitoring University Campus Fryslân UCF. Rapportage Rapportage monitoring University Campus Fryslân 1

Transcriptie

1 Monitoring University Campus Fryslân UCF Rapportage Rapportage monitoring University Campus Fryslân 1

2 2 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

3 Inhoud Hoofdstuk 1 Gearfetting, konklúzje en diskuzje 5 Hoofdstuk 2. Inleiding 10 Hoofdstuk 3. De indicatoren en de wijze van dataverzameling Een overzicht van de indicatoren De wijze van dataverzameling 15 Hoofdstuk 4. De resultaten De realisatie van Masteropleidingen Aantallen studenten Aantallen studenten WO masteropleidingen Aantallen studenten HBO masteropleidingen Promovendi, promoties Publicaties, onderzoeken en samenwerkingsverbanden Het academisch klimaat van Leeuwarden De wetenschappelijke dimensie Opening en sluiting van het academisch jaar De summer en winterschools van UCF De door UCF georganiseerde symposia PhD lunches en PhD days Wetenschapscafé s en andere publieksmanifestaties Het aantal studenten in Leeuwarden De sociaal culturele dimensie van het academisch klimaat De outcome indicatoren 37 Hoofdstuk 5. De externe evaluatie 40 Hoofdstuk 6. Samenvatting, conclusie en discussie 42 Literatuur 46 Conceptrapportage monitoring University Campus Fryslân 3

4 BIJLAGEN 47 Bijlage 1: HBO Masters Stenden 47 Bijlage 2: HBO masters NHL 49 Bijlage 3: HBO masters VHL 52 Bijlage 4: Overzicht UCF promovendi 53 Bijlage 5: Opening en sluiting academisch jaar 58 Bijlage 6: De summer en winterschools 60 Bijlage 7: De door UCF georganiseerde symposia 62 Bijlage 8: PhD lunches en PhD days 63 Bijlage 9: De leerlijn academische competenties 65 Bijlage 10: Wetenschapscafé s en andere publieksmanifestaties 66 Bijlage 11: De eerste wetenschappelijke publicaties 69 4 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

5 HOOFDSTUK 1Gearfetting, konklúzje en diskuzje Yn dizze gearfettomg fetsje wy de befinings fan it rapport gear. Wy dogge dat troch in oantal tema s yn it proses fan realisaasje fan UCF earst yn haadinen gear te fetsjen. Wy slute elk tema ôf mei in konklúzje dêr t yn oanjûn wurdt wat der berikt is. Dêrnei formulearje wy de aksinten dy t by de útfiering yn de kommende jierren oanbrocht wurde moatte soene. A. It realisearjen fan UCF is in yngewikkeld proses Sa n proses falt net yn it foar hiel krekt yn programma s te beskriuwen. UCF is in netwurkorganisaasje en soks ferget strategysk hanneljen om mei in grut ferskaat oan partners ta gearwurkingsprojekten te kommen. Dy gearwurking hat him oant no ta benammen rjochte op ûnderwiis- en ûndersyksynstellings yn ús lân, mar in útwreiding fan it netwurk nei ynternasjonale partners is kommendewei. By it proses fan ûntwikkeling fan UCF binne ek ûntwikkelings te sjen dy t oanlieding jouwe ta it itigjen/oanpassen fan de ûntwikkelingsstrategy. UCF hat in wichtige rol spile by it ta stân komme litten fan de Kennisaginda Fryslân. Sa kin de ûntwikkeling fan in wû (=wittenskiplik ûnderwiis) masteroplieding mear tiid easkje as gefolch fan it realisearjen fan foldwaande ôfstimming mei wichtige aktoaren. In oar foarbyld is it belied dat de Ryksoerheid ynset hat om it oantal wû bachelor opliedings flink te ferminderjen. Oan e oare kant nimt de fraach nei brede bachelorprogramma s en yntinsive, lytsskalich organisearre opliedings ta, dêr t studinten ek ree binne om mear kolleezjejild foar te beteljen. Soks past yn it stribjen fan de oerheid om mear romte oan eksellinsjetrajekten yn hbû en wû te bieden. In University College, mei in brede bacheloroplieding Liberal Arts & Sciences dat troch RUG/Campus Fryslân taret wurdt, liket in Conceptrapportage monitoring University Campus Fryslân 5

6 gaadlike oanpassing fan de oarspronklike ûntwikkelingstrategy fan UCF-1. As it om it geregeldwei hifkjen fan UCF giet hawwe de ûntwikkelings laat ta guon lytse oanpassings. B. Hoewol t de realisaasje fan UCF in yngewikkeld proses is, binne der guon fûnemintele komponinten dy t hiel wichtich binne foar it slagjen fan it realisaasjeproses By it realisearjen fan in rige wû masteropliedings dy t op termyn troch genôch studinten folge wurde, is it wichtich dat se libbensfetber binne en dêrtroch bestean bliuwe. Op dit stuit binne fjouwer fan dy opliedings klear en is UCF drok dwaande om dat oantal op koart termyn út te wreidzjen nei mei-inoar njoggen masteropliedings. In wichtich punt fan omtinken is it stribjen om de wû masteropliedings op sa n nivo te krijen dat se wat oantallen studinten oanbelanget libbensfetber binne. Soks is in kwestje fan lange azem. Dêrby freegje in oantal tema s spesjaal omtinken: de kwaliteit fan opliedings, de marketingstrategy om de opliedings buorkundich te meitsjen en de marketingstrategy foar it ferbetterjen fan it imago fan Ljouwert as stúdzjestêd. De twadde fûnemintele komponint is it realisearjen fan in eigen Fryske Undersyksskoalle (IGRS) dêr t promovendi begelaat wurde yn it ûndersyksprojekt dat einiget yn in proefskrift en in promoasje. Mei dy promoasje litte de promovendi sjen dat sy kompetint binne om wittenskiplik ûndersyk op te setten en út te fieren. De ûndersyksskoalle is op 11 juny 2013 úteinset. It oantal promovendi dat oan UCF ferbûn is, is ein 2014 tanommen ta 32 en yn de earste moannen fan 2015 trochgroeid nei 34. De tredde fûnemintele komponint is it organisearjen fan skeakelprogramma s tusken relevante hbû opliedings en de wû masteropliedings. Dy skeakelprogramma s biede talintfolle hbû studinten de mooglikheid om nei wû masteropliedings troch te streamen. Yn 2013 is sa n programma foar wettertechnology opset en ein 2014 begjin 2015 binne oanfragen foar premasters Multilingualism en MEEM by de provinsje yntsjinne. Yn juny 2014 fierde in ûnôfhinklike eksterne evaluaasjekommisje op fersyk fan de stifting UCF in tuskentiidske evaluaasje út fan de University Campus Fryslân, soks strykt mei de winsk fan Provinsjale Steaten (sjoch 2. Ynlieding). De kommisje wie fan betinken dat it UCF-programma fan tige hege kwaliteit wie. De produktiviteit wie heech as it giet om promoasjeprojekten, masteropliedings en oare akademyske kwaliteiten. De maatskiplike relevânsje fan it UCF-programma wie tige heech. Mei it foarmjen fan in universitêre campus fan de RUG yn Ljouwert wurdt op it snijflak fan akademysk ûnderwiis en ûndersyk foar de Fryske mienskip potinsjeel in grutte mearwearde realisearre. Konklúzje 1 Op grûn fan de stân fan saken dy t yn dizze rapportaazje oanjûn is kinne wy konkludearje dat fuorútbuorke is as it giet om de wû masteropliedings, de realisaasje fan de ûndersyksskoalle, it oanlûken fan promovendi en skeakelprogramma. Foar de kommende jierren is ekstra omtinken nedich foar it realisearjen fan it winske ûnderwiisoanbod en de trochstreaming fan hbû nei wû masteropliedings. A. Der binne twa faktoaren dy t mei-inoar de kontekst foarmje dêr t UCF ta har gerak komme moatte sil. It giet dan om oansprekkende foarsjennings yn de stêd Ljouwert, mar ek om de wittenskiplike en sosjaal-kulturele diminsje fan it akademysk klimaat fan de stêd. De gemeente Ljouwert docht war om ûnder oare op it mêd fan húsfesting en iepenbier ferfier Ljouwert om te foarmjen ta in goed rinnend stúdzjestêd. Dêrby is it wichtich om oan te jaan dat it oantal studinten yn Ljouwert de lêste jierren hieltiten wer tanommen 6 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

7 Rapportage monitoring University Campus Fryslân 7

8 is. Fierders wurdt al jierren wurke oan it imago fan Ljouwert as stúdzjestêd. Yn dat ramt past ek de ambysje fan Tresoar om út te groeien ta it ynformaasjesintrum anneks (universiteits-)biblioteek fan it heger ûnderwiis yn Ljouwert. B. Ut de Stifting UCF wei wurdt stadichoan hieltyd mear aktiviteiten op it mêd fan it akademysk klimaat fan Ljouwert organisearre. Njonken sympoasia en Simmer- en winterskoallen giet it dêrby ek om publyksmanifestaasjes. It tal gearkomsten yn it ramt fan it kafee fan de lytse wittenskip lit oer de jierren hinne in dúdlike groei sjen. Yn 2014 ferskynden de earste wittenskiplike publikaasjes fan UCF-promovendi. Konklúzje 2 As it giet om Ljouwert as geskikte stúdzjestêd mei in goed sosjaal-kultureel en wittenskiplik akademysk klimaat is fuortgong makke, mar bliuwt struktureel omtinken fan grut belang. Benammen it realisearjen fan in goed akademysk klimaat - yn de romste sin fan it wurd - ferget noch it nedige krewearjen. Wy kinne konkludearje dat op dat mêd no de earste súksessen behelle binne, dy t oanlieding wêze kinne om dy súksessen fierder út te bouwen. Yn dat ramt biedt de ferkiezing fan Ljouwert as Kulturele Haadstêd 2018 (Ljouwert-Fryslân 2018 = LF 2018) in bjusterbaarlik perspektyf om mânske ferfolchstappen te setten, dy t dutsen wurde troch doelstellings as it giet om de oantreklikheid fan Ljouwert en Fryslân foar (heechoplate) jongerein. It soe in prima saak wêze as de belutsen partijen op it mêd fan heger ûnderwiis en ûndersyk it wichtige projekt LF 2018 sa goed mooglik benutte soene om Ljouwert út te bouwen ta stúdzje- en ûndersyksstêd mei in hiel goed akademysk klimaat. Yn maart 2014 is op dat flak in hiele wichtige stap set. Dy stap omfiemet it sluten fan in strategysk gearwurkingsferbân tusken UCF, Tresoar, gemeente Ljouwert en Stichting Leeuwarden Studiestad. Boppedat sjogge wy dat de hegeskoallen yn Ljouwert har bot krewearje om de stêd yn 2018 goed op de kaart te setten. As eintsjebeslút moat ek de gearwurking tusken UCF en Studium Generale fan de RuG neamd wurde. A. Yn it monitoaringsramt binne guon outcome yndikatoren formulearre. It giet dêrby om yn hoefier t de wû masteropliedings en de ûndersyksprojekten fan de promovendi oan e iene kant en de Fryske hotspots oan e oare kant mei-inoar yn ferhâlding binne. Fierdersoan kin sjoen wurde oft de realisaasje fan UCF in effekt hat op it oantal wurkjende minsken yn Ljouwert mei in hege oplieding. Dêrfoar hawwe wy fêststeld dat dúdlike resultaten melden wurde kinne as it giet om de realisaasje fan de wû masteropliedings, de Fryske ûndersyksskoalle, it útfieren fan ûndersyk troch promovendi en it oanfiterjen fan it akademysk klimaat. Mei it each op de stân fan saken wat dizze faktoaren oanbelanget falt noch net te ferwachtsjen dat dêrfan al dúdlike effekten op alle outcome yndikatoren te merkbiten binne. Lykwols, wy moatte dêrby wol ûnderskied meitsje yn hoefier t de wû masteropliedings en de ûndersyksprojekten fan de promovendi mei de Fryske hotspots yn ferhâlding binne. Op grûn fan ynhâldsanalyze is fêst te stellen dat dy winske dekking wakker oanwêzich is. Op himsels is soks net nuver, om t dit ek in relevante rol spilet by it beoardieljen fan de subsydzjeoanfragen. It effekt fan de realisaasje fan UCF is op dit stuit dreech krekt oan te jaan as sjoen wurdt nei it struktureel tanimmend persintaazje wurkjende minsken mei in hege oplieding, mar faaks kin de relaasje tusken twa fariabelen oer net in al te lang tiidrek goed yn byld brocht wurde. 8 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

9 Oan e iene kant is it wol sa dat de realisaasje fan UCF in beskiedend effekt hat op mear wurkgelegenheid foar heger minsken mei in hegere oplieding. Lykwols, it is te ferwachtsjen dat wy dy relaasje yn e takomst better yn kaart bringe kinne. Nei alle gedachten ha wy dan te krijen mei de RUG/Campus Fryslân. Wy hawwe dan te krijen mei promovendi dy t foar in part yn ús regio oan it wurk sille of yn it oare gefal mei eigen bedriuwkes úteinsette. De formaasje dy t fanneden is om de wû masteropliedings en de Fryske ûndersyksskoalle te beminskjen is folle grutter by in útwoeksen Rug/Campus Fryslân mei njoggen wû masteropliedings en faaks op termyn 100 promovendi. Konklúzje 3 Yn it ramt fan dizze rapportaazje kinne wy konkludearje dat de ferhâlding tusken de wû masteropliedings en de ûndersyksprojekten fan de promovendi mei de Fryske hotspots hiel goed is. Ut UCF wei is oan te nimmen dat in beskiedende bydrage levere is oan it tanimmend oantal wurkjende minsken yn Ljouwert mei in hegere oplieding. Foar de kommende jierren is it wichtich de effekten fan UCF op de krekt neamde outcome yndikatoren krekt yn kaart te bringen. Dêrfoar is it û.o. fanneden om de ôfstudearre studinten en promovendi fan UCF bliuwend goed te folgjen. Conceptrapportage monitoring University Campus Fryslân 9

10 HOOFDSTUK 2Inleiding Met het project University Campus Fryslân (UCF) willen de provincie Fryslân en de gemeente Leeuwarden in gezamenlijkheid een voor Fryslân passend geheel van onderwijs, onderzoek en innovatie op academisch niveau realiseren. In de notitie University Campus Fryslân wordt het doel van UCF als volgt omschreven: UCF beoogt in nauwe samenspraak met in Fryslân gevestigde onderzoekinstituten, hbo-instellingen en hun kenniscentra en participerende universiteiten de kennisinfrastructuur rond de in 2007 geïdentificeerde Fryske hotspots op samenhangende wijze te versterken. UCF doet dit door actieve ondersteuning van bestaande onderwijs- en onderzoeksactiviteiten, door het initiëren en stimuleren van nieuwe (complementaire) activiteiten en leerwegen en door het bevorderen van valorisatie van kennis. Doel is het realiseren van optimale voorwaarden voor innovatie en een vitale regionale ontwikkeling. De provincie en de gemeente Leeuwarden hebben besloten UCF primair vanuit het onderwijs en het onderzoek op te bouwen. Dit gebeurt in de vorm van een UCF mastercollege en een Onderzoeksschool Fryslân. In de reeds genoemde notitie worden deze onderdelen van UCF als volgt omschreven: Het mastercollege biedt in nauwe samenwerking met universiteiten en hogescholen op locatie Leeuwarden diverse vraaggerichte en researchgeoriënteerde masteropleidingen en aansluitprogramma s voor o.a. hbo-talent, dat wil doorstromen naar een wetenschappelijke of professionele masteropleiding. In de Onderzoeksschool Fryslân wordt de basis voor dit masteronderwijs verder versterkt door het uitvoeren van fundamenteel en toegepast dan wel praktijkgericht onderzoek met een focus op de Friese hotspots. Met behulp van nieuw aan te trekken (jong) onderzoek potentieel 10 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

11 en promotietrajecten voor ervaren hbo-docenten wordt geïnvesteerd in de opbouw van een academische gemeenschap. UCF is geen traditionele universiteit, maar een netwerkconstructie van de Friese instellingen op het terrein van hoger onderwijs en onderzoek met een aantal Nederlandse universiteiten. In de bijeenkomst van Provinciale Staten van 26 januari 2011 is de notitie University Campus Fryslân vastgesteld en als kader voor de uitvoering van UCF aan het college van GS meegegeven. In deze vergadering werden een aantal moties ingediend die een nadere invulling hebben gegeven aan het beleidskader voor UCF. Voor het thema monitoring en evaluatie is de onderstaande passage uit het verslag van die vergadering van belang: Maximaal , - bij te willen dragen aan een gecontroleerde, stapsgewijze groei van UCF zoals beschreven in het programma UCF ; Voor de duur van 4 jaar (2011 t/m 2014) maximaal , - per jaar te besteden voor de instandhouding van de Stichting UCF zodat de Stichting UCF de haar opgedragen taak kan uitvoeren en deze gelden te betalen uit de bijdrage van de provincie van , - en deze , - te autoriseren aan GS; Aan het eind van deze periode middels een onafhankelijke evaluatie na te gaan of de beoogde doelen en resultaten zijn behaald en of, indien ja, ons aan te geven waaraan de provincie voor de vervolgfase tot 2021 redelijkerwijs een bijdrage zou moeten leveren. Deze onafhankelijke evaluatie zal zodanig in de tijd zijn dat een eventueel vervolgvoorstel meegenomen kan worden in de integrale afweging bij Kadernota/Begroting De bijdrage van is als volgt verdeeld: voor het Bureau van UCF, ten behoeve van onderwijs en ten behoeve van onderzoek. In de zomer van 2014 heeft een onafhankelijke externe evaluatiecommissie een meerdaags bezoek gebracht aan UCF. Deze commissie heeft - in het kader van de gemaakte afspraken met Provinciale Staten - een onafhankelijk evaluatieonderzoek uitgevoerd. Het rapport van deze commissie komt in deze rapportage in hoofdstuk 5 aan de orde. In deze rapportage doen we verslag van de mate van realisatie van de UCF over de periode vanaf de start per tot , omdat de stichting UCF formeel tot die datum heeft gefunctioneerd. De gegevens over de stand van zaken aan het begin van de uitvoering van de UCF kunnen beschouwd worden als een nulmeting. Per thema worden daar de ontwikkelingen in de periode tegen afgezet. In het volgende hoofdstuk geven we een overzicht van de indicatoren die in het monitoringskader van UCF zijn opgenomen. In het vierde hoofdstuk presenteren we de stand van zaken over de periode 2011 tot In hoofdstuk 5 geven we de bevindingen van de externe evaluatiecommissie over de kwaliteit van UCF beknopt weer. In het laatste hoofdstuk vatten wij de stand van zaken UCF samen, gevolgd door conclusies en zaken die aanleiding zijn voor discussie. Rapportage monitoring University Campus Fryslân 11

12 HOOFDSTUK De indicatoren en de wijze van 3dataverzameling In dit hoofdstuk geven we een overzicht van de indicatoren die bij de monitoring van belang zijn, om welke informatie het gaat en welke instellingen welke informatie verzamelen. Tevens besteden we aandacht aan de wijze van dataverzameling. 3.1 Een overzicht van de indicatoren De indicatoren uit het monitoringskader UCF zijn door een brede werkgroep van provincie en gemeente nader uitgewerkt. In het vervolg van deze paragraaf lichten we de indicatoren kort toe. Voor een nadere toelichting verwijzen we de lezer naar de notitie UCF monitoringskader In de onderstaande tabel is de inhoud van elke indicator kort omschreven. Bij de nadere uitwerking van de verzameling van gegevens over deze indicatoren hebben de onderstaande vragen een belangrijke rol gespeeld: a. Moet deze indicator in een nulmeting worden meegenomen? In de notitie UCF Monitoringskader is al aangegeven dat vrijwel alle indicatoren in de nulmeting zullen worden opgenomen. Voor veel indicatoren zal in de nulmeting de score letterlijk nul zijn, omdat er bij de start van UCF nog geen sprake was van relevante activiteiten en resultaten op het terrein van de betreffende indicatoren. 12 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

13 b. Wie zijn de bronhouders van de informatie die in het kader van de monitoring moet worden verzameld? Op basis van de inhoud van de indicatoren is het duidelijk dat een groot deel van de gegevens bij de bij UCF betrokken onderzoek- en onderwijsinstellingen beschikbaar is. Op dit terrein is in de praktische uitvoering een tamelijk efficiënte vorm van dataverzameling gerealiseerd. Het gaat dan vooral om twee aspecten van de dataverzameling. 1) Welke instelling verzamelt welke gegevens? Er was bij de start direct al sprake van een goede taakverdeling tussen Provincie, Gemeente Leeuwarden en de stichting UCF. 2) Wie zijn bij de betrokken instellingen de contactpersonen voor het aanleveren van de gewenste gegevens? Bij de start van de dataverzameling waren enkele contactpersonen niet direct betrokken bij informatie op het terrein van de indicatoren. De laatste jaren is dat bij alle contactpersonen wel het geval, waardoor de aanlevering van data vlot verloopt. Tabel 3.1: Een overzicht van de outputindicatoren Inhoud van de outputindicator Wie verzamelt Bronhouder A Aantal nieuwe WO Masteropleidingen CBO UCF partners B Aantal studenten in de masters onder A per CBO UCF partners leerjaar C Aantal studenten van A per Master en leerjaar, CBO UCF partners uitgesplitst naar NL, EU en niet EU. D Het totaal aantal WO Masterstudenten in een CBO UCF partners studiejaar. E Het totaal aantal WO Masterstudenten NL in een CBO UCF partners studiejaar F Het totaal aantal WO Masterstudenten EU in een CBO UCF partners studiejaar G Het totaal aantal WO Masterstudenten niet EU in CBO UCF partners een studiejaar H Het aantal HBO Masteropleidingen in een CBO UCF partners studiejaar. I Aantal studenten onder H per opleiding en leerjaar, CBO UCF partners uitgesplitst naar NL, EU en niet EU. J Het totaal aantal HBO Masterstudenten uit NL in CBO VHL, Stenden, NHL een studiejaar K Het totaal aantal HBO Masterstudenten uit de EU CBO VHL, Stenden, NHL in een studiejaar L Het totaal aantal HBO Masterstudenten uit Niet CBO VHL, Stenden, NHL EU in een studiejaar M Het aantal studenten in de schakelprogramma s: CBO UCF partners per programma, per leerjaar met vermelding van de vorige studie en de regio van herkomst. N Het aantal promovendi binnen de UCF per academisch St. UCF UCF partners jaar met vermelding van de fase/het leer- jaar waarin de promovendi zich bevinden O Het aantal promoties in Leeuwarden St. UCF UCF partners P Aantal en inhoud wetenschappelijke publicaties St. UCF St. UCF Q Aantal onderzoeksprojecten waar de UCF promovendi aan werken St. UCF St. UCF Rapportage monitoring University Campus Fryslân 13

14 R Aantal Summer- en Winterschools en de inhoud die daar aan de orde kwam St. UCF St. UCF S Aantal startups en het aantal R&D projecten blijken voor de St. UCF niet de geschikte indicatoren te zijn. Men denkt nog na over een betere invulling van de valorisatie. St. UCF St. UCF T Nieuwe geformaliseerde samenwerkingsverbanden op het terrein van onderwijs, opleiding en onderzoek die UCF op verzoek van een derde partij is aangegaan. St. UCF St. UCF U Welk deel van de studenten en promovendi binnen de UCF gemeenschap en welk deel van de totale studentenpopulatie van het Friese hoger onderwijs is in Leeuwarden woonachtig? O&S O&S Gemeente Leeuwarden V Het aantal en de inhoud van inter ne seminars, debatten, symposia met studenten en promovendi en de publieksmanifestaties die daar direct aan gekoppeld zijn. St. UCF Gemeente Leeuwarden, UCF partners CBO = Cluster BeleidsOnderzoek van de provincie O&S = Onderzoek & Statistiek van de gemeente Leeuwarden In de onderstaande tabel zijn de vier outcome indicatoren vermeld. Na de eerste ronde van dataverzameling en zeker na de publicatie door UCF van de Agenda 2020: tussentijdse herijking was er aanleiding om deze indicatoren nog eens op validiteit te bezien. Tabel 3.2: Een overzicht van de outputindicatoren Inhoud van de indicator Wie verzamelt OA De mate van dekking tussen masteropleidingen in het kader van UCF en de Friese hotspots. UCF partners, Provincie OB De mate van dekking tussen het in het kader van UCF uitgevoerde [promotie]onderzoek en de Friese hotspots UCF partners, Provincie OC [Eventueel] De mate van dekking tussen in het kader van UCF uitgevoerde postdoc projecten en de Friese hotspots UCF partners, Provincie OD Het aantal hoogopgeleide werkenden in Leeuwarden O&S, Gemeente Leeuwarden Met een set van 26 indicatoren monitoren we vanaf 2011 de ontwikkeling van UCF. In die ontwikkeling nemen enkele van de indicatoren een cruciale plaats in. Het gaat dan om de realisatie van een aantal masteropleidingen en de realisatie van een onderzoeksschool met in totaal 35 promovendi in Binnen de ontwikkeling van UCF zal in het begin het accent op een deel van de indicatoren liggen en zullen de overige indicatoren pas wat later in het ontwikkelingsproces een rol gaan spelen. Dat betekent dat er in de eerste jaren van deze ontwikkeling niet op alle bovengenoemde indicatoren ontwikkelingen gemeld kunnen worden. De indicatoren O, S en OC zijn daar goede voorbeelden van. 14 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

15 3.2 De wijze van dataverzameling In deze rapportage doen we verslag van de stand van zaken per (= nulmeting) en de ontwikkelingen tot (meetfase 1). We zullen bij de beschrijving van de wijze van dataverzameling een onderscheid maken tussen nulmeting en meetfase 1. Op welke wijze is de gewenste informatie verzameld? Voor de nulmeting zijn alle relevante UCF partners met een daarvoor speciaal samengestelde vragenlijst benaderd. De stichting UCF kon op dat moment al wel aangeven dat er van zeven indicatoren geen resultaten te melden zouden zijn. Toch hebben we de contactpersonen m.b.t. alle indicatoren vragen voorgelegd. Elke contactpersoon heeft de op hem/haar van toepassing zijnde informatie aangeleverd. De afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente Leeuwarden heeft een kant en klare rapportage aangeleverd over de indicatoren U en OD. In meetfase 1 kunnen we profiteren van de taakverdeling bij de dataverzameling. Deze taakverdeling is in het hiervoor vermelde schema met indicatoren aangegeven. Het komt erop neer dat de provincie alle informatie over studentenaantallen bij de betrokken onderwijsinstellingen opvraagt. Daarvoor werden contactpersonen benaderd die een directe relatie hadden met de studentenadministratie. De communicatie met deze contactpersonen verliep telefonisch en per mail. De Stichting UCF leverde alle informatie aan op het terrein van promovendi en de wetenschappelijke activiteiten die daarmee samenhangen. De gemeente Leeuwarden concentreerde zich op het totale aantal studenten in Leeuwarden en daarbuiten, het aantal hoogopgeleiden in de stad en de meer culturele aspecten van het academisch klimaat in Leeuwarden. Welke instellingen waren er bij de dataverzameling betrokken? Voor het verzamelen van de data in het kader van de monitoring waren de onderstaande instellingen in beeld: Wetsus, instituut voor watertechnologie; De Waddenacademie; De Fryske Akademy (FA); De Universiteit Twente (UT); Stenden Hogeschool; Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL); Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) Wageningen Universiteit en Research (WUR); Rijksuniversiteit Groningen (RUG). De fusie tussen Van Hall Larenstein en Wageningen Universiteit en Research is beëindigd. Als gevolg daarvan heeft zich een proces van ontvlechting voltrokken. Het komt er op neer dat er nu weer sprake is van twee aparte instellingen, die ieder hun eigen beleid formuleren en uitvoeren. De RUG is na de nulmeting als onderwijspartner in beeld gekomen door de ontwikkelingen op het terrein van een masteropleiding Meertaligheid en het master honourstraject High Tech Systems en Materials (HTSM). Recentelijk zijn daar de ontwikkelingen rond de RUG/Campus Fryslân bijgekomen. Wij komen hier later nog op terug (zie hoofdstuk 5). Rapportage monitoring University Campus Fryslân 15

16 HOOFDSTUK 4De resultaten In dit hoofdstuk doen we verslag van de stand van zaken van de indicatoren. Daarbij geven we eerst de stand van zaken m.b.t. de nulmeting en daarna schetsen we de ontwikkeling tot 1 mei We doen dat op basis van een indeling in thema s. Het eerste thema omvat de stand van zaken op het terrein van de masteropleidingen en het aantal studenten dat de gerealiseerde opleidingen volgt. Het tweede thema omvat de ontwikkeling op het terrein van promovendi en promoties. Het derde thema heeft betrekking op de onderzoeken, de publicaties en de samenwerkingsverbanden die door UCF zijn aangegaan. Het academisch klimaat in Leeuwarden vormt het vierde onderwerp. Daarbij maken we een onderscheid tussen een sociaal culturele en een wetenschappelijke dimensie. In het vijfde en laatste thema komen de resultaten op enkele outcome indicatoren aan de orde. 4.1 De realisatie van Masteropleidingen University Campus Fryslân (UCF) staat in een Friese kennistraditie die teruggaat tot de zestiende eeuw. In die eeuw becommentarieerde de geleerdste Fries aller tijden, Gemma Frisius, in de kantlijn al het boek uit 1543 van Copernicus met zijn theorie, dat de aarde rond de zon draait. De Universiteit van Franeker bestond van 1585 tot 16 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

17 1811. Op 18 november 1811 moest de Universiteit van Franeker haar deuren sluiten. Precies 200 jaar later op 18 november 2011 is de University Campus Fryslân (UCF) van start gegaan. Het realiseren van een masteropleiding is een proces van meerdere fasen en neemt dan ook meerdere jaren in beslag. In de eerste fase de planvorming (PLA) worden de contouren van de opleiding geformuleerd. Daarna volgt er een nadere gedetailleerdere uitwerking (UIT) van de opleiding. Een masteropleiding kan alleen door een universiteit worden aangevraagd, dus moet de Stichting UCF op zoek naar strategische partners voor de realisatie van haar plannen. Daarbij gaat het om een complex en tijdrovend proces waarin de invulling van het programma en de financiën een hoofdrol spelen. Bovendien kan het voornemen om een masteropleiding te realiseren bij een of meerdere universiteiten op bezwaren stuiten. In de derde fase volgt er in overleg met het Ministerie van OC&W een zogenaamde macrodoelmatigheidstoets (MAC). Daarin moet worden aangetoond dat deze opleiding voldoende studenten zal aantrekken en dat er voor die studenten een duidelijk perspectief is om met de gevolgde opleiding een baan te vinden. De vierde fase heeft betrekking op de accreditatie van de opleiding die in opdracht van de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) wordt uitgevoerd. Dit is een procedure waarin op basis van (zelf)evaluatie en visitatie een beoordeling van de kwaliteit van de opleiding wordt geformuleerd. Als een opleiding de macrodoelmatigheidstoets heeft doorstaan en door de NVAO is geaccrediteerd (ACC), dan komt de opleiding in aanmerking voor bekostiging door het Ministerie van OC&W. Een belangrijke rol in het hele proces is de totstandkoming van de Kennisagenda Fryslân. Het aanvankelijk negatieve advies van de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs (CDHO) over de vestiging in Leeuwarden van de masteropleiding Multilingualism (2013) heeft ertoe geleid dat alle accreditatieprocedures noodgedwongen zijn stilgelegd. Nadat de minister in de loop van 2014 het advies naast zich neer had gelegd en alsnog een positief besluit had genomen, werd duidelijk dat het ministerie pas dan medewerking zou verlenen aan nieuwe aanvragen als er een door de ministeries van Onderwijs en Economische Zaken geaccordeerde Kennisagenda Fryslân tot stand zou komen. Op initiatief van UCF heeft de provincie dit document eind 2014 vastgesteld en ter beoordeling voorgelegd aan beide ministeries. In 2015 is de Kennisagenda Fryslân geaccordeerd, waarmee de weg vrij is voor nieuwe masteraanvragen binnen de kaders van deze agenda. Ten gevolge van dit alles is bijna de helft van het onderwijsbudget van niet besteed ( ). In de volgende tabel is voor de 9 geplande masteropleidingen van UCF de stand van zaken in het realisatieproces weergegeven. Per opleiding gaat het om de fasen die in respectievelijk 2011 (nulmeting) en in het academisch jaar met succes waren afgesloten. Conceptrapportage monitoring University Campus Fryslân 17

18 Tabel 4.1: De stand van zaken in de realisatie van WO masteropleidingen NULMETING 2011 METING OPLEIDING PLA UIT MAC ACC PLA UIT MAC ACC MEEM Watertechnologie HTSM** Multilingualism Law&Governance Toerisme Gametechnology Leefbaarheid Zuivel ** Master Honourstraject PLA: Planvorming UIT: Uitwerking MAC: Macrodoelmatigheidstoets ACC: Accreditatie Ten tijde van de nulmeting was de stand van zaken per opleiding als volgt: Bij de opleiding Master Environmental and Energy Management (MEEM) van de Universiteit Twente waren drie van de vier fasen doorlopen. De doelmatigheidstoets (MAC) had nog niet plaatsgevonden. Deze opleiding ontving dus nog geen bekostiging van het Ministerie van OC&W. Op zich was dat geen ramp, want deze opleiding werd grotendeels door buitenlandse studenten gevolgd. Voor de opleiding Watertechnology van Wetsus Academy waren in 2011 de fasen van planvorming (PLA) en uitwerking (UIT) met succes afgerond. Voor het master honourstraject High Tech Systems & Materials (HTSM) van de RU Groningen was er nog geen begin gemaakt met de planvorming. Voor de masteropleiding Multilingualism van de RU Groningen waren in 2011 de planvorming en de nadere uitwerking al afgerond. 18 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

19 Voor de opleiding Law & Governance - die door de Thorbecke Academie samen met RU Groningen zal worden opgezet moesten alle voorbereidingen nog van start gaan. Datzelfde gold in 2011 ook voor de opleidingen Toerisme, Gametechnology, Leefbaarheid en Zuivel. Als we de ontwikkeling over de periode 2011 t/m overzien, dan kunnen we het onderstaande constateren: Bij de opleiding MEEM lijken er geen vorderingen te zijn gemaakt, maar inmiddels is men bezig met de macrodoelmatigheidstoets. De werving van studenten is inmiddels ook meer gericht op studenten afkomstig uit ons eigen land. De masteropleiding Watertechnology heeft inmiddels alle fasen met succes doorlopen. Voor het master honourstraject HTSM zijn in twee jaar tijd alle fasen met succes doorlopen. De opleiding van de RU Groningen is in het lopende academisch jaar ( ) als een pilot van start gegaan. De opleiding Multilingualism van de RU Groningen is qua voorbereiding afgerond en is in het academisch jaar in Leeuwarden van start gegaan. Voor de opleidingen Law & Governance, Toerisme en Leefbaarheid zijn inmiddels de fasen planvorming en uitwerking afgerond. Bij Gametechnology is de eerste fase van het realisatieproces afgerond. Het voorstel om in Fryslân te streven naar een masteropleiding Zuivel is eind 2013 geopperd. Van Hall Larenstein bereidt een professionele master Dairy voor, met hulp van een bijdrage vanuit SNN-gelden. Inmiddels vindt overleg plaats met alle relevante partners over strategische samenwerking en een mogelijke WO-master, die in bredere zin vraagstukken rondom zuivel, voedselvoorziening en gezondheid zou bestrijken In de eerste vier maanden van 2015 stond bij UCF de ontwikkeling van nieuwe masters centraal. Het betrof de doorontwikkeling van Toerisme (waar een eerste beschikking voor werd afgegeven), en vergevorderde aanvragen voor startsubsidies voor masters op het gebied van Leefbaarheid en Bestuurskunde. Om een goede Rapportage monitoring University Campus Fryslân 19

20 continuering van ontwikkelingen in deze overgangsperiode te kunnen waarborgen is het overleg met het nieuwe faculteitsbureau van RUG/Campus Fryslân (RUG/CF) geïntensiveerd en geïnstitutionaliseerd. Dit heeft tot gevolg gehad dat de aanvragen voor de masters op de gebieden leefbaarheid en bestuurskunde inmiddels klaar liggen. Het realiseren van WO masteropleidingen doorloopt een proces van vier fasen. Bovendien zijn per er WO masteropleiding ook meerdere partijen betrokken. In tabel 3.2 komen de WO masteropleidingen weer in beeld, maar nu met vermelding van de betrokken onderwijsinstellingen. Daarbij merken we nogmaals op dat het aan universiteiten is voorbehouden om WO masteropleidingen te verzorgen. Tabel 4.2: De betrokken onderwijsinstellingen bij de WO masteropleidingen UCF OPLEIDING EIGENAAR PARTNER MEEM UT Mogelijk RUG en WUR Watertechnologie RUG, UT en WUR Wetsus Academy HTSM RUG, UT Innovatiecluster Drachten/Philips Multilingualism RUG NHL Law&Governance RUG Thorbecke, eventueel UT Toerisme RUG Stenden Hogeschool Gametechnology RUG NHL Leefbaarheid RUG Zuivel Alle relevante partijen voeren overleg Bron: jaarverslagen UCF 2014 en UT Universiteit Twente RUG Rijksuniversiteit Groningen WUR Wageningen Universiteit & Research NHL Noordelijke Hogeschool Leeuwarden De realisatie van een WO masteropleiding zuivel is een complexe zaak. VHL bereidt een HBO masteropleiding Dairy voor. In overleg met alle relevante partners probeert men tot een gemeenschappelijke aanvraag voor een WO master Dairy te komen. 4.2 Aantallen studenten In het vastgestelde monitoringskader is afgesproken dat uiteraard het aantal studenten van de WO masteropleidingen zal worden bijgehouden. Daarnaast vond GS het van belang om ook een overzicht te hebben van de HBO masteropleidingen. We gaan in paragraaf nader in op de ontwikkeling van het aantal studenten binnen de WO masteropleidingen. In paragraaf komen de aantallen studenten van de HBO masteropleidingen aan de orde. We nemen een beperkt deel van deze opleidingen het gaat om de HBO masters die een duidelijke relatie hebben met de hotspots van Fryslân in de hoofdtekst op. De overige HBO masteropleidingen komen in de bijlagen 1, 2 en 3 aan de orde. 20 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

21 4.2.1 Aantallen studenten WO masteropleidingen In deze paragraaf brengen we van de al gerealiseerde WO masteropleidingen de ontwikkeling van de studentenaantallen in beeld. Uit het overzicht van de vorige paragraaf blijkt dat er in het studiejaar vier WO masteropleidingen beschikbaar zijn. Het gaat om de opleidingen: 1) MEEM van de Universiteit Twente; 2) Watertechnology verzorgd door Wetsus Academy; 3) Multilingualism van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG). 4) High Tech Systems & Materials (HTSM) van de RuG. De eerste drie masteropleidingen worden in Leeuwarden verzorgd. We geven hieronder de stand van zaken per masteropleiding weer. DE WO MASTEROPLEIDING MEEM Het betreft hier een eenjarige masteropleiding die vooral wordt gevolgd door studenten uit niet Europese landen. Een deel van de studenten loopt enige vertraging op, maar dat blijft altijd beperkt tot maximaal een half jaar. In de tabellen zijn steeds het totale aantal studenten vermeld die in het betreffende studiejaar de opleiding volgden. Dit totale aantal studenten is in drie regio s van herkomst [Nederland, EU en landen buiten de EU] uitgesplitst. Tabel 4.3: De ontwikkeling van het aantal studenten bij de WO master MEEM M E E M Aantal studenten naar herkomst STUDIEJAAR totaal NL EU niet-eu Totale verdeling herkomst We zien dat het totaal aantal studenten in het studiejaar aanzienlijk hoger is dan in de drie voorafgaande jaren. Die stijging is vooral toe te schrijven aan de toename van het aantal studenten uit niet EU landen. In het lopende studiejaar ( ) is het aantal studenten weer wat lager, waarbij het aandeel van de studenten uit Nederland wat hoger is dan de voorgaande studiejaren. Het streven van de St. UCF is om bij de WO masteropleidingen tot een jaarlijkse instroom van 30 tot 35 studenten te komen (UCF, jaarverslag 2014). Dat aantal wordt bij deze opleiding de laatste twee studiejaren gehaald. DE WO MASTEROPLEIDING WATERTECHNOLOGY Deze masteropleiding van 2 jaar is gerealiseerd door het samenwerkingsverband RUG, UT en WUR en wordt in Leeuwarden door Wetsus Academy verzorgd. Het totale aantal studenten fluctueerde tussen de 18 en 30 studenten per academisch jaar. Er is tot nu toe geen structurele toename van het aantal studenten te constateren. Kijken we naar de verdeling van de studenten over de regio s van herkomst, dan zien we dat ruim de helft (55,9%) van het aantal studenten uit EU landen afkomstig is. Op de tweede plaats komt de groep studenten uit niet EU landen. Het aandeel van studenten uit Nederland is 15,7%. Rapportage monitoring University Campus Fryslân 21

22 Tabel 4.4: De ontwikkeling van het aantal studenten bij de WO master Watertechnology WATERTECHNOLOGY Algemeen Studenten naar herkomst STUDIEJAAR Totaal Afgest* NL EU niet-eu Totale verdeling herkomst AFGEST = afgestudeerd DE WO MASTEROPLEIDING MULTILINGUALISM Deze studie is in september 2013 van start gegaan. Het is een eenjarige masteropleiding. De kleine bachelorstudie Fries aan de RUG dreigde in 2012 te verdwijnen in verband met bezuinigingen. De Staatssecretaris van Onderwijs stelde echter voor de komende zes jaar per jaar ,- beschikbaar te stellen voor een programma, dat mikt op minderheidstalen en meertaligheid in Fryslân en het Fries als proeftuin. De organisatoren hadden de verwachting dat de eerste groep vast niet groter zou zijn dan 10 studenten. Het zijn er echter 12 geworden. Het aantal studenten voor het lopende studiejaar is bijna het dubbele van het jaar daarvoor. Ruim de helft van de studenten komt uit Nederland. Deze studie wordt in samenwerking met de NHL, Tresoar en UCF in Leeuwarden aangeboden; van NHL uit gaat het om het lectoraat Fries en Meertaligheid in Onderwijs en Opvoeding (FMOO). Tabel 4.5: De ontwikkeling van het aantal studenten bij de WO master multilingualism MULTILINGUALISM Algemeen Studenten naar herkomst STUDIEJAAR Totaal Afgest* NL EU niet-eu Totale verdeling herkomst AFGEST = afgestudeerd HET MASTER HONOURSTRAJECT HIGH TECH SYSTEMS AND MATERIALS (HTSM) De RuG is dit academisch jaar gestart met een pilot voor de honours master HTSM met 8 studenten. Deze studenten volgen de master HTSM naast hun eigen studie scheikunde, natuurkunde etc. Tabel 4.6: Het aantal studenten bij het master honourstraject HTSM H T S M Algemeen Studenten naar herkomst STUDIEJAAR Totaal Afgest* NL EU niet-eu AFGEST = afgestudeerd 22 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

23 4.2.2 n Aantallen studenten HBO masteropleidingen In deze paragraaf komt een deel van de HBO masteropleidingen aan de orde. Het gaat dan om de opleidingen die aansluiten op de Friese hotspots. De overige HBO masteropleidingen passeren in de bijlagen 1, 2 en 3 de revue. Stenden hogeschool heeft een viertal internationale HBO masteropleidingen op het terrein van dienstverlening en toerisme. Daarnaast heeft men twee masters op het educatieve domein. Bovendien is Stenden dit studiejaar gestart met een HBO masteropleiding Polymer Engineering. In de sector dienstverlening en toerisme gaat het om de volgende masteropleidingen: 1) MISM = Master in International Service Management 2) MISM PT = Master in International Service Management / Part-time Opleiding 3) MILTS = Master in International Leisure and Tourism Studies 4) MAEIEM = Master of Arts in International Event Management Deze opleidingen zijn NVAO geaccrediteerd en worden in samenwerking met de London Metropolitan University verzorgd. De opleiding MILTS heeft de meest directe relatie met een mogelijke WO masteropleiding Toerisme in het kader van UCF. Vandaar dat we hieronder nader ingaan op het aantal studenten van deze HBO Master. De gegevens m.b.t. de overige masteropleidingen zijn in bijlage 1 te vinden. Rapportage monitoring University Campus Fryslân 23

24 Tabel 4.7: De ontwikkeling van het aantal studenten de HBO Master in International Leisure and Tourism Studies= MILTS STUDIEJAAR AANTAL STUDENTEN NAAR HERKOMST Totaal NL EU niet-eu Het internationale karakter van deze studie blijkt uit het aandeel van studenten dat afkomstig is uit de EU en niet EU landen. Het totale aantal studenten neemt over de laatste jaren geleidelijk af. Het aandeel uit de niet EU bleef tot het vorige studiejaar stabiel, maar is nu ook afgenomen. Dat neemt niet weg dat Stenden in combinatie met de London Metropolitan University voor een masteropleiding Toerisme binnen UCF een interessante partner kan zijn. De twee HBO masteropleidingen binnen het educatieve domein zijn veel meer gericht op het Nederlandse onderwijs. Het betreft de onderstaande opleidingen: 1) De Master Learning & Innovation (MLI) is een NVAO geaccrediteerde tweejarige opleiding. 2) De Master in Special Educational Needs (SEN) is eveneens een tweejarige geaccrediteerde masteropleiding die al jaren in samenwerking met Windesheim wordt aangeboden. In bijlage 1 zijn van deze masteropleidingen de aantallen studenten over de laatste vijf studiejaren weergegeven. Binnen het technische domein is de nieuwe HBO masteropleiding Polymer Engineering al genoemd. De studie is van start gegaan met 11 studenten die allen afkomstig zijn uit Nederland. De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) heeft in het studiejaar in totaal 11 HBO masteropleidingen. In de eerste plaats gaat het om acht masters binnen het segment van de lerarenopleidingen: Master Leraar Duits; Master Leraar Engels; Master Leraar Frysk; Master Leraar Nederlands; Master Leraar Natuurkunde; Master Leraar Wiskunde; Master Leraar Algemene Economie; Master Leraar Godsdienst. Hierbij moeten we voor alle duidelijkheid opmerken dat er in de studiejaren en geen studenten de opleiding leraar Godsdienst hebben gevolgd. In de tweede plaats betreft het drie masteropleidingen die gerelateerd zijn aan het sociaal/educatieve domein: 24 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

25 Master Kunsteducatie; Master Social Work; Master Pedagogiek in Groningen en Zwolle De lijst van masteropleidingen overziende kunnen we concluderen dat lang niet alle opleidingen een duidelijke relatie hebben met de provinciale hotspots. De HBO masteropleiding Fries heeft een duidelijke relatie met meertaligheid. In de onderstaande tabel is het aantal studenten over de afgelopen jaren weergegeven. Het betreft een gering aantal studenten dat uit Nederland afkomstig is. Tabel 4.8: De ontwikkeling van het aantal studenten bij de HBO Master Leraar Fries MASTER LERAAR FRIES aantal studenten naar herkomst STUDIEJAAR NL EU niet-eu De hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) heeft binnen het curriculum drie HBO masteropleidingen. In Velp biedt VHL de Master Professioneel project- en procesmanagement in de groene leefomgeving aan. Deze Master is sterk gericht op het verbeteren van persoonlijke competenties op het terrein van management en is daarnaast nadrukkelijk beleidsmatig van karakter. Deze opleiding heeft een relatie met het thema leefbaarheid. Daarnaast wordt in Wageningen de eenjarige Master of Agricultural Production Chain Management in de Engelse taal verzorgd. Binnen deze Master zijn er twee specialisaties mogelijk: Horticulture Chains en Livestock Chains. Deze opleiding heeft een relatie met het thema zuivel. Eveneens in Wageningen biedt men de Master of Management of Development. Deze eenjarige Master wordt in het Engels aangeboden met als specialisaties: Rural Development and Communication, Rural Development and Food Security, Rural Development and Gender, Rural Development and HIV/AIDS. De opleiding heeft een relatie met de thema s leefbaarheid en zuivel. In bijlage 3 zijn het aantal instromers in deze masteropleidingen vermeld. Rapportage monitoring University Campus Fryslân 25

26 HBO Schakelprograгmma s Op was er nog geen HBO schakelprogramma om studenten van een HBO Master door te laten stromen naar een WO masteropleiding. Het accent heeft in de jaren 2011 en 2012 sterk gelegen op het voorbereiden en aanvragen van WO masteropleidingen. Nadat de eerste masteropleidingen draaiden heeft de St. UCF de bij de masters betrokken (HBO)instellingen gevraagd om tot schakelprogramma s te komen. Binnen de betreffende HBO instellingen dacht men aan een minor die de schakel naar een UCF masteropleiding realiseert. Een eerste resultaat op dit terrein werd in 2013 geboekt: De provincie kon een positieve beschikking afgeven op de aanvraag voor een HBO schakelprogramma watertechnologie. In de afgelopen maanden zijn er op het terrein van multilingualism, toerisme en MEEM subsidieaanvragen voor premasters ingediend. De situatie bij het master honourstraject HTSM is wat afwijkend, omdat het hier om een honours masterprogramma gaat. Dat betekent dat de studenten het programma HTSM volgen naast hun reguliere studieprogramma (bijvoorbeeld: scheikunde, natuurkunde etc.). 4.3 Promovendi, promoties Deze paragraaf heeft vooral betrekking op de aanstelling van promovendi in het kader van een door UCF gerealiseerde Onderzoeksschool. Dit is naast het Mastercollege de tweede belangrijke pijler van UCF. Binnen de hogescholen en onderzoeksinstellingen van Leeuwarden was in 2011 het fenomeen promovendus al in ruime mate bekend. In diverse publicaties is aangegeven dat het voor velen niet bekend is dat er de laatste jaren in totaal al rond de 80 promovendi in Leeuwarden actief zijn. Ruim 50 promovendi uit deze groep werken volledig in opdracht en onder begeleiding van universiteiten die met de Friese HBOen Kennisinstellingen samenwerken. De ontwikkeling van een Friese onderzoeksschool en de werving, selectie en aanstelling van promovendi in het kader van UCF is een proces dat vanaf 2011 geleidelijk zijn vruchten afwerpt. Hieronder geven we de groei van het aantal promovendi binnen UCF weer. Dit groeiproces is rechtstreeks gerel ateerd aan het ter beschikking stellen van financiële middelen door de provincie Fryslân. Die middelen zijn op basis van subsidieaanvragen in twee tranches beschikbaar gesteld. De eerste tranche omvatte 20 promotieplaatsen, de tweede tranche 15 plaatsen. Figuur 4.1: Het aantal UCF promovendi Bron: Stichting UCF. Bewerking cluster Beleidsonderzoek provincie Fryslân 26 Rapportage monitoring University Campus Fryslân

27 Het aantal promovendi stijgt van 2 in het eerste studiejaar tot 34 in studiejaar De opvulling van de drie laatste promotieplaatsen (33 t/m 35) heeft meer tijd gekost. Op basis van het jaarverslag 2014 van de Stichting UCF kunnen we stellen dat het aantal promovendi in het eerste kwartaal van 2015 uitgegroeid is tot 34. Project 35 Energy4all zal zeer waarschijnlijk binnenkort van start gaan. Uit een nadere analyse van de gemeente Leeuwarden en de provincie blijkt dat er in dit studiejaar ( ) in Leeuwarden in totaal zeker 90 promovendi werkzaam zijn. Naast de 35 promovendi van UCF heeft Wetsus 52 promovendi aan het werk en de hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) 3. In de volgende tabel is aangegeven hoe de vorderingen zijn van de 34 promovendi binnen UCF. Daarbij onderscheiden we de twee reeds genoemde tranches. Tabel 4.9: Vorderingen van de promovendi van UCF per Pomovendi 1ste jaar 2de jaar 3de jaar 4de jaar 5de jaar Totaal *** Eerste tranche Tweede tranche Totaal *** vertraging Het zal duidelijk zijn de promovendi uit de eerste tranche wat verder zijn gevorderd dan de promovendi uit de tweede tranche. Het merendeel van de promovendi is bezig met het eerste of tweede leerjaar. Twee studenten naderen het einde van het promotietraject. Daarvan heeft één student vertraging opgelopen. Een en ander betekent dat de eerste promotie binnen UCF niet al te lang meer op zich zal laten wachten. 4.4 Publicaties, onderzoeken en samenwerkingsverbanden Bij de start van UCF per werden er nog geen onderzoeksprojecten in het kader van UCF uitgevoerd. Het aantal onderzoeksprojecten loopt vanaf die tijd volledig parallel aan het aantal promovendi. Elke promovendus werkt aan zijn of haar eigen onderzoeksproject, met het doel daarop na vier jaar te kunnen promoveren. Dat betekent dat in 2011 de eerste twee onderzoeksprojecten zijn gestart. In 2012 zijn daar 6 nieuwe projecten bijgekomen. In 2013 gingen er vervolgens 11 nieuwe projecten van start. Dat betekent dat er in 2013 in totaal 19 onderzoeksprojecten lopen. In 2014 is het aantal projecten gestegen tot 32. Begin 2015 is het aantal projecten 34, project 35 is nog niet gestart. De promovendi binnen UCF voeren hun onderzoeksprogramma uit en komen daarbij tot een eerste wetenschappelijke publicatie: het proefschrift. Het is echter ook mogelijk dat een promovendus eventueel in samenwerking met een collega al voor die tijd komt tot een wetenschappelijke publicatie. In het lopende studiejaar is dat inderdaad het geval, zodat de lijst met wetenschappelijke publicaties nu vijf van dergelijke publicaties bevat (zie bijlage 11). Bovendien mogen we er vanuit gaan dat het eerste proefschrift op redelijk korte termijn beschikbaar zal zijn. Kijken we naar de totale groep van 90 promovendi in Leeuwarden, dan is de promotie van Oane Galema promovendus bij Wetsus in het kader van longitudinale Rapportage monitoring University Campus Fryslân 27