DEELTIJDS LEREN.be JE RECHTEN EN PLICHTEN IN HET DEELTIJDS ONDERWIJS / meer info: 1

Transcriptie

1 DEELTIJDS LEREN.be JE RECHTEN EN PLICHTEN IN HET DEELTIJDS ONDERWIJS / 2011 meer info: 1

2 ADRESSEN MAGIK? Aalst Houtmarkt / Antwerpen Ommeganckstraat / Brugge Zilverstraat / Brussel Zwedenstraat / Dendermonde Dijkstraat / Gent Vrijdagmarkt / / Hasselt Gouverneur Roppesingel / Kortrijk Rijselsestraat / Leuven Maria Theresiastraat / Mechelen Zakstraat / Oostende J. Peurquaetstraat 27 * / * in 2011 Nieuwpoortsesteenweg Roeselare Zuidstraat 22/ / Ronse Stationsstraat / Sint-Niklaas Vermorgenstraat / Turnhout Grote Markt / WEBSITE: MAIL: info@magik.be De informatie in deze brochure is vrij algemeen en werd bijgewerkt tot januari Wijzigingen in de wetgeving zijn echter steeds mogelijk. Bovendien bestaan er heel wat uitzonderingen, aanvullingen en gedetailleerde regels m.b.t. studentenarbeid. Wil je op de hoogte zijn van deze veranderingen of details, contacteer ons dan via onze lokale kantoren of zoek de laatste nieuwtjes op onze website: of mailen kan ook via: info@magik.be Dit is een uitgave van Magik? vzw / Januari D/2011/7525/4 VU: Caroline Copers, Magik? vzw, Watteeustraat 10, 1000 Brussel Eindredactie: Agata Osicka, Mike De Herdt Vormgeving: / Cartoons: Aaargh Druk: New Goff p. 4 DEEL 1 p. 6 p. 16 p. 24 p. 27 p. 29 p. 30 DEEL 2 p. 33 p. 34 p. 37 p. 41 DEEL 3 p. 43 p. 44 p. 46 p. 49 DEEL 4 DEELTIJDSLEREN.BE INHOUD VOORWOORD DEELTIJDS LEREN & WERKEN VOOR 18 JARIGEN Het werknemersleercontract Het Syntra-leercontract Een deeltijds arbeidscontract Brugprojecten Thuishulp Individuele beroepsopleiding (IBO) voor deeltijds leerplichtigen DEELTIJDS LEREN EN WERKEN VOOR +18 JARIGEN Het werknemersleercontract en de Syntra-leerovereenkomst De Syntra stage-overeenkomst De individuele beroepsopleiding (IBO) voor schoolverlaters De startbaanovereenkomst HET ABVV, JOUW VAKBOND Een vakbond Het ABVV Magik? vzw Bon Gratis Magik?-Lid (SCHOOL)STAGES p. 50 p. 58 p. 62 ABVV-Lidbon Arbeidswetgeving Onderwijswetgeving

3 VOORWOORD KEUZE AL GEMAAKT? Een afwisseling tussen leren en werken lijkt jou dé ideale oplossing. Maar ben je voldoende ingelicht omtrent je rechten en plichten als deeltijds lerende? En gezien deze opleiding gecombineerd wordt met een werkervaring is het aangeraden werk te hebben. Doorheen onze dienstverlening stellen we vast dat jullie vaak vragen en problemen stellen omtrent arbeid of het sociaal statuut van een deeltijds lerende. Niet alles loopt dus van een leien dakje. Een goede begeleiding en voldoende informatie zijn dan ook van groot belang, en die vind je zeker en vast in deze brochure. In deze brochure geven wij dan ook een overzicht van de diverse mogelijkheden van deeltijds leren en werken. De brochure is opgesplitst in twee grote delen: De mogelijkheden voor 18 jarigen: deeltijds leren in combinatie met een werknemersleercontract (het vroegere industrieel leercontract), een Syntra-leerovereenkomst, een deeltijds arbeidscontract, een brugproject, thuis werken en een individuele beroepsopleiding (IBO). De mogelijkheden voor +18 jarigen: het werknemersleercontract, het Syntra-leercontract, de stageovereenkomst in het kader van de ondernemersopleiding, een individuele beroepsopleiding (IBO) voor schoolverlaters en deeltijds leren in combinatie met een startbaanovereenkomst. DEELTIJDSE LEERPLICHT De VOLTIJDSE leerplicht eindigt op je 16de, of op je 15de als je de eerste twee leerjaren van het secundair onderwijs hebt beëindigd (je hoeft dus niet geslaagd te zijn). Daarna blijf je verder voltijds onderwijs volgen, of kies je voor het deeltijds onderwijs. De deeltijdse leerplicht eindigt dan in het jaar waarin je 18 wordt op 30 juni. LET OP! word je echter 18 jaar vóór deze eindstreep, dan heb je het recht je studies stop te zetten. (dit is ten zeerste af te raden, want zonder diploma kom je niet ver!) LEREN & WERKEN Afhankelijk van het stelsel waarvoor je kiest, gebeurt het lesgeven: in een centra voor deeltijds onderwijs; in onderwijsinstellingen die deeltijdse vorming organiseren en erkend zijn door de bevoegde minister; in een Syntra-centrum. Ervaar je moeilijkheden bij het deeltijds werken en is de overstap niet zo gemakkelijk, dan kan je een individuele opleiding (een vorm van vóór -opleiding) van bepaalde duur volgen. In dat geval kom je in aanmerking voor de brugprojecten. Tot slot gaan we ook dieper in op onbezoldigde (school)stages. VOLTIJDS ENGAGEMENT Sinds 1 september 2008 ziet het Leren en Werken er anders uit. Met een voltijds engagement moeten jongeren in het deeltijds onderwijs via een aangepast leertraject een duidelijk beeld krijgen van een beroepsgerichte kwalificatie (diploma). Ook de spijbelaars worden grondig aangepakt. Je moet min. 28 uren per week leren en werken, waarvan 15u in het centrum wordt gegeven. Hiervoor worden er meer werkervaringsplaatsen voorzien. Wanneer dit niet meteen wil lukken, kun je terecht in de zogenaamde brugprojecten (vb. net niet echte jobs bij lokale besturen) of voortrajacten (voorbereiding op de werkvloer). Daarnaast zijn ook persoonlijke ontwikkelingstrajecten mogelijk. Extra begeleiding en ondersteuning staan centraal, zodat er effectieve resultaten worden geboekt. STUDIETOELAGE Sinds het studiejaar kan je ook voor het deeltijds secundair onderwijs een studietoelage aanvragen. Meer informatie vind je op onze website 4 laat je niets wijsmaken meer info: 5

4 DEEL 1 DEELTIJDS LEREN & WERKEN VOOR -18 JARIGEN 1) HET WERKNEMERSLEERCONTRACT 1.1 Leren en werken Het werknemersleercontract kan je afsluiten binnen het leerlingstelsel voor werknemersberoepen (LWB), waarin jongeren een beroep kunnen aanleren dat doorgaans wordt uitgeoefend door een werknemer in loondienst. Vroeger was het systeem ook bekend als het industrieel leerlingenstelsel (= industrieel leercontract), maar deze benaming is niet helemaal correct. Het stelsel is immers veel ruimer dan enkel de industrie. Ook in de dienstensector of in de non-profitsector kunnen jongeren een werknemersleercontract afsluiten. Met het werknemersleercontract verbindt de patroon er zich toe jou op te leiden in een bepaald beroep, door jou een praktische beroepsopleiding te verstrekken en te waken over jouw aanvullende theoretische opleiding en algemene vorming. Je leerovereenkomst is geen arbeidsovereenkomst. Het gaat hier om een voltijdse opleiding waarbij jouw arbeid deel uitmaakt van je opleiding. Zowel je lesuren op school als je tewerkstelling in een onderneming of in een instelling (bijvoorbeeld rusthuis) vormen één geheel.je ontvangt dan ook geen loon, maar een leervergoeding. De leertijd omvat enerzijds een theoretische opleiding die je volgt in een onderwijs- of opleidingsinstelling (een Centrum voor Deeltijds Beroepssecundair onderwijs of een Centrum voor Deeltijdse Vorming), en anderzijds een praktische opleiding in een onderneming onder begeleiding van ervaren werknemers. Dankzij dit opleidingssysteem kan je dus: Praktische kennis verwerven van het gekozen beroep; Theoretische beroepskennis verwerven; Algemene kennis verwerven op sociaal-economisch vlak. 1.2 Voorwaarden Niet om het even wie kan een werknemersleercontract afsluiten. Voorwaarden voor de leerling: je hebt voldaan aan de voltijdse leerplicht; je bent minstens 16 jaar of 15 jaar oud en hebt 2 jaar secundair onderwijs achter de rug; als minderjarige heb je de toestemming van je ouders of voogd nodig; je bent nog geen 18 jaar bij het starten van de leerovereenkomst (individuele afwijkingen mogelijk); je mag nog geen opleiding hebben gevolgd voor dit beroep en dus niet in het bezit zijn van een diploma of getuigschrift; je moet fysisch geschikt zijn (medisch onderzoek georganiseerd door de werkgever); je inschrijven in een Centrum voor Deeltijds Onderwijs tot 31 januari van het lopende schooljaar (afwijkingen mogelijk mits motivering). Voorwaarden voor de onderneming: indien de werkgever zelf de leerling begeleidt, dan moet hij/zij minstens 25 jaar oud zijn en ten minste 7 jaar beroepservaring hebben in het beroep waarvoor een leerovereenkomst wordt afgesloten; de werkgever kan een opleidingsverantwoordelijke aanduiden voor de praktische opleiding: hij/zij moet min. 25 jaar oud zijn en 7 jaar beroepservaring hebben én erkend zijn door het Paritair Leercomité; als de opleidingsverantwoordelijke niet voldoet aan de vooropgestelde voorwaarden, dan kan de werkgever instructeurs aanduiden die beantwoorden aan de leeftijd- of beroepsvoorwaarden; de werkgever en de begeleiders moeten erkend zijn door het Paritair Leercomité. 1.3 Paritair Leercomité (PLC) Je kan niet om het even waar een werknemersleercontract afsluiten. Per beroepssector wordt door een Paritair Comité (=vertegenwoordigers van werknemers en 6 laat je niets wijsmaken meer info: 7

5 werkgevers) bepaald of er in de sector (b.v. metaal, bouw, voeding, textiel, ) een werknemersleercontract kan worden afgesloten. Een Paritair Leercomité werkt dit dan verder uit. Taken van het PLC Per beroep wordt een model van opleidingsprogramma opgesteld, waarbij de inhoud van de opleiding en de duur van de leertijd wordt bepaald. Per sector maakt het Paritair Leercomité een voorstel op van een leerreglement waarin o.m. de volgende elementen aan bod komen: de beroepen waarvoor een leerovereenkomst mag afgesloten worden; de duur van de leertijd per beroep; de berekeningswijze van de maandelijkse leervergoedingen; de eventuele afwijkingen op de leeftijdsgrens voor het afsluiten van een leerovereenkomst; de verdeling van de praktische en theoretische opleiding; het inrichten van de proeven op het einde van de leertijd; het model van de leerovereenkomst. Zij staan afwijkingen toe op de maximumleeftijd van de leerling en erkennen de werkgevers binnen de verschillende opleidingen. Zij houden ook toezicht op de opleidingen, en krijgen hiervoor ondersteuning van de ondernemingsraad of de syndicale afvaardiging in het bedrijf. De leerovereenkomst is opgesteld volgens een vast model en omvat onder meer volgende elementen: duur van de overeenkomst en de proeftijd; gegevens omtrent het ondernemingshoofd (en de opleidingsverantwoordelijke en/of de instructeur) en de leerling; gegevens omtrent de theoretische en praktische opleiding (adres, tijdstip,...); het bedrag van de leervergoeding; de verplichtingen van beide partijen; het leerreglement; het opleidingsprogramma. Je ontvangt de volgende documenten: de leerovereenkomst; het leerreglement (met de rechten en plichten van beide partijen); het opleidingsprogramma. Duur van de overeenkomst Het contract is van bepaalde duur en omvat minstens 6 maanden en over het algemeen maximum 2 jaar. Het contract heeft een proeftijd van minimum 1 maand en maximum 3 maanden. Indien de proeftijd niet bepaald wordt in het contract, dan bedraagt deze 1 maand. Wanneer je niet slaagt voor het eindexamen, kan de leerovereenkomst verlengd worden voor eventuele herexamens. (de duur wordt bepaald door het PLC) 1.4 De Overeenkomst Ga na of je overeenkomst correct is opgesteld en of je de nodige documenten hebt ontvangen. Schriftelijke overeenkomst De leerovereenkomst moet voor iedere leerling afzonderlijk worden opgesteld. Je ontvangt deze ten laatste op het ogenblijk dat je begint te werken. Binnen de 3 werkdagen bezorgt de werkgever een kopie van de leerovereenkomst en een getuigschrift van de arbeidsgeneesheer aan het Paritair Leercomité en de ondernemingsraad (of aan de syndicale afvaardiging). 1.5 Verplichtingen tijdens de overeenkomst Verplichtingen van de leerling: beroepspraktijk aanleren onder het gezag van de werkgever; jouw taken zorgvuldig en nauwkeurig uitvoeren; het geheim houden van bedrijfsaangelegenheden; het materiaal en werkkledij in goede staat terugbezorgen; onder toezicht van de werkgever de nodige lessen bijwonen en je aanbieden voor de examens. Verplichtingen van de werkgever: een individueel opleidingsprogramma opstellen in overleg met het Centrum voor 8 laat je niets wijsmaken meer info: 9

6 Deeltijds Onderwijs; bijhouden van het opleidingsboekje, waarin het programma is opgenomen; zorgen voor een degelijk onthaal van de leerling en een praktische beroepsopleiding zoals in het programma vermeld staat; toepassen van de sociale zekerheid en de arbeidswetgeving (b.v. verzekering arbeidsongevallen, naleven van het uurrooster); een geneeskundig onderzoek voorzien voor de leerling; ervoor zorgen dat de leerling regelmatig de theoretische opleiding volgt; de nodige hulp (materiaal, kledij, ) verschaffen om zijn taken te kunnen volbrengen; de nodige maatregelen nemen ter bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de leerling. 1.6 Leervergoeding Je ontvangt een maandelijkse leervergoeding van de werkgever. Deze vergoeding geldt zowel voor het volgen van de theoretische opleiding als voor de praktijkopleiding. Minimumvergoeding De leervergoeding wordt berekend op basis van 50% van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. Je krijgt een percentage daarvan, afhankelijk van je leeftijd. De bedragen worden regelmatig verhoogd. (Cijfers 1 september 2010) Leeftijd % Vergoeding in EUR 21 jaar en ouder 100% 707,70 20 jaar 94% 665,20 19 jaar 88% 622,80 18 jaar 82% 580,30 17 jaar 76% 537,80 16 jaar 70% 495,40 15 jaar 64% 452,90 Lagere leervergoeding? Heb je geen getuigschrift van het derde jaar secundair onderwijs en/of geen werkervaring van 6 maanden, dan word je beschouwd als een laaggeschoolde leerling. Je leervergoeding kan dan de eerste maand of maanden van het leercontract minder bedragen dan hierboven. De percentages worden dan toegepast op een derde van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. Leeftijd % Vergoeding in EUR 21 jaar en ouder 100% 471,80 20 jaar 94% 443,50 19 jaar 88% 415,20 18 jaar 82% 386,90 17 jaar 76% 358,60 16 jaar 70% 330,30 15 jaar 64% 302,00 In een aantal sectoren zoals bijvoorbeeld metaal, textiel, bestaan er afwijkende, hogere vergoedingen. Geen lessen? Als je tijdens de leerovereenkomst niet aanwezig moet zijn in het Centrum voor Deeltijds Onderwijs (bv. schoolvakanties), dan heb je recht op een hogere maandelijkse leervergoeding. Naargelang het aantal dagen dat je extra gewerkt hebt in het bedrijf, wordt jouw leervergoeding verhoogd. Vervoersonkosten De terugbetaling van de verplaatsingskosten naar het werk is wettelijk vastgelegd en afhankelijk van de afstand. 1.7 Schorsing van de leerovereenkomst Jouw overeenkomst kan geschorst worden om een aantal redenen, onder meer door: ziekte of een ongeval; vakantie; verlof om dwingende familiale redenen (bv. dringende hulp bij een ongeval van 10 laat je niets wijsmaken meer info: 11

7 de ouders); klein verlet (bv. huwelijk van je broer of zus); overmacht; zwangerschapsrust; tijdelijke werkloosheid. 1.8 Einde van de leerovereenkomst De leerovereenkomst wordt onmiddellijk beëindigd om volgende redenen: einde van de leerovereenkomst; door het overlijden van de leerling; bij wederzijds akkoord; door overmacht; om dringende redenen* kan zowel de werkgever als jijzelf onmiddellijk de leerovereenkomst beëindigen zonder opzegtermijn noch opzegvergoeding. * een ernstige tekortkoming die iedere verdere professionele samenwerking tussen jou en de werkgever onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt; het ontslag wordt uiterlijk 3 werkdagen na de feiten aan de betrokkene medegedeeld. Wie de leerovereenkomst vroeger wil beëindigen moet een aantal regels respecteren. Einde van de leerovereenkomst tijdens de proefperiode: tijdens de eerste maand kan jij of de werkgever het contract beëindigen mits een opzegtermijn van 7 kalenderdagen, maar het contract wordt ten vroegste beëindigd de laatste dag van deze maand; tijdens de 2de en de 3de maand van de proeftijd kan het contract beëindigd worden met een opzegtermijn van 7 kalenderdagen; ben je tijdens de proeftijd langer dan 1 maand afwezig (ziekte of ongeval) dan kan de werkgever de overeenkomst opzeggen zonder opzegvergoeding. De leerovereenkomst wordt schriftelijk opgezegd. De opzegging gebeurt bij overhandiging (laat een exemplaar tekenen voor ontvangst) of met een aangetekend schrijven. De opzeggingstermijn van 7 kalenderdagen gaat in de dag volgend op deze opzegging. Einde van de leerovereenkomst na de proefperiode: indien er ernstige twijfels zijn om de overeenkomst tot een goed einde te brengen en het zinloos is om verder te zetten, dan kan het contract na de proeftijd verbroken worden door beide partijen zonder opzegging of opzegvergoeding (een motivatie is noodzakelijk); indien je langer dan 6 maanden ziek of lichamelijk ongeschikt bent, kan de werkgever de overeenkomst opzeggen mits het betalen van 3 maanden leervergoeding; jij kan eveneens het contract opzeggen mits betaling van 1,5 maanden leervergoeding; wanneer de werkgever zijn verplichtingen niet nakomt of het opleidingsprogramma niet volgt, dan kan jij de overeenkomst beëindigen en moet de werkgever jou 3 maanden leervergoeding betalen én een vergoeding van min. 3 maanden loon; De opzegging gebeurt bij overhandiging (van kracht de dag nadien) of met een aangetekend schrijven (opzeg gaat in de derde werkdag volgend op de verzending). Toezicht Paritair Leercomité Het PLC wordt steeds op de hoogte gebracht van de vroegtijdige beëindiging van de leerovereenkomst. Bij betwisting beslist het Paritair Leercomité of de aangehaalde reden gegrond was. Is de opzegging van de overeenkomst ongegrond, dan wordt deze overeenkomst verder gezet of er wordt een opzegvergoeding uitbetaald (opzeg door werkgever: 3 maanden leervergoeding verschuldigd; opzeg door de leerling: 1,5 maanden leervergoeding betalen). 1.9 Sociaal statuut Arbeidsrecht De leerlingen worden hier gelijkgesteld met de werknemers. Het arbeidsrecht is dus ook van toepassing, zoals onder meer de loonbeschermingswet, het recht op feestdagen, tussenkomst sociaal abonnement, de reglementering inzake veiligheid en gezondheid, het arbeidsreglement, enz. 12 laat je niets wijsmaken meer info: 13

8 Sociale zekerheid (RSZ) Het ondernemingshoofd betaalt enkel bijdragen voor de jaarlijkse vakantie voor de leerling-arbeider, de bijdragen voor het Fonds voor Sluiting van Ondernemingen en het Fonds voor Bestaanszekerheid. De leerling zelf betaalt geen RSZbijdragen. Kinderbijslag Tot 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt, ontvang je kinderbijslag zonder enige voorwaarden. Tot je 25ste behoud je het recht op kinderbijslag als je minder dan e 490,09 per maand verdient. Ziekte De leerovereenkomst wordt tijdelijk geschorst. Je bezorgt de werkgever onmiddellijk een doktersattest. Je bent zelf ingeschreven bij de mutualiteit, dus jouw dokterskosten worden gedeeltelijk terugbetaald. Na een wachttijd van 6 maanden heb je recht op een vervangingsinkomen dat gelijk is aan een wachtuitkering. Indien je langer dan 1 jaar arbeidsongeschikt bent, dan ontvang je een invaliditeitsuitkering. Arbeidsongeval / Beroepsziekte Bij een ongeval in de onderneming, of op weg van en naar het werk of de lessen, ben je verzekerd via de arbeidsongevallenverzekering van de werkgever. Alles wordt rechtstreeks geregeld met de verzekering. (idem voor beroepsziekten) 1.10 Start- en stagebonus De overbruggingsuitkeringen (toegekend aan jongeren tijdens de duur van de deeltijdse leerplicht) zijn afgeschaft vanaf 1 juli 2006, behalve in geval van tijdelijke werkloosheid. Invoering Startbonus De overbruggingsuitkering wordt vanaf 1 september 2006 vervangen door de startbonus. Dit is een premie die toegekend wordt aan de jongere die deeltijds onderwijs volgt en onderworpen is aan de deeltijdse leerplicht (de deeltijdse leerplicht eindigt op 30 juni van het jaar dat je 18 wordt), samen met een stage (= praktijkopleiding) in een onderneming van minstens 4 maanden. De startbonus wordt toegekend gedurende maximum 3 jaar, telkens wanneer je geslaagd bent voor een opleidingsjaar. Het bedrag van de startbonus is: 500 EUR op het einde van het eerste en het tweede opleidingsjaar; 750 EUR op het einde van het derde opleidingsjaar. Deze startbonus wordt door de jongere /werkgever aangevraagd bij de RVA met het formulier C 63 BONUS, binnen de drie maanden na de start van de arbeids- of opleidingsovereenkomst. Dit formulier wordt ingevuld door de jongere, de onderwijsinstelling en de werkgever. Om de startbonus dan effectief te ontvangen, moet je deze aanvragen binnen vier maanden na het einde van het opleidingsjaar. Bij deze aanvraag moet een attest van de onderwijs- of opleidingsinstelling worden gevoegd, waaruit blijkt dat je geslaagd bent. De RVA betaalt de startbonus rechtstreeks aan de jongere zelf, op het einde van elk geslaagd opleidingsjaar. De stagebonus wordt toegekend aan werkgevers die deze jongeren tewerkstellen Preventie en bescherming op het werk In kader van bescherming van de jongeren op het werk, is de werkgever volgens de welzijnswetgeving verplicht om een risicoanalyse te laten uitvoeren door de preventieadviseur bij elke tewerkstelling van een jongere. Dit onderzoek moet vaststellen aan welke risico s de leerling is blootgesteld en welke preventiemaatregelen dienen te worden genomen om deze risico s op te vangen. De werkgever moet de jongere hiervan op de hoogte stellen. In dit kader is er ook een verbod op de uitvoering van of aanwezigheid bij bepaalde activiteiten (bijvoorbeeld het besturen van heftrucks). Ook het (gratis) ter beschikking stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen (bijvoorbeeld handschoenen, veiligheidsbril, helm, ) kadert in dit opzet. Indien vereist, is de leerling verplicht deze te dragen Inschrijven bij de VDAB Je moet je inschrijven bij de VDAB als werkzoekende. Indien je bij de VDAB ingeschreven bent en een schriftelijke toestemming aan het CDO gegeven hebt, dan kan de trajectbegeleider je registreren in het CVS-systeem (Cliënt Volgsys-teem). 14 laat je niets wijsmaken meer info: 15

9 2) HET SYNTRA-LEERCONTRACT 2.1 Leren en werken Wil je een zelfstandig beroep aanleren, dan kies je voor het Syntra-leercontract. Het Syntra-leercontract is een contract van bepaalde duur tussen een leerling en een onderneming, met bemiddeling van een leertrajectbegeleider. Het syntra-leercontract is geen arbeidscontract, maar een leerovereenkomst. Je tewerkstelling in de onderneming maakt deel uit van je opleiding. De praktijkcommissie (vertegenwoordigers vakbonden en organisaties van zelfstandigen) erkent en controleert de leerovereenkomsten. De onderneming zorgt voor de praktijkervaring, en een Centrum voor Middenstandsopleiding (CMO) of Syntra-centrum zorgt voor een aanvullende theoretische opleiding. Leerplichtige leerlingen kunnen een leerovereenkomst beginnen tussen 1 juli en 31 januari. De duur van de opleiding (1, 2 of 3 jaar) hangt af van de leeftijd en de vooropleiding van de leerling. Het totaal van de uren praktijk en van de lesuren mag de in de sector geldende arbeidsduur niet overschrijden. SYNTRA is het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming. 2.2 Voorwaarden Niet om het even wie kan een Syntra-overeenkomst afsluiten. Voorwaarden voor de leerling: je hebt voldaan aan de voltijdse leerplicht; je bent minstens 16 jaar of 15 jaar oud en 2 jaar secundair onderwijs achter de rug; ben je minderjarig, dan heb je de toestemming van je ouders of voogd nodig; je moet lichamelijk geschikt zijn - ARAB (medisch onderzoek ondergaan georganiseerd door de werkgever). Voorwaarden voor de werkgever: minstens 25 jaar oud zijn en ten minste 5 jaar beroepspraktijk hebben waarvan 2 jaar als ondernemingshoofd; of 23 jaar oud en in het bezit zijn van een diploma ondernemingsopleiding of een bewijs van bijzondere bekwaamheid of opleiding; van onberispelijk gedrag zijn; een degelijke praktijkopleiding kunnen verzekeren binnen het bedrijf; het ondernemingshoofd kan een monitor of begeleider aanduiden voor de praktische begeleiding (zelfde voorwaarden met uitzondering van 2 jaar ondernemingshoofd). 2.3 Leertrajectbegeleider De leerovereenkomst moet schriftelijk opgemaakt worden door bemiddeling van een leertrajectbegeleider. Volg je een opleiding in het bedrijf van je ouders, dan wordt er een leerverbintenis afgesloten tussen jouw ouders en de leertrajectbegeleider. Taken van de leertrajectbegeleider: brengt de administratie in orde, wijst je op je rechten en plichten en begeleid je tijdens deze periode; wijst beide partijen op de voorwaarden, de verplichtingen (lessen, programma, takenboekje, ) en de formaliteiten; maakt de overeenkomst op en laat ze ondertekenen; bezorgt de nodige aanvullende informatie ; maakt het aanvraagdossier over aan Syntra opdat de overeenkomst kan worden erkend of geweigerd; na erkenning overhandigt hij aan het ondernemingshoofd en de leerjongere een exemplaar van de overeenkomst en de nodige documenten voor de kinderbijslag, ziekenfonds,...; heeft een bemiddelende rol bij eventuele geschillen. 2.4 Leerovereenkomst Ga na of je overeenkomst correct is opgesteld en of je de nodige documenten hebt ontvangen. Ben je jonger dan 18, dan kan je een leerovereenkomst afsluiten 16 laat je niets wijsmaken meer info: 17

10 tussen 1 juli en 31 januari. Ben je ouder dan kan je dit het hele jaar door. Schriftelijke leerovereenkomst De leerovereenkomst moet de volgende elementen omvatten: duur van de overeenkomst en de proeftijd; gegevens omtrent het ondernemingshoofd (of de monitor) en de leerling; het bedrag van de vergoeding; verwijzing naar de wettelijke arbeidsbepalingen die van toepassing zijn; de aansprakelijkheid van het ondernemingshoofd en de leerling; bij uitsluiting van het ondernemingshoofd moet een vergoeding betaald worden aan de leerling. Bij deze leerovereenkomst worden de volgende documenten toegevoegd: het opleidingsprogramma; rechten en plichten van beide partijen; bepalingen inzake schorsing en einde van de overeenkomst; het takenboekje. 2.5 Verplichtingen tijdens de overeenkomst Verplichtingen van de leerling: de opleiding willen voleindigen en geen overeenkomst verbreken zonder belangrijke redenen; de eventuele reden van verbreking schriftelijk meedelen aan de leertrajectbegeleider; bijhouden van het takenboek waarin een overzicht gegeven wordt van jouw ervaringen en taken in het bedrijf en de gevolgde lessen; de richtlijnen volgen van het ondernemingshoofd of de monitor in functie van je opleiding; de opgedragen taken zorgvuldig en op tijd zoals overeengekomen te volbrengen; regelmatig de lessen bijwonen; deelnemen aan examens; het geheim bewaren inzake bedrijfsaangelegenheden; het materiaal en werkkledij in goede staat terugbezorgen. Verplichtingen van de werkgever: een geneeskundig onderzoek voorzien voor de leerling; opvolgen van en bespreken van de notities van de leerjongere in zijn takenboek; toepassing van de sociale zekerheid en de arbeidswetgeving (b.v. verzekering arbeidsongevallen, naleven van het uurrooster); ongewettigde afwezigheden melden aan de leertrajectbegeleider; zorgen voor praktische vorming zoals in het programma vermeld staat; de nodige hulp (materiaal, kledij, ) verzekeren; de ouders en de leersecretaris op de hoogte houden van het verloop van de opleiding; ervoor zorgen dat de leerling regelmatig de cursussen volgt en aan het eindexamen deelneemt; de bemiddeling van de leertrajectbegeleider vragen bij moeilijkheden; de leerovereenkomst niet zonder dringende reden éénzijdig verbreken, eventuele redenen van verbreking van het contract schriftelijk melden aan de leertrajectbegeleider; de aangekondigde pedagogische vergaderingen of bijscholingen bijwonen; de nodige maatregelen nemen ter bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de leerling. 18 laat je niets wijsmaken meer info: 19

11 2.6 Leervergoeding Bij een leerovereenkomst is je werkgever verplicht je een maandelijkse minimumvergoeding te betalen voor je werk en het volgen van de lessen. -18 jaar** 1e jaar 297,94 2e jaar 397,27 3e jaar 490,09* * Dit bedrag komt overeen met de kinderbijslaggrens. Wanneer deze grens wordt verhoogd, zal ook de leervergoeding verhogen tot 496,59 EUR ** cijfers van Wat met een gecontroleerde leerverbintenis? (= Werken bij je ouders) Een gecontroleerde leerverbintenis is een verbintenis van het ondernemingshoofd tegenover de leertrajectbegeleider, waarbij het ondernemingshoofd zich ertoe verbindt een praktijkopleiding te geven aan de leerling over wie hij de ouderlijke macht of de voogdij uitoefent. Jouw ouders zijn niet verplicht om een vergoeding te betalen als je thuis werkt. Maar indien je tijdens je opleiding meerderjarig wordt, dan wordt het automatisch een leerovereenkomst met vergoeding. Na je examens Ben je geslaagd voor je examen en stap je over naar het volgende jaar, dan krijg je de verhoogde leervergoeding vanaf 1 juli. Ben je niet geslaagd, dan blijft de vergoeding ongewijzigd. Vervoersonkosten De terugbetaling van de verplaatsingskosten naar het werk is wettelijk vastgelegd en afhankelijk van de afstand. 2.7 Schorsing van de leerovereenkomst Jouw overeenkomst kan geschorst worden om een aantal redenen, zoals: ziekte of een ongeval; vakantie; verlof om dwingende familiale redenen; klein verlet; overmacht; zwangerschap; tijdelijke werkloosheid. 2.8 Einde van de leerovereenkomst Jouw overeenkomst kan eindigen op het afgesproken tijdstip maar kan ook vroegtijdig onderbroken worden om volgende redenen: Onmiddellijke beëindiging: door het overlijden van één van de betrokken partijen of het vertrek van de monitor; door overmacht; wegens intrekking of opheffing van de erkenning van de overeenkomst; wanneer de overeenkomst langer dan 6 maanden is geschorst (bv. ziekte of ongeval), dan kunnen beide partijen deze onmiddellijk opzeggen; de leertrajectbegeleider wordt hiervan op de hoogte gebracht; je kiest een ander beroep, mits ernstige motieven en na advies van het centrum. Tijdens de proefperiode: De overeenkomst kan door beide partijen schriftelijk schriftelijke opgezegd worden mits een opzeggingstermijn van 10 kalenderdagen. De opzegging gebeurt bij overhandiging of met een aangetekend schrijven en gaat in de dag na deze opzegging. Het ondernemingshoofd brengt de leertrajectbegeleider op de hoogte. Omwille van ernstige redenen: de leerling of de werkgever komt de verplichtingen van de leerovereenkomst niet na; de praktijkopleiding wordt ernstig belemmerd. 20 laat je niets wijsmaken meer info: 21

12 Dan moeten beide partijen de reden schriftelijk melden aan de leertrajectbegeleider. De provinciale dienst van Syntra tracht beide partijen te verzoenen. Indien zij daar niet in slaagt, dan beslist zij of de leerling of het ondernemingshoofd een geldige reden heeft om de leerovereenkomst te verbreken. Wegens een dringende reden: een ernstige tekortkoming waardoor elke verdere professionele samenwerking tussen de leerling en het ondernemingshoofd onmiddellijk en definitief onmogelijk wordt (bv. diefstal) Het ontslag wordt uiterlijk 3 werkdagen na de feiten aan de betrokkene medegedeeld. Na uiterlijk 5 werkdagen wordt de reden van ontslag meegedeeld aan de leertrajectbegeleider. Na onderzoek oordeelt de praktijkcommissie van Syntra of de reden van het ontslag geldig is. 2.9 Sociaal statuut dan 1 maand duurt, dan kan de duur van je opleiding verlengd worden. (in geval van een beroepsziekte is een vergoeding voorzien die meestal gelijk is aan deze voor een arbeidsongeval) 2.10 Startbonus en stagebonus De regeling voor deze premies werden eerder besproken onder punt 1.10 (zie pag. 14) 2.11 Preventie en bescherming op het werk In kader van bescherming van de jongeren op het werk, is de werkgever volgens de welzijnswetgeving verplicht om een risicoanalyse te laten uitvoeren door de preventieadviseur bij elke tewerkstelling van een jongere. (zie ook werknemersleercontract punt 1.11) Arbeidsrecht Zie werknemersleercontract 1.9 (pag. 13) Sociale zekerheid (RSZ) Zie werknemersleercontract 1.9 (pag. 14) Kinderbijslag Tot 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt, ontvang je kinderbijslag zonder enige voorwaarden. Tot je 25ste behoud je het recht op kinderbijslag zolang je minder dan e 490,09 per maand verdient. De terugbetaling van de vervoerskosten, het vakantiegeld en kosteloze maaltijden worden niet bij de leervergoeding geteld en hebben dus geen invloed op het recht op kinderbijslag. Fooien worden wel bij de leervergoeding bijgeteld. Arbeidsongeval Bij een ongeval in de onderneming, of op weg van en naar het werken of de lessen, ben je verzekerd via de arbeidsongevallenverzekering van de werkgever. Alles wordt rechtstreeks geregeld met de verzekering. Het ondernemingshoofd brengt de leertrajectbegeleider hiervan op de hoogte. Als de schorsing langer 22 laat je niets wijsmaken meer info: 23

13 3) EEN DEELTIJDS ARBEIDSCONTRACT 3.1 Wie? Deeltijds leerplichtige jongeren, d.w.z. 15 jaar en eerste twee leerjaren (= de eerste graad) van het voltijds secundair onderwijs hebben voleindigd (het is niet nodig dat je slaagt) of 16 jaar. 3.2 Wat? Volg je les aan een Centrum voor Deeltijdse onderwijs van het DBSO (Deeltijds Beroepssecundair Onderwijs), dan kan je werken met een deeltijds arbeidscontract. Het betreft hier een deeltijdse arbeidsovereenkomst van bepaalde of onbepaalde duur. Het betreft hier geen leerovereenkomst. Je ontvangt dus geen leervergoeding, maar een loon. Het leren gebeurt in een Centrum voor Deeltijds Onderwijs (CDO) of een Centrum voor Deeltijdse Vorming (CDV). Meestal praktische, technische vakken en algemene vakken. 3.3 Loon Het loon wordt in de meeste bedrijven bepaald door een CAO (Collectieve Arbeidsovereenkomst), afgesloten tussen vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. In elk geval heb je recht op minstens het minimale jeugdloon. Wil je weten hoeveel je gaat verdienen, contacteer Magik? voor het juiste bedrag in die sector. Een overzicht van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen en het daarvan afgeleide bruto jeugdloon, voor werknemers die jonger zijn dan 21 jaar (cijfers 1 september 2010). Leeftijd % Maandloon Uurloon 38u/week ,24 8, ,33 8, ,41 7, ,50 7, ,58 6, ,67 6, ,67 6, Statuut Voor jou gelden dezelfde rechten en plichten als voor elke andere werknemer binnen de onderneming! 3.5 Ziekenfonds Individuele aansluiting bij het ziekenfonds is verplicht. 3.6 Kinderbijslag Het recht op kinderbijslag blijft bestaan tot 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt, ongeacht het bedrag van het loon dat je krijgt. Ben je ouder dan 18 jaar, dan blijft je kinderbijslag behouden als je minder dan e 490,09 bruto per maand verdient. 3.7 Werkloos > Start- en stagebonus De regeling voor deze premies werden eerder besproken onder punt 1.10 (zie pag. 14) 24 laat je niets wijsmaken meer info: 25

14 3.8. Preventie en bescherming op het werk In kader van bescherming van de jongeren op het werk, is de werkgever volgens de welzijnswetgeving verplicht om een risicoanalyse te laten uitvoeren door de preventieadviseur bij elke tewerkstelling van een jongere. (Zie ook onder punt 1.11 bij het werknemersleercontract, pag. 15) 4) BRUGPROJECTEN 4.1 Wie en wat? Je slaagt er niet in om een gepaste tewerkstelling te vinden. Een tewerkstelling op de werkvloer vergt van jou extra inspanningen. Door een individuele begeleiding in een onderneming kan je dan voldoende arbeidsattitudes en vaardigheden ontwikkelen. In dat geval kom je in aanmerking voor een brugproject. Een brugproject omvat een sterk begeleide leerwerkperiode om jongeren voor te bereiden op een inschakeling in het gewone arbeidscircuit. Normaal ingeschreven zijn in het deeltijds onderwijs is voldoende. Werkgevers kunnen VZW s, OCMW s of gemeentebesturen zijn. Er bestaan heel wat formules. Informeer je bij Magik?! 4.2 Leren en werken Je volgt les in een Centrum voor Deeltijds Onderwijs (CDO) dat steeds verbonden is aan een voltijds TSO- of BSO-school of een erkend Centrum voor Deeltijdse Vorming (CDV) gedurende 15 uren per week. Tijdens de overige 20 uren volg je een opleiding in een brugproject. Een brugproject wordt georganiseerd door een promotor. Dit is een organisatie met rechtspersoonlijkheid die structureel, organisatorisch en financieel volledig onafhankelijk werkt van het CDO of CDV. 26 laat je niets wijsmaken meer info: 27

15 4.3 Vergoeding Je opleidingsvergoeding is een vast bedrag per maand, te weten 292,10 (zoals geïndexeerd op 1 januari 2011). In theorie is dit bedrag afkomstig van 3,40 per werkelijk gepresteerd uur. Over de berekeningswijze van gelijkgestelde uren is er echter geen eensgezindheid... Dit kan dus discussie opleveren. Je behoudt wel het recht op kinderbijslag. 4.4 Ziekenfonds Je blijft voor de mutualiteit bij je ouders. 4.5 Nog andere trajecten Naast deze brugprojecten bestaan er ook nog voortrajecten (niet klaar zijn voor de arbeidsmarkt) en persoonlijke ontwikkelingstrajecten (voor meer complexe problemen). 5) THUISHULP Je kan een opleiding volgen in het bedrijf van jouw ouders. Maar bij een werknemersopleiding wordt er geen arbeidscontract afgesloten waardoor de leerjongere geen arbeidsstatuut heeft. Je volgt 2 dagen per week (15u) opleiding in het Deeltijds Beroepssecundair Onderwijs, een Centrum voor Deeltijdse Vorming of in een Syntra-centrum. Je hebt recht op kinderbijslag tot 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt. Nadien behoud je het recht op kinderbijslag indien je niet meer dan e 490,09 maand verdient. Voor de ziekteverzekering blijf je ten laste van je ouders. 6) INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDING VOOR DEELTIJDS LEERPLICHTIGEN 6.1 Wie? De individuele beroepsopleiding wordt georganiseerd door de VDAB. Ben je een deeltijdse leerling en vind je geen werk of leercontract, neem dan best zo snel mogelijk contact op met de VDAB. 28 laat je niets wijsmaken meer info: 29

16 6.2 Voorwaarden Een individuele beroepsopleiding (IBO) voor deeltijds leerplichtigen behoort tot de mogelijkheden als je ingeschreven bent in een Centrum voor Deeltijds Onderwijs en geen werknemersleercontract, Syntra-leercontract, deeltijdse arbeidsovereenkomst hebt en niet in een brugproject of als helper van een zelfstandige actief bent. 6.3 Leren en werken Het opleidingsplan en het jobprofiel worden opgesteld met de hulp van de trajectbegeleider van het Centrum voor Deeltijds Onderwijs. De aard van de IBO hoeft echter niet noodzakelijk overeen te stemmen met de aard van je opleiding in het centrum voor deeltijds onderwijs. De IBO duurt maximum 3 dagen per week. Je moet immers nog 2 dagen naar school gaan. De opleidingsduur is min. 1 maand en max. 6 maanden. (verlengbaar tot max. 12 maanden) 6.4 Vergoeding Compensatievergoeding Je krijgt een compensatievergoeding van e 9,60 per dag voor alle dagen van de week (behalve zondag). De compensatievergoeding is belastbaar (bedrijfsvoorheffing van 11,11%) De compensatievergoeding wordt tijdens de IBO doorlopend uitbetaald. Je hebt er geen recht op tijdens ziekte, voor een arbeidsongeval en ongewettigde afwezigheid, 6.5 Stopzetting van de opleiding Indien jij of de onderneming de IBO wenst stop te zetten, dan moet de VDAB met jou en de onderneming over de stopzetting onderhandelen. De directeur van de VDAB of de gedelegeerd medewerker beslist dan op basis van het verslag over de stopzetting van de IBO. Indien de onderneming de overeenkomst vroegtijdig stopzet zonder beslissing van de VDAB is hij jou een vergoeding verschuldigd die overeenkomt met het bedrag dat je betaald zou krijgen voor het resterende gedeelte van de opleiding. Wanneer de schorsing (= onderbreking) van je opleiding in geval van ziekte of ongeval zo lang duurt dat je niet zonder moeilijkheden de opleiding kan verder zetten, dan kan de IBO zonder opzegging worden beëindigd. 6.6 Beslissing en einde van de opleiding De directeur van de VDAB of een gedelegeerd medewerker beslist of je een opleiding in een onderneming, die in hun ambtsgebied gevestigd is, kan genieten. Hij beslist ook over de toelating, de beëindiging, de voorzetting of verlenging van jouw opleiding. De onderneming verbindt er zich toe je onmiddellijk na het einde van je opleiding in loondienst te werk te stellen met een contract van onbepaalde duur. Na de IBO kan je ook met een startbaanovereenkomst beginnen. Productiviteitspremie Tijdens de opleiding ontvang je van de VDAB een productiviteitspremie die progressief is. Het bedrag van de premie is een percentage van het verschil tussen het normale loon van een werknemer in het beroep en de compensatievergoeding. Ook hierop is een bedrijfsvoorheffing van 11,11% van toepassing. Verplaatsingskosten Je hebt ten laste van de werkgever recht op een tussenkomst in de verplaatsingskosten. 30 laat je niets wijsmaken meer info: 31

17 INTERIM FOR LIFE? INTERIM FOR LIFE? DEEL 2 DEELTIJDS LEREN & WERKEN VOOR +18 JARIGEN 1) HET WERKNEMERSLEERCONTRACT EN DE SYNTRA-LEEROVEREENKOMST Deze contracten werden reeds in het vorige deel besproken. Het werknemersleercontract wordt in principe afgesloten voor de leeftijd van 18 jaar. Toch zijn er afwijkingen mogelijk. De Syntra-leerovereenkomst kan ook na de leeftijd van 18 jaar worden afgesloten. Na je 18 jaar krijg je een hogere leervergoeding: +18 jaar**! NO WAY!! NO WAY! TOCH LIEVER NIET GANS JE LEVEN IN DE ONZEKERHEID? INFORMEER JE OVER JE RECHTEN EN PLICHTEN! TOCH LIEVER NIET GANS JE LEVEN IN DE ONZEKERHEID? INFORMEER JE OVER JE RECHTEN EN PLICHTEN! 02/ e jaar 397,27 2e jaar 446,92 3e jaar 490,09* * Dit bedrag komt overeen met de kinderbijslaggrens. Wanneer deze grens wordt verhoogd, zal ook de leervergoeding verhogen tot 496,59. * Cijfers van Je hebt recht op kinderbijslag indien je bruto maandinkomen of je sociale uitkering niet meer bedraagt dan 490,09. meer info: 33

18 2) DE SYNTRA STAGE-OVEREENKOMST Let op: Onderstaande regeling telt voor overeenkomsten, afgesloten vanaf 1 juli Stage-overeenkomsten die voor deze datum werden afgesloten vallen nog onder de oude regeling. Die vind je op onze website De ondernemersopleiding Voor een goed begrip moeten we eerst even kijken naar de ondernemersopleiding. De ondernemersopleiding is een voorbereiding op het uitoefenen van een zelfstandig beroep en/of het beheer van een KMO. Zowel technische als commerciële, administratieve als financiële vaardigheden komen erin aan bod. De ondernemersopleiding bestaat altijd uit twee delen: Een stuk theorie in een centrum van Syntra. Syntra is een erkende opleidingsorganisatie. Het gaat hier zowel om de theorie van het beroep als om bedrijfsbeheer. Een praktijkstage, vandaar dus de naam Syntra stage-overeenkomst. Met andere woorden: De stage-overeenkomst is het praktijk-gedeelte van een Ondernemersopleiding. Je kan het beschouwen als de moderne versie van het middenstandsleercontract. 2.2 De stage-overeenkomst De stage-overeenkomst is een overeenkomst waarbij: een ondernemingshoofd zich ertoe verbindt je een beroepstechnische opleiding te (laten) geven jijzelf je ertoe verbindt de praktijk van het beroep aan te leren onder leiding en het toezicht van dat ondernemingshoofd, én om de nodige theoretische cursussen te volgen in een Syntra-centrum. De overeenkomst wordt gesloten onder toezicht van een erkende leertrajectbegeleider. Dit is tevens de persoon die de stage-overeenkomst begeleidt. Je zou die kunnen zien als de moderne versie van de vroegere leersecretaris. Een stage-overeenkomst kan voltijds of deeltijds zijn. Een deeltijdse overeenkomst moet 2/5 ofwel 3/5 ofwel 4/5 van een voltijdse stage-overeenkomst omvatten. De stage-overeenkomst is sowieso een overeenkomst van bepaalde duur. Dat betekent dat niet alleen de begindatum, maar meteen ook de einddatum in de overeenkomst worden vastgelegd. De minimale duur van de overeenkomst is 6 maanden en is slechts schriftelijk verlengbaar. De uiterlijke einddatum van de stage-overeenkomst is de einddatum van de ondernemingsopleiding, zijnde 2 à 3 jaar, al naargelang de duur van het opleidingsprogramma. Men kan slechts één ondernemingsopleiding combineren met één stage-overeenkomst. Er zijn tal van opleidingsmogelijkheden in de meest uiteenlopende sectoren, gaande van voeding, hout en bouw, metaal, persoonsverzorging, tot een uitgebreid gamma van dienstverlenende beroepen. Ben je geslaagd, dan ontvang je het diploma ondernemersopleiding. Het diploma beantwoordt meteen ook aan de eisen van de vestigingswet van het beroep. 2.3 Voorwaarden De stage-overeenkomst moet altijd samengaan met de theoretische opleiding. Die twee kunnen dus nooit losgekoppeld worden. Je moet voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht. Dat wil dus zeggen minstens 16 jaar oud zijn, ofwel 15 jaar oud zijn én minstens de eerste twee jaar secundair onderwijs uitgedaan hebben. Je moet ook een bepaalde vooropleiding of praktijkervaring hebben. Beschik je niet over deze voorkennis, dan moet je een stage-overeenkomst sluiten vooral- 34 laat je niets wijsmaken meer info: 35

19 eer je tot de cursus ondernemersopleiding wordt toegelaten. Anderen kunnen op vrijwillige basis een stage-overeenkomst sluiten. 2.4 De stagevergoeding Er is een maandelijkse vergoeding. Deze vergoeding is geen loon, dus je bouwt er geen echte sociale rechten mee op. De stagevergoedingen worden op 1 januari van elk jaar aangepast. Het bedrag van de stagevergoeding is enkel afhankelijk van het opleidingsjaar dat je volgt. Hoeveel ervaring of vooropleiding je hebt, is van geen tel. De vergoeding bedraagt in 2011 minimum: voltijds 4/5 3/5 2/5 tijdens het eerste stagejaar E 676,69 E 541,35 E 406,01 E 270,68 tijdens het tweede stagejaar E 799,73 E 639,78 E 479,84 E 319,89 tijdens het derde stagejaar E 922,76 E 738,21 E 553,66 E 369,10 Leuk om weten is dat je ook recht hebt op een soort verlof. Onbetaald weliswaar. 2.5 Proefperiode De stageovereenkomst bevat een proefperiode. Deze duurt: minimum 1 maand en maximum 3 maand. Wanneer de stage-overeenkomst tijdens de proeftijd wordt opgeschort (bijvoorbeeld omdat je een tijdje ziek was), dan wordt de proefperiode met dezelfde termijn verlengd. Een proefperiode is belangrijk, omdat de stage-overeenkomst in die periode gemakkelijk kan beëindigd worden. De reden kan dan gewoon einde proef zijn. Het woord einde proef zegt het zelf: het gaat niet, ik kan het niet, het is niet wat ik verwacht had. Maar let op: ook de ondernemer kan einde proef inroepen. 2.6 Einde van de overeenkomst Er zijn (slechts) twee geldige manieren om een einde aan de stage-overeenkomst te maken. In elk geval de leertrajectbegeider moet bij de zaak betrokken worden. De wettige reden. De stage-overeenkomst kan altijd beëindigd worden om een wettige reden. Het spreekt vanzelf dat je je terzake vooraf én goed moet laten inlichten! Er zijn drie soorten wettige redenen: indien de andere partij ernstig tekort komt in de verplichtingen inzake de uitvoering van de stage-overeenkomst; indien de stagiair op basis van ernstige motieven wil overschakelen naar een andere erkende opleiding in een zelfstandig beroep; indien er omstandigheden zijn die het goede verloop van de praktijkstage ernstig belemmeren. Nogmaals: je begrijpt dat dit alles toch wel voor interpretatie vatbaar is; informeer je goed én vooraf! Einde tijdens de proefperiode. Tijdens de proefperiode kan de stage-overeenkomst opgezegd worden. De opzeggingstermijn is 7 kalenderdagen, en gaat ten vroegste in de dag nadat de opzegging werd gegeven. De opzegging moet schriftelijk gegeven worden. De opzeggingstermijn wordt niet opgeschort door bv. ziekte en dgl. gebeurtenissen. Ook hier spreekt het vanzelf dat je je terzake vooraf goed moet inlichten! Zoals gezegd zijn er slechts die twee manieren om een stage overeenkomst correct te stoppen. Als er sprake is van een onjuiste, dus onwettige beëindiging, dan kan het zijn dat een schadevergoeding verschuldigd is. Met andere woorden, noch de stagiair noch de onderneming kunnen de overeenkomst zomaar stopzetten. 2.7 Kinderbijslag Het recht op kinderbijslag blijft behouden zolang je geen 25 jaar oud bent en niet meer dan E 490,09 per maand verdient. Dat zal dus enkel het geval zijn bij sommige deeltijdse stage-overeenkomsten 36 laat je niets wijsmaken meer info: 37

20 3) DE INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDING VOOR SCHOOLVERLATERS 3.1 Wie en wat? De individuele beroepsopleiding (IBO) in de onderneming is een opleiding voor schoolverlaters in wachttijd waarbij deze door de onderneming op de werkplek worden getraind en begeleid in het beroep waarin ze na de opleiding zullen tewerkgesteld worden binnen de onderneming. 3.2 Voorwaarden De directeur van de VDAB of een gedelegeerd medewerker beslist of je een opleiding in een onderneming, die in hun ambtsgebied gevestigd is, kan genieten en beslist over de toelating, de beëindiging, de voorzetting of verlenging van jouw opleiding. Deeltijdse IBO De toepassing van de deeltijdse IBO kan onder de voorwaarde dat het arbeidsregime van de deeltijdse IBO minstens 50% bedraagt van het voltijdse arbeidsregime in de onderneming. 3.4 Vergoeding Compensatievergoeding Je krijgt een compensatievergoeding van 9,60/dag voor alle dagen van de week tijdens de IBO. De compensatievergoeding is belastbaar (bedrijfsvoorheffing van 11,11%) De compensatievergoeding wordt tijdens de IBO doorlopend uitbetaald, behalve tijdens ziekte, een arbeidsongeval en ongewettigde afwezigheid. 3.3 Opleiding De opleidingsduur bedraagt minimum 1 maand en maximum 6 maanden en wordt vastgelegd in functie van een gedetailleerd opleidingsprogramma dat in gemeenschappelijk overleg tussen bedrijf en VDAB wordt vastgelegd, rekening houdend met jouw scholing. Dit programma wordt aan het contract gehecht. Word je beschouwd als een laaggeschoolde werkzoekende, dan kan een langere globale duurtijd worden voorzien tot maximum 12 maanden omwille van pedagogische noodzaak. De IBO kan georganiseerd worden in aansluiting op een opleiding in een centrum voor beroepsopleiding, waarbij de globale duurtijd de normale duurtijd van een opleiding in een centrum voor beroepsopleiding niet mag overschrijden. Ben je laaggeschoold, dan kan de globale maximumduurtijd van 12 maanden worden overschreden (centrum + IBO), voor zover evenwel de totale duur van de IBO 12 maanden niet overschrijdt. Verlengingen van de maximumduur is enkel mogelijk als je opleiding door geval van overmacht (b.v. ziekte) geschorst (= onderbroken) werd. 38 laat je niets wijsmaken meer info: 39