De crisis voorbij? Rabobanken op koers met de binnenvaart. 6 Geen kortetermijndenken. 10 Financieel geduld opbrengen. 2 Samen de crisis voorbij varen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De crisis voorbij? Rabobanken op koers met de binnenvaart. 6 Geen kortetermijndenken. 10 Financieel geduld opbrengen. 2 Samen de crisis voorbij varen."

Transcriptie

1 JA ArgANG 13 Nummer 52 oktober 2015 Rabobanken op koers met de binnenvaart De crisis voorbij? 2 Samen de crisis voorbij varen. 6 Geen kortetermijndenken. 10 Financieel geduld opbrengen.

2 Voorwoord Alex de Fouw De crisis voorbij? Op 1 juli 2015 startte ik als directeur Bedrijven bij Rabobank Oosterschelde. In de afgelopen periode ontmoette ik al een aantal schippers en ik hoop er de komende maanden nog veel meer te treffen. Het magazine Op koers is een mooi initiatief om met u als ondernemer kennis en ervaringen uit te wisselen. Het thema is De crisis voorbij? Gelukkig staan inderdaad veel signalen inmiddels weer op groen. De economische bedrijvigheid trekt aan. Dat uit zich in een toenemende industriële productie, groeiende export en zeker niet onbelangrijk voor de binnenvaart, een bouwnijverheid die aan een inhaalslag bezig lijkt te zijn. Volumes stijgen en liquiditeitsposities verbeteren. Goede ontwikkelingen! De directe gevolgen voor de binnenvaart ondervinden we in onze dagelijkse ondernemerscontacten met u. Het aantal ondernemers dat weer de volledige aflossing voldoet, neemt toe en wat ook helpt is de laagwaterperiode van afgelopen zomer. Is het dan alles goud wat er blinkt en zijn alle zorgen voorgoed voorbij? U weet natuurlijk dat dit niet zo is. De vrachtprijzen zijn nog niet wat ze zouden moeten zijn, de vooruitzichten in de tankvaart zijn onzeker, de overcapaciteit is nog steeds in bepaalde segmenten aanwezig, financiële achterstanden van de crisisjaren moeten worden weggewerkt en de wijzigingen in wet- en regelgeving staan niet stil. En zo zijn er nog meer uitdagingen. Kijk naar de mondiale economie die soms lijkt op ons weerbeeld (bijvoorbeeld de ontwikkelingen in China net na de zomerperiode). Na een hevige regenbui schijnt ineens de zon weer en uiteindelijk begint het toch weer te regenen. Een dag later kan het weer helemaal anders zijn. Toch ben ik positief. Ondanks de zorgen die er nog zijn, overheersen de positieve signalen die we om ons heen waarnemen. We zien voldoende markten opveren wat leidt tot toekomstperspectief. Er liggen kansen voor duurzame concepten en innovaties. De binnenvaartsector kenmerkt zich daarnaast door flexibiliteit die versterkt wordt door de veerkracht die ik bij veel ondernemers zie. Uiteindelijk maakt goed ondernemerschap het echte verschil! Alex de Fouw Directeur Bedrijven Rabobank Oosterschelde Rabobank Binnenvaartbanken: naast Rabobank Oosterschelde zijn dat Rabobank Krimpenerwaard, Rabobank Merwestroom en Rabobank Altena. 2 Op koers

3 (Nieuwe) koers varen Vooral samen de crisis voorbij varen Bevrachters doen zaken met verladers. Daarmee zijn zij een belangrijke schakel binnen de logistieke keten. Op het snijvlak van vraag en aanbod opereert Van der Veen Shipping al decennia lang. De economische crisis zette vooral het zoeken naar alternatieven in gang. Met succes. Op meerdere vlakken. Aan het Eemskanaal, met zicht op de zeesluizen van Delfzijl, staat het pand van allround binnenvaartkantoor Van der Veen Shipping. De Farmsumerhaven ligt op loopafstand. Hoe mooi wil je het hebben? Aan het roer van de onderneming staat Bouke van der Veen. Met bijna veertig jaar ervaring is hij gepokt en gemazeld binnen de sector. De bevrachter timmert sinds 1979 aan de waterweg. Samen met een neef begeleidde hij in die tijd zijn eerste turftransporten. Dat gebeurde vanuit Noord-Duitsland naar groothandelaren in het Westland. Later ook vanuit Polen naar diverse Maasbestemmingen. Veentransporten die overigens tot op de dag van vandaag gevaren worden. Op jaarbasis honderdduizenden m3 per schip. Maar turfvoorraden zijn eindig. Dat houdt een keer op. Mede om die reden organiseerde Van der Veen divers alternatief werk onder de vlag van het bevrachtingskantoor. Zo onderhoudt men anno 2015 ook een containerlijndienst tussen Rotterdam en het Noord-Duitse Dörpen, waar het eigen schip Flevotrans onderdeel van is. Daarnaast wordt in samenwerking met MCS in Drachten de lijndienst Delfzijl-Rotterdam Bouke van der Veen: ' We moeten samen het transport tot een goed einde brengen' 3 Op koers

4 De crisis voorbij? vervolg van pagina 3 'De term "macht" is stoere bevrachterstaal. Dat werkt niet meer.' onderhouden met ms Delftrans. Tevens varen ongeveer veertig multi-inzetbare relatieschepen (droge lading) voor het Delfzijlse kantoor. Naast bevrachtingen regelt men ook totaaltransporten (door to door), diensten in de kustvaart, ijkopnames, op- en overslag en wordt de expertise ingezet rond de aan- en verkoop van schepen. Kortom, het bruist in het pand aan de Zijlvest. Alternatief In 2007 diende de kredietcrisis zich aan. Eind 2008 sloeg deze ook hard toe in de binnenvaart. Er volgden pittige jaren. In hoeverre ging in Delfzijl het roer toen om? Bouke van der Veen legt uit: 'We doen veel aan bevrachting. Dat is pure bemiddeling. De manier van werken veranderde niet. De benadering van klanten bleef natuurlijk hetzelfde. Wel gingen de onderhandelingen over een transport makkelijker. Klanten zeiden sneller tegen een bepaalde prijs "Doe maar." Er was immers een groter aanbod van laadruimte. Nadien was dat over.' Door de malaise veranderde er meer. Zo werden schepen op andere lijndiensten ingezet. Het transport van veevoeder richting Noord-Duitsland bijvoorbeeld veranderde door een verminderde omzet aldaar. 'Vanwege de continuïteit moesten we toen natuurlijk wat doen. Daarom gingen we op zoek naar alternatieve ladingen. Die vonden we onder andere in cellulosetransporten van Vlissingen naar Dörpen. Die schepen laden dan weer veengrond terug. In de loop der tijd kregen we zo een verschuiving van turf, dat was de basis, naar ander vervoer.' Toekomst Met de snelheid waarmee veranderingen zich aandienen, laat de toekomst zich moeilijk voorspellen. Ook Van der Veen kan dat niet. Toch is hij voorzichtig optimistisch. Het bevrachtingskantoor werkt vooral met kanaalschepen in het Noord-Duitse kanalengebied tot en met België en Frankrijk. Daarin is men sterk. 'Onze schippers hebben zeker allemaal wat moeten inleveren, maar over de hele linie is er de achterliggende jaren niet slecht gevaren. De vaste aflossingen werden steeds betaald. Dat komt omdat de investeringen in kanaalschepen, de oudere schepen, niet zo hoog zijn. Met een ton of vijf, zes houdt dat op. Die mannen konden dus gewoon doorvaren.' Een andere ontwikkeling die zeker zijn aandacht heeft, is de krimp in laadcapaciteit. Veel ondernemers die dertig jaar geleden begonnen, zijn inmiddels gestopt of verkochten het schip naar het buitenland. Die trend betekent dat kanaalschepen rond de tot ton steeds schaarser worden. 'Dat signaleren wij al langer. Er ontstaat straks een tekort. En nieuwbouw gebeurt al jaren niet meer. De meeste vraag nu gaat uit naar deze tonners.' Aan de andere kant ziet Van der Veen vooral de laatste twee jaar een groeiend vertrouwen. 'De instroom van jongeren groeit. Het punt is dat ondernemers geld nodig hebben en dan niet altijd bij banken kunnen aankloppen. Crowd funding is dan een goed alternatief. Ik ken de voorbeelden.' Direct voegt de bevrachter toe dat aan die financieringsvorm ook risico's kleven. Het heikele punt is namelijk de beschikbare financiële ruimte, bijvoorbeeld bij averij. 'Stel er loopt een motor in elkaar. Dan houdt het verhaal feitelijk op. Bij wie moet de ondernemer dan aankloppen? Crowd funders lopen dan het risico hun inleg kwijt te raken. Dát is bij banken natuurlijk anders. Die zoeken, al dan niet eenvoudig, een oplossing.' Voor de onderliggende vraag "Wat dan wel?" gesteld kan worden, geeft de 4 Op koers

5 (Nieuwe) koers varen spreker het antwoord. Van der Veen Shipping zoekt bij de aankoopbemiddeling naar mogelijkheden om de ondernemer te helpen door hen bijvoorbeeld 'ruim te bevoorschotten. De verrekening volgt later wel.' Macht Op de vraag of dat niet de gezonde balans in verhoudingen kan verstoren, in termen van macht en controle, reageert hij: 'Nee, je doet dat in onderling overleg. Iedereen moet zich daar prettig bij voelen. We zijn de laatste die schippers iets opleggen of hen verplichten bepaalde transporten te doen.' De "machtsverdeling" blijkt juist 180 graden anders te liggen. 'De ondernemer heeft zijn schip en wij breiden zo de bevrachtingsmogelijkheden uit. Uiteindelijk is het een win-winsituatie.' Sterker nog, Van der Veen werpt de veronderstelling dat "bevrachters alle macht hebben" verre van zich. Zijn bevrachtingskantoor werkt met een transparant beurtsysteem. 'Wij bedienen de schippers zo op een maximaal eerlijke manier. Zij krijgen zoveel mogelijk gelijke vrachten. Natuurlijk zijn er verschillen, maar wij proberen de gemiddelde marktprijzen te hanteren. Met schippers wordt in heel veel gevallen ook gewoon overlegd. Dus de term "macht" wil ik zeker niet gebruiken. Dat is stoere bevrachterstaal. Dat werkt allang niet meer.' Samenwerken Waar het dan wel om draait, is stabiliteit en continuïteit. Zaken die leiden tot vertrouwen. 'Beschaam je dat één of twee keer dan ben je die ondernemer kwijt. We moeten uiteindelijk samen het transport tot een goed einde brengen. Daarin heb je elkaar nodig.' Efficiënt samenwerken is misschien niet altijd makkelijk, maar levert vroeg of laat beslist voordeel op. Bij Van der Veen Shipping is de bereidheid hier in te investeren zeker aanwezig. In Delfzijl wil men immers de crisis samen wegvaren. Dát is het beste concept voor de vaart van morgen. 5 Op koers

6 De crisis voorbij? De voorsteven voorbij... Regeren is vooruitzien. Wie vooruit wil, moet investeren. Letterlijk en figuurlijk. Samenwerken is één manier, ontwikkeling een prima tweede. Bijvoorbeeld van je eigen capaciteiten. Want hoe is het gesteld met je kennis en kunde als ondernemer? Jan Steenstra pakte met visie die handschoen op. Hij werd er "rijker" van. 'Met een kwartier passeren wij de brug bij Sas van Gent', klinkt de opgewekte telefonische boodschap. De jonge binnenvaartondernemer heeft er zin in. Speciaal voor Op koers legt hij zijn schip Con Amore tegen de kant. Aan de Westkade, met zicht op de Belgische grens, wordt het schaduwrijke dek de plek van ontmoeting. Steenstra (34) blijkt een boeiend spreker. Eentje met visie, iemand die over zaken nadenkt en verder wil kijken dan de boeg van zijn schip. Een man die sinds 2009 als zelfstandig ondernemer met ms Con Amore het water dun vaart. Stuurstoel Voor die tijd maakte Steenstra, na zijn matrozenopleiding, een uitstapje naar de zeevaart. Als matroos had hij daar 'een interessante tijd'. Na een paar jaar trok de dynamiek van de binnenvaart hem toch terug in het nest. 'De stuurstoel was mijn doel. Die plek kon ik in de binnenvaart sneller bereiken. Het roer op zee is vooral de gradenknop bedienen en goed weten waar je op de kaart bent. Dan vaar je uren of dagen aan één stuk. In de binnenvaart is dat anders. Daar kun je geen vijf minuten van het roer weg', motiveert hij de terugkeer. Anno nu vaart hij op de spotmarkt en vervoert hij vooral kunstmest, staal of granen. En daarnaast 'alles wat erin kan'. Steenstra vaart veel in het Donau-gebied en komt onder meer in Hongarije, Servië, Kroatië en Roemenië. Regio's waar de concurrentie groot is door opkomende Oost-Europese rivalen en rederijen die worden opgekocht door westerse logistieke bedrijven. 'Dat zijn ondernemingen die varen met Oost-Europese schepen en dito personeel. Goederen worden vaak vervoerd tot Regensburg, ik noem maar wat, en van daaruit vervoerd door goedkopere vervoerders. Die werken met andere voorwaarden.' De ondernemer meent dat enkel op basis van prijsconcurrentie die slag daar niet gewonnen wordt. 'De westerse kwaliteit van schip en bemanning en de betrouwbaarheid van het vervoer heeft zijn prijs. Daar zit tegelijk onze kracht. Het is voor de goederen beter als die in hetzelfde schip blijven. Zo worden bijkomende over- en opslagkosten bespaard. Dan kost het uiteindelijk niet eens heel veel meer.' Concurrentie Als het dan toch over concurrentie gaat, vindt Steenstra het 'uitermate zonde' dat de EUBO is mislukt. Hij wijt dat aan het heersende kortetermijndenken op veel plekken binnen de sector. 'Met ondernemers die te veel het geld zien en een regelgeving die tekort schiet, zit de binnenvaart in een lastige spagaat', legt hij uit. 'Uniformiteit in prijs en regelgeving zou dat oplossen. In ons eentje redden wij het niet. Natuurlijk kost dat tijd en geld en is het impopulair. Maar uiteindelijk is het winst voor iedereen.' Steenstra realiseert zich terdege dat hij zeker niet alle wijsheid in pacht heeft, maar weet wel dat je als ondernemer verder moet durven kijken dan de kop van je schip. 'Ondernemerschap moet niet vastzitten aan de prijs van één enkele reis. Het gaat ook om morgen'. 6 Op koers

7 (Nieuwe) koers varen Opleiding Anders gezegd: kortetermijndenken en snelle winsten doen de sector uiteindelijk geen goed. Steenstra is meer een man van de langetermijnvisie. Om dat inzicht te voeden ('Ik wilde niet inkakken en iets nuttigs doen.') spijkerde hij zijn kennis en kunde op het gebied van ondernemerschap bij. Hij gaf zich op voor de cursus Ondernemer Binnenvaart. Dat betekende zes vrijdagen én zaterdagen naar het Nova College in IJmuiden. Goed voor twaalf dagen omzetverlies. Het was hem de investering meer dan waard. Onder leiding van een econoom en een financieel hoogleraar (die beiden varen) werd nagedacht over zaken als marktonderzoek: hoe doe je dat, waarom doe je wat je doet, met welk schip en hoe zit dat met de financiering. Ook voorraadbeheer bleek een leerzame kwestie: moet je geld steken in voorraden en hoeveel? Daarnaast stonden financiën, administratie en (inter) nationale wetgeving op het programma. De cursus bracht hem veel. Zo was het boeiend te ontdekken dat er met andere binnenvaartondernemers veel parallellen te trekken zijn, ondanks de brancheverschillen. 'Als ondernemer denk je vaak in dezelfde lijnen', legt Steenstra zijn nieuw verworven inzichten uit. Hij leerde meer vergelijkend te kijken en kritisch te denken over zijn eigen bedrijf. Om die reden is hij dan ook trots op zijn vakbekwaamheidsdiploma. 'Ik kan nu legaal en zelfstandig mijn eigen onderneming draaien en hoef niet te varen op het procuratieschap van een ander. Ik ben onafhankelijk.' Dat vindt hij belangrijk en is voor hem de rode draad in zijn verhaal als ondernemer én als mens. Bewuster Opnieuw komt hij terug op de in zijn ogen noodzakelijke professionalisering van de sector. 'Vroeger werd je ondernemer van vader op zoon, maar die tijden zijn veranderd. Eigenlijk zou iedere binnenvaartschipper een ondernemersdiploma moeten hebben. Dat papiertje is gewoon nodig. Het maakte mij in ieder geval bewuster en de opgedane kennis en inzichten helpen mij om op termijn financieel onafhankelijk te worden.' Dat is voor Steenstra de stip op zijn horizon. Hij wil verder kijken dan zijn voorsteven. Want daar begint zijn vrijheid van keuzes maken op economisch en financieel vlak. Jan Steenstra: 'Vrijheid van keuzes maken is belangrijk.' 7 Op koers

8 De crisis voorbij? Op koers naar de verandering Stijgende volumes en toenemende prijzen: het gaat weer goed in de binnenvaart. Niet gek, want iedere recessie gaat immers een keer voorbij. Aan de huidige crisis lijkt nu echt een einde te komen. Wordt alles dan weer zoals voorheen? 'Nee', stelt Monique van Plateringen beslist. Wel zijn er lessen te leren voor een sector die morgen écht veranderd is. Monique van Plateringen (Rabobank Nederland) is heel duidelijk in haar stellingname. De Sectormanager Transport & Logistiek legt uit dat Nederland de achterliggende twintig jaar in een groei-economie leefde. Los van een enkele dip waren het tijden van hoogconjunctuur. Toen kwam in 2007 de kredietcrisis. Deze liet diepe dalen zien. Aanleiding was de val van de Amerikaanse huizenmarkt die uiteindelijk een stevige impact had op Europa, op Nederland en uiteindelijk ook op de binnenvaartsector. Door de globalisering hebben veranderingen elders nu een veel bredere impact. Recent voorbeeld is de drie minuten durende beurscrash in China, die direct gevolgen had op de Nederlandse beurs. Daarnaast is onder invloed van internet, social media en nieuwe technologieën de wereld van vandaag allang niet meer dezelfde. Ook de logistieke keten is veranderd. Denk aan de opkomst van e-commerce en 3D-printing, maar ook aan veranderend consumentengedrag. De menselijke factor heeft zijn invloed: nieuwe generaties Moinque van Plateringen: 'Er zijn lessen te leren.' 8 Op koers

9 (Nieuwe) koers varen hebben een andere kijk op een (vast) dienstverband, hiërarchie en de verdeling/omgang tussen zakelijk en privé. Het zijn allemaal elementen in je omgeving waar je als ondernemer rekening mee te houden hebt. Hij is immers afhankelijk van hoe handelsstromen zich bewegen die op hun beurt sterk bepaald worden door de economische groei in de wereld. 'Daar hebben ondernemers alles mee te maken.' Monique van Plateringen neemt als voorbeeld Rotterdam, weliswaar nog steeds de grootse Europese haven, en wijst op de veranderingen in het Midden-Oosten, vooral rond Dubai. 'Transport via die weg gaat sneller, zeker nu het Suezkanaal is uitgediept.' Schipper 2.0 Ze beweert hiermee niet dat het er voor de binnenvaartschipper slecht uitziet: 'De economie in Europa groeit nog steeds.' Ze wil benadrukken dat de veranderingen doorgaan en dat de binnenvaartsector daar op in moet spelen. De huidige, versnipperde markt stagneert te veel de goede voortgang. De groeiende volumes maken de grote noodzaak tot verandering niet minder. 'De marktmacht van de individuele ondernemer ten opzichte van de verlader is nihil. De kracht zit in het collectief', meent de Sectormanager. 'Dus een groep schippers die op een professionele manier met een bevrachter of verlader zaken doet. Zij kunnen op die manier vervoerszekerheid, kwaliteit en flexibiliteit leveren. Schippers moeten die handschoen oppakken!' Zij breekt een lans voor de sector die zich promoot als schoon, duurzaam en innovatief. Bedreigingen kunnen naar haar stellige overtuiging kansen worden. Maar dan moet de sector wel beter functioneren. 'Verladers en ontvangers bundelen de vervoersstromen en hebben inzicht in elkaars planning wat betreft een optimale logistiek. Maar hoe is de binnenvaartschipper daar op aangesloten? Kan deze hier een rol in pakken, bijvoorbeeld als drijvend voorraadmagazijn? Juist door nieuwe technologieën is er meer transparantie en zijn er ook meer mogelijkheden voor een adequate planning in het steeds complexer wordende vervoersproces. Het is per slot van rekening de schipper die kan constateren waar het slimmer kan. Hij ligt met zijn schip onder die kraan.' Omarmen Monique van Plateringen klinkt gedreven als zij uitlegt dat sectorale verbeteringen gewoon broodnodig zijn. Wegkijken kan niet meer. Immers, veranderingen komen sneller, hebben meer impact en duren korter. De markt zit nu anders in elkaar en stelt nieuwe eisen aan de binnenvaart. In plaats van te vechten tegen ontwikkelingen, moet de sector ze juist omarmen door te zorgen dat de logistieke keten nog beter functioneert. 'Ik weet bijvoorbeeld dat er schippers zijn die hun GPS-tracker uitzetten om te voorkomen dat de bevrachter weet waar ze zitten en hen zo geen "goedkoop" vrachtje kan aanbieden. Dat is niet meer van deze tijd. Het moet veel meer gaan om afweging "Welk schip zit het dichtst bij welke lading en kan die dan meenemen?" Zo word je relevanter voor je opdrachtgever. Dat is waar het om gaat.' De manager Transport & Logistiek realiseert zich heel goed dat er schippers zijn die financieel in zwaar weer zitten door grote investeringen en halvering van omzetten. 'Die komen nu wat op adem. Maar door een enkele inhaalslag van achterstallig onderhoud en reparatie kom je er niet. Het wegvervoer zit op Euro6. De voorsprong die de binnenvaart nu heeft, raakt men kwijt als daar niet adequaat mee aan de slag wordt gegaan.' Anders gezegd: de sector moet mee met de vernieuwing zoals LNG, dual fuel enzovoorts. Voor dergelijke innovaties moet alleen méér financiële ruimte zijn. Het is de exploitatie die deze zal moeten bieden. 'Daarom zijn financieel onderbouwde businessplannen onmisbaar', meent Monique van Plateringen. Dat geldt wat haar betreft ook voor een goed managementinformatiesysteem. 'Je moet weten wat een reis je oplevert. Pas dan kun je ondernemersafwegingen maken. Daar is nog best een wereld te winnen.' Structuurversterking Voor de sector betekent dit alles handen uit de mouwen in een markt van matige economische groei met uitschieters naar boven én beneden. De moraal is helder. Het roer moet echt om. Door structuurversterking moet de binnenvaart streven naar een volwaardig partnerschap in de totale logistieke keten. Verandering is de koers op weg naar morgen. 9 Op koers

10 De crisis voorbij? Flexibel ondernemen voor de beste prijs Vrij zijn om je eigen handelen te bepalen. Wie wil dat niet? In de binnenvaart gebeurt dat op de spotmarkt. Wie daarvoor kiest, moet in ieder geval flexibel zijn en kennis hebben van de markt. Bijvoorbeeld weten wie de mooiste vrachten aanbiedt tegen de beste prijs. Ondernemersfamilie Van Wijk gaat die uitdaging al jaren aan. En natuurlijk lukt het ook weleens een keer niet. Grijpers grijpen gretig hun lading uit de ruimen van de verschillende schepen. Ms Voyage (110 x meter) maakt even verderop deel uit van dat decor vol bedrijvigheid. Het schip ligt een aantal dagen geladen in de Amsterdamse Neptunushaven. Zodra het bericht van 'lossen' komt, gaan de touwen los en varen Sjaak, echtgenote Ineke, samen met zoon Robin, naar de plek van bestemming. Maar nu dus even rust. Met de radio zacht op de achtergrond praat de familie over hun bedrijf, hun ondernemersvisie en waarom onderhandelen over scherpe tarieven zo leuk is. Sinds 2007 doen ouders en zoon dat samen in de onderneming J. van Wijk V.O.F. Dit jaar vervoert de drijvende onderneming vooral containers. Dat komt zo uit. Maar ook zand en grind gaan de ruimen in, evenals droge lading. Van Wijk senior: 'Wij varen overal en voor iedereen. Dat maakt ons werk leuk.' Afweging Wát er gevaren wordt, is toch meestal wel een prijsafweging, legt de ondernemer achter een dampende kop koffie uit. Het uiteindelijke wel of niet wegvaren van Robin van Wijk: ' Zoveel mogelijk zaken doen met de klant zelf'. 10 Op koers

11 (Nieuwe) koers varen lading komt vooral tot stand door te luisteren en door te weten wat er speelt. 'Daar heb je oren naar. Maar het is ook een kwestie van goed observeren en praten met collega's.' Een breed netwerk is dan natuurlijk heel prettig. Net zoals internet een bron van informatie blijkt te zijn. Dan glimlachend: 'Andersom gebeurt het ook dat mensen je bellen: "Ik hoor dat u..." En dat is prettig. Door de crisis moet je op de kleintjes letten. Iedereen heeft daar last van gehad. Wij ook.' Van Wijk legt uit dat de keuze voor een bepaalde vracht met elkaar gemaakt wordt. Gaat het om een langere reis of is het juist een kort reisje? Past het privé? Echtgenote Ineke vult aan: 'Als we bijvoorbeeld een tijd hetzelfde traject varen en je opnieuw door die bepaalde sluis komt, dan wil je ook wel weer eens een andere leuke reis. Vaak lukt dat ook.' Haar man bevestigt dat dit makkelijker gaat dan een aantal jaar terug. Ten tijde van de crisis had je eenvoudigweg niets te kiezen en was je blij met elke reis. 'Het aanbod van werk is nu beter en de prijzen zijn navenant.' Daarmee zegt de ondernemer overigens niet dat de crisis nu volledig voorbij is. Robin: 'In zijn algemeenheid is dat qua werk wel zo, maar qua schulden niet.' Hij schat in dat veel ondernemers nog hard moeten varen om de lasten weg te werken. 'Er is nog veel financieel achterstallig onderhoud.' Financieel geduldig Op de vraag of hun huidige varensbestaan een bewuste keuze is, reageert Robin dat het 'ook gaat zoals het gaat. Daar rol je na verloop van tijd in.' De crisis heeft daar niettemin wel invloed op gehad. 'Je wordt zakelijker.' Hij bedoelt te zeggen dat, nu er meer ruimte is, er scherper wordt onderhandeld over de prijs. In termen van lukt het om er het maximale uit te halen. 'Het gaat om vraag en aanbod. Alles gaat omhoog, dus waarom zou je dan geen scherpere prijs vragen. Niet iedereen doet dat. Het is ook wel een kwestie van durven, denk ik. En natuurlijk lukt het ook weleens niet. Dan blijf je rustig en kijk je na het weekend verder. Geen paniekdingen.' Van Wijk senior noemt dat 'financieel geduld opbrengen'. Maar niet iedereen wil of kan dat, is zijn begrijpelijke stelling. 'Wij spelen ook weleens verkeerd. Dan heb je gepokerd en mis gepokerd', lacht hij. Maar dat is all in the game, meent de familie. 'Door de crisis moet je op de kleintjes letten' Flexibel Wie dat "spel" zo speelt, moet flexibel zijn en snel kunnen schakelen. Anders gezegd: wie dat niet wil of kan, loopt kans om de boot te missen. Van Wijk noemt een bijzonder voorbeeld van de WhatsApp die hij van een bevrachter kreeg in de nacht van zaterdag op zondag. Het bericht "Ben je nog wakker?" leidde tot een telefoongesprek en de ochtend daarop lag ms Voyage om uur te laden. Dat is wat je noemt flexibiliteit. 'Het is natuurlijk niet de standaardmanier van zaken doen, maar het maakt een gemiste reis wel weer goed. En wij zijn natuurlijk niet alleen flexibel, heel veel van onze collega's zijn dat ook. Laat dat gezegd zijn.' Klant Een ander punt waar ouders en zoon sterk voorstander van zijn, is zoveel mogelijk zaken doen met de klant zelf. Direct, één op één. Tussenpersonen zijn immers schakels die extra kosten met zich meebrengen. Dat geld wordt betrokkenen wel gegund, maar kan uiteindelijk beter in de binnenvaartpocket terecht komen, menen ze gedrieën. 'Voordeel van tussenpersonen is dat je maar één nummer hoeft te onthouden en je een grotere zekerheid hebt. Wij hebben 55 à 60 opdrachtgevers en die bellen ook weleens een ander als wij bedenktijd vragen.' Zo bezien snijdt het mes van flexibel ondernemerschap dus aan twee kanten. 11 Op koers

12 Dit blad is een uitgave van de Rabobank Binnenvaartbanken en verschijnt vier keer per jaar. De oplage bedraagt exemplaren en wordt verstuurd aan binnen vaartondernemingen. Heeft u opmerkingen en vragen, dan kunt u deze doorgeven aan de betreffende bank. Rabobank Altena Almkerk Telefoon (0183) Rabobank Krimpenerwaard Krimpen aan den IJssel Telefoon (0182) Rabobank Merwestroom Hardinxveld-Giessendam Telefoon (0184) Rabobank Oosterschelde Goes Telefoon (0113) Redactie Rabobank Binnenvaartbanken Ontwerp TekstAtelier - Wijk en Aalburg Druk Drukkerij De Waard - Houten

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand Henk Oostdam is fiscaal bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand 30 RBA_Fiscale Opleidingen 2015-2016 30 mijn Henk Oostdam We kijken samen

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

De binnenvaartpool. Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen

De binnenvaartpool. Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen De binnenvaartpool Structuurverandering in het segment van de grote drogeladingbinnenvaartschepen Edwin van Hassel DLC Gorinchem 24-1-2014 Inhoud - Probleemstelling - Waarom pools? - Pools als onderdeel

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld,

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, heeft wel de toekomst. Over vijf jaar zal één op de vijf bouwwerken in Nederland volgens een concept gebouwd worden. Wat is dat en wat betekent het voor

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen 3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen en die het managen veel simpeler en succesvoller maken! Door Esther Mallant 2012 Esther Mallant www.hrmallant.nl Introductie De 3 vragen die managers

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Rabobank Nederland, Sectormanagement Automotive

Rabobank Nederland, Sectormanagement Automotive Rabobank Nederland, Sectormanagement Automotive Alexander Heijkamp, Sectormanager Automotive Inleiding Schadeherstel Financiert de bank nog wel? Waar kijkt een bank naar bij een financieringsverzoek? Slotakkoord

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Marketing en Media 2016/2017

Marketing en Media 2016/2017 novacollege.nl/marketingmedia Evenementenorganisatie Junior accountmanagement Marketing en communicatie Media Marketing en Media 2016/2017 Mijn droom is ondernemer worden. De eerste stappen op het pad

Nadere informatie

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Enquête: AIS in de binnenvaart

Enquête: AIS in de binnenvaart Enquête: AIS in de binnenvaart Pagina 1 Enquête: AIS in de binnenvaart A. Contactgegevens Naam... Voornaam... Geboortejaar... Geslacht M V Straat+ nummer+ bus... Postcode + gemeente... Telefoonnummer...

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Van baan naar eigen baas

Van baan naar eigen baas M200912 Van baan naar eigen baas drs. A. Bruins Zoetermeer, juli 2009 Van baan naar eigen baas Ruim driekwart van de ondernemers die in de eerste helft van 2008 een bedrijf zijn gestart, werkte voordat

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

De redactie zette de vijf service providers die

De redactie zette de vijf service providers die SERVICE PROVIDERS rondetafel service ProviDing Dient kwaliteit advies Service providers dragen bij aan een hoge kwaliteit van financieel advies. Ze noemen het heel belangrijk ervoor te zorgen dat beleidsmakers

Nadere informatie

https://insights.abnamro.nl/branche/binnenvaart/ Laatste update:: 19 mei 2016

https://insights.abnamro.nl/branche/binnenvaart/ Laatste update:: 19 mei 2016 Page 1 of 6 Laatste update:: 19 mei 2016 Page 2 of 6 Binnenvaart De binnenvaart omvat het vervoer van goederen over de binnenwateren. De grootste segmenten zijn de containervaart, droge bulkvaart, tankvaart

Nadere informatie

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap.

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zorggemeenschap. Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Wanneer we het hebben over een gemeenschap als samenleving, dan weet iedereen precies

Nadere informatie

In 2016 komt mijn boek uit: Leidinggeven is een werkwoord! Hoe creëer je (meer) ruimte voor jezelf?

In 2016 komt mijn boek uit: Leidinggeven is een werkwoord! Hoe creëer je (meer) ruimte voor jezelf? In 2016 komt mijn boek uit: Leidinggeven is een werkwoord! Hoe creëer je (meer) ruimte voor jezelf? Het gaat om doen, om zichtbaar en hoorbaar gedrag. Gedrag is waar de omgeving op reageert en wat aanspreekt,

Nadere informatie

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat.

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat. Toespraak bij het Nieuwjaarsontbijt van de Building Society, door Commissaris van de Koningin, drs. Ank Bijleveld-Schouten, op 10 januari 2012 te Delden. Dames en heren, Allereerst wil ik u een gezegend,

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen Liturgie Emmen, 13 september 2015 (buitendienst) Thema: samen onderweg (startzondag) 1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Sela: breng

Nadere informatie

Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen

Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen Onderzoek van GfK november 2015 Inleiding Het aantal ondernemers blijft groeien. In 2015 heeft

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

WELKOM Cases Drukkerij & Logistieke Dienstverlener Crowd funding

WELKOM Cases Drukkerij & Logistieke Dienstverlener Crowd funding WELKOM Cases Drukkerij & Logistieke Dienstverlener Crowd funding 19 november 1 Ruim 100 partners > 40 kantoren Triple O: Ondernemers Objectief Onafhankelijk Eén methodiek, één gezicht Louis van Besouw

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Gemeente van onze Here Jezus Christus,

Gemeente van onze Here Jezus Christus, Gemeente van onze Here Jezus Christus, Echt gelukkig! Dat is het thema waar we vanochtend over na gaan denken. En misschien denkt u wel: Wat heeft dat thema nu met deze tekst te maken, Die gaat toch over

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie

5 manieren om je eigen pad te bewandelen

5 manieren om je eigen pad te bewandelen 5 manieren om je eigen pad te bewandelen Hierbij het nieuwe artikel met als onderwerp: 5 manieren om je eigen pad te bewandelen. Het is geschreven door wandelcoach Tineke Franssen. Tineke wandelt al een

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

freight is our trade www.neele.nl Nederlands

freight is our trade www.neele.nl Nederlands freight is our trade www.neele.nl Nederlands Full service logistieke dienstverlening Neele Logistics ontzorgt uw complete logistiek. Of u nu een vervoerder zoekt die goed de weg weet in Europa of een partij

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af.

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af. 1 Heleen van Rijnsburg zet de wekker op halfacht. Als ze nu nog een halfuurtje leest in bed, dan krijgt ze zeven uur slaap. Dat is precies genoeg. Zes uur is te kort en acht uur is te lang. Op het nachtkastje

Nadere informatie

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen

Nadere informatie

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg.

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg. Veel nieuw bij de DUO Laatst was ik op bezoek bij de DUO om in het nieuwe gebouw in Groningen te kijken. Naar het gebouw zelf en het Nieuwe Werken dat ze daar toepassen. Er is veel nieuw, want is er blijkt

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Dit spel bedoelt te kijken naar je leven: terugkijken èn vooruit kijken.

Dit spel bedoelt te kijken naar je leven: terugkijken èn vooruit kijken. Dit spel bedoelt te kijken naar je leven: terugkijken èn vooruit kijken. Teken het speelbord na op een groot vel. Of gebruik damstenen, doppen,.. en leg het na. Print de 32 kaartjes. Je ziet snel genoeg

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Researchverslag: rituelen Joanna Siccama GAR1-B 11-10-2014 leraar: Harald Warmelink

Researchverslag: rituelen Joanna Siccama GAR1-B 11-10-2014 leraar: Harald Warmelink Researchverslag: rituelen Joanna Siccama GAR1-B 11-10-2014 leraar: Harald Warmelink Inleiding Om onderzoek te doen naar rituelen is het in eerste plaats belangrijk om te definiëren wat een ritueel is.

Nadere informatie

Ook zo toe aan een oplossing?

Ook zo toe aan een oplossing? Ook zo toe aan een oplossing? Zit het jou ook niet lekker: die verjaringsdossiers op je bureau? Of ben je in een vervelend conflict verzeild geraakt over grond? Wil je op een snelle en goedkope manier

Nadere informatie

SPARCK HYPOTHEKEN > OMDAT UW TOEKOMST TELT

SPARCK HYPOTHEKEN > OMDAT UW TOEKOMST TELT SPARCK HYPOTHEKEN > OMDAT UW TOEKOMST TELT 001 > WELKOM BIJ SPARCK HYPOTHEKEN > Iets meer dan de helft van alle Nederlanders heeft een eigen woning. Ook u wilt graag investeren in een eigen huis, want

Nadere informatie

Als je niet goed weet hoe je moet bidden, kun je het leren! Daarom gaan we in deze les kijken wat God ons te zeggen heeft over gebed.

Als je niet goed weet hoe je moet bidden, kun je het leren! Daarom gaan we in deze les kijken wat God ons te zeggen heeft over gebed. Les 2: Bidden. Bidden is praten met God. En dat heb je nodig, om Hem te leren kennen. Als je bidt kom je als het ware bij God in zijn huiskamer en ga je Hem dingen vertellen en vragen. Dan zal Hij ook

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Gebaseerd op ervaringen die ik opdeed in meer dan 10 verschillende ziekenhuizen Mirjan van der Meijden Zorginformatisering Vooraf In

Nadere informatie

Financiële repressie: twee sleutelwoorden voor elke financieel intermediair in dit decennium. FiDiB, Vught, 17 september 2012

Financiële repressie: twee sleutelwoorden voor elke financieel intermediair in dit decennium. FiDiB, Vught, 17 september 2012 Financiële repressie: twee sleutelwoorden voor elke financieel intermediair in dit decennium FiDiB, Vught, 17 september 2012 Agenda Waar hebben we mee te maken? Structurele gevolgen deze crisis Financiële

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Online Storytelling met uw interactief jaarverslag

Online Storytelling met uw interactief jaarverslag REACH TOUCH MOVE Interactief Jaarverslag Online Storytelling met uw interactief jaarverslag Maximale Reach, Touch en Move in de financiële verantwoording van een jaar Waarom uw jaarverslag interactief?

Nadere informatie

CARS&CARGO. Shaping Transport Collaboration

CARS&CARGO. Shaping Transport Collaboration CARS&CARGO Vrachtuitwisseling Teleroute ondersteunt snelle groei Cars&Cargo met netwerkopbouw en reductie leegrijden BOB SNIJDER DIRECTEUR VAN CARS&CARGO IN HAZELDONK Ondernemer of zakenman? Bob Snijder,

Nadere informatie

Dagboek Alpha European Select Fund d.d. 9-9-2011.

Dagboek Alpha European Select Fund d.d. 9-9-2011. Dagboek Alpha European Select Fund d.d. 9-9-2011. 447 miljard dollar gaat Obama uitgeven voor banen. Tijd 09:03 uur. Vanaf vijf voor negen gaat de FTI snel omhoog van 281,20 tot nu 282,80. Dat is zuur

Nadere informatie

Ahoy! Mijn naam is Moos Matroos. Aan boord steek ik graag mijn handen uit de mouwen én maak ik veel plezier. Wil je ook aan de slag als matroos?

Ahoy! Mijn naam is Moos Matroos. Aan boord steek ik graag mijn handen uit de mouwen én maak ik veel plezier. Wil je ook aan de slag als matroos? ---- Samen varen, samen doen----------- Laatst was mijn kleinzoon voor de eerste keer aan boord van mijn motorboot, een jochie van net anderhalf jaar. Het eerste wat hij deed, was draaien aan het stuurwiel.

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

De KMO en zijn import-export WORKSHOP. De KMO en zijn import--export in het Shortseagebied. in het Shortseagebied. (Europa) Maandag 27 oktober 2008

De KMO en zijn import-export WORKSHOP. De KMO en zijn import--export in het Shortseagebied. in het Shortseagebied. (Europa) Maandag 27 oktober 2008 WORKSHOP De KMO en zijn import-export in het Shortseagebied (Europa) Maandag 27 oktober 2008 De rol van de expediteur in de import-export van de KMO Spreker: Dhr. Marc Huybrechts Voorzitter VEA (Vereniging

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner: Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!

Nadere informatie

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628 WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES

Nadere informatie

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde. Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met

Nadere informatie

Investeren in vertrouwen. Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011-2015

Investeren in vertrouwen. Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011-2015 Investeren in vertrouwen Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011-2015 1 Pensioenfonds Zorg en Welzijn: het pensioenfonds voor de sector zorg en welzijn Het meerjarenbeleidsplan 2011-2015 beschrijft welke

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN 10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN Ervaar zelf hoe je met weinig moeite, meer klanten krijgt! Door Theo de Kleijn helpt zelfstandig ondernemers aan meer klanten Theo de Kleijn www.theodekleijn.nl

Nadere informatie

INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK

INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INHOUD 1. Uitgangspunten 2. Doelgroep - achtergrondkenmerken 3. IMVO - algemeen 4. IMVO voor het eigen bedrijf/ bedrijf waar het voor werkt

Nadere informatie

STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN

STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN Je zelf presenteren We zijn allemaal wel eens druk geweest met het maken van een pitch, of soms zelfs meerdere om in verschillende

Nadere informatie

Cultuur is een eerste levensbehoefte

Cultuur is een eerste levensbehoefte 10 Cultuur is een eerste levensbehoefte Interview Tekst Kelly Bakker Foto s Tessa Wiegerinck Journalist, cultuurkenner en ondernemer in één Je stapt in die achtbaan en kan dan eigenlijk niet meer anders

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Curriculum Vitae Paula Ingelse

Curriculum Vitae Paula Ingelse Curriculum Vitae Paula Ingelse Paula Ingelse is opvoedkundige en werkt vanuit eigen praktijk LiefdevolleLeiding. Ze adviseert gezinnen met vragen én zorgen rond het grootbrengen van hun kinderen. Ze is

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie

Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie GESPROKEN WOORD GELDT Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie Die rol van banken in onze economie is, zoals het verhaal van deze ondernemer Rinke van

Nadere informatie

Actielessen. Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl

Actielessen. Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl http://www.edusom.nl Actielessen Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Nieuwe woorden Grammatica: werkwoorden in de verleden tijd Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN 10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN Ervaar zelf hoe je met weinig moeite, meer klanten krijgt! Door Theo de Kleijn helpt zelfstandig ondernemers aan meer klanten Theo de Kleijn www.theodekleijn.nl

Nadere informatie

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van

Nadere informatie

1. Met andere ogen. Wetenschap en levensbeschouwing. De wereld achter de feiten

1. Met andere ogen. Wetenschap en levensbeschouwing. De wereld achter de feiten 1. Met andere ogen Wetenschap en levensbeschouwing De wereld achter de feiten Dit boek gaat over economie. Dat is de wetenschap die mensen bestudeert in hun streven naar welvaart. Het lijkt wel of economie

Nadere informatie

NOOIT GENOEG DE KWETSBAARHEID VAN

NOOIT GENOEG DE KWETSBAARHEID VAN TEKST: Annick Geets DE KWETSBAARHEID VAN NOOIT GENOEG Kwetsbaarheid is niet een kwestie van winnen of verliezen, maar een kwestie van inzien en accepteren dat beide bij het leven horen. Een kwestie van

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Twee weken geleden zijn we begonnen met lezingen uit het Marcus-evangelie. Een bijzonder evangelie waarin de vraag centraal staat: wie is Jezus? Hoe

Nadere informatie

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Rapport Marktmonitor 2015 18 September 2015 Colofon In opdracht van: Majka van Doorn Research Consultant 033 330 33

Nadere informatie

Dag 2: Goed aangekomen & dag 2

Dag 2: Goed aangekomen & dag 2 Dag 2: Goed aangekomen & dag 2 Hallo allemaal, Eerst even een bedankje voor de post, sms'jes die wij gekregen hebben en aan allen die ons uitgeleide hebben gedaan. En natuurlijk aan Maaya voor de koffie,

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie