EUROPEES GENOOTSCHAP VOOR MUNT- en PENNINGKUNDE

Transcriptie

1 Met steun van de dienst Cultuur, Stad Brugge KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ NUMISMATICA België-Belgique P.B OOSTKAMP 1 3/4718 BRUGGE en HET VRIJE Erkend door de stad Brugge als sociaal-culturele vereniging AFDELING van het EUROPEES GENOOTSCHAP VOOR MUNT- en PENNINGKUNDE Koninklijke Vereniging MAANDBLAD voor NUMISMATIEK Schaal 1:1 Karel II ( ) Gouden halve dukaton (vier soevereinen) 1700 Muntplaats : Brugge Metaal : goud Gewicht: 22,14 g Diameter : 37,00 mm Herkomst : Privé verzameling. Ref.: Haeck V VGH VK 88 Delm G 568 Muntomloop in Vlaanderen. Bijlage A ste jaargang nummer 7 Maandelijks : augustus 2012 verschijnt niet in juni en juli Erkenningnummer P Verantwoordelijke uitgever : AFGIFTEKANTOOR 8020 OOSTKAMP K. M. NUMISMATICA BRUGGE en HET VRIJE E. SCHUTYSER, Jasmijnstraat Oostkamp 169

2 170

3 22 ste jaargang nr. 7 KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ NUMISMATICA BRUGGE en HET VRIJE Afdeling van het E.G.M.P. Erkend door de stad Brugge als sociaal-culturele vereniging. Lid van de Stedelijke Culturele Raad Verbroederd met de Cercle Numismatique de Couvin, des Rièzes et des Sarts. Maandblad voor Numismatiek september 2012 Samensteller : E. Schutyser Jasmijnstraat 10, 8020 Oostkamp. tel. (032)(0) numismatica@telenet.be Redactie : E. Schutyser K. Vannieuwenhuyse Beste vrienden, INHOUD Met steun van de dienst Cultuur, Stad Brugge Blz. Woordje van de voorzitter Tentoonstelling Num. Kabinet François Cajot Munten gevonden in het Beverhoutshof of Blauw.. Kasteel te Moerbrugge (2)...Eddy Schutyser 173 François Jean Dehondt, een Brugse medailleur (6)... door André Vincke 181 Veiling onder de leden nr De viering vanonze trouwe leden gaat door in Hof van Watervliet, Oude Burg 27 te Brugge op zaterdag 6 oktober. Indien U dat wenst, kunt U deelnemen aan het middagmaal, dat in restaurant De Koetse zal worden opgediend (35 per persoon over te schrijven op rek van Numismatica Brugge) IBAN BE BIC GKCCBEBB ons vóór 1 oktober. Wil ons desgevallend laten weten welk menu uw voorkeur geniet: Aperitief: Naar keuze Keuze voorgerecht: Vissoep (a) of Serano ham (b) of Garnalencocktail (c) of Gegratineerde mosselen met lookboter (d) of Gerookte zalm (e) Keuze hoofdgerecht: Steak Béarnaise (a) of Gegrilde visbrochette met choronsaus (b) of Gegrild lamskroontje Niçoise (c) of Mosselen natuur (d) Dessert: Dame blanche (a) of Irish coffee (b) Na de huldging is een spreekbeurt voorzien door dhr. Dirk Van Tieghem over Brugge rond Na de maaltijd wordt een gidsbeurt voorzien doorheen Hanseatisch Brugge. De gelauwerden krijgen een persoonlijke uitnodiging. Zij dienen hun penning persoonlijk te komen afhalen. Deelnemen aan de maaltijd is niet verplicht maar wij waarderen dat. E. Schutyser, voorzitter. 171

4 Tentoonstelling: Numismatische schatten van het numismatisch kabinet François Cajot Onderwerp: Het Provinciaal museum des Arts anciens du Namurois - Trésor d Oignies (TreM.a) nodigt u uit om verzamelingen te ontdekken die bij het groot publiek nog onbekend zijn: de schatten van het numismatisch kabinet François Cajot. In deze nog nooit eerder georganiseerde tentoonstelling ontdekken we een geheel van munten, medailles en penningen die de Société archéologique van Namur in de loop der eeuwen bijeengebracht heeft. Uit tienduizenden stukken werden de meest uitzonderlijke geselecteerd op basis van hun esthetische kwaliteit, hun historisch belang of hun zeldzaamheid. De tentoonstelling doet 25 eeuwen van onze geschiedenis herleven. Dankzij kunstwerken (schilderijen, sculpturen, juwelen, enz.) vestigt ze de aandacht op de artistieke, technische, economische en politieke context van deze pareltjes van de numismatiek. Nu eens gemaakt in een crisisperiode, dan weer in een periode van voorspoed, leggen ze getuigenis af van de evolutie van de maatschappijen van toen. Op het ogenblik dat we 10 jaar monetaire eenmaking in Europa herdenken, komt een tentoonstelling, die een patrimonium met zulke grote verscheidenheid een ereplaats geeft, juist van pas. Wanneer: Waar: vanaf zaterdag 9 juni 2012 tot 9 september. Hôtel de Gaiffier d Hestroy, Rue de Fer 24, B-5000 Namur Openingsuren: elke dag van 10 tot 12u en van 14 tot 17u gesloten op dinsdag Toegangsprijs: 2 / 1 gepensioneerden / kinderen en scholen gratis Hôtel de Gaiffier d Hestroy Rue de Fer, 24 B-5000 Namur Tél. : +32(0) Fax : +32(0) jacques.toussaint@province.namur.be 172

5 Munten gevonden in het Beverhoutshof of Blauw Kasteel te Moerbrugge (Oostkamp) HABSBURGSE TIJD FILIPS DE SCHONE ( ) door Eddy Schutyser Deel 2. 8 Dubbele Stuiver, gesl. te Namen (gehalveerd). Vz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië binnen een veelpas. Daarrond een parelcirkel met het omschrift : [ ] [ ] Kz.: Versierd bloemenkruis binnen een parelcirkel. Centraal binnen een dubbele vierpas een leeuw als vuurijzer voor Namen. Rondom : [ [ ] [ I 99 ] Zilver. Gew. 1,87 g (gebroken en onvolledig) Ref: DM N.11 nr.287; VGH 119.7; Schut. C40 (=Brugge). KAREL V ( ) 9 Korte, gesl. te Antwerpen, Vz.: Gekroond hoofd van de keizer naar rechts binnen een volle cirkel. Omschrift : CAROLVS D : G [ V IMP ]HISP REX 49 Kz.: Naar links klimmende leeuw binnen een volle cirkel. Geen legende maar S-vormige sierband.. Gew. 1,78 g Ref. VGH B; Schut. C81 (= Brugge). 10 Idem, muntplaats onbekend. Gew. 1,43 g Sector G (keuken) 173

6 Idem, muntplaats Brugge, Vz.: Omschrift : CAROLVS D : G V IMP H]ISP REX I550 Gew. 1,61 g Ref. VGH 198.5b; Schut. C81. Losse vondst Idem, muntplaats onbekend. Gew. 1,14 g Idem, muntplaats onbekend. Gew. 0,75 g Idem, muntplaats onbekend. Gew. 0,86 g Losse vondst SPAANSE PERIODE FILIPS II ( ) 15 Oord, gesl. te Brugge. Vz.: Gekroonde buste van de keizer naar links Omschrift : PHS D : G HISPZREX [COM F]LA Kz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië. Omschrift : [DOM]INVS[ MIHI ] ADI[VTOR].. Gew. 2,54 g (sterk afgesleten) Ref. VGH Schut. D

7 Korte ( ), gesl. te Brugge. Vz.: Gekroonde buste naar rechts. Onderaan [ ]. Omschrift : PHS D : G HISP Z R[EX COM ]FLA Kz.: Gekroond schild van Oostenrijk-Bourgondië. Omschrift:[ DOMINVS MIHI A]DIVT[OR ]. Gew. 1,44 g Ref. VGH 231.7; Schut. D23. Idem, muntplaats onbekend. Gew. 1,08 g Maille, gesl. te Brugge, Vz.: Gekroonde buste naar rechts. Omschrift :[PHS D : G HISP]ZREX CO[M FL] Onderaan: [9 Z]. Kz.: Gekroond schild van Oostenrijk-Bourgondië op een gevoet kruis. Omschrift: [ DOMINVS MIHI ADIV]TO[R ]. Gew. 1,40 g Ref. VGH 235.7; Schut. D62. Idem, gesl. te Brugge (159? ). Gew. 1,74 g Halve Duit, gesl. te Brugge (1586). Vz.: Stokkenkruis. Omschrift : PHS D : G HI[SPZRE]X CO FLA Kz.: Gekroond wapenschild van Vlaanderen tussen het jaartal (8 6). Omschrift: DOM[INVS MIHI AD]IVT Gew. 0,99 g Ref. VGH 236.7; Haeck 683. Idem, gesl. te Brugge, Gew. 0,88 g Losse vondst 175

8 Statenoord, gesl. te Middelburg ( ). Vz.: Binnen een volle cirkel de buste van de koning naar links. Omschrift : PHS D : G HISP Z REX CO ZEL Kz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië, omhangen met de ketting van het Gulden Vlies. Omschrift : PACE ET - IVSTITIA Gew. 4,33 g Ref. VGH Losse vondst Idem, gesl. in Overijssel ( ). Vz.: Binnen een volle cirkel de buste van de koning naar links. Omschrift : PHS D : G HISPZREX DO TRS [I]SSVL schildje Kz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië, omhangen met de ketting van het Gulden Vlies. Omschrift : PA[CE ET - I]VS[TITIA ] Gew. 5,27 g Ref. VGH Idem, gesl. te Antwerpen ( ). Vz.: Buste naar rechts. Gew. 6,08 g 25 Oord of Dubbele Duit, Gesl. in Dordrecht ( ). Vz.: Hollandse Maagd, zittend in een tuin met gesloten omheining, met opgestoken rechterarm. Omschrift : [ AVX NOS IN NOM DOMINI ] Kz.: Wapen van Holland met kroon en jaartal. Omschrift :[ PHS D : G COM] HOL Z Z[EL en jaartal] Gew. 3;60 g Ref. VGH ; V. 310 (afb.57-1) Gracht. 26 Idem, Gesl. in Dordrecht ( ). Gew. 5,65 g 176

9 ALBRECHT en ISABELLA ( ) Oord 1608, gesl. te Antwerpen. Vz.: Gekroond wapenschild tussen het jaartal I6-08. Omschrift : ALBERTVS ET [ ELISAB]ET DEI GRATIA Kz.: Gekroond vuurijzer met links het wapenschild van Oostenrijk, rechts het wapenschild van Bourgondië en beneden het wapenschild van Brabant. Daarrond : ARCHIDVCES AVST DVCES BVRG ET B Gew. 3,48 g Ref. VGH 296.1; VK 20; Schut. D71. Idem, 1607, gesl. te s Hertogenbosch. Vz.: Gekroond wapenschild tussen het jaartal [I6 07]. Omschrift : [ ALBERTVS ET - ELISABET D : G ] Kz.: [ ARCHIDV]CES[ AVST DVCES BVRG ET B] Gew. 3,01 g Ref. VGH Sector G (keuken) Dubbele penning, Brugge Vz.: Gekroonde letters Æ (monogram van de aartshertogen). Omschrift : [ ALBERTV]S[ ET EL]ISAB[ET D : G] Kz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië op stokkenkruis tussen het jaartal I6 I0. Legende :[ ARCH AVST DVC ]BV[ RG Z COM FLA] Gew. 1,45 g Ref. VGH 299.6; Schut.D Idem, Brugge Gew. 1,68 g 177

10 31 Idem, Brugge Gew. 2,07 g 32 Idem, Brugge Gew. 1,96 g 33 Duit, gesl. in s Hertogenbosch, Vz.: Gekroond wapenschild van Oostenrijk- Bourgondië. Omschrift : ALBE[R]TVS ET ELISABET D G Kz.: Gekroond vuurijzer op stokkenkruis waaraan het juweel van het Gulden Vlies hangt. Dit alles tussen het jaartal I6 I5. Daarrond : ARCHID AVST DVC BVRG ET B Z Gew. 1,37 g Ref. VGH 300.4; Schut. D72 (Antwerpen) FILIPS IV ( ) 34 Oord, muntplaats onleesbaar (Antwerpen of Brussel), 164?. Vz.: Gekroond vuurijzer met links het wapenschild van Oostenrijk, rechts het wapenschild van Bourgondië en onderaan het wapenschild van Vlaanderen. Rondom : [(?) PHIL II]II [ D G ]H[ISP ET I]NDI[AR REX ] Kz.: Gekroond wapenschild tussen het jaartal 16 4(?). Omschrift : AR[CHID AVS DVX BVRG BR]AB[ Zc] Gew. 3,17 g Ref. VGH of 3 ; VH I 449; Schut. D106 (Brugge) 35 Idem, onleesbaar. Gew. 2,77 g Sector G (keuken) 178 Wordt vervolgd.

11 Brumunt Uw partner voor uw collectie!!! Gistelse steenweg 382, 8200 Brugge. Openingsuren: Maandag Dinsdag woensdag van uur Donderdag Vrijdag zaterdag van uur Alle euromunten, Belgische munten en Wereldmunten Benodigdheden voor elke verzamelaar - Diverse catalogussen Wij kopen ook al uw munten, zilver en goud. Ook voor uw gouden juwelen geven wij de betere prijs!!! Discretie gewaarborgd!!! Info@brumunt.be winkel = Gistelse steenweg 382, B-8200 Brugge 2, België, Tel: (0)

12 180 munten wereldwijd benodigdheden van quasi alle grote merken grootste site voor euromunten in België

13 François Jean DEHONDT, een Brugse medailleur. Door André Vincke Deel 6 slot. Toch blijven er in verband met die beide hangertjes een paar vraagtekens bestaan. In het bovenvermeld verslag van de vergadering op het bisschoppelijk paleis, op 9 november 1849 spreekt men van une petite médaille commémorative en ook op de factuur die door F. De Hondt, orfèvre et graveur aan de Edele Confrerie van het Heilig Bloed gestuurd werd en op haar bijeenkomst in mei 1850 besproken werd, vindt men naast de post Le coin de la médaille, grand modèle ook een tweede post: Le coin de la petite médaille 80,- f médailles de cuivre à 50 f. par ,- Blanchiment de 2000 médailles 120;- 180 médailles d argent à 93,00 par cent 167,- Total 567,- Misschien moeten we dan toch akkoord gaan met J.L.Guioth die beweert dat het hangertje nr. 13 La petite médaille commémorative door F. Dehondt zou gemaakt zijn. Zeker vertoont de afbeelding op de voorzijde van het hangertje een opvallende gelijkenis met de voorstelling op La grande médaille. Wat echter het hangertje nummer 14 betreft, moeten we zonder aarzelen de mening van V. Lemaire en de familie Dehondt bijtreden, waar ze er overtuigd van zijn dat dit product zeker niet uit het atelier van F. Dehondt kan komen. Er werd duidelijk weinig belang gehecht aan de kwaliteit van het product; de hangertjes waren bestemd voor het grote publiek. Daarenboven is de voorstelling op de voorzijde een duister gegeven en in de teksten op de voor- en keerzijde staan twee zeer storende taalfouten: het woord JAEGT, waar duidelijk het woord JAAR moet geschreven worden en het woord HEER, waar duidelijk het woord ZEER moet gelezen worden. Het hangertje is zeker gemaakt door een Nederlandsonkundige graveur in een buitenlands atelier. 21 Provinciale tentoonstelling Verguld zilver, zilver en brons. Diameter 50 mm Vz.: De beeldenaar van koning Leopold I naar rechts, getooid met een krans van eikenloof. Van links naar rechts langs de rand: LEOPOLD PREMIER ROI DES BELGES. Onderaan links de sign. F. DE HONDT F(ecit). 181

14 Kz.: Een zittende vrouw als verpersoonlijking van de provincie, getooid met de muurkroon, naar rechts. Met de rechterhand steunt ze op het wapenschild van de provincie West- Vlaanderen. Met de linkerhand presenteert ze een krans aan een jonge vrouw die een sikkel en een paar korenaren in de hand houdt. Vooraan zit een derde vrouw geknield die gegevens optekent op een opengerold perkament dat vastgehouden wordt door een vierde, staande vrouw. Achter haar staan een ploegschaar en een wanmand. Langs de rand: EXPOSITION PROVINCIALE MDCCCL. In de afsnee: FL(andre) OCC(identale). Rechts de initialen F D H De tentoonstelling werd ingericht door de provincie West-Vlaanderen ter bevordering van de landbouw en de penning werd als beloning aan de exposanten uitgereikt. I. Variant. Verguld zilver. Diameter 45,94 mm Penningkabinet inv. nr. L5/7 Vz.: De beeldenaar van koning Leopold I naar rechts, getooid met een krans van eikenloof. Langs de rand staat nu: LEOPOLD 1, waarbij de 1 ons gewone cijfer 1 is en niet het Romeinse cijfer I (als hoofdletter geschreven). Kz.: Zoals de medaille van II. Variant. Vz.: Zoals de medaille Brons. Diameter 50,50 mm Kz.: Tussen twee concentrische cirkels, van links onderaan naar rechts onderaan: EXPOSITION DES PRODUITS DES ATELIERS D APPRENTISAGE. (Reliëfletters). In het veld: BRUGES / III. Variant. Zilver. Diam. 46,18 mm Gewicht: 35,52 g Penningkabinet inv. nr. II 4315 (L 73/6) Bij deze derde variant gaat het steeds om een beloningsmedaille met draagring. - Het metaal is steeds verguld zilver of zilver. - Ze werd veelvuldig gebruikt door de Brugse Academie voor Schone Kunsten. 182

15 - De gegraveerde tekst van de personalia wordt steeds geplaatst in een cirkel van twee onderaan samengebonden lauriertakken. - De diameter is nu steeds merkelijk kleiner dan die van de medaille 1850 (van 46 cm tot 46,19 cm). We herinneren ons dat de buste van onze eerste koning op de ontwerpmedaille De Uitvinding van de Tekenkunst uit 1845 (zie nr. 18) door de criticus Eug. Landoy slecht beoordeeld werd. De buste van onze eerste koning op de hier besproken medaille is zeker een ander ontwerp, dat gemaakt werd in opdracht van de provincie West-Vlaanderen en nadien graag gekozen werd als voorzijde voor een beloningsmedaille. 22 Prof. Dr. J. L. Kesteloot Brons. Diameter 55,33 mm, gewicht 53,55 g Penningkabinet inv. nr. L5/13 Vz.: Buste naar links. Achter het hoofd de knots van Asklepios met de slang als het heilige dier. Links langs de rand: JAC. LUD. KESTELOOT en rechts: NEOPORTANUS MED(icinae) D(octor). Langs de rand onder de afsnee de signatuur: F. DE HONDT F(ecit). Kz.: Een Latijnse tekst van 10 regels: QUI / MEDICINAE PROFESSOR / IN ACAD. GAND. / RUDI DONATUS / DOCTORATUS SUI FESTUM / POST X LUSTRA / INTER SUOS XXXI OCT. / MDCCCL / CONCELEBRAVIT / DILIGERE ET INVESTIGARE. (*) Vrije vertaling van de Latijnse tekst : Als professor in de geneeskunde aan de Gentse universiteit (academie) vierde hij na eervol ontslag (= als emeritus), samen met zijn vrienden, een feest ter gelegenheid van het tiende lustrum van zijn doctoraat, op 31 october Uitzoeken en onderzoeken. Jacques Louis Kesteloot werd geboren te Nieuwpoort op 9 oktober 1778 en stierf te Gent op 5 juli Na zijn humaniorastudies te Gent trok hij naar Leiden waar hij aan de universiteit geneeskunde studeerde. In 1800 promoveerde hij na de verdediging van zijn thesis: Dissertatio medica inauguralis Dysenteria. Hij wordt hofarts van Louis-Napoleon, koning van Holland en in 1817 wordt hij benoemd aan de Gentse universiteit, dit tot Gedurende twee jaar was hij ook rector van de universiteit. 183

16 Kesteloot was niet alleen en hoogstaand wetenschapper maar ook een vurige verdediger van de Nederlandse taal en een strijder voor de Vlaamse volksverheffing. Reeds op 31 mei 1820 werd hij benoemd tot erelid van de pas gestichte Koninklijke Maatschappij van vaderlandsche Taal en Letterkunde (zie med. nr. 2). In 1850 vierde de professor de 50 ste verjaring van zijn promotie tot Doctor in de Geneeskunde en de Vroedkunde en zijn vele vrienden en oud-studenten werden op een feestelijk banket uitgenodigd; onder hen ook J. F. Willems, Prudens Van Duyse en F.A. Snellaert. Aan de professor-emeritus werd de gelegenheidsmedaille, van de hand van Fr. Dehondt aangeboden samen met zijn levensgroot portret, geschilderd door Morits. Het doek hangt thans in de openbare bibliotheek te Nieuwpoort. Kort voor zijn dood schonk Dr. Kesteloot 543 werken (Geschiedenis, Wetenschap, Letterkunde) aan zijn geboortestad met de wens een stadsbibliotheek op te richten. (*) De zinspreuk van Dr. Kesteloot was Diligere et investigare, wat betekent: De patiënt achting toedragen en zijn problemen behartigen. Portret van Prof. J.L. Kesteloot, Rectorengalerij der Rijksuniversiteit, Gent 23 Dr. Isaac J. De Meyer (*). Zilver(legering), gegoten. Diameter 150 mm Gruuthuse; inv. nr. XXIII schaal 1/2 184

17 Eenzijdig: Buste naar rechts. Tekst langs de rand van links naar rechts: (DO)CTOR I. J. DE MEYER EQUES MEERENDRAE MDCCLXXXV. Onder de afsnede links staat de signatuur: F. DE HONDT. Over de medaille schrijft V. Lemaire (vrij vertaald, p. 533): De medaille is een vriendschapsbetuiging. Het origineel is thans in het bezit van de zoon van Dr. De Meyer. Een bronzen afgietsel, waarvan enkel het hoofd tamelijk gaaf bewaard is (de achtergrond is erg beschadigd), bevindt zich eveneens in het kabinet van de raadsheer Charles De Hondt. Het zeer gehavende exemplaar dat hier beschreven wordt, is echter geen bronzen fragment maar wel degelijk van zilver of een zilverlegering. We weten dat Fr. Dehondt een zilversmid was en voor het geschenk aan zijn vriend zal hij zeker een edel metaal verkozen hebben boven het brons. Mijns inziens was het gehavende exemplaar, dat zich thans in de Gruuthuseverzameling bevindt, achteloos blijven liggen in het atelier van de medailleur en nadien door zijn zoon geschonken aan het stedelijk museum. Isaac Joseph De Meyer werd te Merendree (bij Gent) geboren op 26 december 1786 (**) als zoon van een keuterboer en hij stierf te Brugge op 29 mei 1861 als een alom geëerde chirurg met een internationale faam. In het leger van Napoleon verkreeg De Meyer in 1808 het brevet van Bijhulp van de Regimentschirurg en in die functie nam hij deel aan verscheidene veldslagen die de keizer leverde, o.a. bij Essling, Eckmühl, Landshut, Wagram en Waterloo. (foto) Op 11 maart 1814 bekwam Isaac De Meyer het diploma van specialist in de chirurgie van de Faculteit van Parijs. In 1817 zei Isaac vaarwel aan een militaire loopbaan en vestigde zich te Brugge als chirurg, verbonden aan het beroemde Sint-Jans-hospitaal. Daar leidde hij tal van assistenten op en was een zeer geliefd arts. Ook als auteur van enkele wetenschappelijke werken over genees-kunde in de voorbije eeuwen, over chirurgie en verloskunde verwierf hij bekendheid. (*) V. Lemaire plaatst de medaille in Het is logischer ze te plaatsen in In dit jaar immers werd de chirurg door het medisch corps van West-Vlaanderen te Kortrijk feestelijk gehuldigd. (**) Op de medaille staat het verkeerde geboortejaar vermeld: Portret door Joseph Ducq. Olieverf op doek. Gent, Museum voor Schone Kunsten. 185

18 Dr. Meyer bewoonde te Brugge een prachtig en gaaf bewaard 18 e eeuws woonhuis langs de Sint- Annarei, nr. 22 (foto) en koesterde er een rijke verzameling Kunst en Antiek. Ze werd in 1927 door de Galerij Giroux in Brussel geveild. Er kwamen 534 loten onder de hamer. Reeds in 1874 had Dr. Désiré De Meyer, zoon van de chirurg, de even rijke boekenverzameling van zijn vader aan de stad Brugge geschonken. Dr. De Meyer was drager van verscheidene eretekens. Hij was Ridder (1846) en Commandeur (1854) in de Orde van de Heilige Gregorius, Ridder in de Orde van de rode Haan van Pruisen, Ridder in het Erelegioen (1864) en Ridder in de Leopoldsorde (1840). Hij was ook drager van de Médaille de St. Hélène, toegekend aan alle oudgedienden uit het leger van Napoleon. Bibl..- Notice sur Mr. I.J. De Meyer. Imprimé chez Vandecasteele, Bruges, blz. - Isaac. Leven en Werk van een veelzijdig Brugs Figuur. Een begeleidende publicatie bij de tentoonstelling in Oud Sint-Jan François Jean Dehondt. Zelfportret en gips. Diameter 150 mm. schaal 1/2 Eenzijdig: Buste naar links. Reeds vaak hadden de kinderen van de medailleur hun vader gesmeekt opdat hij ook voor hen zijn zelfportret zou boetseren. F. Dehondt was reeds 72 jaar toen hij zich eindelijk buiten hun weten aan het werk zette en ieder van hen kon gelukkig maken met een exemplaar. 186

19 Uittreksel uit de bevolkingsregisters Steenstraat, D 22. François Dehondt was getrouwd met de Brugse Caroline Denet ( 30 juni 1792) en uit hun huwelijk werden zes kinderen geboren: zijn zoon Charles en de dochters Marie, Melanie, Clementine, Eulalie en Ida. Tijdens de contacten die V. Lemaire had met Charles Dehondt was het origineel in het bezit van juffrouw Dehondt en, zo schrijft Lemaire (vrij vertaald): Het was zijn laatste medaille. Zoals de vorige werken werd ze gedreven in een blad koper en van het origineel werden zes exemplaren in gips gegoten, voor ieder van de zes kinderen. De medaille werd niet verspreid. (p ). NAWOORD Na samen met u, vriend van de kunstmedaille, het rijk gevulde leven van François Dehondt te hebben gevolgd, wil ik tot besluit de appreciatie van twee gezaghebbende auteurs naast elkaar plaatsen. Enerzijds is daar het onomwonden oordeel van Victor Tourneur. In zijn Catalogue des Médailles du Royaume de Belgique (zie bibl.) bespreekt hij de medailleproductie bij ons van 1830 tot 1847 en wij stellen vast dat zijn mening over het medailleœuvre van onze Brugse medailleur niet onverdeeld positief is. Hij schrijft (ik vertaal): De Hondt is meer ciseleur dan medailleur gebleven. Zijn composities zijn zeldzaam en steeds eenvoudig: een zittende vrouw omgeven door symbolen of een wapenschild geplaatst op een trofee en verder schrijft hij zijn voorstellingen tonen een gebrek aan levendigheid. De Hondt was meer vertrouwd met het metaal dan met de anatomie. Ook bij de beoordeling van de portretmedailles van Fr. Dehondt is het oordeel van V. Tourneur eerder negatief. Hij schrijft: veel van de portretten missen een opbouw en constructie; men voelt de lichaamsbouw niet onder de huid. De eerste vier portretten van de Brugse medailleur (Dr. Van Hende, J. Van Eyck, Paus Leo XII en Willem I) zijn dan ook in 187

20 de ogen van V. Tourneur lourds et massifs. Anderzijds beschouwt hij de vier portretten van de Gentse kanunniken die in 1836 stierven, als de beste stukken. Uiteindelijk besluit de schrijver zijn kijk op het medailleœuvre van François Dehondt met een positieve beoordeling. Hij schrijft: Néanmoins, l ensemble possède de l allure et les médailles donnent une bonne impression générale (p. LXII) ; vertaald : Toch bezit het medailleœuvre in zijn geheel een zekere allure en zijn medailles bieden een goede algemene indruk. Zeventien jaar vóór de publicatie van de catalogus, samengesteld door V. Tourneur, had Victor Lemaire een korte bijdrage gepubliceerd over de medailles van Fr. Dehondt (zie bibl.). Ook hij kon als medailleur, vertrouwd met de technische wereld in het atelier van de graveur, met een gezaghebbende stem spreken over Dehondt en zijn medailles. Hij genoot daarbij het voorrecht persoonlijk ontvangen te kunnen worden bij Charles Dehondt, zoon van de medailleur en raadsheer bij het Hof van Cassatie. Zeker heeft V. Lemaire als het ware mogen genieten van het atelier In de zilveren Pollepel in de Steenstraat te Brugge 1. Hij heeft alle medailles kunnen bekijken en beschrijven en aan het einde van zijn bijdrage drukt hij zijn dankbaarheid uit voor het genoten voorrecht. Hij besluit: Nous avons démontré, que la carrière de François De Hondt a été bien remplie. Son nom figure avec raison parmi ceux des artistes dont la Belgique peut être fière ; vertaald: In mijn artikel heb ik aangetoond dat François De Hondt een rijk gevulde loopbaan heeft gehad. Met recht en reden prijkt zijn naam naast al die andere waar België trots mag op zijn (p. 536) Laten wij zijn oordeel over het werk van onze Brugse medailleur mede onderschrijven en de naam van François Dehondt met ere toevoegen aan de pleiade, gevormd door die andere vooraanstaande medailleurs in België gedurende de 19 de eeuw zoals L. Jéhotte, L.J. Hart, P.J. Braemt, A.H. Veyrat, J. Jouvenel, Dargent en zovele andere. BIBLIOGRAFIE Edm. De Busscher in Biographie nationale. Gepubliceerd door l Académie royale de Belgique, Tome V, Kol Victor Tourneur, Catalogue des Médailles du Royaume de Belgique. Ch. Dupriez, Bruxelles, Tome premier ( ). Victor Lemaire, François De Hondt, Orfèvre, Ciseleur, Médailleur. In Revue belge de Numismatique, gepubliceerd door de Société royale de Numismatique, 1894, p L. J. Guioth. Histoire numismatique de la Révolution belge ou description raisonnée des Médailles, des Jetons et monnaies qui ont été frappés depuis le commencement de cette Révolution jusqu à ce Jour. Hasselt, Milis, L. J. Guioth. Histoire numismatique de la Belgique, faisant suite à l Histoire numismatique de la Révolution belge Tome I er. Hasselt, Milis, 1851; Tome II. Bruxelles, Mertens, A. De Witte, La Médaille en Belgique au XIX e siècle, Bruxelles, Van Buggenhout, J. Dirks, Beschrijving der Nederlandsche of op Nederland en Nederlanders betrekking hebbende Penningen, geslagen tusschen november 1813 en november Uitgegeven door Teyler s Tweede Genootschap. Twee delen, Haarlem, De Erven F. Bohn, Een groot gedeelte van het materieel uit het atelier van Fr. Dehondt bevindt zich thans in het Brugse Gruuthusemuseum. 188

21 189

22 VEILING onder de LEDEN 190 Veiling nr september De loten zijn tentoongesteld in de kleine zaal vanaf uur. De veiling begint om 21 uur overeenkomstig het huishoudelijk reglement. Een toeslag van 5 % is ten voordele van de clubkas. Nr. Land Omschrijving Inzet Result. 1 BELGIË Leopold II. 1 Fr. 1830/80 Ag M. 191 ZF- 10,00 2 BELGIË Albert I. 4 Belga/20 Frank 1931 Vl. Pos.A Ni M. 377a PR+ 25,00 3 BELGIË Albert I. 4 Belga/20 Frank 1931 Vl. Pos.A Ni M. 377a ZF- 20,00 4 BELGIË Albert I. 4 Belga/20 Frank 1932 Vl. Pos.B Ni M. 379b ZF- 20,00 5 BELGIË Albert I. 20 Frank 1933 Vl Pos.A Ag M. 306a PR 15,00 6 BELGIË Muntenset 1971 Fr.+ Vl. M/MS2 FDC 15,00 7 BELGIË Muntenset 1972 Fr.+ Vl. M/MS3 FDC 20,00 8 BELGIË Muntenset 1973 Fr.+ Vl. M/MS4 FDC 10,00 9 BELGIË Muntenset 1976 M/MS7 FDC 20,00 10 BELGIË Muntenset M/MS13 FDC 60,00 11 BELGIË Albert I. 2 Belga / 10 Francs 1930 Fr. Pos.A Ni M. 380a ZF 40,00 12 BELGIË Albert I. 5 Frank 1933 Vl. Pos.B Ni M. 389b ZF+ 12,00 13 BELGIË Leopold I. 2 Centimes Cu M. 95 ZF- 5,00 14 BELGIË Leopold I. 5 Centimes 1856 (randtik). Cu M. 82 ZF 10,00 15 USSR 1 Roebel 1987 "70 jaar revolutie". CuNi #Y 206 PR 2,00 16 POLEN 2 Zlote Æ+CuNi #Y 283 UNC 2,00 17 V.S.A. 1 Dime 1911 type "Barber". Ag KM 113 ZF- 3,00 18 V.S.A. 1 Dime 1940 type "Mercury". Ag KM 140 ZF 3,00 19 V.S.A. 1 Dime 1946 type "Roosevelt". Ag KM 195 ZF- 3,00 20 V.S.A. Quarter dollar 1941 D type "Washington". Ag KM 164 ZF- 5,00 21 V.S.A. Quarter dollar 1945 S type "Washington". Ag KM 164 ZF 5,00 22 TURKIJE 20 Para AH 1327 (AD 1909) Ni KM 761 ZF 3,00 23 TURKIJE 2 Zolota Biljoen KM 324 ZF 10,00 24 ZWITSERLAND 2 Francs 1920 B. Ag KM 21 ZF+ 10,00 25 ZWITSERLAND 5 Francs 1931 B. Ag KM 40 PR- 12,00 26 ZWITSERLAND 5 Francs 1951 B. Ag KM 40 ZF+ 12,00 27 ZWITSERLAND 5 Francs 1966 B. Ag KM 40 UNC 12,00 28 ZWITSERLAND 1 Franc 1887 B. Ag KM 24 ZF/F+ 5,00 29 MEDAILLE (L. Wiener) Antwerpen, Expo Universelle Ø 30 mm Cu PR- 3,00 30 ITALIE 500 Lire 1958 R. Ag KM 98 ZF+ 10,00 31 GROOT-BRITTANNIË George V. Half crown Ag KM ZF- 8,00 32 FRANKRIJK 1 Franc 1887 A. Ag KM ca ZF 5,00 33 FRANKRIJK 1 Franc 1888 A. Ag KM ca ZF 5,00 34 FRANKRIJK 10 Francs Ag KM 878 ZF 6,00 35 ARGENTINIË 2 Centavos Æ KM 8 ZF+ 2,00 36 BELGIË Leopold I. 5 Francs 1848 gelauwerd Ag M. 14 ZF 38,00 37 DUITSLAND 38 DUITSLAND 39 DUITSLAND NOODGELD. Siegen. 5 Pfennige Kriegsgeld 1917 Zn NOODGELD. Coblenz. 10 AINE GROSCHE 1921 Fe NOODGELD. Dortmund. 5 PFG Kriegsgeld 1917 Zn 40 DUITSLAND NOODGELD. Bonn. 10 Pfennig 1920 Fe Menzel Menzel Menzel Menzel ZF+ 5,00 ZF+ 3,00 ZF+ 4,00 ZF+ 3,00 41 OOSTENR. NEDERL. Maria-Theresia. Oord 1750 (Antwerpen) Cu KM 2 ZF 2,00 42 OOSTENR. NEDERL. Franz II. Kronenthaler 1793 A (Wenen) Ag KM 62.1 ZF- 75,00 43 TURKIJE Kurush. AH 1293 Ag KM 735 PR 2,00 44 HAÏTI 10 Centimes President Geffrard Æ KM 40 ZF- 2,00

23 45 FRANKRIJK Louis XV. Liard 1770 S (?) Cu Gad. 272 F+ 3,00 46 FRANKRIJK NOODGELD. La Rochelle. 10 Cent Société de Commerce 1917 NOODGELD. Marseille. 10 Centimes Société de Commerce Fe Maison Platt 10.2 Maison Platt 10.2 PR 6,00 47 FRANKRIJK ZF+ 2,00 Al 48 BANKBILJET DUITSLAND. 100 Mark 1 nov Pick 69 PR 2,00 49 BANKBILJETTEN PHILIPPIJNEN onder Japans bestuur. 1 Peso & 500 Pesos 50 HUISGELD S.M. VOORUIT GENT 5 Frank 1921 Ni 51 NOODGELD OOSTENDE. 100 Frank 1916 Pick 109 & 114.A Desprets 39Aa W. Major 260/4.5 PR 3,00 ZF+ 5,00 ZF- 8,00 52 MEDAILLE Harelbeke. Herdenking wapenstilstand Ø 50 mm Æ PR 4,00 53 MEDAILLE Brugge - Zeebrugge Ø 50 mm Sn PR 6,00 54 MEDAILLE Zeebrugge Terminal Ø 60 mm Æ PR 10,00 55 MEDAILLE Brugge - Koninklijke Tuinbouwmaatschappij 1922 Ø 45 mm Æ ZF+ 9,00 56 MEDAILLE (Hart) 75ste verjaardag v. d. Compagnie des Chasseurs Brugge 1905 Ø 55 mm Æ ZF+ 14,00 57 MEDAILLE (J. Fonteyne) Spel van het Heilig Bloed 1947 / D. Van den Elzas Ø 70mm Æ PR 10,00 58 MEDAILLE Brugge. European veterans championships Ø 70mm Æ (meerkleurig) PR 3,00 59 MEDAILLE (Hart) Leopold I. Fêtes à Bruges Ø 60mm Æ PR 15,00 60 MEDAILLE Prins Filip Ø 37mm Similor PR 2,00 61 MEDAILLE (P. Rodier) ECU 1987 Ø 41 mm bronze florentin PR 2,00 62 BELGIË Leopold I. 10 Centimes 1833, 5 Centimes 1848 (2x) en 1851 Cu M. 62, 75, 78 divers 15,00 63 BELGIË Leopold I. 2 Centimes Cu M. 103 F 15,00 64 BELGIË Leopold I. 2 Centimes 1857, 1863 en Cu M. 105, 111, 112 divers 3,00 65 BELGIË Leopold I. 1 Centime Cu M. 117 F 10,00 66 BELGIË Leopold I. 1 Centime Cu M. 127a ZF 12,00 67 BELGIË Leopold II. 2 Centimes 1871 (2x). Cu M. 208 divers 5,00 68 BELGIË Leopold II. 5 Cent Fr en Vl CuNi M. 271, 272 ca. ZF 4,00 69 BELGIË Albert I. Lot van 10 munten van 5 Fr. (1 Belga) Ni divers 10,00 70 BELGIË Albert I. 10 Centimes 1931 Fr (2x) CuNiZn M. 426b, 426c divers 4,00 71 BELGIË DIVERS. Lot van 10 verschillende hondenpenningen. divers 10,00 72 JETON 73 DUITSE STATEN PRINS-BISDOM LUIK Joseph Clemens van Beieren Terug uit ballingschap. Æ HANNOVER. ½ Groschen 1863 B + 1 Grosche 1858 B Ag 74 NEDERLAND GRONINGEN en OMMELANDEN. Duit 1771 Cu Dengis J KM 235, 236 Verkade F+ 12,00 ZF 3,00 ZF- 5,00 75 KON. DER NEDERL. Willem I. ½ Cent 1823 B (Brussel) Cu KM 51 F+ 5,00 76 KON. DER NEDERL. Willem I. 1 Cent 1827 B (Brussel) Cu KM 47 ZF 5,00 77 NEDERLAND Wilhelmina. 5 Cent 1933 CuNi KM 153 ZF 7,00 78 ROEMENIË Carol II. 10 Lei en 20 Lei 1930 NiMess KM 49, 51 ZF 2,00 79 ZWEDEN Oscar I. 5 Öre 1858 Cu KM 690 ZF- 5,00 80 BRAZILIË 20 Cruzeiros 1972 Ag KM 583 UNC 8,00 81 GUYANA 1 Dollar 1970 F.A.O. CuNi KM 36 UNC 3,00 82 INDIA 10 Rupees 1972 Ag KM 187 UNC 6,00 83 JAMAICA 5 Shillings 1966 Commonwealth games CuNi KM 40 UNC 4,00 84 JAMAICA 1 Dollar 1976 Bustamante CuNi KM 107 UNC 6,00 85 LIBERIA 5 Dollars 1974 Ag KM 29 UNC 9,00 86 TOKELAU 1 Tala 1978 CuNi KM 1 UNC 6,00 87 TOKELAU 1 Tala 1979 CuNi KM 2 UNC 5,00 88 TONGA Salote Tupou III. Pa'Anga 1967 CuNi KM 11 UNC 3,00 89 URUGUAY 10 Pesos 1961 Ag KM 43 UNC 7,00

24 90 SRI LANKA Lot van 26 munten waaronder KM 90, 93 en 106 divers 20,00 91 VIETNAM Lot van 7 munten divers 10,00 92 BRAZILIË 31 munten waaronder Ag (KM 513 en 543) divers 15,00 93 ALGERIJE Lot van 20 verschillende munten divers 25,00 94 RHODESIË Zuid Rhodesië, Nyassaland en Rhodesia (samen 11 st.) divers 10,00 95 BRITS WEST-AFRIKA 5 verschillende munten. (KM. 9, 15, 19, 22, 28) divers 20,00 96 DIVERS Lot van 43 betere munten (Singapore, Philippijnen, Kenia, Madagascar e.a.) divers 14,00 97 MEDAILLE (Frantz Vermeylen) 29 Juillet / / 1906Thierry C te de Limburg- Stirum Marie C tesse de Thiennes de Rumbeke Ø 65 mm Æ PR 15,00 98 MEDAILLE (De Bremaecker) B.N.D / TENTOONSTELLING / "WERK IN VRIJE TIJD " / JULI x 72 mm Æ PR 15,00 99 MEDAILLE Outboard Marine Belgium * June 1958 * June 1968 *//10th Anniversary Ø 65 mm Æ ZF+ 8, MEDAILLE (Paul Du Bois) Overwinningsmedaille (draagoog en lint ontbreken) F bod 101 MEDAILLE AVV / VVK //KRUISKOP - AKTIE Ø 50 mm Æ ZF 3, DIVERS Camee. Verliefd paartje met Cupido's Ø 45 mm bovenste deel (5 mm) afgebroken fijn werk bod 103 ERETEKEN BELGIË. Laureaat v. d. Arbeid. Beroepsvereniging 1ste klasse. Lint ontbreekt ZF 3, MEDAILLE Vereniging-Rust-Roest-W-Z-Vlaanderen // 12 e /Najaarskeuring / Oostburg / 1948 / 4 e PR H. Ø 50 mm Æ ZF 3, MEDAILLE Wolfgangsee / Salzkammergut. Draaimedaille met kleur Ø 38 mm ZF+ bod 106 DIVERS Lot religieuze penningen en draagtekens divers bod 107 DIVERS Lot religieuze medailletjes divers bod 108 MEDAILLE (FIBRU) Stad Roeselare / Onderwijs / Kunst-Kultuur Ø 35 mm Æ + draagring ZF 3, MEDAILLE Sint-Kruis Brugge. 7e Internationale Pinksterwandeltocht Ø 35 mm Æ + draaglint PR bod 110 MEDAILLE Blankenberge. Sport + / x 40 mm Æ + draaglint PR bod 111 PRUISEN Wilhelm II. 5 Mark 1901 A. Ag KM 523 ZF 25, DUITSLAND 10 Mark 1972 G. XX ste Olympiade te München. Ag KM 132 PR 12, DUITSLAND 10 Mark 1972 G. Olympische Spelen te München. Ag KM 133 PR- 12, DUITSLAND 5 Mark 1977 J. Friedrich Gauss. Ag KM 145 PR 5, DUITSLAND 5 Mark 1982 D. Von Goethe. CuNi KM 156 PR 3, DUITSLAND 5 Mark 1982 D. Von Goethe. CuNi KM 156 PR 3, DUITSLAND 5 Mark 1982 F. UN Conferentie. CuNi KM 157 PR 3, FRANKRIJK 100 Francs Libération de Paris. Ag KM PR- 15, GRIEKENLAND 5 Drachme Ag KM 46 ca ZF 25, SPAANSE NEDERL. Albrecht en Isabella. Patagon z.j. Antwerpen ( ) Ag VH I 408 F+ à ZF- 50, ZEELAND Duit Cu KM 81 F 3, NEDERLAND Willem I. 1 Cent 1827 B. Cu KM 47 F 3, NEDERLAND Willem I. 1 Cent 1827 B. Cu KM 47 F 3, NEDERLAND Willem I; 1 Cent Cu KM 47 F 3, ZEELAND Duit Cu KM 101 F+ 3, NEDERLAND Willem III. 5 Cent Ag KM 91 ZF 5,00 AFREKENING gebeurt onmiddellijk na de veiling. Niet verkochte loten worden GRATIS teruggegeven. Nieuwe loten kunnen worden binnengebracht voor onze veiling van OKTOBER De veiling is toegankelijk voor leden van het EGMP en van het AEN. op vertoon van hun lidkaart

25 kledij met uw logo! Kortrijksestraat 100 / GVL 8020 Oostkamp tel patrick@borduurbedrijf.com

26 194

27 ACTIVITEITEN voor SEPTEMBER 2012 maandag 10 september Ruilavond met tombola (+ goudstuk) en veiling Aanvang 19 uur Volgende bijeenkomsten : zaterdag 6 oktober Ledenfeest in Hof van Watervliet te Brugge Aanvang 9.30 uur maandag 8 oktober Ruilavond met tombola en veiling Aanvang 19 uur maandag 12 november Ruilavond met tombola en veiling (+ goudstuk) Aanvang 19 uur LOKAAL : C. M. Moerkerkse steenweg SINT-KRUIS Tel BESTUUR VAN DE AFDELING EREVOORZITTER Juliaan TAELMAN Schaakstraat SINT-KRUIS Tel DAGELIJKS BESTUUR VOORZITTER SAMENST. TIJDSCHRIFT Eddy SCHUTYSER Jasmijnstraat OOSTKAMP Tel numismatica@telenet.be ONDERVOORZITTER / ONTHAAL Yvo DE CRAEMERE Assebroeklaan SINT-KRUIS Tel SECRETARIS / E.G.M.P. Kris VANNIEUWENHUYSE Bonestraat MEULEBEKE Tel tijdelijk niet beschikbaar (gewijzigd) SECRETARIS / BRUGGE Elsje CREYF Oudstrijderslaan SINT-ANDRIES Tel PENNINGMEESTER Maria VANDERHAEGHEN Jasmijnstraat OOSTKAMP Tel BIBLIOTHECARIS John SCHELSTRAETE Weidestraat ASSEBROEK Tel john_op_stap@yahoo.com BESTUURSLEDEN Hugo BRABANT Ter Beke SINT-MICHIELS Tel REDACTIE TIJDSCHRIFT Eddy SCHUTYSER & Kris VANNIEUWENHUYSE Marc SCHALLEY Tramstraat ASSEBROEK Tel Lieve VANDAELE Groene Poortdreef 22/ SINT-MICHIELS Tel LIDGELD EGMP voor 2012 : 12,- / Buitenland 18,- ABONNEMENT MAANDBLAD (10 nrs.) voor leden NUMISMATICA BRUGGE :.12,- / Buitenland 20,- Pdf-file 5,- * LIDGELD voor leden aangesloten BIJ EEN ANDERE EGMP-AFDELING (+ maandblad)..14,- / Buitenland 24,- Pdf-file 5,- * ABONNEMENT MAANDBLAD (10 nrs.) voor Niet-leden EGMP 17,- / Buitenland 26,- Pdf-file 10,- * * de prijs voor toezending van het tijdschrift als Pdf-file is dezelfde voor binnenland en buitenland. TOEZENDING VAN HET JAARBOEK EGMP.. Overeen te komen Bankrekening : op naam van NUMISMATICA BRUGGE IBAN BE BIC GKCCBEBB NUMISMATICA BRUGGE en HET VRIJE is gedomicilieerd : Oudstrijderslaan 23, 8200 SINT-ANDRIES. Artikels uit het tijdschrift "Numismatica Brugge en Het Vrije" mogen slechts worden overgenomen mits toelating van de auteur en mits verwijzing naar ons tijdschrift. Iedere auteur is verantwoordelijk voor de door hem/haar ingezonden artikels. 195

28 196