vormingsbrochure België - Belgique P.B Aalst 1 BC10744

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "vormingsbrochure België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744"

Transcriptie

1 België - Belgique P.B Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, speciale editie van de nieuwsbrief - jaargang - nr 35 - juli/aug/sept 2014 erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres: J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel, v.u. Wim Distelmans vormingsbrochure VTO palliatieve zorg Brussel-Halle-Vilvoorde

2 Al onze opleidingen worden gegeven door docenten, deskundig in het onderwerp en met ervaring in palliatieve zorg. Onze docenten zijn o.a. medewerkers van het Forum Palliatieve Zorg, de thuiszorgequipe Omega, het dagcentrum TOPAZ, LEIF en andere externe deskundigen. Inlichtingen Nadia Denayer - vormingsverantwoordelijke Forum Palliatieve Zorg J. Vander Vekenstraat WEMMEL Tel.: 02/ vorming@forumpalliatievezorg.be Voor up-to-date informatie en permanente aanvullingen zie Inschrijvingen Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be of online via Inschrijvingen voor de Basiscursus, Postgraduaat en BANABA in samenwerking met HUB/EHB: Groepscentrum Permanente Vorming 02/ of gpv@hubrussel.be Inschrijvingen LEIF: leifartsen@leif.be, leifnurses@leif.be of tel.: 02/

3 Deskundig bij het levenseinde? We weten niet wat er ons te wachten staat. Professioneel omgaan met patiënten bij het levenseinde? Een lange leerschool! Elke hulpverlener betrokken bij het levenseinde vindt in deze vormingsbrochure diverse mogelijkheden tot permanente vorming, tot uitwisseling en tot visieontwikkeling. De referenten palliatieve zorg woonzorgcentra kunnen zich verder bekwamen in een langdurige opleiding die we samen met PANAL gedurende 8 dagen realiseren. Zorgkundigen, ergotherapeuten, kinesisten, maatschappelijk werkers, worden op de basiscursussen verwacht. Zowel in het voorjaar als in het najaar zijn er instapmogelijkheden. Verpleegkundigen kunnen jaarlijks introductie palliatieve zorg volgen, postgraduaat en BANABA in samenwerking met hogescholen Erasmus en HUB Brussel. Vrijwilligers kunnen opnieuw voor een kennismaking en vorming terecht in de basiscursus die in september van start gaat. En voor wie reeds basis heeft, zijn er terugkomdagen palliatieve zorg, doorheen het jaar verspreid. Leden van het Forum bepalen mee de richting, de visie van de zorg. Op diverse lunchdebatten worden verschillende meningen op een actief meedenkend publiek losgelaten. In februari 2015 wordt het debat voorafgegaan door een theaterstuk. Informatie geven over de diverse mogelijkheden palliatieve zorg blijft een basisopdracht. Samen met de thuisequipe Omega wordt info op maat gegeven in het woonzorgcentrum, in de SEL, in de gemeente, in Brussel Gezien het Forum deel uitmaakt van W.E.M.M.E.L., het expertisecentrum Waardig levenseinde, blijven we ons intern bijscholen met Omega, met LEIF, met TOPAZ, met ULteam. De Leerstoel Waardig Levenseinde, met als titularis prof. dr. Wim Distelmans, voorzitter van het Forum staat borg voor diversiteit in meningen, voor evolutie in denken en voor een maatschappelijke stem die de samenleving en het beleid verder inspireert. PALM, opleiding palliatieve zorg voor artsen en masters gaat voor de tweede keer van start. De medewerking van docenten verbonden aan alle Vlaamse universiteiten geeft aan deze opleiding een veelzijdig aanbod vanuit een brede kijk op levenseindezorg. We zien u graag terug op een van de vele initiatieven. Met vragen, bedenkingen en suggesties kan u alvast terecht op vorming@forumpalliatievezorg.be. Initiatieven worden verder via de Nieuwsbrief en de website bekend gemaakt Met dank aan de vele medewerkers en subsidiërende instanties die deze initiatieven mede mogelijk maken: de Vlaamse Gemeenschap, de Federale overheid, de Vlaamse Liga tegen Kanker, de Stichting tegen Kanker, de Provincie Vlaams-Brabant. Inge De Hertogh, secretariaat Nadia Denayer, vormingsverantwoordelijke Christina Vanderhaeghe, coördinator Yanna Van Wesemael, psychologe

4 Inlichtingen Woord vooraf 1 Algemene inhoudsopgave 2 Inhoudsopgave per discipline 3 1 Vormingsaanbod van het Forum Palliatieve Zorg Basisopleidingen palliatieve zorg Basiscursus vrijwilligers Basiscursus palliatieve zorg Opleidingsdag: beleid in de palliatieve zorg voor woonzorgcentra Permanente vorming Terugkomdagen Terugkomdagen voor verpleegkundigen Terugkomdag voor palliatief referenten woonzorgcentra en thuisvervangende settings Vrijwilligersdag Vorming op maat van uw organisatie Op maat van uw organisatie Info-avond palliatieve zorg Initiatie in de palliatieve zorg Basiscursus palliatieve zorg Intervisie voor woonzorgcentra Open initiatieven Toneelstuk Amazone, met aansluitend debat Lunchdebatten W.E.M.M.E.L Stagemogelijkheden en thesisbegeleiding Documentatiecentrum Rondleiding expertisecentrum W.E.M.M.E.L Vormingen in samenwerking met partners Referenten palliatieve zorg in woonzorgcentra, regio Vlaams-Brabant Hogeschool-Universiteit Brussel en Erasmushogeschool Brussel Introductie Palliatieve Zorg Postgraduaat Palliatieve Zorg Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Postgraduaat Palliatieve Zorg voor niet-verpleegkundigen BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Palliatieve zorg bij diverse cliëntengroepen LEIF LevensEinde InformatieForum PALM: permanente vorming in palliatieve zorg voor masters 30 Uitgaven van het Forum Palliatieve Zorg 31 Algemene voorwaarden 2 Vormingsbrochure

5 Elke zorgverlener kan bij het Forum Palliatieve Zorg terecht voor een basisvorming of verdere vorming. We vermelden bij elke discipline het paginanummer waar u de vorming naar keuze kan terugvinden in onze brochure: Artsen Terugkomdag voor referenten (CRA) 9 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Referenten Palliatieve Zorg in woonzorgcentra (CRA) 20 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 LEIF-artsenopleiding 28 PALM-opleiding 30 Referenten palliatieve zorg (Palliatief Support Team) Terugkomdag voor referenten 9 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Referenten Palliatieve Zorg in woonzorgcentra 20 Introductie Palliatieve Zorg 22 Postgraduaat Palliatieve Zorg 23 BANABA Palliatieve Zorg (indien de referent een verpleegkundige is) 25 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 LEIF-opleiding andere zorgverleners 29 Verpleegkundigen Terugkomdagen voor verpleegkundigen 8 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Introductie Palliatieve Zorg 22 Postgraduaat Palliatieve Zorg 23 Forum Palliatieve Zorg 3

6 BANABA Palliatieve Zorg (enkel verpleegkundigen 25 kunnen doorstromen naar de BANABA) Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 LEIF-opleiding andere zorgverleners 29 Vrijwilligers Basiscursus vrijwilligers 5 Vrijwilligersdag 10 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 Zorgkundigen Basiscursus Palliatieve Zorg 6 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Introductie Palliatieve Zorg 22 Postgraduaat Palliatieve Zorg 23 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 Andere zorgverleners (bv. maatschappelijk werkers, vrijzinnig-humanistisch consulenten, psychologen, ergotherapeuten, kinesisten, pastoraal medewerkers, ) Basiscursus Palliatieve Zorg 6 Toneelstuk Amazone 16 Lunchdebatten 17 Introductie Palliatieve Zorg 22 Postgraduaat Palliatieve Zorg 23 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen 27 LEIF-opleiding andere zorgverleners 28 PALM - opleiding (! Enkel voor masters) 30 4 Vormingsbrochure

7 1 Vormingsaanbod van het Forum Palliatieve Zorg 1.1 Basisopleidingen palliatieve zorg Basiscursus vrijwilligers Iedereen die zich graag wil engageren als vrijwilliger in de palliatieve zorg Doelstelling Een basismodule voor vrijwilligers in de palliatieve zorg, met bijzondere aandacht voor: Het kennismaken met de basisprincipes van palliatieve zorg Het inzicht verwerven in de structuur van palliatieve zorg en in de ondersteunende rol van de thuiszorgequipe Het communiceren over en in palliatieve zorg De voorafgaande zorgplanning en de beslissingen aan het levenseinde Ethisch reflecteren bij het denken en het handelen Programma 1) Basisconcept palliatieve zorg met klemtoon op het functioneren binnen een team 2) Oriëntatie en informatieronde uit de verschillende settings 3) Emotionele impact van palliatieve zorg 4) Basisvaardigheden in communicatie 5) Comfortzorg en aanvullende therapieën 6) Sociale en familiale aspecten 7) Spirituele aspecten bij patiënt, bewoner en bij hulpverlener 8) Verlies en rouw 9) Pyscho-emotionele ondersteuning bieden aan patiënt, bewoner en familie 10) Zorg voor zorgenden 11) Beslissingen aan het levenseinde / de voorafgaande zorgplanning 12) Bezoek en voorstelling van alle organisaties binnen het Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. Aantal deelnemers Minimaal 8 maximaal 16 (deze cursus gaat enkel door mits voldoende inschrijvingen) Data en tijdstippen 8 vrijdag voormiddagen, van 9u tot 12u30 Najaar 2014: 26/09/14, 03/10/14, 10/10/14, 17/10/14, 24/10/14, 07/11/14, 14/11/14, 21/11/14 Locatie Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L., J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel Forum Palliatieve Zorg 5

8 (Deze cursus kan ook in uw eigen voorziening georganiseerd worden (woonzorgcentra, OCMW, dienstencentra, gezinsdiensten, ), of samen met andere voorzieningen in uw buurt). Gratis voor vrijwilligers die zich engageren binnen regio Brussel-Halle-Vilvoorde (95 euro voor vrijwilligers uit andere regio s) Cursusmateriaal, dranken en broodjeslunch inbegrepen Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , of online via Basiscursus palliatieve zorg Zorgkundigen, ergotherapeuten, kinesisten, maatschappelijk werkers en andere gezondheidswerkers werkzaam in de zorgsector uit woonzorgcentra, thuiszorgdiensten, familiehulp, familiezorg, mutualiteiten, OCMW, Doelstelling Een basismodule palliatieve zorg, met bijzondere aandacht voor: De kennismaking met de basisprincipes van palliatieve zorg Het inzicht verwerven in de structuur van palliatieve zorg en in de ondersteunende rol van de thuiszorgequipe Het communiceren over en in palliatieve zorg Het oefenen in het interdisciplinair werken De voorafgaande zorgplanning en de beslissingen aan het levenseinde De plaats van familie in palliatieve zorg Programma 1) Basisconcept palliatieve zorg met klemtoon op het eigen functioneren binnen een team 2) Fysieke aspecten van zorg en comfortzorg 3) Emotionele impact van palliatieve zorg en het bieden van psychoemotionele ondersteuning voor patiënt en familie 4) Basisvaardigheden in communicatie 5) Sociale, psychologische en spirituele aspecten in palliatieve zorg 6) Verlies/rouw (h)erkennen en aandacht geven 7) Ethische aspecten en beslissingen aan het levenseinde 8) Bezoek en voorstelling van alle organisaties binnen het Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. Aantal deelnemers minimaal 8 maximaal 16 (deze cursus gaat enkel door mits voldoende inschrijvingen) 6 Vormingsbrochure

9 Data en tijdstippen 5 dinsdagen van 9u00 tot 16u00 (onthaal vanaf 9u00, cursus start om 9u30 stipt) Najaar 2014: 18/11/14, 25/11/14, 02/12/14, 09/12/14, 16/12/14 Voorjaar 2015: 21/04/15, 28/04/15, 05/05/15, 12/05/15, 19/05/15 Locatie DAG 1-4: GC De Zandloper, Kaasmarkt Wemmel DAG 5: Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel (Deze cursus kan ook in uw eigen voorziening georganiseerd worden (woonzorgcentra, OCMW, dienstencentra, gezinsdiensten, ), of samen met andere voorzieningen in uw buurt) 250 euro per deelnemer (cursusmateriaal, dranken en lunch inbegrepen). Educatief verlof op aanvraag. Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be of online via Opleidingsdag: beleid in de palliatieve zorg voor woonzorgcentra Directies, kwaliteitscoördinatoren, CRA, werkzaam in de zorgsector uit woonzorgcentra Doelstelling Handvatten aanbieden voor het uitstippelen van een beleid palliatieve zorg in het woonzorgcentrum. Programma Tijdens deze opleidingsnamiddag zal kort ingegaan worden op basisconcepten over palliatieve zorg: wat is palliatieve zorg? Waarin verschilt het van curatieve geneeskunde? Wat bepaalt de wetgeving rond palliatieve zorg in woonzorgcentra? Verder zal uitgebreid ingegaan worden op vragen als: hoe ontwikkel je een eigen visie over palliatieve zorg binnen je woonzorgcentrum? Welk beleid voer je hierover? Welke medewerkers betrek je hier bij? Hoe kan je dit vervolgens implementeren? Hoe kan je dit communiceren naar medewerkers en bewoners? Hoe implementeer je een rouwzorgbeleid? Aantal deelnemers minimaal 8 - maximaal 16 (deze cursus gaat enkel door mits voldoende inschrijvingen) Datum 07/05/15 (13u30 16u30) Forum Palliatieve Zorg 7

10 Locatie GC De Zandloper, Kaasmarkt Wemmel 20 euro per sessie, per persoon Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , of online via Permanente vorming Terugkomdagen Tijdens onze terugkomdagen nemen we de gelegenheid om bijzondere onderwerpen aan te brengen en een uitwisselingsmoment voor alle aanwezigen te creëren. Doelstelling Voor al wie een opleiding in of enige kennis heeft over palliatieve zorg en werkzaam is binnen dagcentra, eenheden, woonzorgcentra, ziekenhuizen,... Deze terugkomdagen kunnen beschouwd worden als verdere vorming waarbij het belangrijk is dat er reeds een basiskennis over palliatieve zorg is. De terugkomdagen dit jaar worden per doelgroep opgesplitst Terugkomdagen voor verpleegkundigen Deze terugkomdagen zijn bedoeld voor verpleegkundigen die reeds een basis gevolgd hebben in palliatieve zorg. 1) Pijn-en symptoomcontrole: neuropatische pijn en refractaire symptomen Inhoud De fysiologie van neuropathische pijn wordt besproken. Aan de hand van casussen worden mogelijke behandelingen besproken. Docent Dr. Martine De Laat. Ze is anesthesiste en verantwoordelijke palliatief support team UZ Gent Datum donderdag 6/11/14 (13u30 16u30) 8 Vormingsbrochure

11 Locatie Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. - J. Vander Vekenstraat WEMMEL 20 euro per sessie, per persoon Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be of online via 2) Pijn- en symptoomcontrole: Gastro-intestinale symptomen Inhoud Tijdens deze vormingsnamiddag komen mondzorg, nausea, emesis, hik, ascites, darmobstructie, diarree, constipatie en incontinentie in het kader van palliatieve zorg aan bod. Aan de hand van casussen worden mogelijke behandelingen van deze symptomen besproken. Docent Dr Maridi Aerts is gastro-enteroloog teamlid van de supportieve en palliatieve zorg UZ Brussel, LEIFarts Datum Donderdag 2/04/15 (13u30 16u30) Locatie Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. J. Vander Vekenstraat WEMMEL 20 euro per sessie, per persoon Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be of online via Terugkomdag voor palliatief referenten woonzorgcentra en thuisvervangende settings Palliatief referenten werkzaam in woonzorgcentra, Referenten die de langdurige opleiding hebben gevolgd en bijkomende intervisie/opleiding willen, CRA s van woonzorgcentra, huisartsen met patiënten met een grote patiëntenpopulatie in woonzorgcentra. Forum Palliatieve Zorg 9

12 Doelstelling Permanente vorming voor verantwoordelijken palliatieve zorg in woonzorgcentra. Programma 1) Werken met families Elke familie heeft een unieke dynamiek. Hoe krijg je als palliatief hulpverlener inzicht in familiesystemen en hoe ga je daar dan mee om? Wat kan de rol zijn van de familie in de palliatieve zorg. Docent Katlijn Willems, zelfstandig opleider, coördinator van vzw Integraal Datum Donderdag 26/02/15 (13u30-16u30) Locatie Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. J. Vander Vekenstraat WEMMEL 20 euro per sessie, per persoon Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , of online via Vrijwilligersdag Vrijwilligers die werkzaam zijn binnen palliatieve zorg of in contact komen met palliatieve situaties, en vrijwilligersverantwoordelijken. Doelstelling Ontmoetingsmomenten waar we een aantal specifieke thema s uitdiepen en dit onder begeleiding van een aantal deskundigen met een hart voor vrijwilligers. We bieden de mogelijkheid voor vrijwilligers om onderling ervaringen uit te wisselen en kennis op te doen. Programma 1) Dementie als ziektebeeld: welke vormen bestaan er en hoe kan je ermee om als vrijwilliger? Tijdens deze vormingsnamiddag zal ingegaan worden op de verschillende vormen van dementie (Alzheimer, vasculair, Parkinson, enz...) en welke impact deze vormen van dementie hebben op het functioneren van de persoon die lijdt aan dementie. 10 Vormingsbrochure

13 Verder zullen er concrete tips aangereikt worden van hoe je kan omgaan met personen met dementie wanneer je met hen geconfronteerd wordt als vrijwilliger. Docent Jasmijn Driegelinck, consulente Expertisecentrum Dementie MEMO Halle Vilvoorde Datum Maandag 23/02/15 (13u30 tot 16u30) Locatie Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. J. Vander Vekenstraat WEMMEL Gratis (voor alle vrijwilligers van de regio Brussel-Halle-Vilvoorde) Inschrijvingen Forum Palliatieve Zorg: 02/ , of online via Vorming op maat van uw organisatie Op maat van uw organisatie Het Forum Palliatieve Zorg biedt vormingen aan op maat, op maat van uw organisatie of van een bepaalde doelgroep (vb. familiehulp, woonzorgcentra, mantelzorg, SIT/SEL, seniorenorganisaties, scholen, sociale diensten van gemeenten, ). U heeft de mogelijkheid om een vorming in uw eigen voorziening te organiseren, of in de lokalen van het expertisecentrum W.E.M.M.E.L, gelegen in de J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel. Indien u de vorming binnen de eigen voorziening organiseert, dient u wel te beschikken over een voldoende groot vormingslokaal en projectiemogelijkheid (witte muur, scherm,..) Zo kunnen de onderwerpen van de informatie-sessies verder besproken worden in een uitgebreide vorming, maar u kan ook uit een het programma aan specifieke onderwerpen kiezen (zie: thema s in de kijker). De onderwerpen worden afgestemd op de voorkennis van de deelnemers. De inhoud en duur van dit programma bepaalt de organisatie zelf, in overleg met de vormingsverantwoordelijke van het Forum. Samen maken we een boeiend programma. De kostprijs is 90 euro per lesuur, exclusief verplaatsingskosten van de docent. Forum Palliatieve Zorg 11

14 Vorming op maat: enkele thema s in de kijker: 1.) Initiatie Zorg voor de zorgende (2x3u) Zorgpersoneel van een organisatie of instelling Opzet Het professioneel omgaan met ernstig zieken en hun omgeving heeft een impact op de persoon van de hulpverlener. In deze module gaan we dieper in op hoe men als hulpverlener blijvend zorg kan bieden, gesterkt door zijn persoonlijke drijfveren en krachtbronnen. Men wordt aangespoord op zoek te gaan naar waar men de eigen motivatie/energie vandaan haalt, en dit in verbinding te brengen met de organisatie/het team waarin men werkt. Doelstelling Ondersteuning krachtbronnen zorgpersoneel bij het bieden van de palliatieve zorg, gezien hulpverleners met heel hun mens-zijn in de zorg staan. Opbouw 2 dagdelen van 3 uur, die als één geheel gevolgd kunnen worden Programma 1) Helder maken van de persoonlijke drijfveren en krachtbronnen van de hulpverlener 2) Intervisie Bijzonderheden Deze opleiding kan aangepast worden aan de verwachtingen van de instelling. Het traject dat elke instelling in de palliatieve zorg aflegt, is verschillend. Contact en Info Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be 2.) Rouw in het woonzorgcentrum (min. 2 uur) Afdelingsteam van een woonzorgcentrum Opzet Rouwzorg maakt integraal deel uit van de palliatieve zorg. Oudere mensen in het woonzorgcentrum zijn wel eens méér met afscheid bezig. Ze hebben hun eigen woonplaats verlaten, en realiseren zich bij momenten dat hun einde voelbaar wordt. Hulpverleners kunnen daar op een gepaste manier zorgzaam leren mee omgaan. Doelstelling Aandacht voor het rouwen bij ouderen bij het zorgpersoneel verfijnen in dagelijkse 12 Vormingsbrochure

15 omgangsvormen. Draagkracht van een team versterken bij moeilijke begeleidingen, bij rouwende bewoners en hun familie. Opbouw Eén dagdeel waarin concrete rouwsituaties uit het woonzorgcentrum toegelicht en uitgediept worden. Bijzonderheden Deze opleiding kan aangepast worden aan de verwachtingen van de instelling. Het traject dat elke instelling in de palliatieve zorg aflegt, is verschillend. Contact en Info Forum Palliatieve Zorg: 02/ , 3.) Voorafgaande zorgplanning (2 x 3u) Zorgpersoneel van een organisatie of instelling, directies, psychologen, maatschappelijk assistenten, palliatief referenten Opzet Voorafgaande zorgplanning is een communicatieproces waarbij bewoner, bijgestaan door familie en de zorgverstrekker, in dialoog gaat over actuele en toekomstige zorgwensen. Voorafgaande zorgplanning kan ook helpen behandelingskeuzes bij het levenseinde duidelijk te maken. Op basis van het LEIF-plan worden handvatten aangereikt om te spreken met bewoners over voorafgaande zorgplanning. Doelstelling Aanbieden van handvatten om te werken aan voorafgaande zorgplanning voor bewoners/patiënten. Opbouw 2 dagdelen van 3 uur, die als één geheel worden gevolgd Programma Levenseindebeslissingen Communicatie met patiënten omtrent voorafgaande zorgplanning Bijzonderheden Deze opleiding kan aangepast worden aan de verwachtingen van de instelling. Het traject dat elke instelling in de palliatieve zorg aflegt, is verschillend. Contact en Info Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be Forum Palliatieve Zorg 13

16 1.3.2 Info-avond palliatieve zorg In samenwerking met het Forum Palliatieve Zorg kan uw organisatie een info-avond palliatieve zorg organiseren voor de plaatselijke bevolking van een gemeente, voor hulpverleners, artsen,. Dit gebeurt in samenwerking met de plaatselijke SEL, en met andere plaatselijke verenigingen, OCMW, mutualiteit, woonzorgcentra, huisartsenverenigingen, Deze avond kan doorgaan in de lokalen van de organisatie zelf of op andere locaties zoals bijvoorbeeld: zaal woonzorgcentrum, in het cultureel centrum van de gemeente, parochiezaal, Tijdens deze info-avond komen een aantal sprekers aan bod die vertellen over hoe zij aan palliatieve zorg doen in hun gemeente: bv. directeur woonzorgcentrum, huisartsen, verpleegkundigen eenheden/dagcentra, verpleegkundige thuiszorgequipe Omega van uw regio, Gedurende de avond wordt er een drankje voorzien en een muzikaal intermezzo met lokale musici. Nadien is er tijd voor vraagstelling vanuit het publiek en debat. Deze avond wordt gecoördineerd en gemodereerd door het Forum Palliatieve Zorg. Het Forum Palliatieve Zorg zorgt voor: inhoudelijke coördinatie en organisatie van de bijeenkomsten en de avond zelf; het ontwerp van een affiche die verspreid kan worden in de hele gemeente; financiële bijdrage voor de organisatie van deze avond; publiciteit voor het initiatief via onze contacten; vergoeding van de sprekers op de info-avond. We verwachten van de initiatiefnemers: het zoeken van een aantal gemotiveerde hulpverleners/vrijwilligers/ artsen die deze avond mee willen realiseren; uw aanwezigheid op twee bijeenkomsten voor de voorbereiding van de info-avond; uw medewerking op de info-avond zelf; publiciteit voor het initiatief via jullie contacten. Contact en info 02/ of Initiatie in de palliatieve zorg Alle personeelsleden van een instelling (woonzorgcentra, MPI, ziekenhuizen, ), voor nieuwe personeelsleden en verdere vorming voor personeel langer in dienst Opzet Deze module wil de palliatieve cultuur in een instelling introduceren en/of versterken en alle personeelsleden met palliatieve zorg kennis laten maken 14 Vormingsbrochure

17 Doelstelling Een eerste kennismaking met de basisprincipes van palliatieve zorg Inzicht verwerven in de bestaande mogelijkheden van palliatieve zorg Bewustwording van een persoonlijke inbreng bij verschillende aspecten van palliatieve zorg Werken aan een gezamenlijke visie van zorg om de implementatie van palliatieve zorg mogelijk te maken Opbouw 3 dagdelen van 3 uur, die als één geheel worden gevolgd Programma 1) Basisconcept palliatieve zorg: kennismaken met palliatieve zorg informatie verwerven over de verschillende mogelijkheden van palliatieve zorg en de werking binnen het landschap jezelf situeren in palliatieve zorg 2) Emotionele impact van palliatieve zorg 3) Implementatie van palliatieve zorg in de eigen instelling Bijzonderheden Deze opleiding kan aangepast worden aan de verwachtingen van de instelling. Het traject dat elke instelling in de palliatieve zorg aflegt, is verschillend. Deze vorming zal dus vanzelfsprekend aangepast worden aan de vraag en noodzakelijkheden van de instelling. De derde dag, de implementatie van de palliatieve zorg, wordt bij voorkeur meegevolgd door Directie afvaardiging Raad van Bestuur. Locatie De cursus kan in de instelling zelf georganiseerd worden of in de lokalen van het expertisecentrum W.E.M.M.E.L, gelegen in de J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel. Indien u de vorming binnen de eigen voorziening organiseert, dient u wel te beschikken over een voldoende groot vormingslokaal en projectiemogelijkheid (witte muur, scherm,..) 90 euro per lesuur + verplaatsingskosten van de docenten Contact en Info Forum Palliatieve Zorg: 02/ , vorming@forumpalliatievezorg.be Basiscursus palliatieve zorg Deze basiscursus kan ook in uw voorziening georganiseerd worden of in samenspraak met voorzieningen in uw buurt (voor meer informatie, zie ). Forum Palliatieve Zorg 15

18 1.3.5 Intervisie voor woonzorgcentra Huisartsen, CRA s, hoofdverpleegkundigen, referenten palliatieve zorg, directies, in woonzorgcentra. Afhankelijk van de noodzaak kunnen intervisiekringen opgericht worden die geografisch verspreid zijn. Zo kunnen medewerkers vanuit verschillende woonzorgcentra deelnemen aan eenzelfde intervisiegroep. Doelstelling Het Forum Palliatieve Zorg wil met u meezoeken naar een gepaste werkvorm om het palliatief team te ondersteunen. Dit kan door intervisie. Intervisie is een werkvorm die eigen reflecteren en handelen bevordert. Er wordt niet oordelend geluisterd naar de persoon die een case-situatie aanbrengt. De andere personen geven feedback en denken mee oplossingsgericht na. 90 euro per lesuur + verplaatsingskosten van de docenten Contact Forum Palliatieve Zorg, 02/ of vorming@forumpalliatievezorg.be 1.4 Open initiatieven Toneelstuk Amazone, met aansluitend debat De voorstelling richt zich op een volwassen publiek en vooral op hen die zich betrokken voelen bij het thema. Professionelen, hulpverleners, patiëntengroepen, patiënten, partners en hun omgeving, enz. Inhoud stuk Katrien zegt dat ze een Amazone wordt. Zoals de mythologische krijgsvrouwen die een borst amputeerden om beter met pijl en boog te schieten naar de vijand. De vijand van Katrien is niet met pijl en boog te bestrijden, maar met chemo, amputatie en bestraling. Katrien heeft borstkanker. Alex wil geen Amazone. Hij wil de vrolijke, sportieve en sexy Katrien waarmee hij al negen jaar getrouwd is, behouden. Hij heeft een hekel aan alles wat met ziekte te maken heeft: ziekenhuizen, naalden en dokters. Hij is heel bang, maar houdt zich stoer. Alex belooft om Katrien te steunen. Door dik en dun. Hij vindt dat zijn plicht en het wordt ook als vanzelfsprekend van hem verwacht. Het is niet meer dan normaal dat je een zieke partner steunt, toch? Zo vanzelfsprekend blijkt het echter niet te zijn en Katrien steunen is veel zwaarder dan Alex had vermoed. De ziekte belast niet alleen 16 Vormingsbrochure

19 Katriens gezondheid, ook hun relatie komt onder druk te staan. Alex krijgt hoe langer hoe meer afkeer van de ziekte en van Katriens lichaam. Hun intimiteit en seksualiteit gaan er erg onder lijden. Borstkanker is een thema dat al vaker in literatuur, toneel en film behandeld werd. In deze voorstelling gaat men niet alleen in op het lichamelijk en psychisch effect bij het slachtoffer. Men legt vooral de nadruk op de zware druk die de ziekte, de behandeling en de gevolgen ervan hebben op zowel de zieke, de partner, de relatie als de seksualiteit. Het ooit begeerde en aantrekkelijke lichaam is nu zwaar geschonden en het vergt aanpassing en een leerproces van beide partners om weer samen te kunnen genieten van intimiteit en seksualiteit. Theater Aardpaard wil met de productie Amazone een onderwerp behandelen dat nog al te vaak in de taboesfeer ligt. Het zet met deze creatie een gedurfd stuk theater neer: eenvoudig, pakkend, klein, maar propvol echt voelen. Naar een concept van Sam Schürg en in regie van Lenneke Maas spelen Inge Verhees en Arjen Arnoldussen de eerlijke zoektocht van Katrien en Alex naar een nieuwe vorm van seksualiteit, intimiteit en zorg dragen voor elkaar. Omdat het moet. Zonder noemenswaardig decor of attributen zetten de acteurs een herkenbaar beeld neer van een man en een vrouw. Zij is ziek. Hij is niet gezond meer. Met steun van de Stichting tegen Kanker Datum Dinsdag 03/02/15 (13u30 16u30) Locatie GC De Zandloper, Kaasmarkt Wemmel 20 euro per persoon Inschrijven 02/ , of online via Lunchdebat W.E.M.M.E.L. Alle leden van het Forum Palliatieve Zorg en geïnteresseerden. Forum Palliatieve Zorg 17

20 Doelstelling Bijeenkomsten van de Algemene Vergadering van het Forum Palliatieve Zorg. We houden een maatschappelijk debat over onderwerpen in de palliatieve zorg en/of het levenseinde. Tijdens deze lunch worden er gastsprekers uitgenodigd die over specifieke onderwerpen een uiteenzetting geven. Er is ruimte voor interactie, vraagstelling en discussie. Programma en data 2 vrijdagen 17/10/14, 22/05/15 Telkens van 12u30 tot 14u00 (onthaal vanaf 12u) Verdere programmatie en sprekers per sessie worden later meegedeeld op onze website: Locatie Grote Zaal Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. - J. Vander Vekenstraat Wemmel 5,00 euro per persoon, per sessie. Broodjes en dranken worden voorzien. Vooraf inschrijven is noodzakelijk! Inschrijven 02/ of info@forumpalliatievezorg.be of via Stagemogelijkheden en thesisbegeleiding Voor studenten in opleiding zijn er mogelijkheden voor stage. Dit kan voor verschillende beroepsgroepen. In het verleden waren dit: Verpleegkundigen in de opleiding BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg ; Huisartsen in beroepsopleiding; Studenten Geneeskunde, Verpleegkunde, Verzorging, Maatschappelijk werk, Psychologie, Stages van personen in ondersteunende beroepen: secretariaat, informatica, Het Forum Palliatieve Zorg kan je helpen een goede stageplaats te vinden en kan ook zelf stageplaats zijn. We bieden tevens begeleiding aan voor thesissen en wetenschappelijk onderzoek. Het is noodzakelijk ruim op voorhand contact op te nemen. Voor meer informatie, kan u terecht bij ons via: 02/ of info@forumpalliatievezorg.be Documentatiecentrum Het Forum Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde beschikt over een bibliotheek die door u geraadpleegd kan worden. Iedereen die op zoek is naar informatie over diverse thema s binnen palliatieve zorg, zoals vrijwilligers, studenten, leerkrachten, 18 Vormingsbrochure

21 professionals, kan ons contacteren. De bibliotheek bestaat uit boeken, tijdschriften, beeldmateriaal, educatief materiaal, over palliatieve zorg in het algemeen, maar ook over specifieke thema s zoals de rouwkoffer, doosje vol troost en kinderboekjes voor kinderen die betrokken zijn bij palliatieve zorg in hun omgeving. Om de correcte informatie te zoeken die u nodig hebt, neem gerust contact met ons op via: 02/ of y.vanwesemael@forumpalliatievezorg.be. Na telefonisch contact, kan u steeds langskomen om uw vraag te bespreken en samen op zoek te gaan naar de gepaste documentatie Rondleiding expertisecentrum W.E.M.M.E.L. Het UZ Brussel van de Vrije Universiteit Brussel kocht in 1995 een gebouw te Wemmel voor TOPAZ, het eerste supportief dagcentrum in België. Hiernaast vonden allerlei verenigingen, begaan met ongeneeslijk zieken, ook onderdak in dit centrum. Vanaf het begin gonst het in Wemmel aan activiteiten: opvang van ongeneeslijk zieken, consultaties, stages, vergaderingen, denktanken, werkbezoeken, persconferenties, VTO (vorming-training-opleiding) voor professionelen en voor vrijwilligers. Zo groeide deze plek in België uit tot het expertisecentrum van het levenseinde met empathie en respect voor ieders recht op zelfbeschikking ongeacht afkomst, taal, sociale status, of filosofische overtuiging. In w.e.m.m.e.l. kan je terecht bij: Supportief dagcentrum tel tel Uitklaring Levenseindevragen-team tel Thuisequipe palliatieve zorg BHV tel LevensEinde InformatieForum Leiflijn Leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB tel U kan op aanvraag een beroep doen op het expertisecentrum voor een rondleiding en voorstelling van alle organisaties die hier plaatsvinden. Voor meer informatie, tel. 02/ , info@wemmel.pro of Forum Palliatieve Zorg 19

22 2 Vormingen in samenwerking met partners Het Forum Palliatieve Zorg werkt nauw samen met een aantal partners bij het uitwerken van het vormingsaanbod omtrent palliatieve zorg. 2.1 Referenten palliatieve zorg in woonzorgcentra, regio Vlaams-Brabant Het Forum Palliatieve Zorg en Panal vzw organiseren van oktober 2014 tot juni 2015 een opleiding voor palliatief referenten regio Vlaams-Brabant. Folders van deze opleiding kunnen afzonderlijk worden aangevraagd bij de vormingsverantwoordelijke. Referenten palliatieve zorg, CRA, die aan het werk zijn in woonzorgcentra binnen regio Vlaams-Brabant, en die reeds een basiscursus palliatieve zorg of een postgraduaat palliatieve zorg hebben gevolgd. Situering Via deze 8-daagse opleiding maken we de referent palliatieve zorg wegwijs in de relevante wetgeving, in de (verdere) uitbouw van de visie en structuur van palliatieve zorg in de organisatie. De opleiding start in oktober 2014 en eindigt in juni Van cursisten verwachten we een actieve inbreng aan de hand van onder meer casestudies, De docenten gaan samen met hen op zoek naar hoe palliatieve zorg een (verdere) inbedding kan krijgen in hun organisatie. Programma Dag 1: Dinsdag 07/10/2014 Kennismaking Palliatieve zorg in Vlaanderen en wetgeving Functieprofiel van de referentiepersoon palliatieve zorg Dag 2: Dinsdag 04/11/2014 Werken vanuit de waarderende benadering: het ontwikkelen van eigen competenties en vaardigheden Dag 3: Dinsdag 02/12/2014 Werken vanuit de waarderende benadering: inzicht in de eigen zorgcultuur en in de cultuur van de organisatie Rouw in woonzorgcentra Dag 4: Dinsdag 27/01/2015 Pijnmedicatie bij ouderen Symptoomcontrole Dag 5: Dinsdag 24/02/2015 Wat is ethiek en wat is mijn ethiek? Dag 6: Dinsdag 24/03/2015 Hoe vormingen organiseren en wat heb ik daarvoor nodig? 20 Vormingsbrochure

23 Dag 7: Dinsdag 28/04/2015 Advanced care planning Spirituele zorg Dag 8: Dinsdag 02/06/2015 Zorg voor de zorgenden Afronding met receptie Docenten Dr. Johan Coppens, Karen De Meerleer, Paul Destrooper, Prof. Dr. Wim Distelmans, Moniek Drees, Hendrikje Huysmans, Prof Dr. Herman Nys, Goedele Slots, Dr. Rudi Timmermans, Sophie Tobback. Nadia Denayer, Nele Geysen, Christina Vanderhaeghe, Ria Vandermaesen. Locatie CG De Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel (na inschrijving ontvangt u een routebeschrijving) 550 euro: voor de cursusdagen, cursusmateriaal, koffie/thee en broodjeslunch inbegrepen. Te storten op rek. nr. IBAN BE van Panal vzw Uw inschrijving is pas definitief na betaling, de volgorde van betaling bepaalt de deelname! Educatief verlof op aanvraag. Opleidingscheques worden niet aanvaard. Inschrijvingen Bij voorkeur online via bij activiteiten of via vragen@panal.be of 016/ (minimaal 16 en maximaal 22 deelnemers. Inschrijven tot en met vrijdag 12/09/2014) 2.2 Hogeschool-Universiteit Brussel en Erasmushogeschool Brussel In samenwerking met de Brusselse Hogescholen HUB (Hogeschool-Universiteit Brussel) en Erasmushogeschool. Erkend door het Ministerie van Onderwijs. Opzet Een getrapte opleiding met drie onderdelen: 1) Een Introductie Palliatieve Zorg die vrij te volgen is door alle zorgverleners (alle specialismen starten in één groep) 2) Een Postgraduaat Palliatieve Zorg: a. Er is een Postgraduaat Verpleegkundige Palliatieve Zorg van 30 studiepunten (voor verpleegkundigen die de basiscursus hebben gevolgd) Forum Palliatieve Zorg 21

24 b. Er is daarnaast een Postgraduaat Palliatieve Zorg van 20 studiepunten voor nietverpleegkundigen (voor alle andere specialismen die de basiscursus hebben gevolgd) Beide Postgraduaten volgen samen les, enkel de studenten van het Postgraduaat Verpleegkundige Palliatieve Zorg (30 SP) volgen twee specifieke onderdelen meer. Om toegelaten te worden tot bovenvermelde Postgraduaten dient men in het bezit te zijn van een diploma Hoger Onderwijs, en dient men een basiscursus gevolgd te hebben. 3) Vervolgens kan je de BANABA Palliatieve zorg (Bachelor-Na-Bachelor) volgen van 30 studiepunten. Deze is enkel toegankelijk voor verpleegkundigen die in het bezit zijn van een diploma Bachelor in de Verpleegkunde en die een getuigschrift hebben van het Postgraduaat Verpleegkundige Palliatieve Zorg Introductie Palliatieve Zorg Verpleegkundigen, zorgkundigen en andere gezondheidswerkers zoals kinesisten, vrijzinnig-humanistisch consulenten, ergotherapeuten, psychologen, Toelatingsvoorwaarden Werkervaring is wenselijk Doelstelling Inzicht en kennis verwerven over het basisconcept van palliatieve zorg en de verschillende deelaspecten Inhoud Concept palliatieve zorg Basis pijn- en symptoomcontrole Communicatie in palliatieve zorg Emotionele impact Sociale- en spirituele aspecten Rouw- en verlieservaring Beslissingen bij het levenseinde Opbouw 5 donderdagen van 9u00 tot 16u00: Najaar 2014: 25/09/14, 02/10/14, 9/10/14, 16/10/14, 23/10/14 Voorjaar 2015: 26/02/14, 05/03/14, 12/03/14, 19/03/14, 26/03/14 Locatie Najaar 2014: HUB Campus T Serclaes, Warmoesberg Brussel Voorjaar 2015: Erasmushogeschool Campus Jette, Laarbeeklaan Brussel 22 Vormingsbrochure

25 Attestering Het volgen van de cursus geeft recht op een attest Introductie Palliatieve Zorg en biedt de mogelijkheid om zich verder te bekwamen (bv. Postgraduaat of BANABA). 275 euro (opleidingscheques en educatief verlof zijn mogelijk) Inschrijven Groepscentrum Permanente Vorming - HUB Warmoesberg Brussel Tel.: 02/ gpv@hubrussel.be Postgraduaat Palliatieve Zorg Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg De opleiding richt zich alleen tot verpleegkundigen die een coördinerende, sturende en voorbeeldfunctie hebben. Zij focussen zich op de uitvoering en management van zorg. Toelatingsvoorwaarden In het bezit zijn van het diploma Bachelor in de Verpleegkunde en de Introductie Palliatieve Zorg gevolgd hebben of een vergelijkbare basiscursus gevolgd hebben (bv. Basiscursus aangeboden door het Forum Palliatieve Zorg). Gediplomeerde verpleegkundigen kunnen ook toegelaten worden en ontvangen een certificaat als attestering. Doelstelling Deze ervaringsgerichte opleiding wil de kennis verdiepen in palliatieve zorg en de beroepshouding verder ontwikkelen met betrekking tot alle aspecten van het palliatief zorgconcept. Inhoud Rol en taken als referentieverpleegkundige in woonzorgcentra, thuisverpleging, ziekenhuizen, Medische aspecten van palliatieve zorg en oncologie Pijn- en symptoomcontrole: diagnostiek, interventies/casuïstiek en workshops Patiëntencommunicatie en begeleiding Spirituele zorg Ethiek en zorgethiek Groepssupervisie Werkveldervaring (56 stage-uren) Forum Palliatieve Zorg 23

26 Data Les- en stagedata voor academiejaar : 2014: 25/09/14, 2/10/14, 9/10/14, 16/10/14, 23/10/14, 6/11/14, 13/11/14, 20/11/14, 27/11/14, 4/12/14, 11/12/14, 18/12/ : 8/01/15, 22/01/15, 29/01/15, 5/02/15, 12/02/15, 26/02/15, 5/03/15, 12/03/15, 19/03/15, 26/03/15, 2/04/15, 7/05/15, 21/05/15, 28/05/15, 4/06/15. Locatie Afwisselend op: HUB campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel Erasmushogeschool Brussel campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Brussel Attestering Het succesvol afronden van het Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg wordt bekrachtigd met een getuigschrift. Het Postgraduaat (= BANABA deel 1) geeft u de toelating tot het 2 de opleidingsjaar van de BANABA (= BANABA deel 2), mits u in het bezit bent van een diploma Bachelor in de Verpleegkunde. 655 euro (30 studiepunten, introductie inbegrepen) (opleidingscheques en educatief verlof zijn mogelijk) Inschrijven Groepscentrum Permanente Vorming - HUB Warmoesberg Brussel Tel.: 02/ gpv@hubrussel.be Postgraduaat Palliatieve Zorg voor niet-verpleegkundigen Gezondheidswerkers (kinesisten, moreel consulenten, ergotherapeuten, psychologen, ) die inzicht en vaardigheden willen verwerven in het palliatief zorgconcept. De lessen vallen grotendeels samen met deze van de Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg. Toelatingsvoorwaarden In het bezit zijn van een diploma Hoger Onderwijs en de Introductie Palliatieve Zorg gevolgd hebben of een vergelijkbare basiscursus gevolgd hebben (bv. Basiscursus aangeboden door het Forum Palliatieve Zorg). Doelstelling Deze ervaringsgerichte opleiding wil de kennis verdiepen in palliatieve zorg en de beroepshouding verder ontwikkelen met betrekking tot de palliatieve zorg. 24 Vormingsbrochure

27 Inhoud Medisch-sociale aspecten van palliatieve zorg Patiëntencommunicatie en -begeleiding Complementaire therapieën Spirituele zorg Ethiek en zorgethiek Domeinspecifieke workshops Studiedagen Werkveldervaring (stage) Data Les- en stagedata voor academiejaar : 2014: 25/09/14, 2/10/14, 9/10/14, 16/10/14, 23/10/14, 6/11/14, 13/11/14, 20/11/14, 27/11/14, 4/12/14, 11/12/14, 18/12/ : 8/01/15, 22/01/15, 29/01/15, 5/02/15, 12/02/15, 26/02/15, 5/03/15, 12/03/15, 19/03/15, 26/03/15, 2/04/15, 7/05/15, 21/05/15, 28/05/15, 4/06/15. Locatie Afwisselend op: HUB campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel Erasmushogeschool Brussel campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Brussel Attestering Het succesvol afronden van het Postgraduaat Palliatieve Zorg wordt bekrachtigd met een getuigschrift. 520 euro (30 studiepunten, introductie inbegrepen) (opleidingscheques en educatief verlof zijn mogelijk) Inschrijven Groepscentrum Permanente Vorming - HUB Warmoesberg Brussel Tel.: 02/ gpv@hubrussel.be BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Deze opleiding richt zich tot verpleegkundigen die als experten een coachende en educatieve rol spelen op het werkveld. Toelatingsvoorwaarden Vervolgens kan je de BANABA Palliatieve zorg (Bachelor-Na-Bachelor) volgen van 30 studiepunten. Deze is enkel toegankelijk voor verpleegkundigen die in het bezit zijn van een diploma Bachelor in de Verpleegkunde. Forum Palliatieve Zorg 25

28 Voor het modeltraject van deze opleiding werd een programma uitgewerkt dat twee studiejaren omvat van telkens 30 studiepunten. Je kan het programma ook spreiden over meerdere jaren via een persoonlijk traject. Wie een postgraduaat op een andere hogeschool heeft gevolgd kan voor de gevolgde vakken vrijstelling krijgen en deelnemen aan BANABA deel 2. Doelstelling en inhoud Bekwaming in palliatieve zorgeducatie Bekwaming in het invoeren van palliatieve zorg in diverse settings Competentieverwerving met betrekking tot het palliatieve zorgproces bij specifieke zorgvragers Omgaan met ethische dilemma s Literatuurstudie en wetenschappelijk onderzoek Zorg voor de zorgenden Opbouw 2 opleidingsjaren (van telkens 30 studiepunten) - BANABA Deel 1 (= Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg, zie ) - BANABA Deel 2 (= Deel 1 en Deel 2 vormen samen de eigenlijke BANABA-opleiding) Werkveldervaring (190 stage-uren) Maken en presenteren van een eindproef Data Les- en stagedata voor academiejaar : 2014: 25/09/14, 2/10/14, 9/10/14, 16/10/14, 23/10/14, 6/11/14, 13/11/14, 18/12/ : 8/01/15, 29/01/15, 19/03/15, 26/03/15, 2/04/15, 23/04/15, 21/05/15, 4/06/15. Locatie Afwisselend op: HUB campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel Erasmushogeschool Brussel campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Brussel Attestering Bij het succesvol afronden van deze opleiding wordt een diploma Bachelor-Na- Bachelor (BANABA) Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg behaald. 334,90 euro per jaar (voor 30 studiepunten: 61,90 euro + 9,10 euro per studiepunt - exclusief cursussen). Opleidingscheques worden aanvaard als geldig betaalmiddel. Inschrijven HUB campus Terranova - Blekerijstraat Brussel Tel.: 02/ kathy.pletinckx@hubrussel.be Vormingsbrochure

29 2.2.4 Palliatieve zorg bij diverse cliëntengroepen Doelstelling Korte infosessies, in het voorjaar 2015, over heel specifieke ziektebeelden, doelgroepen en verdieping. Een onderzoek hoe we bij deze ziektebeelden of groepen het palliatief zorgconcept kunnen implementeren. Allen die in aanraking komen met deze ziektebeelden of doelgroepen en hun palliatief handelen, willen afstemmen op specifieke vragen en mogelijkheden die het ziektebeeld of de patiënt oproept. Hierbij is het belangrijk om vertrouwd te zijn met het palliatief zorgconcept en/of werkzaam zijn in een palliatieve setting. Programma 1) Palliatieve zorg bij kinderen Datum: donderdag 19/03/2015 (9-13u) Docent: Christina Vanderhaeghe 2) Palliatieve zorg voor psychiatrisch uitbehandelde personen Datum: donderdag 19/03/2015 (14-18u) Docent: Ann Callebert 3) Palliatieve zorg bij personen met een neuro-degeneratieve aandoening Datum: donderdag 26/03/2015 (9-13u) Docent: An van Nunen 4) Palliatieve zorg bij personen met dementie Datum: donderdag 26/03/2015 (14-18u) Docent: Jo Lisaerde 5) Palliatieve zorg in de thuiszorg Datum: donderdag 02/04/2015 (9-13u) Docent: Bie Lambrechts 6) Workshop: bijzondere topics inzake levenseindebeslissingen Datum: donderdag 02/04/2015 (14-18u) Docent: Paul Destrooper 7) Palliatieve zorg in woon- en zorgcentra Datum: donderdag 21/05/2015 (9-13u) Docent: Dirk Vermoesen en Sophie Tobback 8) Palliatieve zorg bij personen met een matige en ernstige mentale handicap Datum: donderdag 21/05/2015 (14-18u) Docent: Hilde Filliers Locatie HUB campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel 25 euro per sessie (cursusmateriaal en een drankje zijn in deze prijzen inbegrepen) Opleidingscheques worden aanvaard als geldig betaalmiddel Forum Palliatieve Zorg 27

30 Inschrijven Groepscentrum Permanente Vorming - HUB Warmoesberg Brussel Tel.: 02/ gpv@hubrussel.be LEIF - LevensEinde InformatieForum Doelstelling In deze opleidingen wordt inzicht verworven in de diverse beslissingen bij het levenseinde en in de mogelijkheden van palliatieve zorg. Op deze manier kunt u fungeren als referent en bij collega s aan intercollegiale deskundigheidsbevordering doen. U zal ook beter in staat zijn om rond deze problematiek met o.a. artsen en andere teamleden te communiceren. Er zijn twee verschillende opleidingen nl. LEIFartsenopleiding: deze opleiding is verspreid over 5 zaterdagen en is geaccrediteerd (ethiek en economie) en leidt tot een certificaat. LEIFopleiding voor andere zorgverleners (verpleegkundigen [LEIFnurses], apothekers, psychologen, kinesisten, moreel consulenten, pastores, maatschappelijk werkers, ): deze opleiding is verspreid over 5 modules van elk 6 uur en leidt tot een certificaat. Er is telkens een cursus in het voor- en in het najaar. Programma LEIFartsenopleiding Introductie 04/10/14 (9u - 16u) Wetgeving inzake beslissingen bij het levenseinde in de praktijk gebracht 18/10/14 (9u - 12u45) De persoon in de wet 15/11/14 (9u - 16u) De spelers in de beslissingen bij het levenseinde 28/02/15 (9u - 12u45) Communicatie 21/03/15 of 25/04/15 (9u - 16u) Continue vorming regionale intervisiegroepen symposia en congressen 28 Vormingsbrochure

31 LEIFopleiding voor andere zorgverleners Introductie dinsdag 23/09/14 dinsdag 03/02/15 telkens van 9u30-16u Wetgeving inzake beslissingen bij het levenseinde in de praktijk gebracht dinsdag 07/10/14 dinsdag 24/02/15 telkens van 9u30-16u De persoon in de wet dinsdag 21/10/14 dinsdag 10/03/15 telkens van 9u30-16u De spelers in de beslissingen bij het levenseinde dinsdag 04/11/14 dinsdag 24/03/15 telkens van 9u30-16u Communicatie dinsdag 18/11/14 of 25/11/14 dinsdag 21/04/15 of 28/04/15 telkens van 9u30-16u Continue vorming regionale intervisiegroepen symposia en congressen intervisie en collegiale consultatie voor zorgverleners aangaande beslissingen bij het levenseinde Locatie J. Vander Vekenstraat WEMMEL Contacteer Leif via 02/ Inschrijven Tel.: 02/ , of Voor meer gedetailleerde informatie over het opleidingsprogramma, het continue aanbod en over LEIF zelf, zie Forum Palliatieve Zorg 29

vormingsbrochure VTO palliatieve zorg Brussel-Halle-Vilvoorde 2015-2016

vormingsbrochure VTO palliatieve zorg Brussel-Halle-Vilvoorde 2015-2016 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, speciale editie van de nieuwsbrief - jaargang - nr 39 - juli/aug/sept 2015 erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres:

Nadere informatie

2013-2014. vormingsbrochure. België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744. VTO palliatieve zorg. Brussel-Halle-Vilvoorde

2013-2014. vormingsbrochure. België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744. VTO palliatieve zorg. Brussel-Halle-Vilvoorde België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, speciale editie van de nieuwsbrief - jaargang 8 - nr 31 - juli/aug/sept 2013 erkenningsnummer

Nadere informatie

vormingsbrochure 2012-2013 België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 VTO palliatieve zorg Brussel-Halle-Vilvoorde

vormingsbrochure 2012-2013 België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 VTO palliatieve zorg Brussel-Halle-Vilvoorde België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, speciale editie van de nieuwsbrief - jaargang 7 - nr 27 - juli/aug/sept 2012 erkenningsnummer

Nadere informatie

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN WOONZORGCENTRA

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN WOONZORGCENTRA OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN WOONZORGCENTRA Regio Vlaams-Brabant November 2016 - Juni 2017 Forum Palliatieve Zorg/Panal foto uit film Twilight of a life van Sylvain Biegeleisen Het Forum Palliatieve

Nadere informatie

Vormingsbrochure 2011-2012. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00

Vormingsbrochure 2011-2012. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Vormingsbrochure 2011-2012 Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende Stovestraat 2A 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende Woord vooraf Met deze brochure wensen wij

Nadere informatie

www.leif.be LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Vormingsbrochure academiejaar 2011-2012 Leifl ijn 078 15 11 55

www.leif.be LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Vormingsbrochure academiejaar 2011-2012 Leifl ijn 078 15 11 55 LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Het LEIF project is een open initiatief en bestaat uit mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil

Nadere informatie

Vormingsbrochure 2012-2013. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00

Vormingsbrochure 2012-2013. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Vormingsbrochure 2012-2013 Vzw Stovestraat 2A 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Woord vooraf Met trots bieden wij u de tweede editie van onze vormingsbrochure aan: het ondersteuningsaanbod van het Netwerk Palliatieve

Nadere informatie

Postgraduaat Palliatieve zorg

Postgraduaat Palliatieve zorg Postgraduaat Palliatieve zorg 2017-2018 JE VERWERFT INZICHTEN EN VAARDIGHEDEN IN HET PALLIATIEVE ZORGCONCEPT EN JE LEERT JE BEROEPSHOUDING MET BETREKKING TOT DE PALLIATIEVE ZORG VERDER TE ONTWIKKELEN.

Nadere informatie

Gezondheidszorg. Bachelor-na-bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg. www.hubrussel.be/palliatieve. Hogeschool-Universiteit Brussel

Gezondheidszorg. Bachelor-na-bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg. www.hubrussel.be/palliatieve. Hogeschool-Universiteit Brussel Gezondheidszorg Bachelor-na-bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg www.hubrussel.be/palliatieve Hogeschool-Universiteit Brussel Academiejaar 2012-2013 Waarom een diploma Palliatieve Zorg behalen?

Nadere informatie

Vormingskrantje September 2009

Vormingskrantje September 2009 Vormingskrantje September 2009 Nieuwe Informatie Vorming georganiseerd door Zorg Saam Complementaire zorg Aromatherapie in de palliatieve zorg 7 en 14/12/09 Rouw Rouw en zingeving 20/11/09 Rouw en verdriet

Nadere informatie

BANABA INTENSIEVE ZORGEN EN SPOEDGEVALLENZORG 2014-2015

BANABA INTENSIEVE ZORGEN EN SPOEDGEVALLENZORG 2014-2015 BANABA INTENSIEVE ZORGEN EN SPOEDGEVALLENZORG 2014-2015 INHOUD 04 Doel van de opleiding 05 Banaba Intensieve zorgen en spoedgevallenzorg 06 Situering van de opleiding 08 Curricula 09 Individueel traject

Nadere informatie

Bachelor na Bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg

Bachelor na Bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Bachelor na Bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg www.hubrussel.be/palliatieve GEZONDHEIDSZORG Academiejaar 2010-2011 Waarom een diploma Palliatieve Zorg behalen? We worden steeds ouder. Ook

Nadere informatie

tien jaar controversiële euthanasiewet?

tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar aanloop naar meer inspraak en zelfbeschikking van ernstig zieken Wim Distelmans sinds 2002: België sinds 2002: België enige land ter wereld met 3 wetten

Nadere informatie

Palliatieve thuiszorg 21/01, 11 en 25/02,03 en 26/03 en 01/05/2010 Diversiteit in de palliatieve thuiszorg 23/02/2010

Palliatieve thuiszorg 21/01, 11 en 25/02,03 en 26/03 en 01/05/2010 Diversiteit in de palliatieve thuiszorg 23/02/2010 Vormingskrantje December 2009 Nieuwe Informatie Vorming georganiseerd door Zorg Saam Complementaire zorg Aromatherapie in de palliatieve zorg 7 en 14/12/09 Rouw De betekenis van levensverhalen in de zorg

Nadere informatie

BANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015

BANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015 BANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015 INHOUD 04 Doel van de opleiding 05 Banaba zorgmanagement 06 Situering 09 Algemene informatie VOORWOORD Het personeel en de studenten van de bachelor na bachelor opleiding

Nadere informatie

Industriële wetenschappen Voortgezette opleidingen KAHO Sint-Lieven. Academiejaar 2013-2014

Industriële wetenschappen Voortgezette opleidingen KAHO Sint-Lieven. Academiejaar 2013-2014 Industriële wetenschappen Voortgezette opleidingen KAHO Sint-Lieven Academiejaar 2013-2014 Dienst Voortgezette Opleidingen KAHO Sint-Lieven, Gebroeders De Smetstraat 1, 9000 Gent Preventieadviseur Basismodule

Nadere informatie

Rouw Training in het begeleiden van verlies en rouwprocessen: 7, 14 en 21/05/2012 en tussen kwetsbaarheid en veerkracht 4, 11, 18, 25 en 26/6/12

Rouw Training in het begeleiden van verlies en rouwprocessen: 7, 14 en 21/05/2012 en tussen kwetsbaarheid en veerkracht 4, 11, 18, 25 en 26/6/12 Grijs gekleurde aankondigingen zijn nieuw opgenomen initiatieven Vorming georganiseerd door Zorg Saam Juni 2012 Rouw Training in het begeleiden van verlies en rouwprocessen: 7, 14 en 21/05/2012 en tussen

Nadere informatie

Behaal je diploma secundair onderwijs

Behaal je diploma secundair onderwijs www.diplomasecundair.be Behaal je diploma secundair onderwijs INTKO is dé school voor Tweedekansonderwijs in de regio Halle-Vilvoorde. Ben je ouder dan 18 en heb je je diploma secundair onderwijs nog niet

Nadere informatie

Palliatieve zorg. Beste patiënt

Palliatieve zorg. Beste patiënt Beste patiënt Wij zijn er ons van bewust dat de stap naar palliatieve zorg een grote stap is. Als team willen wij u hierbij zoveel mogelijk ondersteunen en helpen. Daarom geven wij u graag de nodige informatie

Nadere informatie

bachelor in de verpleegkunde

bachelor in de verpleegkunde Academiejaar 2014/2015 Werk en behaal je diploma via een brugprogramma bachelor in de verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Werk en behaal je diploma via een brugprogramma Omdat jij je wilt

Nadere informatie

BASISCURSUS PALLIATIEVE ZORG

BASISCURSUS PALLIATIEVE ZORG DEPARTEMENT VERPLEEGKUNDE EN BIOTECHNOLOGIE Wilgenstraat 32 B-8800 Roeselare T +32 51 23 23 30 F +32 51 22 82 58 hwww.katho.be/hivb ivb@katho.be Permanente vorming Academiejaar 2011-2012 BASISCURSUS PALLIATIEVE

Nadere informatie

een werelddeel achter dit ogenblik een zee van tijd

een werelddeel achter dit ogenblik een zee van tijd België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres: J. Vander Vekenstraat

Nadere informatie

Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid

Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS INHOUDSTAFEL Vrijwilligers, een onmisbare schakel 3 1. Wat is palliatieve zorg? 4 2.

Nadere informatie

Vormingsbrochure 2014-2015. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00

Vormingsbrochure 2014-2015. Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende. 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Vormingsbrochure 2014-2015 Vzw Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende Stovestraat 2A 8600 Diksmuide 051 51 98 00 Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende Inhoud 1. Basiscursus palliatieve zorg 2.

Nadere informatie

Artesis PlAntijn HogescHool AntwerPen

Artesis PlAntijn HogescHool AntwerPen Academiejaar 2013/2014 POSTGRADUAAT Diabeteseducator oktober 2013 tot juni 2014 Navorming Referentieverpleegkundige Diabeteszorg oktober 2013 tot februari 2014 Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen postgraduaat

Nadere informatie

Vormingskrantje juli 2009

Vormingskrantje juli 2009 Vormingskrantje juli 2009 Nieuwe Informatie Vorming georganiseerd door Zorg Saam Complementaire zorg Aromatherapie in de palliatieve zorg 7 en 14/12/09 Rouw Rouw en zingeving 20/11/09 Rouw en verdriet

Nadere informatie

Postgraduaat familiale bemiddeling

Postgraduaat familiale bemiddeling Postgraduaat familiale bemiddeling Academiejaar 2011-2012 Ernstige familiale conflicten en echtscheiding zijn vaak pijnlijk en ingrijpend. De problemen die zich stellen, zijn niet alleen van emotionele,

Nadere informatie

Academiejaar 2014/2015. bachelor. ergotherapie. ergotherapie. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2014/2015. bachelor. ergotherapie. ergotherapie. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2014/2015 bachelor ergotherapie ergotherapie Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor ergotherapie ergotherapie Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool is

Nadere informatie

Academiejaar 2013/2014. navorming. Mentor Klinisch Onderwijs. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2013/2014. navorming. Mentor Klinisch Onderwijs. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2013/2014 navorming Mentor Klinisch Onderwijs Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Navorming Mentor Klinisch Onderwijs Deze opleiding is een samenwerking van het departement Gezondheid en

Nadere informatie

Vormingsbrochure academiejaar 2009

Vormingsbrochure academiejaar 2009 LevensEinde InformatieForvm Het LEIF project is een open initiatief en bestaat uit mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil van de patiënt

Nadere informatie

Bouwmanagement. Postgraduaat

Bouwmanagement. Postgraduaat Bouwmanagement Postgraduaat 2017 2018 Programma Het postgraduaat bouwmanagement bestaat uit vier opleidingsonderdelen van elk vijf studiepunten. Wie is ingeschreven in het postgraduaat en slaagt voor de

Nadere informatie

INTENTIEVERKLARING PALLIATIEVE ZORG

INTENTIEVERKLARING PALLIATIEVE ZORG INTENTIEVERKLARING PALLIATIEVE ZORG INLEIDING Het MB van 22 november 2001 bepaalt dat RVT s, Gemengde inrichtingen (RVT-ROB) en ROB s die ten minste sinds 1 juli 2001 het forfait C+ factureren middelen

Nadere informatie

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN september - november 2017 Forum Palliatieve Zorg - Odisee Hogeschool - Erasmus Hogeschool Brussel foto uit film Twilight of a life van Sylvain Biegeleisen De basismodule

Nadere informatie

POSTGRADUAAT Pediatrische revalidatie bij neurologische aandoeningen. Academiejaar 2013-2014 ABBV BOBATH

POSTGRADUAAT Pediatrische revalidatie bij neurologische aandoeningen. Academiejaar 2013-2014 ABBV BOBATH POSTGRADUAAT Pediatrische revalidatie bij neurologische aandoeningen Academiejaar 2013-2014 ABBV BOBATH Inschrijving en inschrijvingsgeld Het studiegeld bedraagt 123 euro per studiepunt plus een vast jaarlijks

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Palliatieve Zorg INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN PALLIATIEVE ZORG Palliatieve zorg is de zorg die u ontvangt wanneer genezen niet meer kan en kwaliteit van leven voor u belangrijk is. Als team bieden wij

Nadere informatie

Academiejaar 2013/2014. postgraduaat. Geestelijke Gezondheidszorg. Januari december Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2013/2014. postgraduaat. Geestelijke Gezondheidszorg. Januari december Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2013/2014 postgraduaat Geestelijke Gezondheidszorg Januari 2014 - december 2014 Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Postgraduaat Geestelijke Gezondheidszorg Dit postgraduaat wordt georganiseerd

Nadere informatie

Complementaire Zorg Aromatherapie: initiatie 17/04/2012 Aromatherapie in de palliatieve zorg 15 en 29/05/2012

Complementaire Zorg Aromatherapie: initiatie 17/04/2012 Aromatherapie in de palliatieve zorg 15 en 29/05/2012 Grijs gekleurde aankondigingen zijn nieuw opgenomen initiatieven Vorming georganiseerd door Zorg Saam Vormingskrantje Februari 2012 Complementaire Zorg Aromatherapie: initiatie 17/04/2012 Aromatherapie

Nadere informatie

Academiejaar 2014/2015. bachelor. verpleegkunde. verpleegkunde. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2014/2015. bachelor. verpleegkunde. verpleegkunde. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2014/2015 bachelor verpleegkunde verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor verpleegkunde verpleegkunde Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool

Nadere informatie

(On)bezorgd kind zijn

(On)bezorgd kind zijn Vlaams Congres voor Pediatrische Psychologie Zaterdag 26 september 2015 (On)bezorgd kind zijn Zorgen voor chronisch zieke kinderen in (en buiten) het ziekenhuis Wat? Voor wie? Waar? Congres over de psychosociale

Nadere informatie

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN september - november 2017 Forum Palliatieve Zorg - Odisee Hogeschool - Erasmus Hogeschool Brussel foto uit film Twilight of a life van Sylvain Biegeleisen De basismodule

Nadere informatie

Bemiddeling in Sociale Zaken en in Familiale Zaken

Bemiddeling in Sociale Zaken en in Familiale Zaken 2011-2012 postgraduaat Bemiddeling in Sociale Zaken en in Familiale Zaken www.erasmushogeschool.be partner in de Universitaire Associatie Brussel Het belang van bemiddeling Bemiddeling is vermoedelijk

Nadere informatie

Palliatief bed in WZC Sint Bernardus

Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Start 1/10/2017 Regionaal overleg woonzorgcentra ziekenhuizen 18/1/2018 Korte voorstelling WZC Sint Bernardus 206 erkende bedden 132 RVT waarvan 7 erkenningen voor

Nadere informatie

Hoe palliatieve zorg implementeren in een woonzorgcentrum?

Hoe palliatieve zorg implementeren in een woonzorgcentrum? Hoe palliatieve zorg implementeren in een woonzorgcentrum? Organisatiecultuur als hefboom Jo Sels Directeur WZC Heilig Hart Nijlen & WZC Sint-Jozef Kessel VZW Zorggroep Zusters van Berlaar Jo.Sels@zusters-berlaar.be

Nadere informatie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6.1 Palliatieve zorg Palliatieve zorg is de totaalzorg voor mensen met een levensbedreigende aandoening bij wie geen genezende behandeling meer

Nadere informatie

een waardig levenseinde

een waardig levenseinde De Bogaard 28 januari 2010 Sint Truiden 6 oktober 2011 een waardig levenseinde Wim Distelmans Leerstoel Waardig Levenseinde demens.nu aan de VUB zorg rond het levenseinde zorg rond het levenseinde hele

Nadere informatie

OPLEIDING ENERGIEDESKUNDIGE TYPE A

OPLEIDING ENERGIEDESKUNDIGE TYPE A OPLEIDING ENERGIEDESKUNDIGE TYPE A Contactpersoon (inhoudsdeskundige): via campus Dirk Martens te Aalst: tel.: 053 72 71 70 of per e-mail: dany.verhertbrugge@odisee.be Vanaf het academiejaar 2012-2013

Nadere informatie

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 6 september 2018 STUDIEDAG Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Je moet langzaamaan alles verwerken Je krijgt langzaamaan alles op een rij Steeds

Nadere informatie

VORMINGSBROCHURE

VORMINGSBROCHURE VORMINGSBROCHURE - Woord vooraf Graag bieden we je in - opnieuw een gevarieerd vormingsaanbod aan vanuit W.E.M.M.E.L., het expertisecentrum Waardig Levenseinde. De organisaties die er deel van uitmaken,

Nadere informatie

Cursussen en Themabesprekingen

Cursussen en Themabesprekingen Cursussen en Themabesprekingen voor NPV-Thuishulpafdelingen en voor Kerkelijke Thuishulpprojecten Cursussen en Themabesprekingen Cursussen en Themabesprekingen NPV-Thuishulp De NPV-Thuishulp richt zich

Nadere informatie

Opleiding voor palliatief referenten

Opleiding voor palliatief referenten istock Opleiding voor palliatief referenten september - november 2019 Forum Palliatieve Zorg - Odisee Hogeschool - Erasmushogeschool Brussel De basismodule palliatief referent, georganiseerd vanuit het

Nadere informatie

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN

OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN OPLEIDING VOOR PALLIATIEF REFERENTEN september - november 2018 Forum Palliatieve Zorg - Odisee Hogeschool - Erasmushogeschool Brussel foto uit film Twilight of a life van Sylvain Biegeleisen De basismodule

Nadere informatie

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening

Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Opleiding Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Waar en wanneer? 23 november in het Congrescentrum van de Koninklijke Bibliotheek, te Brussel Jaarlijks worden 800.000 Belgen geconfronteerd

Nadere informatie

Volg de unieke opleiding. in palliatieve zorg. Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters

Volg de unieke opleiding. in palliatieve zorg. Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters Volg de unieke opleiding in palliatieve zorg Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters voor artsen voor niet-artsen, houder van een masterdiploma of gelijkgestelden bestaat een gelijkaardige

Nadere informatie

VORMINGSBROCHURE

VORMINGSBROCHURE Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, speciale editie van de nieuwsbrief jaargang 11 - nr 43 - jul/aug/sept 2016, erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres:

Nadere informatie

Intimiteit en seksualiteit na NAH

Intimiteit en seksualiteit na NAH STUDIEDAG 19 april 2018 Intimiteit en seksualiteit na NAH )pm= STUDIEDAG Heb jij als ergotherapeut een neglect? ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 De ondersteuningsgroep NAH(*)

Nadere informatie

Hoe is palliatieve zorg in Vlaanderen georganiseerd? Netwerken

Hoe is palliatieve zorg in Vlaanderen georganiseerd? Netwerken Wat is palliatieve zorg? Cicely Saunders, pionier in palliatieve zorg, definieerde deze specifieke vorm van zorg als alles wat nog dient gedaan te worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden.

Nadere informatie

Visie : Palliatieve zorgen

Visie : Palliatieve zorgen Indien op een gegeven ogenblik een curatieve therapie geen hulp meer brengt en de mens zich geconfronteerd ziet met het onvermijdelijke, wordt hij bevangen door angst en pijn. Het is moeilijk om dragen,

Nadere informatie

Scholingen Najaar 2015

Scholingen Najaar 2015 Scholingen Najaar 2015 verpleegkundigen en verzorgenden Expertisecentrum Palliatieve Zorg Basiscursus Palliatieve Zorg verpleegkundigen De basistraining Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen besteedt

Nadere informatie

istock VORMINGSBROCHURE

istock VORMINGSBROCHURE istock VORMINGSBROCHURE 2018-2019 SEPTEMBER OKTOBER NOVEMBER DECEMBER JANUARI 1 2 3 4 BASIS ZV PALL REF POSTGRAD PZ LEIFOPLEIDING 5 BASIS VW 6 LEIFOPLEIDING POSTGRAD PZ PV ZV 3 7 8 PALL REF POSTGRAD PZ

Nadere informatie

Structuur van de palliatieve zorg in Vlaanderen.

Structuur van de palliatieve zorg in Vlaanderen. Structuur van de palliatieve zorg in Vlaanderen. Dr. Y. Lievens 1,2, Dr. J. Menten 1, I. Bossuyt 1, M. Depril 1. 1 Palliatief-supportteam Dienst Gezwelziekten Universitaire Ziekenhuizen K.U.Leuven 2 Correspondentieadres

Nadere informatie

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen

Nadere informatie

POST- GRADUAAT. professionele coach

POST- GRADUAAT. professionele coach POST- GRADUAAT professionele coach POSTGRADUAAT PROFESSIONELE COACH Je wil coaching inzetten als een krachtig instrument om resultaten te verbeteren, en communicatie en samenwerking te optimaliseren? Je

Nadere informatie

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2012-2013 Inhoud Doel van de opleiding Situering van de opleiding Onderwijsvormen Onderwijsorganisatie

Nadere informatie

Management in de non-profit

Management in de non-profit Postgraduaat Management in de non-profit 2015-2016 De sessies vinden plaats in de campus van VIVES HOGESCHOOL BRUGGE. 1 MANAGEMENT IN DE NON-PROFIT Bij non-profit organisaties ligt de belangrijkste klemtoon

Nadere informatie

VERKORTE BACHELOR VERPLEEGKUNDE NA VROEDKUNDE PXL-HEALTHCARE WERKEN & STUDEREN

VERKORTE BACHELOR VERPLEEGKUNDE NA VROEDKUNDE PXL-HEALTHCARE WERKEN & STUDEREN VERKORTE BACHELOR VERPLEEGKUNDE NA VROEDKUNDE PXL-HEALTHCARE 2018-2019 WERKEN & STUDEREN WELKOMSTWOORD ALGEMEEN DIRECTEUR Hogeschool PXL is een warme en kwaliteitsvolle hogeschool: ondernemend, netwerkend,

Nadere informatie

De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken

De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken 1 De Onthaalouderacademie Wat is de Onthaalouderacademie? De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken De sector van de kinderopvang is in beweging. Er worden heel wat initiatieven genomen om de

Nadere informatie

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE SUMMERSCHOOL ACADEMISCH PROGRAMMA VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE POSTACADEMISCHE VORMINGSREEKS VOOR KINESITHERAPEUTEN multidisciplinaire aanpak interactief OPZet evidence based Practice INHOUD

Nadere informatie

Behaal je diploma secundair onderwijs

Behaal je diploma secundair onderwijs www.diplomasecundair.be Behaal je diploma secundair onderwijs INTKO is dé school voor Tweedekansonderwijs in de regio Halle-Vilvoorde. Ben je ouder dan 18 en heb je je diploma secundair onderwijs nog niet

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek

Nadere informatie

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n. Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n. Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Zorgmogelijkheden in de palliatieve zorg 2 Inhoud Inl e i d i n g... 3 Ve r zo r g i n g t h u i s... 4 Ve r zo r g i n g o p een pa l l i at i e v e e e n

Nadere informatie

Notarieel boekhouden. Postgraduaat

Notarieel boekhouden. Postgraduaat Notarieel boekhouden Postgraduaat 2017 2018 Doelgroep Het postgraduaat notarieel boekhouden richt zich tot notariële medewerkers die een bachelor of master behaalden en het notarieel boekhouden in hun

Nadere informatie

Verlies en emotionele pijn van kinderen en jongeren (basis) 26/02, 05 en 12/03/2010

Verlies en emotionele pijn van kinderen en jongeren (basis) 26/02, 05 en 12/03/2010 Vormingskrantje Februari 2010 Nieuwe Informatie Vorming georganiseerd door Zorg Saam Rouw Aanvaarden, loslaten en verbinden 09/02/2010 Palliatieve zorgen Diversiteit in de palliatieve thuiszorg 23/02/2010

Nadere informatie

Bijzondere beroepstitel:

Bijzondere beroepstitel: 2012 2013 Bijzondere beroepstitel: Verpleegkundige gespecialiseerd in de intensieve zorg en spoedgevallenzorg Hogeschool West-Vlaanderen Departement Rijselstraat 5 8200 Brugge T 050 38 12 77 Wouter.Decock@howest.be

Nadere informatie

25 JAAR KINDERNEUROLOGIE EN METABOLE AANDOENINGEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS BRUSSEL VOORAANKONDIGING

25 JAAR KINDERNEUROLOGIE EN METABOLE AANDOENINGEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS BRUSSEL VOORAANKONDIGING 25 JAAR KINDERNEUROLOGIE EN METABOLE AANDOENINGEN IN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS BRUSSEL VOORAANKONDIGING Naar aanleiding van haar 25-jarig bestaan, nodigt de dienst kinderneurologie van het UZ Brussel

Nadere informatie

Onderbouw je ergotherapie-praktijk met gevalideerde meetinstrumenten

Onderbouw je ergotherapie-praktijk met gevalideerde meetinstrumenten DRIEDAAGSE VORMINGSREEKS Onderbouw je ergotherapie-praktijk met gevalideerde meetinstrumenten STUDIEDAG E Het nut van ADL- evaluatie in de diagnostiek van dementie en andere cognitieve aandoeningen In

Nadere informatie

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG DINSDAG 24 MEI 2016 - HETE HANGIJZERS IN DE OUDERENZORG - STUDIEDAG ETHISCHE REFLECTIE OP HET HANDELEN ALS ERGOTHERAPEUT ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Graag nodigen we je uit

Nadere informatie

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE

VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE WINTERSCHOOL ACADEMISCH PROGRAMMA VASCULAIRE KINESITHERAPIE EN ONCOLOGIE POSTACADEMISCHE VORMINGSREEKS VOOR KINESITHERAPEUTEN multidisciplinaire aanpak interactief OPZet evidence based Practice INHOUD

Nadere informatie

Centrum voor Volwassenenonderwijs LBC-NVK Sint-Niklaas

Centrum voor Volwassenenonderwijs LBC-NVK Sint-Niklaas Opleiding Begeleider in de kinderopvang Schooljaar 2015-2016 versie mei 2015 leerlijk boeiend creatief Centrum voor Volwassenenonderwijs LBC-NVK Sint-Niklaas Kroonmolenstraat 4-9100 Sint-Niklaas Tel. 03

Nadere informatie

Palliatieve zorgen. Studentenbrochure

Palliatieve zorgen. Studentenbrochure Palliatieve zorgen Studentenbrochure 01. Inleiding Binnenkort loop je stage op de palliatieve eenheid en het palliatief support team (PST). Deze brochure is een voorbereiding op jouw stage. De bedoeling

Nadere informatie

13 november 2009. palliatieve geneeskunde VUB

13 november 2009. palliatieve geneeskunde VUB 13 november 2009 Het wettelijk kader van de levenseindebeslissingen Wim Distelmans MD MPH PhD palliatieve geneeskunde VUB zorg rond het levenseinde hele evolutie halve eeuw medische spitstechnologie veel

Nadere informatie

Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname

Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname Ernstig zieke mensen voor wie geen genezing meer mogelijk is, willen de laatste fase van hun leven graag thuis doorbrengen in hun eigen vertrouwde omgeving.

Nadere informatie

Van laatste fase naar nieuwe start. Coaching trajecten rouw en verlies

Van laatste fase naar nieuwe start. Coaching trajecten rouw en verlies Van laatste fase naar nieuwe start Coaching trajecten rouw en verlies Wat? Coaching trajecten voor (ex)-mantelzorgers, maar ook voor patiënten Een impulsproject met steun van provincie Vlaams-Brabant (2017)

Nadere informatie

Voor mantelzorgers en vrijwilligers

Voor mantelzorgers en vrijwilligers Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Management in de non-profit

Management in de non-profit Postgraduaat Management in de non-profit 2015-2016 De sessies vinden plaats in de campus van VIVES HOGESCHOOL BRUGGE. 1 MANAGEMENT IN DE NON-PROFIT Bij non-profit organisaties ligt de belangrijkste klemtoon

Nadere informatie

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel Expertopleiding Cultuur in de Spiegel 2019-2020 Muzische lessen, schoolvoorstellingen, mediaprojecten, erfgoeduitstappen, rondleidingen in musea, culturele reizen, kunstenaars in de klas, artistieke workshops,

Nadere informatie

Aan de ouders van de leerlingen van TSO/KSO/7BSO 2011-11-17

Aan de ouders van de leerlingen van TSO/KSO/7BSO 2011-11-17 Aan de ouders van de leerlingen van TSO/KSO/7BSO 2011-11-17 Beste ouders Beste opvoedingsverantwoordelijke Als ouder bent u nauw betrokken bij de studiekeuze van uw zoon of dochter. Ook de school en het

Nadere informatie

SAMENSPRAAK 2012. Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak

SAMENSPRAAK 2012. Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak Integrale Jeugdhulp Regio Vlaams-Brabant en Brussel SAMENSPRAAK Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak -Herhaling startdagen 2011 op algemene vraag van de voorzieningen-

Nadere informatie

Procedure euthanasie ouderenzorg

Procedure euthanasie ouderenzorg Procedure euthanasie ouderenzorg 1. Euthanasie: Volgens de Belgische wetgeving wordt euthanasie omschreven als het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene op diens verzoek

Nadere informatie

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen 2 3 INHOUDSOPAVE PAGINA Kennis over psychische problemen bij ouderen nodig?! 4 Praktische

Nadere informatie

Onderdompeling in de wereld van dementie

Onderdompeling in de wereld van dementie Studiedag: Onderdompeling in de wereld van dementie 12 Inhoud Werken met mensen met dementie en op een goede manier met hen omgaan, veronderstelt een goed inzicht in wat dementie precies is en wat het

Nadere informatie

BRUGOPLEIDING VERPLEEGKUNDE 2015-2016

BRUGOPLEIDING VERPLEEGKUNDE 2015-2016 BRUGOPLEIDING VERPLEEGKUNDE 2015-2016 INHOUD 04 Doel van de opleiding 06 Situering van de opleiding 08 Curricula 13 Algemene informatie 16 Hoe te bereiken? VOORWOORD Het personeel en de studenten van de

Nadere informatie

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 21 MEI 2015 N Ergotherapie bij ouderen met STUDIEDAG depressie, ERGOTHERAPIE verslaving of delier BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Steeds meer ouderen met een verslaving, depressie

Nadere informatie

Volg de unieke opleiding. in palliatieve zorg. Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters

Volg de unieke opleiding. in palliatieve zorg. Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters Volg de unieke opleiding in palliatieve zorg Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters voor artsen voor niet-artsen, houder van een masterdiploma of gelijkgestelden bestaat een gelijkaardige

Nadere informatie

Expertdocent. Omgaan met cliënten met een psychische aandoening. Opleiding

Expertdocent. Omgaan met cliënten met een psychische aandoening. Opleiding Opleiding Omgaan met cliënten met een psychische aandoening Waar en wanneer? 21 januari 2011 in Antwerp Expo Met aanwezigheidsattest permanente bijscholing erkende bemiddelaars 3 uren erkende permanente

Nadere informatie

jongeren. het beste in verdieping en

jongeren. het beste in verdieping en Aanbod Permanente vorming Academiejaar 2014 2015 Studiedomein: Psychologie en pedagogische wetenschappen Getuigschrift counseling in existentieel welzijn Getuigschrift gedragstherapie bij kinderen en jongeren

Nadere informatie

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR. ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN boekhouden en informatica IN ÉÉN SCHOOLJAAR KLAAR OM TE STUDEREN IN HET NEDERLANDS WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.BE Ik

Nadere informatie

Vroegtijdige zorgplanning

Vroegtijdige zorgplanning Vroegtijdige zorgplanning Een planning die zorg vraagt WZC Onze Lieve Vrouw WAT IS VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING? Welke zorg zou u wensen indien u ernstig ziek zou worden? Wilt u een levensverlengende behandeling

Nadere informatie

België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744

België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres: J. Vander Vekenstraat

Nadere informatie