Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0. Welkom bij: De Zorgmodule Palliatieve Zorg en de Palliative Performance Scale. Inhoud. Definitie Palliatieve Zorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0. Welkom bij: De Zorgmodule Palliatieve Zorg en de Palliative Performance Scale. Inhoud. Definitie Palliatieve Zorg"

Transcriptie

1 Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 Welkom bij: De Zorgmodule Palliatieve Zorg en de Palliative Performance Scale Symposium V&VN Verpleegkundigen Maatschappij & Gezondheid Els M. L. Verschuur namens V&VN Palliatieve Zorg Els Verschuur Wim Jansen Inhoud Palliatieve Zorg Zorgstandaarden en zorgmodules Uitganspunten Zorgmodule Palliatieve Zorg Uitgangspunten Belangrijkste aandachtspunten Vervolg Wat versta je onder Palliatieve Zorg? Welke ervaring heb je? Definitie Palliatieve Zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met de gevolgen van een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere symptomen of problemen van lichamelijke, psychosociale of spirituele aard (WHO, 2002) Definitie Palliatieve Zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met de gevolgen van een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering enzorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere symptomen of problemen van lichamelijke, psychosociale of spirituele aard (WHO, 2002) 1

2 Uitgangspunten Palliatieve Zorg Kwaliteit van leven Autonomie van de patiënt Naasten betrekken bij de zorg Integrale en multidisciplinaire benadering Symptoommanagement, waarbij vooruitgedacht wordt in scenario s Nazorg en rouwbegeleiding Wat is goede ve zorg? Zorg die aan (korte) WHO-definitie voldoet en het mogelijk maakt dat: de betrokkene op zijn eigen wijze en volgens zijn realiseerbare behoeften en wensen de laatste levensfase kan doormaken de naasten de bede ondersteuning ontvangen Start ve fase Medisch oncoloog, orgaanspecialist Ziektegerichte Symptoomgerichte Huisarts, consulent palzo, anesthesioloog Palliatie in de stervensfase dood Nazorg rouw Zorgstandaarden en zorgmodules Zorgstandaard voor chronische Vanuit patiëntenperspectief, functionele beschrijving, gehele zorgcontinuüm Organisatie Kwaliteitsindicatoren Voortschrijdende in de tijd PALLIATIEVE ZORG Generieke hoofdstuk: zorgmodule Op meer dan een chronische van toepassing Zorgbehoefte verschilt doorgaans niet duidelijk per fase handboek Palliatieve Zorg, 2010, Wamrooijet all Uitgangspunten Zorgmodule Palliatieve Zorg Chronic care model Model zorgstandaarden Chronic care model (Wagner) Functionele omschrijving van de zorg (wat, niet wie!!) Shared decision making WHO definitie Palliatieve Zorg (2002) Medische en verpleegkundige richtlijnen Voorwaarde tot verzekerbaar product SOEP systeem huisartsengeneeskunde Subjectief, Objectief, Evaluatie, Plan Toevoeging: organisatie van zorg Maatschappij Beleid en middelen Geïnformeerde, geactiveerde patiënt Gezondheidszorgsysteem Zorgorganisaties Zelf- Zorg- Besluit- Klinische manage- proces vorming informatiement systemen Productieve Interacties Voorbereid, pro-actief team van zorgverleners Verbeterde uitkomsten 2

3 Tabel 1 Markering 2. Wie stelt de vraag? Bij wie moet deze terecht komen? 3. Aandachtspunten voor gesprek 5. Analyseer en beschrijf organisatie Gesprek over waarschijnlijkheid van overlijden binnen een jaar (als startpunt van een f traject) Hoe komt de surprise question aan de orde? Negatief antwoord op de surprise question : Zou het u verbazen als deze patiënt binnen een jaar zou overlijden? - Door vraag van patiënt - Op initiatief behandelend arts / Waarom stelt de patiënt de vraag aan de orde over een mogelijk overlijden? zorgverlener vanwege signalen en - Toenemende symptomen en klachten indicaties - Niet meer opknappen van bijkomende aandoeningen - Geen verbetering na eerdere behandelingen - Zorg over zijn situatie Indien op initiatief van de behandelend arts: - Verzamel informatie om te bevestigen dat de verwachting van een overlijden binnen 1 jaar reëel is - Schat het verwachte beloop in Indien op initiatief van andere zorgverlener: - Neem contact op met behandelend arts Aandachtspunten om het gesprek goed te Behandelend arts voert gesprek over de boodschap naar aanleiding van de surprise question en zorgt er voor voeren dat de patiënt vergezeld wordt door een naaste. Regel op korte termijn vervolggesprekken, indien noodzakelijk. Vaststellen doelen met de patiënt - Houd rekening met wat eerder met patiënt besproken is en wat al bekend is - Ga na wat de boodschap bij de patiënt oproept en wat deze voor de patiënt betekent - Ga na welke vragen de boodschap oproept - Begin met een multidimensionele anamnese (anamnese gericht op lichamelijke, psychische, sociale en spirituele aspecten) - Start zo een zorganamnese - Let op begrip en veerkracht van de patiënt en de mantelzorger - Let op hoe de patiënt de situatie verwerkt Start met opstellen van individueel zorgplan - Bepaal de verdere handelwijze en afspraken - Maak met patiënt afspraken over vervolggesprekken en over continuïteit van de zorgverlening - Spreek af wie hoofdbehandelaar en wie centrale zorgverlener is en hoe hun taakverdeling is - Bespreek, als de patiënt dat aan de orde stelt, beslissingen rond levenseinde - Spreek af welke andere zorgverleners door de behandelaar over de situatie van de patiënt worden geïnformeerd - Ga na wat de betrokkenheid van informele zorgverleners kan zijn in de zorg voor de patiënt Organiseer - Organiseer dat de informatieverstrekking via de centrale zorgverlener verloopt - Regel de taken van de centrale zorgverlener (zie tabel 2 en hoofdstuk 4) 1. Start met surprise question 4. Vorm geven aan individueel zorgplan Gesprek over waarschijnlijkheid van overlijden binnen een jaar (als startpunt van een f traject) Hoe komt de surprise question aan de orde? - Door vraag van patiënt - Op initiatief behandelend arts / zorgverlener vanwege signalen en indicaties Aandachtspunten om het gesprek goed te voeren Vaststellen doelen met de patiënt Start met opstellen van individueel zorgplan Negatief antwoord op de surprise question : Zou het u verbazen als deze patiënt binnen een jaar zou overlijden? Waarom stelt de patiënt de vraag aan de orde over een mogelijk overlijden? - Toenemende symptomen en klachten - Niet meer opknappen van bijkomende aandoeningen - Geen verbetering na eerdere behandelingen - Zorg over zijn situatie Indien op initiatief van de behandelend arts: - Verzamel informatie om te bevestigen dat de verwachting van een overlijden binnen 1 jaar reëel is - Schat het verwachte beloop in Indien op initiatief van andere zorgverlener: - Neem contact op met behandelend arts Behandelend arts voert gesprek over de boodschap naar aanleiding van de surprise question en zorgt er voor dat de patiënt vergezeld wordt door een naaste. Regel op korte termijn vervolggesprekken, indien noodzakelijk. - Houd rekening met wat eerder met patiënt besproken is en wat al bekend is - Ga na wat de boodschap bij de patiënt oproept en wat deze voor de patiënt betekent - Ga na welke vragen de boodschap oproept - Begin met een multidimensionele anamnese (anamnese gericht op lichamelijke, psychische, sociale en spirituele aspecten) - Start zo een zorganamnese - Let op begrip en veerkracht van de patiënt en de mantelzorger - Let op hoe de patiënt de situatie verwerkt - Bepaal de verdere handelwijze en afspraken - Maak met patiënt afspraken over vervolggesprekken en over continuïteit van de zorgverlening - Spreek af wie hoofdbehandelaar en wie centrale zorgverlener is en hoe hun taakverdeling is - Bespreek, als de patiënt dat aan de orde stelt, beslissingen rond levenseinde - Spreek af welke andere zorgverleners door de behandelaar over de situatie van de patiënt worden geïnformeerd - Ga na wat de betrokkenheid van informele zorgverleners kan zijn in de zorg voor de patiënt Organiseer - Organiseer dat de informatieverstrekking via de centrale zorgverlener verloopt - Regel de taken van de centrale zorgverlener (zie tabel 2 en hoofdstuk 4) Tabel 2 Zorg in verschillende stadia 1. SOEP systeem: Subjectief Objectief Evaluatie Plan + organisatie Subjectieve bevindingen Objectieve bevindingen Algemene, fase-onafhankelijke principes van ve zorg 2. Fase onafhankelijke Voeg toe bij meer - dan symptoomgerichte Houd rekening met de aard van het contact - Gepland regulier contact - Niet-gepland contact n.a.v. vraag of onverwachte bevinding Voer uit - Een multidimensionele(lichamelijk, psychologisch, sociaal, spiritueel) anamnese (eventueel ondersteund door het gebruik van gepaste vragenlijsten) Aandachtspunten Aandachtspunten ter verdere exploratie bij - Besteed in de patiënt en/of naaste multidimensionele - Betekenis van de recente anamnese aandacht ontwikkelingen voor de patiënt aan vooral - Begrip bij de patiënt over diagnose, specifieke prognose en mogelijk beloop elementen - De zorgvraag en problemen - Stel zorg- en - Etc. behandeldoelen van de patiënt vast - Laat vragen en zorgen voor als het niet goed gaat aan de orde komen Voeg toe bij meer symptoom- dan gerichte Fasespecifieke ve zorg Voeg toe bij zorg in de stervensfase Aandachtspunten Aandachtspunten Aandachtspunten - Besteed in de - Zorg is gericht op - Geef ruimte voor rouw multidimensionele comfort - Geef blijk van anamnese vooral - Vraag de stervende medeleven aandacht aan naar storende - Vraag naar beloop van symptomen symptomen rouw - Stel zorgdoelen van de - Vraag naasten naar - Bespreek gevolgen van patiënt vast vooral opvallende signalen en afwezigheid gericht op kwaliteit symptomen en van leven exploreer deze - Etc. - Etc. 3. Meer gerichte Nazorg 4. Meer symptoom gerichte 5. Stervensfase Enkele expliciete aandachtspunten Beperking werking zorgmodule tot max 1 jaar Overgangen tussen stadia binnen ve zorg Expliciete markering na positief antwoord surprise-question Onderscheid hoofdbehandelaar en centrale zorgverlener Centrale zorgverlener als eerste aanspreekpunt Rol patiënt/naasten bij op- en bijstellen individueel zorgplan Multidimensionaliteit en multidisciplinariteit Noodzaak van advance care planning Netwerkvorming voor advies en ondersteuning Rouwverwerking en evaluatie Evaluatie Planning Organisatie Lynn& Adamson nazorg Vervolg Onderbrengen eigenaarschap zorgmodule Loket voor verbetervragen / opmerkingen voor versie 2.0 Educatie over zorgmodule Proefimplementatie binnen ZonMwVerbeterprogramma Palliatieve Zorg Zie je jezelf in de rol als Centrale Zorgverlener? Downloaden of bestellen via 3

4 Vragen? Met dank aan: Drs. Carel Veldhoven, huisarts/onderzoeker Prof. dr. Kris Vissers, hoogleraar Pijn & Palliatieve zorg Radboud Expertisecentrum voor Pijn en Palliatieve Geneeskunde Nijmegen Palliative Performance Scale (PPS) adres: Wim Jansen coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam-Diemen coördinator VUmc Tot 2015: AWBZ niet-terminaal terminaal (ZZP-10 / SIP-24) levensverwachting < 3 mnd. 4

5 patiënten met indicatie voor terminale zorg ( dagen) patiënten met indicatie voor terminale zorg - Ca. 44% van de pt. is overleden binnen 10 dagen patiënten met indicatie voor terminale zorg - Ca. 44% van de pt. is overleden binnen 10 dagen - Ca. 8% van de pt. overlijdt na > 90 dagen patiënten met indicatie voor terminale zorg - Ca. 44% van de pt. is overleden binnen 10 dagen - Ca. 8% van de pt. overlijdt na > 90 dagen - Ca. 24% van alle dagen valt in de periode nà 90 dg. ( dagen) Markering van de terminale fase In de praktijk definiëren de meeste geïnterviewde huisartsen de laatste dagen tot een paar weken als terminale fase. Het markeren van de terminale fase is voor de meeste huisartsen helemaal geen bewust proces. 5

6 Verminderd Verminderd Vooral in bed Normale activiteit en werk/ geen 90 Normale activiteit en werk/ enkele 80 Normale activiteit en werk met moeite/ enkele duidelijke Niet in staat om ook maar enig 30 voeren/ uitgebreide 20 voeren/ uitgebreide 10 voeren/ uitgebreide 100 Normale activiteit en werk/ geen 90 Normale activiteit en werk/ enkele 80 Normale activiteit en werk met moeite/ enkele duidelijke Niet in staat om ook maar enig 30 voeren/ uitgebreide 20 voeren/ uitgebreide 10 voeren/ uitgebreide e zorg e zorg e zorg 100 Normale activiteit en werk/ geen Normaal 100 Normale activiteit en werk/ geen Normaal bewust 90 Normale activiteit en werk/ enkele Normaal 90 Normale activiteit en werk/ enkele Normaal bewust 80 Normale activiteit en werk met moeite/ enkele 80 Normale activiteit en werk met moeite/ enkele bewust bewust duidelijke duidelijke bewust of Niet in staat om ook maar enig Niet in staat om ook maar enig bewust of bewust of slaperig 30 voeren/ uitgebreide e zorg Verminderd 30 voeren/ uitgebreide e zorg Verminderd bewust of slaperig 20 voeren/ uitgebreide e zorg Minimaal tot alleen slokjes 20 voeren/ uitgebreide e zorg Minimaal tot alleen slokjes bewust of slaperig 10 voeren/ uitgebreide e zorg Alleen mondzorg 10 voeren/ uitgebreide e zorg Alleen mondzorg Slaperig of coma 6

7 Ontario, Canada % stabiele fase Canada: Terminale zorg: PPS < 50% % transitiefase >40% terminale fase 100 Normale activiteit en werk/ geen 90 Normale activiteit en werk/ enkele Normaal bewust Normaal bewust Vraag aan : 80 Normale activiteit en werk met moeite/ enkele bewust * V&VN bewust bewust of * NHG duidelijke Niet in staat om ook maar enig bewust of * Zorgverzekeraars bewust of slaperig 30 voeren/ uitgebreide e zorg Verminderd bewust of slaperig 20 e zorg Minimaal tot bewust of slaperig voeren/ uitgebreide alleen slokjes 10 e zorg Alleen Slaperig of coma voeren/ uitgebreide mondzorg Is de PPS een bruikbaar instrument om de adres: wjj.jansen@vumc.nl behoefte aan zorg te bepalen? 7

De Zorgmodule Palliatieve Zorg

De Zorgmodule Palliatieve Zorg De Zorgmodule Palliatieve Zorg - wat betekent dit voor de professional en zijn werkveld?- 2e regionale symposium palliatieve zorg s Hertogenbosch, 2 oktober 2014 Drs. Jaap R.G. Gootjes Alg. directeur /

Nadere informatie

Wat is goede palliatieve zorg? Welke transitie vergt dat in onze regio?

Wat is goede palliatieve zorg? Welke transitie vergt dat in onze regio? Wat is goede palliatieve zorg? Welke transitie vergt dat in onze regio? Symposium Schakels in de palliatieve zorg Herten, 22 mei 2014 Cor Spreeuwenberg, voorzitter ontwikkelgroep van de zorgmodule palliatieve

Nadere informatie

Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren?

Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren? Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren? Wim Jansen coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam-Diemen coördinator Expertisecentrum Palliatieve

Nadere informatie

Symposium palliatieve zorg

Symposium palliatieve zorg Symposium palliatieve zorg Zorgmodule palliatieve zorg Markeren van de palliatieve fase Markeren van de palliatieve fase 20 oktober 2016 Angelie van de Crommert Karin van Veen Als ik sterven zal. Claudia

Nadere informatie

Overzicht van de normen uit de zorgmodule palliatieve zorg. Wat moet geregeld zijn, wanneer de zorgmodule geïmplementeerd is?

Overzicht van de normen uit de zorgmodule palliatieve zorg. Wat moet geregeld zijn, wanneer de zorgmodule geïmplementeerd is? Overzicht van de normen uit de zorgmodule palliatieve zorg Wat moet geregeld zijn, wanneer de zorgmodule geïmplementeerd is? ZorgEssentie en Dock4& 20-01-2015 Inleiding Deze samenvatting is gemaakt in

Nadere informatie

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 In opdracht van Coördinatieplatform Zorgstandaarden en het Kwaliteitsinstituut Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport december 2013 CBO In 2012 en 2013 heeft een

Nadere informatie

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 5 Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 In opdracht van Coördinatieplatform Zorgstandaarden en het Kwaliteitsinstituut Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport oktober 13 Zorgmodule Palliatieve Zorg

Nadere informatie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING NETWERK PALLIATIEVE ZORG STADSGEWEST BREDA

PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING NETWERK PALLIATIEVE ZORG STADSGEWEST BREDA PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING NETWERK PALLIATIEVE ZORG STADSGEWEST BREDA EN DEMENTIENETWERK BREDA E.O. VERSIE 2.0 JUNI 2016 B.CORNELLISSEN, A. KOMMEREN, G. `T LAM, C. VAN OORSCHOT,

Nadere informatie

Vragenlijst voor de implementatie van de zorgmodule palliatieve zorg

Vragenlijst voor de implementatie van de zorgmodule palliatieve zorg voor de implementatie van de zorgmodule palliatieve zorg Wat is al gerealiseerd en wat moet nog gedaan worden om te kunnen zeggen we voldoen aan hetgeen in de zorgmodule staat. Naam organisatie / keten

Nadere informatie

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0

Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 Concept voor commentaar Zorgmodule Palliatieve Zorg 1.0 In opdracht van Coördinatieplatform Zorgstandaarden en het Kwaliteitsinstituut Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport juli 13 CBO Het CBO

Nadere informatie

NHG-Leergang Palliatieve Zorg. Module 1: inleiding, palliatief redeneren

NHG-Leergang Palliatieve Zorg. Module 1: inleiding, palliatief redeneren NHG-Leergang Palliatieve Zorg Module 1: inleiding, palliatief redeneren Disclosure belangen spreker: (Potentiële) Belangenverstrengeling: Geen Palliatieve zorg Stel je voor dat je zelf te horen hebt gekregen

Nadere informatie

Tijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg

Tijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Tijd voor de dood Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen Beleidsnotitie Tijd voor de dood Auteur(s) A.Trienekens Datum September

Nadere informatie

Palliatieve zorg: leven tot het einde

Palliatieve zorg: leven tot het einde Palliatieve zorg: leven tot het einde Bijeenkomst Marikenhuis, 22 januari 2019 Carel Veldhoven, kaderhuisarts palliatieve zorg Berg en Dal en arts pijn en palliatieve geneeskunde Radboudumc Welkom Waar

Nadere informatie

Palliatieve zorg in ontwikkeling

Palliatieve zorg in ontwikkeling Palliatieve zorg in ontwikkeling Wim van Boerdonk Gertie van Gemert Marleen van Casteren Voor een warm thuis Programma Project: verbeteren stervensfase in Kalorama Inhoud: zorg in de stervensfase 1 Verbeteren

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries

Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Saskia Danen Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Laatste levensfase Patiënten met dementie bevinden zich allen in een chronisch progressief proces. Palliatieve zorg bij dementie Laatste

Nadere informatie

Palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking: Het belang van markering

Palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking: Het belang van markering Palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking: Het belang van markering In deze presentatie Palliatieve zorg bij Stichting Prisma Definitie van palliatieve zorg Kenmerken van de palliatieve

Nadere informatie

Vier kernvragen in de palliatieve zorg:

Vier kernvragen in de palliatieve zorg: Palliatieve thuiszorg in het nieuws In deze presentatie: 1. Palliatieve zorg in de 21 e eeuw, de stand van zaken Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg 2. Het PaTz project in de praktijk

Nadere informatie

Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg. Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider

Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg. Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider Palliatieve thuiszorg in het nieuws In deze presentatie: 1. Palliatieve zorg in de 21 e eeuw, de stand

Nadere informatie

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering Signaleren, volgen en verdiepen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, Verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie

Organisatie van de palliatieve zorg: zorgmodule, zorgpaden en gedeelde besluitvorming Masterclass Palliatieve Zorg. Kees Ahaus.

Organisatie van de palliatieve zorg: zorgmodule, zorgpaden en gedeelde besluitvorming Masterclass Palliatieve Zorg. Kees Ahaus. Organisatie van de palliatieve zorg: zorgmodule, zorgpaden en gedeelde besluitvorming Masterclass Palliatieve Zorg Kees Ahaus 9 september 2014 Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Goed en duur: toegankelijk,

Nadere informatie

Casus. Trudy, 62 jaar. Gemetastaseerd mammacarcinoom

Casus. Trudy, 62 jaar. Gemetastaseerd mammacarcinoom Casus Trudy, 62 jaar Gemetastaseerd mammacarcinoom Fysiotherapie in de palliatieve fase, een uitdaging van betekenis Marion van den Boogaard Oedeem- en oncologiefysiotherapeut Manuele en Fysiotherapie

Nadere informatie

Rol van de huisarts in de palliatieve zorg

Rol van de huisarts in de palliatieve zorg Rol van de huisarts in de palliatieve zorg Johan Blommestein Huisarts sinds 1995 Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan, Nieuwegein Kaderarts Palliatieve Zorg sinds 2016 Hospice-arts sinds 2017 Proxima, terminale

Nadere informatie

ALS zorg en palliatieve zorg? Een gezamenlijk doel! En dezelfde uitkomstmaten?!

ALS zorg en palliatieve zorg? Een gezamenlijk doel! En dezelfde uitkomstmaten?! Saskia Teunissen Hoogleraar palliatieve zorg en hospicezorg Oncologieverpleegkundige en gezondheidswetenschapper Julius Centrum UMC Utrecht en Associatie Hospicezorg Nederland Directeur/bestuurder academisch

Nadere informatie

Missie & visie. Missie Netwerk Palliatieve Zorg..naam invullen. Plaatje Eigen plaatje toevoegen. Visie Eigen tekst toevoegen

Missie & visie. Missie Netwerk Palliatieve Zorg..naam invullen. Plaatje Eigen plaatje toevoegen. Visie Eigen tekst toevoegen Missie & visie Missie Netwerk Palliatieve Zorg..naam invullen Tekst toevoegen. Plaatje Eigen plaatje toevoegen Visie Eigen tekst toevoegen Uitgangspunten Eigen tekst toevoegen Coördinatie & continuïteit

Nadere informatie

Palliatieve zorg in het ZGT

Palliatieve zorg in het ZGT 30 oktober 2014 Mw. Dr. I.M. Oving Internist-Oncoloog Palliatieve zorg in het ZGT Op het juiste moment en de juiste plaats Namens het palliatief consult team Palliatieve zorg, op het juiste moment en de

Nadere informatie

ontwikkeling en implementatie van het zorgpad palliatieve zorg ZPPZ eerstelijn Vlaanderen

ontwikkeling en implementatie van het zorgpad palliatieve zorg ZPPZ eerstelijn Vlaanderen ontwikkeling en implementatie van het zorgpad palliatieve zorg ZPPZ eerstelijn Vlaanderen C. Waerenburgh M.Sc.N., Dr. M.L. Streffer, Prof. B. Van den Eynden 1 opdracht van het project: Vlaams Agentschap

Nadere informatie

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,

Nadere informatie

VAN BETEKENIS TOT HET EINDE; DOEN ÉN LATEN IN DE LAATSTE LEVENSFASE.

VAN BETEKENIS TOT HET EINDE; DOEN ÉN LATEN IN DE LAATSTE LEVENSFASE. Welkom! WE DENKEN VANAVOND MET ELKAAR NA OVER HET THEMA: VAN BETEKENIS TOT HET EINDE; DOEN ÉN LATEN IN DE LAATSTE LEVENSFASE. Openingslied: psalm 139: 7 en 8 7. Gij hebt mij immers zelf gemaakt, mij met

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING PALLIATIEVE ZORG EN DEMENTIE NETWERKEN -

PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING PALLIATIEVE ZORG EN DEMENTIE NETWERKEN - DECEMBER 2014 PALLIATIEVE ZORG BIJ DEMENTIE - DE VERBINDING SAMENWERKING PALLIATIEVE ZORG EN DEMENTIE NETWERKEN - REGIO WEST-BRABANT VERSIE 1.0 B.CORNELLISSEN, A. KOMMEREN, G. `T LAM, C. VAN OORSCHOT,

Nadere informatie

Palliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg

Palliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg in de eerste lijn Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg Geen Cure, maar Care streven naar een comfortabel einde Als genezing niet meer mogelijk

Nadere informatie

MARKERING en Proactieve ZORGPLANNING

MARKERING en Proactieve ZORGPLANNING MARKERING en Proactieve ZORGPLANNING Symposium Palliatieve zorg en dementie, juni 2017 Helma Mebius, wijkverpleegkundige Carintreggeland en verpleegkundige consulent palliatieve zorg Evelien Siegerink,

Nadere informatie

Werkconferentie Implementatie Zorgmodule Programma Palliatieve zorg bij dementie 16 juni 2016

Werkconferentie Implementatie Zorgmodule Programma Palliatieve zorg bij dementie 16 juni 2016 Werkconferentie Implementatie Zorgmodule Programma Palliatieve zorg bij dementie 16 juni 2016 Werkgroep Natascha van Kats, Avoord Zorg en Wonen Anjo Kommeren, Elisabeth Breda Gerry t Lam, Rivas Magda Wallenburg,

Nadere informatie

PATz: Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn. Dr Bart Schweitzer, huisarts niet praktizerend, Projectleider PaTz

PATz: Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn. Dr Bart Schweitzer, huisarts niet praktizerend, Projectleider PaTz PATz: Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn Dr Bart Schweitzer, huisarts niet praktizerend, Projectleider PaTz Vrijdagmiddag 3 uur.. Transferverpleegkundige Vumc belt: meneer Franke

Nadere informatie

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding

Nadere informatie

Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft?

Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft? Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft? Het belang van een integraal anticiperend beleid 22 maart 2012 Bernardina Wanrooij Huisarts, consulent palliatieve zorg AMC Palliatieve zorg

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG In de tjongerschans

PALLIATIEVE ZORG In de tjongerschans PALLIATIEVE ZORG In de tjongerschans Alie Timmer Marieke van Harskamp Disclosure sheet Palliatieve zorg in de Tjongerschans Inleiding Palliatieve zorg: definitie en meer. Markering Behoeften Kenmerken

Nadere informatie

Samenvatting. Nieuwe ontwikkelingen in de palliatieve zorg: kwaliteitsindicatoren en het palliatieve zorgcontinuüm.

Samenvatting. Nieuwe ontwikkelingen in de palliatieve zorg: kwaliteitsindicatoren en het palliatieve zorgcontinuüm. Samenvatting Nieuwe ontwikkelingen in de palliatieve zorg: kwaliteitsindicatoren en het palliatieve zorgcontinuüm Samenvatting 173 Vanaf halverwege de jaren '90 is palliatieve zorg door de Nederlandse

Nadere informatie

Besluitvorming in de palliatieve fase

Besluitvorming in de palliatieve fase Palliatief redeneren Besluitvorming in de palliatieve fase Expertisecentrum palliatieve zorg UMC Utrecht Saskia Teunissen Hoogleraar hospicezorg UMC Utrecht Foto s Nynke Thien Klinisch redeneren en palliatief

Nadere informatie

Besluitvorming in de Palliatieve fase

Besluitvorming in de Palliatieve fase Besluitvorming in de Palliatieve fase Renske Karens 26-10-2016 Programma Welkom en introductie Besluitvorming in de Palliatieve fase Markering palliatieve zorg Terminale fase / Stervensfase Instrumenten

Nadere informatie

De palliatieve benadering als alternatief voor therapeutische verbetenheid? Dr. An Haekens P.K. Broeders Alexianen Tienen

De palliatieve benadering als alternatief voor therapeutische verbetenheid? Dr. An Haekens P.K. Broeders Alexianen Tienen De palliatieve benadering als alternatief voor therapeutische verbetenheid? Dr. An Haekens P.K. Broeders Alexianen Tienen Casus : terechte vragen!! Psychiatrie vandaag Vooruitgangsdenken Toename van diagnostische

Nadere informatie

Signaleren, monitoren en screenen. Everlien de Graaf. Palliatieve zorg

Signaleren, monitoren en screenen. Everlien de Graaf. Palliatieve zorg Signaleren, monitoren en screenen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie

Naar gestructureerd en met de patiënt gestuurd (cardio)vasculair risicomanagement

Naar gestructureerd en met de patiënt gestuurd (cardio)vasculair risicomanagement Naar gestructureerd en met de patiënt gestuurd (cardio)vasculair risicomanagement Prof. dr. Cor Spreeuwenberg Voorzitter Platform Vitale Vaten Lid coördinatiecommissie zorgstandaarden ZonMw Voorzitter

Nadere informatie

Casemanagement. in de palliatieve zorg. Annicka van der Plas Quest, 7 september 2010

Casemanagement. in de palliatieve zorg. Annicka van der Plas Quest, 7 september 2010 Casemanagement in de palliatieve zorg Annicka van der Plas Quest, 7 september 2010 Inhoud Aanleiding: waarom casemanagement in de palliatieve zorg? Evaluatie onderzoek Eerste resultaten van het Expert

Nadere informatie

VU Huisarts in opleiding. Palliatieve Terminale Zorg (PTZ)

VU Huisarts in opleiding. Palliatieve Terminale Zorg (PTZ) VU Huisarts in opleiding Palliatieve Terminale Zorg (PTZ) Palliatieve fase en sterfbed heeft wetmatigheden, onafhankelijk van de ziekte Palliatieve zorg is niet ziektegericht, het is mensgericht: Het is

Nadere informatie

Beleidsnota Palliatieve Zorg Maasstad Ziekenhuis

Beleidsnota Palliatieve Zorg Maasstad Ziekenhuis 28 juni 2010 Status definitief Referentie cb 1/7 Auteur(s) Drs. M.B.L. Leys Dhr. E.M. Reijerink Beleidsnota Palliatieve Zorg Maasstad Ziekenhuis Stichting Maasstad Ziekenhuis Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 Jacqueline van Meurs: geestelijk verzorger/consulent spirituele zorg Gerda Bronkhorst: oncologieverpleegkundige/verpleegkundig consulent palliatieve

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt NHG-Standpunt Huisarts en palliatieve zorg Fijn dat u er bent, dokter standpunt Lijden verlichten De huisarts en de laatste levensfase Bij mevrouw Van Oosten, 51 jaar, is twee jaar geleden een melanoom

Nadere informatie

Zorgpad Stervensfase

Zorgpad Stervensfase Zorgpad Stervensfase de laatste stand van zaken Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Belang markering stervensfase Zorgpad Stervensfase Nieuwe

Nadere informatie

PaTz, palliatieve thuiszorg

PaTz, palliatieve thuiszorg PaTz, palliatieve thuiszorg Leon Verest, huisarts en deelnemer aan PaTz-groep Marij Duijsters, senior adviseur 1ste Lijn Amsterdam/stichting PaTz DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER. BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren. Voorbeeld Informatiefolder, versie 2010 IKNL locatie Rotterdam

INFORMATIEFOLDER. BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren. Voorbeeld Informatiefolder, versie 2010 IKNL locatie Rotterdam INFORMATIEFOLDER BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren Inleiding Het netwerk palliatieve zorg Zeeland is opgericht in 2009, met als doel de toegankelijkheid en de kwaliteit van palliatieve zorgverlening

Nadere informatie

Sprekers: Cobie van Beuzekom, verpleegkundig specialist Petra Buvelot, nurse practitioner

Sprekers: Cobie van Beuzekom, verpleegkundig specialist Petra Buvelot, nurse practitioner Sprekers: Cobie van Beuzekom, verpleegkundig specialist Petra Buvelot, nurse practitioner Complementaire zorg 21 juni 2016 pagina 2 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het?

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het? Ultieme huisartsenzorg? Iedere tijd heeft zijn handvatten NHG, 23 Mei 2013 Prof dr Carlo Leget, Universiteit voor Humanistiek www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Hoe noemen we het? Palliatieve zorg is een

Nadere informatie

Wat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf?

Wat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf? 21 juni 2016 Franca Horstink; Specialist Ouderen Geneeskunde, SCEN arts Laetitia Schillemans;Gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg Beide Consulent; Palliatie Team Midden Nederland

Nadere informatie

Welkom bij de casuïstiekbespreking. Samenwerken in de palliatieve zorg Zorgmodule in de praktijk 21 april 2015

Welkom bij de casuïstiekbespreking. Samenwerken in de palliatieve zorg Zorgmodule in de praktijk 21 april 2015 Welkom bij de casuïstiekbespreking Samenwerken in de palliatieve zorg Zorgmodule in de praktijk 21 april 2015 Programma Mindfulness oefening en lied Begrip palliatieve zorg en de surprise question Door

Nadere informatie

Patiëntperspectief op palliatieve zorg

Patiëntperspectief op palliatieve zorg Patiëntperspectief op palliatieve zorg MHP Bögels, 1 P Evers 2 en J Somsen 3 1 Nederlandse Federatie voor kankerpatiëntenorganisaties (wwwnfknl) 2 Nederlandse Federatie voor kankerpatiëntenorganisaties

Nadere informatie

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen Palliatief netwerk Introductie Aandacht voor neurologie omdat Er in de neurologie veel chronische aandoeningen bestaan die vroeg of laat leiden

Nadere informatie

Besluitvorming in de palliatieve fase. Clary Wijenberg Verpleegkundig specialist Palliatieve zorg Thuiszorg Icare

Besluitvorming in de palliatieve fase. Clary Wijenberg Verpleegkundig specialist Palliatieve zorg Thuiszorg Icare Besluitvorming in de palliatieve fase Clary Wijenberg Verpleegkundig specialist Palliatieve zorg Thuiszorg Icare 16-03-17 Besluitvorming in de palliatieve fase Expertisecentrum palliatieve zorg UMC Utrecht

Nadere informatie

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Zorgpad Stervensfase Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Herkenning stervensfase Inhoud van Zorgpad Stervensfase Onderzoeksresultaten Zorgpad

Nadere informatie

Poli conserva-eve pa-ënten Geen dialyse, maar wat dan wel?

Poli conserva-eve pa-ënten Geen dialyse, maar wat dan wel? Poli conserva-eve pa-ënten Geen dialyse, maar wat dan wel? Bregje van den Heuvel Andrea Dielis-van Houts Elkerliek Ziekenhuis Helmond Disclosure Informeren Handvaten geven Poli Doel van de presenta-e Wat

Nadere informatie

Eigenzinnige palliatieve zorg

Eigenzinnige palliatieve zorg Eigenzinnige palliatieve zorg Zorg voor ongeneeslijk zieken met een verstandelijke beperking Bart Hansen Palliatieve zorg Casus J is een vrouw van 45 met een ernstige verstandelijke beperking. Moeilijkheid

Nadere informatie

Een inleiding in palliatieve zorg Maureen Bijkerk

Een inleiding in palliatieve zorg Maureen Bijkerk Een inleiding in palliatieve zorg 15-06-2017 Maureen Bijkerk Zomaar wat termen De palliatieve fase Palliatieve zorg Stervensfase Warme zorg Palliatief terminale zorg Terminale fase Laatste levensfase

Nadere informatie

Palliatieve Oncologische Zorg

Palliatieve Oncologische Zorg Palliatieve Oncologische Zorg In het Ziekenhuis En Thuis Liesbeth Peters en Eisso Braak Palliatieve Oncologische Zorg Impressies Definitie, geschiedenis Binnen en buiten ziekenhuis Nieuw palliatief zorgmodel

Nadere informatie

Zicht op goede voorbeelden palliatieve zorg. Jetty Zuidema, senior adviseur palliatieve zorg Kennismarkt, 8 oktober 2015, Nijverdal

Zicht op goede voorbeelden palliatieve zorg. Jetty Zuidema, senior adviseur palliatieve zorg Kennismarkt, 8 oktober 2015, Nijverdal Zicht op goede voorbeelden palliatieve zorg Jetty Zuidema, senior adviseur palliatieve zorg Kennismarkt, 8 oktober 2015, Nijverdal Programma Palliatieve zorg ontwikkelingen Uitdagingen pz binnen VG-sector

Nadere informatie

Advance care planning, rol verzorgenden en verpleegkundigen

Advance care planning, rol verzorgenden en verpleegkundigen Advance care planning, rol verzorgenden en verpleegkundigen Annemieke Wagemans EPZ MUMC+ Polikliniek MUMC+ Koraal Waar wil ik het over hebben Wat is advance care planning en voor wie Wie van jullie wordt

Nadere informatie

Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname

Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname Ernstig zieke mensen voor wie geen genezing meer mogelijk is, willen de laatste fase van hun leven graag thuis doorbrengen in hun eigen vertrouwde omgeving.

Nadere informatie

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong COP-zorg Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg Hein Visser, Mira Jong Wie, wat, waar is COP zorg COP zorg: consultteam ondersteunende en palliatief zorg Nurse based team: verpleegkundig specialisten

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018

Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Disclosure belangen Lia Middeljans (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Palliatieve Thuiszorg

Palliatieve Thuiszorg Palliatieve Thuiszorg Betere zorg door betere samenwerking Donderdag 20 oktober 2016 Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg Jose van der Ven (Pantein) Rob Besselink, huisarts welkom Wie

Nadere informatie

Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ

Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ De praktijk van palliatieve zorg huisartspraktijk Mw van Z,

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting

SAMENVATTING. Samenvatting SAMENVATTING. 167 Met de komst van verpleegkundigen gespecialiseerd in palliatieve zorg, die naast de huisarts en verpleegkundigen van de thuiszorg, thuiswonende patiënten bezoeken om te zorgen dat patiënten

Nadere informatie

Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model. Margo Weerts

Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model. Margo Weerts Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model Margo Weerts De Hart&Vaatgroep De nieuwe organisatie van en voor mensen met een hart- of vaatziekte Ontstaan uit: - Vereniging van Vaatpatiënten

Nadere informatie

Tweede bijeenkomst voor pilotorganisaties

Tweede bijeenkomst voor pilotorganisaties Tweede bijeenkomst voor pilotorganisaties Doel: uitwisselen van kennis en ervaring 11 februari 2015 ZorgEssentie / Dock4& Waar staan we met de proefimplementatie? Vanaf september 2014 zijn alle pilotorganisaties

Nadere informatie

Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg. Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg

Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg. Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg Advance care planning Open communicatie met patiënt en naasten over: Situatie

Nadere informatie

Het PaTz project : Een ander focus op palliatieve zorg. Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider

Het PaTz project : Een ander focus op palliatieve zorg. Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider Het PaTz project : Een ander focus op palliatieve zorg Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider De Volkskrant 8 oktober 2013 In deze presentatie: 1.Palliatieve zorg in de 21 e eeuw, de stand van zaken

Nadere informatie

Project Transmurale Palliatieve Zorg & Schokbrekers in de communicatie. Minisymposium SKB 19 december 2013

Project Transmurale Palliatieve Zorg & Schokbrekers in de communicatie. Minisymposium SKB 19 december 2013 Project Transmurale Palliatieve Zorg & Schokbrekers in de communicatie Minisymposium SKB 19 december 2013 Hoeveel patiënten heeft u nu in behandeling (of verzorgje nu op de afdelingof thuis) waarbij het

Nadere informatie

Grenzeloos einde: zorg tegen beter weten in of geplande zorg?

Grenzeloos einde: zorg tegen beter weten in of geplande zorg? Grenzeloos einde: zorg tegen beter weten in of geplande zorg? Prof.dr.K.C.P.Vissers, MD, PhD, FIPP Kenniscentrum Palliatieve Zorg UMC St Radboud Nijmegen Doodgaan behoort tot het zeer weinige dat niet

Nadere informatie

workshop besluitvorming in de palliatieve fase

workshop besluitvorming in de palliatieve fase workshop besluitvorming in de palliatieve fase Alexander de Graeff, internist-oncoloog UMC Utrecht, hospice-arts Demeter Marjolein van Meggelen, oncologieverpleegkundige Aveant Consulenten PalliatieTeam

Nadere informatie

Film. à Zorg beter afstemmen op wensen en opvattingen patiënt/ naasten. à Voorkómen van onnodige/onwenselijke medische handelingen

Film. à Zorg beter afstemmen op wensen en opvattingen patiënt/ naasten. à Voorkómen van onnodige/onwenselijke medische handelingen Inhoud workshop Inleiding Advance Care Planning Advance Care Planning Landelijk Congres Palliatieve Zorg Lunteren, 22 september 2014 Drs. Kirstin Jalink Dr. Ir. Jenny van der Steen Film Stappenplan Advance

Nadere informatie

Palliatieve zorg voor kinderen

Palliatieve zorg voor kinderen Palliatieve zorg voor kinderen Recht op leven geeft recht op zorg Amsterdam, 24-4-2014 Eduard Verhagen Beatrix Kinderziekenhuis / Universitair Medisch Centrum Groningen a.a.e.verhagen@umcg.nl Een jongen

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek

Nadere informatie

In deze presentatie: The Quality of Death Index. 1. Voor Wie? Vier kernvragen in de palliatieve zorg: Het wereld sterftecijfer blijft 100%..

In deze presentatie: The Quality of Death Index. 1. Voor Wie? Vier kernvragen in de palliatieve zorg: Het wereld sterftecijfer blijft 100%.. In deze presentatie: 1.Palliatieve zorg in de 21e eeuw, de stand van zaken 2. PaTz in de praktijk Ook voor chronische ziekten en dementie? September 2013 Dr. Bart Schweitzer, huisarts, projectleider Het

Nadere informatie

Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven

Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven Anja Guldemond-de Jong Verpleegkundig specialist MANP HaaglandenMC+Palliatieteam Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële)

Nadere informatie

Stichting Hospice Dedemsvaart. Beleidsplan Versie juli 2013 Vastgesteld door het bestuur op 3 juli 2013

Stichting Hospice Dedemsvaart. Beleidsplan Versie juli 2013 Vastgesteld door het bestuur op 3 juli 2013 Stichting Hospice Dedemsvaart Beleidsplan Versie juli 2013 Vastgesteld door het bestuur op 3 juli 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk l 2 Doel 2 Bestuur 2 Locatie Hospice 2 Indicatie 2 Eigen bijdrage 2 Aanmelding

Nadere informatie

Ervaring in palliatieve zorg

Ervaring in palliatieve zorg De psychologische invalshoek in de palliatieve zorg Wie doet wat? Dr. Judith Prins klinisch psycholoog Medische Psychologie Congres NPTN 2 november 2006 1 Ervaring in palliatieve zorg 1986-1990 1992-1996

Nadere informatie

Palliatieve zorg. Hoe lang nog?! Wim Janssen MA

Palliatieve zorg. Hoe lang nog?! Wim Janssen MA Palliatieve zorg Hoe lang nog?! Wim Janssen MA Dimensies van tijd KAIROS BELEEFDE TIJD, HET JUISTE MOMENT CHRONOS LINEAIRE TIJD, MEETBARE TIJD Surprise Question Bij hoeveel van uw patiënten zou u niet

Nadere informatie

ZELFMANAGEMENT IN DE ZORGSTANDAARDEN

ZELFMANAGEMENT IN DE ZORGSTANDAARDEN ZELFMANAGEMENT IN DE ZORGSTANDAARDEN Sanne Niemer Anne-Margreet Strijbis Corrine Brinkman Emiel Rolink Helene Voogdt (PON) (Platform Vitale Vaten) (NDF) (LAN) (LAZ/CBO/CPZ) PROGRAMMA 1. QUIZ: wat is een

Nadere informatie

Alleen Samen staan we sterk voor een waardig levenseinde. Gerda Kievitsbosch, netwerkcoördinator Netwerken Palliatieve Zorg Twente 11 april 2019

Alleen Samen staan we sterk voor een waardig levenseinde. Gerda Kievitsbosch, netwerkcoördinator Netwerken Palliatieve Zorg Twente 11 april 2019 Alleen Samen staan we sterk voor een waardig levenseinde Gerda Kievitsbosch, netwerkcoördinator Netwerken Palliatieve Zorg Twente 11 april 2019 Inleiding Netwerken Palliatieve Zorg Twente Palliatieve Zorg

Nadere informatie

Het Individueel Zorgplan

Het Individueel Zorgplan Het Individueel Zorgplan Bedreiging of Gezamenlijke Kans? Hans in t Veen, longarts STZ Expertise Centrum Astma & COPD h.intveen@sfg.nl Wat is een IZP? Het IZP is de dynamische set van afspraken van de

Nadere informatie

2 Anders werken: de patiënt vraagt erom

2 Anders werken: de patiënt vraagt erom 2 Anders werken: de patiënt vraagt erom 2.1 Zijn zorgprofessionals voorbereid op de toekomst? Onvoldoende voorbereid op toename chroniciteit Curatief denken nog dominant Voorbeeld: Chronic Care Model Zijn

Nadere informatie

De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg

De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg Marjolein Rentinck Internist/oncoloog bij Tergooi Symposium Methoden voor besluitvorming rond het levenseinde

Nadere informatie

Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans!

Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans! Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans! Eric Koster Clustercoördinator chronische ziekten en screeningen, directie Publieke Gezondheid Lid kernteam Inhoud 1. Aanleiding 2. Aanpak

Nadere informatie

Een adembenemend vooruitzicht:

Een adembenemend vooruitzicht: Palliatieve fase: Een adembenemend vooruitzicht: positief aanwenden van lichamelijke mogelijkheden inhoud Voorstellen Fasering Richtlijn oncologische revalidatie Wat is normaal? Zorg voor de zorgers Een

Nadere informatie

Back to the future, yes we can! we can!

Back to the future, yes we can! we can! Back to the future, yes we can! we can! De zuster en de dood: De zuster en de dood Welke rol heb jij als wijkverpleegkundige? : welke rol heb jij als wijkverpleegkundige? Marjolein van Meggelen RN MSc

Nadere informatie

Workshop communicatie

Workshop communicatie Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun

Nadere informatie

Wat is palliatieve zorg? Pallium = Latijns woord voor mantel Palliatieve zorg, een mantel van warmte en bescherming

Wat is palliatieve zorg? Pallium = Latijns woord voor mantel Palliatieve zorg, een mantel van warmte en bescherming Wat is palliatieve zorg? Pallium = Latijns woord voor mantel Palliatieve zorg, een mantel van warmte en bescherming 1 Palliatieve zorg is de totale zorg voor de zorgvrager en zijn naasten vanaf het moment

Nadere informatie

Signalering in de palliatieve fase

Signalering in de palliatieve fase 17 maart 2015 Signalering in de palliatieve fase Denk- en werkmethode voor verzorgenden Karin Willemse Gespecialiseerd wijkverpleegkundige Oncologie & Palliatieve zorg Consulent palliatieve zorg NHN en

Nadere informatie

Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg

Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg Wanneer u niet meer kunt genezen of ouder en kwetsbaar bent, kunnen er vragen rijzen over het levenseinde. Deze fase van het

Nadere informatie

Competent in hart en ziel

Competent in hart en ziel Competent in hart en ziel Symposium Ligare 16 maart 2017 Ingrid van Zuilekom M.Ed. Step up to Saxion. Opzet presentatie Onderwijs palliatieve zorg Curricula Kennissyntese Competent Onderwijs Iedere zorgprofessional

Nadere informatie