Van waterkosten tot besparing: het goedkoopste water is het niet verbruikte. Katelijne Vancleemput, POM West-Vlaanderen 19/04/2012

Transcriptie

1 Van waterkosten tot besparing: het goedkoopste water is het niet verbruikte Katelijne Vancleemput, POM West-Vlaanderen 19/04/2012

2 Inhoud 1. POM West-Vlaanderen 2. Waterbronnen 3. Waterbehoefte en kwaliteiteisen 4. Waterkosten 5. Water besparen 6. Waterproblemen 7. Inspiratiebronnen 8. Steunmaatregelen 2

3 1. POM West-Vlaanderen POM versterkt ondernemerschap door: Samenwerking te stimuleren Clusteracties en proefprojecten te ontwikkelen Vier Afdelingen: Duurzaam ondernemen Kennis, Innovatie en Technologie Transport & Logistiek Ondernemerschap en bedrijfsinfrastructuur 3

4 1. POM West-Vlaanderen Kenniscentrum Rationeel waterbeheer voor de Industrie Waterscans uitvoeren Clustergerichte acties opzetten Proefprojecten ontwikkelen Kennis verzamelen en verspreiden Brugfunctie tussen bedrijven en andere organisaties Veel in samenwerking met VLAKWA vzw 4

5 2. Waterbronnen Leidingwater of stadswater Regenwater of hemelwater Grondwater (of open put water, drainagewater) Oppervlaktewater Grijswater (of proceswater) 5

6 2. Waterbronnen Inzetbaarheid hemelwater: Vergelijking dagvraag en dagaanbod: (PluvioTest.xls) Voor- of nabehandeling Type buffer Bepalen buffercapaciteit op basis van de gecorrigeerde dakoppervlakte (grafiek)

7 BRON: KUL Prof. G. Vaes en J. Berlamont 7

8 2. Waterbronnen Gespannen grondwater: vb. sokkel Drinkwaterkwaliteit (uitz. Fluor, Boor) Standstillprincipe vergunningen Kostprijs in 2012, verbruik 2011: Heffing: 0,077 0,145 à 0,242 euro/m³ door gebiedsfactor = 1,875 of 3,125 Pompkosten: 0,10 à 0,15 euro/m³ TOTAAL: 0,25 à 0,40 euro/m³ (exclusief afschrijving, aankoop en onderhoud boorput en pomp) 8

9 2. Waterbronnen Freatisch grondwater (minder kwetsbaar): Beschikbaarheid: Ontijzering en (vaak) ontharding vereist installatie 90 m³/d en 9 m³/uur Afschrijving investering: euro/jaar Energiekosten: euro/jaar Zoutkosten: euro/jaar Heffing: euro/jaar TOTAAL euro/jaar Debiet van m³/j 0,58 euro/m³ 9

10 3. Waterbehoefte en kwaliteitseisen Hoeveel water heb ik nodig? Kan het met minder water even efficiënt? Welke bron waar? Hoe kritischer de toepassing, hoe hoger de kwaliteit van het water Rekening houden met relevante wetgeving (HACCP, voedselveiligheidreglementering) 10

11 3. Waterbehoefte en kwaliteitseisen Voedselveiligheid reglementering: KB 14/01/2002 kwaliteit voor menselijke consumptie bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt of verbruikt wordt (richtlijn 98/83/EG) KB 14/11/2003 rond autocontrole Verordening (EG) 852/2004 inzake levensmiddelenhygiëne (bijlage II, hoofdstuk VII) Autocontrolegidsen (per (sub)sector) 11

12 3. Waterbehoefte en kwaliteitseisen Definities in verordening (EG) 852/2004: Drinkwater: voldoen aan richtlijn 98/83/EG Schoon zeewater: natuurlijk of gezuiverd zee- of brakwater: micro-organismen schadelijke stoffen giftig zeeplankton in hoeveelheid geen invloed op gezondheidskwaliteit levensmiddel Schoon water: zoet water van vergelijkbare kwaliteit als schoon zeewater 12

13 4. Waterkosten Weet ik hoeveel water ik verbruik en hoeveel het kost, per bron? Kostprijs per waterbron: Aankoop/heffing (euro/m³) Werkingskosten (energie: opwarmen, op/verpompen; behandeling, chemicaliën) (euro/m³) Onderhoudskosten (euro/jaar) Afschrijving investering (euro/jaar) Lozingskosten (euro/jaar) 13

14 4. Waterkosten Prijs (euro/m³) Leidingwater (hh: huishoudens, ind: industrie) Aankoop hh.: 1,27 à 2,88 ind.: 1,00 à 1,75 Gebruik Investering (onderhoud) ontharden: 0,10 à 0,15 Grondwater Regenwater Oppervlaktewater 0,075 à 0,25 / 0,067 pompen: 0,05 ontijzeren: 0,02 ontharden: 0,13 beperkt boorput: 0,05 ontijzeren: 0,13 ontharden: 0,13 pompen 200 à 700 per m³ buffer Lozing hh. BGSB (zuivering): 0,9313 GSB (afvoer): 1,3038 pompen beperkt Lozing ind. ind.: heffing op waterverontreiniging Extra bij gebruik: opwarmen van water, aanmaak van stoom Uniform bij onderhoud: pompen, teller(s) en behandelingsinstallatie 14

15 5. Top 5 water besparen? 1. Optimalisatie productieprocessen Waterverbruik voorkomen: droog transport, luchtgekoelde condensors Watertoevoer optimaliseren Spuien van stoomketel via geleidbaarheid 2. Optimalisatie reinigingsprocessen Afstellen CIP reinigingen 40% Werkinstructies voor reinigen toestellen Zoveel mogelijk droog reinigen of vooraf inweken Zelfsluitende hogedrukspuitkoppen of waterslangen 15

16 5. Top 5 water besparen? 3. Opvolging waterverbruik: invoering digitaal watermeetnet 50% besparing 4. Onderhoud van waternetwerk: Lekken melden en herstellen Onderhoud sproeiers Onderhoud behandelingsinstallaties Geregeld ijken tellers 5. Waterverbruik als criteria bij nieuwe aankoop oproep naar constructeurs. 16

17 5. Hoe water besparen? Gebruik hoogkwalitatief water beperken: Waterbron selecteren in functie van vereiste kwaliteit intern hergebruik: Terugvoer van condensaat naar de stoomketel maximaliseren Uitgaande waterstromen gescheiden opvangen om hergebruik te optimaliseren Spoelen of reinigen in cascade Spoelbaden slechts verversen als bepaalde vervuilingsconcentratie overschreden is 17

18 5. Besparen door hergebruik Te realiseren besparing door hergebruik: Voordelen: Minder debiet door waterzuivering Minder lozing Constant beschikbaar Nadelen: Meestal concentreren van vuilvracht conflict met lozingsnormen Vaak dure behandelingstechnieken met reststromen Toekomst: nutriëntrecuperatie 18

19 5. Besparen door hergebruik Hergebruik end-of-pipe: Hergebruik effluent waterzuivering na RO: 7(+1) voedingsbedrijven (proceswater) 2 overige sectoren Hergebruik effluent waterzuivering na MBR: 3 voedingsbedrijven (2 als proceswater) 1 overige sectoren Hergebruik na MBR + RO: 1 overige sectoren (met hoge kwaliteiteis) 19

20 6. Meest voorkomende waterproblemen Aanleiding waterscans: Inzet alternatieve waterbronnen: vooral naar regenwater (dimensionering) Opmaak waterbalans Waar nog verbetering mogelijk Terugkerende aanbevelingen: Niet alleen registreren ook interpreteren Ieder waterverbruik of waterverlies in vraag stellen 20

21 6. Meest voorkomende waterproblemen Acties vanuit de POM: Opzetten ronde tafel om waterbesparing te initiëren vanaf ontwerpfase: Reinigingssector Machinebouwsector Voedingssector en Industriebouw voeding Architecten Kenniscentra duurzaam bouwen 21

22 7. Inspiratiebronnen BREF s BBT s Eco-efficiëntie en Ecodesignvoorbeelden op databank OVAM Brochure Bedrijf en water van Agentschap ondernemen Kennis Duurzaam Ondernemen: West-Vlaams Charter duurzaam ondernemen praktijkgetuigenissen op Milieucharter in rest Vlaanderen: en 22

23 7. Inspiratiebronnen BREF Food, Drink and Milk aug 2006 Vlees BBT vlees en vis: voorstudie 2012 Vis & schelpdieren Plantaardige vetten en oliën Groenten en fruit BBT groente & fruit: 1999 Herziening: BBT AGF: 2012 BREF slachthuizen en dierlijke nevenproducten mei 2005 Zuivel BBT VITO slachthuizen juni Zetmeel Suiker Koffie Dranken BBT zuivel: sep 2007 BBT dranken: aug 2008

24 8. Steunmaatregelen Agentschap Ondernemen: Eerstelijnsadvies via energiescan en eco-efficientiescan Steun voor advies & onderzoek: 5 pijlers (zie tabel volgende slide) Ook voor opleiding milieucoördinator Aanvragen ten laatste 14 dagen na aanvang Door erkende kennisinstelling (rechts op website: zoek een dienstverlener ) 24

25 8. Steunmaatregelen Pijlers kmoportefeuille Steun % Plafond per pijler Maximum per periode Periode Opleiding 50% jaar Advies ondernemen 50% Advies innoveren: technologieverkenning Advies internationaliseren Strategisch advies ondernemen 75% % %

26 8. Steunmaatregelen Agentschap ondernemen: Voor investeringen ecologiepremie (5% tot 30% kmo) bonus bij milieucertificatiesysteem (3% tot 10% kmo) Verhoogde investeringsaftrek (15,5%): Investering aftrekken van de belastbare winst Voor energie besparende maatregelen: Stoom, warmwater, 26

27 8. Steunmaatregelen Wie kan u helpen? POM via de waterscan (West-Vlaanderen) Howest via LED H2O ( VLAKWA VITO: Prodem (Promotie demonstratie) Open call (in West-Vlaanderen rond water) MIP ( 27

28 Contactgegevens Katelijne Vancleemput POM West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan Sint-Andries/Brugge T katelijne.vancleemput@west-vlaanderen.be 28