Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs 2012-2013"

Transcriptie

1 Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs Bijlage bij Begeleidingsplan pedagogische begeleidingsdienst Emile Jacqmainlaan Brussel

2 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Een nieuwe structuur van begeleiding Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Speerpunten Kwaliteitsvolle schoolontwikkeling Kwaliteitsvol talenbeleid Kwaliteitsvolle leerbegeleiding Begeleiding na doorlichting Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Activerende directe instructie Bovenschools management Gelijke onderwijskansenbeleid DBSO Diversiteit DKO HBO5 Verpleegkunde Leerplanimplementatie Aardrijkskunde, wetenschappen en wiskunde Geschiedenis en Latijn Lichamelijke opvoeding Muzikale opvoeding Maatschappelijke veiligheid Moderne vreemde talen Nederlands PAV Plastische opvoeding Toerisme TV- en PV-vakken (harde en zachte sector) en Techniek Methodeonderwijs Onthaalonderwijs anderstalige nieuwkomers VOET Pedagogische begeleidingsdienst GO! 1

3 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Inleiding Het begeleidingsplan van de pedagogische begeleidingsdienst (PBD-GO!) bestaat uit een algemeen deel en een deel met concretiseringen per schooljaar en per onderwijsniveau. Het algemeen deel Het algemeen deel geldt voor drie schooljaren, van september 2012 tot en met augustus Dit algemeen deel bevat de missie en de visie van de begeleidingsdienst. Vertrekkend vanuit die visie en het decreet op kwaliteit van onderwijs definiëren we onze kerntaken. Naast deze kerntaken, die het grootste deel van onze reguliere werking bepalen, werken de pedagogisch adviseurs/begeleiders intensief mee aan de strategische projecten van het GO!. Het algemeen deel beschrijft de klemtonen die de begeleidingsdienst in deze drie jaren wil leggen. De concretiseringen per schooljaar en per onderwijsniveau Dit deel bevat de concretisering secundair onderwijs - inclusief methodeonderwijs en voor het schooljaar De pedagogische begeleidingsdienst begint in het schooljaar met een vernieuwde structuur. De pedagogische begeleidingsdienst en GO! nascholing werken nauw samen en hebben een complementair en gezamenlijk aanbod. Bij het aanbod van de PBD- GO! wordt melding gemaakt van het aanbod van GO! nascholing dat nauw aansluit bij het aanbod van de Pedagogische begeleidingsdienst. Voor een volledig overzicht van het aanbod van GO! nascholing verwijzen wij naar We hebben gekozen voor een opdeling van ons aanbod in ondersteuningsaanbod op het niveau van de clusters en het niveau boven de clusters. Het aanbod voor de gekozen speerpunten bevindt zich op clusterniveau. Met Speerpunten bedoelen we het aanbod voor de onderwerpen die we tijdens het schooljaar speciaal in de focus willen zetten. De speerpunten worden aangeboden als een ondersteuning in de cluster. De speerpunten voor dit schooljaar zijn: kwaliteitsvolle schoolontwikkeling, kwaliteitsvolle leerbegeleiding, kwaliteitsvol talenbeleid. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 2

4 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Een nieuwe structuur van begeleiding Samenstelling van het begeleidingsteam Het begeleidingsteam bestaat uit: vakbegeleiders; systeembegeleiders; èèn begeleider methodeonderwijs. Het begeleidingsteam SO wordt aangestuurd door 2 hoofdadviseurs. De vakbegeleiders, systeembegeleiders en de begeleider methodeonderwijs beschikken over specifieke competenties die zij kunnen inzetten in specifieke ondersteuningssituaties. De vakbegeleiders en systeembegeleiders nemen ook een rol op van regiobegeleider. Als regiobegeleider ondersteunen ze de school om haar beleidvoerend vermogen te optimaliseren met effect op de teamleden en op het leren van de leerlingen. Alle begeleiders beschikken over een afgesproken sokkel van begeleidingscompetenties die hen in staat stelt de meeste vragen rond schoolontwikkeling en onderwijskwaliteit op te nemen. Structuur van de begeleiding De begeleiders secundair onderwijs zijn georganiseerd in 5 clusters. Deze clusters omvatten een aantal scholengemeenschappen. In een cluster werken verschillende regiobegeleiders samen. Alle begeleiders vormen binnen hun regio het aanspreekpunt voor de hen toegewezen scholen. Elke begeleider doet aan schoolbegeleiding. Binnen de cluster moet de regiobegeleider in principe in staat zijn alle ondersteuningsvragen binnen zijn of haar regio op te nemen. Voor vragen die te maken hebben met vorming kunnen de clusters afspraken maken met GO! nascholing. Voor de vragen waarvoor de competentie in het clusterteam ontbreekt, kunnen specialisten uit andere clusterteams worden aangesproken. Daarnaast is er een begeleidingsniveau dat niet regionaal gebonden is. O.m. volgende gespecialiseerde begeleidingsinitiatieven vallen dit schooljaar hieronder: leerplanimplementatie; ondersteuning van de VOET/VOOD; ondersteuning van de centra voor leren en werken; ondersteuning van de centra voor deeltijds kunstonderwijs; methodeonderwijs; bovenschools management; nieuwe ondersteuningsinitiatieven. Elk clusterteam is verantwoordelijk voor het bepalen van zijn professionaliseringsnoden, d.w.z. dat het team er moet ernaar streven het eigen competentieniveau aangepast te houden aan de vragen die in het clusterteam aan de orde komen. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 3

5 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Ondersteuningsaanbod op clusterniveau 3.1 Speerpunten Kwaliteitsvolle schoolontwikkeling Wij bekijken schoolontwikkeling in essentie als het opzetten van een kwaliteitszorgsysteem op een school. Binnen het programma kwaliteitszorg van GO! 2020 opteert de PBD voor het ondersteunen van scholen in het opzetten van een kwaliteitszorgsysteem aan de hand van het CIPO-kader binnen de PDCA-systematiek. Een grondige analyse van de outputgegevens moet leiden tot het formuleren van doelstellingen en verbeteracties op één (of verschillende) procesindicatoren. Hiervoor heeft de PBD een instrument ontwikkeld met kwaliteitswijzers en een instrumentenbank. De systeembegeleiders zetten de ondersteuning op, bij voorkeur op het niveau van de scholengemeenschap. De ondersteuning van de verbeteracties op het niveau van de school gebeurt door de regioadviseur in samenspraak met de systeembegeleider. Binnen de cluster zullen de multidisciplinaire teams alle begeleidingsvragen herformuleren als vragen tot schoolontwikkeling. Zie ook aanbod schoolontwikkeling op pagina 8. Aanbod GO! nascholing 1 : Competentiegericht leren Ensemble, c est tout (Frans doorstroming BaO naar SO) Planeet aarde op je bord. Educatie voor duurzame ontwikkeling Attest BA4-BA5 Basisvorming veiligheid, niveau 3 Dag van de Contactpersoon De hiërarchische lijn inzake veiligheid en preventie ICT-integratie in het onderwijs, voor de vakken natuurwetenschappen, techniek en PAV Veilige voeding Sanctiebeleid op maat van de school Hoe omgaan met mailverkeer? Maatrapporten maken in Skore Opbouw van een leerlingvolgsysteem in smartschool Smartschool voor beginnende smartschoolbeheerders Smartschool voor directeurs 1 Voor sommige nascholingen werd nog geen link naar een fiche opgenomen. Raadpleeg geregeld de website van GO! nascholing om de laatste aanbiedingen te ontdekken! Pedagogische begeleidingsdienst GO! 4

6 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Crisiscommunicatie Klare taal! Mondelinge communicatie met ouders Klare taal! Schriftelijke communicatie met ouders Met woorden verleiden. Wervend schrijven voor je school Schermschrijven. Doeltreffend schrijven voor de website van je school Gunningsprocedures Management van verbondenheid Voedselveiligheid Als je door het bos de bomen niet meer ziet. De DIP-methode Coöperatief vergaderen De intervisiemethodiek. Efficiënt veroverleggen over het werk Functionerings- en evaluatiegesprekken voeren Waarderen, evalueren en beoordelen Vakgroepvoorzitters: hoe krijg je je collega s mee? Sst, de leerkracht leert! Leerlingen evalueren leerkrachten Videocoaching Pesten stoppen met de No Blame aanpak Cyberpesten Kwaliteitsvol talenbeleid De ondersteuning van talenbeleid situeert zich op schoolniveau en wordt gerealiseerd met inbreng van het multidisciplinair team van de cluster en GO! nascholing. Bij het ondersteunen van een kwaliteitsvol talenbeleid richten we ons vooral op de ondersteuning van twee aspecten: een sterk talenonderricht en het wegwerken van de talige drempels die een vlotte doorstroming kunnen belemmeren door het uitbouwen van taalgericht vakonderwijs. Dit laatste aspect vormt een integraal onderdeel van de leerbegeleiding en sluit bovendien naadloos aan bij de doelen van het gelijke onderwijskansenbeleid. De Onderwijsspiegel over het taalbeleid ( ) en de ervaringen van de scholen zelf wijzen uit dat scholen hierbij nog extra ondersteuning kunnen gebruiken. Bij het ondersteuningsproces worden onderstaande stappen doorlopen: de school stelt een ondersteuningsvraag aan de regioadviseur; de regioadviseur doet samen met een taalspecialist uit de cluster een uitgebreid intakegesprek met de schoolleiding. Hierbij toont de school haar nood aan een talenbeleid aan. Ze kan dit doen vanuit een doorlichtingsverslag, vanuit een analyse van haar outputgegevens of een andere analyse. De regioadviseur i.s.m. de taalspecialist kan hierbij ondersteuning bieden; bij de intake worden de noden van de school, de doelstellingen en resultaten van het traject, de aanwezige knowhow, het stappenplan en de wederzijdse engagementen vastgelegd; de school stelt, in overleg met de regioadviseur en de taaladviseur, een stuurgroep samen en duidt een taalcoach aan; de stuurgroep en taalcoach stellen het talenbeleidsplan van de school op. Enerzijds faciliteert het talenbeleidsplan een goed talenonderwijs. Hierbij kan de Pedagogische begeleidingsdienst GO! 5

7 Aanbod begeleiding secundair onderwijs stuurgroep gebruik maken van het ondersteuningsaanbod en het ontwikkeld materiaal door de begeleiders moderne talen - Nederlands, Frans, Engels en Duits - en van het aanbod van GO! nascholing. Anderzijds zorgt het talenbeleidsplan er ook voor dat de leerkrachten van de zaakvakken binnen hun lessen de vakgerichte taalvaardigheid van hun leerlingen verder ontwikkelen, zo dat de taalvaardigheid van de leerlingen geen belemmering meer vormt voor het halen van de vakdoelstellingen. De vakgroepen kunnen hierbij ondersteuning krijgen door de vakspecialisten in het clusterteam. Aanbod GO! nascholing: Opleiding taalcoaches Activerende en taalrijke werkvormen in de onthaalklas De kwaliteit van evaluatievragen en lesmateriaal verhogen binnen een coherent talenbeleid Posterproject Kwaliteitsvolle leerbegeleiding De ondersteuning van leerbegeleiding situeert zich op schoolniveau en wordt gerealiseerd met inbreng van het multidisciplinair team van de cluster en GO! nascholing. Leerbegeleiding is een variabele van de procesindicator begeleiding en omvat veel mogelijke insteken zoals het opstellen van leerlijnen, omgaan met differentiëren en remediëren, omgaan met sticordimaatregelen, handelingsgericht werken, gelijke onderwijskansenbeleid... Een betere leerbegeleiding moet er voor zorgen dat meer leerlingen de doelstellingen realiseren. De ervaringen wijzen uit dat scholen hierbij nog extra ondersteuning kunnen gebruiken. Bij het ondersteuningsproces worden onderstaande stappen doorlopen: de school stelt een ondersteuningsvraag aan de regioadviseur; de regioadviseur doet een uitgebreid intakegesprek met de schoolleiding. Hierbij toont de school haar nood aan een leerbegeleiding aan. Ze kan dit doen vanuit een doorlichtingsverslag, vanuit een analyse van haar outputgegevens of een andere analyse. De regioadviseur kan hierbij ondersteuning bieden; bij de intake worden de noden van de school, de doelstellingen en resultaten van het traject, de aanwezige knowhow, het stappenplan en de wederzijdse engagementen vastgelegd; de school stelt, in overleg met de regioadviseur en eventueel een specialist ter zake een stuurgroep samen; de stuurgroep stelt het beleidsplan over leerbegeleiding van de school op; dit beleidsplan zorgt ervoor dat op schoolniveau geen belemmerende factoren meer aanwezig zijn en dat de leerkrachten kunnen uitvoering geven aan een coherente leerbegeleiding. Het beleidsplan zorgt er ook voor dat alle leerkrachten voldoende vorming krijgen om in de klas aandacht te kunnen besteden aan leerbegeleiding zodat meer leerlingen de vakdoelstellingen halen. De vakgroepen kunnen hierbij ondersteuning krijgen door de vakspecialisten in het clusterteam. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 6

8 Aanbod begeleiding secundair onderwijs Aanbod GO! nascholing: Competentiegericht leren Activerende werkvormen in het SO Filosofie in de school van de 21ste eeuw Leren leren met mindmapping WATHOE-leren leren Relationele en seksuele vorming Peer mediation We moeten eens klappen. Taakverdelingen in de leerlingenbegeleiding. Recht op herstel. Toepassingen van HerGO in het SO. Onschoolbare jongeren? Wat een school kan doen Adolescentenpsychologie Gedragsproblemen aanpakken in het SO Leerlingen motiveren voor je vak Starterscursus voor nieuwe personeelsleden GON/ION Coachende gesprekken voor GON-coördinatoren Communicatiestrategieën en gespreksvormen voor GON-begeleiders Een beleid voor hoogbegaafdheid 3.2 Begeleiding na doorlichting Elke school kan na een doorlichting een beroep doen op de begeleidingsdienst voor ondersteuning. De aanvraag voor ondersteuning verloopt volgens een strikte procedure. De ondersteuning na een advies 1 of 2 wordt opgenomen door het begeleidingsteam van de cluster. De ondersteuning van een advies 3 heeft een heel eigen procedure, waarbij de raad van bestuur van de inrichtende macht betrokken wordt. De ondersteuning na een advies 3 begint met het opstellen van een verbeteringsplan. Aan de hand van dit verbeteringsplan wordt een ad hoc team samengesteld die de ondersteuning op zich neemt. De ondersteuning heeft niet alleen als doel de werk- of knelpunten die de inspectie aangaf weg te werken, maar ook de school in zijn geheel te versterken. Daarvoor kan het begeleidingsteam vakken of processen die niet in de focus van de inspectie zaten meenemen in de ondersteuning. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 7

9 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling 3.3 Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling Leiderschapsontwikkeling van de directeur De grotere beleidsautonomie geeft de school meer ruimte en verantwoordelijkheid om zelfstandig beleid te voeren. De nood aan verdere professionalisering van de schoolleider neemt toe. Via begeleiding en/of coaching willen we de directeur ondersteunen in zijn ontwikkeling tot een echte professional in leiding geven. Praktijkbegeleiding staat centraal. De directeur wordt vaardiger in het leidinggeven. Hij of zij getuigt van teamleiderschap, probleemoplossend vermogen, responsief en innovatief vermogen en geeft duidelijke sturing aan de ontwikkeling van de school. De directeur bepaalt de inhoud van de begeleiding en/of coaching in overleg met de begeleider. De volgende aspecten kunnen aan bod komen ( afhankelijk van de specifieke vraag): begeleiden en evalueren van personeelsleden, uitbouwen van een HRM-beleid; organiseren en leiden van personeelsvergaderingen; introduceren van veranderingen en omgaan met weerstanden en conflicten; versterken van de samenwerking binnen het team en/of schoolsecretariaat; effectieve organisatiestructuur uitbouwen en interne communicatie optimaliseren. Directeurs. Basisvoorwaarden De directeur is bereid zich te laten begeleiden of coachen door de systeembegeleider. Er is open communicatie en engagement tot verandering. De directeur beschikt over voldoende inhoudelijke competentie en veranderingsmogelijkheden. De gekozen focus bepaalt het aantal sessies. Samenwerking met De intervisiemethodiek. Efficiënt overleggen over het werk GO! nascholing 1 Management van verbondenheid Als je door het bos de bomen niet meer ziet. Problemen oplossen met de DIP-methode Professionals met een doel 1 Voor sommige nascholingen werd nog geen link naar een fiche opgenomen. Raadpleeg geregeld de website van GO! nascholing om de laatste aanbiedingen te ontdekken! Pedagogische begeleidingsdienst GO! 8

10 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling Van visie naar beleidsplan Scholen worden steeds meer aangesproken op hun beleidvoerend vermogen. Planmatig werken aan schoolbeleid vormt hiervan een belangrijk onderdeel. Samen met het schoolteam ontwikkelen we een visie over de school: welke school willen we zijn? Vanuit deze visie schrijven we samen een beleidsplan: wat wil de school bereiken op middellange termijn? We zetten het beleidsplan om in actieplannen: wat doen we op verschillende domeinen om ons beleidsplan te realiseren? We zetten een organisatiestructuur op en begeleiden de werkgroepen om de actieplannen te realiseren: wie doet wat? De school heeft een beleidsplan voor de middellange termijn (met smartdoelstellingen). De school beschikt over actieplannen voor verschillende beleidsdomeinen (met smartdoelstellingen). De school beschikt over een organisatiestructuur voor de realisatie van de actieplannen. Intake directeur: actuele situatie van de school (CIPO-indicatoren); sterke en zwakke punten. Intake beperkt team: actuele situatie van de school; sterke en zwakke punten. Bevestigend onderzoek met het hele team: welke school willen we zijn? wat zijn onze waarden? waar willen we binnen vijf jaar staan? Een werkgroep oprichten om een beleidsplan te schrijven op basis van de visietekst. Samen met de werkgroep het beleidsplan omzetten in actieplannen voor verschillende beleidsdomeinen. Directeur. Schoolteam. Basisvoorwaarden Bereidheid van voldoende personeelsleden om gedurende een volledig schooljaar in de werkgroepen te werken. De directeur is bereid voldoende ruimte te geven aan de werkgroepen om autonoom actieplannen op te stellen. Volledig schooljaar. Vijf sessies van een halve dag plus maandelijkse sessie van drie uur per werkgroep. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 9

11 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling Een sterk schoolprofiel uitbouwen Om een school aantrekkelijker te maken voor de kinderen, de ouders en externen is het uitbouwen van een schoolprofiel een krachtig middel. Het profiel vormt het kader waarin alle aspecten van de school passen, zowel de pedagogisch-didactische als de organisatorische. Het is dan ook een middel om het imago van de school te verbeteren. Met een duidelijk profiel maakt de school het verschil. De school kiest een gewenst schoolprofiel op basis van de huidige werking, haar toekomstvisie en de lokale context. De school realiseert dit profiel op een planmatige manier. We houden rekening met de wensen en de mogelijkheden van de school. Het onderstaande programma kan bijgestuurd worden op maat van de school. Intake met de directeur en teamleden. Begeleidingsinterventies: Sterkte/zwakteanalyse met het team; Keuze van een profiel via de methodiek van het profielwiel; Opstellen van een profielschets: het beschrijven van het gewenste profiel van de school in zes domeinen; Mogelijke wijzigingen in de structuur van de school bekijken; Opstellen van een implementatieplan. Bepalen van mogelijke acties die kunnen bijdragen tot het realiseren van het gekozen profiel; Prioriteiten bepalen met het team. Opvolgingsinterventies met de directeur. Directeur en schoolteam. Basisvoorwaarden Het team en de directeur staan open voor innovatie en zijn bereid om samen met andere participanten een profiel en een concept te ontwikkelen. Gezamenlijke doelgerichtheid is essentieel voor het welslagen van de profilering. voor de school Max. 12 halve schooldagen (6 teamsessies van 2 uur). Pedagogische begeleidingsdienst GO! 10

12 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling Brede open school als antwoord Onze maatschappij stelt scholen en leerkrachten voor heel wat uitdagingen: gelijke kansen creëren is er een van, maar daarnaast ook gezondheids-, milieu- en sporteducatie, leerlingen leren omgaan met agressie en discriminatie, kunst en cultuureducatie... Al die vragen overstijgen vaak de kerntaak en de draagkracht van de individuele school. Hoe kan je als school komen tot een verstandige afweging (responsief vermogen) waarbij je die bijkomende maatschappelijke taken opneemt, zonder dat dit de ten koste van je kerntaken gaat? De brede open school is hierop een antwoord, speelt in op de ontwikkelingen en veranderingen in de maatschappij via een duurzame en doelgerichte multidisciplinaire samenwerking tussen alle partners en vormt zo een krachtige leeromgeving afgestemd op de lokale context. De school heeft i.s.m. de PBD-GO! de mogelijke kansen op samenwerking en partners in kaart gebracht d.m.v. een omgevingsanalyse. De school heeft een beleidsplan (missie en een visie) op de verschillende domeinen van de brede open school: samenwerking, brede leer- en leefomgeving en ontwikkelingskansen creëren. De school heeft een stappenplan voor de ontwikkeling van de brede school op lange termijn. De school beschikt over actieplannen voor de verschillende beleidsdomeinen. In samenwerking met de PBD-GO!: intake en focusbepaling; in kaart brengen kansen: de buurt, de wijk, de stad, de leerlingenpopulatie... oefenen op allerlei manieren invloed uit op het leven van de school en bepalen haar toekomstbeeld. De school zal hierop inspelen om haar beleid te bepalen; de school maakt een beleidsplan met een divers activiteitenaanbod met aandacht voor breed leren; met het oog op het creëren van een draagvlak formuleert de school haar missie en visie a.d.h.v. heldere gezamenlijke doelstellingen met een winsituatie voor alle betrokken partijen; de school vertaalt haar missie en visie in een gedragen pedagogisch project en betrekt haar leerkrachten bij elke stap; de school maakt een actieplan. Directeurs. Middenkader. Beleidsmedewerkers van de scholengroep. Basisvoorwaarden Brede school is een proces, zowel op het vlak van structurele samenwerking, brede leer- en leefomgeving als het realiseren van ontwikkelingskansen. De school en alle betrokkenen maken tijd voor visieontwikkeling en uitwerking. De school is bereid een ruim publiek aan te spreken ook buiten de school en in de buurt. De betrokkenen zijn bereid om nascholing te volgen rond projectwerking. 10 sessies van een halve dag gedurende een jaar. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 11

13 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Ondersteuningsaanbod op clusterniveau Ondersteuningsaanbod schoolontwikkeling De omgevingsanalyse als beleidsinstrument De buurt, de wijk, de stad... oefenen op allerlei manieren invloed uit op het leven van de school en bepalen haar toekomstbeeld. De school kan deze elementen in kaart brengen en inspelen op al deze elementen om haar beleid te bepalen. Het maken van een omgevingsanalyse kan een aanzet zijn tot het opstellen van een beleidsplan en het opstarten van een kwaliteitszorgsysteem. De ondersteuning gebeurt op basis van de samenwerking met de afdeling Onderwijsorganisatie en -personeel en het informatiecentrum van het GO! en GO! nascholing. De school is in staat een omgevingsanalyse te maken op basis van verzamelde gegevens en kan deze gegevens aanwenden op verschillende beleidsdomeinen. De school is vertrouwd met de informatiebronnen om de analyse uit te kunnen voeren. Intake en focusbepaling. Vorming rond structuur van de omgevingsanalyse en het gebruik van verschillende databanken met oefeningen. Na analyse en interpretatie van de gegevens opmaken van een SWOT-analyse. Directeur. Middenkader. Beleidsmedewerkers van de school/scholengroep. Basisvoorwaarden voor de school De betrokkenen zijn bereid om voldoende tijd uit te trekken voor de omgevingsanalyse. Wij verwachten dat de deelnemers over volgende vaardigheden/competenties beschikken: gericht kunnen zoeken op het internet; kunnen werken met Excel; elementaire statistieken kunnen lezen en interpreteren; gegevens kunnen verwerken in een rapport; gegevens uit verschillende bronnen kunnen combineren en interpreteren. 5 sessies van een halve dag. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 12

14 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding 4 Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod 4.1 Aanvangsbegeleiding Leerplanimplementatie voor de beginnende leerkrachten geschiedenis en Latijn/Grieks voor de school Beginnende leraren worden op het vlak van algemene didactiek en hun functioneren binnen hun specifieke school ondersteund door de schoolmentoren, daarnaast hebben zij echter vaak heel wat vragen die te maken hebben met het vak dat ze geven (leerplan, vakdidactiek, vakinhoudelijke keuzes, evaluatie...). Leraren kunnen de leerplannen realiseren op vakinhoudelijk en vakdidactisch vlak. 1 dag studiedag rond leerplanimplementatie per vak. Alle beginnende leraren (of ervaren leraren die een vak voor het eerst geven) geschiedenis + Latijn/Grieks. 1 dag per vak. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 13

15 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Vaardigheden voor de beginnende leerkrachten humane wetenschappen Beginnende leraren worden op het vlak van algemene didactiek en hun functioneren binnen een specifieke school ondersteund door de schoolmentoren, daarnaast hebben zij echter vaak heel wat vragen die te maken hebben met het vak dat ze geven (leerplan, vakdidactiek, vakinhoudelijke keuzes, evaluatie...). Leraren kunnen de leerplannen realiseren op vakinhoudelijk en vakdidactisch vlak. Leraren kunnen hun evaluatie afstemmen op de leerplandoelstellingen. 1 dag studiedag rond leerplanimplementatie en evaluatie. voor de school Samenwerking met GO! nascholing Alle beginnende leraren (of ervaren leraren die een vak voor het eerst geven) humane wetenschappen. Een dag studiedag. Dag van de humane wetenschappen. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 14

16 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Aanvangsbegeleiding leraren vakken POMOLO en aanverwante vakken Om nieuwkomers binnen het vak het nodige pedagogisch-didactisch comfort te verschaffen bij de eerste stappen in het onderwijs en hen eventueel te introduceren binnen het netwerk van leraren, kunnen de nieuwkomers deelnemen aan een traject van studiedagen en/of individuele begeleiding. De nieuwkomers kunnen functioneel omgaan met documenten eigen aan de lesopdracht; hun leerplan omzetten in een jaarvorderingsplan; voor een leerplandoelstelling een geschikte didactische werkvorm hanteren; vanuit de leerplandoelstelling een geschikte evaluatie uitwerken; gepast didactisch materiaal kiezen in functie van de leerplandoelstelling; principes van een goed klasmanagement toepassen in concrete (probleem)situaties; eventueel participeren in een netwerk van nieuwe leraren van het vakgebied. Trajecten bestaande uit 1 of 2 studiedagen aangevuld met individuele begeleidingen en vakgroepbegeleidingen (indien van toepassing). Eventuele individuele begeleidingstrajecten waarbij de aandachtspunten in onderling overleg worden bepaald, waarbij in de loop van de begeleiding de vakgroep betrokken wordt en de directeur de gemaakte afspraken zal opvolgen. Alle nieuwkomers in het vak. voor de school 2 of 3 dagen per traject. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 15

17 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Aanvangsbegeleiding economie en handelsvakken Met dit aanbod willen we startende leraren binnen het vak het nodige pedagogisch-didactisch comfort aanreiken. Bovendien willen we hen introduceren binnen een netwerk van leraren. De deelnemers kunnen: functioneel omgaan met documenten eigen aan de lesopdracht; leerplandoelstellingen interpreteren; hun leerplan omzetten in een jaar(vorderings)plan; voor een leerplandoelstelling een geschikte didactische werkvorm hanteren; vanuit de leerplandoelstelling een geschikte evaluatie uitwerken; gepast didactisch materiaal kiezen in functie van de leerplandoelstelling; participeren in een lerend netwerk van nieuwe leraren in het vakgebied. Trajecten bestaande uit 3 studiedagen, afhankelijk van het studiegebied. Alle nieuwkomers in het vak (maximum vijf jaren leservaring in het vakgebied). 3 dagen per traject. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 16

18 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Aanvangsbegeleiding TV / PV vakken harde sector / zachte sector / Techniek Met dit aanbod willen we startende leraren binnen de harde sector het nodige pedagogisch-didactisch comfort aanreiken. Bovendien willen we hen introduceren binnen een netwerk van leraren. De deelnemers kunnen: functioneel omgaan met documenten eigen aan de lesopdracht; leerplandoelstellingen interpreteren; hun leerplan omzetten in een jaar(vorderings)plan; voor een leerplandoelstelling een geschikte didactische werkvorm hanteren; vanuit de leerplandoelstelling een geschikte evaluatie uitwerken; gepast didactisch materiaal kiezen in functie van de leerplandoelstelling; participeren in een lerend netwerk van nieuwe leraren in het vakgebied. Trajecten bestaande uit 2 studiedagen, afhankelijk van het studiegebied. Alle nieuwkomers in het vak (maximum vijf jaren leservaring in het vakgebied). 2 dagen per traject. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 17

19 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Aanvangsbegeleiding Aanvangsbegeleiding leraren methodescholen voor de school Leraren van scholen die secundaire methodeklassen oprichten, maken via de starterscursus kennis met de visie en de daaruit vloeiende pedagogisch-didactische aanpak van hun keuze. Om het didactisch handelen van deze leraren in de praktijk te ondersteunen, worden de teams van startende methodescholen gedurende twee jaar intensief begeleid. De methodeleraren implementeren de visie in hun dagelijks handelen; passen de methodieken en technieken toe in hun praktijk; nemen deel aan de vergaderingen van het netwerk secundaire methodeleraren. De begeleider reflecteert met de prille kernleraren op hun klaspraktijk. De begeleider stelt samen met de leraren een ontwikkelingstraject op wat betreft hun pedagogisch-didactisch handelen. Leraren die instappen in secundaire methodeklassen. Minimaal 6 contactmomenten/vergaderingen voor prille methodeleraren. Aanbod GO! nascholing: Meester, ze beginnen weer, Residentieel seminarie voor beginnende leerkrachten (Biologie en chemie, Fysica en natuurwetenschappen, Aardrijkskunde, Wiskunde, Engels) Activerende werkvormen in het secundair onderwijs Leerlingen motiveren voor je vak Pedagogische begeleidingsdienst GO! 18

20 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Activerende directe instructie 4.2 Activerende directe instructie Activerende Directe Instructie als differentiatiemodel in de eerste graad SO Alle leerlingen zo goed mogelijk begeleiden en ondersteunen bij het behalen van de vooropgestelde leerdoelen, aansluitend bij hun mogelijkheden en talenten is een opdracht van iedere school. In een klassituatie is het echter niet altijd evident om iedere leerling de gepaste uitdaging aan te bieden en voor iedereen aan te sluiten bij de specifieke noden en leerbehoeften. Met dit traject willen we scholen ondersteunen bij het implementeren van een lesaanpak tijdens instructielessen die voor alle leerlingen een meerwaarde betekent. We gebruiken hiervoor het model van de Activerende Directe Instructie. Dit model is gericht op het afstemmen van de instructietijd op de leerbehoefte van de leerling en op het verhogen van de leerlingenactiviteit tijdens het leerproces. Leerlingen die behoefte hebben aan verlengde instructie worden tijdens de les opgevangen, de doorsnee leerling krijgt de tijd en ruimte om volgens eigen tempo de leerstof te verwerken en leerlingen die verdiepend kunnen werken worden uitgedaagd. In het basisonderwijs is deze beproefde methode een succesverhaal dat zowel bij leraren als leerlingen een positieve invloed heeft op het welbevinden, de betrokkenheid en de resultaten. De directie en het schoolteam zorgen voor een inbedding van het model van de activerende directe instructie in de schooleigen visie op leren en de leerbegeleiding. De betrokken leerkrachten kunnen het model van de activerende directe instructie toepassen in hun dagelijkse klaspraktijk. Indien de directie en het team dit model willen implementeren in hun eerste graad SO bieden we de volgende begeleiding aan: Intakegesprek met de directie Informatieve uiteenzetting voor het volledige team eerste graad (+/- 90 minuten) Begeleiding van het kernteam, bestaande uit de directie en enkele leerkrachten die een trekkersrol opnemen in het traject, door een ankerfiguur (de pedagogisch adviseur/-begeleider treedt op als ankerfiguur). Volgende ondersteuning is onder andere voorzien: faciliteren van de intervisie in de basisschool en ter beschikking stellen van ondersteunende documenten zoals een kijkwijzer; begeleiding van reflectiemomenten met het kernteam; begeleiding bij het uittekenen van een aanpak om de expertise van het kernteam te delen en te verspreiden naar de andere teamleden eerste graad. Vorming voor de leerkrachten moderne talen en wiskunde van de kernteams om het ADI-model te implementeren in hun lessen (per vak(kencluster): 3 gezamenlijke sessies voor de deelnemende scholen). Vorming voor de directies en coördinatoren met onder andere aandacht voor de aansturing van het team, successleutels voor de verankering en het omgaan met weerstanden (3 gezamenlijke sessies voor de deelnemende scholen). Schoolteams eerste graad Maximaal 10 scholen kunnen intekenen tot en met 30 september 2012 Pedagogische begeleidingsdienst GO! 19

21 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Activerende directe instructie voor de school Het traject start in september - oktober Volgende interventies worden voorzien: intakegesprek met de directie; algemene lerarenvergadering; begeleiding en ondersteuning van het kernteam: 3 vergaderingen; vorming voor de leerkrachten moderne talen en wiskunde: per vak(kencluster) 3 sessies ; vorming voor de directies en coördinatoren: 3 sessies. Aanbod GO! nascholing: Activerende werkvormen in het secundair onderwijs Pedagogische begeleidingsdienst GO! 20

22 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management 4.3 Bovenschools management Een beleidsplan/integraalplan ontwikkelen voor de scholengroep Scholengroepen hebben voor het voeren van doelgericht beleid nood aan een toekomstvisie en beleidsplannen die de visie vormgeven. Het kan gaan om een breed beleidsplan (verschillende domeinen) of over een beperktere vorm een integraal plan waarbij de nadruk duidelijk op onderwijsaanbod en de bijhorende infrastructuur wordt gelegd. Planmatig werken aan het schoolbeleid is hiervan een belangrijk onderdeel. De ondersteuning gebeurt op basis van een samenwerking binnen de centrale diensten van het GO!. Zowel de pedagogische begeleidingsdienst, de afdeling Onderwijsorganisatie en personeel als de afdeling infrastructuur participeren aan het begeleidingsproces. Zij voeren o.a. het luik van de data-analyse en de ruimtelijke analyse uit. Er wordt een stappenplan gevolgd dat als volgt kan worden samengevat: samen met het college van directeurs en de raad van bestuur ontwikkelen we een visie op de scholengroep die gekaderd is binnen de visie van het GO!. Vanuit deze visie wordt een beleidsplan voor de scholengroep opgesteld. Het beleidsplan wordt omgezet in actieplannen: wat doen we op de verschillende domeinen om ons beleidsplan te realiseren? De scholengroep heeft een missie en een visie (op de verschillende terreinen van de werking) die gekend is bij alle belanghebbenden. De scholengroep beschikt over een beleidsplan voor de lange termijn. De scholengroep beschikt over actieplannen voor de verschillende beleidsdomeinen. We houden rekening met de wensen en de mogelijkheden van de scholengroep. Het onderstaande programma kan bijgestuurd worden op maat van de scholengroep. Intake met het dagelijks bestuur van de scholengroep. Opstellen van een projectdefinitie met afbakening van inhouden en timing. Begeleidingsinterventies met het voltallige college van directeurs en de leden van de Raad van Bestuur: introductiesessie, ontwikkelen van de krijtlijnen van de missie en visie. Opvolgingsinterventies met een kernteam: uitschrijven van de missie en visie, concretiseren van missie en visie in een beleidsplan en vervolgens actieplannen. Geregelde terugkoppelingen van de AD naar het CvD. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 21

23 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management De begeleiding is bedoeld voor het dagelijks bestuur van de scholengroep (AD, CODI, DICO, beleidsmedewerkers), het college van directeurs (of een kernteam) en vertegenwoordigers van de raad van bestuur van de scholengroep. Basisvoorwaarden Het dagelijks bestuur van de scholengroep en de directeurs staan open voor innovatie en zijn bereid om samen met andere participanten missie en visie te ontwikkelen. De deelnemers zijn in staat en bereid om de belangen van de eigen school en de eigen situatie los te laten bij het ontwikkelen van een missie en visie voor de scholengroep (out of the box denken). De betrokkenen zijn bereid om voldoende tijd uit te trekken voor het werken aan visieontwikkeling en beleidsplanning. Intensief traject dat na de intake en de projectdefinitie start met een meerdaagse activiteit voor het voltallige CvD. Aantal sessies met het kernteam is afhankelijk van de vraag en de noden van de scholengroep. De globale termijn voor het opstellen van een beleidsplan of integraal plan tot en met het uitzetten van het eerste actieplan wordt geraamd op één schooljaar.. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 22

24 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management De kwaliteit van de centrale diensten van de scholengroep in kaart brengen via CAF Scholengroepen hebben nood aan een instrument om de kwaliteit van hun centrale diensten in kaart te brengen. Met het Europese CAF-instrument krijgt de scholengroep een gevalideerd instrument om de eigen kwaliteit in kaart te brengen en verbetervoorstellen te genereren. De ondersteuning hiervoor gebeurt in samenwerking met de centrale diensten van het GO!. De algemeen directeur informeert alle personeelsleden en roept vrijwilligers op uit de teamleden van de scholengroep om een zelfevaluatiegroep samen te stellen. De begeleiders professionaliseren de leden van de zelfevaluatiegroep om het CAF-proces te doorlopen. De CAF-analyse resulteert in een rapport op basis waarvan de scholengroep samen met de begeleiders een verbeterplan opstelt om de organisatie van zijn centrale diensten te verbeteren. Het is de bedoeling dat de scholengroep dit zelfevaluatieproces om de drie jaar herhaalt. De scholengroep heeft een beschrijving van de kwaliteit van haar organisatie. De scholengroep heeft de krijtlijnen voor een verbeterplan om de eigen organisatie te verbeteren. We houden rekening met de wensen en de mogelijkheden van de scholengroep. Het onderstaande programma kan bijgestuurd worden op maat van de scholengroep. Intake met de algemeen directeur en het dagelijks bestuur van de scholengroep. Begeleidingsinterventies met de vrijwilligers voor de zelfevaluatiegroep: vormingssessie; uitvoeren van het CAF-proces; uitschrijven van het verbeterplan met acties; geregelde terugkoppelingen naar de AD. De begeleiding is bedoeld voor de interne diensten van de scholengroep. Basisvoorwaarden De personeelsleden van de centrale diensten van de scholengroep en de algemeen directeur zijn bereid om deel te nemen aan een proces van zelfevaluatie. De deelnemers zijn bereid om met een kritische blik hun eigen organisatie te beoordelen. De betrokkenen zijn bereid om voldoende tijd uit te trekken voor het werken aan de zelfevaluatie. De algemeen directeur is bereid om de werkpunten voor de organisatie aan te pakken en een actieplan voor de verbetering van de organisatie uit te voeren. Het traject vraagt de inzet van de leden van de zelfevaluatiegroep om minimaal zes maal te vergaderen. De totale termijn van intake tot en met opstart van het verbeterplan wordt geraamd op 6 maanden. Beperkte inschrijvingen voor het schooljaar kunnen maximaal 3 scholengroepen hierop intekenen. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 23

25 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management Campusontwikkeling Verschillende scholen op een campus werken aan een gemeenschappelijke visie en integreren hun studieaanbod, organisatie en werking. Op die manier bouwen ze aan een sterk imago. Gedragen visie over de campus ontwikkelen. Globaal plan uitwerken. Deelplannen voor verschillende aspecten uitwerken. Intake AD directeurs: informatie verzamelen over intenties, randvoorwaarden en beperkingen. Analysefase: ontwikkelen van een visie over de campus: hoever gaat de integratie? wat willen we bereiken? wat moet daarvoor veranderen? analyse van de bestaande situatie via sterkte-zwakteanalyse. Planningsfase: opstellen van een veranderplan: taakverdeling directeurs, integratie secretariaten, logistiek, pr en communicatie, vakgroepen. Uitvoeringsfase: uitvoering van de verschillende deelplannen; opzetten van een structuur van stuurgroep/werkgroepen indien nodig. Opvolging: bijsturing tijdspad indien nodig; evaluatie taakverdeling directeurs. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 24

26 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management Directieteams op een campus. Schoolteams op een campus. Basisvoorwaarden Steun van scholengroep/scholengemeenschap voor het project. Bereidheid tot samenwerking van alle betrokkenen. voor de school Volledig schooljaar. Aantal interventies: 10 tot 12 interventies van een halve dag. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 25

27 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management Kwaliteitszorg: ondersteuning van de scholengemeenschap bij het omgaan met outputgegevens Elke school is begaan met de kwaliteit van haar onderwijs. Maar weten we wel hoe goed we zijn? Hoe gaan we om met gegevens die in onze school wel ergens ter beschikking zijn? Hoe gaan we aan de slag om onze kwaliteit te verhogen? Hoe kan de scholengemeenschap hierin ondersteuning bieden? De schoolgemeenschap ondersteunt de scholen om relevante outputgegevens te verzamelen. De schoolgemeenschap ondersteunt de scholen om de verzamelde gegevens te analyseren. De schoolgemeenschap ondersteunt de scholen om aan de hand van de gegevens verbetertrajecten op te stellen. Intake met algemeen directeur en coördinerend directeurs Startvergadering met directies en IKZ-kernteams van de scholengemeenschap Vorming over kwaliteitszorg Wat is de focus: wat willen we weten? De kwaliteit van het onderwijsproces staat centraal Meetdomeinen: leerkwaliteit realisatie van de eindtermen schoolloopbaan: attestering/clausuleringen outcomes: resultaten in vervolgstudies/aansluiting met arbeidsmarkt welbevinden van leerkrachten en leerlingen tevredenheid ouders/leerlingen/partners Hoe ga je dat meten? Inventaris van de beschikbare informatie Methodiek voor verzameling en verwerking Analyse van de informatie Vergelijking met benchmarks Wat ga je ermee doen? Werkpunten bepalen Communicatieplan Opvolging Hoe hou je het levend? Opzetten systeem/structuur voor verwerking van gegevens Opzetten PDCA-cyclus. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 26

28 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Bovenschools management Algemeen en coördinerend directeur. Directeur. Kwaliteitsanker van de scholengemeenschap. Kernteam kwaliteitszorg. Basisvoorwaarden De schoolgemeenschap is bereid de nodige werkkrachten en gegevens ter beschikking te stellen. De school is bereid de nodige gegevens ter beschikking te stellen. De school is bereid zich bij te scholen indien nodig. voor de school Samenwerking met GO! nascholing 1 Zes begeleidingssessies verspreid over het schooljaar. Tussen de begeleidingssessies werkt de school aan opdrachten. Mogelijk nog opvolgsessies voor de implementatie. De PDCA-cirkel echt rond - Kwaliteitszorg 1 Voor sommige nascholingen werd nog geen link naar een fiche opgenomen. Raadpleeg geregeld de website van GO! nascholing om de laatste aanbiedingen te ontdekken! Pedagogische begeleidingsdienst GO! 27

29 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Gelijke onderwijskansenbeleid 4.4 Gelijke onderwijskansenbeleid Gelijke onderwijskansenbeleid: netwerk voor nieuwe scholen en nieuwe coördinatoren In het schooljaar startte een nieuwe cyclus voor het gelijke onderwijskansenbeleid. Een aantal nieuwe scholen en nieuwe coördinatoren is in ons lerend netwerk gestapt. Dit ondersteuningsinitiatief wordt tijdens het schooljaar verdergezet. Wij besteden aandacht aan de manier waarop de GOK-cyclus wordt uitgevoerd en opgevolgd. Ook de fase van de zelfevaluatie willen wij in dit netwerk actief ondersteunen. Wij maken ook tijd om vragen van de deelnemers samen te bespreken en te beantwoorden. De deelnemers: kunnen een beleidsplan opvolgen; kunnen doelen en acties evalueren; kunnen een begeleidingsplan bijsturen op basis van een evaluatie. Netwerkbijeenkomsten. Directies en coördinatoren van nieuwe GOK-scholen. Teamleden die voor het eerst een GOK-cyclus coördineren. Maximaal 3 samenkomsten per schooljaar, telkens een halve dag. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 28

30 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod DBSO 4.5 DBSO Implementatie van het decreet Leren en werken De Pedagogische begeleidingsdienst wil de centra DBSO-GO! ondersteunen bij hun implementatie van het decreet leren en werken. Deze ondersteuning bestaat uit: samen met de centra een leerlingvolgsysteem ontwikkelen en implementeren; leerplanrealisatie BGV, MVT en PAV ondersteunen; visieontwikkeling voor de coördinatoren centra. Centra kunnen hun eigen werking in kaart brengen en op basis van missie en visie actieplannen opstellen, uitvoeren, evalueren en bijsturen waar nodig. De leerkrachten PAV, MVT en BGV kunnen een leertraject plannen en opvolgen op basis opleidingsdoelen of leerplandoelstellingen; de doelstellingen evalueren op niveau doelstellingen en integreren in het leerlingvolgsysteem centrum; op basis leerlingvolgsysteem de nodige remediëring voorzien. Centrumoverstijgende netwerken ondersteunen voor PAV, MVT en BGV. Vormingsdagen organiseren voor de visieontwikkeling. Directeurs, coördinatoren, trajectbegeleiders en leerkrachten. Afhankelijk van de noden, minimum 6 halve dagen per opleiding of per vak, 4 opleidingsdagen voor de visieontwikkeling. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 29

31 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod DBSO Omgaan met de opleidingsstructuur BGV in het DBSO De Pedagogische begeleidingsdienst wil de centra DBSO ondersteunen bij hun implementatie van het decreet leren en werken. De ondersteuning bestaat onder meer uit: leerplanrealisatie BGV bevorderen door de opleidingsstructuur om te zetten naar concrete doelen; opzetten en onderhouden van netwerking met het oog op uitwisseling van expertise. De deelnemers kunnen de opleidingsstructuur BGV omzetten naar concrete doelen; een leertraject plannen; de opleidingsstructuur BGV implementeren en realiseren. Centrumoverstijgende netwerken ondersteunen bij het uitwerken van leertrajecten en het uitschrijven van concrete opdrachten. Leraren BGV van opleidingen die in overleg met de coördinatoren DBSO worden bepaald. Afhankelijk van de noden, minimum 6 halve dagen per opleiding. Pedagogische begeleidingsdienst GO! 30

32 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod Diversiteit 4.6 Diversiteit Aanbod begeleiding Diversiteit: Ondersteuning inschrijvingsbeleid Toelichting bij het GOK-decreet Ondersteuning van de LOP-werking: trajectbegeleiding Ondersteuning bij klacht Commissie leerlingenrechten (CLR) Ondersteuning bij LOP-werking : thema-werking Bepalen van de Draagkracht van de school Engagementsverklaring tussen school en ouder concreet maken Aanbod GO! nascholing: Allochtone leerlingen en hun ouders Achterstelling onder de loep! Samen op zoek naar oplossingen Praten over armoede met mensen in armoede Weerstanden aanpakken Pedagogische begeleidingsdienst GO! 31

33 Aanbod begeleiding secundair onderwijs : Niet regionaal gebonden ondersteuningsaanbod DKO 4.7 DKO Implementatie vernieuwingen. voor de school Implementatie van de vernieuwingen binnen het DKO. Academies implementeren vernieuwingen in hun artistiek pedagogisch project. Ondersteuning van het team voor de implementatie van tijdelijke en/of vernieuwende projecten in hun academie. Ondersteuning academies bij uitwerking pilootprojecten DKO. en/of Gemiddeld twee reflectiemomenten met leerkrachten/ vakgroepen/ team. en/of Begeleiden van één of meerdere personeelslid(-leden) per vakgroep via een begeleidingstraject (contactmomenten op de school is sterk afhankelijk van het vernieuwingsproject). Het team en/of de vakgroep en/of individuele leraren Schoolspecifiek maken, afhankelijk van de vakgroep: 2 tot 6 halve dagen Bijwonen vakgroepvergaderingen: 2 halve dagen Begeleiden individuele leraar: 2 halve dagen Pedagogische begeleidingsdienst GO! 32

Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs en deeltijds kunstonderwijs 2014-2015 Bijlage bij Begeleidingsplan 2012-2015

Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs en deeltijds kunstonderwijs 2014-2015 Bijlage bij Begeleidingsplan 2012-2015 Ondersteuningsaanbod secundair onderwijs en deeltijds kunstonderwijs 2014-2015 Bijlage bij Begeleidingsplan 2012-2015 Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Inleiding

Nadere informatie

VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017

VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 SAMENSTELLING VAN DE VAKGROEP KEUZE WERKPUNTEN BESLISSINGEN VAN DE VAKGROEP PLANNING VERGADERINGEN 2014-2015 PLANNING VERGADERINGEN 2015-2016 PLANNING

Nadere informatie

Overzicht van de trajecten

Overzicht van de trajecten Pedagogische Begeleiding Regio Antwerpen Noorderlaan 108 2030 Antwerpen 03 543 97 05 www.dsko.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen Trajecten pedagogische begeleiding BaO en BuBaO 2018-2019 Voor het schooljaar

Nadere informatie

ACT PLAN CHECK KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO. Algemeen. Organisatie

ACT PLAN CHECK KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO. Algemeen. Organisatie KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO Algemeen Binnen VISO streven we kwaliteitsvol onderwijs na. Dit wil twee dingen zeggen: we willen dat onze leerlingen de wettelijk bepaalde eindtermen en leerplandoelstellingen

Nadere informatie

WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP

WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP WAT? Voor u ligt een kijkwijzer om het beleidsvoerend vermogen van uw school in kaart te brengen. De

Nadere informatie

Netwerkdag VIRBO 3 februari Talenbeleid

Netwerkdag VIRBO 3 februari Talenbeleid Netwerkdag VIRBO 3 februari 2015 Talenbeleid Verwachtingen overheid en GO! inzake talenbeleid. Aanbevelingen PBD : Waarop inzetten binnen talenbeleid in de komende jaren? Waarom de aandacht voor talenbeleid?

Nadere informatie

decreet leerlingenbegeleiding november 2018

decreet leerlingenbegeleiding november 2018 STAP VAN JE SCHOOLWERKING NAAR HET DECREET LEERLINGENBEGELEIDING EN TERUG Greet Vanhove, dienst Lerenden DOELEN EN VERLOOP Decreet leerlingenbegeleiding in notendop 4 begeleidingsdomeinen inhoudelijk concretiseren

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 6 kernteams Evalueren van leerlingen Vakgroepwerking Actief leren Talita kumi Taalbeleid en GOK Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL Pad: www.vicog.be

Nadere informatie

Functiebeschrijving Pedagogisch begeleider BaO met opdracht Talenbeleid en Taalvaardigheidsonderwijs

Functiebeschrijving Pedagogisch begeleider BaO met opdracht Talenbeleid en Taalvaardigheidsonderwijs Functiebeschrijving Pedagogisch begeleider BaO met opdracht Talenbeleid en Taalvaardigheidsonderwijs Nederlands [Kies de datum] Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel

Nadere informatie

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen

Nadere informatie

Waarom een nieuwe school?

Waarom een nieuwe school? Waarom een nieuwe school? Waarom een nieuwe school? In Leuven kiezen opvallend veel leerlingen voor een school met ASObovenbouw. We willen een autonome eerstegraadsschool met focus op brede oriëntatie.

Nadere informatie

SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING

SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING SCHOOLJAAR 2015-2016 1. Visie op kwaliteitsvolle vakgroepwerking Een school beschikt over voldoende beleidsvoerend vermogen als ze in staat is om zelfstandig

Nadere informatie

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL

Nadere informatie

SUCCESFACTOREN. Checklist

SUCCESFACTOREN. Checklist SUCCESFACTOREN Checklist Het gezondheidsbeleid op school heeft een groter effect als aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan. Deze randvoorwaarden spelen een belangrijke rol tijdens alle fasen van

Nadere informatie

Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief

Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief Het inspectieverslag als databron voor kwaliteitsontwikkeling Interne kwaliteitszorg en externe evaluatie Kwaliteitsbeleid

Nadere informatie

Voorbereiding doorlichting. Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering

Voorbereiding doorlichting. Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering Voorbereiding doorlichting Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering Agenda 2003 Nieuwe stijl Drie onderzoeksvragen Ervaringen andere SG in 2011-2012 Welbevinden leerlingen En nu? Geen paniek! Want

Nadere informatie

SOK-congres 5 juni 2015. Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen?

SOK-congres 5 juni 2015. Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen? S-congres 5 juni 2015 Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen? Dirk Lenaerts Inhoud 1. Kennismaking 3. PDCA op scholengemeenschapsniveau

Nadere informatie

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN *

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * 1. De motivatie voor ontwikkeling en leren bij de leerlingen verhogen. 2. De ontwikkeling en /of leerwinst bij elke leerling verhogen.

Nadere informatie

Functieomschrijving ankerpersonen en contactpersonen gezondheidsbeleid. onderwijs. van de Vlaamse Gemeenschap

Functieomschrijving ankerpersonen en contactpersonen gezondheidsbeleid. onderwijs. van de Vlaamse Gemeenschap Functieomschrijving ankerpersonen en contactpersonen gezondheidsbeleid onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Ankerpersonen en contactpersonen gezondheidsbeleid Inleiding 1 Ankerpersonen gezondheidsbeleid

Nadere informatie

Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding Leerlingenbegeleiding Aanbod begeleiding Leerlingenbegeleiding: wie? wat? hoe? waarom? -----------------pagina 2 Verloop studiedag Vertrouwensrelaties op school. --------pagina 4 Organisatie Leerlingenbegeleiding

Nadere informatie

Hoe kwaliteitsvol omgaan met outputresultaten? SOK - Omgaan met output in het onderwijs

Hoe kwaliteitsvol omgaan met outputresultaten? SOK - Omgaan met output in het onderwijs Hoe kwaliteitsvol omgaan met outputresultaten? SOK - Omgaan met output in het onderwijs 1 Een outputbeleid kunnen voeren met behulp van een stappenplan SOK - Omgaan met output in het onderwijs 2 Stappenplan

Nadere informatie

Aanbod GO! nascholing 2014-2015

Aanbod GO! nascholing 2014-2015 Aanbod GO! nascholing 2014-2015 cursussen gericht op cursussen gericht op Ondersteuningscirkels 1-8: een globale kijk op Communicatie, Didactische aanpak, Gezondheid & veiligheid, Kunst & cultuur/muzisch,

Nadere informatie

De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie

De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie Focus op kwaliteitsbewaking 1 1. Kwaliteitsbewaking 2. Onderzoek en beoordeling van kwaliteitsbewaking door de onderwijsinspectie 3. Onderzoeksmethode

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR

FUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR FUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR A. DOEL VAN DE FUNCTIE: Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen

Nadere informatie

Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016

Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016 Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016 Brede open school Brede open school GO!2020 school van mijn dromen PPGO De school van onze dromen is Brede open school Tegen

Nadere informatie

G.V.Basisschool Hamont-Lo

G.V.Basisschool Hamont-Lo G.V.Basisschool Hamont-Lo Zorg onze schooleigen visie op BREDE zorg Als school hebben we de opdracht om met brede zorg te werken aan de ontplooiing van iedere leerling. Dat is één van de pijlers van het

Nadere informatie

Innoverend onderwijs op maat van uw kind.

Innoverend onderwijs op maat van uw kind. Innoverend onderwijs op maat van uw kind. GO! campus Genk Middenschool 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 1 2 Voorwoord... 2 3 Onderwijs van de toekomst... 3 3.1 Kerneigenschappen... 3 3.2 Werkvormen...

Nadere informatie

Tijdens dit proces wordt ook overlegd met de leerling en ouders in kwestie.

Tijdens dit proces wordt ook overlegd met de leerling en ouders in kwestie. Zorgcontinuüm Het zorgcontinuüm omvat de stappen die een school zet om de leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden. Dit gebeurt steeds in samenspraak met de verschillende actoren (leerling, ouders, leerkrachten,

Nadere informatie

Functiebeschrijving directeur basisonderwijs

Functiebeschrijving directeur basisonderwijs Functiebeschrijving directeur basisonderwijs Doel van de functie (Mee) Ontwikkelen, vertalen en bijsturen van een overkoepelend beleid en strategie voor basisonderwijs Bepalen en bewaken van de krijtlijnen

Nadere informatie

1. (Meer)taligheid 2. GO! Waardenboek 3. GO! Omkadering BaO

1. (Meer)taligheid 2. GO! Waardenboek 3. GO! Omkadering BaO 1. (Meer)taligheid 2. GO! Waardenboek 3. GO! 2020 4. Omkadering BaO 1. Visie GO! MEERTALIGHEID DUBBELE UITDAGING Aanleren van de schooltaal voor anderstaligen en taalzwakke kansengroepen Aanleren vreemde

Nadere informatie

Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad

Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad 2019-2020 1 Vernieuwd aanbod voor leerlingen die starten in het 1 ste jaar schooljaar 2019 2020 1 ste graad A - stroom 1 ste leerjaar (2019 2020)

Nadere informatie

infobrochure methodeonderwijs De Lotus

infobrochure methodeonderwijs De Lotus infobrochure methodeonderwijs De Lotus Mosselerlaan 62 3600 GENK 089 35 16 21 directie.middenschool@gocampusgenk.be Inhoudsopgave Inleiding Zelfgestuurd leren Kernteam Kringgesprek Coöperatieve werkvormen

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE DOORLICHTING ZONDER JURIDISCHE CONSEQUENTIES GO! Basisschool Vogelzang (2221)

VERSLAG VAN DE DOORLICHTING ZONDER JURIDISCHE CONSEQUENTIES GO! Basisschool Vogelzang (2221) VERSLAG VAN DE DOORLICHTING ZONDER JURIDISCHE CONSEQUENTIES GO! Basisschool Vogelzang (2221) 1 IN WELKE MATE ONTWIKKELT DE SCHOOL HAAR EIGEN KWALITEIT? K1 K6 K2 K5 K3 K4 K1. Visie en strategisch beleid

Nadere informatie

Samen maken we BUITENGEWOON onderwijs!

Samen maken we BUITENGEWOON onderwijs! Samen maken we BUITENGEWOON onderwijs! OF DECREET Typologie: vroeger nu Type voor kinderen Type voor kinderen 1 met een licht mentale beperking 2 met een matig of ernstig mentale beperking 3 met ernstige

Nadere informatie

Ondersteuning voor Brede Scholen

Ondersteuning voor Brede Scholen Ondersteuning voor Brede Scholen SCHOOLJAAR 2018-2019 BredeSchool brussel 2 Inhoud Deel 1: Coaching op maat 6 Deel 2: Groepsaanbod Brede School 2018-2019 8 1. Basisaanbod 10 1.1. Brede School in Brussel:

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken

Nadere informatie

STERKE SCHAKELS. Samen werken aan functionele taalvaardigheid. Probleemstelling STERKE SCHAKELS 1

STERKE SCHAKELS. Samen werken aan functionele taalvaardigheid. Probleemstelling STERKE SCHAKELS 1 STERKE SCHAKELS Samen werken aan functionele taalvaardigheid Probleemstelling Jongeren in het deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO) en het beroepssecundair onderwijs (BSO) stromen vaak uit zonder

Nadere informatie

Basisinformatie maatschappelijke opdracht

Basisinformatie maatschappelijke opdracht Nastreven van leergebiedoverschrijdende eindtermen Een kader om met het schoolteam aan de slag te gaan Basisinformatie maatschappelijke opdracht In dit deel wordt het wettelijk kader geschetst dat voor

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

BELEIDSPLAN 2011 2014

BELEIDSPLAN 2011 2014 BELEIDSPLAN 2011 2014 Tijdens het schooljaar 2010-2011 hebben het CASS en de directie een SWOT- analyse gemaakt over de onze scholengemeenschap. Dit beleidsplan vertrekt vanuit een evaluatie van het vorige

Nadere informatie

Op de volgende pagina s kan u het competentieprofiel voor de directeur GO! Lyceum Gent vinden. Deze directeur zien we als lid van een directieteam.

Op de volgende pagina s kan u het competentieprofiel voor de directeur GO! Lyceum Gent vinden. Deze directeur zien we als lid van een directieteam. Samen voor kwaliteitsvol onderwijs Op de volgende pagina s kan u het competentieprofiel voor de directeur GO! Lyceum Gent vinden. Deze directeur zien we als lid van een directieteam. Het directieteam werkt

Nadere informatie

Ondersteuningsaanbod basisonderwijs 2013-2014

Ondersteuningsaanbod basisonderwijs 2013-2014 Ondersteuningsaanbod basisonderwijs 2013-2014 Bijlage bij begeleidingsplan 2012-2015 pedagogische begeleidingsdienst Emile Jacqmainlaan 20 1000 Brussel Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Aanbod reguliere

Nadere informatie

Wat willen we bereiken? (= doelen)

Wat willen we bereiken? (= doelen) Wat willen we bereiken? (= doelen) Uitgangspunt: - het schoolwerkplan van 2014. Optimaliseren van wat daar al instaat. - BSA (= enquêtes schoolteam en ouders): waar is er nood aan? - actieplannen GOK-cyclus

Nadere informatie

Algemene voorwaarden cultuurcoördinator

Algemene voorwaarden cultuurcoördinator 1 Algemene voorwaarden cultuurcoördinator Opleidingsniveau & denkniveau HBO denk- & werkniveau Opleiding; (Master) opleiding Richtlijn uren coördinatie; 40 uur Randvoorwaarden; Open en transparante communicatie

Nadere informatie

Zelfevaluatie en beleidseffectiviteit in Vlaamse Scholen

Zelfevaluatie en beleidseffectiviteit in Vlaamse Scholen Zelfevaluatie en beleidseffectiviteit in Vlaamse Scholen Het gelijke onderwijskansenbeleid als casus Persconferentie Woensdag 8 maart 2006 Zelfevaluatie en beleidseffectiviteit in Vlaamse Scholen Het gelijke

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR

FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR Naam personeelslid: School en instellingsnummer: Scholengemeenschap: Schoolbestuur: Evaluator(en): DEEL 1: ALGEMEEN GEDEELTE Functiebeschrijvingen, functioneringsgesprekken

Nadere informatie

Vakdidactiek: inleiding

Vakdidactiek: inleiding Vakdidactiek: inleiding Els Tanghe 1 1. Inleiding Een specialist in de wiskunde is niet noodzakelijk een goede leraar wiskunde. Een briljant violist is niet noodzakelijk een goede muziekleraar. Een meester-bakker

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs - Horizon te Ternat

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs - Horizon te Ternat Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten) Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een

Nadere informatie

Visietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs

Visietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs Visietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs Inleiding: De pedagogische begeleiding heeft voor volgende jaren de samenwerking tussen BaO en SO als prioriteit gekozen.

Nadere informatie

WERKINGSCODE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

WERKINGSCODE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN Boudewijnlaan 20-21, 1000 Brussel WERKINGSCODE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN 1 TOEPASSINGSGEBIED 1. De werkingscode is van toepassing op alle leden van de pedagogische

Nadere informatie

De beginnende leerkracht in het basisonderwijs

De beginnende leerkracht in het basisonderwijs De beginnende leerkracht in het basisonderwijs 1. Hoe pak je de aanvangsbegeleiding aan? 1.1 De taken en de aanpak van de aanvangsbegeleiding werden opgesteld en/of besproken met alle personeelsleden die

Nadere informatie

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor

Nadere informatie

Voorbeeld van actieplan

Voorbeeld van actieplan Voorbeeld van actieplan Wat Wie Wanneer Ondersteuning Evaluatie Wat beogen we? Wat gaan we concreet doen? grondopties van de school realiseren door oa gebruik van voet in, projecten alle info omtrent voet

Nadere informatie

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 ECTS-FICHE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester

Nadere informatie

Verschillende trajecten. Een DISO-getuigenis. DISO in progress: versie 2010

Verschillende trajecten. Een DISO-getuigenis. DISO in progress: versie 2010 Een kennismaking met het DISO-instrument Diane Jacobs (diane.jacobs@vsko.be) Ria Van Huffel (ria.vanhuffel@vsko.be) Ria Van Looveren (riavanlooveren.br@skynet.be) 2011-06-10 2 Overzicht in stappen 1 Concept

Nadere informatie

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan De lat hoog voor talen in iedere school Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken Inhoud THEORETISCH KADER Definitie Doelen Bronnen voor het bepalen van

Nadere informatie

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 ALGEMENE INFORMATIE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester

Nadere informatie

Checklist afsprakenkader en actieplan Brede School in Brussel

Checklist afsprakenkader en actieplan Brede School in Brussel Checklist afsprakenkader en actieplan Brede School in Brussel De 'Checklist voor afsprakenkader en actieplan Brede School is een instrument om Brede Schoolcoördinatoren en hun partners te ondersteunen

Nadere informatie

ProfS: doelenbevraging

ProfS: doelenbevraging ProfS: doelenbevraging Jaar: Diocees: We bevragen van elk van onderstaande deelgebieden telkens Heeft de ProfS opleiding jou ondersteund in het ontwikkelen van de nodige competenties om als directeur de

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de vrije lagere school Virgo Maria te Merksem

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de vrije lagere school Virgo Maria te Merksem Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015 DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE jan.bonne@vsko.be SECUNDAIR ONDERWIJS VAKBEGELEIDING PAV Brugge, 30-01-2015 Ter kennisgeving aan alle directies van scholen met PAV Gelieve een kopie

Nadere informatie

Gestandaardiseerde toetsen : PBD- GO! ondersteunt scholen. Seminarie VLOR 2 mei 2018

Gestandaardiseerde toetsen : PBD- GO! ondersteunt scholen. Seminarie VLOR 2 mei 2018 Gestandaardiseerde toetsen : PBD- GO! ondersteunt scholen Seminarie VLOR 2 mei 2018 Met de voeten op de grond, de lat hoog voor KWZ Waarom advies gebruik OVSG - toetsen - Scholen hebben de ruimte en vrijheid

Nadere informatie

KUNSTENBAD. Studiedag GO! 16 juni 2015 KUNSTENBAD BEELD EN DANS EN DRAMA EN MEDIA EN MUZIEK

KUNSTENBAD. Studiedag GO! 16 juni 2015 KUNSTENBAD BEELD EN DANS EN DRAMA EN MEDIA EN MUZIEK Studiedag GO! 16 juni 2015 IN DE PRAKTIJK inzetten van leerkrachten 1 hoofdleerkracht met vak-assistenten team van vakspecialisten 1 leerkracht geeft de 5 domeinen www.dekunstpiloten.be leerdoelen

Nadere informatie

Terugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT)

Terugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT) Terugkoppeling van de workshops Chris De Nijs (VRT) Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten Brussel - 20 maart 2014 Workshop 1: Basisvaardigheden voor de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Moderne Talen Hasselt te Hasselt

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Moderne Talen Hasselt te Hasselt Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie

De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie De kwaliteitswijzer van de Vlaamse onderwijsinspectie Focus op kwaliteitsbewaking 1 1. Kwaliteitsbewaking 2. Onderzoek en beoordeling van kwaliteitsbewaking door de onderwijsinspectie 3. Onderzoeksmethode

Nadere informatie

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Nieuwe leerplannen en lessentabellen met ingang van 1 september 2010 In de regel worden alle graadleerplannen (en bijhorende

Nadere informatie

Werking kijkwijzer beleidsvoerend vermogen:

Werking kijkwijzer beleidsvoerend vermogen: Werking kijkwijzer beleidsvoerend vermogen: WAT? Voor u ligt een kijkwijzer om het beleidsvoerend vermogen van uw school in kaart te brengen. De kijkwijzer kan gebruikt worden om een algemeen beeld van

Nadere informatie

SG Hageland FUNCTIEBESCHRIJVING ICT-COÖRDINATOR. Naam:... Adres: Stamboeknummer:... Eerste indiensttreding binnen de scholengemeenschap

SG Hageland FUNCTIEBESCHRIJVING ICT-COÖRDINATOR. Naam:... Adres: Stamboeknummer:... Eerste indiensttreding binnen de scholengemeenschap Instelling: FUNCTIEBESCHRIJVING ICT-COÖRDINATOR Naam:... Adres:...... Stamboeknummer:... Datum Eerste Indiensttreding binnen het schoolbestuur Eerste indiensttreding binnen de scholengemeenschap Eerste

Nadere informatie

DIVERSITEIT VERBINDINGEN PARTICIPATIE. Kijkwijzer Brede School in Brussel 1

DIVERSITEIT VERBINDINGEN PARTICIPATIE. Kijkwijzer Brede School in Brussel 1 LOKALE CONTEXT BS Omgevingsanalyse Kinderen en jongeren Partners De BS brengt bij de omgevingsanalyse zowel de noden als kansen van de lokale kinderen en jongeren in kaart: houdt hierbij rekening met de

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging

FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging Via het Klavertje 4 Model zet u sociale media en ICT breed in Didactische

Nadere informatie

Functiebeschrijving leraar

Functiebeschrijving leraar Functiebeschrijving leraar Deze functiebeschrijving is een aanvulling op het geldende arbeidsreglement en het algemeen reglement van de personeelsleden van het Katholiek Onderwijs. Deze functiebeschrijving

Nadere informatie

Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken

Studiedag Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Marieke van Nieuwenhuyze Karine De Gendt 9 juni 2015 Introductiesessie lerende netwerken Waarom heb je voor deze

Nadere informatie

De doelstellingen van directie en personeel worden expliciet omschreven in een beleidsplan en worden jaarlijks beoordeeld door de directie.

De doelstellingen van directie en personeel worden expliciet omschreven in een beleidsplan en worden jaarlijks beoordeeld door de directie. FUNCTIE: Directeur POC AFKORTING: DIR AFDELING: Management 1. DOELSTELLINGEN INSTELLING De doelstellingen staan omschreven in het beleidsplan POC. Vermits de directie de eindverantwoordelijkheid heeft

Nadere informatie

Het verhaal van een beginnende kwaliteitscoördinator

Het verhaal van een beginnende kwaliteitscoördinator 1 Het verhaal van een beginnende kwaliteitscoördinator 2 3 Sofie Robberechts 4 5 juni 2015, SOK-congres Even voorstellen Kwaliteitscoördinator Tekst eerste niveau sinds september 2012 KAE = Nederlandstalige

Nadere informatie

Ondersteuningsaanbod volwassenenonderwijs 2013-2014

Ondersteuningsaanbod volwassenenonderwijs 2013-2014 Ondersteuningsaanbod volwassenenonderwijs 2013-2014 Bijlage bij Begeleidingsplan 2012-2015 pedagogische begeleidingsdienst Emile Jacqmainlaan 20 1000 Brussel Aanbod begeleiding volwassenenonderwijs 2013-2014

Nadere informatie

Studiebegeleiding Op studievlak kan je extra begeleiding krijgen door co-teachting, inhaallessen, avondstudie, sessies leren leren, faalangsttraining... Alleen in een veilige en geborgen omgeving is een

Nadere informatie

Krachtige leeromgevingen. Groepssessie 1: Curriculum Versie groep 1

Krachtige leeromgevingen. Groepssessie 1: Curriculum Versie groep 1 Krachtige leeromgevingen Groepssessie 1: Curriculum Versie groep 1 Planning groepssessies 1. Curriculum (vandaag) 2. Toetsen en evalueren (donderdag 30/10) Groepssessie 1 1. Curriculum op macroniveau 2.

Nadere informatie

Visie. Kopschuif Een frisse kijk op professionalisering. Internationalisering. Kopschuif Arteveldehogeschool 14/05/2013. Soorten veranderingen

Visie. Kopschuif Een frisse kijk op professionalisering. Internationalisering. Kopschuif Arteveldehogeschool 14/05/2013. Soorten veranderingen Een frisse kijk op professionalisering Visie Internationalisering Comenius Individueel of collectief? Individueel = collectief Professionalisering Individueel collectief POP functioneringsgesprekken Oranisatiedoelen

Nadere informatie

Van beleidsplan naar docentgedrag in de klas. Etalageconferentie 7 februari 2013 Geppie Bootsma

Van beleidsplan naar docentgedrag in de klas. Etalageconferentie 7 februari 2013 Geppie Bootsma Van beleidsplan naar docentgedrag in de klas Etalageconferentie 7 februari 2013 Geppie Bootsma g.bootsma@aps.nl Opzet lezing Taalbeleidsplan in de school Taalbewust gedrag in de les Onderzoek naar taal

Nadere informatie

Communicatie en overleg (COO) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Communicatie en overleg (COO) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 MODULE Communicatie en overleg (COO) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 Aantal studiepunten

Nadere informatie

Beleidsvoornemens schoolplan

Beleidsvoornemens schoolplan Jaarplan 2018-2019 PDCA Cyclus jaarplan 2018-2109 - maakt deel uit van het schoolplan 2016-2020 van CBS De Brandaris Plannen van aanpak beleidsvoornemens 2 P a g i n a Beleidsvoornemens schoolplan 2016-2020

Nadere informatie

Functiebeschrijving. Directeur secundair onderwijs. De algemene afspraken werden op het Tussencomité onderhandeld - zie protocol dd.

Functiebeschrijving. Directeur secundair onderwijs. De algemene afspraken werden op het Tussencomité onderhandeld - zie protocol dd. Functiebeschrijving Directeur secundair onderwijs De algemene afspraken werden op het Tussencomité onderhandeld - zie protocol dd. 12 maart 2014 Instelling:.... Naam personeelslid:.... Inleiding Situering

Nadere informatie

Project gratis dyslexiesoftware. Els De Smet coördinator project

Project gratis dyslexiesoftware. Els De Smet coördinator project Project gratis dyslexiesoftware Els De Smet coördinator project Aandacht voor dyslexie in het onderwijsveld Scholen nemen extra maatregelen voor leerlingen met dyslexie Functioneel inzetten van dyslexiesoftware

Nadere informatie

Algemeen Strategisch Plan

Algemeen Strategisch Plan Algemeen Strategisch Plan 1 ASP Scholengroep Brugge-Oostkust 1. Werking en organisatie Scholengroep 2. Beleidsplan 2004-2007 3. Stand van zaken 4. Opvolging naar 2007-2009 toe 2 1.Werking en organisatie

Nadere informatie

Introductie: gebruik van het CIPO beoordelingskader

Introductie: gebruik van het CIPO beoordelingskader Bijlage: Geïntegreerd beoordelingskader evaluatie Pedagogische Begeleidingsdiensten en de Permanente Ondersteuningscellen Introductie: gebruik van het CIPO beoordelingskader Omwille van de continuïteit

Nadere informatie

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015)

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Situering, probleemstelling en uitgangspunten

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Paal

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Paal Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

zorgvisie Heilige familie Lagere school

zorgvisie Heilige familie Lagere school zorgvisie Heilige familie Lagere school 1) Inleiding Onze school- en zorgvisie staat gesymboliseerd in ons schoollogo en in onze slogan sterk onderwijs, warme sfeer! : Ieder kind is van harte welkom in

Nadere informatie

FLEXIBELE LEERTRAJECTEN

FLEXIBELE LEERTRAJECTEN FLEXIBELE LEERTRAJECTEN Achtergrond Wat zijn flexibele leertrajecten? Vanaf een IHP, ook een IAC. Vanaf dat een leerling andere leerstof krijgt dan de rest van zijn groep (hoger of lager niveau). Het heeft

Nadere informatie

Studieaanbod Schooljaar 2015-2016

Studieaanbod Schooljaar 2015-2016 Studieaanbod Schooljaar 2015-2016 SINT-LODEWIJKSCOLLEGE Beste leerling Met deze brochure in de hand kun je zien welke studierichtingen in het Sint- Lodewijkscollege aangeboden worden. Het is een waaier

Nadere informatie

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Rubriek: De school stimuleert de ontwikkeling van alle lerenden Deelrubriek: De lerende begeleiden Kwaliteitsverwachting B2 Het schoolteam biedt de begeleiding

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK

ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK ONTWIKKELINGSSCHALEN ONDERWIJSLEERPRAKTIJK JK BUITENGEWOON ONDERWIJS 1.1 Beginsituatiebepaling 1.1.1 H1. Gegevensverzameling 1.1.1.1 Ontwikkelingsschaal H1 Het multidisciplinaire team verzamelt geen of

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van IVG-School te GENT

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van IVG-School te GENT Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Werken met een richtdocument

Werken met een richtdocument Kwaliteitsvolle loopbaanbegeleiding Werken met een richtdocument Marc Van Gils april 2008 1 Een creatieve zoektocht naar mogelijkheden tot optimale afstemming van de doelen van de medewerker en die van

Nadere informatie