Tweede Leerjaar.

Transcriptie

1 Tweede Leerjaar

2 Bloemen, planten en bomen spelen verstoppertje Doelen: in een lettertabel de gevraagde woorden herkennen en noteren; deze woorden catalogeren bij planten, bomen of bloemen. Zoek de woorden en schrijf ze in de juiste kolom. pdracht In dit rooster zitten woorden verstopt. Het zijn steeds planten, bloemen of bomen. Zoek ze in het rooster en schrijf het woord daarna in de juiste kolom. De woorden staan zowel horizontaal als vertikaal geschikt. Ter info: bomen hebben één stam, bij struiken zijn er meerdere takken die vanuit de grond groeien. L A M B A M B E E K L A P R S S I S T D V I L B K V T E Z M L B U T T U L I N D E E X A K L I M P D R U V P E C V D K S U E I F U K B U U K S bloemen struiken bomen Correctiesleutel in het rooster zaten volgende planten en bomen: tulp, eik, linde, viool, buxus, klimop, klaproos, beuk, berk, taxus, bamboe, madelief sierteelt - tweede leerjaar - pagina 41

3 De mooiste bloemen, planten en bomen Doelen onderscheid beheersen tussen verschillende soorten bloemen, planten en bomen; afbeeldingen van bloemen, planten en bomen associëren aan hun naam. pgave Tip: Zelfcorrectie: Breng op de binnenkant van de kaartjes een gekleurd bolletje aan. Zo kunnen de kinderen controleren of de twee kaartjes samen horen. Maak ze erop attent eerlijk te werken (en dus niet naar de kleurstippen te kijken), zodat ze vaststellen wat ze er reeds van weten. In onze tuin, naast de weg, in de wei, overal zie je bloemen, planten en bomen. Maar ken je ook hun naam? Probeer duo s te maken met een kaartje van een afbeelding en een kaartje met een naam. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 4

4 De mooiste bloemen, planten en bomen roos klimop madelief lavendel zonnebloem treurwilg hyacint beuk tulp spar viooltje buxus sierteelt - tweede leerjaar - pagina 43

5 De delen van een bloem Doelen de verschillende onderdelen van een bloem herkennen en aanduiden; een bloem natekenen, met aandacht voor bloembladeren, steel en eventueel stamper en meeldraden indien aanwezig; oog hebben voor het esthetisch geheel, inz. de verhouding tussen de verschillende delen. pgave Vertrek vanuit de reële situatie: laat echte bloemen bekijken, liefst in hun leefomgeving. rganiseer hier rond een klasgesprek: kleur, geur, grootte, vorm van de bladeren, in knop of in bloei en benoem de verschillende delen. Tweedimensionaal: laat aan de hand van onderstaand schema de bouw en de verschillende elementen van de bloem verwoorden; Laat de kinderen het werkblad individueel of in groep oplossen. Tip: gebruik bloemen met een duidelijke structuur: de narcis, de tulp, een roos, de madelief, de gerbera. Voor de vluggerds: figuratief natekenen van de aanwezige (echte) bloemen, rekening houdend met de delen ervan: steel, kroonbladeren, kelkbladeren, stamper en meeldraden sierteelt - tweede leerjaar - pagina 44

6 De delen van een bloem sierteelt - tweede leerjaar - pagina 45

7 We zaaien en oogsten tuinkers Doelen de strategie volgen om tuinkers op de juiste manier te zaaien; vaststellen dat je tuinkers voor diverse doeleinden kan gebruiken; creatief omgaan met tuinkers. Verloop van de activiteit 1 Tuinkers zaaien Voorzie voor elk kind zijn eigen zaadpotje. Leg er eventueel watjes in. Doe wat potgrond op de watten en meng de zaadjes erin. Geef elke dag een beetje water. Na 10 à 14 dagen kun je van de tuinkers eten. Een ei-tuintje met waterkers Benodigden: halve eierschalen (de calcium in de eierschaal is ideaal voor de kleine plantjes) watten potgrond zaad: tuinkers, graszaden en kruidenzaden eierdopje of plankje en lijmpistool (pas op voor brandwonden) stiften Zo doe je het: Spoel de eierschalen met warm water zodat er geen eiresten blijven kleven. Zet je ei in een eierdopje of lijm het vast op een plankje. Doe op de bodem van de eierschaal een beetje watten. Deze zullen het water opnemen en ervoor zorgen dat de grond een aangepaste vochtigheid bezit. Doe wat potgrond op de watten en voeg de zaadjes toe. Lichtjes begieten met water. Nu nog een plaatsje zoeken om je ei-tuintje te etaleren, bv. op de vensterbank. Wanneer de plantjes te groot worden voor je eierschaal kun je ze uitplanten in een pot of buiten. Je mag ze uitplanten met de eierschaal erbij. Je hoeft deze alleen hier en daar wat te breken zodat de wortels er makkelijker doorheen kunnen. Tip: Je kunt op de eierschalen ook gezichtjes tekenen: als de plantjes dan groeien is het net of ze hebben haar. 3 Je naam maken met tuinkers Zo doe je het: Schrijf je naam met je wijsvinger in het zand. Strooi de zaadjes (niet te veel) in het ondiepe geultje. Wrijf het geultje voorzichtig dicht, zodat de zaadjes een beetje afgedekt zijn. Geef regelmatig water en na een tiental dagen kun je, je naam al lezen. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 46

8 Knutselen met bloemen Doelen creatief werken met bloemen aan de hand van diverse technieken; strategieën verwerven en toepassen voor een expressieve vormgeving; hechtingstechnieken beheersen om met diverse delen een esthetisch geheel te vormen. Bloemenkrans Maak een vlecht van lange grasstengels. Vorm met de vlecht een krans door de uiteinden met een grasstengel of een touwtje aan elkaar te binden. Steek er allerlei bloemen in. Verloop van de activiteit 1 Madeliefjeskrans Maak met een priknaald (of ) een gaatje in de stengel van een madeliefje. Steek daar de stengel van een ander madeliefje door. Ga zo door tot je er genoeg hebt voor een kransje. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 47

9 Knutselen met bloemen 3 Zonnebloemen Materiaal: houten latjes van zowat cm breedte en tot m lang liniaal zaag groene plakkaatverf penseel overtrekpapier potlood grijs vouwkarton schaar houtlijm zonnebloempitten groen en geel vouwkarton Werkwijze: Verf de houten latjes groen. Voor een zonnebloem trek je (twee keer) een schoteltje over op grijs vouwkarton, knip beide uit. Breng lijm op één grijskarton en leg daar de zonnepitten op. Laat goed drogen! Knip uit geel vouwkarton een heleboel bloemblaadjes. Plak de bloemblaadjes rondom op de tweede cirkel van het grijs vouwkarton. Lijm nu de steel (het groene latje) aan de bloem en daar bovenop de schijf met de zonnepitten. Doe dat voorzichtig, want bij het aandrukken mogen de zonnepitten niet loslaten. Knip ten slotte uit het groene vouwkarton bladeren en lijm die aan de steel van je zonnebloem. Deze zonnebloemen zijn een opmerkelijke blikvanger: plaats ze in vazen of bloempotten, op het balkon, op het terras, in de kamer sierteelt - tweede leerjaar - pagina 48 4 Kleurige bloemen (blaastechniek) Materiaal: wit tekenpapier van voldoende groot formaat met een glad oppervlak rietje goed dekkende verf dik penseel Werkwijze: De bloemen worden geblazen in plaats van geschilderd! Het kan even duren voor je ervaart hoe hard je precies moet blazen om een mooie realisatie te bekomen. Na enige oefening leidt het beslist tot prachtige resultaten. Meng de verf met een beetje water. Druppel dan de verf op het papier en blaas deze direct door middel van een rietje uit elkaar. Je krijgt pas een goed resultaat als je weet hoe je het rietje best richt en hoe hard je moet blazen. Dus best vooraf wat oefenen. Als je het rietje rechtop houdt en er dan hard op blaast, dan krijg je bloemen met heel veel 'blaadjes'. Als je met het papier draait terwijl je blaast, dan krijg je stervormige bloemen. Kleine streepjes kun je tot lange grashalmen blazen, die recht naast elkaar staan of warrig door elkaar heen lopen. Zo maak je van een toevallige vlek heel makkelijk een bonte kever!

10 nze tuin in de zomer en in de winter Doelen Het onderscheid vaststellen en verwoorden tussen een zomer- en een wintertuin; Tweedimensionale contouren van een tuin opvullen zodat ze het uitzicht krijgen van een zomer- of een wintertuin. Beschouwend genieten van de realisaties. pdracht Laat vaststellen dat het uitzicht van een zomeren wintertuin een wereld van verschil betekenen. Bespreek de kenmerken via waarnemen in de natuur en op afbeeldingen. Verdeel de klasgroep in twee: de ene groep werkt individueel of in subgroepjes aan een wintertuin, de andere aan een zomertuin. Er kan getekend, geverfd, met een collage ( ) gewerkt worden. Een combinatie van verschillende technieken behoort tot de mogelijkheden. Er mag ook met driedimensionale materialen gewerkt worden. rganiseer als afronding een waarderingsronde. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 49

11 Bezoek aan een boomkwekerij Doelen een aantal functies verwoorden van bomen, heesters en vaste planten in de omgeving; bewust worden van de noodzaak van bloemen en planten in de natuur (milieu-educatie); een eenvoudig interview aanmaken en kunnen afnemen; de belangrijkste werkzaamheden van een boomkweker associëren met bijpassende afbeeldingen. 1 Voorbereiding van het bezoek Boomkwekers zijn in staat om op korte tijd met behulp van bomen, heesters en vaste planten een kale plek om te vormen tot een aantrekkelijke omgeving waar het aangenaam vertoeven is. Neem als uitgangspunt een plantsoen in de buurt van de school. Houd een aantal richtvragen achter de hand: hoe zou de omgeving eruit zien als er geen bomen, heesters en planten zouden groeien? waarom is het prettig om daar te wandelen, te spelen of op een bank te zitten? wie heeft thuis een tuin? Een groen balkon of terras? k Laat verwoorden: uitzicht, plantensoorten, onderhoudswerk waar kopen we nieuwe bloemen en planten? Behalve dat (vaste) planten, heesters en bomen een park, een plantsoen, een tuin of een balkon aangenaam maken, hebben ze nog andere functies. Laat de kinderen opsommen en noteer die als trefwoorden of slogans op het bord: ze breken met hun naalden of bladeren de kracht van regen en wind; ze houden met hun wortels de aarde vast; ze nemen met hun bladeren stof op uit de lucht; ze bieden woonruimte aan dieren en verschaffen voedsel aan mens en dier; ze geven schaduw af bij zonnige dagen; ze zorgen voor recreatie; ze bieden zuurstof aan mens en dier; ze brengen afwisseling in het landschap; ze verschaffen hout voor het haardvuur; ze Interview verdeel de kinderen in kleine groepjes; ze overleggen en noteren wat ze tijdens het bezoek zullen vragen; via een daaropvolgend klasgesprek kom je tot een passend geheel waarin overlappingen worden geweerd en hiaten worden aangevuld. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 50

12 Bezoek aan een boomkwekerij Het eigenlijke bezoek Enkele hulpvragen bij het interview: Welke planten worden hier allemaal gekweekt? Hoe en door wie worden de planten verzorgd? Wat kan je doen als je planten er niet meer zo gezond uitzien? Zijn er planten die niet goed tegen de zon of tegen de regen kunnen? In welk seizoen kun je het best planten? Bestaan er ook herfst- en winterplanten? Kunnen planten bevriezen? Hoe voorkomen we dat? Breng tijdens het bezoek goede gewoontevorming bij: op de paden blijven tijdens de rondgang; planten mag je bekijken, betasten, eraan ruiken; geen planten beschadigen of vertrappelen; bladeren of vruchten aftrekken mag enkel na toelating; beleefdheid bij het interview, tijdens het wachten, bij het heengaan, 3 Na het bezoek De groep heeft de boomkwekerij bezocht of er is een boomkweker in de klas gekomen. Laat deze verwerkingsles onmiddellijk op het bezoek volgen. Neem voldoende tijd om de kinderen te laten vertellen wat ze vastgesteld, ervaren en/of beleefd hebben. Bedenk dat kinderen vijf zintuigen hebben! Verwerkingsblad: praatjes bij plaatjes Blokjes potgrond worden in plastic potjes geplaatst. Een machine brengt in elk potje één boomzaadje of pit. De jonge boompjes krijgen voldoende water en meststoffen. p de computer wordt alles goed bijgehouden. Elke boom moet gesnoeid worden, dat gebeurt met een snoeimes. De kweker let erop dat de bomen niet ziek worden door insecten. Met sproeistoffen zorgt hij ervoor dat de planten niet ziek worden. Een takje van een goede appelboom wordt op een andere boom gebracht. Dat noemt men enten. Afsluiting Evalueer samen met de kinderen de teksten bij de plaatjes. Schrijf de boomkweker een bedankingsbrief. Laat verwoorden wat ze nu meer weten als voordien. De kinderen schrijven onder elke prent een zin. Ze bedenken deze zelf of kiezen uit de zinnetjes onder de schets. Zeker wanneer geen bezoek heeft plaats gehad, kunnen de impressies eerder beperkt zijn. Dan bieden de aangereikte zinnetjes het nodige soelaas. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 51

13 Bezoek aan een boomkwekerij sierteelt - tweede leerjaar - pagina 5

14 Geen tuin zonder tuingerei! Doelen kennis maken met diverse alaamsoorten voor het werk in de tuin (ervaren + benoemen); de handeling uitdrukken met passende werkwoorden; materiaalgevoeligheid, spiertonus en -inhibitie opvoeren; waardering voor het werk van de tuinman opbrengen. Verloop van de les Instap: als leerkracht kun je een attribuut van de tuinman aantrekken: laarzen, groene jekker, wat alaam op de schouder, Dit spreekt de leerlingen erg aan. In een onderwijsleergesprek worden de verschillende materialen besproken. Laat vooral de ervaringen die kinderen er reeds mee hebben opgedaan verwoorden. Er is mogelijks een kind van een tuinier of een landbouwer in je klas: benut die kans! Volgende materialen kunnen aan bod komen: de hark, de gieter, de tuinslang, de spade, de schop, de riek, het pootijzer, de snoeischaar, de snoeitang, een haagschaar, de grasmaaier, de kruiwagen Tips: verschraal de les niet tot verbale woordkramerij. Voeg bij het zelfstandig naamwoord ook het werkwoord; ervaringsleren: ga zo mogelijk naar een braakliggende ruimte waar kinderen handelend de begrippen en vaardigheden verwerven en verwerken; via een carrouselorganisatie kunnen kinderen alle alaam hanteren (op school) of uitproberen in een levensechte situatie; vergelijk desgevallend een mooie en een minder mooie (moes)tuin, een park, een boomgaard en relateer dit aan het werk van de tuinier. Verwerking kinderen maken een organigram: namen (voldoende groot) van alle aanwezige tuingerei aanmaken en aan de wand bevestigen; het bijhorend materiaal wordt eronder geplaatst. noteer bij onderstaande afbeeldingen de naam van het tuingerief én wat je ermee doet. sierteelt - tweede leerjaar - pagina 53

15 Geen tuin zonder tuingerei! sierteelt - tweede leerjaar - pagina 54

16 Ik maak mijn eigen bloem Doelen aan de hand van verschillende bloemen en planten een creatief (bloem)stukje knutselen; via complementair groepswerk een mooie compositie samenstellen; passende technieken om te hechten aanwenden; algemeen: liefde voor de natuur aanwakkeren. Werkblad een kader met aan de bovenkant een lijn om de naam te schrijven. Bij de voorbeeldbloem werden beukennootjes gebruikt, een stokje, blaadjes van de treurwilg en de berk. rganisatie Ga zo mogelijk in de natuur (beemd, wei, bos, ) op zoek naar passende planten, bloemen, vruchten, bladeren voor een creatief werk. De herfstperiode leent zich daartoe uiteraard het best. Wijs de kinderen erop dat we enkel meenemen wat overvloedig aanwezig is. We zijn geen natuurrovers en verzamelen enkel de hoeveelheid die we nodig hebben. je kunt de kinderen een individueel werkje (bloem ) laten knutselen of met de realisaties van alle kinderen een groepswerk (decor, wandversiering, groenactie ) laten samenstellen. We bedenkt er een originele naam voor? sierteelt - tweede leerjaar - pagina 55