HACK: GLUREN BIJ UW BUREN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HACK: GLUREN BIJ UW BUREN"

Transcriptie

1 PC-ACTIVE DECEMBER JAARGANG USB-RELAISKAART EN UW NAS RASPBERRY PI ALS SERVER WINDOWS RUN-COMMANDO S WINDOWS 7 GRATIS D-LINK WIFI HOTSPOT BIJ EEN NIEUW ABONNEMENT ENIGMA 82 Transparante usb-versleutelaar ING'S ANTI-MALWARE 20 Schijnveiligheid SYNC UW BOOKMARKS 40 Windows PowerShell-scripting EXCEL ALS DATABASE 58 Spreadsheet beperkingen MIXEN MET MIDI 44 Blik op DJ-Consoles VALSE FACEBOOK-LIKES 66 Gekochte populariteit HET LAB 86 Eindelijk IPv6! CASINOCONTROLE 50 Cryptografie: schud de kaarten FREEWARE 26 De Verkenner uitgebreid DOSSIER: HACKER 25 Eerlijkheid loont niet STICHTING THUISKOPIE 62 De muziekbelasting INFOLINK Voor software en extra's bij de artikelen in dit blad met o.a.: FREEWARE MUCOMMANDER NEMO DOCUMENTS LIMAGITO LITE COLORCONSOLE NIRCMD SHAREWARE FINEPRINT CLEVERPRINT PRIPRINTER HET NIEUWE PINNEN: LEK ALS EEN MANDJE! WINDOWS 7 VOOR GEVORDERDEN Systeemvirtualisatie deel 2 - Windows 7 drivers beheren HACK: GLUREN BIJ UW BUREN 12 BESTUUR ZELF OPENBARE WEBCAMS REACTIE INSTALLATEUR: BEKIJK T MAAR! BESTUUR UW HUIS VIA HET WEB 36 Synology NAS schakelt 230V via usb-relaiskaart 70 RASPBERRY PI: SPIN IN UW NETWERK SERVERTJE VAN 35 EURO: STAPPENPLAN EN GEBRUIKERSTIPS NR. 264 DEC ,99

2 NU IN DE WINKEL: DISCOVERY MAGAZINE Discovery Magazine is het tweemaandelijks tijdschrift waarin interviews met talenten van Discovery Channel afgewisseld worden met populairwetenschappelijke artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Jaarabonnement Discovery Magazine (6 edities) t.w.v. 35 DISCOVERY MAGAZINE - NOVEMBER NUMMER 3 DISCOVERYCHANNEL.NL DiscoveryChannel.nl SONS OF GUNS HOLLYWOODFABELS Wij willen de Feiten en fictie M16 vervangen in blockbusters Ik weet wat jij denkt Mentalist Keith Barry Mega-Meerval rukt op in Nederland Vikoskloof op het randje van de afgrond + TW Steel horloge t.w.v. 229 Totale waarde 264 Voor jou slechts 108,50* DOOR HET IJS Noordpool op z n wreedst Jeremy Wade en zijn monsterlijke vangsten Dit seizoen vang ik een meerval met mijn blote handen BP JFK-COMPLOT De theorieën nader belicht 10X SONY TABLET WINNEN! 5,95 NOVEMBER jaar films & gadgets Brought to you by Discovery Channel # 003 GEEN ENKEL NUMMER MEER MISSEN? MAAK GEBRUIK VAN DE INTERESSANTE ABONNEMENTS- AANBIEDING Je kunt kiezen uit een TW Steel horloge met zwarte of bruin leren band Deze aanbieding geldt zolang de voorraad strekt. *Exclusief 7,50 verzendkosten Abonneer je snel via

3 VOORWOORD KOM BIJ ONS TEAM! Vorig nummer beklaagde ik me op deze plek licht over het vak van marketeer. Vergeeft u mij dus als ik deze maand zelf de loftrompet over PC-Active steek. De ironie ontgaat me niet. Maar de redactie is trots op haar blaadje en dat willen we graag met zoveel mogelijk mensen delen. In zijn vaste column schreef Wammes alweer meer dan een jaar geleden, in editie 251, dat PC- Active weer de computerhobbyist aantrekt; voor liefhebbers, door liefhebbers. En het afgelopen jaar hebben er tal van leuke artikelen de revue gepasseerd, die daar een prachtig voorbeeld van zijn. Zo konden liefhebbers van landkaarten aan de slag met onze geodata-workshops en nemen we ook het voortouw op het gebied van IPv6 in de bladenmarkt. Verder vindt u maandelijks nergens anders diepgravender artikelen over Windows dan bij ons. Geef mij een voorbeeld van een computergebruiker die de verschillende versies van het besturingssysteem uit Redmond beter onder de knie heeft dan een lezer van PC- Active! En hebt u onze verschillende workshops over beveiliging en versleuteling gevolgd, dan moet een hacker van goeden huize komen, om op uw systeem in te breken. En over hackers gesproken, op actueel maatschappelijk vlak begeeft PC- Active zich ook op het scherpst van de snede: privacy, wetgeving en andere zaken over computers in onze samenleving houden we nauwlettend in de gaten en we kraken waar nodig de kritische noot. Lees maar eens het schokkende relaas van ons hoofditem over openbare webcams. Ook in dit nummer kunt u weer zelf actief aan de slag met de computer. We geven handige toepassingen voor leuke hardware als de USB-relaiskaart en de Raspberry Pi. Op softwaregebied gaan we onder meer aan de slag met Power-Shell en Windows 7. Wederom een nummer om uw vingers bij af te likken. Bent u net zo enthousiast over PC-Active als wij dat zijn? Deel dit dan met uw vrienden en geef het online door op fora en fanpages. Kent u computerliefhebbers in uw omgeving die ook geïnteresseerd zijn in de specifieke inhoud van PC- Active? Laat ze het weten! We hebben nog exemplaren van de D-Link Cloud Companion als welkomstgeschenk. Hebt u er nog geen aangeschaft? Wees er snel bij, want ze gaan deze maand gegarandeerd op. Nu de donkere dagen weer aangebroken zijn, is er voldoende tijd om lekker aan uw computer te knutselen. PC-Active is daarbij een welkome partner. Zegt het voort! Jeroen Geelhoed Hoofdredacteur PC-Active j.geelhoed@pc-active.nl INHOUD 36 SYNOLOGY NAS SCHAKELT 230V BESTUUR UW HUIS VIA HET WEB In PC-Active # 259 bespraken we een USB-relaiskaart, waarbij we beloofden terug te komen op de toepassingen die met het kaartje mogelijk zijn. Belofte maakt schuld, dus laten we u in deze workshop zien wat er allemaal voor nodig is om via de combinatie NAS + USB-relaiskaart een lampje in uw huis aan en uit te zetten. Wat natuurlijk het begin van iets moois kan zijn 12 GLUREN BIJ DE BUREN OPENBARE WEBCAMS STAAN WAGENWIJD OPEN Een oplettende lezer van PC-Active kwam erachter dat webcamera s waarmee u bijvoorbeeld het verloop van een bouwproject kunt volgen, niet enkel te besturen zijn via de ingestelde presets. Het is kinderlijk eenvoudig om zelf de camera aan te sturen, om zo voorbij het bouwproject recht in de huis- of slaapkamer van de omringende bewoners te kijken. De installateur van de camera s reageerde lauw, dus het is tijd dat uw redactie eens laat zien hoe erg dit uit de klauwen kan lopen WINDOWS 7 VOOR GEVORDERDEN VIRTUALISATIE EN DRIVERS Haal alles uit Windows 7 met deze twee handige workshops. In het tweede deel van Virtualiseren onder Windows 7 laten we u zien hoe u veilig op internet kunt experimenteren, door gevaarlijke bestanden in uw eigen sandbox te openen. In de workshop Drivers onder Windows 7 neemt u het heft in eigen hand. Windows installeert uw drivers automatisch, maar dat beheren doet u voortaan zelf.

4 ALGEMEEN 6 KORT NIEUWS 8 INBOX 17 PRIVACY High-tech geld uit je zak kloppen 30 ABORT RETRY FAIL! Het nieuwe pinnen is lek 54 WORD ABONNEE EN KRIJG EEN GRATIS D-LINK MOBILE CLOUD COMPANION 64 BOEKEN 81 WORD ABONNEE EN KRIJG KORTING 86 HET LAB 89 WAMMES COLUMN 90 COLOFON EN UITLEG INFOLINKS 40 UW FAVORIETEN IN ELKE BROWSER BOOKMARKS SYNCHRONISEREN MET POWERSHELL Het is al niet meer bijzonder om op één pc gebruik te maken van een combinatie van zowel Internet Explorer, Chrome, Firefox en eventueel meer browsers. Wel onhandig dat favorieten in de ene browser staan, terwijl u net met de andere aan de slag bent. Maar daar maakt u met deze workshop een einde aan. Heel handig, via een script gemaakt in PowerShell. 70 RASPBERRY PI ALS SERVER HANDIGE SPIN IN UW THUISNETWERK De Raspberry Pi is, net als de USBrelaiskaart, nog zo n handig hardwarekaartje voor weinig geld. We laten u zien hoe we dit kaartje in een thuisnetwerk gebruiken, als multifunctionele spin om met Open Remote allerlei apparaten in uw huis aan te sturen. SOFTWARE 18 SHAREWARE Goedkoper printen 20 ING TRUSTEER RAPPORT Schijnveiligheid tegen malware 26 FREEWARE Windows Verkenner uitbreiden 32 SYSTEEMVIRTUALISATIE DEEL 2 40 BOOKMARKS SYNCHRONISEREN Handige workshop PowerShell 58 EXCEL IS GEEN DATABASE De limieten van een spreadsheet 76 WINDOWS 7 DRIVERS Zelf uw stuurprogramma s beheren HARDWARE 36 USB-RELAISKAART OP SYNOLOGY NAS Stuur uw huis aan via het web 44 DJ-CONSOLES: MIXEN VIA MIDI 70 RASPBERRY PI Multifunctioneel servertje voor 35 euro 82 ENIGMA USB-koppelstuk voor versleuteling datastroom INFOLINK Voor bronnen, downloads en meer: QR CODE NOG AANLEVEREN ACHTERGROND 12 GLUREN BIJ DE BUREN Openbare webcams staan wagenwijd open 25 DOSSIER: HACKER Eerlijkheid loont niet 50 DENKWERK Zijn de kaarten in uw casino eerlijk geschud? 62 HISTORIE VAN STICHTING THUISKOPIE Zo kwam de muziekbelasting tot stand 66 FACEBOOK-BEDROG Zo koopt u nep-likes 74 ID-FRAUDE Herkennen en voorkomen

5 KORTNIEUWS Webshops vaak niet goedkoper dan fysieke winkels Alhoewel vaak gedacht wordt dat het online kopen van producten goedkoper is dan bij een fysieke winkel, blijkt het tegendeel eerder waar. Dat blijkt uit onderzoek van BesteProduct.nl, dat de prijzen onderzocht van reclamefolders en webshops. Uit het onderzoek komt naar voren dat aanbiedingen uit reclamefolders tot 7,4 procent voordeliger zijn dan de goedkoopste webwinkels. BesteProduct.nl vergeleek ruim zeshonderd producten bij twaalf verschillende elektronicawinkels met de online aanbieding op zijn eigen site, en bij andere vergelijkingssites als Kieskeurig.nl en Tweakers.net. Naar voren kwam dat stofzuigers, navigatiesystemen, digitale camera s en scheerapparaten juist in de folders het aantrekkelijkst zijn geprijsd. Uit het onderzoek blijkt dat niet alle producten uit folders goedkoper zijn: led-televisies zijn juist weer online tegen een lagere prijs verkrijgbaar; het verschil is zo n zeven procent. BBC stopt met eigen teletekst De oudste teletekstdienst ter wereld, het Britse Ceefax, gaat van de buis. Omroep BBC stopt met deze analoge dienst, omdat met de overstap op digitale televisie andere informatievoorzieningen beschikbaar zijn geworden. De laatste analoge signalen zijn uitgezet in Noord-Ierland en Ceefax is daarmee aan zijn einde gekomen. De dienst werd in 1974 opgezet met nieuws, weersvoorspellingen, een tv-gids en de sportuitslagen. Uiteraard is het de vraag of dit een teken aan de wand is voor de Nederlandse teletekst. Is die binnenkort ook een dienst uit het verleden? 6 PC-ACTIVE Nr

6 NIEUWS KORT Microsoft integreert Messenger en Skype Al enige tijd ging het gerucht rond dat Microsoft van plan was Windows Live Messenger te gaan integreren in Skype. Onlangs heeft de dienst zelf bevestigd dat Windows Live Messenger inderdaad wordt vervangen. Gebruikers van de chatdienst worden naar Skype overgebracht, waarna Live Messenger wereldwijd offline zal worden gehaald vanaf het eerste kwartaal van Een uitzondering wordt gemaakt voor China, waar Live Messenger voorlopig gewoon beschikbaar blijft. Al eerder viel op dat de online videobeldienst Skype na installatie van Windows 8 ook direct is te vinden in het nieuwe tegeltjes-startscherm. Windows Live Messenger moet nog apart worden geïnstalleerd. Vanaf de lancering van Skype 6.0 hebben gebruikers van Live Messenger al automatisch een account bij Skype. Zo kunnen zij direct chatten en videogesprekken voeren met hun vrienden van Messenger. Gebruikers van zowel Skype als Live Messenger kunnen hun accounts door Skype laten samenvoegen. Prijswinnaar Wacom Intuos5 Touch M tablet In PC-Active # 262 van oktober 2012 mochten we in samenwerking met Wacom een Wacom Intuos5 Touch M t.w.v. 369,90 weggeven. Deelnemers konden op het PC-Active-forum aangeven waarom ze hun vertrouwde muis om zouden ruilen voor een grafische tablet. De winnaar is forumlid DvdGiessen. Hij schrijft: Als technisch student is mijn laptop een onmisbare tool, waarmee ik met regelmaat op een bank in de woonkamer van ons studentenhuis werk aan één van de vele mooie projecten waar ik binnen het huis of bij verenigingen aan werk. Echter, met een muis op een bank zitten werken is verre van praktisch, zeker als er meer mensen zijn die op de bank willen zitten, wat gezien onze gastvrijheid regelmatig voorkomt. Om nog maar niet te spreken over hoe lastig het dan wordt een ontwerp te schetsen of uit te tekenen zonder acute RSI op te lopen. Met de Wacomtablet zou ik voorzien zijn van de juiste tools om eindelijk weer in een gezonde houding hier te werken, mooie projecten neer te zetten en daarna misschien zelfs op tijd af te studeren! Wacom en PC-Active feliciteren hierbij de winnaar van harte! Software ziekenhuizen kwetsbaar voor virussen Verouderde medische apparatuur in ziekenhuizen zou makkelijk besmet kunnen raken, met als gevolg dat het welzijn van patiënten in gevaar kan komen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Massachusetts Institute of Technology. Vooral verouderde computersystemen zijn kwetsbaar voor virussen en malware. Bij een van de onderzochte ziekenhuizen in de Verenigde Staten zouden zelfs twee computers per week besmet raken, blijkt uit het onderzoek. Volgens Mark Olsen, chief information security officer bij het Beth Israel Deaconess Medical Center in Boston, zou zijn ziekenhuis 664 apparaten gebruiken, waar nog een oude versie van Windows op draait. Deze computers zouden draaien zonder extra beveiligingsupdates die de afgelopen jaren zijn uitgekomen, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor virussen en malware. Uit een eerder onderzoek in 2008 in het Verenigd Koninkrijk, uitgevoerd door de tv-zender Channel 4, bleek dat computers van het Britse ziekenfonds besmet waren met zo n achtduizend virussen. PC-ACTIVE Nr

7 MAIL VAN LEZERS INBOX TEKST: MARK GAMBLE REAGEREN? Vragen kunt u sturen naar inbox@pc-active.nl. Of surf naar ons forum via forum.pc-active.nl, klik op Ik heb een probleem! en stel uw vraag. Dit kan zonder registratie. Alleen als u op de antwoorden wilt reageren is aanmelden noodzakelijk. USB-camera In het novembernummer van PC-Active #263 stond een artikel van Wammes Witkop over de in Nederland niet verkrijgbare - borescope USB-camera die het mogelijk maakt om de hoek te kijken. Ik woon niet in Nederland, maar net over de grens, in België. En daar heb ik zo n drie jaar geleden een dergelijk toestelletje gekocht. Nee, niet via ebay, maar gewoon bij een internetwinkel met BE-extentie. En die internetwinkel, Conrad, heeft ook een Nederlandse afdeling. Ik heb het zojuist nog even nagekeken en jawel hoor, ze hebben ze nog altijd, kijk maar eens op en zoek maar eens naar endoscoop USB-camera. U zult zien: keuze genoeg. JAN KERKHOF, BRUGGE (BELGIË) Dank u voor deze tip: op de Conrad-website vinden we inderdaad soortgelijke camera s, variërend in prijs van 29,99 tot maar liefst 259,-. Het duurste model dat Conrad overigens aanbiedt, is niet te vergelijken met het door ons geteste model. Het is een erg geavanceerd model met afneembaar LCD-scherm en de mogelijkheid om video zonder tussenkomst van een pc op te slaan. Geen Windows 8 voor mij Hartelijk dank voor de uitgebreide artikelen over Windows 8 in het novembernummer van PC-Active 263. De artikelen hebben mij mede geholpen in de keuze om niet over te stappen naar Windows 8. Ik vind dat Microsoft eigenlijk net even te ver is doorgeschoten in het nieuwe startscherm, dat voor mij nog steeds niet lekker werkt op een gewone desktop-computer. Ik blijf voorlopig bij Windows 7, maar de vraag is hoe lang? Komt er ook een punt dat Microsoft ook hiervoor geen ondersteuning meer biedt? AART KOREVAAR, Microsoft heeft voor al haar bestaande besturingssystemen aangegeven hoe lang er voor de gebruikers ondersteuning wordt geboden. Nog zeker tot 2020 uitgebreide ondersteuning voor Windows 7 Een endoscoop USB-camera, onder andere te verkrijgen bij Conrad Ondersteuning in de vorm van updates, patches of online ondersteuning. Voor Windows XP is deze ondersteuning bijvoorbeeld al in 2009 geeïndigd, terwijl het besturingssysteem uitkwam in Als u Windows 7 wilt blijven gebruiken, dan heeft u 8 PC-ACTIVE Nr

8 INBOX volgens Microsoft nog tot 13 januari 2015 recht op updates, patches en service packs. Dat betekent natuurlijk niet dat u Windows 7 na die datum niet meer kunt gebruiken. Maar het zal wel betekenen dat er geen updates meer beschikbaar komen via de Windows Update-functie. Mocht u op den duur alsnog willen overstappen op Windows 8: veel betaalt u er niet voor. Een upgrade vanaf Windows 7 wordt momenteel bijvoorbeeld al aangeboden voor 30. Windows 8 en geheugen Herkent Windows 8 nu wel in de 32-bits versie het juiste aantal GB aan geïnstalleerd geheugen? Of heb je dan weer de 64-bits versie nodig? Want bij mij geeft Windows 7 nu aan dat er maar 3 GB geheugen beschikbaar is, terwijl ik er toch echt 4 GB in heb zitten. Bovendien kan ik de 32-bits versie ook niet upgraden naar een 64-bits-versie zonder dat ik een schone installatie moet doen. EEF SCHULTZ, Zowel de 32-bits versie als de 64-bits versie van Windows 7 en Windows 8 kunnen overweg met 4 GB geheugen. Maar we vermoeden dat er op uw computer iets anders aan de hand is. Bij veel systemen komt het namelijk voor dat de videoprocessor geïntegreerd is op het moederbord, in plaats van een losse kaart. Een losse videokaart heeft zijn eigen geheugenmodules die gebruikt worden voor de opslag van data, maar bij een geïntegreerde videochip op het moederbord wordt aanspraak gemaakt op het geïnstalleerde geheugen op het moederbord. Dat betekent dat er dus een deel van het geheugen gebruikt wordt voor het weergeven van video, en de rest is dan over voor het besturingssysteem. Overigens ontstond dit probleem ook al bij Windows XP en Windows Vista, maar werd dat nooit als zodanig weegegeven in de eigenschappen van het besturingssysteem: daar werd alleen aangegeven wat het totaal was van het geïnstalleerde geheugen, niet wat er alleen beschikbaar was voor Windows. dat een extern programma probeert om gegevens van de door u bezochte website te lezen. Uit de screendump maken we op dat het hier om een toolbar van Conduit gaat. Waarschijnlijk hebt u in het verleden een aparte toolbar geïnstalleerd voor uw browser. Zo n toolbar wordt vaak meegeleverd bij een gratis softwareprogramma en als u tijdens de installatie van zo n programma niet oplet en alleen op de volgende knop klikt, dan is de kans groot dat er zo n toolbar wordt geïnstalleerd zonder dat u er erg in hebt. De Conduit-toolbar wordt onder meer gebruikt door software van Ashampoo, een bekende op het gebied van handige en gratis software. Natuurlijk kunnen we ons voorstellen dat u deze toolbar helemaal niet wilt, want dat soort programma s kunnen allerlei informatie verzamelen over uw bezoek aan websites, voornamelijk voor marketingdoeleinden. Bovendien conflicteren deze toolbars vaak met de functionaliteit van uw browser, met als gevolg crashes en een onstabiel systeem. In de meeste gevallen kunt u een dergelijke toolbar gewoon weer verwijderen via het onderdeel Programma s verwijderen in Windows 7, maar soms kan het alleen als u ook het programma waarbij de toolbar is geleverd, wordt verwijderd. Overigens is een goed antivirusprogramma in dit geval ook niet overbodig, want de meeste antiviruspakketten detecteren dergelijke toolbars al tijdens de download van het gratis programma, zoals bij ons het geval was met ESET Smart Security 5. U krijgt een waarschuwing van de scanner, maar daarna kunt u Vervelende toolbar? Telkens als ik een website open via Internet Explorer, dan verschijnt er een irritante, ongewenste boodschap, zie afbeelding. Als ik de afbeelding wegklik, verschijnt hij na een paar seconden weer op mijn scherm. Hoe kan ik die melding nu defi nitief uitschakelen? Het is mij nog niet gelukt. Alvast hartelijk bedankt voor een mogelijke oplossing. EMILE DALLOYAUX, De boodschap die u krijgt, komt van Internet Explorer zelf. De browser waarschuwt u in feite PC-ACTIVE Nr

9 INBOX alsnog besluiten of u het programma samen met de toolbar wilt of niet. #263: Informatie klopt niet De in PC-Active #263 gegeven adviezen over het verwijderen van je naam uit de SERPs (zoekmachine resultaten pagina s) zijn helaas volkomen onjuist. U zegt dat een persoon die zijn of haar naam uit de zoekresultaten wil laten verwijderen, zijn burgerservicenummer, een afbeelding van zijn handtekening of gegevens omtent zijn rekeningnummer moet doorgeven aan Google. w burgerservicenummer, bankrekeningnummer, en handtekening opsturen heeft absoluut geen enkele zin. Uw antwoord op de brief geeft dus valse hoop! MARKETSHARER, FORUM Inderdaad: u hebt helemaal gelijk en we hebben niet opgelet. In het antwoord van de brief hebben we per abuis de informatie uit de screenshot geïnterpreteerd als acties die u moet ondernemen om uw gegevens uit de zoekresultaten weg te halen, terwijl het in feite een opsomming was van informatie die u door Google kunt laten verwijderen. De link naar Google waar gebruikers een aanvraag kunnen doen voor het verwijderen van informatie uit de zoekmachine is wel correct en kunt u een keuze maken afhankelijk van het soort informatie dat u wilt laten verwijderen: uw burgerservicenummer, uw bankrekeningnummer of creditcardgegevens of een afbeelding van uw handgeschreven handtekening. Dat u deze gegevens vervolgens ook moet overhandigen aan Google om te bewijzen dat het om uw gegevens gaat, is dus niet juist en we bieden onze verontschuldigingen aan voor de verwarring. Plek voor de router Ik woon op de eerste verdieping van een dienstwoning en ik vroeg me af wat nou de beste plek is om een router in mijn woning te plaatsen. Aangezien de telefoonverbinding beneden de woning binnenkomt, moet ik een kabel van zo n 4 à 5 meter trekken als ik de router bij mijn bureau wil plaatsen. En die wil ik daar hebben, omdat ik een aantal wireless aparaten heb die verbinding moeten kunnen maken met de router. Van mijn provider hoorde ik dat de allerbeste plaats direct bij de ingang van de binnenkomende telefoon lijn is, maar is dat juist? WALTER, In principe kan een zo kort mogelijke verbinding tussen het binnenkomen van de telefoonlijn en de router geen kwaad, dus het argument van uw provider is wel te verklaren. Telefoonlijnen zijn vaak niet van al te beste kwaliteit en als u die kabels nog eens langer maakt, dan kan er al snel storing of signaalverlies optreden, maar een meter of vijf moet geen probleem zijn. Kortom, wij voorzien geen problemen als u de router op uw werkkamer plaatst, maar we raden u wel aan om een goede kwaliteit telefoonkabel te kopen voor de verlenging naar uw kamer, liefst een kabel die uit één geheel bestaat. De verkeerd geïntepreteerde informatie van Google 10 PC-ACTIVE Nr

10 BEVEILIGINGSLEK IN OPENBARE CAMERA S WORDT U OOK BESPIED? TEKST: HENK VAN DE K AMER Nederland hangt vol met camera s en we moeten er maar op vertrouwen dat hiermee onze privacy niet wordt geschonden. Wij konden een aantal van deze publieke camera s overnemen. Zo is het mogelijk een ingetoetste pincode aan de andere kant van Nederland mee te lezen of zomaar in de slaapkamer van een in de buurt staand huis te kijken. Midden oktober ontvingen wij een e- mail van een bezorgde lezer. Hij was terecht gekomen op de website van het bedrijf WebCam.NL [1]. Nee, geen sekssite daarvoor moet u een extra s intikken maar een firma die overal in Nederland webcams ophangt uit naam van opdrachtgevers. Zo kunt u via deze camera s kijken naar de vorderingen van een bepaald bouwproject, maar er zijn ook camera s die in opdracht van de gemeente of provincie zijn geplaatst, waarmee het mogelijk is om verkeerspleinen en de drukte aldaar te bekijken. Op zich interessant en onze lezer heeft zich dan ook avonden vermaakt. Totdat... Geen seks? Een deel van de opgehangen camera s toont een overzicht van een bouwplaats, plein, station of andere interessante plek en kunt u er mensen zien lopen, Figuur 1: In de eerste camerastand is er nog niet veel te zien Figuur 2: Iets meer inzoomen en we zien daar iemand staan 12 PC-ACTIVE Nr

11 WEBCAM-BEVEILIGING ACHTERGROND De URL van de camera-instelling is onder in de browser te zien maar door de afstand zijn zij onherkenbaar. Sommige opdrachtgevers willen iets meer interactie met de bezoekers van de website. Die camera s hebben geen vast standpunt, maar kunnen bijvoorbeeld draaien en inzoomen. Dat lijkt gevaarlijk, maar in de praktijk lijken de keuzes beperkt tot een aantal vooraf ingestelde mogelijkheden. Neem als voorbeeld deze camera [2] op een druk kruispunt net buiten Aalten. Wie even klikt op positie 18 (Ringweg) kan bijna mijn huis zien liggen. Bijna, want de standaardinstellingen van de ingestelde camerastand zijn zodanig dat de privacy vermoedelijk niet in het geding komt. Bij sommige camera-instellingen van het kruispunt in Aalten worden op privacygevoelige Op de redactie ontvingen we een serie camerabeelden die weinig aan de verbeelding overlaten plaatsen bijvoorbeeld grijze vlakken getoond, waardoor het niet mogelijk is om in te zoomen op de woonkamer van een huis. Wie van de camera in Aalten van nummer 15 (fietstunnel) naar nummer 11 (Walfortlaan) gaat, ziet rechts zo n grijs vlak voorbij komen. Maar ook dit afschermen gebeurt helaas niet altijd consequent, zoals we straks laten zien. Onze lezer ontdekte al snel dat de camera s van het merk Axis zijn. De handleiding daarvan is gewoon op het internet te vinden [3]. Of dit exact de Camera s zelf besturen De camera s die u via de ingestelde keuzes beperkt kunt bedienen, zijn van het PZT- of Pan/Tilt/Zoom-type. Met de pan-functie kunt u de camera 360 graden ronddraaien, de tilt kan de camera ten opzichte van de horizon omlaag of omhoog bewegen en de zoom spreekt voor zich. Zodra u een leuke camera [9] ( - hé, een chipknipoplaadpunt van de ABN Amro te Leiden! - hebt ontdekt en het live beeld voor u hebt, opent u een tweede browservenster. Verklein deze zodanig dat alleen de adresbalk zichtbaar is; de meeste commando s geven namelijk geen interessante - uitvoer terug. Uiteraard ziet u in het venster met het camerabeeld wel iets gebeuren. In de adresbalk plakt u het resultaat van een kopie van de link naar een voorgestelde keuze, bijvoorbeeld Preset 1. Vervolgens past u het deel achter het vraagteken aan tot: ptz.cgi?camera=1&pan=0&tilt=0&zoom=1 Op de meeste locaties wordt gebruikgemaakt van een enkele camera en dat verklaart de =1 in de eerste parameter camera=1 na het vraagteken. De daarop volgende parameters zorgen ervoor dat de positie van de camera in de beginstand komt. Als eerste past u de pan aan en dat gaat van nul tot 180 graden. Op dat punt zet u er een min voor en telt u weer terug tot nul. Het geheel is zeer nauwkeurig, want u kunt tienden van een graad ingeven via een extra decimale punt. Na wat experimenteren hebben we met de camera in Leiden met een pan van -165 graden het dak van de bank in beeld. De camera moet nu wat zakken en ook hiervoor zijn getallen van 0 tot en met -180 graden mogelijk. Inderdaad: de camera kan in feite naar achteren kijken. Positieve getallen worden in de meeste exemplaren niet geaccepteerd, dus s nachts naar de sterren kijken wordt lastig. In ons voorbeeld gebruiken we voor de tilt -21.5, en de camera heeft zo het chipknip-oplaadpunt mooi in het midden van het beeld. Vervolgens is het inzoomen geblazen. Het getal dat gebruikt kan worden voor de zoomfunctie, loopt van 1 tot en met 9999, dus wees niet te voorzichtig. Maak eventueel een tussenstap om de pan en tilt nog wat bij te regelen en even later kunt u bijna de cijfers op het toetsenbordje lezen... De complete URL voor het inzoomen op de chipknip-automaat is dus: ptz.cgi?tilt=-21.5&pan=-165&zoom=9999 De meeste camera s springen overigens na verloop van tijd weer terug naar de eerste preset, dus het kan zijn dat de camera tijdens het typen van de URL ineens weer van positie verandert. Maar als u een Enter geeft, springt de camera alweer snel terug naar de door u opgegeven positie. camera is die men ophangt, is niet van belang; de afbeelding en mogelijkheden komen overeen met de beschrijving van de door WebCam.NL geleverde camera s [4]. Volgens de handleiding heeft de camera een webinterface waarop u met kunt inloggen. Dat ip-adres is onder in uw browser te zien als u met uw muis over één van de instellingen van de camera beweegt. Figuur 3: In de maximale zoomstand is onze auteur duidelijk te herkennen Even googelen Wie de links van de standaard cameraposities eens goed bestudeert, ziet dat de camera s via een HTTP- PC-ACTIVE Nr

12 Achtergrond WeBCAM-BEVEILIGING Gesnapt? Tijdens wat experimenten met de camera in Leiden, die we voor dit artikel hebben misbruikt, leek het alsof er ergens toch iemand in de gaten hield wat wij allemaal uitspookten. We hebben - om de zoomfunctie van de camera te testen - diverse keren ingezoomd op één van de woonhuizen boven de Chipknip-automaat. Terwijl we bezig waren met de commando s, kregen we ineens een melding voor het invoeren van een gebruikersnaam en wachtwoord en werkten de commando s tijdelijk niet meer. Blijkbaar is er een beheerder van de camera bezig geweest, want enkele minuten later werkte de camera weer, maar was één van de huizen plots afgedekt met een grijs vlak, waardoor er niets meer te zien viel bij het inzoomen op dat huis. In de onderstaande screendump ziet u dat één van de huizen is afgeschermd, maar de overige huizen weer niet. verzoek kunnen worden bestuurd. Na even te hebben gegoogeld hebben we de handleiding [5] gevonden; deze is overigens niet meer op de website van Axis zelf te vinden. In het kader Camera s zelf besturen leest u meer over deze handleiding. Nu het mogelijk blijkt om de camera s te besturen en zelfs twaalf keer optisch in te zoomen via de HTTP-verzoeken, werd het vermaak nog groter. Na het bespieden van klanten die hun auto aan het volgooien zijn bij een tankstation - compleet herkenbaar in beeld, net als de nummerplaten van de auto s - was het inzoomen op ramen van woonhuizen een logisch vervolg. Op de redactie hebben we een serie screendumps ontvangen die weinig aan de verbeelding overlaten en zo afkomstig hadden kunnen zijn van die niet-gelieerde website mét s. Lauwe reactie WebCam.NL heeft op zijn website een privacystatement [6] staan, waarin onder meer wordt gemeld dat de camera s zodanig zijn ingesteld dat er geen individuele personen zijn te herkennen en dat de bestuurbare camera s ook beperkingen hebben in de functionaliteit van de zoomlens. Echter, door middel van de door ons ingevoerde HTTP-verzoeken konden wij wel degelijk zonder problemen inzoomen op allerlei objecten, personen, auto s, woningen et cetera. Het privacy-statement gaat namelijk alleen uit van de voorgedefinieerde camera-instellingen die door bezoekers kunnen worden aangeklikt, en daar is de zoomfunctie inderdaad beperkt. Onze lezer besloot eind juni provincie Gelderland en het bedrijf WebCam.NL te confronteren met zijn bevindingen. Deze mailwisseling is in handen van PC-Active en laat zien dat WebCam.NL de melding in eerste instantie niet serieus nam. Ditmer Santema, Project-/programmaleider Verkeersen Vervoersonderzoek van provincie Gelderland, schrok echter wel van de eenvoud waarmee misbruik kan worden gemaakt en nam meteen contact op met Helaas is het beveiligingslek na ruim drie maanden nog steeds aanwezig WebCam.NL, om vervolgens aan onze lezer terug te melden dat door het bedrijf tegenover klanten ook erg lauw werd gereageerd. Pas na stevig aandringen van onze lezer kwam oprichter Peter Austin van Unlimited Visions BV [7, 8] in beeld en werden al snel mogelijke oplossingen doorgesproken. Geen wijzigingen Helaas werd het daarna stil en is het beveiligingslek drie maanden later nog steeds aanwezig. Ten einde raad nam de lezer contact op met de redactie van 14 PC-ACTIVE Nr

13 WEBCAM-BEVEILIGING ACHTERGROND Beveiliging Het grootste probleem dat we in dit artikel beschrijven, is het feit dat het ip-adres van de camera in de webpagina zichtbaar is. De oplossing voor deze fout in de beveiliging is heel simpel. In plaats van links die rechtstreeks naar de camera gaan, sturen we de diverse camerakeuzes naar een speciale PHP-pagina, maar in andere talen die op het web gebruikelijk zijn kan het ook. De PHP-code is als volgt: <?php header("http/ No Content"); $camurl=" ptz.cgi?camera=1&"; file_get_contents($camurl. "gotoserverpresetname=preset". $_ GET["preset"]);?> De tweede regel zegt tegen uw browser dat er geen inhoud volgt, waarmee u op de huidige pagina blijft. De derde regel bevat het ip-adres van de camera, maar normaal gesproken - bugs in PHP of webserver daargelaten - kunt u die als bezoeker niet inzien. De vierde regel stuurt de camera de aangevraagde preset. En voordat een PHP-kenner gaat roepen dat die niet zonder controle gebruikt mag worden: u hebt helemaal gelijk! Maar dat is een oefening die we graag aan WebCam.NL overlaten. En als de provincie Gelderland alvast haar camera s wil beveiligen, kan dat ook op de eigen webservers. Het enige doel van deze code is laten zien hoe wij het probleem binnen een kwartier hadden opgelost... PC-Active. Na het doorlezen van de mailwisseling besloten wij dat WebCam.NL genoeg kansen heeft gekregen om het probleem op te lossen. Zo heel erg moeilijk is dat namelijk niet: wij hebben zelfs de oplossing; zie kader Beveiliging. Om u te laten zien dat wij begin november nog steeds de camera s konden bedienen, is uw auteur even naar het kruispunt gefietst. In Figuur 1 ziet u het overzicht achter camera-instelling nummer 2, ofwel de N318. Als u de verschillende mogelijkheden probeert, komt het huis net achter de autohandel nergens beter in beeld. In Figuur 2 ziet u wat er allemaal zichtbaar wordt als wij de besturing van de camera overnemen. En in Figuur 3 ziet u de kwaliteit van de camera s, waarbij mijn gezicht en de PC-Active-cover met enige fantasie herkenbaar zijn. Vervolg Tussen het moment dat dit nummer naar de drukker ging en het moment dat u dit leest, hebben we uiteraard WebCam.NL en de provincie Gelderland nogmaals geconfronteerd met de feiten. Die reacties zullen wij op onze website publiceren [10]. Indien onze bevindingen serieus worden opgevolgd, is de kans groot dat u in ieder geval de camera s niet meer kunt besturen, maar hooguit een standaard-stream van de video kunt bekijken. Dit artikel laat dan nog steeds zien dat al die camera s een serieus probleem voor onze privacy zijn. Firewall Onze oplossing maakt het kwaadwillenden een heel stuk lastiger. Maar eigenlijk moet WebCam.NL nog een extra beveiligingslaag aanbrengen. Op de website van het bedrijf staat namelijk dat voor de internetverbinding een zakelijk KPN-abonnement nodig is indien op de locatie geen internetverbinding aanwezig is. Niet onwaarschijnlijk voor de meeste locaties. Nu zijn die zakelijke ranges van KPN vooral bij insiders bekend en is het vrij eenvoudig om die te scannen naar Axis-camera s. Gecombineerd met bovenstaande truc is er echter maar één of beperkt aantal ip-adressen waarvan besturingscommando s komen. Op de Axis-camera s zou dus een firewall moeten draaien. Mocht Axis daar nog niet over hebben nagedacht, dan zijn er ook andere mogelijkheden om deze redelijk essentiële beveiliging voor elkaar te krijgen. We hebben nu de camera s van WebCam.NL bekeken, maar op andere plaatsen in Nederland en wereldwijd zijn er tal van andere camera s die wellicht hetzelfde lek hebben. De kwaliteit van de beelden van de Axiscamera s zal vast onderdoen voor de modellen die worden gebruikt voor bewakingsdoeleinden. Maar ook die kunnen misbruikt worden, zelfs als dat beperkt is tot alleen de bewakers. Waarmee we op het aloude probleem uitkomen: wie bewaakt de bewakers? INFOLINK Voor de extra informatie bij dit artikel: QR CODE NOG AANLEVEREN PC-ACTIVE Nr

14 GRAZIGE WEIDEN PRIVACY TEKST: HENK VAN DE K AMER EEN EURO GRAAG VOOR EEN ARME SLOEBER Vorige maand schreef ik dat minister Opstelten altijd bereid is om deze rubriek van stof te voorzien. Helaas heb ik geen ruimte voor zijn proefballon over het hackrecht voor de politie [1]. We hebben namelijk nog veel meer domme politici en de meeste mogen ook nog eens aanblijven om ons ook de komende vier jaar te vermaken. Neem bijvoorbeeld het proefballonnetje [2] van minister Edith Schippers was en is [3] Volksgezondheid, Welzijn en Sport om DNA-materiaal dat u afstaat voor een diagnose te kunnen misbruiken in een strafzaak. Onderzoeksjournalist Brenno de Winter sprak Ben van Ommen, programmadirecteur systeembiologie en principal scientist bij TNO, die uitlegde [4] dat de overheid hierdoor onbetrouwbaar wordt. Persoonlijk dacht ik meteen aan de belofte dat alle DNA-monsters in het onderzoek naar de moord op Marianne Vaatstra na afloop vernietigd zullen worden [5]. Hoe dat moet gebeuren, wordt nergens uitgelegd. Ik geloofde sowieso al niet in die belofte, want de enige manier om dat voor elkaar te krijgen is een apart laboratorium met eigen computers, zonder connectie met andere netwerken. Dan kan na afloop de virtuele brand in het geheel. En zelfs dan is het nog mogelijk om ergens even een kopietje te trekken en dat veilig op te slaan. Dat dit wettelijk - nog - niet mag, zegt niets, zoals minister Schippers met haar uitspraken heeft aangetoond. Indien ik een oproep had gekregen, was ik niet komen opdagen. Volgens Peter R. de Vries ben ik dan natuurlijk meteen verdachte, zoals hij doodleuk beweerde in een uitzending van Pauw & Witteman. Onschuldig totdat het tegendeel is bewezen is een paar jaar terug al door de gootsteen gespoeld. Terwijl ik deze column aan het schrijven was, leken twee banken te willen bewijzen dat niet alleen politici domme dingen bedenken. Ze lanceerden het idee van een contactloze pinpas [6]. Bij de plaatselijke Appie kan ik sinds kort bij een tweetal kassa s niet meer contant betalen. Bij navraag kreeg ik te horen dat dit was vanwege berovingen. Vreemd, want volgens mij is dat in Aalten nog nooit gebeurd. Twee jaar terug legde ik in deze column al uit wat de werkelijke reden [7] is. Inderdaad, exact weten waar u bent en van welke slechte gewoonte u op dat moment geniet. In plaats van een nutteloze pas had men beter eens naar anoniem digitaal geld [8] kunnen kijken. In een discussie uiteraard versleuteld met medeauteur Ronald Smit wees hij op het feit dat een pas zonder pincode voor een ander soort dieven wel erg aantrekkelijk is. Inderdaad, junkies en ander straatschorem zullen zo n contactloze pas erg handig vinden: geen vingerafdrukken die op papier kunnen achterblijven. Prima dat die winkeliers aan hun eigen hachje denken, maar is het niet erg egoïstisch om ons dan met het probleem op te zadelen? Maar het kan nog leuker, want waarom zouden dieven u die pas afhandig maken met alle bijbehorende risico s? Ze maken gewoon een kleine betaalautomaat en gaan dan digitaal zakkenrollen. De techniek achter de contactloze betaalpas is namelijk exact dezelfde als die in de ov-chipkaart. Oké, de beveiliging is wat recenter en voor zover wij weten nog niet gekraakt. Maar hoe lang die stand gaat houden? En zodra we het geheel gaan integreren met onze mobiele telefoon - de volgende stap in dit meesterlijke plan - worden nog veel meer leuke dingen mogelijk [9]. Het blijft vreemd dat papieren geld in de ban wordt gedaan onder het mom van overvallen en vervolgens vervangen door een systeem dat misbruik nog veel makkelijker maakt. Ik zal me weer met hand en tand gaan verzetten en zo lang als mogelijk is blijven betalen met ouderwetse, doch bewezen techniek. INFOLINK Voor de voetnoten bij dit artikel: QR CODE NOG AANLEVEREN PC-ACTIVE Nr

15 ZUINIG MET PAPIER SHAREWARE TEKST: JAN ROZA INFOLINK: SOFTWARE Hoe vaak moet u niet opnieuw een afdruk maken, doordat blijkt dat het er op papier toch net niet uit ziet zoals u had verwacht? Zonde van het papier, maar gelukkig kan het ook anders. Met de huidige tekstverwerkingsprogramma s is een fraai opgemaakt document snel gemaakt, maar wat op het scherm mooi lijkt kan op papier soms toch nog tegenvallen. Heel grote documenten vergen uiteraard ook veel papier wanneer u ze wilt afdrukken, maar het zou al een berg papier besparen wanneer u ze dubbelzijdig afdrukt of - nog beter - dubbelzijdig op A5-formaat als een boekje. U hebt dan nog maar een kwart van de originele stapel papier nodig. Maar hoe maakt u vanuit uw tekstverwerker een A5- boekje? En hoe zorgt u ervoor dat de juiste pagina s tegenover elkaar komen te liggen? Gelukkig is er een aantal programma s dat dit werk voor u kan doen. Deze programma s laten zich als een virtuele printer installeren. Door die vervolgens als de standaardprinter in te stellen kunt u bij alles wat u afdrukt - nog voordat deze uit de printer komt de uitvoer bekijken of aanpassen wat betreft het formaat. Een mislukte afdruk zal daarom tot het verleden behoren, behalve dan bij echte printerstoringen natuurlijk. We stellen u hier drie van dit soort programma s voor. FinePrint Dit programma is sinds 1996 op de markt en mag een indrukwekkende hoeveelheid bekende bedrijven tot zijn klanten rekenen. Na installatie ziet u dat Windows een extra printer heeft gekregen. Zodra u iets wat u wilt afdrukken naar deze nieuwe printer doorstuurt, verschijnt er een venster waarin u een voorbeeldweergave ziet van het af te drukken document. Naast de voorbeeldweergave kunt u kiezen hoe u wilt afdrukken: enkel- of dubbelzijdig, of u een, twee, vier of acht bladzijden per vel of als A5-boekje wilt afdrukken en naar welke (echte) printer de opdracht moet worden doorgestuurd. Het fraaie van FinePrint is dat het de eerste keer dat u het gebruikt u een aantal vragen stelt. Daarna weet de software of uw printer duplex kan afdrukken, en zo niet, hoe u de geprinte vellen papier nogmaals in de printer moet stoppen om de andere bladzijden correct op de andere kant van het papier af te drukken. Het geeft u vanaf dat moment duidelijke instructies bij elke afdrukopdracht die dubbelzijdig afgedrukt dient te worden. Indien u opgeeft dat u een boekje op A5-formaat moet worden afgedrukt, dan berekent FinePrint in welke volgorde de pagina s moeten worden afgedrukt om de juiste bladzijden tegenover elkaar of op de achterzijden te krijgen. U kunt ook eenvoudig een afdruk samenstellen uit meerdere documenten of bestanden door ze allemaal naar FinePrint te sturen. Eventueel kunt u dan de afdrukvolgorde nog wijzigen. Hebt u behoefte aan een watermerk of kop- of voetregels op alle of enkele van de af te drukken pagina s? Geen probleem, u stelt het eenvoudig in via de instellingen van het programma. Met FinePrint bent u dus verzekerd van een perfecte afdruk tegen minimale papierkosten. FinePrint 7.10 Auteur FinePrint Software Toepassing Afdrukbeheer Systeem Windows XP/Vista/7 Registratie $ 49,95 Website FinePrint PC-ACTIVE Nr

16 SHAREWARE SOFTWARE CleverPrint 2013 CleverPrint Dit programma heeft in grote lijnen dezelfde mogelijkheden als FinePrint, maar oogt een stuk gelikter door het gebruik van zowel het Microsoft-lintmenu nieuwe stijl als de Office-stijlen. U kunt het programma instellen met een grijze, een caramelkleurige of een lichtblauwe programmastijl. In het grote venster ziet u weer de eerste pagina van het af te drukken document en in het linker venster verkleind alle pagina s van de printjob. Hebt u meerdere afdrukopdrachten verstuurd, dan ziet u in het linker venster alle jobs met hun verkleinde pagina s staan. Via de kleine knopjes met groene pijltjes in dit linker venster past u de volgorde waarin de verschillende opdrachten moeten worden afgedrukt aan. Extra in CleverPrint is de mogelijkheid om een af te drukken document op te slaan als pdf-bestand of plaatje. U kunt zelfs in één handeling het af te drukken document omzetten naar een plaatje en het meteen als bijlage bijvoegen aan een nieuwe . Waar het in FinePrint door het strakke uiterlijk nog wel eens raden is welke functie achter welke knop zit, is alles in CleverPrint in een oogopslag duidelijk en snel te vinden. Ook hier hebt u de keuze voor een, twee, vier of acht pagina s per vel of als A5-boekje afdrukken, maar CleverPrint laat de aanwijzingen over hoe het papier in de printer moet worden gelegd over aan het apparaat zelf. Afhankelijk van de gebruikte printer zal dit soms meer en soms minder duidelijke instructies opleveren. Zeer fraai is ook de editor waarmee u zelf watermerken kunt ontwerpen. Heel idealistisch laat het programma onder in beeld zien hoeveel papier, water, hout, energie en CO2 u tot dan toe hebt bespaard. CleverPrint 2013 Auteur Abelsoft Toepassing Afdrukbeheer Systeem Windows XP/Vista/7 Registratie 39,95 Website priprinter Dit programma laat zich net als de twee andere programma s installeren als een virtuele printer en de bediening geschiedt ook hier door een duidelijk en uitgebreid lintmenu. Het bevat grotendeels dezelfde mogelijkheden als FinePrint, met als extra mogelijkheid om alsnog lijnen, cirkels, rechthoeken en pijlen te tekenen op een of meer af te drukken pagina s. Ook kunnen afbeeldingen en tekst worden toegevoegd. Eigenlijk is priprinter zowel een virtuele printer als een tekstverwerker. In de Standard-versie hebt u geen mogelijkheid om afdrukken op te slaan als pdf-bestand, zoals in CleverPrint wel het geval is. De Professional-versie bevat deze mogelijkheid wel. Ook is deze editie voorzien van een scripting engine, zodat u veelvoorkomende taken in priprinter kunt automatiseren via Squirrel scripts. Deze scripttaal kan ook worden gebruikt om bijvoorbeeld lay-outs te creëren, verschillende pagina lay-outs in een enkele printjob te gebruiken of een afdruk als pdf-bijlage toe te voegen aan een ; in het laatste geval genereert het script voor u ook de tekst in het bericht. priprinter 5.0 Al met al is priprinter een programma waarbij de eerste aanblik doet vermoeden met een simpele virtuele printer te maken te hebben, maar waarvan u dan in het gebruik merkt hoe uitgebreid en handig het eigenlijk is. priprinter 5.0 Auteur Pelikan Software Kft. Toepassing Afdrukbeheer Systeem Windows 2000/XP/Vista/7 Registratie 24,95(Standard), 64,95 (Prof) Website INFOLINK Voor de downloads bij dit artikel: PC-ACTIVE Nr

17 ING beveiligingssoftware Trusteer Rapport wel te vertrouwen? tekst: mark gamble ING heeft enige tijd geleden een speciaal beveiligingsprogramma voor de pc en de Mac uitgebracht, dat ervoor moet zorgen dat u veilig kunt internetbankieren. PC-Active testte de bescherming die door ING Trusteer Rapport wordt geboden. Die lijkt nogal tegen te vallen. Trusteer Rapport is een programma dat de beveiliging van uw computer verbetert door inlogvelden af te schermen en het maken van schermafdrukken te blokkeren. Allemaal potentieel gevaarlijke acties, waarmee internetcriminelen u uw bankgegevens en -inlogcodes kunnen ontfutselen. Dat doen ze onder meer met behulp van screencapture- en keyloggingprogramma s. Trusteer Rapport werkt samen met een aantal grote banken, waaronder diverse financiële instellingen uit Groot- Brittannië. In Nederland wordt de software aangeboden door de ING Bank [1]. Installatie De installatie van ING Trusteer Rapport duurt slechts enkele minuten. Eerst moet u het installatiebestand downloaden om de installatieprocedure te starten. Dit is niet meer dan zo n 250 kb groot, wat heel bescheiden is. Tijdens de installatie worden echter extra Mogelijke meldingen van uw virusscanner of firewall 20 PC-ACTIVE Nr

18 Trusteer Rapport SOFTWARE bestanden gedownload die nodig zijn om de installatie verder te kunnen uitvoeren; daardoor komt de uiteindelijke omvang van de installatie uit op zo n 50 MB. Tijdens de installatie krijgt de gebruiker het volgende bericht: wellicht kan een aantal meldingen van uw firewall met betrekking tot toegang tot internetpoorten in beeld verschijnen. Net als bij veel andere software krijgt u van ING Trusteer Rapport het advies dat u uw firewall of antiviruspakket tijdelijk uit te schakelen. Dat soort meldingen is eigenlijk uit den boze, want simpel gezegd wordt u gevraagd om uw beveiliging - tijdelijk - uit te schakelen, om een ander beveiligingspakket te installeren. Overigens werden wij tijdens de installatie van ING Trusteer Rapport verder niet bestookt met meldingen van de firewall Windows Firewall in ons geval - en de virusscanner van ESET. Werking Trusteer Rapport draait vanuit het systeemvak van Windows. Het is aanvankelijk onduidelijk wat het programma precies doet, want na de installatie krijgt u bijvoorbeeld geen uitleg over de software. U zult het programma dus eerst zelf moeten openen door middel van een klik met de linker muisknop op het pictogram van Trusteer Rapport, rechts onderin bij de klok. Op het hoofdscherm van Trusteer Rapport vindt u allerlei zaken omtrent de beveiliging van uw pc. Het programma zou volgens de informatie in de handleiding onder meer schermafdrukken van uw computerscherm - zowel door uzelf gemaakt als door een Trojaans paard - moeten afvangen, zodat deze niet in het Windows-klembord kunnen worden geplaatst. Ook zouden invoervelden voor wachtwoorden op bijvoorbeeld de ING-site voor online bankieren worden gefilterd, zodat die gegevens niet kunnen worden afgevangen bijvoorbeeld een keylogger. Verder vinden we onder het tabblad Vertrouwde websites een algemene link naar bonafide partnersites. Dit zijn over het algemeen websites van bankinstellingen over de hele wereld, waar de Trusteer-software op is getest, tijdens het schrijven van dit artikel zo n 219 bankensites. In het overzicht vinden we overigens voornamelijk de omschrijvingen van de banken zelf, en bij de meeste banken in het overzicht ontbreekt zelfs een link naar de website van de bank. Aan de rechterzijde van het hoofdscherm kan de gebruiker zien of Trusteer Rapport actie heeft ondernomen op bepaalde verdachte bewegingen. Er valt af te lezen hoe vaak het invoerveld van de inloggegevens voor uw bank is afgevangen door de beveiliging van Trusteer zelf en hoe vaak een schermafdruk van uw Windows-scherm is tegengehouden. Via de link Volledig rapport kan een completer overzicht van de geblokkeerde acties worden bekeken. Screencapture Uiteraard wilden wij de beveiliging van Trusteer Rapport ook eens testen: hoe gaat het programma om met bijvoorbeeld een keylogger? Wij downloaden hiervoor het vrijelijk verkrijgbare programma Wintective [2], dat bijvoorbeeld op CNET wordt aangeboden. Met deze software kunnen op de achtergrond toetsaanslagen automatisch worden opgeslagen en schermafdrukken van het Windowsscherm gemaakt. Meer informatie over dee tool vindt u in het kader Wintective. Alhoewel Wintective door onze virusscanner, ESET Smart Security 5, duidelijk als gevaarlijk wordt aangeduid en direct wordt opgeschoond, herkent Trusteer Rapport het programma op ons testsysteem helemaal niet. Sterker nog, wanneer we zelf handmatig een screenshot maken van het Windowsscherm met de toetscombinatie CTRL+PrintScreen, krijgen we hier geen melding over. Prima, wellicht Een overzicht van de geblokkeerde acties Wintective kon ongestoord zijn gang gaan PC-ACTIVE Nr

19 SOFTWARE Trusteer Rapport Wintective Wintective is een lokaal screencapture- en keylogging-programma dat schermafdrukken en toetsaanslagen registreert. Het grote verschil met deze tool in vergelijking met echte - financiële - malware is dat Wintective de gegevens alleen lokaal opslaat, maar het desgewenst wel via een intern mailprogramma kan verzenden via een bericht. Toetsaanslagen en screendumps worden gewoon in de programmamap van het programma zelf opgeslagen en bijvoorbeeld niet online naar een server van een hacker verstuurd. Desalniettemin is Wintective potentieel wel gevaarlijk, omdat iemand de software zonder uw medeweten op uw systeem kan hebben geïnstalleerd en zo dus toegang kan hebben tot de opgeslagen logbestanden en screendumps van Wintective. Daarnaast heeft het programma ook een intern programma, waarmee de logbestanden kunnen worden verstuurd. En dat zou zomaar het adres van een hacker kunnen zijn Handmatige schermafdrukken Per toeval kwamen we erachter dat Trusteer Rapport ineens wel handmatige schermafdrukken via het PrintScreen-commando herkent en daarover een melding aan ons toonde, maar alleen zolang het hoofdscherm van Trusteer op dat moment open stond. Dat is wel erg vreemd, omdat we er toch vanuit mogen gaan dat het programma ook op de achtergrond blijft werken. In de logbestanden van Trusteer Rapport staat bovendien vermeld dat alle schermafdrukken van Internet Explorer permanent worden geblokkeerd, maar we kunnen daarna alsnog gewoon een screenshot maken, iets wat Wintective overigens ook kan blijven doen. Keylogger We zijn natuurlijk ook benieuwd wat Trusteer Rapport doet met onze toetsaanslagen. Bij het inlogscherm van Mijn ING worden ze door Trusteer Rapport op de achtergrond vervangen door een andere tekenreeks, wat geldt voor zowel Internet Explorer als Mozilla Firefox. Dit is belangrijk, omdat op deze plaats een gebruikersnaam en wachtwoord worden ingevoerd. Deze vervangende tekens vinden we ook terug in de logbestanden van de eerder genoemde keylogger Wintective; in plaats van onze echte gebruikersnaam en dito wachtwoord staan daar alleen wat willekeurige letters als abcdef. Maar doen we hetzelfde onder Google Chrome - dus inloggen op Mijn ING - dan worden de toetsaanslagen door de keylogger van Wintective ineens wel ongecodeerd opgeslagen! In de logbestanden vinden we dus gewoon onze gebruikersnaam en ons wachtwoord terug, beide geheel leesbaar. Hetzelfde gebeurt bij PayPal, terwijl ook Trusteer hier de inloggegevens zou moeten beveiligen, dat beloven ze althans in de handleiding van de software. Naast de inlogschermen van ING en andere - buitenlandse - banken controleert Trusteer Rapport dus ook andere websites, zoals Paypal en ebay. Maar ook hier is het programma zo slim dat het alleen een schermafdruk tegenhoudt van een op de achtergrond draaiende screencapture-tool? Nee, want de screenshots die Wintective automatisch iedere minuut maakt, worden ook niet gedetecteerd door Trusteer Rapport. Wintective slaat deze zonder problemen op, met ons saldo-overzicht van ING als resultaat, netjes weergegeven in een bitmap-bestand. In de praktijk kan Wintective gewoon schermafdrukken opslaan 22 PC-ACTIVE Nr

20 TRUSTEER RAPPORT SOFTWARE Gebruikersnaam en wachtwoord worden zichtbaar in het logbestand van Wintective geldt dat met Wintective het willekeurig vervangen van gebruikersnaam en wachtwoord door leestekens alleen lijkt te werken onder Firefox en Internet Explorer. Bij Google Chrome lijkt de beveiliging de ene keer wel te werken, en dan ineens weer niet. Soms zorgt Trusteer Rapport wel voor willekeurige tekens, maar even later weer niet, zo blijkt uit de loggegevens van Wintective. Reactie Trusteer Wij hebben Trusteer Rapport getest met het algemeen verkrijgbare programma Wintective, dat automatisch toetsaanslagen registreert en schermafdrukken binnen Windows opslaat als bitmap-bestand. Wij hebben Trusteer niet kunnen testen met echte financiële malware die speciaal is toegespitst op het ontfutselen van bankgegevens. Trusteer zelf heeft inmiddels ook contact met ons gezocht, en dit was de reactie op onze bevindingen: De kracht van Trusteer Rapport zit hem in de mogelijkheid om financiële malware te detecteren, blokkeren en te verwijderen, zoals ook is te lezen in dit document [3]. Financiële malware is de hoofdoorzaak van de meeste financiële fraude die gericht is op consumenten en zakelijke gebruikers van online bankieren. Trusteer en de banken met wie we samenwerken, testen Trusteer Rapport constant aan de hand van financiële malware om er zeker van te zijn dat ons programma de meest effectieve beveiliging biedt. We raden onze community sterk aan om Trusteer Rapport te testen met financiële malware. Als u financiële malware tegenkomt die succesvol werkt op een computer die beveiligd is met Trusteer Rapport, laat ons dat dan weten. Ook willen we gebruikers verzekeren dat Trusteer Rapport volledig compatibel is met zowel Internet Explorer 9 als Google Chrome en dat er geen voor ons bekende conflicten zijn met DigiD. Als gebruikers toch problemen ondervinden met Trusteer Rapport, dan raden we ze aan om contact op de nemen met onze gratis 24/7 helpdesk op support@trusteer.com. Trusteer zegt dus dat de software vooral gericht is op financiële malware. Maar in potentie is het door ons gebruikte Wintective natuurlijk ook gevaarlijk. Want stel, een crimineel maakt een modificatie van deze software, hij verspreidt deze via een malafide website en dat programma belandt vervolgens op uw harde schijf? Dan zal Trusteer Rapport dit programma niet detecteren. Immers, in onze test kon Wintective ook gewoon zijn gang gaan. Bovendien vraagt Trusteer in haar reactie gebruikers te laten weten of malware succesvol werkt, maar hoe weet u nu of u die software heeft? Dat moet Trusteer Rapport natuurlijk detecteren, niet u! Rapport Het programma Trusteer Rapport slaat alle pogingen om keyloggers te blokkeren op in een overzicht, dat via het tabblad Activiteitenrapport is in te zien. Daar blijkt inderdaad dat Trusteer Rapport sommige keylog-pogingen heeft onderschept, maar de wel gelukte pogingen vindt u er niet in terug. Vreemd is ook dat Trusteer Rapport helemaal geen informatie geeft op het moment dat er een antikeyloggeractiviteit plaatsvindt, maar dat u dat pas achteraf kunt controleren. Het is wel mogelijk om automatisch aan het begin van elke week standaard een rapport weer te geven. Conclusie Deze korte test maakt duidelijk dat u naast Trusteer Rapport ook een volwaardige virusscanner en firewall nodig hebt, want het beveiligen van uw pc door de ING-tool alleen lijkt ons onvoldoende. Dat is overigens ook wat de bank op de downloadpagina van Trusteer Rapport benadrukt. Trusteer Rapport lijkt absoluut niet betrouwbaar omdat bij tal van inlogpogingen in ons geval met Google Chrome op websites als ING, PayPal en ebay de invoergegevens gewoonweg niet altijd worden beveiligd. Wellicht dat de software beter overweg kan met Internet Explorer en Firefox, maar we zouden ervan moeten kunnen uitgaan dat de software werkt onder Windows of de Mac; dit hebben wij niet getest - en niet browser-specifiek is. Ook al claimen de makers van de software dat Trusteer uitstekend zijn werk zou doen met echte financiële malware, is het natuurlijk niet verklaren waarom dat programma het dan niet doet met malware die algemeen verkrijgbaar is. Eenmaal geïnstalleerd kan een kwaadwillende natuurlijk altijd nog bij de lokaal opgeslagen gegevens van Wintective komen en dat zou niet moeten mogen. Daar had Trusteer wat ons betreft ook wat beter zijn huiswerk moeten doen en meer onderzoek moeten doen naar algemeen beschikbare malware. INFOLINK Voor de voetnoten bij dit artikel: QR CODE NOG AANLEVEREN PC-ACTIVE Nr

8.13 Windows Hulp op afstand

8.13 Windows Hulp op afstand 1 8.13 Windows Hulp op afstand Misschien heeft u een probleem dat u zelf niet kunt oplossen, maar is één van uw (klein)kinderen of kennissen erg handig met computers. Dan kunt u natuurlijk telefonisch

Nadere informatie

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Problemen met inloggen? Wij helpen u graag! Stappenplan inloggen Stap 1: Ga naar www.asr.nl Stap 2: Klik rechts bovenin het scherm op de tekst inloggen. Stap 3:

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie 26 augustus 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetgroep.nl Weten waar je staat en waar je naar toe gaat? 1 Inhoud Korte introductie... 3

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie juli 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetsysteem.nl 1 Inhoud Korte introductie... 3 Over de handleiding... 3 Let op (info over browser)...

Nadere informatie

Voorbereidende maatregelen: schakel alle beveiligingsprogramma s uit die je geïnstalleerd hebt zoals antivirussoftware, firewall,

Voorbereidende maatregelen: schakel alle beveiligingsprogramma s uit die je geïnstalleerd hebt zoals antivirussoftware, firewall, Service Pack 2 Sinds begin september heeft Microsoft het tweede Service Pack (SP2) voor Windows XP op de markt gebracht. Het hoofddoel van dit servicepack is de veiligheid van computers met Windows XP

Nadere informatie

Dick Grooters Raadhuisstraat 296 5683 GM Best tel: 0499-392579 e-mail: d.grooters@home.nl. Printen en Scannen

Dick Grooters Raadhuisstraat 296 5683 GM Best tel: 0499-392579 e-mail: d.grooters@home.nl. Printen en Scannen Dick Grooters Raadhuisstraat 296 5683 GM Best tel: 0499-392579 e-mail: d.grooters@home.nl Printen en Scannen Als een nieuwe printer wordt gekocht en onder Windows XP aangesloten zal Windows deze nieuwe

Nadere informatie

Klik en er gaat iets moois gebeuren...

Klik en er gaat iets moois gebeuren... Dit document wordt stukje bij beetje voorzien van "Tips & Trucs" voor het gebruik van onze website. Hopelijk wordt hiermee voorzien in een behoefte van de bezoekers en gebruikers van onze website. Veel

Nadere informatie

Via methodewebsite www w.emma.eisma.nl of de ELO van de school

Via methodewebsite www w.emma.eisma.nl of de ELO van de school Via methodewebsite www.emma.eisma.nl of de ELO van de school Veelgestelde vragen rondom de online leerlingomgeving Veelgestelde vragen rondom de online leerlingomgeving (Station, Library en Route 2F) servicedesk@eisma.nl

Nadere informatie

Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op

Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op 1 Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP.... 8 Joomla installeren op XAMPP... 15 Handige links... 16 2 Disclaimer Bij de samenstelling

Nadere informatie

Schakel in Windows 10 automatische driver update uit : Uitleg driver (her) installeren nadat Windows 10 automatisch de driver heeft geüpdatet.

Schakel in Windows 10 automatische driver update uit : Uitleg driver (her) installeren nadat Windows 10 automatisch de driver heeft geüpdatet. Bij voorkeur de Sweex CD005 gebruiken bij de communicatie tussen Autokon voor Windows en Uw elektronische systeem. Hier komen bijna geen problemen mee voor als U de handleiding goed opvolgt. Schakel in

Nadere informatie

Externe toegang met ESET Secure Authentication. Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0

Externe toegang met ESET Secure Authentication. Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0 Externe toegang met ESET Secure Authentication Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 1 Inleiding:... 2 Stap 1: Download eenmalig Eset Secure Authentication op uw smartphone...

Nadere informatie

Handleiding afdrukken rotariaat CAMPUS NOORD 01-10-2012. Informaticadienst Scholengroep Sint-Rembert v.z.w. Kevin Baert Loes Casteleyn Michiel Seys

Handleiding afdrukken rotariaat CAMPUS NOORD 01-10-2012. Informaticadienst Scholengroep Sint-Rembert v.z.w. Kevin Baert Loes Casteleyn Michiel Seys Handleiding afdrukken rotariaat CAMPUS NOORD 01-10-2012 Informaticadienst Scholengroep Sint-Rembert v.z.w. Kevin Baert Loes Casteleyn Michiel Seys 0. Inhoudsopgave 0. Inhoudsopgave... 3 1. Installatie

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. het internet en ik

Inhoud. Mijn leven. het internet en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Wachtwoord... 4 Hoofdstuk 2 Cybercrime... 6 Hoofdstuk 3 Oplichting... 8 Hoofdstuk 4 Verbinding... 10 Hoofdstuk 5 Webwinkels... 12 Hoofdstuk 6 Sociale media... 14 Hoofdstuk

Nadere informatie

HANDLEIDING. Handleiding verbinding maken met AlexAndre Exact Globe via internet. VERSIE 1.3

HANDLEIDING. Handleiding verbinding maken met AlexAndre Exact Globe via internet. VERSIE 1.3 1. Let op! HANDLEIDING Handleiding verbinding maken met AlexAndre Exact Globe via internet. VERSIE 1.3 Wij adviseren u er altijd zorg voor te dragen dat uw PC up-to-date is. Verder kunnen wij een goede

Nadere informatie

Handleiding TROPAZ - APP voor Android Trombosedienst Leiden

Handleiding TROPAZ - APP voor Android Trombosedienst Leiden Handleiding TROPAZ - APP voor Android Trombosedienst Leiden Algemene inleiding en informatie De Tropaz-app van de trombosedienst Leiden is alleen beschikbaar voor patiënten die onder behandeling zijn bij

Nadere informatie

Handleiding Telewerken met Windows. Inleiding. Systeemvereisten. Inhoudsopgave

Handleiding Telewerken met Windows. Inleiding. Systeemvereisten. Inhoudsopgave Handleiding Telewerken met Windows Inhoudsopgave Inleiding Systeemvereisten Software installatie Inloggen op de portal Problemen voorkomen Probleemoplossingen Inleiding Voor medewerkers van de GGD is het

Nadere informatie

Handleiding Magister 5.6 voor ouders

Handleiding Magister 5.6 voor ouders Handleiding Magister 5.6 voor ouders Inleiding Het Merletcollege gebruikt voor haar leerlingen- en cijferadministratie het software pakket Magister. Hiervan is ook een webversie beschikbaar waarmee ouders

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online voor Windows Phone 8. Versie augustus 2014

Handleiding. Opslag Online voor Windows Phone 8. Versie augustus 2014 Handleiding Opslag Online voor Windows Phone 8 Versie augustus 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Downloaden van KPN Opslag Online QR Code 4 2.2 Downloaden van KPN

Nadere informatie

Handleiding OneDrive voor Bedrijven van KPN Versie mei 2015

Handleiding OneDrive voor Bedrijven van KPN Versie mei 2015 Handleiding OneDrive voor Bedrijven van KPN Versie mei 2015 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 1.1 Deze handleiding 3 Hoofdstuk 2. Aan de slag 4 2.1 Voor de 1 e keer inloggen 4 2.2 Gebruik via uw internet

Nadere informatie

MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet

MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet Dit document beschrijft hoe u de software of content van uw navigatiesysteem kunt bijwerken. De screenshots die in deze

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Android. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Android. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Android Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Opslag Online downloaden via QR-code 4 2.2 Opslag Online downloaden via

Nadere informatie

INSTALLATIE VAN DE BelD KAARTLEZER

INSTALLATIE VAN DE BelD KAARTLEZER INSTALLATIE VAN DE BelD KAARTLEZER 1. Inleiding Om toegang te krijgen tot het systeem van de Orde van Architecten Vlaamse Raad waarmee u uw digitaal visum kan verkrijgen, dient u te beschikken over een

Nadere informatie

MEDIA NAV. Handleiding voor het online downloaden van content

MEDIA NAV. Handleiding voor het online downloaden van content MEDIA NAV Handleiding voor het online downloaden van content In deze handleiding leest u hoe u software- en contentupdates voor het navigatiesysteem kunt uitvoeren. Hoewel de schermafbeeldingen nog niet

Nadere informatie

Handleiding installatie TROPAZ - APP voor Android (mobiele apparaten)

Handleiding installatie TROPAZ - APP voor Android (mobiele apparaten) Handleiding installatie TROPAZ - APP voor Android (mobiele apparaten) Algemene inleiding en informatie De Tropaz-app van de trombosedienst Friesland Noord is alleen beschikbaar voor cliënten die onder

Nadere informatie

Test Joomla op je PC 1

Test Joomla op je PC 1 1 Disclaimer Bij de samenstelling van dit ebook is de grootst mogelijke zorg besteed aan de juistheid en correctheid van de informatie die in dit ebook wordt verstrekt. De auteur van dit ebook kan op geen

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 Uw voorkennis

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 Uw voorkennis Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 Hoe werkt u met dit boek?... 9 Uw voorkennis... 10 De website bij het boek... 10 Toets uw kennis... 10

Nadere informatie

2. Downloaden en installeren

2. Downloaden en installeren U hebt ongetwijfeld wel eens van Skype gehoord. De populaire (video)beldienst op uw pc, op basis van Voice over IP (VoIP), zit zo in de lift dat Microsoft de dienst heeft overgenomen (Microsoft legt 8,5

Nadere informatie

Nieuw toegevoegd: Uitleg driver (her) installeren nadat Windows 8 en Windows 8.1 automatisch de driver heeft geüpdatet.

Nieuw toegevoegd: Uitleg driver (her) installeren nadat Windows 8 en Windows 8.1 automatisch de driver heeft geüpdatet. Bij voorkeur de Sweex CD005 gebruiken bij de communicatie tussen Autokon voor Windows en Uw elektronische systeem. Hier komen bijna geen problemen mee voor als U de handleiding goed opvolgt. Nieuw toegevoegd:

Nadere informatie

Windows Defender. In dit hoofdstuk leert u:

Windows Defender. In dit hoofdstuk leert u: 7 Windows Defender Veel internetgebruikers downloaden wel eens een gratis programma van internet. Vaak realiseren zij zich niet dat sommige programma s onderdelen bevatten die informatie over de gebruikers

Nadere informatie

Uitleg van de Systeeminstellingen in Ubuntu.

Uitleg van de Systeeminstellingen in Ubuntu. Uitleg van de Systeeminstellingen in Ubuntu. In Windows kun u in het configuratiescherm de computer aanpassen naar uw wensen. In Ubuntu heet dit Systeeminstellingen. Ik zal in deze handleiding de meest

Nadere informatie

Introductie Werken met Office 365

Introductie Werken met Office 365 Introductie Werken met Office 365 Een introductie voor gebruikers Inhoud Inleiding... 4 Aanmelden bij Office 365... 4 Werken met Office 365 Outlook... 5 Werken met Outlook 2007/2010... 5 Werken met de

Nadere informatie

Introductie Werken met OneDrive voor Bedrijven

Introductie Werken met OneDrive voor Bedrijven Introductie Werken met OneDrive voor Bedrijven Inhoud Wat is OneDrive voor Bedrijven?... 2 Eerste aanmelding... 2 OneDrive gebruiken via de webbrowser... 6 Aanmaken van een nieuwe map... 6 Waar ben ik?...

Nadere informatie

Installatie van Linux Mint 13

Installatie van Linux Mint 13 Installatie van Linux Mint 13 De installatie van Linux Mint 13 is zeer eenvoudig. Download de Mint 13 DVD ISO image van http://www.linuxmint.com/download.php en brand deze op een dvd en start uw computer

Nadere informatie

(2) Handleiding Computer Configuratie voor USB ADSL modem

(2) Handleiding Computer Configuratie voor USB ADSL modem (2) Handleiding Computer Configuratie voor USB ADSL modem Raadpleeg eerst de Quick-Start Guide voor het installeren van uw DSL-aansluiting voordat u deze handleiding leest. Versie 30-08-02 Handleiding

Nadere informatie

Snel op weg met e.dentifier2

Snel op weg met e.dentifier2 Snel op weg met e.dentifier2 U kunt uw e.dentifier2 gekoppeld of los gebruiken. De verschillen tussen beide methoden leggen we hier uit. Ook vindt u hier antwoord op de veelgestelde vragen. Gekoppeld gebruik

Nadere informatie

De Windows 8 Upgrade is níét te installeren als nieuw product: Er moet een legitieme, werkende Windows-versie aanwezig zijn op de computer.

De Windows 8 Upgrade is níét te installeren als nieuw product: Er moet een legitieme, werkende Windows-versie aanwezig zijn op de computer. Stappenplan installeren Windows 8 Door HCC in samenwerking met Kick de Wolff (zie www.hcchaaglanden.nl/w8 voor zijn uitgebreide versie en meer informatie en adviezen over de Upgrade Windows 8). Snel van

Nadere informatie

Cloud handleiding Versie: 1.0 Datum: 23-7-2014

Cloud handleiding Versie: 1.0 Datum: 23-7-2014 Cloud handleiding Versie: 1.0 Datum: 23-7-2014 2 Inhoud Inleiding... 5 Inrichting SequreBox Cloud... 5 1. Inloggen... 6 2. Abonnementen voeg camera toe... 8 3. Controleer beelden... 9 4. Camera Stel Alarm

Nadere informatie

Wat te doen tegen verborgen software op je computer en hoe kom ik ervan af?

Wat te doen tegen verborgen software op je computer en hoe kom ik ervan af? Wat te doen tegen verborgen software op je computer en hoe kom ik ervan af? 1 van 6 Doet uw computer ineens anders dan normaal? Verschijnen er willekeurig internetschermen of pop-ups in beeld, waarvan

Nadere informatie

Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks?

Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks? Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks? Handleiding van Auteur: Jan Stedehouder Februari 2012 Hoeveel favorieten heb je in de webbrowser opgeslagen? En wachtwoorden?

Nadere informatie

MEDIAPLUS (STUDENTEN) Aan de slag met Mediaplus Mei 2015. Hogeschool VIVES Dienst Onderwijs Onderwijsmedia

MEDIAPLUS (STUDENTEN) Aan de slag met Mediaplus Mei 2015. Hogeschool VIVES Dienst Onderwijs Onderwijsmedia MEDIAPLUS (STUDENTEN) Aan de slag met Mediaplus Mei 2015 Hogeschool VIVES Dienst Onderwijs Onderwijsmedia Inhoud 1. Vooraf...4 2. Mediaplus in de Cloud...4 2.1 Installatie Citrix Receiver...4 2.2 Mediaplus

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 9 Hoe werkt u met dit boek? 10 Website 11 Voor docenten

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 9 Hoe werkt u met dit boek? 10 Website 11 Voor docenten Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 9 Hoe werkt u met dit boek?... 10 Website... 11 Voor docenten... 11 De schermafbeeldingen... 12 1. De Samsung

Nadere informatie

SYSTEEMVEREISTEN TRACK VERZUIM 4

SYSTEEMVEREISTEN TRACK VERZUIM 4 SYSTEEMVEREISTEN TRACK VERZUIM 4 Copyright Tredin B.V. te Lelystad Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt (voor willekeurig welke doeleinden) door middel van druk, fotokopie,

Nadere informatie

Voer uw gegevens in en tik 'Account maken' Tik 'Akkoord' voor het accepteren van de gebruiksvoorwaarden

Voer uw gegevens in en tik 'Account maken' Tik 'Akkoord' voor het accepteren van de gebruiksvoorwaarden Dropbox Beschrijving Dropbox is een gratis Cloudopslag-toepassing. U krijgt bij aanmelden 2GB gratis opslagruimte, waarin u foto s, documenten, kan bewaren. U kunt deze bestanden gemakkelijk benaderen

Nadere informatie

1. Uw tablet beveiligen

1. Uw tablet beveiligen 11 1. Uw tablet beveiligen Het risico op virussen of andere schadelijke software (malware genoemd) is bekend van pc s. Minder bekend is dat u ook op een tablet met malware geconfronteerd kan worden als

Nadere informatie

Handleiding. Outlook Web App 2010 - CLOUD. Versie: 22 oktober 2012. Toegang tot uw e-mailberichten via internet

Handleiding. Outlook Web App 2010 - CLOUD. Versie: 22 oktober 2012. Toegang tot uw e-mailberichten via internet Handleiding Outlook Web App 2010 - CLOUD Versie: 22 oktober 2012 Toegang tot uw e-mailberichten via internet Handleiding Multrix Outlook Web App 2010 - CLOUD Voorblad Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 Inloggen...4

Nadere informatie

10 FACEBOOK TIPS VOOR BEDRIJVEN

10 FACEBOOK TIPS VOOR BEDRIJVEN 10 FACEBOOK TIPS VOOR BEDRIJVEN Introductie Social media wordt steeds vaker door bedrijven gebruikt om beter contact met hun klanten te krijgen en uiteindelijk meer inkomsten te realiseren. Facebook is

Nadere informatie

Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access.

Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access. Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access. Inhoud 1) Inleiding Pagina 2 2) Het token Pagina 2 3) De eerste keer inloggen Pagina 3 4) Terminal Sessions Pagina 5 5) Gebruik vanaf Apple of Linux systemen

Nadere informatie

Handleiding. Certificaat installeren

Handleiding. Certificaat installeren Handleiding Certificaat installeren Inhoudsopgave 1. Installatie op PC s met Windows 2 2. Voor niet-windows PC s en andere apparatuur 3 1.1. Microsoft Internet Explorer / Google Chrome 3 1.2. Mozilla Firefox

Nadere informatie

PROXSYS Spamfilter. Gebruikers Handleiding Quarantine Webinterface. Pagina 1 van 1. Auteur: Marcel van Leur. Datum: 31 oktober 2012. Versie: 2.

PROXSYS Spamfilter. Gebruikers Handleiding Quarantine Webinterface. Pagina 1 van 1. Auteur: Marcel van Leur. Datum: 31 oktober 2012. Versie: 2. 1 PROXSYS Spamfilter Gebruikers Handleiding Quarantine Webinterface Auteur: Marcel van Leur Datum: 31 oktober 2012 Pagina 1 van 1 Versie: 2.0 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding. pagina 3 2 Spamfilter rapport......

Nadere informatie

Handleiding Back-up Online Windows Versie april 2014

Handleiding Back-up Online Windows Versie april 2014 Handleiding Back-up Online Windows Versie april 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Installatie procedure vanuit de installatie-email 4 2.2 Installatie procedure

Nadere informatie

Downloaden van Software.

Downloaden van Software. Downloaden van Software. Op een Computer staan altijd een enorme hoeveel programma's en bestanden, soms erg klein, maar ook hele uitgebreide bestanden. Soms is er behoefte om een ander programma uit te

Nadere informatie

Let op! In dit PDF-bestand wordt voor de voorbeelden gebruikgemaakt van de Instant Messaging-software Windows Live Messenger.

Let op! In dit PDF-bestand wordt voor de voorbeelden gebruikgemaakt van de Instant Messaging-software Windows Live Messenger. 1 Veilig chatten Chatten is een populaire manier van contact maken en onderhouden op internet. Het is simpel gezegd het uitwisselen van getypte berichten. Dat kan met familie, vrienden en andere bekenden,

Nadere informatie

Handleiding Website. versie: 2.2

Handleiding Website. versie: 2.2 Handleiding Website versie: 2.2 Voorwoord. Om de leden van onze vereniging altijd goed op te hoogte te houden, gebruiken wij onze website. Hierop staat altijd de meest actuele informatie. In deze handleiding

Nadere informatie

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice SnelStart Stappenplan SBR btw-aangifte met SnelStart 12 Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Inleiding Vanaf 1 januari 2014 is het verplicht om de btw-aangifte te versturen volgens de Standard Business Reporting

Nadere informatie

Mobiel Internet Veiligheidspakket

Mobiel Internet Veiligheidspakket Mobiel Internet Veiligheidspakket Gebruikershandleiding Mobiel Internet Veiligheidspakket voor Windows Mobile smartphones Mobiel IVP Windows Mobile Versie 1.0, d.d. 20-07-2011 Inleiding... 3 1 Installatie...

Nadere informatie

Handleiding installatie en gebruik VPN

Handleiding installatie en gebruik VPN Handleiding installatie en gebruik VPN 2 Handleiding Installatie en gebruik VPN Inhoud Deel I Introductie 3 Deel II De te volgen stappen 4 1 Aanvragen en activeren van uw VPN account 4 2 Downloaden connectie

Nadere informatie

Handleiding VANAD Comvio SBC Windows

Handleiding VANAD Comvio SBC Windows Handleiding VANAD Comvio SBC Windows Toelichting In deze handleiding wordt beschreven hoe u te werk dient te gaan om uw computer voor te bereiden en in te loggen op VANAD Comvio SBC. Bestemming Dit document

Nadere informatie

Terminal Services. Document: Terminal Services T.b.v. relatie: Isaeus Auteur: Martin Waltmans Versie: 2.3 Datum: 20-3-2007 KB nummer: 100010

Terminal Services. Document: Terminal Services T.b.v. relatie: Isaeus Auteur: Martin Waltmans Versie: 2.3 Datum: 20-3-2007 KB nummer: 100010 Terminal Services Dit document beschrijft hoe op afstand kan worden ingelogd op een Terminal Server. Lees dit document zorgvuldig, voordat u voor het eerst hiervan gebruik maakt! Isaeus Solutions Tel:

Nadere informatie

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Problemen met inloggen? Wij helpen u graag! Stappenplan inloggen Stap 1: Ga naar www.asr.nl Stap 2: Klik rechts bovenin het scherm op de tekst inloggen. Stap 3:

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 Uw voorkennis

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 Uw voorkennis Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 Hoe werkt u met dit boek?... 9 Uw voorkennis... 10 De website bij het boek... 10 Toets uw kennis... 10

Nadere informatie

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Versie: 1.1 Datum: 18 juli 2013 Geschreven door: ict@padland.nl 2013 OBS t Padland. Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Padland Startpagina...

Nadere informatie

Handleiding Certificaat installeren

Handleiding Certificaat installeren Handleiding Certificaat installeren Inhoudsopgave 1. Installatie op PC s met Windows 2 2. Voor niet-windows PC s en andere apparatuur 4 1.1. Microsoft Internet Explorer / Google Chrome 5 1.2. Mozilla Firefox

Nadere informatie

Aanvullende informatie voor Windows 8.1

Aanvullende informatie voor Windows 8.1 1 Aanvullende informatie voor Windows 8.1 Oktober 2013 is een update van het besturingssysteem Windows 8 verschenen: Windows 8.1. Ook daarna is er nog een aantal kleine updates verschenen. Deze updates

Nadere informatie

geheimen van online zelfverdediging

geheimen van online zelfverdediging geheimen van online zelfverdediging DR. Marc INHOUD Laat je niet belazeren! ➊ Houd uw beveiligingscodes geheim. ➋ Zorg ervoor dat uw bankpas nooit door een ander gebruikt wordt. ➌ Zorg voor een goede beveiliging

Nadere informatie

Handleiding Weken met een Chromebook

Handleiding Weken met een Chromebook Handleiding Weken met een Chromebook Inhoud 1. Inloggen op een Chromebook... 3 2. Muis of Touchpad... 4 3. Opdrachten vanuit de ELO... 5 4. Office 365... 6 4.1 OneDrive... 6 4.2 Email... 8 4.3 Word...

Nadere informatie

Outlook Web App 2010 XS2office

Outlook Web App 2010 XS2office Handleiding Outlook Web App 2010 XS2office Toegang tot uw contacten, adressen en e-mail berichten via internet XS2office Versie: 22 juli 2014 Helpdesk: 079-363 47 47 Handleiding OWA Helpdesk: 079-363 47

Nadere informatie

Eerste stappen met Windows 10

Eerste stappen met Windows 10 Eerste stappen met Windows 10 Je hebt de upgrade naar Windows 10 met succes afgesloten. Nu kun je volledig profiteren van je nieuwe besturingssysteem. Als hulp bij je oriëntatie op jouw eerste stappen

Nadere informatie

Inleiding. Met vriendelijke groet, functioneel applicatie beheerder. tens@shdh.nl

Inleiding. Met vriendelijke groet, functioneel applicatie beheerder. tens@shdh.nl Inleiding Voor u ligt een bundel met snelkaarten. In iedere snelkaart vindt u stap-voor-stap instructies, bijvoorbeeld om in te loggen op Talent & Salaris. Op de volgende pagina is een inhoudsopgave van

Nadere informatie

Aan het eind van alle lesbrieven ben je digiveilig en mediawijs: je weet dan hoe je veilig moet omgaan met je computer en het internet.

Aan het eind van alle lesbrieven ben je digiveilig en mediawijs: je weet dan hoe je veilig moet omgaan met je computer en het internet. SAMENVATTING HOOFDSTUK 1 Lesbrief 1 Inleiding Digiveilig en Mediawijs Aan het eind van alle lesbrieven ben je digiveilig en mediawijs: je weet dan hoe je veilig moet omgaan met je computer en het internet.

Nadere informatie

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR LAPTOPS EN DESKTOPS MET WINDOWS PRO GEBRUIKERSHANDLEIDING

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR LAPTOPS EN DESKTOPS MET WINDOWS PRO GEBRUIKERSHANDLEIDING cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR LAPTOPS EN DESKTOPS MET WINDOWS PRO GEBRUIKERSHANDLEIDING Inleiding cbox is een applicatie die u eenvoudig op uw computer kunt installeren. Na installatie wordt in de

Nadere informatie

F-Secure Anti-Virus for Mac 2015

F-Secure Anti-Virus for Mac 2015 F-Secure Anti-Virus for Mac 2015 2 Inhoud F-Secure Anti-Virus for Mac 2015 Inhoud Hoofdstuk 1: Aan de slag...3 1.1 Abonnement beheren...4 1.2 Hoe zorg ik ervoor dat mijn computer goed is beveiligd?...4

Nadere informatie

Om met Symbaloo te werken, moet u zich aanmelden bij de website van Symbaloo. www.symbaloo.com

Om met Symbaloo te werken, moet u zich aanmelden bij de website van Symbaloo. www.symbaloo.com Heeft u dat nou ook? Je typt het adres van een internetpagina in en dan krijg u een foutmelding. Uhh? O ja, ik heb het adres verkeerd ingetypt. Vanaf nu hoeft dat niet meer gebeuren. We werken gewoon met

Nadere informatie

Office-bestanden en OneDrive

Office-bestanden en OneDrive 1 Office-bestanden en OneDrive Werken in de cloud betekent dat u uw bestanden niet meer op uw eigen computer bewerkt en bewaart, maar in een voor u gereserveerde opslagruimte op internet. Het voordeel

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Mac - OSX 10.6 en hoger. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Mac - OSX 10.6 en hoger. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Mac - OSX 10.6 en hoger Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Downloaden van de software 4 2.2 Installeren van de software

Nadere informatie

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank

Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank Instructie Inloggen op Mijn a.s.r. Bank en het accepteren van de voorwaarden Eerste keer inloggen wanneer wij nog geen e-mailadres kennen: 1. Ga naar https://mijn.asrbank.nl

Nadere informatie

16. Web Station. In dit hoofdstuk komen de volgende onderwerpen aan bod:

16. Web Station. In dit hoofdstuk komen de volgende onderwerpen aan bod: 16. Web Station U kunt uw QNAP NAS gebruiken om een website te hosten. U kunt zelf een website bouwen in HTML of gebruik maken van één van de vele content management systemen die beschikbaar worden gesteld

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 5 Nieuwsbrief 5 Introductie Visual Steps 6 Wat heeft u nodig? 6 Uw voorkennis 7 Hoe werkt u met dit boek?

Inhoudsopgave Voorwoord 5 Nieuwsbrief 5 Introductie Visual Steps 6 Wat heeft u nodig? 6 Uw voorkennis 7 Hoe werkt u met dit boek? Inhoudsopgave Voorwoord... 5 Nieuwsbrief... 5 Introductie Visual Steps... 6 Wat heeft u nodig?... 6 Uw voorkennis... 7 Hoe werkt u met dit boek?... 7 De website bij dit boek... 8 Toets uw kennis... 8 Voor

Nadere informatie

Handleiding Opslag Online Client voor Windows. Versie maart 2015

Handleiding Opslag Online Client voor Windows. Versie maart 2015 Handleiding Opslag Online Client voor Windows Versie maart 2015 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Systeemeisen 4 2.2 Downloaden van de software 4 2.3 Installeren van

Nadere informatie

NORTHNETS / AROB ANTENNEBOUW. Wi-Fi handleiding. Om gemakkelijk en snel verbinding te maken met het internet.

NORTHNETS / AROB ANTENNEBOUW. Wi-Fi handleiding. Om gemakkelijk en snel verbinding te maken met het internet. NORTHNETS / AROB ANTENNEBOUW Wi-Fi handleiding Om gemakkelijk en snel verbinding te maken met het internet. Inhoud 1. Algemene informatie:... 2 1.1 Begrippenlijst... 2 2. Laptop... 3 3. Tablet... 5 3.1

Nadere informatie

Cloud. Camera installatie. D-link camera

Cloud. Camera installatie. D-link camera Cloud Camera installatie D-link camera Versie: 1.3 2 Inhoud Wat zit er in de doos?... 4 Handleiding Dlink camera opnemen in het netwerk... 5 Handleiding plaatsen en aansluiten camera... 5 Camera aansluiten...

Nadere informatie

In 5 stappen productiever met Office 365

In 5 stappen productiever met Office 365 In 5 stappen productiever met Office 365 Inleiding Met Office 365 van KPN beschik je altijd en overal over je zakelijke e-mail, agenda en documenten. Programma s als Excel, Word, PowerPoint en OneNote

Nadere informatie

Deze handleiding legt uit hoe u de volgende instellingen kunt wijzigen:

Deze handleiding legt uit hoe u de volgende instellingen kunt wijzigen: Instellen van de browser instellingen Internet Explorer 8 Nederlands Inleiding Voor de juiste werking van ZorgDomein is het noodzakelijk dat de browserinstellingen van Internet Explorer op de juiste wijze

Nadere informatie

Whitepaper Virtualisatie en veilig internetbankieren

Whitepaper Virtualisatie en veilig internetbankieren Whitepaper Virtualisatie en veilig internetbankieren In dit white paper zullen we uitleggen hoe u met behulp van virtualisatie veilig kunt internetbankieren. We zullen eerst een korte uitleg geven hoe

Nadere informatie

Handleiding harde schijf wissen:

Handleiding harde schijf wissen: Tim de Hoog www.timdehoog.nl v1 Handleiding harde schijf wissen: Tijdens het gebruik van een pc worden er veel gegevens opgeslagen op de harde schijf. Te denken valt aan foto s, documenten, e-mails, films

Nadere informatie

Doe het zelf installatiehandleiding

Doe het zelf installatiehandleiding Doe het zelf installatiehandleiding Inleiding Deze handleiding helpt u bij het installeren van KSYOS TeleDermatologie. De installatie duurt maximaal 30 minuten, als u alle onderdelen van het systeem gereed

Nadere informatie

Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik.

Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik. Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik. Deze handleiding is gemaakt om een privé pc geschikt te maken om op het netwerk van MEE te kunnen werken. Zodra het met de onderstaande stappen

Nadere informatie

Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger. Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196

Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger. Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196 Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Systeemeisen... 3 2 Installatie... 4 3 Back-up Online configureren...

Nadere informatie

Handleiding: Telewerken op Windows

Handleiding: Telewerken op Windows Versie 1.0 Handleiding: Telewerken op Windows Verbinden en telewerken op de GGD@work desktop middels Citrix Workspace App Auteur(s): Automatisering Inleiding GGD Amsterdam biedt aan al haar medewerkers

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Windows. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Windows. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Windows Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Systeemeisen 4 2.2 Downloaden van software 4 2.3 Installeren van de software

Nadere informatie

PRINTERS EN GEGEVENS DELEN TUSSEN COMPUTERS

PRINTERS EN GEGEVENS DELEN TUSSEN COMPUTERS PRINTERS EN GEGEVENS DELEN TUSSEN COMPUTERS Inleiding. Het komt vaak voor dat iemand thuis meer dan 1 computer heeft, bijvoorbeeld een desktop computer en een laptop. Denk maar eens aan de situatie dat

Nadere informatie

Inleiding. Met vriendelijke groet, functioneel applicatie beheerder.

Inleiding. Met vriendelijke groet, functioneel applicatie beheerder. Inleiding Voor u ligt een bundel met snelkaarten. In iedere snelkaart vindt u stap-voor-stap instructies, bijvoorbeeld om in te loggen op Talent & Salaris. Op de volgende pagina is een inhoudsopgave van

Nadere informatie

Inleiding. Wil je hier meer over weten klik dan op de onderstaande link voor het introductie filmpje. http://www.youtube.com/watch?

Inleiding. Wil je hier meer over weten klik dan op de onderstaande link voor het introductie filmpje. http://www.youtube.com/watch? Inhoud Inleiding... 1 Aanmelden bij Office 365... 2 Werken met Office 365 Outlook... 2 Agenda delen... 2 Gedeelde agenda inzien... 2 Gedeelde postbus inzien... 2 Een handtekening instellen... 3 Conversatieweergave

Nadere informatie

Handleiding Certificaat RDW

Handleiding Certificaat RDW Handleiding Certificaat RDW Versie: 9.0 Versiedatum: 13 maart 2014 Beheerder: RDW Veendam - R&I-OP-E&T 3 B 0921m Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie: - url vermelding naar bestandsuitwisseling

Nadere informatie

Toelichting op enkele knoppen: (als u de muis bij een knop houdt, verschijnt een tekst met een korte aanwijzing (tooltip) bij deze knop).

Toelichting op enkele knoppen: (als u de muis bij een knop houdt, verschijnt een tekst met een korte aanwijzing (tooltip) bij deze knop). FAQ Leerlingdossier & handelingsplannen Welke mogelijkheden biedt de online tekstverwerker in ESIS? De online tekstverwerker beschikt over veel mogelijkheden voor het bewerken van tekst. U vindt de online

Nadere informatie

doen 7 Windows Live Mail

doen 7 Windows Live Mail doen 7 Windows Live Mail E-mail betekent electronic mail, elektronische post. U gaat berichten verzenden en ontvangen. Daar hebt u een e-mailprogramma voor nodig en een e-mailadres. In deze les werkt u

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 De website bij het boek 9 Hoe werkt u met dit boek?

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 De website bij het boek 9 Hoe werkt u met dit boek? Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 De website bij het boek... 9 Hoe werkt u met dit boek?... 9 Toets uw kennis... 10 Voor docenten... 10

Nadere informatie

WebDAV versus iwork.com op je ipad

WebDAV versus iwork.com op je ipad WebDAV versus iwork.com op je ipad Datum: 14 maart 2011 Versie: 1.0 Auteur: Pierre Gorissen (http://ictoblog.nl/ ) Een van de minder handige dingen aan de iwork verzameling voor de ipad (Pages, Keynote,

Nadere informatie

Handleiding CMS Online Identity Webontwikkeling. Handleiding CMS

Handleiding CMS Online Identity Webontwikkeling. Handleiding CMS Handleiding CMS 1 Inhoudsopgave 1. Inloggen... 3 2. Het CMS... 3 3. Websitecontent... 4 3.1 Een nieuwe pagina toevoegen... 4 3.2 Een pagina wijzigen... 4 3.3 Een pagina verwijderen... 5 4. De WYSIWYG editor...

Nadere informatie