Angsthazerij kost Nederland de kop

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Angsthazerij kost Nederland de kop"

Transcriptie

1 10 Actueel Tekst: Joop Daggers, foto s: Frits de Beer Angsthazerij kost Nederland de kop De publieke zaak heeft zijn hart, het milieu wellicht nog meer. Toch wordt PvdA-er Hans Alders, nu nog commissaris van de koningin in Groningen, in oktober voorzitter van EnergieNed, de federatie van energiebedrijven. Nu komt het erop aan dat we nieuwe grote sprongen maken. Als minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (vrom) in het derde kabinet-lubbers haalde Hans Alders in de jaren negentig nogal kolderiek het nieuws met een plannetje om wasmachines gezamenlijk te gebruiken. De Telegraaf maakte er een grap van en kopte Alders wil zijn was bij de buren doen. Ze hebben zelfs mijn buren nog gebeld voor een interview. Niemand nam het serieus, maar Alders wilde vooral laten zien dat soms een andere denkwijze nodig is om iets te bereiken. In een debat op de Universiteit van Wageningen ging het over de invloed die milieubeleid zou kunnen hebben op onze ruimtelijke ordening en volkshuisvesting. Ik heb toen gezegd dat het denkbaar zou zijn dat we zaken multifunctioneler en efficiënter zouden gaan gebruiken. Als voorbeeld haalde hij Zwitserland aan, waar het heel gebruikelijk is bepaalde voorzieningen aan te bieden aan alle bewoners in een woongebouw. Nederland is een heel individualistisch land. We vinden het nog nét normaal om via de bibliotheek boeken met elkaar te delen. Maar misschien zijn er wel veel meer dingen die je gemeenschappelijk kunt doen. Een andere denkwijze, dat is ook wat we nú nodig hebben, antwoordt Alders op de vraag hoe hij vandaag de dag tegen het milieubeleid aankijkt. In de jaren die achter ons liggen, is gigantisch veel gebeurd. We moeten vaststellen dat over de hele linie ál het laaghangende fruit is geplukt. Nu komt het erop aan dat we nieuwe grote sprongen maken. Het lijkt te stokken, dat moeten we voorkomen. Er ligt nog een enorm besparingspotentieel, maar niets is moeilijker dan in bestaande situaties tot veranderingen te komen. Misschien is daar ook wel een heel ander instrumentarium voor nodig. De tijd is er rijp voor. Meer nog dan onder zijn bewind als vrom-minister staan energie en milieu in het middelpunt van de belangstelling. Ineens is er echt iets veranderd, zegt Alders. Het is goed voor Nederland dat het onderwerp zo prominent op de agenda staat, maar het is nog veel belangrijker dat het nu internationaal wordt opgepakt. Je hoort in de discussie nog te vaak dat het toch allemaal niks wordt. Maar hoe kun je vanuit dát scenario anderen inspireren? Tandpasta Er zijn mensen die aan Hans Alders denken als ze hun tanden poetsen. In zijn periode als minister van vrom stelde hij de hoeveelheid en samenstelling van verpakkingen ter discussie. Tandpasta gold daarbij als voorbeeld, want dat was in zijn ogen dubbel verpakt, namelijk in een tube en in karton. Ik mocht een toespraak houden op een feestje van de industrie, georganiseerd door de oude heer Heijn. Daar is die discussie begonnen. Hoeveel producten liggen er in een supermarkt? Vijf- of zesduizend? Moet ik dan als minister van al die producten verzinnen hoe het beter kan? Nee, natuurlijk. Ik moet degene zoeken die dat veel efficiënter kan dan ik en hém ervan overtuigen dat het moet. Het is kenmerkend voor de manier waarop Alders de rolverdeling tussen overheid en bedrijfsleven ziet. Als overheid zet je een stip op de horizon, ver in de toekomst. Dáár liggen de doelstellingen. Vervolgens bepaal je het tijdspad. Maar de overheid moet niet voorschrijven hóe je die doelen moet verwezenlijken. Laat dat maar over aan degenen die daar verstand van hebben. Als je het bedrijfsleven ervan kunt doordringen dat er economisch voordeel te behalen valt, en dat voor first movers grote exportkansen in het verschiet liggen, komt alles vanzelf in beweging. Momenteel ontbreekt het volgens Alders aan een duidelijke langetermijnvisie, zijn stip op de horizon. Te vaak ziet hij plannen stranden, uit angst voor negatieve gevolgen. De eerste reacties gaan hier altijd over waarom iets níet nodig is. We zoeken naar redenen waarom iets níet kan. Kijk maar naar infrastructurele projecten. Al in de tekentafelfase willen we ieder risico uitsluiten. Zo krijg je natuurlijk nooit iets van de grond. Op grond van een kostenbatenanalyse was het Noordzeekanaal er nooit gekomen. Die angsthazerij is niet goed, die kost ons de kop. Vergezichten hebben we nodig, het lef om een visie neer te leggen en daar vervolgens consequent aan te werken. We willen dáár naartoe, daar hebben we dát voor nodig en zó gaan we het doen. En dat moet je vervolgens ook langdurig volhouden. e

2 FORUM 26 JULI

3 12 FORUM 26 JULI 2007 Dat vraagt om een visionair, die de samenleving bij de hand kan nemen. Hebben we zo iemand in de Nederlandse politiek? Nee. Maar er is wel ongelooflijk veel behoefte aan. Zonder langetermijnvisie kun je geen beleid voeren. Je moet weten waar je wilt uitkomen en dan terugredeneren welke kleine stapjes daarvoor nodig zijn. En dat ziet u het huidige kabinet niet doen? Ik las een recent advies van de vrom-raad over gedurfd investeren. Hopelijk is dat een teken aan de wand. Het advies komt overeen met mijn pleidooi. Je kunt niet vandaag investeren zonder te weten waar je in de toekomst wilt staan. Zit minister Cramer op de goede weg? Het kabinet heeft op dit gebied de wind in de rug. Als er ooit een spurt kan worden gemaakt, dan is dat nu. Iedereen wil dezelfde kant op, de een nog sneller dan de ander. Ik lees in de krant dat Diederik Samsom het allemaal niet snel genoeg vindt gaan. Zuchtend: PvdA-ministers ontdekken meestal snel dat ze helemaal geen oppositie nodig hebben, want die wordt wel door de PvdA zelf geleverd. Samsoms kritiek is onterecht. Het is er in ieder geval te vroeg voor. Het belangrijkste is dat de minister nu coalities tot stand brengt. Wie tegen de zin van het bedrijfsleven iets voor elkaar wil krijgen, maakt het zichzelf onnodig moeilijk. Natuurlijk, je hoeft Energiekoepel splitst Op 1 oktober 2007 neemt Hans Alders de plaats in van Richard de Lange als voorzitter van EnergieNed, de federatie van energiebedrijven in Nederland. Met ingang van diezelfde datum verandert ook de structuur van de brancheorganisatie, die daarmee alvast invulling geeft aan de wettelijke splitsing die de lidbedrijven van minister Van der Hoeven van Economische Zaken uiterlijk in 2011 moeten afronden. Naast EnergieNed, dat zich gaat richten op overkoepelende zaken als milieu en voorzieningszekerheid, ontstaan dan twee aparte verenigingen. Voor de beheerders van de gas- en elektriciteitsnetten wordt de Vereniging van Energienetbeheerders opgericht. Commerciële bedrijven die energie produceren en leveren kunnen lid worden van de Vereniging van Energieproducenten, -handelaren en -retailbedrijven. De leden van beide verenigingen zijn ook lid van de branchebrede koepel.

4 FORUM 26 JULI het de bedrijven ook niet altijd naar de zin te maken, maar het is zoveel eenvoudiger als je samen optrekt. Dan heeft ze een mooie uitgangspositie dankzij het duurzaamheidsakkoord dat het bedrijfsleven met haar wil afsluiten. Inderdaad. Ik zei al: ze heeft de wind in de rug. Bent u de restaurateur die alle verstoorde relaties gaat herstellen? Dat klinkt me te dramatisch. De splitsingsdiscussie is inderdaad een voorbeeld dat laat zien dat het niet goed gaat. Maar op een heleboel andere gebieden zien we ook positieve ontwikkelingen. Kijk maar eens hoe de sector meewerkt aan de verduurzaming van de energiehuishouding. Gezicht Onder de ondertekenaars van het duurzaamheidsakkoord bevinden zich ook de energiebedrijven. Vanaf oktober wordt Hans Alders hun eerste vertegenwoordiger. Hij volgt dan Richard de Lange op als voorzitter van brancheorganisatie EnergieNed. Het wordt zijn eerste functie buiten het publieke domein waarmee hij zich, zoals hij zelf zegt, met elke vezel verbonden voelt. Een opvallende stap. Ja. En toch ook weer niet. Energie is zó belangrijk voor het functioneren van de samenleving, dat er altijd een wederzijdse afhankelijkheid zal zijn tussen de overheid en de energiesector. Eerder lieten de energiebedrijven weten dat splitsing funest zou zijn voor hun activiteiten op het gebied van duurzaamheid. Ik heb al veel gesprekken gevoerd en sterk de indruk gekregen dat er volop aan wordt gewerkt. De bedrijven zijn allemaal doordrongen van hun rol bij het aanboren van meer duurzame bronnen en het besparen van energie. Voor het eerst in de geschiedenis liggen er plannen om samen met de woningbouwcorporaties wat te gaan doen aan energiebesparing in bestaande bouw. Dat zijn grote ontwikkelingen. Als voorvechter van Groningse belangen kwam u in het geweer tegen de hoge energieprijzen. Grote We moeten vaststellen dat over de hele linie ál het laaghangende fruit is geplukt Energie ligt voor mij op het grensvlak tussen publiek en privaat. De laatste jaren hebben we daar weinig van gemerkt. In de discussie over de splitsing van de bedrijven trokken de energiebedrijven en de overheid fel tegen elkaar van leer. Dat is waar, maar ik durf de stelling aan dat zo n trend altijd zichtbaar is als je een sector liberaliseert of privatiseert. Het leidt aanvankelijk tot een enorme verwijdering. Aan beide kanten wordt naar een nieuwe weg gezocht. Partijen lopen allebei hun eigen kant op. Maar op een zeker moment bereik je het punt waarop weer het besef ontstaat dat er veel vervlechting is en dat je elkaar nodig hebt. De strijd is gestreden, in 2011 moet het netbeheer gescheiden zijn van de commerciële activiteiten. Vindt u dat een goede zaak? De hele discussie over de splitsing heeft de sector zelf ook verdeeld. EnergieNed heeft óók leden die voorstander zijn en is daarom altijd buiten de discussie gebleven. Het lijkt me niet goed als de nieuwe voorzitter er nu wel uitspraken over zou doen. bedrijven in uw provincie dreigden daardoor over de kop te gaan. Nu gaat u de belangen vertegenwoordigen van de bedrijven die die prijzen bepalen. Dat is inderdaad een moeilijke discussie. Het probleem ligt niet zozeer bij de energiebedrijven, maar komt voort uit de samenstelling van onze energiemix. Nederland is door de eenzijdige gerichtheid op aardgas en de prijsontwikkelingen van die brandstof een duurte-eiland geworden in Europa. Over die mix wordt nu volop gediscussieerd. We moeten minder afhankelijk worden van aardgas. Is kernenergie de oplossing? Kernenergie moet niet worden uitgesloten. Natuurlijk moeten we eerst de nodige vragen afdoende beantwoorden. Daar is eerst en vooral maatschappelijke discussie voor nodig. Vervolgens is de vraag waarop Nederland zich dient te richten. Vooralsnog richt Nederland zich op de bouw van kolencentrales. Je zou ook een heel andere keus kunnen maken. Maar de plannen die er liggen, lijken mij gunstig: capture-ready kolencentrales, dus met e

5 14 FORUM 26 JULI 2007 Curriculum Vitae 1952 Geboren in Nijmegen PvdA-gemeenteraadslid in Nijmegen Lid Provinciale Staten van Gelderland Tweede Kamerlid Minister van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Europees directeur van het milieuprogramma van de Verenigde Naties Commissaris van de koningin in Groningen 2007 Voorzitter EnergieNed afvang van de co 2 -uitstoot. Die verplichting zet een grote druk op de innovatie. Ik merk nu al dat de bedrijven zich daarin bekwamen. En dat gaat niet verloren bij splitsing? Er is geen andere weg. Pleitbezorger Door het vertrek van Alders verliest Noord-Nederland een belangrijk pleitbezorger van regionale belangen. De loftrompet die hem uitgeleide doet, staat in schril contrast met de scepsis waarmee hij in 1996 werd ontvangen. Ja, er waren mensen die zich hardop afvroegen wat zo n milieusnuiter in Groningen kwam doen, herinnert hij zich. Hij mag het tot zijn verdiensten rekenen dat de drie noordelijke provincies tegenwoordig eensgezindheid uitstralen. Vroeger vochten ze elkaar in Den Haag de tent uit. Alders: Die omslag hebben we grotendeels aan Den Haag zélf te danken. Bij de presentatie van de Miljoenennota in 1996 werden we niet eens meer genoemd. Voor het paarse kabinet hield Nederland op bij de lijn Amsterdam-Zwolle. De verontwaardiging die dat in het Noorden opleverde, dreef ons naar elkaar toe. We wisten dat we met één verhaal moesten komen en ons niet tegen elkaar moesten laten uitspelen. Een belangrijke omkering was volgens Alders dat niet alleen meer werd gesproken over wat de Randstad voor het Noorden kon betekenen, maar vooral ook wat het Noorden zelf kon doen. Noord-Nederland heeft zelf zijn huiswerk goed gedaan, zegt hij. We zijn scherper geworden in onze keuzes. Er kwamen kernzones waar bedrijven zich konden vestigen. Daarbuiten niet, want we wilden ruimte houden voor de bijzondere kwaliteiten van het leefklimaat. Er is hier nog ruimte, het wordt nog donker, het is nog écht stil. Op zo n gebied moet je zuinig zijn. Klopt de stelling dat het zelfbewustzijn van Noord- Nederland is gegroeid? We houden in het Noorden al jaren geen zieligheidsverhalen meer. Die mythe wordt door anderen in stand gehouden. Steek honderd miljoen in Rotterdam en het heet een investering, geef het uit in Groningen en we noemen het subsidie. Nee, natuurlijk zijn we geen economisch kerngebied in Europa. Maar we moeten er oog voor hebben dat Noord-Nederland een aardig partijtje meeblaast in de Nederlandse economie. Op gebieden als energie en water lopen we voorop. Vijftien procent van de Nederlandse chemie staat in Delfzijl. De kansen van Nederland liggen niet uitsluitend in de Randstad. Intussen kijkt Groningen steeds nadrukkelijker naar het oosten. Die relatie is voor ons minstens zo belangrijk als de relatie met de Randstad. De Duitsers investeren enorm in het gebied dat aan Noord- Nederland grenst. En dan heb ik het nog niet eens over de ontwikkelingen in Scandinavië. Grensoverschrijdende contacten worden steeds intensiever. Dat verloopt natuurlijk niet allemaal even soepel, het vergt ontzettend veel netwerken. De cultuurverschillen zijn groot. Grenzen verdwijnen niet door alleen maar te roepen dat ze er niet meer zijn. Dat merken we bijna dagelijks en daar werken we hard aan. Want het zou dom zijn als wij met onze rug naar de booming business in Bremen en Hamburg zouden blijven staan. Dan missen we pas echt de boot. Naast alles wat het Noorden in het afgelopen decennium mede dankzij Alders inspanningen heeft bereikt, bleef één grote lobby zweven. De Zuiderzeelijn, die Noord-Nederland Als je het bedrijfsleven kunt overtuigen, komt alles vanzelf in beweging een snelle verbinding met de Randstad moet bezorgen, lijkt verder weg dan ooit. Onbegrijpelijk, vindt Alders. De discussie over de Zuiderzeelijn voeren we niet uitsluitend in het belang van Noord-Nederland. We vragen niet om geld op grond van een Calimero-ticket. Het gaat om een algemeen Nederlands belang, om een cruciale oost-westverbinding. Als je de lijn doortrekt naar Hamburg, verandert dat ook iets in de positie van Amsterdam. Dat wordt dan een verbindende schakel in plaats van een eindstation. Maar iedere keer moeten wíj ervoor vechten. Komt die lijn er ooit? Hij komt er. Echt. y

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie. Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Excellenties, Dames en heren,

Excellenties, Dames en heren, Alleen de uitgesproken tekst geldt. Welkomstwoord van drs. Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, bij de opening van de relatiebijeenkomst Lente in Overijssel,

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat.

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat. Toespraak bij het Nieuwjaarsontbijt van de Building Society, door Commissaris van de Koningin, drs. Ank Bijleveld-Schouten, op 10 januari 2012 te Delden. Dames en heren, Allereerst wil ik u een gezegend,

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze

Nadere informatie

op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer

op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer stellen: geef ik iedereen een gelijke kans of staan er misschien onbewust vooroordelen in de weg? Ook in Den Haag worden kansen gemist, waardoor bijvoorbeeld

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Dames en heren, [Inleiding] Mensen die op inspiratie wachten

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar , Grootegast, 31 augustus 2010

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar , Grootegast, 31 augustus 2010 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar 2010-2011, Grootegast, 31 augustus 2010 Er was eens een boerin die twee emmers verse, romige melk buiten zette. Vlakbij

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Actueel Tekst: Roel Smit, foto s: Kick Smeets/HH. Jacqueline Cramer over duurzaamheidsakkoord. Nu echt aan de slag

Actueel Tekst: Roel Smit, foto s: Kick Smeets/HH. Jacqueline Cramer over duurzaamheidsakkoord. Nu echt aan de slag 12 Actueel Tekst: Roel Smit, foto s: Kick Smeets/HH Jacqueline Cramer over duurzaamheidsakkoord Nu echt aan de slag FORUM 15 november 2007 13 Is Nederland weer een gidsland? Jacqueline Cramer, minister

Nadere informatie

7.5 Script en plaatjes post-test

7.5 Script en plaatjes post-test 7.5 Script en plaatjes post-test De vorige keer waren we hier om Drakie wat beter te leren praten en Drakie heeft toen een heleboel van jou geleerd. Dat vond ie heel leuk. Vandaag gaan we wat dingen die

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

Genieten van het echte leven

Genieten van het echte leven Genesis 3: 19 Tot de dag van je dood zul je zwetend het land bewerken om te kunnen leven. 1 De Hamvraag Mag ik genieten en wat is dan eigenlijk genieten? Het leven is toch vooral lol maken! X Het moet

Nadere informatie

Wat wil jij? Wat wil ik?

Wat wil jij? Wat wil ik? Alle formulieren bij het boek Wat wil jij? Wat wil ik? ALLE PAGINACIJFERS KOMEN OVEREEN MET DE PAGINANUMMERS IN HET BOEK UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER eens oneens 1 Ik vind mijzelf aantrekkelijk

Nadere informatie

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Welkom, blij dat u er bent. Uit het feit dat u met zovelen bent gekomen maak

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout

D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout D E P A U L U S C A K E of de suiker is niet méér waard dan het zout Personen Verteller Huisvrouw Cake ingrediënten; o Bloem o Zout o Suiker o Eieren o Kersen o Sukade o Krenten o Boter (Bij dit toneelstuk

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013

Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 Welkom allemaal! Om te beginnen fantastisch dat we met zo n grote groep en uit diverse geledingen hier bij elkaar zijn

Nadere informatie

Gebruik lokale energie

Gebruik lokale energie Gebruik lokale energie Juriaan Jansen Deze presentatie gaat over het gebruiken van burgerkracht om klimaatdoelen te verwezenlijken 1 Even voorstellen Visie: Hoe doe je het duurzaam? Waarom investeren in

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013 Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013 Dames en heren, Wetenschap is ontstaan uit verwondering en nieuwsgierigheid. Al

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013.

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Dames en heren, Wat fijn dat u vandaag bij ons bent. Ik heet u hartelijk welkom

Nadere informatie

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT-

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Dames en Heren, Partijgenoten, Ik sta hier beduusd voor u. Het is een bijzondere tijd geweest. Als ik in terugkijk

Nadere informatie

waarin mensen niet zomaar zelf kunnen beslissen of ze in de zomer wat minder waarin mensen niet zomaar extra vakantiedagen kunnen vragen bij collega s

waarin mensen niet zomaar zelf kunnen beslissen of ze in de zomer wat minder waarin mensen niet zomaar extra vakantiedagen kunnen vragen bij collega s Vrienden, Socialisten, 1 mei, dat is het verhaal van vrouwen en mannen, zoals Geert. 1 mei, dat is het verhaal van het échte leven. Het leven, waarin mensen niet zomaar zelf kunnen beslissen of ze in de

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Jaar Werkboek 4 weken Challenge

Jaar Werkboek 4 weken Challenge Coach jezelf naar succes Jaar Werkboek 4 weken Challenge 10 Focus Sociaal zijn, jezelf kunnen wegcijferen en altijd klaar staan voor anderen zijn mooie eigenschappen, en... Jij bent ook belangrijk Hij

Nadere informatie

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus AVONDMAALSVIERING KONINGSKERK 13-09 - 2009 door ds. L. Krüger Schriftlezing: Koloss. 1: 24-29 (NBV) Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Normaal Bankieren Nederland: bankieren moet anders

Onderzoeksrapport Normaal Bankieren Nederland: bankieren moet anders Onderzoeksrapport Normaal Bankieren Nederland: bankieren moet anders Bankieren kan echt anders en vooral normaler Beste lezer, Het vertrouwen in banken is historisch laag. En dat is niet verwonderlijk.

Nadere informatie

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1 1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015 Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal

Nadere informatie

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009?

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt de leeskaart: zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Wat doen jongeren op internet? Onder 13-

Nadere informatie

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons januari 2014. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons januari 2014. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons januari 2014 Luc Timmers Dag 1 2014 20 14 Is er iets veranderd? Het blijft een gok Ik heb een casino bezoek cadeau gekregen Daarmee nemen mijn kansen op een bonus aanzienlijk toe

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

27 juni 2015. Onderzoek: Maatregelen tegen eenzaamheid

27 juni 2015. Onderzoek: Maatregelen tegen eenzaamheid 27 juni 2015 Onderzoek: Maatregelen tegen eenzaamheid Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Emotie en gevoel in fotografie

Emotie en gevoel in fotografie JE BENT NU BIJ ART & CULTURE Emotie en gevoel in fotografie Fotografe Jenny Boot, geboren in Sneek (1969) begon in 2005 met fotograferen. Ze fotografeert mensen, want mensen boeien haar, ze wil graag emotie

Nadere informatie

'Wat we ook voor een maatregelen nemen, het proces van de opwarming van de aarde kunnen we niet omkeren'

'Wat we ook voor een maatregelen nemen, het proces van de opwarming van de aarde kunnen we niet omkeren' EenVandaag Opiniepanel enquête Klimaattop Kopenhagen 20.000 respondenten december 2009 Ik maak me grote zorgen over de verandering van het klimaat Helemaal mee eens 15,5% Mee eens 35,6% Neutraal 26,1%

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Het is goed om het grote belang van die rol hier te midden van u, de gemeenteraadsleden, nog maar eens te onderstrepen.

Het is goed om het grote belang van die rol hier te midden van u, de gemeenteraadsleden, nog maar eens te onderstrepen. Toespraak van Commissaris van de Koning Ank Bijleveld-Schouten bij de eedaflegging en installatie van mevrouw Ellen Nauta-van Moorsel als burgemeester van Hof van Twente op woensdag 15 mei 2013 Burgemeester

Nadere informatie

Het onze Vader. Naam:

Het onze Vader. Naam: Het onze Vader Naam: Onze Vader Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Uw Naam worde geheiligd. Uw Koninkrijk kome. Uw wil geschiede, zoals in de hemel zo ook op de aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood.

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Van mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht

Van mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht [Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel

Nadere informatie

Zondag 30 oktober 2011, Kogerkerk Zevende zondag van de herfst, kleur groen Spreuken 9 & Matteüs 25, 1-13

Zondag 30 oktober 2011, Kogerkerk Zevende zondag van de herfst, kleur groen Spreuken 9 & Matteüs 25, 1-13 Zondag 30 oktober 2011, Kogerkerk Zevende zondag van de herfst, kleur groen Spreuken 9 & Matteüs 25, 1-13 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Oost, west, thuis best. Als er 1 schaap over

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Wat wil die consument nu eigenlijk

Wat wil die consument nu eigenlijk Wat wil die consument nu eigenlijk duurzaam 13 mei Ronald Provoost 1 Om hoeveel geld gaat het nu eigenlijk 2 Welke plannen heeft hij/zij 3 Welke partijen zijn belangrijk voor de consument 4 Waarop baseert

Nadere informatie

Interview tv-programma Nieuwsuur commissaris van de Koning Max van den Berg d.d. 27 november 2013

Interview tv-programma Nieuwsuur commissaris van de Koning Max van den Berg d.d. 27 november 2013 Interview tv-programma Nieuwsuur commissaris van de Koning Max van den Berg d.d. 27 november 2013 Twan Huys: 150 mensen uit uw provincie stappen naar de rechter omdat ze vinden dat hun huizen zodanig in

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin

Nadere informatie

Kind aan huis(werk) JORIEKE VAN NOORLOOS

Kind aan huis(werk) JORIEKE VAN NOORLOOS 13-01-2015 Kind aan huis(werk) JORIEKE VAN NOORLOOS Huiswerk maken met medescholieren in een andere huiskamer dan die van jezelf: dat is de opzet van onder meer Dees Amsterdam. Met kater Jack, noodles

Nadere informatie

Traject24-4 oktober 2015

Traject24-4 oktober 2015 Traject24-4 oktober 2015 Matteüs 11:1-6 Toen Jezus uitgesproken was en de twaalf leerlingen zijn opdrachten had gegeven, trok hij weer verder om in hun steden onderricht te geven en er het goede nieuws

Nadere informatie

Speech Gerbrandy-debat

Speech Gerbrandy-debat Speech Gerbrandy-debat Goedemiddag allemaal, Woorden doen ertoe. Vandaag en toen. De woorden van premier Gerbrandy hebben een belangrijke rol gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. Via de radio sprak

Nadere informatie

Er vaart een boot op het grote meer

Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer, met discipelen en de Heer. Maar bij storm en lelijk weer, roepen de vrienden: Help ons Heer! De Here zegt dan: Zwijg,wees stil.

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Formulier kandidaatstelling lijsttrekker Provinciale Staten verkiezingen 2015 in de provincie Overijssel

Formulier kandidaatstelling lijsttrekker Provinciale Staten verkiezingen 2015 in de provincie Overijssel Formulier kandidaatstelling lijsttrekker Provinciale Staten verkiezingen 2015 in de provincie Overijssel Kandidaatstellingsformulier lijsttrekker Ondergetekende stelt zich kandidaat als lijsttrekker voor

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand Henk Oostdam is fiscaal bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand 30 RBA_Fiscale Opleidingen 2015-2016 30 mijn Henk Oostdam We kijken samen

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de belastingaangifte. Nibud, 2010

Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de belastingaangifte. Nibud, 2010 Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de Nibud, 2010 Inleiding In dit rapport staan de resultaten beschreven van een peiling onder lezers van De Telegraaf over hun kennis en gedrag omtrent de. De

Nadere informatie

Zo licht als een veertje, zweeft ze door de straten. Gedragen door de wind en uitgevaagd door zijn tranen. Sneeuwvlokjes dwarrelen naar beneden, ze

Zo licht als een veertje, zweeft ze door de straten. Gedragen door de wind en uitgevaagd door zijn tranen. Sneeuwvlokjes dwarrelen naar beneden, ze Moeder Natuur Zo licht als een veertje, zweeft ze door de straten. Gedragen door de wind en uitgevaagd door zijn tranen. Sneeuwvlokjes dwarrelen naar beneden, ze laat ze smelten op haar tong. Ze is als

Nadere informatie

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen Liturgie Emmen, 13 september 2015 (buitendienst) Thema: samen onderweg (startzondag) 1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Sela: breng

Nadere informatie

Wat doen jongeren op internet?

Wat doen jongeren op internet? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 - Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt op de leeskaart Zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Leeskaart Zoekend lezen Wat doen jongeren

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

HC zd. 22 nr. 32. dia 1

HC zd. 22 nr. 32. dia 1 HC zd. 22 nr. 32 een spannend onderwerp als dit niet waar is, valt alles duigen of zoals Paulus het zegt in 1 Kor. 15 : 19 als wij alleen voor dit leven op Christus hopen zijn wij de beklagenswaardigste

Nadere informatie