Presentatie Digitaal Materiaal

Transcriptie

1 Presentatie Digitaal Materiaal

2 1. Introductie 2. Archief bestanden 3. Document bestanden 4. Internet gerelateerde bestanden 5. Beeld bestanden 6. Geluid + Bewegend Beeldmateriaal 7. Tips

3 1. Introductie * doel van de cursus * wat is een bestand? * vergelijking digitaal materiaal: 6 V s

4 Doel van de cursus * aanscherpen ict basisvaardigheden * wegwijs maken bij gebruik digitaal materiaal * uitwisselen van bestanden: waar op letten?

5 Wat is een bestand? * geordende verzameling van gegevens * bestandsnaam +. + extensie * gelezen of bewerkt met software (programma) * bewaard op harde schijf, usb-stick, dvd, cd-rom, etc

6 Oefening Bestanden - Formaten

7 Hou rekening met de 6 V 's * Vertrouwelijkheid van inhoud * Vorm en inhoud * Verschillende systemen * Volume van het bestanden * Vrije toegankelijkheid van bestanden * Virussen

8 Vertrouwelijkheid * Zijn mijn vertrouwelijke gegevens veilig? vb. MS Word, hotmail, google docs,... * Wie beheert deze gegevens? U of de software fabrikant?

9 Vorm en inhoud * Is het formaat gebruiksvriendelijk? * Welk formaat gebruik ik het best in welke situatie? vb..ppt vs.pdf

10 Verschillende systemen * Is mijn bestand leesbaar voor Linux (UNIX), Windows en Apple? * Hoe kan ik bestanden uitwisselen met mensen die een ander OS gebruiken? vb..pdf

11 Volume * Wat is de snelheid van mijn internet verbinding? * Wat is deze voor mijn doelpubliek? (vb. Modem vs. breedband) * Welke schijfruimte heb ik? (vb. Quotum PointCarré = 100MB)

12 Vrije toegankelijkheid * Vrije toegankelijkheid: formaten waarvan de technische specificaties openbaar zijn en gestandaardiseerd (eigenschappen van producten zijn gepubliceerd) vb. verkoop bouwgrond in m2 * Welke software kan mijn bestand openen? (uitwisseling bestanden) * Is mijn bestand bestand tegen de toekomst? Kan mijn bestand worden gelezen binnen 100 jaar? vb oude formaten Word niet meer leesbaar?

13 Virussen * Computer systemen zijn kwetsbaar (vb. Windows) * Bij welk soort bestand moet ik opletten? (exe, MS Excel) * Tips: - Ken ik de bron (afzender) van het bestand? - adres niet zomaar vrijgevevn of ketting s beantwoorden. - Anti-virus software updaten!

14 2. Archief bestanden Zip, tar, gz, etc

15 Wat? * gecomprimeerd bestand welke andere bestanden kan bevatten * comprimeerbaarheid relatief * toepassingen: * * file downloads * archivering (backups) * PointCarré

16 Oefening Zippen en Unzippen

17 3. Document en kantoor bestanden * plain text * MS Word vs OpenOffice.org * pdf

18 Platte tekst (plain text) * Vaak is tekst zonder opmaak voldoende. * Voordelen: * kleine bestanden (blabla.txt vs blabla.doc) * nooit virussen * uitwisselbaarheid * Sotfware: Notepad++ (versus Notepad)

19 MS Office Commerciëel software pakket van Microsoft. (Word, Excel, Powerpoint, Access) * Vertrouwelijkheid: Office slaat serie gegevens op zoals computer gegevens, naam van organisatie, revisie informatie, verwijderde stukken, etc. Privacy van gevoelige gegevens! * Vorm en inhoud: Zeer gebruiksvriendelijk. (kwestie van gewoonte) * Verschillende systemen: Windows en Apple. (Unix systemen hebben problemen) Soms compatibiliteitsproblemen tssn verschillende versies. * Volume: Erg groot. (versies worden immers bijgehouden, enz) * Vrije toegankelijkheid: OOXML ISO. (OOXML maakt gebruik van niet-open MS standaarden) Gegevensuitwisseling met andere apparatuur dus bijna onmogelijk. * Virussen: Macro's!

20 OpenOffice.org Gratis open source pakket. (Writer, Calc, Impress,...) * Vertrouwelijkheid: enkel inhoud + layout. * Vorm en inhoud: - Even gebruiksvriendelijk als MS Office. - Export naar pdf mogelijk! * Verschillende systemen: - Beschikbaar voor elk systeem: Unix, Windows, Apple. - Geen versieproblemen. * Volume: Beduidend kleiner dan equivalenten in MS Office. * Vrije toegankelijkheid: - Formaat is vrijgegeven. (XML gebaseerd) - OpenDocument Format (standaard goedgekeurd door ISO) - Gegevensuitwisseling met andere apparatuur dus eenvoudiger. * Virussen: Geen!

21 Oefening Knippen, plakken, shortcuts Oefening Text - Opmaak

22 PDF * Portable Document Format * Open formaat (sinds 2007) ontwikkeld door Adobe. * Vorm en inhoud: - Layout blijft bewaard en kan gelezen worden op elk systeem. - Moeilijk aan te passen, maar daarom niet 100% veilig. - Pdf wordt meestal gegenereerd vanuit andere software. * Volume: Vaak is pdf kleiner dan orginele formaat. (compressie!) * Virussen: geen! * Hoe maak ik een pdf? - MS Office: Dit kan met extra software: PDFCreator, PrimoPDF,... - OpenOffice.Org (en Office 2007) heeft ingebouwde funktionaliteit - Adobe pdf-writer. (commerciëel)

23 Oefening PDF

24 4. Internet gerelateerde bestanden * html * xml

25 HTML Opmaaktaal voor web pagina's * Vertrouwelijkheid: Bevat geen andere info tenzij door de auteur toegevoegd. * Vorm en inhoud: - hyperlinks (documenten binden aan elkaar: struktuur!) - niet makkelijk bewerkbaar (editors gebruiken of taal aanleren) - Layout dient met css te gebeuren. Soms moeilijk printbaar. * Verschillende systemen: Compatiebel met alle systemen. Nadeel: Verschillende scherm resoluties geven andere layout effecten * Volume: Vrij klein tenzij met figuren. * Vrije toegankelikheid: Open standaard vastgelegd door W3C. * Virussen: geen (wel opletten met javascript) * Software: adobe dreamweaver (commerciëel), nvu (gratis). Liever FrontPage en PS-Office niet gebruiken (ondersteunen standaarden niet)

26 XML * Extensible Markup Language - Extensible: gebruikers kunnen eigen tags definiëren - Markup: opmaak van data in boomstruktuur * Open standaard (W3C) * Structurele data uitwisseling tussen verschillende informatie systemen, leesbaar door mens en machine. * Voorbeelden: XHTML, RSS,...,... * Tip: Del.icio.us, igoogle <xml version= 1.0 > <message> <to>stijn</to> <from>bruno</from> <body>dag Stijn!</body> </message>

27 5. Grafische bestanden * wat is resolutie? * GIF * PNG * JPG/JPEG * TIFF (niet besproken)

28 Resolutie * computerscherm: pixels! * uitgedrukt in aantal pixels op X en Y as vb 800x600 * toepassingen: * beeldschermen * grafische bestanden

29 Oefening Resolutie en Pixels

30 GIF * Graphic Interchange Format (standaard) * 256 kleuren mogelijk * rudimentaire transparantie mogelijk * automatisch lossless gecomprimeerd (LZW) * Bewegend beeld mogelijk - max 10 frames (beter alternatief is flash) - Interlacing! * Ondersteund door vele browsers en programma's * Geschikt voor: tekeningen, grafieken, logo's * Niet geschikt voor foto's (beperking van kleuren)

31 JPG/JPEG * Joint Photographic Experts Group (standaard) * full color (16 milj. kleuren) * geen transparantie mogelijk * automatisch lossy gecomprimeerd (instelbaar) * Ondersteund door alle browsers en programma's * Geschikt voor: foto's (beter dan png)

32 JPEG Compressie: 1, 60, 90%

33 PNG * Portable Network Graphics * patent-free * full color (16 milj. kleuren) * volledige transparantie mogelijk * automatisch lossless gecomprimeerd (beter dan GIF) * Ondersteund door meeste browsers en programma's * Geschikt voor: tekeningen, grafieken, logo's, foto's!

34 Oefening Grafische Bestanden Downloaden Oefening Resolutie en Pixels + resizen en croppen

35 Besluit * Bestandsgrootte afhankelijk van: - formaat - grootte van de afbeelding (vb digitale camera!) *Resizing (herschalen) of cropping (knippen) * Software: * Paint.Net * Gimp * Tip: Nooit kleiner formaat resizen naar groter formaat

36 6. Geluid en beeld

37 4a. Geluid * WAV - (windows) zeer groot (lossless) (10MB/min) - kan cd kwaliteit aan (44 Khz/16-bit audio signalen) * AIFF (Audio Interchange File Format) - niet gecomprimeerd (lossless container format zoals wav) - enkel Macintosh - cd kwaliteit * MP3 - gecomprimeerd (lossy onhoorbare freq): 10x kleiner dan wav - gepatenteerd * OGG (Ogg Vorbis) - gecomprimeerd (lossy) - open standaard * WMA (Windows Media Audio) - Microsoft formaat. - Ingebouwde kopie beveiliging DRM. (te vermijden)

38 4b. Bewegende beelden * FLASH - Meest bekend - Geen open standaard - OpenOffice kan naar flash exporteren - Niet alle systemen kunnen het ondersteunen (vb Linux) - Text is niet leesbaar voor blinden of zoekmachines. * MPEG (Moving Picture Experts Group) - standaard formaat - MPEG1: Digitale camera's, kleine opname's - MPEG2: Commerciële DVD's - MPEG4: streaming * MOV (Quicktime) (Apple) * WMV (Windows Media Video) * REAL (RAM) & STREAMING VIDEO - video wordt beetje per beetje gedownload en gebuffered

39 7. Algemene Tips

40 Algemene tips * Naamgeving voor bestanden: - gebruik veelzeggende, unieke naam (handig voor studenten) - Gebruik geen spaties maar underscores bv niet les1.pdf maar Cursus_Digitaal_Materiaal_Les1.pdf * Comprimeer je bestanden. (bijv. zip formaat) - Software: 7-zip, filzip, winzip (niet gratis) - Comprimeerbaarheid: * Weinig: (reeds gecomprimeerd): gif, jpg, pdf, mp3, mpeg * Veel: MS Office bestanden, bmp (grafisch formaat) * Macintosh gebruikers: Extensie toevoegen voor Windows gebruikers! * Gebruik unzip functie in PointCarré om verschillende documenten tegelijk te uploaden: * Maak een archief aan * Upload deze file met optie Zip bestand decomprimeren