Belastingrecht MBA 2014

Transcriptie

1 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen opgaven Deel 1 Inkomstenbelasting Bart Kosters Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 1

2 Ontwerp binnenwerk en omslag: Studio Noordhoff Uitgevers Groningen Eventuele op- en aanmerkingen over deze of andere uitgaven kunt u richten aan: Noordhoff Uitgevers bv, Afdeling Hoger Onderwijs, Antwoordnummer 13, 9700 VB Groningen, info@noordhoff.nl 0 / Noordhoff Uitgevers bv Groningen/Houten, The Netherlands. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written permission of the publisher. 2 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

3 Deel 1 Inkomstenbelasting Hoofdstuk 1 Algemene uitgangspunten 1.1 Het subject en het object van de belasting moeten van elkaar onderscheiden worden. Subject is de persoon die aan belastingheffing is onderworpen; object is datgene ter zake waarvan de belasting geheven wordt. Aldus kan iemand subjectief belastingplichtig zijn voor de inkomstenbelasting terwijl hij geen inkomen (= object) heeft. a De heer Slothouder is binnenlands belastingplichtig. b Mevrouw Günter is noch binnenlands noch buitenlands belastingplichtig. c Niet-natuurlijke personen vallen niet onder de inkomstenbelasting. d De heer Severin is buitenlands belastingplichtig. e Pietje Jensma is binnenlands belastingplichtig. f De firma zelf is niet subjectief belastingplichtig. Ieder van de drie firmanten is subjectief belastingplichtig, ook al is zijn/haar inkomen negatief. g Mevrouw Schreurs te Baarn is binnenlands belastingplichtig, ook al worden de inkomsten uit haar woning toegerekend aan haar echtgenoot. h Mevrouw Gitsels te Apeldoorn is binnenlands belastingplichtig, ook al heeft zij geen inkomsten. 1.2 Het kalenderjaar. 1.3 Bronnen van inkomen zijn: 1 winst uit onderneming; 2 belastbaar loon; 3 resultaat uit overige werkzaamheden; 4 periodieke uitkeringen en verstrekkingen; 5 inkomsten uit eigen woning; 6 inkomen uit aanmerkelijk belang; 7 inkomen uit sparen en beleggen. 1.4 a Binnenlandse belastingplichtigen zijn in principe voor hun gehele inkomen, waar ook ter wereld verworven, belastingplichtig voor de Nederlandse inkomstenbelasting. b Het bedrag dat als inkomen uit werk en woning onderworpen is aan de Nederlandse inkomstenbelasting bedraagt a Belastbaar inkomen uit werk en woning Verschuldigde inkomstenbelasting: tot en met van tot en met (dus over ): 52% b Met de aanslag wordt bedoeld het brutobedrag van de te betalen belasting, dus vóór verrekening van voorheffingen en/of voorlopige aanslagen. Dus de aanslag bedraagt Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 3

4 c Span dient per saldo te betalen: Verschuldigde inkomstenbelasting Af: voorheffingen: loonheffing dividendbelasting voorlopige aanslag Te betalen Hoofdstuk 2 Belastbaar inkomen uit werk en woning: belangrijkste onderdelen 2.1 a Indien een min of meer duurzame organisatie van kapitaal en arbeid deelneemt aan het economische verkeer met het oogmerk om winst te behalen. b Ondernemer is de belastingplichtige voor wiens rekening een onderneming wordt gedreven en die rechtstreeks wordt verbonden voor verbintenissen betreffende die onderneming. Getoetst aan deze criteria en aan het begrip onderneming zijn ondernemer: 1 H.F. Arends; 2 mr. G. Bakker; 3 B. Beunk; 6 de firmanten W. van Eck, Th.C. van Eck en P.N. van Freriks. Géén ondernemer zijn: 4 Dr. H.J. ten Cate. Hij is in loondienst bij het ziekenhuis. Het kweken van kanaries uit liefhebberij en het verkopen van enkele kanaries vormt geen onderneming. 5 R. Dopper. Als directeur is Dopper in loondienst bij de bv. Een aandeelhouder is geen ondernemer. 6 De firma Van Eck & Co. Daarentegen is ieder van de firmanten wel ondernemer. 7 B. Gesing. Hij beheert zijn eigen vermogen. Hij geniet inkomsten uit sparen en beleggen. Vermogensbeheer is geen onderneming. 8 Van Haren BV. Slechts een natuurlijke persoon kan ondernemer voor de inkomstenbelasting zijn. 9 G. van Iterson. Een aandeelhouder is geen ondernemer. 10 Mevrouw I. Joosten-Prins. Het enkele feit dat zij in gemeenschap van goederen gehuwd is met een ondernemer, brengt niet mee dat de onderneming via de gemeenschap voor de helft voor haar rekening gaat lopen. Pas wanneer de echtgenoten gezamenlijk het ondernemersrisico dragen bijvoorbeeld door een maatschap aan te gaan is ieder der echtgenoten ondernemer. Bovendien is dan ook nog vereist dat zij beiden rechtstreeks worden verbonden voor verbintenissen betreffende die onderneming. 2.2 a Verplicht ondernemingsvermogen: bedrijfspand te Utrecht; papiersnijmachine; drukpers; voorraden papier en drukinkt; schuld aan leveranciers drukpers; hypotheek bedrijfspand. Verplicht privévermogen: woonhuis te Utrecht; inboedel woonhuis; effecten; spaarsaldo; 4 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

5 schuld aan ziekenhuis; hypotheek eigen woning; belegging in goud. Keuzevermogen: personenauto; saldo giro. b Openingsbalans drukkerij Bedrijfsmiddelen: Kapitaal pand drukpers Crediteuren: papiersnijmachine hypotheek o/g leverancier drukpers Voorraden: papier en drukinkt Liquide middelen: Saldo giro Ondernemingsvermogen per 31 december Ondernemingsvermogen per 1 januari Stijging Bij: onttrekkingen: privé-uitgaven persoonlijk gebruik goederen aanslag inkomstenbelasting privégebruik auto (25% van ) Af: stortingen: erfenis Winst uit onderneming NB. De in de bedrijfskas gestorte verzekeringsuitkering voor schade aan de bedrijfsauto is al verwerkt in het ondernemingsvermogen per 31 december. Dit is namelijk geen storting van privévermogen in het ondernemingsvermogen. 2.4 a De ondernemer mag een herinvesteringsreserve vormen. In een verhuurbedrijf van bedrijfswagens is een takelwagen een bedrijfsmiddel. De ondernemer heeft blijkbaar het voornemen om te gaan herinvesteren. Hij vervangt dit bedrijfsmiddel ook daadwerkelijk. Economisch gezien vervult de hijskraan annex takelwagen eenzelfde functie in het verhuurbedrijf als de voormalige takelwagen. Dit is echter geen vereiste voor bedrijfsmiddelen waarop in minder dan 10 jaar pleegt te worden afgeschreven. b De herinvesteringsreserve bedraagt = c De boekwaarde van het geherinvesteerde bedrijfsmiddel mag door afboeking van de herinvesteringsreserve op de aanschaffingsprijs van het vervangende bedrijfsmiddel niet dalen beneden de boekwaarde van het oude bedrijfsmiddel. Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 5

6 Berekening boekwaarde: Aanschaffingsprijs hijskraan annex takelwagen Herinvesteringsreserve Echter maximaal af te boeken = Boekwaarde hijskraan annex takelwagen d Het restant van de herinvesteringsreserve ( = ) kan gereserveerd blijven en in de toekomst afgeboekt worden van de aanschafwaarde van andere bedrijfsmiddelen. Uiterlijk in het derde jaar na het jaar waarin de herinvesteringsreserve is ontstaan, moet ze in de winst worden opgenomen, indien en voor zover ze nog niet is afgeboekt. De termijn van drie jaren kan onder omstandigheden worden verlengd. 2.5 De waarde in het economisch verkeer van de aan G. van Steenbergen overgedragen onderneming bedraagt: Balans Bedrijfspand Hypotheek o/g Inventaris Crediteuren Voorraden Vermogen Debiteuren Kas Goodwill De winst ter zake van de overdracht bedraagt: Waarde overgedragen onderneming Af: boekwaarde overgedragen onderneming: vermogen herinvesteringsreserve Bij: vrijgevallen herinvesteringsreserve Winst Een andere, eenvoudigere, berekeningsmethode is: Gerealiseerde winst met staking: ten aanzien van pand: = ten aanzien van voorraden = goodwill Gerealiseerde winst bij staking: de vrijgevallen herinvesteringsreserve Winst De stakingswinst bedraagt: winst af: stakingsaftrek Belastbare stakingswinst Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

7 2.6 a Belastbaar inkomen K.W. Lemstra: winst over periode 1 januari-1 augustus overlijdenswinst : meerwaarde bedrijfsopstallen: = meerwaarde landbouwgrond: = vrijgesteld - meerwaarde koeien: = meerwaarde varkens: = minderwaarde auto: = / goodwill herinvesteringsreserve egalisatiereserve Winst uit onderneming Af: stakingsaftrek Belastbare winst uit onderneming b Nee. De overlijdenswinst wordt als reguliere winst belast tegen het tabeltarief (progressief). c Er zijn twee mogelijkheden ter voorkoming van de onmiddellijke fiscale afrekening over de overlijdenswinst : 1 Doorschuiving. Indien zoon B. Lemstra dit schriftelijk verzoekt, kan hij de onderneming rechtstreeks voortzetten. Hij treedt dan bij wijze van fictie in de fiscale positie van zijn vader. Dat betekent onder andere dat hij de boekwaarden op het moment van zijn overlijden moet aanhouden en dat hij in alle opzichten het systeem van jaarlijkse winstberekening van zijn overleden vader moet voortzetten. Aldus worden de fiscale en de stille reserves doorgeschoven naar de zoon. 2 Bedingen lijfrente. Indien de onderneming wordt gestaakt door het overlijden van de ondernemer, bedraagt de maximale extra lijfrentepremieaftrek De weduwe en/of de erfgenamen kunnen een lijfrente bedingen van B. Lemstra, of van een derde, indien de uitkeringen onmiddellijk ingaan na het overlijden. 2.7 a Partners kunnen afzien van de meewerkaftrek. Zij kunnen opteren voor een regeling waarin de meewerkende partner zelfstandig in de belastingheffing wordt betrokken voor de genoten arbeidsvergoeding. b Tot 2001 moesten de partners schriftelijk overeenkomen dat de meewerkende partner een reële arbeidsbeloning kreeg voor in de onderneming verrichte arbeid. Met ingang van 2001 is een schriftelijke overeenkomst niet meer vereist. De overeengekomen beloning dient ook niet meer langer een bepaald minimumbedrag te zijn. Wel is in art lid 4 Wet IB opgenomen dat, indien de overeengekomen beloning lager is dan 5.000, de beloning niet in aftrek kan worden gebracht op de winst uit onderneming. In dat geval is de ontvangen beloning ook niet belast bij de meewerkende partner. c Om in aanmerking te komen voor de bovenstaande regeling hoeven de partners niet aan speciale voorwaarden te voldoen. Uit de aangifte blijkt de keuze die zij hebben gemaakt. d De ondernemer wordt belast voor de winst; bij de berekening van de winst mag hij de aan de partner toegekende reële arbeidsvergoeding in aftrek brengen, indien deze ten minste bedraagt. Deze arbeidsvergoeding is bij die partner belast als resultaat uit overige werkzaamheden. e De ondernemersaftrek is het gezamenlijke bedrag van: a de zelfstandigenaftrek; b de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk; c de meewerkaftrek d de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid e en de stakingsaftrek. f De ondernemer dient te voldoen aan het urencriterium. Dit houdt in dat hij gedurende het jaar ten minste uren aan werkzaamheden moet besteden aan een of meer ondernemingen waaruit hij als ondernemer winst geniet. Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 7

8 Als de belastingplichtige naast winst uit onderneming nog belastbaar loon en/of belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden geniet, dient hij zijn totale arbeidstijd grotendeels te besteden aan de onderneming(en). g De zelfstandigenaftrek geldt voor de ondernemer die aan het urencriterium voldoet en bij het begin van het kalenderjaar de leeftijd van 65 jaar nog niet heeft bereikt (art Wet IB). h Men moet ten minste uur in de onderneming werken. i Ja. 2.8 a Belastbaar loon: AOW-uitkering Loon uit dienstbetrekking b De schadeloosstelling bij afvloeiing bestaat uit een recht dat periodieke opbrengsten oplevert. Dit recht blijft buiten de belastingheffing. Het salaris van is belast in box I in de jaren waarin het wordt ontvangen. 2.9 a José geniet een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Bij de bepaling van dit resultaat dienen de winstbepalingsregels in acht genomen te worden. Dit betekent dat zij geacht wordt een zakelijke huur in rekening te brengen aan Paul. De winst van Paul bedraagt dan: Jaarwinst Bij: correctie afschrijving geen correctie elektriciteit e.d. (zijn gebruikerslasten) - correctie verzekeringspremie pand (zijn eigenaarslasten) Af: zakelijke huur Gecorrigeerde winst b José moet een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden aangeven. Zij moet daartoe een balans en een winst- en verliesrekening opstellen. De winst van José laat zich als volgt berekenen: Huuropbrengst Af: afschrijving verzekeringspremie pand Winst c De terbeschikkingstelling eindigt op 31 december. De boekwinst ad (nl ) behoort tot het belastbare resultaat van José. De ondernemersaftrek, waaronder de stakingsaftrek, is niet van toepassing a Ingevolge art Wet IB geniet Jaap Kelder een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Ingevolge art Wet IB zijn de winstbepalingen van overeenkomstige toepassing. Het belastbaar resultaat laat zich als volgt berekenen: Opbrengst 6% van = Af: kosten 6% van = Belastbaar resultaat uit werkzaamheid Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

9 b Ook de Picasso is een ter beschikking gesteld vermogensbestanddeel. Jaap Kelder geniet hierover een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Dit resultaat bedraagt: Redelijke huur kunstobjecten 25 per maand 275 Boekwinst ten gevolge van verkoop = Belastbaar resultaat uit werkzaamheid c Rekening-couranttegoeden bij een eigen bv vallen ook onder de terbeschikkingstellingsregeling. De renteopbrengst dient derhalve, met inachtneming van de winstbepalingsregels, in box I belast te worden. Indien het rekening-courantsaldo gedurende het gehele jaar minder bedraagt dan , heeft de staatssecretaris goedgekeurd dat het vergoeden van rente achterwege kan blijven. Uiteraard kan de bv dan ook geen rentelast in aftrek brengen. d Rekening-courantschulden zijn geen ter beschikking gestelde vermogensbestanddelen. De betaalde rente over de schuld is dan ook niet aftrekbaar in box I. Wel vermindert de schuld de heffingsgrondslag in box III. Hoofdstuk 3 Belastbaar inkomen uit werk en woning: overige bepalingen 3.1 We gaan er van uit dat de hypotheek kwalificeert als eigenwoningschuld als bedoeld in art a Wet IB. Eigenwoningforfait 8/12 0,70% = 653 (tijdsevenredig toepassen, dus over de periode mei tot en met december) Af: betaalde rente kosten van geldlening: hypotheekakte afsluitprovisie gemeentegarantie taxatiekosten Belastbare inkomsten uit eigen woning / a Opbrengst = ontvangen aandeel in kosten: = Aftrekbare kosten: onroerendezaakbelasting: 8/9 225 = 200 gas, water, elektriciteit: 4/5 ( ) = Opbrengst uit kamerverhuur Nu de opbrengsten uit kamerverhuur minder bedragen dan is de vrijstelling kamerverhuur van toepassing. Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 9

10 b Opbrengst = Aftrekbare kosten: onroerendezaakbelasting: 8/9 225 = 200 gas, water, elektriciteit: 4/5 ( ) = Opbrengst uit kamerverhuur Nu de opbrengsten uit kamerverhuur minder bedragen dan is de vrijstelling kamerverhuur eveneens van toepassing. 3.3 We gaan er bij de onderstaande antwoorden van uit dat de hypotheek kan worden aangemerkt als eigenwoningschuld als bedoeld in art a Wet IB. a Als inkomen wordt alleen in aanmerking genomen het eigenwoningforfait. Dit is afhankelijk van de waarde van de woning. Deze waarde wordt gesteld op de waarde zoals die in het kader van de Wet Waardering Onroerende Zaken is vastgesteld en aan iedereen in de vorm van een WOZ-beschikking kenbaar is gemaakt. In casu bedraagt de waarde Het aan te geven forfait bedraagt derhalve ,70% = De periodieke rijksbijdragen eigenwoningbezit behoren niet tot de inkomsten uit de eigen woning. Zij zijn periodieke uitkeringen van publiekrechtelijke aard en als zodanig belast. b Kosten, lasten en afschrijvingen zijn niet aftrekbaar, met uitzondering van renten van schulden, kosten van geldleningen daaronder begrepen, voor zover ze zijn aangegaan ter verwerving of verbetering en onderhoud van de eigen woning en canons en andere periodieke betalingen ingevolge de rechten van erfpacht, opstal of beklemming. In casu is uitsluitend de betaalde hypotheekrente ad aftrekbaar. c Huurwaardeforfait Af: hypotheekrente Belastbare inkomsten uit eigen woning / a Nee. Premies voor lijfrenten zijn slechts als uitgaven voor inkomensvoorzieningen aftrekbaar indien zij zijn verschuldigd aan een verzekeraar in de zin van de Wet op het Levensverzekeringsbedrijf. b Nee. De door I. Kooistra betaalde termijn ad vormt de tegenwaarde voor de door R. Drenth verrichte prestatie (namelijk het betalen van de koopsom ad ). De betaalde termijnen kunnen ook niet (ook niet voor zover zij de koopsom van overstijgen) als persoonsgebonden aftrek in mindering worden gebracht. c Zowel R. Drenth als J. Kooistra-Drenth dienen een en ander op te nemen in de rendementsgrondslag van box III. Voor R. Drenth houdt dit in dat hij de contante waarde van de toekomstige lijfrentetermijnen (in casu startend met ) dient op te nemen. Voor J. Kooistra-Drenth betekent dit dat zij het geldbedrag ( ) minus de betaalde termijnen als bezitting dient te verantwoorden en als schuld dient op te nemen de contante waarde van toekomstige lijfrentetermijnen. 3.5 Uitsluitend de premie ad voor een lijfrenteverzekering bij Centraal Beheer is een uitgave voor inkomensvoorzieningen. 3.6 De voor T. Kartman bestemde uitkering ad is bij J. de Jong als persoonsgebonden aftrek aftrekbaar. Onderdeel van de persoonsgebonden aftrek vormen de uitgaven voor levensonderhoud van kinderen. Uitgaven voor het levensonderhoud van kinderen worden in aanmerking genomen indien: het uitgaven zijn voor het levensonderhoud van kinderen jonger dan 21 jaar; het kind ten minste in belangrijke mate door de belastingplichtige wordt onderhouden; op de ouder in het afgelopen jaar ten minste 416 per kwartaal aan kosten voor het levensonderhoud drukt. 10 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

11 De uitgaven voor het levensonderhoud van kinderen worden niet in aanmerking genomen indien de belastingplichtige of een tot zijn huishouden behorende persoon recht heeft op AKW of soortgelijke buitenlandse kinderbijslag of indien het kind recht heeft op een gift, voorwaardelijke gift of prestatiebeurs WSF of een soortgelijke buitenlandse uitkering. Wanneer aan de hierboven opgenomen vereisten wordt voldaan, dan heeft J. de Jong recht op aftrek. Het bedrag van de aftrek is afhankelijk van de leeftijd van het kind. 3.7 Vraag is of Anja de inkomsten heeft genoten in de zin van art Het bedrag is niet ontvangen, niet verrekend, niet ter beschikking gesteld en ook niet rentedragend geworden. Toch zal de nietontvangen alimentatie waarschijnlijk gewoon belast zijn omdat sprake is van vorderbaar en inbaar zijn (art lid 1 onderdeel e). 3.8 a Juist. b Onjuist. De inkomst moet tevens inbaar zijn. Als de schuldenaar niet kan of wil betalen, kan de belastingplichtige de inkomsten wel opeisen, maar niet met goed gevolg innen. c Onjuist. Het loon is belast op het moment van ontvangst in jaar Verlies jaar 4 negatief Verrekend met inkomen uit werk en woning jaar Nog te verrekenen negatief Verrekend met inkomen uit werk en woning jaar Nog te verrekenen negatief Verrekend met inkomen uit werk en woning jaar Nog te verrekenen negatief Verrekend met inkomen uit werk en woning jaar Nog te verrekenen verlies jaar 4 negatief Verlies jaar 6 negatief Inkomen uit werk en woning jaar Te verrekenen verlies jaar 4 negatief Resteert Te verrekenen verlies jaar 6 negatief Resterend verlies jaar 6 negatief 500 Dit verlies is te verrekenen met inkomens uit werk en woning in toekomstige jaren. Als sprake is van ondernemingsverliezen, is het restant onbeperkt compensabel in de toekomst. Als er sprake is van gewone verliezen, dan zijn de verliezen in de 9 jaren volgend op het ontstaan van het verlies compensabel a Horizontale verliescompensatie: een negatieve opbrengst van de ene bron wordt in hetzelfde jaar gecompenseerd met een positieve opbrengst van een andere bron. Bijvoorbeeld verlies uit onderneming wordt gecompenseerd met belastbaar loon en/of met belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. De algebraïsche som van de uitkomsten van de verschillende bronnen van inkomen kan zowel negatief als positief zijn. b Indien het inkomen uit box I respectievelijk box II van een bepaald jaar negatief is, is er sprake van een verlies. Dit verlies kan worden gecompenseerd met positieve inkomens uit box I respectievelijk box II van andere jaren. Dit is de verticale verliescompensatie. c Horizontale verliescompensatie vindt plaats bij de berekening van het belastbare inkomen uit een box. Deze gaat dus vóór de verticale verliescompensatie. d Er dient een onderscheid te worden gemaakt in gewone verliezen en verliezen uit onderneming. De hoofdregel is dat een verlies van een bepaald jaar, ongeacht het soort verlies (gewoon verlies Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 11

12 dan wel ondernemingsverlies), verrekend wordt met het positieve inkomen van het derde daaraan voorgaande jaar, vervolgens met het positieve inkomen van het tweede daaraan voorafgaande jaar, vervolgens met het positieve inkomen van het voorafgaande jaar en daarna, indien er nog een te verrekenen verlies overblijft, met de positieve inkomens van de volgende acht jaren. Indien er sprake is van ondernemingsverlies dan kan het ondernemingsverlies onbeperkt vooruit worden verrekend. e In principe kan er geen verliesverrekening tussen de boxen plaatsvinden. Een verlies uit box I kan alleen verrekend worden met inkomen uit box I. Hetzelfde geldt voor verliezen en inkomsten uit box II. Er is één uitzondering. Een verlies uit box II kan, indien de belastingplichtige geen aanmerkelijkbelangpositie meer heeft, niet meer in box II verrekend worden. Daarom wordt 25% van het nog niet verrekende verlies uit box II omgezet in een belastingkorting, welke korting te verrekenen is met de verschuldigde belasting over het belastbare inkomen uit box I. f Nee. De Wet inkomstenbelasting 2001 spreekt over voordeel uit sparen en beleggen. Dit woord impliceert dat het niet negatief kan zijn. Daarmee kan het forfaitaire rendement (4% van dat voordeel) ook niet negatief zijn. Hoofdstuk 4 Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang 4.1 Reguliere voordelen en vervreemdingsvoordelen. 4.2 Herman Freriks, Wim Hagen en Gerard Oosterkamp zijn ieder voor ten minste 5% van het geplaatste kapitaal onmiddellijk of middellijk aandeelhouder in BV D eendracht en hebben dus een aanmerkelijk belang. Elianne Freriks heeft slechts een belang van 4%. Zij heeft dus geen aanmerkelijk belang. 4.3 Mevrouw en de heer Cox hebben samen voor nominaal aandelen in Fluit BV. Dit is 4,25%. Dit is minder dan 5% en dus hebben zij geen aanmerkelijk belang. Wat betreft de soortaandelen A nemen zij samen voor deel in het geplaatste kapitaal. In deze soort hebben zij een belang van 7.000/ = 7%. Dit is een soort-aanmerkelijk belang. In soort aandelen B bedraagt het belang 1,5% ( 1.500/ ). Dit is geen soort-aanmerkelijk belang. Wat betreft de aandelen A is er sprake van een aanmerkelijk belang. Op grond van de meesleepregeling worden de aandelen B eveneens tot het aanmerkelijk belang gerekend. Als gevolg van de meetrekregeling geldt voor de heer Cox dat zijn aandelen ook tot een aanmerkelijk belang horen. Beiden hebben dus een aanmerkelijk belang in Fluit BV. 4.4 a Overdrachtsprijs 10 aandelen Gemiddelde verkrijgingsprijs 10 aandelen Vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang NB. Berekening gemiddelde verkrijgingsprijs: 40 aandelen aandelen aandelen /45 = per aandeel 10 aandelen: = b Deze winst wordt tegen het 22%-tarief belast. 4.5 Gevolgen transacties: 12 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

13 1 Door de aankoop van 20 aandelen Una Vera BV verwerft A. van Ginkel 20% van het geplaatste aandelenkapitaal van deze bv. Na de aankoop heeft hij derhalve een aanmerkelijk belang in Una Vera BV. De gemiddelde verkrijgingsprijs van de in 2001 verworven aandelen bedraagt: /20 = Bij de verkoop in 2002 realiseert A. van Ginkel een vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang. Deze bedraagt: overdrachtsprijs verkrijgingsprijs Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang Dit vervreemdingsvoordeel is belast tegen 25%. 3 De aankoop in 2003 heeft gevolgen voor de gemiddelde verkrijgingsprijs. Verkrijgingsprijs 19 aandelen Verkrijgingsprijs 10 aandelen Totale verkrijgingsprijs De gemiddelde verkrijgingsprijs bedraagt: /29 = De aankoop in 2004 heeft gevolgen voor de gemiddelde verkrijgingsprijs. Verkrijgingsprijs 19 aandelen Verkrijgingsprijs 10 aandelen Verkrijgingsprijs 2 aandelen Totale verkrijgingsprijs De gemiddelde verkrijgingsprijs bedraagt: /31 = Bij de verkoop in 2005 realiseert A. van Ginkel een vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang. Dit bedraagt: overdrachtsprijs 3 aandelen verkrijgingsprijs 3 aandelen Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang De aankoop in 2008 heeft gevolgen voor de gemiddelde verkrijgingsprijs. Verkrijgingsprijs 28 aandelen ( ) Verkrijgingsprijs 12 aandelen Totale verkrijgingsprijs De gemiddelde verkrijgingsprijs bedraagt: /40 = Bij verkoop in 2010 realiseert A. van Ginkel een vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang. Dit bedraagt: overdrachtsprijs 36 aandelen verkrijgingsprijs 36 aandelen Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 13

14 Door de verkoop van 36 aandelen daalt het aandelenbezit van A. van Ginkel beneden de 5%. Ingevolge de Wet op de inkomstenbelasting 2001 is het niet langer aanwezig zijn van een aanmerkelijk belang gelijkgesteld met een (fictieve) vervreemding. Dit betekent dat er ook ten aanzien van de aandelen die A. van Ginkel nog in bezit heeft, voordeel uit aanmerkelijk belang wordt gerealiseerd op het moment dat de 36 aandelen worden verkocht. Het voordeel bij een fictieve vervreemding wordt op verzoek van de belastingplichtige doorgeschoven. Bij latere vervreemding van die aandelen wordt geen hoger bedrag als vervreemdingsvoordeel in aanmerking genomen dan het bedrag dat zonder toepassing van het doorschuifverzoek in aanmerking zou zijn genomen. 8 De verkoop van de 4 aandelen in 2013 kan tot gevolg hebben dat A. van Ginkel een voordeel uit aanmerkelijk belang geniet. Dit is het geval als hij in 2010 heeft verzocht om doorschuiving. Het doorgeschoven voordeel uit aanmerkelijk belang bedroeg ( ) ( ) = Hierover wordt A. van Ginkel dan in 2013 belast. Heeft A. van Ginkel in 2010 afgerekend, dan verkoopt hij in 2013 aandelen die niet meer tot een aanmerkelijk belang behoren en is de gerealiseerde winst niet meer belast. 4.6 Opbrengst aanmerkelijk-belangaandelen Af: kosten Overdrachtsprijs Koopsom 160% van = Bij: kosten Verkrijgingsprijs Verlies uit aanmerkelijk belang Het aanmerkelijk-belangverlies wordt op verzoek van J. Koolwijk verrekend door omzetting van dit verlies in een belastingkorting. Deze belastingkorting bedraagt 25% van het verlies, in casu Deze belastingkorting kan verrekend worden met de belasting op het belastbare inkomen uit werk en woning (box I) in het tweede kalenderjaar, volgende op het jaar waarin sprake is van beëindigen van de aanmerkelijk-belangpositie. Als de korting in dat jaar niet volledig verrekenbaar is, gebeurt dat in de daarop volgende jaren. 4.7 a Overdrachtsprijs % = Verkrijgingsprijs Vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang b Op verzoek van De Graaff wordt het voordeel dat bij deze vervreemding van aandelen in het kader van een fusie is ontstaan, buiten aanmerking gelaten. c De fiscale claim op dit voordeel uit aanmerkelijk belang gaat over op de nieuwe, in het kader van de fusie verworven aandelen van de nv (fictief aanmerkelijk belang). d Overdrachtsprijs aandelen nv Verkrijgingsprijs Vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang Het vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang is derhalve hoger dan wanneer De Graaff niet had verzocht om doorschuiving. Hoofdstuk 5 Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen 5.1 a Onder de voorganger van de huidige Wet IB werden alleen inkomsten uit vermogen belast, terwijl vermogenswinsten onbelast bleven. Dit uitgangspunt heeft ertoe geleid dat op het gebied van de inkomsten uit vermogen allerlei constructies werden bedacht waarbij de belaste inkomsten werden omgezet in onbelaste vermogenswinsten. Voor de belegger was zowel in geval van inkomsten als 14 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

15 in geval van vermogenswinst sprake van voordeel. De ontwikkeling van deze constructies leidde ertoe dat de heffingsgrondslag van vermogensinkomsten sterk werd uitgehold en dat beleggingen die economisch gezien vergelijkbaar waren, fiscaal totaal verschillend van elkaar werden behandeld. Bij de invoering van de Wet inkomstenbelasting 2001 is daarom gekozen voor een stelsel waarbij het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen (box III) op forfaitaire wijze wordt vastgesteld. De systematiek in box III wordt aangeduid als de vermogensrendementsheffing. b De persoonsgebonden aftrek kan het inkomen uit werk en woning niet verder dan tot nihil verminderen. Een eventueel restant komt, voor zover mogelijk, in mindering op het voordeel uit sparen en beleggen. c Indien na verrekening met inkomen uit box I en box III nog persoonsgebonden aftrek overblijft, kan deze in mindering worden gebracht op het inkomen uit aanmerkelijk belang. Als na deze verrekening nog persoonsgebonden aftrek resteert, kan deze in een volgend jaar worden verrekend. De volgorde van verrekening is dan zodanig dat weer eerst bij box I wordt begonnen. d In principe is 1 januari van een kalenderjaar de peildatum voor de rendementsgrondslag. e Zoals antwoord d reeds aangeeft, is in principe 1 januari peildatum. Bij latere aanvang van de binnenlandse belastingplicht (geboorte/immigratie) geldt dit ook, maar in dat geval wordt het voordeel uit sparen en beleggen naar tijdsgelang herleid. f Het forfaitaire rendement bedraagt op jaarbasis 4% van de grondslag forfaitair rendement. Deze 4% wordt naar tijdsgelang bepaald over hele kalendermaanden van binnenlandse belastingplicht. Indien iemand slechts een half jaar binnenlands belastingplichtig is, bedraagt het forfaitaire rendementspercentage 2. g Met bepaalde schulden wordt geen rekening gehouden. Dit betreft o.a. schulden die voortvloeien uit een belastingwet waarop de AWR van toepassing is en schulden die verband houden met geldvorderingen op de achtergebleven echtgenoot van een overleden ouder op grond van bepaalde verkrijgingen krachtens erfrecht. Bovendien wordt ook geen rekening gehouden met een bedrag van aan schulden. Deze is een drempelbedrag. Bedragen de schulden minder dan 2.900, dan worden geen schulden in aanmerking genomen. Schulden van meer dan worden in aanmerking genomen voor het deel dat zij hoger zijn dan h Het heffingsvrij vermogen bedraagt per persoon. Voor minderjarige kinderen geldt sinds 2012 geen toeslag meer. Het totale heffingsvrij vermogen bedraagt i Bepaalde beleggingen (maatschappelijke beleggingen en beleggingen in durfkapitaal) zijn tot een bepaald bedrag vrijgesteld in box III. Teneinde belastingplichtigen te stimuleren om te beleggen in dergelijke producten, geldt tevens dat de gecombineerde heffingskorting verhoogd wordt met 0,7% van het vrijgestelde bedrag van de aangewezen beleggingen in box III. j Maatschappelijke beleggingen waren tot 1 januari 2013 groene beleggingen en sociaal-ethische beleggingen. Sinds 1 januari 2013 noemt afd. 5.3 IB uitsluitend nog groene beleggingen. Groene beleggingen zijn beleggingen in: aandelen in winstbewijzen van geldleningen aan aangewezen groene fondsen. k Ja. De (directe) beleggingen in durfkapitaal zijn gewoon belast. l De verliezen op beleggingen in durfkapitaal maken, mits voldaan is aan de gestelde voorwaarden en sprake is van een lening die voor 1 januari 2011 is aangegaan, op grond van een overgangsregeling deel uit van de persoonsgebonden aftrek. De persoonsgebonden aftrek kan in mindering worden gebracht op het inkomen uit werk en woning. Voor zover dit inkomen niet toereikend is, kan de persoonsgebonden aftrek tevens in mindering worden gebracht op het inkomen uit sparen en beleggen en het inkomen uit aanmerkelijk belang. Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 15

16 5.2 a Waarde 1 januari 1 Verhuurde onroerende zaak Zeiljacht: vrijgesteld o.g.v. art. 5.3 lid 2 onderdeel c Wet IB: roerende zaak voor persoonlijk gebruik Caravan: vrijgestelde roerende zaak Klassieke auto s: vrijgestelde roerende zaak Bos: vrijgesteld o.g.v. art. 5.7 lid 1 onderdeel a Wet IB Aanmerkelijk-belangaandelen horen thuis in box II. Zij hoeven derhalve in box III niet in aanmerking te worden genomen Voorwerpen van kunst en wetenschap, die dienen ter belegging, behoren tot de rendementsgrondslag Deze vordering behoort niet tot de bezittingen o.g.v. art. 5.4 lid 1 onderdeel a Wet IB Ingevolge art. AN Inv.Wet IB behoren rechten op kapitaaluitkeringen niet tot de bezittingen, indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan De eigen woning valt in box I en deze hoeft derhalve in box III niet in aanmerking te worden genomen De verhuurde kantoorvilla behoort tot het resultaat uit overige werkzaamheden in box I en hoeft derhalve in box III niet in aanmerking te worden genomen Het groenfonds valt onder de maatschappelijke beleggingen. O.g.v. art lid 1 Wet IB zijn deze vrijgesteld De lening valt onder de categorie beleggingen in durfkapitaal en is o.g.v. art lid 1 Wet IB vrijgesteld Geblokkeerde spaartegoeden die worden aangehouden ingevolge een spaarloonregeling, zijn ingevolge art Wet IB tot vrijgesteld De schuld kan in aftrek worden gebracht / Rendementsgrondslag Af: heffingsvrij vermogen Guus heffingsvrij vermogen Anita Totaal heffingsvrij vermogen Grondslag forfaitair rendement Voordeel uit sparen en beleggen/belastbaar inkomen uit sparen en beleggen b Ja, in dat geval bestaat er recht op de ouderentoeslag. Hierdoor wordt de grondslag voor het forfaitaire rendement verlaagd en daardoor tevens het in aanmerking te nemen voordeel uit sparen en beleggen. 5.3 Het zeiljacht wordt meer dan hoofdzakelijk als belegging aangehouden en is dus voor belast; zie art. 5 lid 3 onderdeel 2 sub c. Banksaldo belast. De belegging in het groenfonds is vrijgesteld en levert een extra heffingskorting van 0,7% op; zie art en De spaarrekening van het oudste kind is bij hem/haarzelf belast. De spaarrekening van het minderjarig kind wordt aan Jan en Francien toegerekend; art. 2 lid 15 onderdeel 2. De belastingschuld wordt niet als schuld aangemerkt; zie art. 5.3 lid 3 sub a. De schuld aan moeder wordt in aanmerking genomen voor = 9.200; zie art. 5 lid 3 onderdeel 3 sub b. Het heffingsvrije vermogen van Jan en Francien bedraagt ; zie art. 5 lid 5 onderdeel Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

17 Het forfaitaire rendement over de som bedraagt 4% van de rendementsgrondslag (per peildatum 1 januari). 5.4 Overzicht bezittingen en schulden, in euro s: Bezit Schuld Eigen woning Nvt = box I Verhuurde woning WEV WOZ fout! Lijfrente art. 19 lid 1 en 5 *) Uitv.besl. IB = Totaal bezittingen Af: Hypotheekschuld Drempel (5.3.3) Overbedelingsschuld Vrijgest. art. 5.4 Rendementsgrondslag Heffingsvrij vermogen Heffing box III: 30% van 4% van = Bezit Schuld 1 De platen met beleggingswaarde is bezitting: Kapitaalverzekering is bezitting: Lening is schuld: Rente is schuld: (ook goed helft van is 900) Bank Woning is bezitting, waarde: Hypotheek is schuld: Hypotheekrente is niet aftrekbaar 5 Lijfrente geen bezitting, door aftrek zijn uitkeringen t.z.t. in box 1 belast 6 Belastingschulden zijn uitgesloten schulden (art. 5.3a) 7 Auteursrechten zijn bezitting (art. 5.3 lid 2e): Niet-aftrekbaar deel schulden (art. 5.3b): Totale bezittingen: Totale schulden: a Rendementsgrondslag is b Heffingsvrij vermogen is (art. 5.5). Hoofdstuk 6 Overige bepalingen 6.1 P. Kock kan de uitgaven ter voorziening in het levensonderhoud van zijn kinderen niet als persoonsgebonden aftrek in aanmerking nemen. Dit is slechts mogelijk voor kinderen die jonger zijn dan 21 jaar en geen recht hebben op studiefinanciering. 6.2 Als uitgaven voor specifieke zorgkosten worden aangemerkt bepaalde in art Wet IB genoemde uitgaven die wegens ziekte of invaliditeit zijn gedaan. In dit geval bestaat geen recht op aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten. Per 1 januari 2009 zijn de mogelijkheden om ziektekosten af te trekken sterk aan banden gelegd. Zo zijn kosten van brillen e.d. niet meer aftrekbaar! Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 17

18 6.3 a Uitgaven voor specifieke zorgkosten: huisapotheek (niet aftrekbaar) 0 eigen bijdrage medicijnen - 30 bril (niet aftrekbaar) - 0 kunstgebit Groene Kruis - 50 ambulancekosten nominale premie (niet aftrekbaar) - 0 Totaal specifieke zorgkosten 800 Drempel: verzamelinkomen P. Slotboom bij: verzamelinkomen H. Piek De drempel bedraagt (1,65% van ,75% van ( / ) Buitengewone uitgaven nihil b Aftrekbare giften: kerkelijke bijdrage 400 Stichting Wereld Natuurfonds - 75 contributie Christen Unie Rode Kruis - 45 Totaal 620 Drempel: verzamelinkomen P. Slotboom bij: verzamelinkomen H. Piek De drempel bedraagt 1% van = Aftrekbare giften nihil 6.4 Studiekosten: cursusgeld 400 examengeld studieboeken leermiddelen schrijfmateriaal reiskosten (niet aftrekbaar) Af: vergoeding Drempel Scholingsuitgaven a Nee, de standaardheffingskorting is niet een vast bedrag. De standaardheffingskorting is het gezamenlijke bedrag van de opgesomde kortingen in art. 8.2 Wet IB, waaronder: de algemene heffingskorting; de arbeidskorting; de werkbonus; 18 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten

19 de inkomensafhankelijke combinatiekorting; de ouderschapsverlofkorting; de alleenstaande-ouderkorting; de jonggehandicaptenkorting; de ouderenkorting; de alleenstaande-ouderenkorting; de korting voor groene beleggingen. Afhankelijk van de samenstelling en de hoogte van de inkomens- en vermogenspositie, burgerlijke staat, gezinssituatie enzovoort heeft iedere belastingplichtige recht op verschillende kortingen. b Het totaal van de standaardheffingskorting van een belastingplichtige geldt zowel voor de premieheffing van de verschillende volksverzekeringen (AOW, Anw en AWBZ) als voor de inkomstenbelasting. Indien een belastingplichtige in Nederland niet premieplichtig is, krijgt hij de heffingskorting slechts gedeeltelijk. Hij krijgt dan uitsluitend de heffingskorting voor de inkomstenbelasting. Dit betreft een deel van de standaardheffingskorting in de verhouding belastingtarief in de eerste schijf van box I versus het gecombineerde heffingspercentage in de eerste schijf van box I. c 1 Geert Jereskes heeft recht op: de algemene heffingskorting ( /- 2% van ( / )) = de arbeidskorting korting voor maatschappelijke beleggingen: 0,7% = Standaardheffingskorting Nico Broekema heeft recht op: de algemene heffingskorting ( /- 2% van ( / )) = de arbeidskorting de inkomensafhankelijke combinatiekorting de alleenstaande-ouderkorting met aanvulling Standaardheffingskorting Piet Pech heeft recht op: de algemene heffingskorting de jonggehandicaptenkorting Standaardheffingskorting Rob Oud heeft recht op de algemene heffingskorting van De aanslag bedraagt a Een voorlopige teruggaaf is een voorlopige aanslag tot een negatief bedrag als bedoeld in art. 13 lid 2 AWR. De bedoeling van de voorlopige teruggaaf is dat met negatieve inkomensbestanddelen van belastingplichtigen reeds in de loop van het jaar rekening wordt gehouden. Het systeem houdt in dat de te veel betaalde loonbelasting (berekend door de inhouding loonbelasting te verminderen met de verschuldigde inkomstenbelasting) rechtstreeks door de Belastingdienst wordt terugbetaald aan de belastingplichtige in maandelijkse termijnen. Bij geringe bedragen wordt er per kwartaal of ineens uitbetaald. b Bij de vaststelling van een voorlopige teruggaaf worden alleen de volgende negatieve bestanddelen van het belastbare inkomen uit werk en woning in aanmerking genomen: reisaftrek; negatieve belastbare inkomsten uit eigen woning; uitgaven voor inkomensvoorzieningen; de persoonsgebonden aftrek; verliezen uit werk en woning uit voorafgaande kalenderjaren. Tevens kan een voorlopige teruggaaf in verband met de heffingskorting worden verleend. Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten 19

20 c Uitgaven voor Persoonsinkomens- gebonden Eigen voorziening aftrek woning 1 Contributie vakvereniging niet aftrekbaar 2 Reiskosten niet aftrekbaar 3 Kosten voor kinderopvang niet aftrekbaar 4 Geen aftrekbare kosten 5 Lijfrentepremie, uitgaande pensioentekort Negatieve inkomsten eigen woning: huurwaardeforfait: 1/2 0,60% van ** = 300 rente Schoolgelden niet aftrekbaar 8 Personeelsfonds niet aftrekbaar 9 Premie arbeidsongeschiktheidsverzekering Alimentatie Het totaalbedrag waarop de voorlopige teruggaaf zal worden gebaseerd, bedraagt derhalve: = Uitgaande van een tarief van 42% bedraagt het bedrag van de voorlopige teruggaaf, op jaarbasis: 42% = d Ja, op grond van art. 9.4 lid 1 onderdeel b Wet IB. ** ervan uitgaande dat de aankoopprijs tevens de WOZ-waarde is! 20 Belastingrecht MBA 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten