EEN VISIE OP WONEN MET ZORG VAN DE TOEKOMSTIGE BEWONERS VAN. Gewoon Wonen Breda. Stichting Gewoon Wonen Breda

Transcriptie

1 EEN VISIE OP WONEN MET ZORG VAN DE TOEKOMSTIGE BEWONERS VAN Gewoon Wonen Breda

2 Inhoud Hoofdstuk 1. Het project Gewoon Wonen Breda 1.1. Uitgangspunten uurszorg 1.3. Scheiden van wonen en zorg Hoofdstuk 2. Wonen bij Gewoon Wonen Breda zelfstandige appartementen 2.2. Wat maakt het wonen tot mijn huis? 2.3. Gemeenschappelijke ruimte 2.4. Het voeren van een gemeenschappelijke huishouding Hoofdstuk 3. De bewoners binnen Gewoon Wonen Breda 3.1. Het bewonersprofiel 3.2. Nieuwe bewoners Hoofdstuk 4. Zorg en begeleiding Zorgaanbieder 4.2. Het zorgteam 4.3. Seksualiteit en intimiteit 4.4. De rol van de ouders

3 Inleiding Gewoon Wonen Breda. Een naam die bedacht is door een groep jong volwassenen, met een primair verstandelijke beperking en hun ouders, die op zoek waren naar een mogelijkheid om een gezamenlijk woonproject op te zetten in de regio Breda. Jongeren die de leeftijd hebben om op zichzelf te gaan wonen, maar beseffen dat zij door hun beperking, daarbij ondersteuning nodig hebben. Jongeren die hun eerste stap zetten naar zelfstandig wonen en elkaar daarbij nodig hebben. Jongeren die niet willen verpieteren, eenzaam en alleen in een flatje in Breda, maar in de buurt van vrienden willen wonen, waarop ze kunnen terugvallen en met wie ze gezamenlijk de mogelijkheid hebben om gebruik te maken van een gemeenschappelijke ruimte. Jongeren die, door de ondersteuning van een professionele zorgaanbieder, vorm kunnen geven aan het zelfstandig wonen. Ouders die met elkaar een stichting vormen om gestalte te kunnen geven aan een gezamenlijk wooninitiatief voor hun kinderen. Dat is het idee achter het woonproject Gewoon Wonen Breda. Het wonen komt in zicht. Woningcorporatie Laurentius en WonenBreburg bouwen appartementen in Breda op het terrein waar voorheen het kantoor van Brabant Water was gevestigd. In 2011 worden de appartementen opgeleverd. In totaal worden er 6 appartementen met één gemeenschappelijke ruimte en 8 aanleunappartementen gerealiseerd. Een zorgaanbieder gaat de zorg leveren aan de 14 bewoners van de appartementen. Ter voorbereiding op het zelfstandig wonen komen de toekomstige bewoners regelmatig bijeen om te praten over hun toekomstige woonplek; wat zijn hun verwachtingen, wat willen ze samen doen, wat alleen, hoe willen zij dat de zorgverleners met hen om gaan, wat zijn de regels en wie bepaalt die, wat is de rol van de ouders? Met andere woorden welke visie hebben de toekomstige bewoners van het woonproject Gewoon Wonen Breda op wonen met zorg?

4 Hoofdstuk 1. Het project Gewoon Wonen Breda Uitgangspunten Het woonproject Gewoon Wonen Breda biedt woonruimte aan 14 bewoners met primair een verstandelijke beperking. De toekomstige bewoners hebben door hun verstandelijke beperking vaak ook een ontwikkelingsachterstand op cognitief en/of sociaal emotioneel vlak. Een gemeenschappelijke ruimte maakt deel uit van het woonproject. De ouders van de toekomstige bewoners en de toekomstige bewoners zelf willen nadrukkelijk een rol spelen bij het tot stand komen van het woonproject. In nauw overleg met een zorgaanbieder en de woningcorporaties Laurentius en WonenBreburg geven zij vorm aan Gewoon Wonen Breda. Daarbij dienen voor de betrokken organisaties de vragen, wensen en ideeën van de toekomstige bewoners en bestuur van de Stichting Gewoon Wonen Breda, als zaakwaarnemer uitgangspunt van handelen te zijn uurszorg Het woonproject bestaat uit een mix van bewoners die 24 uur per dag zorg nodig hebben en bewoners die met minder zorg toe kunnen. Bij de samenstelling van de groep zal ermee rekening gehouden moeten worden dat een 24 uurs bezetting door de zorgaanbieder financieel haalbaar is. Er is een ruimte aanwezig voor een slaapwacht. 1.3 Scheiden van wonen en zorg De appartementen worden door de zorgaanbieder gehuurd van Laurentius en WonenBreburg. Bewoners met een indicatie voor verblijf kunnen kiezen voor AWBZwonen. Individuele bewoners kunnen aan de zorgaanbieder te kennen geven te willen kiezen voor scheiden van wonen en zorg. In dat geval zal de zorgaanbieder daaraan slechts onder opgave van zwaarwegende redenen, zulks ter beoordeling van het bestuur, geen medewerking verlenen.

5 Hoofdstuk 2. Wonen bij Gewoon Wonen Breda. 2.1 Veertien zelfstandige appartementen Aan Doornboslaan te Breda op de oude locatie van Brabant Water liggen 14 zelfstandige appartementen; 6 appartementen met onder begeleiding wonen en 8 aanleunappartementen. Alle appartementen hebben een eigen huisnummer, postbus en deurbel. Als er sprake is van scheiden van wonen en zorg kunnen bewoners voor het bekostigen van de huur een beroep doen op de regeling Individuele Huurtoeslag Wat maakt het wonen tot mijn thuis Bewoners vinden het fijn dat hun woonproject midden in een woonbuurt staat, in een gewone straat tussen gewone mensen. Ondanks dat zij ondersteuning nodig hebben bij zelfstandig wonen willen zij zo gewoon mogelijk wonen. Bij gewoon wonen hoort dat bewoners in hun eigen appartement vrij kunnen zijn in doen en laten, dat zij volgens hun eigen regels kunnen leven. In je eigen appartement bepaal jij in principe zelf welke TV programma's je kijkt, luister je naar de muziek van jouw keuze en zit je aan de computer wanneer jij wilt. Bij het zich thuis voelen hoort de mogelijkheid tot het houden van een huisdier. Bewoners begrijpen dat zij de begeleiding niet kunnen opzadelen met de zorg voor een huisdier. Dus als iemand een huisdier neemt kan hij daar zelf voor zorgen of regelt dat anderen daar vrijwillig voor (mee)zorgen. De bewoner draagt zelf de verantwoordelijkheid voor een huisdier. Het appartement wordt ook een fijn plekje om te wonen omdat bewoners weten dat zij op iemand in het woonproject kunnen terugvallen. Kom je bijvoorbeeld van het werk en je hebt behoefte aan een praatje, dan kun je terecht in de gemeenschappelijke ruimte. Heb je 's avonds zin in een spelletje of samen TV kijken dan kan je een beroep doen op een van de medebewoners of gebruik maken van de gemeenschappelijke ruimte. In het eigen appartement bepalen bewoners in principe zelf, maar steeds in overleg met de aanwezige zorgverlener, met wie zij afspreken (bijv. vrienden) en of er een logé blijft overnachten. Bewoners zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het schoonhouden van het eigen appartement. Daar waar nodig en voor zover dit is afgesproken met het zorgteam wordt hierbij ondersteuning geboden. Het woonproject geeft de bewoners de zelfstandigheid door middel van een eigen appartement. Door de klustering van de appartementen, de gemeenschappelijke ruimte en het terug kunnen vallen op het zorgteam voelen bewoners zich veilig. Deze veiligheid maakt dat zij zich thuis zullen voelen.

6 2.3. Gemeenschappelijke ruimte Het gebruik van de gemeenschappelijke ruimte kan van bewoner tot bewoner verschillen. Dat hangt van de behoefte van ieder individu af. De een zal gebruik maken van de mogelijkheid om gezamenlijk te eten, de ander om een kopje koffie te drinken uit het werk, een spelletje te doen, TV te kijken of een verjaardagsfeestje te vieren. Het gebruik van de gemeenschappelijke ruimte zal in onderling overleg met elkaar en het zorgteam vorm dienen te krijgen. Daarbij vinden de bewoners een aantal uitgangspunten en regels belangrijk: - er wordt niet gerookt - iedereen gaat respectvol met elkaar om, er wordt bijvoorbeeld niet met elkaar gezoend of andere seksuele handelingen verricht - er wordt geen groffe taal gebruikt of zich anderszins uitgelaten waar anderen aanstoot aan kunnen nemen. - bewoners bepalen de sfeer - bewoners bepalen zelf of ze meedoen aan een groepsactiviteit of niet - in onderling overleg kan de ruimte gebruikt worden voor bijvoorbeeld het vieren van een verjaardag - de inrichting wordt in gezamenlijk overleg tussen bewoners/ouders en zorgaanbieder bepaald - in onderling overleg tussen bewoners/ouders en zorgteam wordt bepaald wanneer, wat en hoe zaken vervangen/vernieuwd worden - regels worden in gezamenlijk overleg vastgesteld. - de medewerkers van de zorgaanbieder zijn te gast in de het woonproject 2.4. Het voeren van een gemeenschappelijke huishouding Het is niet voor iedere bewoner vanzelfsprekend dat hij/zij deel uitmaakt van een gemeenschappelijke huishouding. Een aantal bewoners zal eerder een individueel huishouden voeren en slechts incidenteel een beroep doen op de gemeenschappelijke voorzieningen. We noemen deze groep de " aanleuners ". Voor anderen zal de gezamenlijkheid meer voorop staan. Bij activiteiten die deel uitmaken van de gezamenlijke huishouding vinden de bewoners het belangrijk dat: - iedereen zelf kan bepalen of er gezamenlijk of alleen gegeten wordt - bijdragen aan de kosten naar ratio van afgenomen diensten zijn ( met uitzondering van AWBZ wonen, waarbij sprake is van all-in formule) - bij gezamenlijk eten gelegenheid geboden wordt voor gebed als iemand daar behoefte aan heeft - zij meebepalen wat er op tafel komt - er een huishoudboekje bijgehouden wordt voor de kosten die gemaakt worden voor de gezamenlijke huishouding. - de zorgaanbieder de verantwoording heeft over het voeren van de gemeenschappelijke huishouding. - visite tegen de kostprijs mag mee-eten als dit van te voren is aangegeven. - de tijden van de gezamenlijke maaltijden in overleg worden vastgesteld. - een bewoner het laat weten wanneer hij of zij niet op tijd kan komen. - zij taken hebben in het voeren van de gezamenlijke huishouding, al naar gelang van eigen kunnen en mogelijkheden.

7 Hoofdstuk 3. De bewoners binnen Gewoon Wonen Breda 3.1. Het bewonersprofiel De huidige bewonersgroep vindt het belangrijk dat de bewoners in het woonproject bij elkaar passen. De groep omschrijft zich als sociaal en sportief. Zij zijn oprecht in het wel en wee van een ander geïnteresseerd. Tegelijkertijd is er behoefte aan privacy en mag de groep niet bepalend zijn voor ieders doen en laten. Iedereen moet zichzelf kunnen zijn en zichzelf kunnen ontwikkelen. Voor sommigen betekent dit dat zij wonen bij Gewoon Wonen Breda als een opmaat zien tot uiteindelijk geheel zelfstandig wonen, met andere woorden een stap in hun wooncarrière. De bewoners van Gewoon Wonen Breda passen qua niveau bij elkaar. De bewoners hebben beperkingen waardoor ondersteuning nodig is bij het zelfstandig wonen. De mate van lichamelijke en verstandelijke beperking mag het wonen niet in de weg staan. Een lichte lichamelijke beperking is geen belemmering om deel uit te maken van het project Gewoon Wonen Breda, als de persoon aansluit bij de sfeer en het karakter van de groep. De bewoners van Gewoon Wonen Breda gebruiken geen drugs en hebben geen ernstige psychiatrische stoornissen. De leeftijden van de bewoners sluiten bij elkaar aan. De minimumleeftijd is 18 jaar. Het is een woonproject van jong volwassenen. Het maakt niet uit welk geloof, ras, geslacht of geaardheid iemand heeft. Het is plezierig als er een evenwicht is tussen het aantal vrouwen en mannen die in het project Gewoon Wonen Breda wonen Nieuwe bewoners In overleg is afgesproken dat toekomstige bewoners en ouders inspraak hebben in wie in de appartementen komt te wonen. Daarvoor is een aannameprocedure opgesteld. Als in de toekomst een appartement vrij komt, blijft deze aannameprocedure gehandhaafd en hebben de zittende bewoners inspraak over wie in het lege appartement komt te wonen.

8 Hoofdstuk 4. Zorg en begeleiding 4.1. De zorgaanbieder De zorgaanbieder gaat de ondersteuning en zorg verlenen in het project Gewoon Wonen Breda. De bewoners vinden het belangrijk dat de zorgverlener rekening houdt met het volgende: bewoners zijn volwassen en willen als zodanig aangesproken worden. bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor hun eigen daden. Het zorgteam draagt de eindverantwoordelijkheid voor een goede gang van zaken in het woonproject. de ondersteuning is gericht op zelfstandigheid en ontplooiing van ieder individu - een benadering van gewoon waar mogelijk, bijzonder waar nodig - uitgaan van de mogelijkheden van de bewoners. de zorgverlener stelt zich op als adviseur niet als bepaler. de mening van de bewoner is uitgangspunt voor handelen van de zorgverlener bewoners hebben dezelfde rechten en plichten als elke andere burger in Nederland bewoners worden in hun waarde gelaten bij de begeleiding ligt de nadruk op wat iemand kent en kan bewoners hebben in principe hun eigen huisarts, tandarts of fysiotherapeut 4.2 Het zorgteam Het personeel van de zorgaanbieder dat in het project Gewoon Wonen Breda diensten gaat verrichten heeft affiniteit met de groep bewoners. Daarbij is het, afhankelijk van de soort dienst die verricht wordt, meer of minder belangrijk dat er sprake is van een juiste opleiding. Voor iemand die bewoners emotioneel dient op te vangen is een juiste opleiding en professionele houding meer van belang, dan voor iemand die ondersteuning biedt in huishoudelijke taken. De bewoners willen betrokken worden bij de aanname van het personeel. De leeftijd van het personeel maakt niet zoveel uit, als de persoon maar goed bij de groep past. De bewoners vinden dat de persoonlijke ontplooiing van hen voorop moet staan. Zorgverleners hebben een pedagogische benadering, zonder daarmee in de rol van vervangende ouder te treden. De bewoners vinden het belangrijk dat ze met vragen over bijvoorbeeld financiën, huursubsidie, belasting, medische zaken etc. terecht kunnen bij de ondersteuning indien geen andere afspraken van bewindvoering of mentorschap aanwezig zijn. In de toekomst willen zij niet alles meer bij hun ouders neer leggen maar zoveel mogelijk, met ondersteuning, zelf zaken uitzoeken. Tot een taak van de begeleiding kan het (mee)kopen van kleding horen of het begeleiden naar een doktersbezoek of het ondersteunen bij het voeren de individuele administratie. De individuele vragen en wensen van de bewoners worden vastgelegd in een persoonlijk zorgplan.

9 4.3. Seksualiteit en intimiteit Uitgangspunt bij de verzorging van de bewoners is de beroepscode van verplegend en verzorgend personeel. In de omgang met de bewoners hanteren de begeleiders een zekere mate van distantie, waarbij het lichamelijk contact niet meer voorkomt dan dat voor de verzorging noodzakelijk is. Een arm om de schouders als er troost nodig is vinden de bewoners heel normaal. De normale omgangsvormen die van toepassing zijn binnen een werksituatie zijn ook binnen het woonproject van toepassing. Dit geldt ook voor de bewoners onderling. Abnormale handtastelijkheid, klef gedrag wordt niet getolereerd binnen het woonproject De rol van de ouders De bewoners waarderen het ten hoogste dat hun ouders zo betrokken zijn bij het opzetten van woonproject Gewoon Wonen Breda. Zij zien dat zij veel tijd stoppen in het overleg met de zorgverlener, de woningcorporaties, de bouw, de aanname procedure, de indicaties etc. Als het woonproject eenmaal van start is gegaan, kan de betrokkenheid wat de bewoners betreft op een lager pitje. Iedere toekomstige bewoner heeft er in meer of mindere mate behoefte aan om op eigen benen te leren staan voor zover dit mogelijk is. Een intensieve bemoeienis van ouders met het project kan deze groei naar zelfstandigheid belemmeren. De ouders of verzorgers nemen meer afstand om de bewoners een goede opstart te geven tot het zelfstandig wonen met daarbij de verantwoordelijkheden die dit met zich meebrengt.