DIAMANT REIZEN ROEMENIË

Transcriptie

1 Ruwe REIZEN ROEMENIË REIZEN ROEMENIË DIAMANT Dracula, Ceausescu en Dacia, dat moeten zowat de bekendste en beruchtste namen zijn die we spontaan associëren met Roemenië. De twee heerschappen uit dat lijstje waren ronduit ruwe individuen en het automerk staat vooral bekend als goedkoop. Dat zijn twee eigenschappen die ook gelden voor Roemenië als land, maar dan in een meer positieve zin. Leven en reizen in Roemenië blijft naar onze normen heel goedkoop, en de wegen, het landschap en de bevolking zijn, althans buiten de steden, nog aan de ruwe kant. Onbelangrijke frivoliteiten zijn er niet aan de orde en velen moeten duidelijk nog knokken voor hun bestaan. Het jongste lid van de EU blijft dus nog een ruwe diamant, maar voor de avontuurlijke motorrijder is dat net een zegen. Geschreven door Tom Vander Sande Foto s Tom Vander Sande TOEREN 56 september 2013 september TOEREN

2 De typische houten kerktorens in het noorden ogen sober en verrassend modern. De rauwkost is heerlijk in dit warme landklimaat. Gezellig nakeuvelen over de avonturen van de dag. Het is de derde keer dat ik in Roemenië ben, en het land gaat er in elk geval met rasse schreden op vooruit. De eerste maal was bijna twintig jaar geleden tijdens een treinreis door Oost-Europa. Hoewel Ceau escu al vijf jaar voordien van het toneel verwijderd was, drukte zijn deprimerende stempel toch nog loodzwaar op het land. Boekarest was een grauwe verzameling beton en ook in een parel als Brasov was er van een heropstanding nog niet veel sprake. In Poiana Brasov, een skigebied een stukje buiten de stad, hing toen één verroeste skilift, terwijl het er nu allemaal behoorlijk modern uitziet. Mijn tweede bezoek dateert van een goed jaar geleden. Toen mochten we op Harley s van Boekarest naar Sofia rijden, en zagen we enkel het oninteressante stukje snelweg tussen de hoofdstad en de zuidelijke grens met Bulgarije. Onder een grauw wolkendek in de gietende regen was dat niet echt van een aard om mijn visie op Roemenië bij te stellen. Derde keer goede keer dus, en nu land ik in Boekarest met het vooruitzicht een week lang door het mooiste stuk van het land te trekken, gewapend met een Oostenrijks scheurijzer dat pokdalig asfalt rauw lust. Mijn verwachtingen zijn dan ook erg hooggespannen. De KTM heeft net als de tweeëntwintig andere motoren de reis per vrachtwagen perfect doorstaan, en nadat ze vakkundig op het asfalt zijn gezet, kunnen we er eindelijk echt aan beginnen. In zeven rijdagen zullen we een dikke tweeduizend kilometer afmalen, al zijn er in de groep ook die daar nog eens vijfhonderd kilometer bij doen door wat extra omwegen te maken. Al dan niet gepland. De buitenwijken van Boekarest zullen nooit een schoonheidsprijs krijgen, maar toch krijg ik al van die eerste kilometers een beeld van De kinderen lopen ons op hun blote voeten tegemoet. De modder spat alle kanten op als ze het universele gebaar voor gas geven maken en ons uitbundig toeroepen. De RT voor mij kan het niet laten en het achterwiel gaat vrolijk schuiven over het dorpsplein. de dagelijkse realiteit van veel Roemenen. Het leven lijkt zich te concentreren langs de grote verbindingswegen die door de uitgerekte dorpskernen lopen. Qua lintbebouwing moeten de Roemenen dus niet onderdoen voor de Vlamingen, al is dat in dit uitgestrekte land minder storend dan in onze dichtbevolkte regio. Zijstraten zij er toch haast niet, dus daar moet je al niet voor opletten. Waar je wel voor moet opletten zijn loslopend kleinvee en huisdieren, die kwansuis de weg op rennen. Langs de weg zitten overal mensen voor hun huisjes en ze verkopen wat kleine spulletjes, fruit, groenten of kippen. De kleinhandel is hier dus nog echt kleinschalig en hoe meer je naar het noorden gaat, hoe minder echte winkels er zijn. Het contrast tussen de stad en het platteland is echter in noord en zuid levensgroot. Sommige dorpjes zien er zelfs nog ronduit middeleeuws uit. Als ik locaties voor een historisch filmepos zou moeten zoeken, weet ik dadelijk waar ik terechtkan. Hele dorpspleinen zijn overdekt met een enkelhoge laag modder en kinderen in verfomfaaide kleren lopen er wat verdwaald in rond. Een halfvergane ezelkar ligt plompverloren tegen een gevel, en enkele ganzen staan driftig te snateren onder de bouwvallige, houten kerktoren. De drie BMW s die voor me uit rijden zijn een anachronisme om U tegen te zeggen. Zeker het mecano-achtige chassis van de GS steekt af tegen het schijnbaar eeuwenoude decor. Maar van jaloezie geen sprake bij de plaatselijke bevolking. De mannen die op een bankje aan hun sigaretje trekken zwaaien wat vermoeid, maar de kinderen lopen ons op hun blote voeten tegemoet. De modder spat alle kanten op als ze het universele gebaar voor gas geven maken en ons uitbundig toeroepen. De RT voor mij kan het niet laten en het achterwiel gaat vrolijk schuiven over het dorpsplein. Het is een scène die zich meermaals zal herhalen. >> TOEREN 58 september 2013 september TOEREN

3 Benny Geens, de begeleider van Clubmot, gaf zijn Tiger de hele week lekker de sporen. Onze slaapplaats de eerste avond biedt dan ook een schril contrast met wat we de dagen erna nog zullen ontdekken. Ons hotelletje ligt midden in een skigebied en van op het terras kijken we uit op een nagelnieuwe Doppelmayr, de Rolls-Royce onder de skiliften. Met een lokaal biertje in de hand gaan de eerste wilde verhalen driftig in het rond en met behulp van kaarten en gps-toestellen wordt een manier gezocht om de dag nadien de Transalpina toch te bedwingen, want naar verluidt is die door sneeuw nog steeds niet helemaal open voor verkeer. Deze pas van 136 kilometer lang werd gebouwd op bevel van Koning Carol II en gaat op z n hoogste punt over meter. Sinds 2007 zijn er volop werken aan de gang om er een moderne weg van te maken, maar de volgende dag blijkt dat die werken nog niet heel erg zijn opgeschoten. Stukken nieuw asfalt worden onderbroken door gravelstroken en vervaarlijke putten. De KTM laat het zich echter welgevallen en al snel knal ik sportief over de volledig verlaten weg. Afgezien van een aantal van onze medereizigers en enkele roofvogels die hoog boven mijn hoofd cirkelen, kom ik gedurende tientallen kilometers geen levende ziel tegen. Door de vele wegenwerken en het ontbreken van wegwijzers, is het wel niet helemaal duidelijk waar de echte top van de pas zich juist bevindt. Met z n vijven spenderen we een halve dag aan het over en weer raggen over de DN67C om uiteindelijk toch ons doel te bereiken. Er ligt nog een pak sneeuw, maar de weg is toch begaanbaar. Door onze omzwervingen wordt het uiteindelijk reppen om voor het donker het hotel te vinden, maar het lukt net. Een wijs iemand zei onlangs dat verdwalen een van de mooiste dingen is die je kan doen, en een dag als deze is daar een sprekend bewijs voor. We worden die nacht trouwens verwend, want we slapen in de luxe van de Tulip Inn in Cluj Napoca, de grootste stad van Transsylvanië. Een mooi hotel van een bekende keten, maar de keuken is zoals op de meeste plaatsen in Roemenië erg bescheiden. Een maaltijd begint steevast met een lekkere soep, maar voor het hoofdgerecht, dat bijna altijd bestaat uit een gebakken lapje vlees, opgelegde groenten en aardappelen, moet je geluk Stukken nieuw asfalt worden onderbroken door gravelstroken en vervaarlijke putten. De KTM laat het zich echter welgevallen en al snel knal ik sportief over de volledig verlaten weg. Afgezien van enkele roofvogels die hoog boven mijn hoofd cirkelen, kom ik geen levende ziel tegen. hebben met de kok. De Slavische keuken is nog niet echt een hoogvlieger, ook al hebben ze duidelijk kwaliteitsproducten ter beschikking. Hetzelfde geldt voor de Roemeense wijn. Die wordt dankzij moderne technieken stilaan beter, maar er is nog een hele weg af te leggen. Het bier is echter uitstekend, en in de meeste gevallen is dat dus de beste keuze. Cluj Napoca ligt in het hartje van de Transsylvaanse hoogvlakte, omsloten door de Karpaten die er als een hoefijzer rond liggen. Wij trekken kriskras door die vlakte naar het noorden en laten de communistische invloed gaandeweg achter ons. De grotere agglomeraties werden tot nu toe ontsierd door cementen blokkendozen uit die grauwe periode, maar de stadsontwikkelaars met Sovjetsympathieën zijn gelukkig niet tot in de verste uithoeken van het land doorgedrongen. Daardoor zijn de prachtige houten kerken en typische houten toegangspoorten in de regio Maramures goed bewaard gebleven. In de middeleeuwen mochten de Roemeense orthodoxen van de overheersende Hongaarse katholieken geen stenen bouwwerken optrekken, en zij specialiseerden zich dan maar noodgedwongen in het bouwen met hout. De sobere, spitse kerktorens doen nu zelfs nog verrassend modern aan en passen helemaal in de hedendaagse voorliefde voor Scandinavisch design. De bouwwerken zijn een prachtig voorbeeld van hoe beperkingen de creativiteit kunnen stimuleren. Hoogtepunten zijn de kerk en het kerkhof van Sapanta, tegen de grens met Oekraïne. Een lokale kunstenaar begon daar in de jaren dertig van de vorige eeuw de grafzerken te voorzien van gepersonaliseerde houten kruisbeelden. In een beperkt aantal kleuren met als hoofdtoon blauw, beeldde hij het leven van de gestorvene uit in een aantal naïef getekende fragmenten. Een familielid heeft die traditie tot op heden verder gezet en ondertussen staan er achthonderd van die kleurige kruisen. Het is zonder twijfel het vrolijkste kerkhof dat ik ooit gezien heb. Kerkhof van Sapanta. Nog 19 kilometer. Nattigheid hoort er bij. Het noordelijke deel van de Roemeense Karpaten is een aaneenschakeling van Nationale Parken en uitgestorven gebieden. Ondanks een dagje met heel wat regen, is de omgeving betoverend. Misschien niet zo dramatisch als rond de Transalpina, maar de groene alpenweides, met opvallend grote en rijkelijk uitziende boerderijen, worden mooi afgewisseld door nauwe kloven en gletsjermeren. Het Rodnagebergte en het gelijknamige Nationale Park zijn niet toevallig sinds 1979 opgenomen op de UNESCO lijst van werelderfgoed. Het lijkt wel een onontgonnen kruising tussen de Zwitserse Alpen en de Vogezen. Maar dan zonder bebouwing, verkeer of andere spelbrekers. Het asfalt is ook hier niet optimaal, maar daar heeft de KTM alvast geen problemen mee. Ik hoor collega s op minder hoogpotig materiaal trouwens ook niet klagen. Het geeft zelfs net een avontuurlijk kantje aan onze tocht. Je hebt het gevoel dat je hier nog eens echt zou kunnen stranden en met twee platte banden aan de kant moet. Het advies om zeker een reparatiekitje mee te nemen was dan ook niet overbodig, al zullen we het uiteindelijk maar één keertje moeten bovenhalen. Maar het feit dat de omstandigheden iets uitdagender zijn, creëert een avontuurlijke vibe. s Avonds in het hotel hebben we alle luxe en zit iedereen probleemloos aan de wifi, maar de verhalen bij het eerste biertje zijn toch net wat spannender dan tijdens de zoveelste tocht door het Zwarte Woud. De indrukken die je opdoet, zijn ook minder gepolijst. Soms zelfs ronduit schrijnend. In Roemenië leven naar schatting nog zo n miljoen zigeuners. TOEREN 60 september 2013 september TOEREN >>

4 Brasov is zonder meer een prachtige stad geworden sinds ik hier de laatste keer was in De stad is gebouwd tegen een bergflank en ademt een mediterrane sfeer uit die wat doet denken aan Aix-en-Provence. De brede straten worden afgebakend door stijlvolle huizen in kleurrijke tinten, van terracotta tot fel blauw. Lekker stuiven over de Transylvaanse hoogvlakte. Recht uit de middeleeuwen. File. Hop met de beentjes. Een authentieke Dacia. En die rijden niet rond met een dikke slee en caravans met toeters en bellen, maar nog echt met paard en huifkar. Meermaals zie ik door de opwaaiende zeildoeken een roedel haveloze kinderen zitten. Ze zwaaien uitbundig, maar een strenge blik van één van de volwassen mannen is meestal genoeg om dat enthousiasme te temperen. Ik wil één keer een foto nemen van een colonne huifkarren, maar de dreigende oogopslag en getormenteerde gezichten brengen mij op andere ideeën. Roemenië is zeker geen rijk land, maar zelfs dan kan er nog een enorme kloof gapen tussen arm en totaal verpauperd. Een stad die zich duidelijk aan die armoede wil onttrekken, is Brasov. Het is zonder meer een prachtige stad geworden sinds ik hier de laatste keer was in De stad is gebouwd tegen een bergflank en ademt een mediterrane sfeer uit die wat doet denken aan Aix-en-Provence. De brede straten worden afgebakend door stijlvolle huizen in kleurrijke tinten, van terracotta tot fel blauw. Stijlvolle bloembakken vol groen sieren de stoepen en het verkeer is er gemoedelijk. Net boven de stad begint een waanzinnig, natuurlijk racetrack. De recent heraangelegde DJ101H kronkelt duizelingwekkend naar Poiana, de satellietstad van Brasov en zoals gezegd getransformeerd tot een mondain skicentrum. Ik ga samen met een paar reisgenoten zo enthousiast tekeer dat we voorbij een geparkeerde politiewagen knallen en even verder met z n drieën een afslag missen. In ons enthousiasme hebben we even niet op de gps gelet. Met hangende pootjes moeten we terug voorbij de patrouillewagen, maar ze laten ons met een glimlach passeren. De volgende dag is het anders. Een wagen met blauwe streep op het dak kruist ons, zet zijn sirenes aan en maakt een spectaculaire u-bocht. Ik zie de leider van ons groepje even achteromkijken, alsof hij twijfelt om ervandoor te gaan, maar dat is niet het beste plan. De agent haalt ons in, zet de eerste aan de kant en maant de rest aan de plaat te poetsen. Hij durft het blijkbaar niet aan om met vijf motards tegelijk in discussie te gaan. We zetten ons wat verder aan de kant en wachten. Na een halfuurtje komt onze gezel opnieuw opdagen. Door vriendelijk onderhandelen heeft hij een torenhoge boete en het dreigement om zijn motorfiets kwijt te spelen kunnen omtoveren in een PV van toch nog 120 euro. We reden meer dan honderd, waar blijkbaar maar vijftig mag en de wegpolitie beschikt hier over een toestelletje dat ook de snelheid van aankomend Clubmot Deze reis naar Roemenië werd georganiseerd door Clubmot, een vzw opgericht door motorrijders voor motorrijders. Hun activiteiten bestaan uit opleidingen, circuitdagen en reizen. Voor die reizen werken ze samen met Jowi reizen, maar de mensen van Clubmot zorgen zelf voor de begeleiding. Per jaar zoeken zij een drietal bestemmingen die voor de doorsnee motorrijder iets minder voor de hand liggen, zoals Roemenië. Brussel- Boekarest is namelijk verkeer kan meten. Met die wetenschap letten we vanaf dan iets meer op de snelheid en opkomende pakkemannen. Onder het motto hou het beste voor het laatste, staat op de terugweg naar Boekarest nog de Transfagarasan op het programma. Een fenomenale bergpas door de Karpaten die even indrukwekkend als nutteloos is, want de Transalpina brengt je bijna even snel op de bestemming. Maar zoals dat gaat bij dictators, willen zij altijd de grootste hebben. En omdat Carol II zijn pronkstuk had, moest Ceau escu een eigen pas hebben die nog spectaculairder was. Uiteindelijk ligt de top met meter iets lager dan die van de Transalpina, maar de weg naar die top is wel nog een stuk extremer. >> kilometer en je moet al heel gemotiveerd zijn om dat hele stuk zelfte rijden. Daarom zorgt Clubmot voor professioneel vervoer met een vrachtwagen en vliegen de deelnemers naar de start van de bestemming. De motorfiets moet je een vijftal dagen voordien in Gent afzetten, en drie dagen na thuiskomst mag je hem alweer oppikken. De filosofie van Clubmot is vrijheid blijheid. Zij geven de nodige tips en ondersteuning, en als je wil kan je in groep meerijden, maar ieder mag rijden hoe hij of zij wil. Er wordt zelfs hemel en aarde bewogen om echte laatkomers s avonds nog te eten te geven op de plaats van afspraak. Dat heb ik meermaals kunnen vaststellen. De grootste kracht van Clubmot is dat ze dankzij hun formule bestemmingen ontsluiten die anders voor motorrijders wat te hoog gegrepen zijn. Zo stonden in 2013 naast Roemenië ook nog Turkije en Noorwegen op het programma, evenmin de eerste keuze van de meeste motortoeristen. Voor 2014 kan je zelfs nog mee stemmen om de bestemmingen te bepalen. Heel democratisch dus, en dat geldt ook voor de prijzen, die ongezien laag zijn. Deze reis naar Roemenië kostte per motorrijder, met daarbij inbegrepen de vlucht, vervoer van de motor en dagelijks hotels met halfpension. Dat is echt geen geld. Kijk op be voor meer info. TOEREN 62 september 2013 september TOEREN

5 De Karpaten vormen een volbloed hooggebergte met toppen ver boven de meter. Boven op de Transfagarasan rijden we ons vast op een muur van sneeuw. Voor de bouw van de weg was ton dynamiet nodig en veertig soldaten lieten er het leven. In tientallen haarspelden kruipt het zwarte lint tegen de steile helling naar boven. Het asfalt is op heel wat plaatsen door erosie weggesleten en af en toe moet je uitwijken voor een rotsblok dat naar beneden is getuimeld, maar dat hoort bij de ruwe kant van Roemenië waar ik na zes dagen in het zadel van mijn KTM echt van ben gaan houden. Nog één maal Roemenië ten voeten uit. De top van de Transfagarasan ligt vlakbij de hoogste piek van Roemenië, de Moldoveanu (2.544 meter), maar zo ver geraken we niet. We lopen vast op een muur van sneeuw. Het lijkt wel alsof de sneeuwruimer er plots geen zin meer in had of zijn bulldozer de geest heeft gegeven, maar achteraf horen we dat het een bewust plannetje is. Er gaat immers ook een kabelbaan naar de top, en als ze de weg helemaal vrij zouden maken, dan kan die geen ticketjes meer verkopen. Wij laten het niet aan ons hart komen en genieten even van een echt einde van de wereld -gevoel voor we rechtsomkeer maken en koers zetten naar Boekarest. Nicolaj heeft zijn land hopeloos in de miserie gestort en de meeste Roemenen vechten dagelijks nog steeds tegen die droeve erfenis, maar zijn meest waanzinnige en nutteloze plan is wel een godsgeschenk voor motorrijders. Ik heb al heel wat bergpassen op en af gereden op twee wielen, maar deze half vervallen buitenissigheid is echt één van de allermooiste en maakt een reis naar Roemenië op zich al de moeite waard. ALLES OVER ROEMENIE Hoofdstad: Boekarest Bevolking: (2013) Oppervlakte: km 2 (7x België) Staatsvorm: Republiek, sinds 2007 lid van de EU Munteenheid: Roemeense leu (RON) 1 RON = 0.23 EUR Religie: Orthodox 87%, overige Katholiek en Protestants UTC: GMT +2 Benzine: er zijn overal benzinestations te vinden Bancontact: overvloedig aanwezig Papieren: Europese identiteitskaart en EU Rijbewijs Gastronomie: typisch Slavische keuken met de nadruk op vlees Nationale drank: Palinka (pruimenjenever, meestal huisgestookt) Wegen: geen perfect asfalt, maar ontelbare bochten Kosten: slapen, eten en drinken zijn heel goedkoop in Roemenië (buiten Boekarest) TOEREN 64 september 2013 september TOEREN