DOSSIER Vernieuwd Fundeon. 17 december Bouwinfranet Leerlingen met Bouwinfranet razendsnel door theorie

Transcriptie

1 Magazine over opleiding en scholing in de bouw en infra 6 17 december 2010 Bouwinfranet Leerlingen met Bouwinfranet razendsnel door theorie BURGY Bouwbedrijf genomineerd voor Beste Leerbedrijf van Nederland Vanaf pagina 13 DOSSIER Vernieuwd Fundeon

2 Ballast Nedam en BAM realiseren bij de bouw van het Erasmus MC in Rotterdam, in samenspraak met de gespecialiseerde aannemers, tweehonderd leerplekken. 4 Dossier Vernieuwd Fundeon De invoering van competentiegericht onderwijs en andere verwachtingen en eisen uit de bedrijfstak en het ministerie van Onderwijs, zijn voor kenniscentrum Fundeon redenen geweest om zichzelf te vernieuwen. Vanaf 1 januari 2011 richt Fundeon zich uitsluitend op die taken waar het goed in is en waar de bedrijfstak en het ministerie van Onderwijs om vragen. 13 Inhoud De eerste roc s maken dit schooljaar gebruik van de digitale leeromgeving Bouwinfranet. De leerlingen gaan daarmee razendsnel door de lesstof. 10 LAUDY Bouw & Ontwikkeling maakt gebruik van het Loopbaantraject Bouw & Infra om medewerkers te ontwikkelen en het bedrijf te versterken. 26 Erkend leerbedrijf: Nikkels Bouwbedrijf BV 3 Tweehonderd leerplekken bij nieuwbouw Erasmus MC 4 BURGY Bouwbedrijf genomineerd als Beste Leerbedrijf 7 Zilveren Fundeon erespeld voor Henk ter Horst 7 Allochtonen en autochtonen vinden even snel een leerbaan 8 Stijgend aantal leerlingbouwplaatsen in krachtwijken 8 Flevoland zorgt voor leerbanen en stageplaatsen 8 Veertigste leerlingbouwplaats Haegens Bouw 9 Column Gerrit Witzel: Ruimte voor talent 9 Eerste scholen werken met Bouwinfranet 10 Dossier Vernieuwd Fundeon 13 Duale opleiding middenkaderfunctionaris bouw 21 Taalproblemen risicofactor bij veiligheid op werkvloer 24 LAUDY investeert in medewerkers met Loopbaantraject 26 Beroep in Beeld: Schoorsteenrestaurateur Harm Meijer 29 Serviceberichten van Fundeon 30 Adressen Fundeon 32 2 FUNDAMENT - december 2010

3 Erkend Leerbedrijf Werknemers weten hoe het is om in de schoenen van een leerling te staan Veranderen Machinaal straten. Competentiegericht onderwijs. Vergrijzing. Het kabinet Rutte. Smartphones. Inschuifwoningen. Op allerlei manieren verandert de omgeving waarin we werken. De enige manier om daarmee om te gaan, is door zelf ook voortdurend in staat te blijven om te veranderen. De bouw- en infrasector heeft dat opgepakt door voorzieningen voor werknemers in het leven te roepen zoals het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra. Bedrijven als LAUDY Bouw & Ontwikkeling maken daar gebruik van om met het bedrijf te kunnen inspelen op veranderingen. De opleidingsbedrijven in Zuid-Nederland kiezen voor een nieuwe opleidingsvorm waardoor middenkaderleerlingen beter zijn voorbereid op de arbeidsmarkt. Ook Fundeon verandert mee met de ontwikkelingen in het onderwijs en de sector. Want alleen dan kan Fundeon bijdragen aan aantrekkelijk en goed beroepsonderwijs en aan meer en beter opgeleid personeel. In het dossier vanaf pagina 13 staat wat dit vernieuwde Fundeon kan en wil betekenen voor de bedrijfstak en het onderwijs. De vraag vanuit de bedrijfstak staat daarbij voorop. Tenslotte is Fundeon er niet alleen vóór de bedrijfstak, maar ook ván de bedrijfstak. Harrie Klunder is bedrijfsleider bij Nikkels Bouwbedrijf BV in Twello. Het familiebedrijf bestaat inmiddels meer dan 115 jaar en heeft de vierde generatie aan het roer. Wat is Nikkels Bouwbedrijf BV voor bedrijf? We zijn actief in woningbouw, bedrijfshuisvesting, woonzorgprojecten, renovatie, onderhoudsactiviteiten en particuliere klussen. Bij Nikkels werken 150 vaste medewerkers en 25 leerlingen. Die laatste groep komt bij ons via de opleidingsbedrijven Bouwstarters uit Apeldoorn en BouwBasic uit Deventer. Waarom zijn jullie erkend leerbedrijf? Met het opleiden van jonge vakmensen zorg je voor een basis van goede medewerkers. Daarmee kun je als bedrijf een kwalitatief goed product leveren en continuïteit waarborgen. Voor een goede opleiding heb je een goede opleidingsstructuur nodig. Bij ons is iedereen zich van dat opleiden bewust. Van We zorgen zelf voor de nodige jonge aanwas leermeester tot uitvoerder. Veel mensen die bij Nikkels werken, zijn ooit begonnen als leerling. Iedereen weet hoe het is om in hun schoenen te staan. Wat zijn de voordelen? We zorgen zelf voor de nodige jonge aanwas. Er gaan natuurlijk elk jaar collega s met pensioen. Daarnaast weten we wat we in huis halen als iemand zijn opleiding bij ons afrondt en in dienst komt. Ook de leerling weet waar hij terecht komt, want hij kent het bedrijf. Waarom moeten andere bedrijven overwegen erkend leerbedrijf te worden? Als de sector blijft zorgen voor een goede opleiding krijgen we bij een aantrekkende markt geen of minder tekorten aan vakmensen. Met een goede opleidingsstructuur en kans op een baan zullen jonge mensen straks blíjven kiezen voor de bouwsector. Jolanda de Vries j.devries@fundeon.nl FUNDAMENT - december

4 Praktijk Tweehonderd leerplekken bij nieuwbouw Erasmus MC Onderaannemers onmisbaar om ambities waar te maken i nieuwbouw Ballast Nedam en BAM bouwen als bouwcombinatie in zeven jaar het nieuwe Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Liefst tweehonderd leerlingen, stagiairs en langdurig werklozen gaan op dit project aan de slag. Een uitzonderlijk aantal, zeker omdat het geen overheidsproject is. De samenwerking is vastgelegd in een convenant. De onderaannemers hebben er een belangrijk aandeel in. Zonder hun inbreng zou er helemaal geen convenant zijn geweest. 4 FUNDAMENT - december 2010

5 Ballast Nedam en BAM bouwen samen het nieuwe Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Dit levert de komende zeven jaar tweehonderd leerbanen en stageplaatsen op. toen Theo Weekamp van Colo namens de gemeente Rotterdam vroeg of we mee wilden werken, hebben we dat graag gedaan. Investeren in toekomst Alle financiële afspraken over de bouw waren al gemaakt toen de Bouwcombinatie werd benaderd voor de leerplekken. Iedereen was direct enthousiast. Dat gold ook voor de onderaannemers, de onmisbare schakel om alle ambities waar te maken. Jan Langelaar, projectcoördinator van de Installatiecombinatie Nieuwbouw Erasmus MC, keek er niet van op toen hij werd benaderd om leerlingen mee te laten werken: Als installatiebedrijf hebben we altijd leerlingen en stagiairs. Het is een maatschappelijke trend om leerplekken beschikbaar te stellen. Zeker op een project als dit, waar voor zo n 150 miljoen euro aan installatiewerk in zit. We juichen het toe als meer mensen kennismaken met ons vakgebied. Het is investeren in de toekomst, want anders vinden we straks niemand meer. Fred Reurings is projectdirecteur van de Bouwcombinatie Nieuwbouw Erasmus MC. Wij hebben veel managementtaken, bereiden het project voor en begeleiden de uitvoering. Het uitvoerende werk laten we voor een groot deel aan anderen over. Zonder de onderaannemers kunnen we dus geen afspraken maken over leerlingen, stagiairs en werklozen. Al vanuit de aanbesteding van de bouw is met hen samengewerkt. Bij een project met een omvang van 450 miljoen euro moet je samen sterk staan en het werk en de risico s delen. Dat geldt ook voor de leerplekken, zegt Reurings. Maatschappelijke functie Philip Numann, personeelsfunctionaris bij Ballast Nedam, is verantwoordelijk voor de aanstelling van de deelnemers. Hij geeft aan dat Ballast Nedam en BAM ook hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Denk aan milieutechniek, groen bouwen, de CO2-uitstoot, maar ook de werkgelegenheid. Als bedrijf moet je iets voor de omgeving betekenen. Via convenanten in Den Haag hebben we ervaring met de inzet van deelnemers op dergelijke projecten. Dus Concrete afspraken Er werd een bijeenkomst met de gespecialiseerde aannemers georganiseerd. Hurks beton, de Installatiecombinatie Nieuwbouw Erasmus MC, BSM wapeningsstaal, Brakel Atmos en Beelen sloopwerk waren aanwezig. Iedereen wilde graag meedoen met het convenant. Het moest wel concreet worden. Geen loze Installateur Jan Langelaar (links) en projectdirecteur Fred Reurings zien beide de voordelen in van het opleiden van leerlingen op de bouwplaats. Het is investeren in de toekomst. FUNDAMENT - december

6 beloftes, maar harde René getallen. van Beek, Opgeteld Dit Bouw leverde en dat tweehonderd leerplekken Techniek: in Het zeven is jaar belangrijk op. Fundeon zorgt voor de erkenningen dat we ons als personeel leerbedrijf en leerlingbouwplaats. Alle begeleiders opleiden. moeten leermeester of praktijkbegeleider zijn. Tijd voor werving Het convenant dateert van begin oktober Het werk is dan al een jaar aan de gang, maar de werving van grotere groepen leerlingen moet nog beginnen. Rolf de Man, stagecoördinator, zorgt voor de kandidaten. Er werken al enkele hbo-stagiairs op de bouw. Bij het Albeda College en Zadkine zoek ik naar mbo leerlingen. Er is nu vooral vraag naar mbo bouwkunde niveau 4. Ik had al gehoopt op méér plaatsen voor mbo ers op niveau 1 en 2. Dat moet de komende tijd Zonder de onderaannemers geen afspraken van de onderaannemers komen. Langelaar beaamt dit. Onze Installatiecombinatie zorgt straks voor bijna zestig leerplaatsen. Denk hierbij aan leerplaatsen op de tekenkamer en de engineeringsafdeling op onze locatie in Utrecht, maar ook aan montagewerk voor elektro en CV. Andere onderaannemers hebben werk in de maatvoering, werkvoorbereiding, betonstaalwerk en slopen. De Bouwcombinatie zoekt vooral stagiairs op mbo 4- en hbo-niveau voor de werkvoorbereiding en uitvoering. Langdurig werklozen gaan aan de slag als verkeersregelaar, opruimer en liftbediende. Vergrijzing komt eraan Ballast Nedam en BAM leiden structureel op zegt Numann. Veel bedrijfsleiders zijn na hun schooltijd bij ons ingestroomd en leerden door tot wat ze nu zijn. Een goede projectleider leid je zelf op. Mbo-leerlingen timmeren lenen we vaak in via de opleidingsbedrijven. Als ze een diploma hebben, komen ze soms bij ons in dienst. Tijdens de recessie gaan we door met een eigen kweekvijver, maar wel met minder mensen. We weten De hbo ers Annette van Wijk zit in het derde jaar hbo bouwkunde en loopt een halfjaar stage. Ik maak inkoopinfo s en werkplannen en bestel monsters. Tastbaar werk, je ziet wat je hebt gedaan. De uitvoering straks gaat vast ook leuk worden. Uiteindelijk wil ik misschien naar een constructiebureau, maar het is goed dit te hebben gedaan. Sander Bolleboom is derdejaars hbo civiele techniek en werkt een halfjaar in de uitvoering. Ik houd van grote betonconstructies. Waar ik de ene week op papier aan werk, zie ik een week later gebeuren. Ik bestel materialen en onderdelen en regel dat alles op tijd komt. Laatst paste een breedplaat niet. Ik zoek dan uit waar de fout zit en hoe het goed kan worden opgelost. dat de vergrijzing er aankomt, dus je moet mensen blijven opleiden. Landelijk hebben we jaarlijks zo n driehonderd stagiairs. Stages zijn ons belangrijkste wervingskanaal. Vroegtijdig binden Reurings geeft aan dat er ook eigenbelang bij zit. Het mes snijdt aan twee kanten. Je leidt op en er vindt selectie plaats. Er komt beslist een moment dat we weer vakmensen nodig hebben. Daarom moet je nu iets doen. Vanuit de eerste groep stagiairs is er, tegen het huidige beleid in, toch iemand in dienst gekomen. Dat is investeren in de toekomst. Werken met leerlingen en stagiairs blijft een fantastische manier om goede mensen vroegtijdig aan je bedrijf te binden. Fabriek op het dak Een bijzondere techniek maakt het project extra aantrekkelijk. De hoge toren van 30 verdiepingen wordt gebouwd met een hijsloods. Er staat een complete fabriek over het gebouw heen die, nadat een verdieping is gebouwd, met een vijzelconstructie omhoog wordt gebracht. Mensen werken in een beschermde omgeving en de fabriek eindigt op het dak! 6 FUNDAMENT - december 2010

7 KORTE BERICHTEN BURGY Bouwbedrijf genomineerd als Beste Leerbedrijf van Nederland Voor het tweede jaar op rij is een onderneming uit de bouw- en infrasector genomineerd als Beste Leerbedrijf van Nederland. BURGY Bouwbedrijf uit Leiden strijdt op 3 maart 2011 met Laboratorium MSD uit Oss en Paree B.V. Elektro-Telecom uit s Heerenhoek om deze prestigieuze onderscheiding. Eerder riep kenniscentrum Fundeon BURGY uit tot Beste Leerbedrijf Bouw en Infra De verkiezing van het Beste Leerbedrijf van Nederland wordt jaarlijks georganiseerd door Colo, de overkoepelende organisatie van de kenniscentra. Een leerbedrijf is een onderneming die als zodanig door het kenniscentrum is erkend en mbo-leerlingen opleidt door ze een stage- en/of leerwerkplek aan te bieden, onder begeleiding van een praktijkopleider. De verkiezing is bedoeld voor ondernemingen die in dat opzicht bijzondere inspanningen leveren. BURGY Bouwbedrijf is zo n bedrijf. De jury van Fundeon die BURGY op 1 oktober 2010 uitriep tot het Beste Leerbedrijf in de bouw- en infrasector, sprak van een bedrijf dat van hoog tot laag is doorspekt met enthousiasme voor het opleiden van jonge mensen. Het bedrijf heeft een sterke opleidingsstructuur, waardoor continuïteit is verzekerd. Bijzonder is volgens de jury ook dat BURGY in de praktijk bewijst dat opleiden loont in termen van een hoger bedrijfsresultaat en langdurige dienstverbanden. Fundeon meldde het Leidse bouwbedrijf daarom met overtuiging aan voor de Colo-verkiezing Beste Leerbedrijf van Nederland. Zilveren Fundeon erespeld voor Henk ter Horst Henk ter Horst uit Almelo heeft een zilveren erespeld van Fundeon uitgereikt gekregen. Kenniscentrum Fundeon geeft deze onderscheiding aan mensen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de vakopleiding en scholing in de bouw of infra. Directeur Joba van den Berg van Bouwend Nederland maakt de zilveren erespeld vast op de rever van Henk ter Horst. Ter Horst is vanaf het begin secretaris geweest van opleidingsbedrijf VVBA in Almelo en samen met andere bedrijven heeft Aannemersbedrijf J. Ter Horst BV borg gestaan voor dit opleidingsbedrijf. Ook is Ter Horst bestuurslid geweest bij de toenmalige technische school en heeft zich ingezet voor de RCB-bouw. Directeur Robert Herman van de VVBA vindt de hoge Fundeon onderscheiding voor Henk ter Horst volkomen verdiend. Mannen als Henk ter Horst hebben met hun inzet en betrokkenheid een hele stevige basis gelegd voor het beroepsonderwijs in de bouw, de VVBA en de wijze waarop we op dit moment opereren. FUNDAMENT - december

8 rubriek KORTE BERICHTEN Allochtonen en autochtonen vinden even snel een leerbaan In verhouding starten evenveel autochtone als allochtone jongeren hun mbo opleiding direct bij een leerbedrijf. Bij mbo-leerlingen start 81 procent hun opleiding bij een leerbedrijf. Ook bij de jongeren die binnen een half jaar na de start van hun opleiding op stage gaan, is er nauwelijks verschil tussen autochtone en allochtone jongeren bij het verkrijgen van stageplaatsen. Twee jaar geleden startte Colo een antidiscriminatiebeleid. Zo wordt nu bij discriminatie de erkenning van het leerbedrijf ingetrokken. Tevens krijgen zowel allochtonen als autochtonen die niet of moeilijk in staat zijn om een leerbaan te vinden, extra begeleiding. Ten opzichte van vorig jaar is bij de aanvang van het schooljaar het aantal bezette leerplaatsen toegenomen met 35 duizend. Er zijn nu 344 duizend bezette plaatsen bij ruim 214 duizend leerbedrijven. Wel is de vraag naar stageplaatsen toegenomen. Ondanks de crisis is ook het aantal leerbedrijven toegenomen. Stijgend aantal leerlingbouwplaatsen in krachtwijken Steeds meer opdrachtgevers geven voorrang aan aannemers die leerlingen op bouw- en infraprojecten inzetten. Dat is een steun in de rug voor deze bedrijven die zich ook tijdens de huidige economische crisis blijven inzetten voor de opleiding van leerlingen. Hierdoor zijn dit jaar al vijftien leerlingbouwplaatsen in krachtwijken ontstaan en staan er nog achttien in de planning. De afgelopen twee jaar hebben twee projectleiders van kenniscentrum Fundeon zich ingezet om zoveel mogelijk bouwprojecten in krachtwijken te laten uitvoeren als leerlingbouwplaats. Het doel is om jongeren uit de wijk te stimuleren - en de kans te geven - om een vakdiploma te halen en uitzicht te bieden op een goede baan in de bouw- en infrasector. Daarmee bouwen de opdrachtgevers en bouwbedrijven niet alleen aan de wijk, maar bouwen ze ook aan een goede toekomst voor de bewoners en aan de loopbanen van jongeren. Flevoland zorgt voor leerbanen en stageplaatsen Om een tekort van 650 leerwerkplaatsen en stages in Flevolandse bouwsector te voorkomen hebben 26 regionale partijen woensdag 6 oktober het convenant Bouwvolume voor opleidingen ondertekend. Volgens de provincie kent Flevoland goede opleidingsmogelijkheden voor leerlingen in de bouw op diverse opleidingsniveaus. Beroepspraktijkvorming vormt binnen die opleidingen een wezenlijk onderdeel. Om ervoor te zorgen dat er voldoende plaatsen zijn voor deze leerlingen is er in 2003 een bouwconvenant opgesteld waarin diverse partijen in Flevoland zich committeerden aan dit doel. Doordat de bouwproductie nu tijdelijk fors is gedaald, komt het opleiden van toekomstige werknemers in het gedrang. Daarom is het bestaande convenant uit 2003 geactualiseerd en zijn meer partijen erbij betrokken, zoals de Flevolandse woningbouwcorporaties en het waterschap Zuiderzeeland. Verantwoordelijkheid nemen In het convenant is afgesproken dat partijen 450 leerbanen creëren voor uitvoerende beroepen en tweehonderd stageplaatsen voor leerlingen in middenkaderopleidingen (bol 4-opleiding). Aanpalende sectoren als de infra-, installatie- en schildersbranche kunnen zich bij het convenant aansluiten. Gedeputeerde Economische Zaken, Andries Greiner ziet dit convenant als een belangrijke volgende stap: Wij zijn er in geslaagd om met alle 26 bouwpartijen een convenant te sluiten om leerlingen in de bouw een kans te geven om zich tot vakbekwame werknemers te scholen. De bouwsector bevindt zich in zwaar weer, maar in Flevoland durft men verder te kijken en verantwoordelijkheid te nemen. Dat is op deze regionale schaal uniek in Nederland. 8 FUNDAMENT - december 2010

9 Column Veertigste leerlingbouwplaats Haegens Bouw Haegens Bouw uit Horst heeft in november haar veertigste leerlingbouwplaats opgeleverd. De nieuwe eigenaren, Haegens Bouw, het opleidingsbedrijf BOC in Horst en kenniscentrum Fundeon hebben samen de oplevering van veertien woningen aan de Westerholtstraat gevierd. Het was een superproject om aan mee te werken, vertelt eerstejaars leerling timmeren Luc Jacobs. We zijn van A tot Z bij de bouw betrokken en hebben veel verschillende werkzaamheden verricht. De begeleiding en controle door de leermeesters was heel leerzaam en het werk ging ons door de herhaling eigenlijk steeds beter af. Hoge kwaliteit Corre van Oers, regiomanager van Fundeon: Een leerlingbouwplaats is niet zomaar één leerling op een bouwproject. Het gaat om meerdere leerlingen op een leerzaam project met herhalende werkzaamheden en een goede begeleiding door leermeesters. Dat weet Haegens Bouw, die het opleiden duidelijk heeft geïntegreerd in de bedrijfsvisie, erg goed. Het is niet voor niets al de veertigste leerlingbouwplaats en de 41ste is onlangs gestart. De kwaliteit is altijd hoog! Gerrit Witzel Voorzitter Raad van Bestuur Heijmans Ruimte voor talent Mensen die bij Heijmans werken, verstaan hun vak. Dat is de eerste vereiste om bij ons te kunnen werken en om als bouwbedrijf succesvol te zijn. Daarom zijn we doordrongen van de noodzaak van goed technisch onderwijs, ook in economisch mindere tijden. Want goede vakmensen zullen we altijd nodig hebben. We willen potentieel toekomstige medewerkers zo vroeg mogelijk in aanraking laten komen met de beroepspraktijk van werken in de bouw en infra. Daarom heeft Heijmans Vastgoed bijvoorbeeld een lesproject opgezet voor basisschoolleerlingen in de Amersfoortse Vinexwijk Vathorst en werken we samen met het technasium van het Jeroen Bosch College in Den Bosch. Als deze scholieren kiezen voor een technische hogeschool of universiteit, komen zij opnieuw met Heijmans in aanraking. Studenten Civiele techniek aan de Avans Hogeschool volgen de Heijmans Avans Minor en talentvolle academici nodigen we uit voor de Heijmans Masterclass. Slechts een select gezelschap kan hieraan deelnemen. Zij werken vier dagen intensief samen aan een oplossing voor een uitdagend vraagstuk. Geen verzonnen case, maar het echte werk, aangevuld met prikkelende workshops van Business Universiteit Nyenrode. Het liefst zien we dat al deze goed opgeleide technici bij Heijmans in dienst treden en zich bij ons - gedurende hun loopbaan - blijven ontwikkelen en ontplooien. Niet alleen op vaktechnisch gebied, maar ook op het gebied van competenties. Onze eigen Heijmans Academie heeft daarvoor een uitgebreid opleidingsaanbod, van automatiseringscursussen tot programma s voor managementtrainees, van timemanagement tot bouwrecht en van commercieel adviseren tot de leergang Hoger Management. Wie de eigen verantwoordelijkheid neemt om zijn talent te ontwikkelen, krijgt bij Heijmans volop de ruimte. Laatste steenlegging leerlingbouwplaats Westerholtstraat van Haegens Bouw door Ap Woudstra (l) van Fundeon en Pieter Bijvoets (r) van het BOC. Op deze plek in Fundament geven prominente werkgevers in de bouw- en infrasector bij toerbeurt hun visie op werken en opleiden in de sector. FUNDAMENT - december

10 Onderwijs De leerlingen op het Alfa College vinden leren via Bouwinfranet leuker dan uit boeken. Jens Sportel: Het leren gaat snel. Ik hoop dat ik dat nu op mijn stage ook in het echt kan oefenen. i bouwinfranet Eerste scholen werken met Bouwinfranet Leerlingen razendsnel door lesstof Iedere leerling zit achter zijn eigen computer. Met een koptelefoon op - of oortjes in - kijken ze naar het scherm. Bij de één draait een filmpje, de ander ziet teksten en plaatjes. De derde klikt met zijn muis de antwoorden op vragen aan. De jongens die aan het Alfa College in Groningen de opleiding Assistent bouw volgen, leren de theorie via Bouwinfranet. Dat doen ze zelfstandig, maar in een razendsnel tempo, merkt docent Koert Vermeulen. Het is even wennen voor de docent. Vorig jaar gaven we vooral klassikaal les. Elke leerling kreeg op hetzelfde moment dezelfde theorie. Dit jaar zijn we overgestapt naar competentiegericht onderwijs en maken we gebruik van Bouwinfranet. Lessen als wiskunde en mechanica geven we nog steeds klassikaal, maar een groot gedeelte van de tijd ben ik meer een soort coach dan een klassikale docent. Voorbereiden op schooljaar Het idee van competentiegericht onderwijs is dat de leerling zelf meer sturing geeft aan wat hij op welk 10 FUNDAMENT - december 2010

11 moment leert. Als de leerling op zijn stageplaats bezig is met maatvoering, kan hij gelijktijdig op school bezig met de theorie daarover. Dat betekent dat je je als docent op een andere manier moet voorbereiden op het schooljaar. Ik kan me niet pas halverwege het jaar verdiepen in een bepaalde beroepstaak, want een leerling kan ook met die beroepstaak beginnen, vat Vermeulen het verschil samen. In de praktijk leidt het tot een soort tussenweg. Wij beginnen het jaar met een paar basismodules waarin we de leerlingen onder meer vertrouwd maken met het gereedschap dat op de bouw wordt gebruikt. Meteen aan de slag Bouwinfranet komt pas na de basismodules in beeld. In oktober kropen de leerlingen Assistent bouw voor het eerst achter de computer om met het programma te werken. De opstart ging heel simpel. Vanuit de digitale leeromgeving van het Alfa College heb ik een link naar Bouwinfranet gemaakt. Elke leerling heeft eigen inloggegevens en daarmee konden ze meteen aan de slag. Na de eerste dag gaf één leerling aan dat hij een beroepstaak had doorgewerkt. Snel klaar met theorie Dat was veel sneller dan de docent had verwacht. Omdat de leerlingen nog geen toets over het lesmateriaal hebben gedaan, weet ik niet of hij nu ook echt alles weet wat hij moet weten. Dat de leerlingen razendsnel door de stof in Bouwinfranet heen gaan, staat wel vast. Of Vermeulen daar blij mee moet zijn, weet hij nog niet. Als de leerlingen echt zo snel door alle stof heen gaan, zijn ze met de theorie veel eerder klaar dan met de praktijk. Aandacht erbij houden De leerlingen en de docent zijn enthousiast over de opzet van de digitale leeromgeving. Vermeulen: Veel Bouwinfranet 23 roc s maken dit schooljaar gebruik van Bouwinfranet. Tot nu toe is deze digitale leeromgeving, die is ontwikkeld door kenniscentrum Fundeon, alleen te gebruiken voor de opleidingen Assistent bouw en Vakman gww. De komende jaren maakt Fundeon voor meer opleidingen de lesstof in Bouwinfranet. Benieuwd hoe de lesstof eruit ziet? Bekijk het op www. bouwinfranet.nl. Inloggen kan met de volgende gegevens: Gebruikersnaam: Demo Wachtwoord: Fundeon1 leerlingen op dit niveau kunnen zich moeilijk concentreren. Doordat Bouwinfranet afwisselend is, kunnen ze hun aandacht daar beter bij houden. De filmpjes zijn goed en het is een voordeel dat de teksten ook worden voorgelezen. Een flink aantal leerlingen in mijn klas heeft in een bepaalde mate dyslexie, dus dan is het fijn dat ze de tekst ook horen. Het enige nadeel, zeker voor iemand met dyslexie, is dat de tekst vrij klein wordt weergegeven en niet groter te maken valt. Verdiepingslag maken Aangezien dit het eerste jaar is dat roc s met Bouwinfranet kunnen werken, kan Vermeulen zich voorstellen dat de lesstof in Bouwinfranet wordt uitgebreid. Misschien dat de stof die er nu in staat voldoende is FUNDAMENT - december

12 om het diploma te halen, maar als de leerlingen dat zo snel oppikken, kan er wellicht een verdiepingsslag gemaakt worden. Doordat Bouwinfranet afwis selend is, kunnen ze hun aandacht daar beter bij houden Zelf ziet de docent het wel zitten om de leerlingen dit schooljaar extra theorie te geven. We willen dat leerlingen na de assistentenopleiding doorstromen naar een niveau 2-opleiding. Als ze meer theoretische kennis hebben, is die overstap gemakkelijker te maken. Wat vinden de leerlingen? De leerlingen vinden leren via Bouwinfranet leuker dan leren uit de werkboekjes. Jens Sportel: De filmpjes zijn leuk. De rest begint saai te worden. Er staat toch nog veel tekst in en ik ben dyslectisch. Veel stof kan ik ook beluisteren, maar niet alles. Het leren gaat wel snel. In twee dagen heb ik mijn eerste beroepstaak maatvoeren en uitzetten afgerond. Ik hoop dat ik dat nu op mijn stage ook in het echt kan oefenen. Patrick Zwama Halverwege jaar doorstromen Daarnaast verwacht Vermeulen dat de leerlingen nu toch eerder die overstap maken. Bij ons was het al zo dat de leerlingen elk moment van het jaar kunnen doorstromen naar niveau 2. Misschien dat nu meer dat al halverwege het schooljaar gaan doen. Patrick Zwama: De vragen heb ik maar af en toe in één keer goed. Het zijn meerkeuzevragen, of ik moet zeggen of iets juist is of onjuist. Ik zou kunnen gokken, want je kunt de vragen vaker dan één keer beantwoorden. Maar ik doe het wel serieus. Als ik het antwoord niet weet, dan kijk ik nog een keer in de lesstof. Veel van wat ik leer in Bouwinfranet heb ik op de bouwplaats al gezien. Daar doe ik het al goed, dus ik weet al veel van wat ik op school moet leren. Ik denk dat ik via Bouwinfranet veel meer leer dan uit een werkboekje. Ik hoef niet alleen maar te lezen. Daardoor onthoud ik alles veel beter. Bennie de Vries: Ik vind school sowieso niet leuk. Op de bouwplaats help ik met het vervangen van een dakkapel. Dan vragen ze niet of ik de theorie wel snap. Als we de dakkapel plaatsen, moet ik er gewoon een waterpas bij houden. Maar goed, als ik dan toch naar school moet, dan maakt Bouwinfranet het wel leuker dan leren uit een boekje. Ik doe het in mijn tempo. 12 FUNDAMENT - december 2010

13 Vernieuwd Fundeon Dossier behorend bij Fundament 6, december 2010 Vernieuwd Fundeon biedt meerwaarde en kwaliteit Vanaf 1 januari 2011 is een vernieuwd Fundeon actief in de bouw- en infrasector. Dit nieuwe Fundeon richt zich uitsluitend op haar kerntaken. Dat betekent dat de organisatie stopt met een aantal taken, maar vooral dat Fundeon meer dienstverlenend kan werken richting werkgevers, werknemers en onderwijs in de bouw en infra. Algemeen directeur Sander van Bodegraven: We zijn ván de bedrijfstak en we zijn er vóór de bedrijfstak. Algemeen directeur Sander van Bodegraven van Fundeon: Het grootste verschil dat werkgevers gaan merken, is dat zij te maken kunnen krijgen met meerdere adviseurs van Fundeon. De kerndoelen van Fundeon zijn eenvoudig samen te vatten. We willen bijdragen aan beter vakonderwijs, meer en beter opgeleide werknemers en daardoor bijdragen aan betere bedrijven in onze sector. Maar wij zijn niet de enige partij die zich daarmee bezighoudt. Wij richten ons daarom uitsluitend op de taken die wij het beste kunnen en waarvan de bedrijfstak ons ook vraagt om ze te doen. Twintig kerntaken Met deze afbakening weet Fundeon waarmee ze zich bezighoudt en weten andere partijen in de sector waarvoor ze zich tot de organisatie kunnen richten, vindt algemeen directeur Van Bodegraven. We hebben in totaal twintig kerntaken geformuleerd. Vier daarvan voeren we uit in opdracht van het ministerie van Onderwijs, die hiervoor ook de financiering beschikbaar stelt. De overige zestien doen we in opdracht van de sector, met financiering vanuit de sector. Wettelijk en bedrijfstak De wettelijke taken in opdracht van het ministerie behelzen onder meer het onderhouden van de kwalificatiestructuur - waarin staat welke beroepsopleidingen er in de sector zijn en wat leerlingen in de verschillende opleidingen moeten leren - en het zorgen voor voldoende hoogwaardige beroepspraktijkvormingsplaatsen (bpv-plaatsen), de leerbanen en stageplekken. De bedrijfstaktaken omvatten onder meer het maken van onderwijsproducten ten behoeve van alle opleidingen en het adviseren van werkgevers en werknemers over scholing en loopbaanbeleid. Meerdere adviseurs Deze taken komen grotendeels overeen met wat Fundeon voorheen ook deed. Doordat ze nu scherper zijn verwoord, kan de organisatie beter sturen op wat wel en niet gebeurt. Intern worden activiteiten anders georganiseerd, zodat Fundeon duidelijk kan laten zien welke taken worden FUNDAMENT - december

14 dossier: rubriek Vernieuwd Fundeon betaald vanuit het ministerie en welke vanuit de bedrijfstak. Van Bodegraven: Het grootste verschil dat werkgevers gaan Als Fundeon hebben we uitsluitend een uitvoerende rol merken, is dat zij te maken kunnen krijgen met meerdere adviseurs van Fundeon. Deze adviseurs zijn specialist op het gebied van de begeleiding van leerlingen of op het gebied van loopbaanontwikkeling. Betere kwaliteit Daarnaast verwacht Fundeon nog betere kwaliteit te kunnen leveren, in de advisering van bedrijven en in het maken van onderwijsproducten. Dat we zijn gaan nadenken over onze rol in de bedrijfstak en het onderwijs, heeft ook te maken met veranderingen in de wereld om ons heen, stelt de algemeen directeur. Door de invoering van het competentiegericht onderwijs worden andere eisen gesteld aan docenten en praktijkopleiders. De erkenningsregeling voor leerbedrijven in de bouw en infra wordt mede daarom aangepast. De digitalisering van onderwijsproducten zorgt dat de lesstof anders wordt samengesteld en de begeleiding op een andere manier gebeurt. Dat, samen met de economische crisis, was aanleiding om kritisch naar onszelf te kijken: doen we wat we doen wel op de juiste manier? En steken we onze tijd en middelen wel in de juiste activiteiten? Alleen uitvoerend Tot voor kort hadden we als Fundeon de neiging om beleidsmatig ons steentje te willen bijdragen, vervolgt Van Bodegraven. We dachten bijvoorbeeld mee over hoe de onderwijsinfrastructuur in de bouw en infra het beste kon worden ingericht. Dat doen we niet meer. Als Fundeon hebben we uitsluitend een uitvoerende rol. Het bepalen van beleid ligt bij de onderwijsorganisaties en werkgevers- en werknemersorganisaties. Instroomproducten Daarnaast weegt Fundeon - in samenspraak met andere partijen - af of zij wel de aangewezen organisatie is om uitvoering te geven aan een taak. Een goed voorbeeld daarvan is het promoten van het werken in de sector aan scholieren, vindt de algemeen directeur. Tot voor kort gaven onze adviseurs voorlichting op scholen en onderwijsbeurzen. Maar mensen die daadwerkelijk in de sector werken, kunnen die voorlichting veel beter geven. Zij kunnen uit eigen ervaring vertellen waarom de bouwen infrasector zo boeiend is en waarom een jongere moet kiezen voor een opleiding in deze richting. De voorlichting geven we daarom niet meer. Wel zorgen we dat iedereen die voorlichting wil geven, gebruik kan maken van goede voorlichtingsproducten. Die blijven we maken en gratis beschikbaar stellen. Toegevoegde waarde Het belangrijkste wat we willen bereiken, is dat we een toegevoegde waarde hebben voor de sector en het beroepsonderwijs, besluit Van Bodegraven. De komende jaren doen we minder verschillende dingen dan voorheen. Maar wat we doen, doen we met ontzettend veel kwaliteit en doen we omdat de bouw- en infrasector én het beroepsonderwijs daar behoefte aan hebben. Afstemming onderwijs op bouwar Het grootste deel van de banen in de bouw- en infrasector zijn functies op middelbaar beroepsniveau. Fundeon bekijkt aan welke beroeps opleidingen behoefte is en maakt en onderhoudt voor deze opleidingen de kwalificatiedossiers. In totaal zijn er voor de bouw- en infrasector 21 kwalificatiedossiers met in totaal 72 uitstroomrichtingen. In het kwalificatiedossier timmerman zitten bijvoorbeeld de uitstroomrichtingen timmerman (niveau 2), allround timmerman nieuwbouw, allround timmerman bouw- en werkplaats en allround timmerman restauratie (niveau 3). Kwalificatiedossier Alle kwalificatiedossiers zijn competentiegericht. Dit betekent dat de regionale opleidingscentra (roc s) de opleidingen volgens de nieuwste wettelijke eisen kunnen geven. Op basis van het kwalificatiedossier weten zij welke competenties een leerling moet ontwikkelen om een beginnende beroepsbeoefenaar te worden en welke kerntaken en werkprocessen de leerling daarvoor moet beheersen. Het kwalificatiedossier gaat alleen over de beroepspraktijkvorming. Naast de eisen die in het kwalificatiedossier staan, omvat de mbo-opleiding ook eisen over bijvoorbeeld de beheersing van de Nederlandse taal. Kwalificatiedossiers op fundeon.nl De 21 kwalificatiedossiers ten behoeve van de bouwen infrasector zijn te vinden op fundeon.nl. Kijk hiervoor onder downloads. Kennis bedrijfstak Fundeon onderhoudt de kwalificatiedossiers in nauw overleg met de bedrijfstak. Onder meer via de sectorplatforms geven brancheorganisaties aan of de dossiers nog voldoen aan de huidige eisen die worden gesteld 14 FUNDAMENT - december 2010

15 Fundeon: van en voor de bedrijfstak Fundeon wil eraan bijdragen dat in de bouw- en infrasector voldoende goed opgeleide vakmensen werken. Dat begint bij het opstellen van kwalificatiedossiers, waarin staat wat leerlingen tijdens hun middelbare beroepsopleiding moeten leren. Daarna zorgt Fundeon dat er goede leermiddelen en examenproducten zijn die regionale opleidingencentra (roc s) en opleidingsbedrijven kunnen gebruiken om de leerlingen het vak te leren. Ook erkent en ondersteunt Fundeon leerbedrijven. Daardoor krijgen deelnemers aan de opleidingen tijdens hun beroepspraktijkvorming (stages en leerbanen) uitstekende begeleiding door gecertificeerde leermeesters en praktijkbegeleiders. vakkundig Met net hun diploma op zak zijn de leerlingen dan klaar om als vakkundig beroepsbeoefenaar aan de slag te gaan bij de bedrijven in de sector. Om te zorgen dat werknemers zich blijven ontwikkelen en werkgevers zoveel mogelijk kennis en vaardigheden binnen het bedrijf opbouwen, adviseert Fundeon bovendien over functionele bijscholing, het diplomeren van ervaren werknemers, het doorgroeien van werknemers en structureel loopbaanbeleid binnen het bedrijf. Herpositionering Het afgelopen jaar heeft Fundeon kritisch naar zichzelf gekeken. In hoeverre heeft Fundeon zich daadwerkelijk gericht op de doelstellingen die het kenniscentrum wil behalen en doet Fundeon wat het ministerie van Onderwijs en de bedrijfstak van de organisatie vragen? Het antwoord op die vraag is dat het beter kan. De afgelopen jaren heeft het kenniscentrum taken verricht die waarschijnlijk meer resultaat opleveren als ze door andere partijen worden uitgevoerd. Het beantwoorden van de vraag heeft geleid tot een herpositionering van Fundeon. De organisatie is daar het afgelopen jaar op aangepast. Vanaf 1 januari 2011 richt kenniscentrum Fundeon zich uitsluitend op die taken waar Fundeon goed in is en waar het ministerie van Onderwijs en de bedrijfstak om vragen. Financiering Fundeon Kenniscentrum Fundeon wordt gefinancierd vanuit verschillende instanties. Deze instanties financieren Fundeon voor verschillende taken. Ministerie van Onderwijs, ten behoeve van wettelijke taken. - Opzetten en onderhouden van de kwalificatiestructuur waarin staat welke middelbare beroepsopleidingen er ten behoeve van de bouw- en infrasector zijn en het maken van de kwalificatiedossiers waarin staat wat de deelnemer tijdens de opleiding moet leren. - Erkennen van leerbedrijven en het werven van voldoende goede bpvplaatsen (stages en leerbanen). O&O-fonds Bouwnijverheid, ten behoeve van bedrijfstaktaken - Afstemming van onderwijs en bouwarbeidsmarkt, onder meer door maken van leermiddelen en examenproducten. - Advisering scholen, opleidings- en leerbedrijven en werknemers. - Bevordering instroom in bouw- en infraopleidingen. - Uitvoering subsidiebeleid. Subsidiestromen van derden Ten behoeve van bepaalde projecten maakt Fundeon gebruik van landelijke en regionale subsidieregelingen. beidsmarkt aan werknemers. Daarnaast onderzoekt Fundeon zelf ook wat voor ontwikkelingen er in de sector en in beroepen zijn. Op basis van al deze informatie worden bestaande kwalificatiedossiers aangepast. Ook kan het gebeuren dat beroepen vervallen of er nieuwe beroepen ontstaan, waardoor er ook nieuwe kwalificatiedossiers of uitstroomrichtingen moeten komen of deze juist kunnen vervallen. Onderwijsproducten Naast het opstellen van de kwalificatiedossiers, ontwikkelt Fundeon ook leermiddelen en examenproducten om te zorgen dat de opleiding zo goed mogelijk voorbereid op de beroepspraktijk. Het streven is dat alle roc s voor hun bouw- en infraopleidingen gebruik maken van de onderwijsproducten van Fundeon zodat werkgevers weten dat de leerling op het ene roc hetzelfde leert als op het andere roc. De ontwikkeling van leermiddelen door Fundeon is daarnaast van groot belang voor de opleidingen met weinig leerlingen. Het maken van leermiddelen voor deze opleidingen is niet aantrekkelijk voor commerciële uitgevers van leermiddelen, omdat hierop geen winst valt te maken. Fundeon heeft de taak om voor álle uitstroomrichtingen leermiddelen en examenproducten te maken. Deze ontwikkelt Fundeon samen met de bedrijfstak. De inhoud wordt aangeleverd door mensen die werkzaam zijn in de praktijk. De redacteuren van Fundeon zorgen dat deze lesstof didactisch goede leermiddelen worden. Digitaal en papier Het afgelopen jaar heeft Fundeon het lesmateriaal voor de eerste opleidingen - Vakman gww en Assistent bouw - digitaal opgeleverd via Bouwinfranet. De komende jaren kunnen ook andere opleidingen - te beginnen met Assistent infra en Timmerman - gebruik maken van Bouwinfranet. Gelijkertijd blijft ook alle lesstof op papier beschikbaar. Adviseur Beroepsonderwijs De adviseur Beroepsonderwijs is het eerste aanspreekpunt voor roc s en regionale opleidingsbedrijven. Deze adviseur adviseert over de invulling van de beroepspraktijkvorming en ondersteunt bij de implementatie van de leermiddelen en examenproducten van Fundeon in de opleiding. Via de adviseur worden docenten en instructeurs ook betrokken bij de ontwikkeling en verbetering van die onderwijsproducten. Supportdesk Alle vragen over digitale en papieren leermiddelen kunnen docenten, instructeurs leermeesters, praktijk begeleiders en leerlingen stellen aan de supportdesk van Fundeon. Deze is bereikbaar via supportdesk@fundeon.nl en (0341) FUNDAMENT - december

16 dossier: Vernieuwd Fundeon Instroom leerlingen: taak van bedrijfstak De afgelopen jaren heeft Fundeon in opdracht van werkgevers- en werknemersorganisaties de instroomcampagne The Skyline is Yours uitgevoerd. Deze campagne stopt aan het einde van dit jaar. Vanuit deze campagne heeft Fundeon onder meer een lesarrangement ontwikkeld dat gebruikt kan worden in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo en vwo). Onderdeel hiervan was onder meer dat Fundeon gastdocenten - mensen uit de praktijk regelde voor de scholen en de medewerking van bedrijven vroeg bij het geven van rondleidingen over bouwprojecten. Ook stond Fundeon op onderwijsbeurzen met de stand The Skyline is Yours. In de praktijk blijken scholen en bedrijven elkaar inmiddels goed te kunnen vinden. Werkgevers en werknemers zijn de beste ambassadeurs voor het werk in de bedrijfstak. Zij kunnen vanuit hun eigen ervaring aan jongeren vertellen waarom het werken in de bouw en infra zo aantrekkelijk is. Om deze voorlichting te ondersteunen, blijft Fundeon voorlichtingsproducten maken en beschikbaar stellen. Fundeon ontwikkelt momenteel - in afstemming met onder meer het onderwijsveld - een nieuwe lijn voor opleidingsinformatie, beroepenoriëntatie en loopbaanmogelijkheden. Opleidingsbedrijven, roc s en werkgevers kunnen de producten vanaf medio 2011 gratis bestellen. Kwaliteit beroepspraktijkvorming Leerlingen aan de middelbare beroepsopleidingen volgen een groot deel van hun opleiding bij bedrijven. Deze beroepspraktijkvorming (bpv) gebeurt in de vorm van leerbanen en stages. Fundeon heeft de taak om te zorgen dat er voldoende kwalitatief hoogwaardige bpv-plaatsen zijn. Erkend leerbedrijf Voor het volgen van een beroepsopleiding moet een leerling zich inschrijven bij een roc. Als dit een bbl-opleiding is (beroepsbegeleidende leerweg) gaat de leerling gemiddeld één dag per week naar school. De overige dagen heeft hij een leerbaan. Deze leerbaan mag hij alleen uitvoeren bij een erkend leerbedrijf. Fundeon erkent deze leerbedrijven. Het regionaal opleidingsbedrijf Jongeren die een bbl-opleiding volgen in de bouw- en infrasector, zijn meestal in dienst van een regionaal opleidingsbedrijf. Dit opleidingsbedrijf neemt de leerling in dienst, schrijft de leerling in bij het roc en plaatst de leerling bij een erkend leerbedrijf om de praktijkervaring op te doen. Het opleidingsbedrijf zorgt voor begeleiding, houdt de voortgang van de opleiding in de gaten en geeft - in de eigen werkplaats - praktijkinstructie aan de leerlingen in zijn werkplaats. Erkenningsregeling Omdat de leerling het grootste deel van zijn beroep leert bij het erkende leerbedrijf, is het van groot belang dat de leerling bij het bedrijf goed wordt begeleid. In samenspraak met de bedrijfstak heeft Fundeon daarom een erkenningsregeling opgesteld. In deze regeling staat onder meer dat een leerling moet worden begeleid door een gecertificeerde leermeester. Een erkend leerbedrijf moet voldoende tijd in de begeleiding van de leerling steken. Erkende leerbedrijven die leerlingen in dienst hebben, krijgen hiervoor subsidie van het O&Ofonds. Fundeon geeft uitvoering aan deze subsidieregeling. Kwaliteit beroepspraktijk Vorming Fundeon ondersteunt erkende leerbedrijven om de beroepspraktijkvorming zo hoogwaardig mogelijk uit te voeren. Vanaf 2011 is dit de kerntaak van de adviseur Beroepspraktijk. Deze adviseur coacht de leermeester op de werkplek en bezoekt regelmatig het leerbedrijf. Ook houdt de adviseur Beroepspraktijk eenmaal per twee jaar een audit bij het erkende leerbedrijf. Voor erkende leerbedrijven is deze adviseur het eerste aanspreekpunt bij alle vragen rondom de beroepspraktijkvorming, de erkenning en de subsidiemogelijkheden. Scholing leermeester en praktijkbegeleider Om gecertificeerd te worden als leermeester of praktijkbegeleider, moet deze werknemer een cursus volgen bij Fundeon. Om de certificering te behouden moet hij of zij één keer per twee jaar een nascholingscursus volgen. De cursussen worden gegeven door adviseurs van Fundeon. 16 FUNDAMENT - december 2010

17 Examinering in de beroepspraktijk Leerlingen in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) hebben een leerbaan bij een erkend leerbedrijf. Om aan te tonen dat zij alle kennis en vaardigheden hebben die horen bij een beroep, leggen zij tijdens hun opleiding praktijkexamens af. De adviseur Examinering borgt de kwaliteit van deze praktijkexamens. Tot op heden voerden vrijwilligers - commissie branchegecommitteerden (cbg-leden) - steekproefsgewijs controle uit op de praktijkexamens. Deze taak wordt overgenomen door de adviseur Examinering. De keuze hiervoor komt voort uit meerdere zaken. Allereerst zorgt de invoering van het competentiegericht onderwijs ervoor, dat de rol van de beoordelaar - de leermeester - groter is geworden. Of een leerling slaagt hangt niet alleen af van de momentopname van de toets, maar van het gehele proces daar naartoe. Het beoordelen van de kwaliteit van de examens komt daardoor grotendeels neer op het beoordelen van de beoordelaar. Als tweede geldt dat de Onderwijsinspectie steeds strengere eisen stelt aan de kwaliteit van toetsing. Het toezicht moet daarom geïntensiveerd worden en moet nauw samenhangen met de kwaliteit van de gehele beroepspraktijkvorming. De adviseur Examinering werkt daarvoor nauw samen met de adviseur Beroepspraktijk. En naast het uitvoeren van steekproeven op praktijktoetsen, is de adviseur Examinering het aanspreekpunt voor alle vragen rondom praktijkexaminering. Om de kwaliteit van de praktijktoetsen zo goed mogelijk te borgen, coacht de adviseur ook de leermeester in zijn rol als beoordelaar en ondersteunt hij bij het gebruik van de trajectmap. Trajectmap De trajectmap loodst de deelnemers door hun beroepsopleiding en leerbaan. Goed gebruik van de trajectmap borgt de kwaliteit van de opleiding doordat het verloop van de gehele opleiding hierin wordt vastgelegd. In de trajectmap staan de beoordelingseenheden en beroepstaken die een leerling tijdens de opleiding moet doorlopen en uitvoeren. Per beroepstaak geeft de leerling aan wat voor activiteiten hij of zij hiervoor heeft uitgevoerd. Elke beoordelingseenheid wordt afgerond met een praktijktoets. Wanneer de leerling alle beoordelingseenheden met succes heeft doorlopen, is hij klaar met het praktijkgedeelte van zijn opleiding. FUNDAMENT - december

18 dossier: Vernieuwd Fundeon Leerlingbouwplaatsen Iedere leerling die een opleiding in de bouw of infra wil volgen, heeft een leerbaan of stageplaats nodig. Om ook in de toekomst te zorgen voor voldoende bpv-plaatsen is het nodig dat meer bedrijven erkend leerbedrijf worden. Daarnaast kan het aantal leerbanen en stageplaatsen groeien door projecten uit te voeren als leerlingbouwplaats. De afgelopen jaren hebben de adviseurs van Fundeon veel tijd gestoken in het samenbrengen van partijen om op die manier convenanten over leerlingbouwplaatsen af te sluiten. Gezien de afweging van Fundeon om zich te richten op kerntaken, is ervoor gekozen dat de adviseurs zich uitsluitend richten op de erkenning - en de controle op de kwaliteit - van leerlingbouwplaatsen. Dit wordt gedaan door de adviseur Beroepspraktijk, mede omdat Fundeon uitvoering geeft aan de subsidieregeling leerlingbouwplaatsen. Het promoten van leerlingbouwplaatsen bij bijvoorbeeld opdrachtgevers wordt daarmee uitsluitend een taak van partijen als Bouwend Nederland en individuele werkgevers. 18 FUNDAMENT - december 2010

19 Ontwikkeling werknemers Vakmensen die net van school komen, zijn niet uitgeleerd. Werkgevers die werknemers willen behouden en willen zorgen dat medewerkers zich optimaal ontwikkelen, zorgen voor een goed ontwikkelingsbeleid in het bedrijf. De adviseur Personeelsontwikkeling van Fundeon ondersteunt bedrijven bij dit ontwikkelingsbeleid. Hij of zij kan adviseren over functionele bijscholing, de mogelijkheden van diplomering op basis van ervaring (evc) en loopbaantrajecten voor werknemers. De adviseur bedrijven kan een bedrijfsanalyse maken, met de focus op personeelsontwikkeling, om bedrijf en werknemer te verbeteren. Ook geeft deze adviseur concreet advies door het maken van een bedrijfsopleidingsplan. Doordat de adviseur Personeelsontwikkeling op de hoogte is van de scholingsmogelijkheden, kan hij of zij doorverwijzen naar specialisten op het gebied van scholing en opleiding. Ook werkt de adviseur Personeelsontwikkeling nauw samen met de adviseurs van het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra. Dit zijn zelfstandige onderdelen van Fundeon. Loopbaantraject Bouw & Infra Via het Loopbaantraject kunnen werknemers zich oriënteren op een ander beroep en zich laten omscholen naar een andere functie. Deze voorziening wordt betaald door de sector en alle werknemers - bouwplaats- en uta-medewerkers - kunnen hier gebruik van maken. De scholing die noodzakelijk is om het nieuwe beroep uit te oefenen wordt betaald door het Loopbaantraject. Bijna de helft van de deelnemers stapt over naar een andere functie bij hun eigen werkgever. De adviescentra van waaruit de trajectadviseurs werken, zijn gevestigd bij zo n dertig regionale opleidingsbedrijven, verspreid over het land. EVC-centra Bouw & Infra De evc-adviseurs begeleiden werknemers die op basis van hun werkervaring een ervaringscertificaat of diploma willen halen. Voorwaarde voor deze werknemers is dat zij minimaal 23 jaar zijn en minstens drie jaar ervaring hebben in het beroep waarvoor ze het diploma willen halen. Door het verzamelen van bewijzen, zoals werkomschrijvingen, foto s, tekeningen en referenties, tonen ze aan dat ze de kennis en vaardigheden bezitten die horen bij het beroep. In een eindgesprek Uta-personeel Het Loopbaantraject vergoedt vanaf 2011 ook de scholing voor uta-medewerkers. Tot en met 2010 konden uta-werknemers alleen gratis gebruik maken van het Loopbaantraject tot en met het opstellen van een individueel ontwikkelingsplan (IOP). Doordat de scholing voor uta-medewerkers nu ook wordt vergoed, is de ongelijkheid met het bouwplaatspersoneel verdwenen. Voorwaarde voor alle deelnemers is dat zij vallen onder de cao voor de Bouwnijverheid en dat de werkgever voor de werknemer premie afdraagt aan het O&O-fonds. met een inhoudsdeskundige bewijzen ze dat nogmaals. Op basis daarvan krijgt de evc-deelnemer een ervaringscertificaat. Als de werknemer op alle onderdelen een voldoende krijgt, kan dit ervaringscertificaat omgezet worden in een vakdiploma. In een aantal gevallen is aanvullende scholing nodig om het diploma te halen. De evcadviseurs bezoeken de deelnemers zoveel mogelijk op de werkplek of spreken af op de kantoren van Fundeon. Bouw Door, Leer Verder! In 2011 kan de adviseur Personeelsontwikkeling ook een bedrijfsopleidingsplan opstellen in het kader van het anticyclisch opleiden (aco) Bouw Door, Leer Verder!. Fundeon voert dit plan uit in opdracht van Bouwend Nederland, FNV Bouw en CNV Bouwnijverheid. Het O&O-fonds heeft hiervoor geld beschikbaar gesteld. Doel van Bouw Door, Leer Verder! is om tijdens de economische crisis voldoende leerbanen te behouden voor jongeren en volwassen werknemers zoveel mogelijk bij te scholen. Het bedrijfsopleidingsplan aco biedt mogelijkheden om de kennis van werknemers te vergroten en te verdiepen en om werknemers via een verkort loopbaantraject om te scholen naar een andere functie. Voor elke leerling die een leerbaan heeft bij het bedrijf, mogen de vaste werknemers in totaal honderd scholingsdagen volgen. FUNDAMENT - december

20 dossier: rubriek Vernieuwd Fundeon Eén bedrijf, meer adviseurs i Het grootste gevolg van de herpositionering van Fundeon is dat een bedrijf te maken kan krijgen met meerdere adviseurs van Fundeon. Deze adviseurs Beroepspraktijk, Examinering en Personeelsontwikkeling zijn specialist op hun gebied. De verschillende adviseurs die bij hetzelfde bedrijf komen, werken nauw met elkaar samen en verwijzen ook naar elkaar door. Hierdoor verwacht Fundeon de dienstverlening richting bedrijven te verbeteren. Meer weten? De adviseurs van Fundeon kunnen meer vertellen over de nieuwe werkwijze van Fundeon. U kunt zich hiervoor wenden tot de adviseur opleidingsbeleid met wie u de afgelopen jaren contact heeft gehad of contact opnemen met het regiokantoor van Fundeon bij u in de buurt. Regiokantoor Noord-Oost, Zwolle T (038) E noordoost@fundeon.nl Regiokantoor Zuid, Helmond T (0492) E zuid@fundeon.nl Regiokantoor West, Woerden T (0348) E west@fundeon.nl Begin volgend jaar komen op fundeon.nl nieuwe en vernieuwde folders en brochures te staan, zoals de bedrijfsbrochure. In deze brochure staat welke diensten Fundeon werkgevers biedt. Over belangrijke veranderingen wordt u per post geïnformeerd. Advies over scholing, ontwikkeling en behoud van medewerkers Verbeter uw bedrijf samen met Fundeon Bouw op kennis 20 FUNDAMENT - december 2010