ANNUAL REPORT 2003 JAARVERSLAG 2003

Transcriptie

1 ANNUAL REPORT 2003 JAARVERSLAG 2003

2 PROFILE PROFIELSCHETS Profile For over 110 years, Nationale Borg has been a specialized issuer of bonds and guarantees, an underwriter of theft and fraud insurance, as well as a reinsurer of these risks and of credit insurance. As a specialist in the above mentioned products we have earned a special position among banks and insurance companies. Nationale Borg consists of a group of 60 people, who work together in three commercial and four support departments in our Amsterdam head office. We have a branch office in Belgium (Antwerp) and a subsidiary in the Netherlands Antilles (Willemstad, Curaçao). Nationale Borg is a full subsidiary of ING Group and forms part of the Wholesale division within ING Netherlands. The company is supervised by the Pensioen- en Verzekeringskamer, the Dutch insurance supervisory authority. At the same time we are a member of the International Credit Insurance and Surety Association (ICISA) and the Panamerican Surety Association (PASA). ICISA and PASA unite guarantee and credit insurers from around the world, providing us with access to an international network of correspondents to serve our clients better internationally. Standard and Poor s has assigned its A long-term counterparty credit and financial strength ratings to Nationale Borg. Guarantees We issue bonds and guarantees on behalf of our clients to beneficiaries anywhere in the world. These documents guarantee that our clients will meet their legal and/or contractual obligations. In the Netherlands, Nationale Borg is one of the best known issuers of bonds and guarantees. We are a well-known brand, particularly in the transportation, construction and logistics sectors. We also hold a prominent position in the world of capital goods manufacturers, as well as in the import/export and food & beverage sectors. Our most common guarantees are bid, advance payment, performance and maintenance bonds, together with customs bonds and EU guarantees. We also provide guarantees on behalf of members of guarantee funds and guarantees employers need to provide when they elect to leave the Dutch public system of disability benefits in favour of a private market alternative. Profielschets Al meer dan 110 jaar is de Nationale Borg als verzekeringsmaatschappij gespecialiseerd in het afgeven van (bank-) garanties, het sluiten van fraude- en geldverzekeringen, alsmede het herverzekeren van deze producten en van kredietverzekeringen. Als specialist in bovengenoemde producten nemen wij een bijzondere plaats in tussen verzekeraars en banken. Bij de Nationale Borg werken zestig mensen, verdeeld over drie commerciële en vier ondersteunende afdelingen. In het buitenland hebben wij vestigingen in België (Antwerpen) en op Curaçao (Willemstad). De Nationale Borg is onderdeel van de ING Groep en maakt binnen ING Nederland organisatorisch deel uit van de divisie Wholesale. Het bedrijf staat onder toezicht van de Pensioen- en Verzekeringskamer. Tevens zijn wij lid van de International Credit Insurance and Surety Association (ICISA) en de Panamerican Surety Association (PASA), waarin borgtocht- en kredietverzekeringsmaatschappijen wereldwijd zijn verenigd. Daardoor hebben wij toegang tot een internationaal netwerk van correspondenten die onze cliënten van dienst kunnen zijn. De Nationale Borg heeft een A rating voor long-term counterparty credit en financial strength van Standard and Poor s. Bankgaranties Op verzoek van onze cliënten worden bankgaranties afgegeven voor opdrachtgevers/afnemers en overheden in binnen- en buitenland. De bankgaranties garanderen dat onze cliënten hun wettelijke en/of contractuele verplichtingen nakomen. In Nederland geldt de Nationale Borg als één van de belangrijkste garantieverstrekkers. Met name in het transport, de bouw en de logistiek zijn wij een gevestigde naam, maar ook in de wereld van kapitaalgoederen, import/export en food & beverage gelden wij als toonaangevend. De meest voorkomende garanties zijn bouw- en leveringsgaranties, douanegaranties en EUgaranties. Ook geven wij garanties af voor deelnemers van garantiefondsen en Pemba-garanties met betrekking tot de privatisering van arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers. 2

3 Theft and fraud insurance Our second specialty product is theft and fraud insurance. At a time when society is changing and crime continues to rise, our theft insurance offers businesses the opportunity to obtain tailor-made coverage against loss of money and valuables. Fraud insurance provides coverage against theft, forgery and fraud by a company s employees. Within theft insurance we distinguish six coverage types for the different risks: money during transport, money present during business hours, money in vaults, money in a bank s overnight deposit box, money at home overnight and coverage against counterfeit money. We can combine these covers to create a policy based on a client s individual needs. Our Uni Geld policy is a standard combination of covers for the most common situations. It is highly successful in the small business market. Reinsurance A substantial part of the risks we assume is reinsured in the international reinsurance market. This allows us to take on relatively large exposures without jeopardizing our financial position. Our international panel of the world s most respected reinsurers provides excellent security to the beneficiaries of our policies and guarantees. Nationale Borg itself is also active as a reinsurer of both treaty and facultative business of insurers worldwide. We only underwrite the type of business that we are familiar with from our own direct operation: guarantees and theft and fraud insurance, as well as credit insurance. Fraude- en geldverzekeringen Ons tweede specialisme betreft fraude- en geldverzekeringen. In een tijd dat de samenleving verhardt en de criminaliteit stijgt, bieden onze geldverzekeringen bedrijven de zekerheid dat zij zich op maat kunnen indekken tegen verlies van geld en geldswaarden. Een fraudeverzekering biedt dekking tegen o.a. verduistering, valsheid in geschrifte en bedrog door eigen personeel. Bij de geldverzekeringen onderscheiden we zes dekkingsvormen voor de meest voorkomende risico s: geldtransport, verblijfsdekking, brandkastdekking, nachtkluisdekking, woonhuis(nacht)dekking en vals geld dekking. Met deze vormen kunnen cliënten een geldverzekering op maat samenstellen. Speciaal voor het MKB werd de populaire Uni Geldpolis ontwikkeld, die de meest voorkomende risico s afdekt. Herverzekering Een groot deel van de risico s die wij aangaan, wordt herverzekerd op de internationale herverzekeringsmarkt. Dat stelt ons in staat om relatief grote engagementen aan te gaan, zonder onze eigen financiële positie in gevaar te brengen. Ons internationale panel van s werelds sterkste herverzekeraars betekent extra zekerheid voor de begunstigden. De Nationale Borg accepteert zelf ook herverzekeringscontracten en facultatieve risico s van verzekeringsmaatschappijen in binnen- en buitenland. We tekenen uitsluitend het soort risico s dat ons goed bekend is uit ons direct bedrijf, te weten bankgaranties en fraude- en geldverzekeringen, alsmede kredietverzekeringen. 3

4 Directie General Management drs. A.P.J.C. Kroon ir. H.M.T. den Brave-de Groot Raad van Commissarissen Board of directors Bijzondere Procuratiehouders Special proxy holders mr. H.R.C.J. Richaers, voorzitter chairman D.P. Boot RA F. Wansink A. Bodt-Hondius L.J. van Riebec C.P. Reusch W.N. Vranken Algemene Procuratiehouders General proxy holders Accountants Auditors P.M. Daas mr. R.P.J. Langhorst mr. W.E. Wesseling R. Schotborg Ernst & Young Accountants 4

5 MANAGEMENT REPORT VERSLAG VAN DE DIRECTIE A year of growth For Nationale Borg 2003 was a year of further growth. Growth in many aspects. First of all, growth of result and turnover in all our product lines and in all our locations. There was also growth in terms of organization and cooperation with other entities within ING Wholesale, the division of which Nationale Borg is now part. Een jaar van groei Voor de Nationale Borg is 2003 een jaar geweest van verdere groei. Groei in velerlei opzichten. Allereerst in resultaat en omzet binnen al onze productgroepen en in al onze vestigingen. Er was ook sprake van groei in termen van organisatie en samenwerking met andere onderdelen binnen ING Wholesale, waarvan ons bedrijf deel uitmaakt. Premium growth Over 2003 the turnover of Nationale Borg increased 32% to more than r 51 million. The strongest growth occurred in the reinsurance activity. Demand for reinsurance capacity for credit insurance and surety has exceeded supply for several years. This has resulted in stricter conditions and upward pressure on rates. This trend, which continued in 2003, offered our company, as a supplier of reliable capacity, an opportunity to grow, while at the same time it allowed us to achieve a better balance in our portfolio in terms of balance between credit insurance and surety as well as geographical spread. In fidelity insurance, market conditions allowed us to realize strong growth as well. These conditions allow Omzetgroei De omzet van de Nationale Borg steeg in 2003 met 32% tot boven de r 51 miljoen. De sterkste groei kwam uit het herverzekeringsbedrijf. Al enige jaren is de behoefte aan herverzekeringscapaciteit voor kredietverzekeringen en garanties groter dan in de markt wordt aangeboden. De schaarste heeft geleid tot een aanscherping van condities en een opwaartse druk op de tarifering. Deze tendens heeft zich voortgezet in 2003 en heeft ons bedrijf als leverancier van betrouwbare capaciteit de kans geboden om te groeien, terwijl tegelijkertijd een betere spreiding naar soort zaken en geografische herkomst ervan kon worden bereikt. Ook in geld- en fraudeverzekeringen konden wij een sterke groei realiseren, gesteund door de marktomstandigheden. 5

6 MANAGEMENT REPORT VERSLAG VAN DE DIRECTIE us to do business at sensible terms and realistic rates, both in the Netherlands and Belgium. Our premium volume in this product group is now equally divided between the two countries. As in the other two product lines, premium income from guarantees increased as well. For the first time in many years our total exposure on direct guarantees declined. The relationship between premium and exposure is shifting. This is a consequence of an increased risk perception in the current economic climate. The increase in the number of our clients who require special attention confirms that this is not only a matter of perception. Our Belgian guarantee activity, which is still relatively new, continued to show healthy growth. Growth of result Our guarantee and fidelity activities have generated higher profits. The past year was characterized by the application of strict underwriting standards, partly because of the continuing economic uncertainty. The result on our reinsurance activity was higher because our cedents imposed increased rates and stricter conditions on their clients as well. Profits in this line are very cyclical and an ominous change in mindset is beginning to occur now that cedents see that their reinsurers find themselves in the upward part of the cycle. Our expenses increased at a substantially lower pace than our premium income. The considerable decline of stock prices, which last year had a negative impact on our result, did not reoccur this year. The solid result on insurance activities of r 5,5 million is enhanced by a result on investments of r 2,4 million. Antillean Guarantee Company Direct premium income of the Antillean Guarantee Company was higher due to increasing construction activity in the Netherlands Antilles. The result exceeded expectations. We thank management and staff of the Antillean Guarantee Company for the dedication shown once again during the past year. Hierdoor konden wij zaken doen op verantwoorde voorwaarden en tegen reële tarieven, zowel in Nederland als in België. Onze omzet in deze productgroep is nu voor gelijke delen afkomstig uit de beide landen. Evenals in de andere twee productgroepen steeg ook het premie-inkomen in garanties. Voor het eerst in jaren is het totale obligo aan garanties in het directe bedrijf gedaald. De verhouding tussen premie en obligo is opgeschoven als gevolg van de hogere risico-perceptie in het huidige economische klimaat. Dat het niet alleen om een perceptie gaat, kunnen wij staven aan de hand van het toegenomen aantal zaken dat speciale aandacht vergt. Onze Belgische garantie-activiteit, die nog relatief jong is, groeide zeer voorspoedig verder. Resultaatgroei Het resultaat op onze garantie- en geld- en fraudeverzekeringsactiviteiten is verder toegenomen. Het afgelopen jaar heeft zich gekenmerkt door een strikt risicobeleid, mede ingegeven door het aanhouden van de economische onzekerheid. Ook in ons herverzekeringsbedrijf verbeterde het resultaat als gevolg van de stijgende tarieven en striktere voorwaarden die onze cedenten aan hun klanten oplegden. Het resultaat in deze activiteit is onderhevig aan een cyclische beweging en hier dreigt reeds een omslag in het denken nu de cedenten zien dat herverzekeraars zich in het opgaande deel van de cyclus bevinden. De bedrijfskosten stegen aanmerkelijk minder snel dan de omzet. De aanzienlijke daling van de aandelenkoersen die vorig jaar een negatieve invloed uitoefende op ons resultaat, bleef dit jaar achterwege. Aan het mooie resultaat uit verzekeringsactiviteiten van r 5,5 miljoen wordt ditmaal een resultaat op beleggingen toegevoegd van r 2,4 miljoen. Antilliaanse Borg-Maatschappij Het directe premie-inkomen van de Antilliaanse Borg- Maatschappij nam toe door toenemende activiteit in de bouwsector op de Antillen. Het resultaat overtrof de verwachtingen. Wij danken bestuur en medewerkers van de Antilliaanse Borg-Maatschappij voor de inzet die zij ook het afgelopen jaar weer geleverd hebben. 6

7 Growth within ING Wholesale With its 60 employees and specialized products, Nationale Borg is a niche player in the business-tobusiness segment of the financial services market. Fast service and know-how make Nationale Borg an attractive business partner. During the past year, the total range of products available to larger enterprises from ING in the Netherlands, has been bundled within ING Wholesale. Our employees feel part of the larger ING family without losing sight of the advantages that the small scale of Nationale Borg brings to our clients. We thank our employees for the way they have worked together to achieve very good results over the past year. Outlook 2004 Due to the continued economic uncertainty it is difficult to provide a forecast for Once again, we will primarily focus on the quality of our portfolios and to a lesser extent on growth. Barring unforeseen circumstances, we expect a satisfactory technical insurance result for Amsterdam, 8 March 2004 General Management, A.P.J.C. Kroon H.M.T. den Brave-de Groot Groei binnen ING Wholesale Met haar 60 medewerkers en specialistische productaanbod is de Nationale Borg-Maatschappij een nichespeler in de zakelijke markt voor financiële diensten. Snelle service en know-how maken de Nationale Borg tot een aantrekkelijke partner om zaken mee te doen. Het afgelopen jaar is het aanbod van diensten die binnen ING in Nederland beschikbaar zijn voor de groot-zakelijke markt, bijeen gebracht binnen de divisie Wholesale. Onze medewerkers voelen zich betrokken bij het grotere geheel van ING, zonder daarbij de voordelen die de kleinschaligheid van de Nationale Borg voor onze klanten heeft, verloren te laten gaan. Wij zijn onze medewerkers veel dank verschuldigd voor de wijze waarop zij het afgelopen jaar in goede onderlinge samenwerking een heel mooie prestatie hebben geleverd. Vooruitzichten 2004 Het aanhoudend onzekere economische klimaat maakt het moeilijk een uitspraak te doen over Opnieuw zullen wij onze aandacht primair richten op de kwaliteit van portefeuilles en pas in de tweede plaats op groei. Onvoorziene omstandigheden voorbehouden verwachten wij voor 2004 echter een bevredigend verzekeringstechnisch resultaat. Amsterdam, 8 maart 2004 Directie, drs. A.P.J.C. Kroon ir. H.M.T. den Brave-de Groot 7

8 CONSOLIDATED BALANCE SHEET AS AT 31 DECEMBER 2003 before profit appropriation (x r 1,000) Assets Investments Real estate for own use Investments in group companies and participations: participations in group companies debentures of group companies other participations debentures of other participations Other investments: shares debentures private loans Deposits with insurance companies Amounts receivable Amounts receivable from direct insurance operations: policyholders intermediaries Reinsurance receivables Other receivables Other assets Tangible fixed assets Liquid resources Accrued assets Accrued interest Deferred acquisition costs Other accrued assets Activa Beleggingen Terreinen en gebouwen voor eigen gebruik Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen: deelnemingen in groepsmaatschappijen obligaties en vorderingen op groepsmaatschappijen andere deelnemingen 0 66 obligaties en vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen Overige financiële beleggingen: aandelen obligaties vorderingen uit andere leningen Depots bij verzekeraars Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering op: verzekeringnemers tussenpersonen Vorderingen uit herverzekering Overige vorderingen Overige activa Materiële vaste activa Liquide middelen Overlopende activa Lopende rente Overlopende acquisitiekosten Overige overlopende activa Total Totaal

9 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2003 voor winstbestemming (x r 1.000) Liabilities Shareholders equity Share capital issued and paid up Share premium Revaluation reserve Other reserves Undivided profit Technical reserves Unearned premiums: a) gross b) for account reinsurers Claims: a) gross b) for account reinsurers General provisions Pensions Deposits of reinsurance companies Liabilities Direct insurance operations liabilities Reinsurance liabilities Other liabilities Accrued liabilities Passiva Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeeld resultaat boekjaar Technische voorzieningen Voor niet verdiende premies: a) bruto b) herverzekeringsdeel Voor te betalen schaden: a) bruto b) herverzekeringsdeel Voorzieningen Voor pensioenen Depots van herverzekeraars Schulden Schulden uit directe verzekeringen Schulden uit herverzekering Overige schulden Overlopende passiva Total Totaal

10 CONSOLIDATED PROFIT AND LOSS ACCOUNT FOR 2003 x r 1,000 Insurance revenue account Net premiums earned Gross premiums Reinsurance premiums Net premiums Change in gross unearned premium reserve For account reinsurers Net premiums earned Allocated investment income Net claims Gross claims paid For account reinsurers Net claims paid Change in gross claims reserve For account reinsurers Net claims incurred Profit commission paid Expenses Acquisition costs Change in deferred acquisition costs Management expenses and depreciation Reinsurance commission and profit commission Other insurance expenses Result insurance and guarantee operations Technische rekening schadeverzekering Verdiende premies en provisie eigen rekening Bruto premies en provisie Herverzekeringspremies Netto premies en provisie Wijziging voorziening niet-verdiende premies en lopende risico s, bruto Aandeel herverzekeraars Verdiende premies en provisie eigen rekening Toegerekende opbrengst uit beleggingen Schaden eigen rekening Bruto schaden Aandeel herverzekeraars Netto betaalde schaden Wijziging voorziening voor te betalen schaden, bruto Aandeel herverzekeraars Netto gevallen schaden Winstdeling Bedrijfskosten Acquisitiekosten Mutatie overlopende acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten; afschrijvingen bedrijfsmiddelen Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars Overige technische lasten Resultaat technische rekening schadeverzekering

11 GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2003 (x r 1.000) Profit and loss account Result insurance and guarantee operations Investment income Income from participations Other investment income: real restate other investments Realised profit on investments Investment expenses Investment expenses and interest paid Unrealised revaluations of investment portfolio Niet technische rekening Resultaat technische rekening schadeverzekering Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten uit deelnemingen Opbrengsten uit andere beleggingen: terreinen en gebouwen overige beleggingen Gerealiseerde winst op beleggingen Beleggingslasten Beheerskosten en rentelasten Waardeverandering van beleggingen Allocated investment income transferred to insurance revenue account Other revenue/expenditure Currency exchange differences Ordinary profit before tax Tax on ordinary profit Profit after tax Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt naar technische rekening schadeverzekering Andere baten/lasten Valutakoersverschillen Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen Amsterdam, 8 March 2004 Board of Directors, H.R.C.J. Richaers D.P. Boot F. Wansink General Managers, A.P.J.C. Kroon H.M.T. den Brave - de Groot Amsterdam, 8 maart 2004 Raad van Commissarissen, H.R.C.J. Richaers D.P. Boot RA F. Wansink Directie, drs. A.P.J.C. Kroon ir. H.M.T. den Brave - de Groot 11

12 OTHER INFORMATION OVERIGE INFORMATIE Profit appropriation The profit is appropriated in accordance with section 20 and 21 of the articles of association. The profit appropriation is decided upon by the Annual General Meeting of Shareholders in consultation with the General Management and the Board of Directors. Proposed profit appropriation For 2003 it is proposed to retain the entire profit. As a consequence no dividend will be paid. If this proposal is accepted by the Annual General Meeting of Shareholders the profit will be appropriated as follows: (x r 1,000) Net Profit 5,865 To be added to Other reserves 5,865 Statutaire regeling winstbestemming De winstbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 20 en 21 van de statuten van N.V. Nationale Borg-Maatschappij. De bestemming van de winst wordt, het Bestuur en de Raad van Commissarissen gehoord, door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bepaald. Voorgestelde winstbestemming Over 2003 wordt voorgesteld om de volledige winst in te houden en derhalve geen dividend uit te keren. Bij aanvaarding van dit voorstel door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt de winst als volgt verdeeld: (x r 1.000) Netto winst Toe te voegen aan de overige reserves

13 OTHER INFORMATION OVERIGE INFORMATIE Auditors report We have audited the consolidated balance sheet as at 31 December 2003 and the consolidated profit and loss account for 2003 of N.V. Nationale Borg-Maatschappij in Amsterdam as included in this report. This balance sheet and profit and loss account were derived from the 2003 financial statements of N.V. Nationale Borg-Maatschappij. In our report dated 8 March 2004 we expressed an unqualified opinion on these financial statements. This balance sheet and profit and loss account are the responsibility of the company s management. Our responsibility is to express an opinion on this balance sheet and profit and loss account. In our opinion, this consolidated balance sheet as at 31 December 2003 and consolidated profit and loss account for 2003 are consistent, in all material respects, with the financial statements from which they were derived. For a better understanding of the company s financial position and the results of its operations for the period and of the scope of our audit, the consolidated balance sheet as at 31 December 2003 and consolidated profit and loss account for the year 2003 should be read in conjunction with the financial statements from which the balance sheet and profit and loss account were derived and our audit report thereon. Amsterdam, 8 March 2004 Ernst & Young Accountants Accountantsverklaring Wij hebben de in dit verslag opgestelde geconsolideerde balans per 31 december 2003 en geconsolideerde winsten verliesrekening over 2003 van N.V. Nationale Borg- Maatschappij te Amsterdam gecontroleerd. Deze balans en winst- en verliesrekening zijn ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2003 van N.V. Nationale Borg-Maatschappij. Bij die jaarrekening hebben wij op 8 maart 2004 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Deze balans en winst- en verliesrekening zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake deze balans en winst- en verliesrekening te verstrekken. Wij zijn van oordeel dat deze geconsolideerde balans per 31 december 2003 en geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2003 op alle van materieel belang zijnde aspecten in overeenstemming zijn met de jaarrekening waaraan deze zijn ontleend. Voor een beter inzicht in de financiële positie en de resultaten van de vennootschap alsmede in de reikwijdte van onze controle dient de geconsolideerde balans per 31 december 2003 en de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2003 te worden gelezen in samenhang met de opgestelde volledige jaarrekening, waaraan deze zijn ontleend, alsmede met de door ons daarbij verstrekte accountantsverklaring. Amsterdam, 8 maart 2004 Ernst & Young Accountants 13

14 DE NATIONALE BORG DE NATIONALE BORG x r 1,000 x r Bruto premie en provisie Gross premium Technische voorzieningen Technical reserves

15 x r 1,000 x r Eigen vermogen Shareholders equity* Netto winst Profit after tax * Na winstverdeling After appropriation of profit 15

16 The information in this report is an abridged version of the complete annual report in Dutch as filed with the Chamber of Commerce, De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, where it is available for inspection. The annual report of ING Groep N.V. can be obtained from ING Groep, P.O. Box 810, 1000 AV Amsterdam. De in dit verslag opgenomen gegevens vormen een beknopte weergave van het bij de Kamer van Koophandel gedeponeerde jaarverslag en jaarrekening. Het complete verslag ligt ter inzage bij de Kamer van Koophandel, De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam. Het jaarverslag van ING Groep N.V. is verkrijgbaar bij ING Groep, Postbus 810, 1000 AV Amsterdam. N.V. Nationale Borg-Maatschappij Keizersgracht 165, 1016 DP Amsterdam P.O.Box 955, 1000 AZ Amsterdam Telephone Telefax nationaleborg@nationaleborg.nl Internet Uitbreidingstraat 66, 2600 Antwerpen. Telephone: , Telefax: , nationaleborg@nationaleborg.be Internet Member of ING Group N.V. Nationale Borg-Maatschappij Keizersgracht 165, 1016 DP Amsterdam Postbus 955, 1000 AZ Amsterdam Telefoon Telefax nationaleborg@nationaleborg.nl Internet Uitbreidingstraat 66, 2600 Antwerpen. Telefoon: , Telefax: , nationaleborg@nationaleborg.be Internet Onderdeel van ING Groep No title Silk-screen print Sjoerd Buisman Zonder titel Zeefdruk Sjoerd Buisman This study for a sculpture executed by Sjoerd Buisman in 1985 is taken from the portfolio Sculptor s work. For De Nationale Borg, which purchased the work, the print symbolises both balance and teamwork. Likewise in the play on angles, which together form a round and powerful unity, one can easily identify the strength of the group. Uit de map Beeldhouwerswerk komt deze voorstudie voor een sculptuur die Sjoerd Buisman in 1985 vervaardigde. Voor De Nationale Borg, die het kunstwerk aankocht, staat de zeefdruk voor balans en samenwerking. Ook kan in het spel van hoeken, die samen een rond en krachtig geheel vormen, gemakkelijk de kracht van de groep worden gezien. Sjoerd Buisman (1948, Gorinchem) attended the Academie van Beeldende Kunsten (Academy for the Visual Arts) in Rotterdam, to which he would later return as a teacher. He was a member of Ateliers '63 in Haarlem, and held national and international exhibitions featuring graphics, drawings and sculpture. Sjoerd Buisman (1948, Gorinchem) volgde de Academie van Beeldende Kunsten in Rotterdam, waar hij later als docent zou terugkeren. Hij was aangesloten bij Ateliers 63 in Haarlem en exposeerde - nationaal en internationaal - grafiek, tekeningen en plastiek. 16